Artificial Intelligence: verschil tussen versies
(kleine tekst aanpassing) |
k (→Waarom zijn Artificial Intelligence & Algoritmen van belang?: Link aangepast (is interne link).) |
||
(8 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 4: | Regel 4: | ||
==Wat zijn Artificial Intelligence & Algoritmen?== | ==Wat zijn Artificial Intelligence & Algoritmen?== | ||
− | '''Artificial Intelligence (AI)'''<br | + | '''Artificial Intelligence (AI)'''<br> |
− | + | De [https://nlaic.com/ Nederlandse AI-coalitie] hanteert voor het begrip AI de volgende omschrijving:<br /> | |
''Het vermogen van een systeem om externe gegevens correct te interpreteren, om te leren van deze gegevens, en om deze lessen te gebruiken om specifieke doelen en taken te verwezenlijken via flexibele aanpassing. Dit vermogen is traditioneel voorbehouden aan mensen.''<br /> | ''Het vermogen van een systeem om externe gegevens correct te interpreteren, om te leren van deze gegevens, en om deze lessen te gebruiken om specifieke doelen en taken te verwezenlijken via flexibele aanpassing. Dit vermogen is traditioneel voorbehouden aan mensen.''<br /> | ||
− | Op Europees niveau is het de | + | Op Europees niveau is het de [https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/expert-group-ai Independent High Level Expert Group on AI van de Europese Commissie] die zich bezighoudt met dit onderwerp. Deze groep is tot de volgende [https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/library/definition-artificial-intelligence-main-capabilities-and-scientific-disciplines definitie] gekomen:<br /> |
''Systemen op basis van artificiële intelligentie (AI) zijn door mensen ontworpen softwaresystemen (en mogelijk ook hardware systemen) die, met een complex doel, in de fysieke of digitale dimensie in actie komen op basis van gegevens die zij in hun omgeving waarnemen, waarbij deze:'' | ''Systemen op basis van artificiële intelligentie (AI) zijn door mensen ontworpen softwaresystemen (en mogelijk ook hardware systemen) die, met een complex doel, in de fysieke of digitale dimensie in actie komen op basis van gegevens die zij in hun omgeving waarnemen, waarbij deze:'' | ||
* ''de verzamelde gestructureerde of ongestructureerde gegevens interpreteren,'' | * ''de verzamelde gestructureerde of ongestructureerde gegevens interpreteren,'' | ||
Regel 17: | Regel 17: | ||
''AI-systemen kunnen gebruik maken van symbolische regels of een numeriek model en kunnen hun gedrag ook aanpassen door te analyseren welke invloed hun eerdere handelingen op de omgeving hebben.''<br /> | ''AI-systemen kunnen gebruik maken van symbolische regels of een numeriek model en kunnen hun gedrag ook aanpassen door te analyseren welke invloed hun eerdere handelingen op de omgeving hebben.''<br /> | ||
− | |||
− | |||
− | '''Algoritmen'''<br | + | '''Algoritmen'''<br> |
− | AI is opgebouwd uit algoritmen. | + | AI is opgebouwd uit algoritmen. Maar niet alle algoritmen zijn onderdeel van AI. Een algoritme kan worden omschreven als een set bij elkaar behorende instructies die een bepaald probleem oplossen of een bepaalde taak uitvoeren. In het geval van AI kunnen we ervan uitgaan dat algoritmen geschreven zijn in een programmeertaal en dat het gaat om het verwerken van digitale gegevens. |
+ | |||
+ | Een geautomatiseerde beslisboom bijvoorbeeld is ook een algoritme. Maar dit is slechts een automatische versie van besluitvorming die door een mens op precies dezelfde manier zou zijn gedaan volgens die beslisregels op basis van ‘if X, then Y, else Z’. Hierbij komt het algoritme (‘het systeem’) dus niet zelfstandig tot een besluit of uitkomst. | ||
− | |||
==Waarom zijn Artificial Intelligence & Algoritmen van belang?== | ==Waarom zijn Artificial Intelligence & Algoritmen van belang?== | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | + | Efficiency is een belangrijk aspect in het gebruik van AI&A. Overheden maken daarom al gebruik van dit concept of overwegen deze te gebruiken binnen de diverse regelingen en toepassingen, zoals belastingen en toeslagen, maar ook chatbots en apps. | |
− | |||
− | '' | + | Naast voordelen bestaan er - uiteraard - ook risico's; beide onderdelen bevatten ethische aspecten. |
− | + | Deze [[Voordelen_en_risico's_Artificial_Intelligence_(AI)_&_Algoritmen|pagina]] toont voorbeelden en links naar meer informatie over deze onderwerpen. | |
− | |||
− | |||
<br clear="all" /> | <br clear="all" /> | ||
Regel 53: | Regel 41: | ||
|- | |- | ||
| style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:400px" | | | style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:400px" | | ||
− | Wat | + | Wat doe je als Enterprise Architect of adviseur om AI-functies te borgen binnen de architectuur van jouw organisatie?<br> |
+ | →[[Aanbevelingen voor AI&A in de Enterprise Architectuur]] | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
Wat doe je als Business- of Solution Architect om AI-functies te verwerken in het ontwerp van een (overheids)dienst? (nog uitwerken)<br> | Wat doe je als Business- of Solution Architect om AI-functies te verwerken in het ontwerp van een (overheids)dienst? (nog uitwerken)<br> | ||
− | → | + | →[[Aanbevelingen voor AI&A in het ontwerp van een dienst]] |
|- | |- | ||
|[[Image:puzzelstuk.png|250px]] | |[[Image:puzzelstuk.png|250px]] | ||
Regel 77: | Regel 56: | ||
| style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:400px" | | | style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:400px" | | ||
− | + | Meest bekende organisaties en samenwerkingsverbanden die een visie en praktische handreikingen ontwikkelen voor het werken met AI&A: | |
− | + | *[https://www.wrr.nl/publicaties/rapporten/2021/11/11/opgave-ai-de-nieuwe-systeemtechnologie Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR), rapport 105 Opgave AI]] In deze visie stelt de WRR dat wanneer Nederland zich op deze fundamentele verandering niet goed voorbereidt, er niet alleen het risico bestaat dat kansen worden gemist, maar ook dat de samenleving wordt opgescheept met een technologie die onze belangen niet dient. | |
− | *[https://nlaic.com/toepassingsgebied/publieke-diensten | + | *[https://nlaic.com/toepassingsgebied/publieke-diensten Publieke Diensten Nederlandse AI Coalitie]] |
− | *[https://ecp.nl/actueel/artificial-intelligence-impact-assessment | + | *[https://ecp.nl/actueel/artificial-intelligence-impact-assessment ECP - AI Impact Assessment] |
− | *[https://www.nen.nl/normcommissie-artificial-intelligence-en-big-data NEN | + | *[https://www.nen.nl/normcommissie-artificial-intelligence-en-big-data NEN - AI en Big Data] |
− | *[https://www.digitaleoverheid.nl/dossiers/ai/ | + | *[https://www.digitaleoverheid.nl/dossiers/ai/ Digitale Overheid - AI] |
+ | *[https://www.digitaleoverheid.nl/overzicht-van-alle-onderwerpen/nieuwe-technologieen-data-en-ethiek/het-led LED)]. Deze organisatie werkt aan werkdefinities voor AI&A, die momenteel in review zijn en mogelijk in 2021 worden gepubliceerd. | ||
− | Leeraanbod en informatieve artikelen, podcasts en webinars | + | Leeraanbod en informatieve artikelen, podcasts en webinars binnen de overheid: |
− | + | *[https://www.it-academieoverheid.nl/onderwerpen/a/artificiele-intelligentie RADIO - Artificiële Intelligentie] | |
− | *[https://www.it-academieoverheid.nl/onderwerpen/a/artificiele-intelligentie RADIO Artificiële Intelligentie | + | *[https://www.rijksinnovatiecommunity.nl/ Rijks Innovatie Community] |
− | *[https://www.rijksinnovatiecommunity.nl/ | ||
Buiten de overheid: | Buiten de overheid: | ||
*[https://www.paoleiden.nl/cursusaanbod/2021/leergang-artificial-intelligence-voor-juristen PAO Leiden Artificial Intelligence voor juristen] | *[https://www.paoleiden.nl/cursusaanbod/2021/leergang-artificial-intelligence-voor-juristen PAO Leiden Artificial Intelligence voor juristen] | ||
− | Ken je nog een overleg binnen de overheid dat zich | + | Ken je nog een overleg (binnen de overheid) dat zich bezighoudt met AI en/of Algoritmen?<br> |
Neem dan contact op met [[NORA Beheer]]. | Neem dan contact op met [[NORA Beheer]]. | ||
|- | |- | ||
Regel 98: | Regel 77: | ||
{| style="float:left; background-color:#E5F0F9; margin-right:8px; border:none; width:250px" | {| style="float:left; background-color:#E5F0F9; margin-right:8px; border:none; width:250px" | ||
|- | |- | ||
− | !Meer informatie & | + | !Meer informatie & contact |
|- | |- | ||
| style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:400px" | | | style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:400px" | | ||
− | + | Informatie op landelijk, nationaal en Europees niveau en Tweede Kamerstukken:<br> | |
+ | →[[Documentatie over Artificial Intelligence (AI) & Algoritmen]] | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Dit thema wordt beheerd door experts van de overheid en marktpartijen:<br> | ||
+ | →[[Expertgroep AI&A]] | ||
− | |||
− | + | Contactpersoon is Youetta de Jager: | |
− | + | →{{Maillink|to=Youetta.deJager@ictu.nl|cc=nora@ictu.nl|subject=Contact met betrekking tot AI&A}}. | |
− | Contactpersoon is | ||
− | |||
|- | |- |
Versie van 30 nov 2022 11:22
Wat zijn Artificial Intelligence & Algoritmen?[bewerken]
Artificial Intelligence (AI)
De Nederlandse AI-coalitie hanteert voor het begrip AI de volgende omschrijving:
Het vermogen van een systeem om externe gegevens correct te interpreteren, om te leren van deze gegevens, en om deze lessen te gebruiken om specifieke doelen en taken te verwezenlijken via flexibele aanpassing. Dit vermogen is traditioneel voorbehouden aan mensen.
Op Europees niveau is het de Independent High Level Expert Group on AI van de Europese Commissie die zich bezighoudt met dit onderwerp. Deze groep is tot de volgende definitie gekomen:
Systemen op basis van artificiële intelligentie (AI) zijn door mensen ontworpen softwaresystemen (en mogelijk ook hardware systemen) die, met een complex doel, in de fysieke of digitale dimensie in actie komen op basis van gegevens die zij in hun omgeving waarnemen, waarbij deze:
- de verzamelde gestructureerde of ongestructureerde gegevens interpreteren,
- redeneren op basis van de uit deze gegevens verkregen kennis of de verkregen informatie verwerken, en
- beslissen met welke handeling(en) het gestelde doel het best kan worden bereikt.
AI-systemen kunnen gebruik maken van symbolische regels of een numeriek model en kunnen hun gedrag ook aanpassen door te analyseren welke invloed hun eerdere handelingen op de omgeving hebben.
Algoritmen
AI is opgebouwd uit algoritmen. Maar niet alle algoritmen zijn onderdeel van AI. Een algoritme kan worden omschreven als een set bij elkaar behorende instructies die een bepaald probleem oplossen of een bepaalde taak uitvoeren. In het geval van AI kunnen we ervan uitgaan dat algoritmen geschreven zijn in een programmeertaal en dat het gaat om het verwerken van digitale gegevens.
Een geautomatiseerde beslisboom bijvoorbeeld is ook een algoritme. Maar dit is slechts een automatische versie van besluitvorming die door een mens op precies dezelfde manier zou zijn gedaan volgens die beslisregels op basis van ‘if X, then Y, else Z’. Hierbij komt het algoritme (‘het systeem’) dus niet zelfstandig tot een besluit of uitkomst.
Waarom zijn Artificial Intelligence & Algoritmen van belang?[bewerken]
Efficiency is een belangrijk aspect in het gebruik van AI&A. Overheden maken daarom al gebruik van dit concept of overwegen deze te gebruiken binnen de diverse regelingen en toepassingen, zoals belastingen en toeslagen, maar ook chatbots en apps.
Naast voordelen bestaan er - uiteraard - ook risico's; beide onderdelen bevatten ethische aspecten. Deze pagina toont voorbeelden en links naar meer informatie over deze onderwerpen.
Direct aan de slag |
---|
Wat doe je als Enterprise Architect of adviseur om AI-functies te borgen binnen de architectuur van jouw organisatie?
|
Samen leren & zoeken |
---|
Meest bekende organisaties en samenwerkingsverbanden die een visie en praktische handreikingen ontwikkelen voor het werken met AI&A:
Leeraanbod en informatieve artikelen, podcasts en webinars binnen de overheid: Buiten de overheid: Ken je nog een overleg (binnen de overheid) dat zich bezighoudt met AI en/of Algoritmen? |
Meer informatie & contact |
---|
Informatie op landelijk, nationaal en Europees niveau en Tweede Kamerstukken:
|