Afgeleide principes
Deze pagina en alle Basisprincipes en Afgeleide Principes van de NORA zijn per 1 januari 2023 vervallen door nieuwe Bindende Architectuurafspraken: Kernwaarden van Dienstverlening, Kwaliteitsdoelen, Architectuurprincipes en Implicaties van Architectuurprincipes. Zie voor meer informatie het RFC Bindende architectuurafspraken 2022, goedgekeurd door de NORA Gebruikersraad op 13 september 2022.
Wat is een afgeleid principe?
Afgeleide principes zijn te beschouwen als een checklist van kwaliteitskenmerken van de diensten van de overheid en geven handvatten voor operationeel niveau door hun uitwerking in concrete implicaties.
De dienstverlener vertaalt deze kwaliteitskenmerken (in de vorm van ontwerpprincipes) naar kwaliteitsnormen (in de vorm van ontwerpbeslissingen) voor elke nieuwe of aangepaste dienst. Door het hanteren van de checklist worden belangrijke keuzes op het juiste moment en op de juiste plaats aan de orde gesteld. NORA is dus geen blauwdruk die één op één kan worden overgenomen, maar een richtinggevend instrument dat door professionals naar de eigen situatie moet worden vertaald.
Nieuws en wijzigingen
In het kader van goed beheer en doorontwikkeling zijn de Afgeleide Principes in 2016-2017 opnieuw bekeken met als doel de toepasbaarheid in de praktijk te verhogen, de samenhang tussen de NORA-onderdelen te vergroten en de actuele inzichten en ervaring te verwerken. Dit heeft geleid tot enkele wijzigingen.
Afgeleide Principes toepassen in de praktijk
Alle principes in één overzicht:
- Alle eigenschappen van alle principes in één tabel
- Download alle afgeleide principes als komma-gescheiden bestand (geschikt voor invoer in een spreadsheet) (CSV, ~70KB)
Principes geordend volgens verschillende indelingen:
- Afgeleide principes per laag van het NORA Vijflaagsmodel (inschatting begin 2021 van de implicaties van de diverse AP's)
- Afgeleide principes in tabelvorm per cluster. Vanaf NORA 3.0 zijn de AP's gegroepeerd per cluster. De volgorde van principes valt daarmee samen; AP01 t/m AP05 valt onder Dienstenaanbod, AP06 t/m AP08 vormen Standaard oplossingen etc. Met de clusters kunt u telkens een aspect van dienstverlening onder de loep nemen.
- Een andere indeling van de AP's is in het Negenvlaksmodel
- Afgeleide principes en private partijen (zie ook NORA voor private partijen)
Extra uitleg van de verschillende onderdelen van Afgeleide Principes:
Relaties met andere NORA-elementen
Alle Afgeleide Principes realiseren één of meer Basisprincipes: AP's zijn de concretere stappen die nodig zijn om de BP's te implementeren. Welk AP bij welk BP hoort staat op de pagina van het AP/BP zelf en in een Tabel of Grafisch overzicht. Alle Basisprincipes realiseren op hun beurt één of meer Beleidskaders. Ook dit zie je aan de pagina zelf en in een Tabel of Grafisch Overzicht.
Specifieke AP's zijn daarnaast gerelateerd aan andere NORA-elementen, zoals:
- AP6 Gebruik standaard oplossingen is de reden waarom de Standaarden zijn opgenomen in de NORA
- AP7 Gebruik de landelijke bouwstenen is de reden voor opname van de lijst met Bouwstenen en voorzieningen
- AP17 Informatie-objecten systematisch beschreven is verder uitgewerkt in het thema Semantiek en de lijst met Gegevenswoordenboeken
- AP 13 Bronregistraties zijn leidend is verder uitgewerkt in het thema Stelsel van Basisregistraties
- AP18 Ruimtelijke informatie via locatie wordt uitgewerkt in Geo
- AP's 40 t/m 44 zijn verder geconcretiseerd in het Thema Beveiliging
Op het moment is NORA Beheer bezig met het verduidelijken van de relaties van specifieke AP's met andere NORA-elementen. Dit maakt onderdeel van de actualisatieronde Afgeleide Principes Revisited. Technische informatie over het element 'afgeleid principe' staat op de pagina Afgeleid principe. Hier staat ook wat voor eigenschappen een afgeleid pricipe heeft, en welke relaties er mogelijk zijn met andere elementen.