Afgeleide principes/Achitectuurlaag

Historie NORA

Historie NORA

NB: Deze pagina maakt deel uit van de Historie van de NORA en kan verouderde informatie bevatten!'

Deze pagina en alle Basisprincipes en Afgeleide Principes van de NORA zijn per 1 januari 2023 vervallen door nieuwe Bindende Architectuurafspraken: Kernwaarden van Dienstverlening, Kwaliteitsdoelen, Architectuurprincipes en Implicaties van Architectuurprincipes. Zie voor meer informatie het RFC Bindende architectuurafspraken 2022, goedgekeurd door de NORA Gebruikersraad op 13 september 2022.

In dit overzicht staan alle actuele Afgeleide principes op architectuurlaag uit het Negenvlaksmodel.

Bedrijfsarchitectuur

• Diensten zijn herbruikbaar (AP01, De dienst is zodanig opgezet, dat andere organisaties deze in eigen diensten kunnen hergebruiken)
• Ontkoppelen met diensten (AP02, De stappen uit het dienstverleningsproces zijn ontsloten als dienst.)
• Diensten vullen elkaar aan (AP03, De dienst vult andere diensten aan en overlapt deze niet)
• Positioneer de dienst (AP04, De dienst is helder gepositioneerd in het dienstenaanbod.)
• Nauwkeurige dienstbeschrijving (AP05, De dienst is nauwkeurig beschreven.)
• Perspectief gebruiker (AP19, De gebruiker staat aantoonbaar centraal gedurende het (door-)ontwikkelen van diensten en ondersteunende systemen.)
• Persoonlijke benadering (AP20, De dienst benadert geïdentificeerde afnemers op persoonlijke wijze.)
• Bundeling van diensten (AP21, De dienst wordt gebundeld met verwante diensten zodat deze samen met één aanvraag afgenomen kunnen worden.)
• No wrong door (AP22, Overheidsloketten verwijzen gericht door naar de dienst)
• Automatische dienstverlening (AP23, De dienst wordt na bepaalde signalen automatisch geleverd.)
• Proactief aanbieden (AP24, De dienst ondersteunt proactiviteit van dienstverleners binnen en buiten de organisatie)
• Een verantwoordelijke organisatie (AP27, Eén organisatie is verantwoordelijk en aanspreekbaar voor de dienst)
• Afspraken vastgelegd (AP28, Dienstverlener en afnemer hebben afspraken vastgelegd over de levering van de dienst)
• De dienstverlener voldoet aan de norm (AP29, De dienstverlener draagt zelf de consequenties wanneer de dienst afwijkt van afspraken en standaarden.)
• Verantwoording dienstlevering mogelijk (AP30, De wijze waarop een dienst geleverd is, kan worden verantwoord)
• PDCA-cyclus in besturing kwaliteit (AP31, De kwaliteit van de dienst wordt bestuurd op basis van cyclische terugkoppeling.)
• Sturing kwaliteit op het hoogste niveau (AP32, Sturing op de kwaliteit van de dienst is verankerd op het hoogste niveau van de organisatie)
• Baseline kwaliteit diensten (AP33, De dienst voldoet aan de baseline kwaliteit.)
• Verantwoording besturing kwaliteit (AP34, De dienstverlener legt verantwoording af over de mate van control, in overleg met de afnemer.)

Informatiearchitectuur

• Gebruik standaard oplossingen (AP06, De dienst maakt gebruik van standaard oplossingen)
• Gebruik de landelijke bouwstenen (AP07, De dienst maakt gebruik van de landelijke bouwstenen e-overheid)
• Gebruik open standaarden (AP08, De dienst maakt gebruik van open standaarden)
• Eenmalige uitvraag (AP12, Afnemers wordt niet naar reeds bekende informatie gevraagd)
• Doelbinding (AP) (AP15, Het doel waarvoor informatie wordt (her)gebruikt is verenigbaar met het doel waarvoor deze oorspronkelijk is verzameld.)
• Ruimtelijke informatie via locatie (AP18, De dienst ontsluit ruimtelijke informatie locatiegewijs.)
• Transparante dienstverlening (AP25, Afnemers worden geïnformeerd over de stand van zaken bij de gevraagde dienst.)
• Afnemer heeft inzage (AP26, De afnemer heeft inzage in de eigen informatie en het gebruik er van)
• Onweerlegbaarheid (principe) (AP40, De onweerlegbaarheid van berichtenuitwisseling wordt gegarandeerd door wederzijdse authenticatie en door versleuteling van elektronische handtekeningen.)
• Beschikbaarheid (AP41, De beschikbaarheid van de dienst voldoet aan de met de afnemer gemaakte continuïteitsafspraken.)
• Integriteit (AP42, De dienstverlener waarborgt de integriteit van gegevens en systeemfuncties.)
• Vertrouwelijkheid (principe) (AP43, De dienstverlener verschaft alleen geautoriseerde afnemers toegang tot vertrouwelijke gegevens.)
• Controleerbaarheid (AP44, De dienstverlener zorgt ervoor dat de beoogde toegang tot gegevens en de juiste werking van zijn systemen continu alsook achteraf te controleren is.)

Technische architectuur

• Voorkeurskanaal internet (AP09, De dienst kan via internet worden aangevraagd)
• Aanvullend kanaal (AP10, De dienst kan, behalve via internet, via minimaal één ander kanaal voor persoonlijk contact worden aangevraagd.)
• Gelijkwaardig resultaat ongeacht kanaal (AP11, Het resultaat van de dienst is gelijkwaardig, ongeacht het kanaal waarlangs de dienst wordt aangevraagd of geleverd.)
• Bronregistraties zijn leidend (AP13, Alle gebruikte informatieobjecten zijn afkomstig uit een bronregistratie.)
• Terugmelden aan bronhouder (AP14, Bij gerede twijfel aan de juistheid van informatie, meldt de dienstverlener dit aan de verantwoordelijke bronhouder)

Geen waarde

• Informatie-objecten systematisch beschreven (AP17, De aan de dienst gerelateerde informatieobjecten zijn, uniek geïdentificeerd, in een informatiemodel beschreven.)

Nederlandse Overheid Referentie Architectuur.

Iedere persoon, organisatie of functionele eenheid die gebruik maakt van een informatiesysteem

De persoon of organisatie die een dienst in ontvangst neemt. Dit kan een burger, een (medewerker van een) bedrijf of instelling dan wel een collega binnen de eigen of een andere organisatie zijn.

De persoon of organisatie die voorziet in het leveren van een afgebakende prestatie (dienst) aan haar omgeving (de afnemers).

Begrip dat gebruikt wordt bij elektronische berichtuitwisseling en dat inhoudt dat de zender van een bericht niet kan ontkennen een bepaald bericht te hebben verstuurd en dat de ontvanger van een bericht niet kan ontkennen het bericht van de zender in de oorspronkelijke staat te hebben ontvangen.

Een beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen.

Communicatiekanaal dat bij de dienstverlening wordt gebruikt. Elk kanaal kent verschillende vormen waarin informatie kan worden gedeeld.

De plaats waar een gegeven of document voor de eerste keer is vastgelegd

Er is sprake van gerede twijfel bij een afnemer over de juistheid van een gegeven als voldaan wordt aan de volgende criteria: er is een sterk vermoeden dat een (authentiek) gegeven onjuist is, dat vermoeden is gebaseerd op kennis en kunde van de eigen processen en doelgroep van de afnemer (een combinatie van kennis, kunde en gezond verstand) en de afnemer kent de definitie van dit (authentiek) gegeven.

Betekenisvolle gegevens.

Betekenisvolle gegevens.