Architectuur internationaal: verschil tussen versies

Versie van 29 nov 2021 17:48

Dit thema wordt sinds 2021 beheerd en langzaamaan geactualiseerd door de vakgroep Europa van ICTU. Anderen die bij willen dragen zijn van harte welkom!

In dit thema komen alle architectuuronderwerpen aan de orde die de landsgrenzen overstijgen. Internationale afspraken hebben steeds meer invloed op informatiesystemen van Nederlandse organisaties. Vooral binnen de Europese Unie wordt samenwerking gestimuleerd op digitale dienstverlening.

Waarom is Architectuur internationaal van belang?[bewerken]

Voor overheden die over de grens werken is internationale interoperabiliteit belangrijk. Ook lokale organisaties hebben met internationale architectuur te maken, omdat architectuureisen via Europese regelgeving ook op hen betrekking kan hebben. Zo zijn veel van de standaarden die de EU toepast internationaal vastgesteld.

NORA concretiseert Europese projecten voor lokale uitvoering, en geeft input bij doorontwikkeling. We helpen daarom inzicht te verschaffen in Europese ontwikkelingen, afspraken en toepasbare diensten. Maar we helpen ook bij de terugkoppeling van Nederlandse wensen. Wij horen graag over uw knelpunten op internationaal niveau en de impact die internationale ontwikkelingen voor u hebben.

Direct aan de slag

Met welke wettelijke en beleidskaders moet je rekening houden? Wat is er vanuit architectuur al geregeld qua principes, bouwstenen en standaarden, waardoor je een vliegende start kunt maken?

→ European Interoperability Reference Architecture (EIRA)

→ European Interoperability Framework (EIF)

→ Standaarden internationaal

→ Bouwstenen internationaal

→ Beleidskaders internationaal

→ Relevante EU organisaties en programma's

→ EU organisaties en Nederlandse participatie

Samen leren & zoeken

Er zijn diverse overheidsorganisaties die ervaring hebben opgedaan in internationale samenwerking op het gebied van architectuur. U kunt van hun ervaringen leren en direct deelnemen aan de lopende discussies.

→ Rapport onderzoek naar grensoverschrijdende gegevensuitwisseling mei 2016

→ Interview met Eric Brouwer (NORA) over EIRA in het ICTU-magazine Pulse januari 2016

→ Forum Standaardisatie is betrokken bij verschillende internationale standaardisatie-trajecten.

→ De Rijksdienst voor het Wegverkeer laat de BRV en andere gegevens in het decentraal opgezette EUCARIS aansluiten op andere EU-landen. Daarbij gebruikt het netwerk het Europese IP-netwerk sTESTA.

Meer informatie & Contact

Links Architectuur Internationaal:

→ Interoperability Solutions for Public Administrations (ISA)

→ EIA (European Interoperability Architecture)

→ Rapport NORA goes Europe (PDF, 683 kB)

→ e-SENS (Electronic Simple European Networked Services)

→ Presentatie Tafel Internationaal 28 november (PDF, 3,44 MB)

→ Internationaal beleid Geo

Dit thema wordt beheerd door de vakgroep Europa van ICTU

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-[[Categorie:Architectuur Internationaal| ]]
+<noinclude>[[Categorie:Landingspagina's thema]]</noinclude><div class="themapagina">
-{{Uitgelicht|Op 6 november bezocht een delegatie van de Europese Commissie ICTU om haar initiatieven toe te lichten en bijgepraat te worden over de stand van zaken in Nederland. Ruim 50 enthousiaste deelnemers vanuit de (Rijks)overheid woonden de ISA-workshop bij. Lees het [[Terugblik ISA-workshop|nieuwsbericht]].}}
+{{Agenda categorie|Architectuur Internationaal}}{{Nieuwsblok categorie|EU}}
+{{Uitgelicht|Dit thema wordt sinds 2021 beheerd en langzaamaan geactualiseerd door de vakgroep Europa van ICTU. Anderen die bij willen dragen zijn van harte welkom!}}
+[[Image:European_Interoperability_Reference_Architecture_vier_vlakken_zonder_uitlichten_semantisch_vlak.png|thumb|350px|right|
+]]
-Internationale afspraken hebben steeds meer invloed op informatiesystemen van Nederlandse organisaties. Vooral binnen de Europese Unie wordt samenwerking gestimuleerd op digitale dienstverlening.
-NORA helpt inzicht te verschaffen in Europese ontwikkelingen, afspraken en toepasbare diensten. Tegelijk helpt NORA bij terugkoppeling van Nederlandse wensen.
+In dit thema komen alle architectuuronderwerpen aan de orde die de landsgrenzen overstijgen. Internationale afspraken hebben steeds meer invloed op informatiesystemen van Nederlandse organisaties. Vooral binnen de Europese Unie wordt samenwerking gestimuleerd op digitale dienstverlening.
-== Waarom is Europa interessant? ==
+==Waarom is Architectuur internationaal van belang?==
-* Wanneer een overheid over de grens werkt, is interoperabiliteit op internationaal niveau belangrijk. Dit vergemakkelijkt samenwerken met collega's in de EU of daar buiten.
+Voor overheden die over de grens werken is internationale interoperabiliteit belangrijk. Ook lokale organisaties hebben met internationale architectuur te maken, omdat architectuureisen via Europese regelgeving ook op hen betrekking kan hebben. Zo zijn veel van de standaarden die de EU toepast internationaal vastgesteld.
-* Veel van de standaarden die overheden toepassen, zijn (gebaseerd op) internationaal vastgestelde standaarden.
-* Europese regelgeving is ook van invloed op organisaties die lokaal werken.
-== Europese architectuur ==
+NORA concretiseert Europese projecten voor lokale uitvoering, en geeft input bij doorontwikkeling. We helpen daarom inzicht te verschaffen in Europese ontwikkelingen, afspraken en toepasbare diensten. Maar we helpen ook bij de terugkoppeling van Nederlandse wensen.  Wij horen graag over uw knelpunten op internationaal niveau en de impact die internationale ontwikkelingen voor u hebben.
-[http://ec.europa.eu/isa/index_en.htm ISA] is het programma van de Europese Commissie voor “[http://ec.europa.eu/isa/index_en.htm Interoperability Solutions for European Public Administrations]”. De beleidskaders EU2020 Strategy, en Digital Single Market, geven prioriteit aan interoperabiliteit. ISA wil meer zichtbaarheid voor bouwstenen en harmonisatie. Het eerdere beleidskader, de Digital Agenda for Europe, heeft belangrijke actielijnen voor NORA: [http://daeimplementation.eu/indicator.php?id_country=19&action_n=89 actielijn 89: Member States to make eGovernment services fully interoperable] en [http://daeimplementation.eu/indicator.php?id_country=19&action_n=26 actielijn 26: Member States to implement European Interoperability Framework]. Hiervoor heeft ISA de European Interoperability Strategy (EIS) en het European Interoperability Framework (EIF) 2.0 gemaakt. EIF is de Europese referentie-architectuur met onder andere principes, een vocabulaire, protocollen en voorbeelden. NORA versie 3.0 is in lijn met EIF 2.0 en werkt als Nederlandse doorvertaling<ref>[http://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/brieven_regering/detail.jsp?id=2011Z02387&did=2011D06046 Fiche: Mededeling naar interoperabele Europese overheidsdiensten]</ref><ref>Bij het opstellen van EIF 2.0 is gekeken naar referentiearchitecturen van de lidstaten (“national interoperability frameworks”). [http://ec.europa.eu/idabc/en/document/7796.html National Interoperability Frameworks Observatory] indexeert nationale interoperabiliteits-raamwerken. Laatste update op moment van schrijven: augustus 2009.</ref>
-Naast het globale ISA programma, zijn er voor verschillende domeinen, losstaande Europese programma's actief met een relatie tot architectuur. Het beeld bestaat dat deze vaak een centralistische opzet hebben<ref name="internationale workshop 2014-02">{{Bestand met info|Verslag internationale workshop 20140221.pdf|Verslag NORA internationale workshop, 21 maart 2014}}</ref>. Het Forum Standaardisatie presenteert jaarlijks [http://www.forumstandaardisatie.nl/themas/internationale-ontwikkelingen/wat-er-internationaal-speelt/ een internationale verkenning] op het gebied van standaardisatie en interoperabiliteit.
-== Ontwikkelingen ==
+</div>
-Het ISA programma van de Europese Commissie is bezig met doorontwikkeling van EIF in het project [http://ec.europa.eu/isa/actions/02-interoperability-architecture/2-1action_en.htm EIA (European Interoperability Architecture)]. Twee producten worden ontwikkeld:
+<br clear="all" />
-* EIRA (European Interoperability Reference Architecture), een doorontwikkeling van EIF 2.0, waarbij Europese regelgeving voor architecten wordt verduidelijkt. Dit bevat views op politieke context, juridica, organisatie, semantiek en techniek
-* EICart (European Interoperability Cartography), met een overzicht van herbruikbare bouwstenen conform [[ArchiMate]]<ref>[http://ec.europa.eu/isa/documents/iop-solutions-for-european-pav-vfinal_en.pdf EC ISA presentatie over IOP (PDF)]</ref>
-In 2015 hanteert ISA vier programmaclusters:
+<div id="Functies" style="overflow:hidden;">
-* Trusted information exchange
+{| style="float:left; background-color:#E5F0F9; margin-right:8px; padding:0; border:none; width:250px "
-* Interoperable architecture
+|-
-* ICT implications assessment
+!Direct aan de slag
-* Best practise sharing
+|-
+| style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:400px" |
+Met welke wettelijke en beleidskaders moet je rekening houden? Wat is er vanuit architectuur al geregeld qua principes, bouwstenen en standaarden, waardoor je een vliegende start kunt maken?
-Nederland wordt in de ISA committee vertegenwoordigd door Guus Bronkhorst van het Ministerie van BZK, directie B&I (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties; Burgerschap en Informatiebeleid). Daarnaast is Nederland vertegenwoordigd in de vier ISA werkgroepen:
+: → [[European Interoperability Reference Architecture (EIRA)]]
-* Coordination Group (John Kootstra; [mailto:john.kootstra@minbzk.nl john.kootstra@minbzk.nl])
+: → [[European Interoperability Framework (EIF)]]
-* Working group Interoperable architecture
+: → [[Standaarden internationaal]]
-* Working group Spatial Information and Services
+: → [[Bouwstenen internationaal]]
-* Working group Trusted information exchange (vertegenwoordiging vacant)
+: → [[Beleidskaders internationaal]]
+: → [[Actoren en programma's EU]]
+: → [[Nederlandse participatie EU]]
-[http://www.forumstandaardisatie.nl/themas/internationale-ontwikkelingen/ Het Forum Standaardisatie betrokken bij standaardisatie-trajecten] in verschillende domeinen.
+|-
+|[[Image:puzzelstuk.png|250px]]
+|}
+{| style="float:left; background-color:#E5F0F9; margin-right:8px; border:none; width:250px"
+|-
+!Samen leren & zoeken
+|-
+| style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:400px" |
+Er zijn diverse overheidsorganisaties die ervaring hebben opgedaan in internationale samenwerking op het gebied van architectuur. U kunt van hun ervaringen leren en direct deelnemen aan de lopende discussies.
+: → [[Overzicht internationale gegevensuitwisseling in de context van de CEF|Rapport onderzoek naar grensoverschrijdende gegevensuitwisseling mei 2016]]
+: → Interview met Eric Brouwer (NORA) over [[European Interoperability Reference Architecture (EIRA)|EIRA]] in het [http://pulse.ictu.nl/nl/magazine/10497/796536/eira_blauwdruk_voor_europese_architectuur.html ICTU-magazine Pulse januari 2016]
+: → Forum Standaardisatie is betrokken bij verschillende [http://www.forumstandaardisatie.nl/themas/internationale-ontwikkelingen/ internationale] standaardisatie-trajecten.
+: → De Rijksdienst voor het Wegverkeer laat de [[Voorbeeld::Basisregistratie Voertuigen (BRV) |BRV]] en andere gegevens in het decentraal opgezette [[EUCARIS]] aansluiten op andere EU-landen. Daarbij gebruikt het netwerk het Europese IP-netwerk [[sTESTA]].
-=== Invloed via NORA ===
+|-
-Wij horen graag over uw knelpunten op internationaal niveau en de impact die internationale ontwikkelingen voor u hebben. Daarmee concretiseert NORA de Europese projecten voor lokale uitvoering, en geeft NORA input bij doorontwikkeling.
+|[[Image:gereedschap.png|250px]]
+|}
+{| style="float:left; background-color:#E5F0F9; margin-right:8px; border:none; width:250px"
+|-
+!Meer informatie & Contact
+|-
+| style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:400px"  |
+Links Architectuur Internationaal:
+: → [[Interoperability Solutions for Public Administrations (ISA)]]
+: → [http://ec.europa.eu/isa/actions/02-interoperability-architecture/2-1action_en.htm EIA (European Interoperability Architecture)]
+: → {{bestand met info|NORA goes Europe - definitief 25mrt15.pdf |Rapport NORA goes Europe}}
+: → [[E-SENS (Electronic Simple European Networked Services)]]
+: → {{Bestand met info|Tafel Internationaal vs 2 20161128.pdf|Presentatie Tafel Internationaal 28 november}}
+: → [http://www.geonovum.nl/wegwijzer/beleid-en-wetgeving Internationaal beleid Geo]
-Om een beter beeld te krijgen van wat Nederlandse overheidsorganisaties belangrijk vinden in Europa, heeft NORA een workshop georganiseerd in maart 2014<ref name="internationale workshop 2014-02" /> en deelgenomen aan een [[ISA-workshop 2014-11|workshop met een delegatie van ISA in november 2014]].
+Dit thema wordt beheerd door de [mailto:VakgroepEU@ictu.nl vakgroep Europa van ICTU]
+|-
+|[[Image:contact.png|250px]]
+|}
+<div style="float:left; margin-right:2px; max-width:380px" class="hoofdpagina">
-== Voorbeelden ==
+</div>
-De Rijksdienst voor het Wegverkeer laat de [[Voorbeeld::Basisregistratie Voertuigen (BRV)]] en andere gegevens aansluiten op die van EU-lidstaten in het decentraal opgezette [https://www.eucaris.net/ EUCARIS]. Dit netwerkwerk maakt gebruik van het Europese IP-netwerk [http://ec.europa.eu/idabc/en/document/2097.html sTESTA].
+</div>
+<references />
-In de [http://www.forumstandaardisatie.nl/fileadmin/os/publicaties/HR_Grenzeloze_Standaardisatie_FINAL_WEB.pdf Handreiking Grenzeloze Standaardisatie ](PDF, 0,9 MB) staan enkele casussen beschreven waarbij internationale standaarden de samenwerking bevorderen.
+<noinclude>[[Categorie:Architectuur Internationaal]]{{Domein toevoegen|Domein Generiek}}[[Laag binnen vijflaagsmodel::0|  ]]</noinclude>
-== Contact ==
-Uw reacties en vragen zijn welkom bij Michiel Schoo, beleidsadviseur bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, via [mailto:architectuur@ictu.nl architectuur@ictu.nl].
-== Referenties ==
-<references/>

Architectuur internationaal: verschil tussen versies

Versie van 29 nov 2021 17:48

Waarom is Architectuur internationaal van belang?[bewerken]

Navigatiemenu

Zoeken