Inrichting beheer en doorontwikkeling van NORA: verschil tussen versies

Huidige versie van 3 feb 2023 om 11:17

Contact: NORA Beheer; nora@ictu.nl

Status: Actueel

Opdrachtgever en NORA Beheer[bewerken]

De NORA is een interbestuurlijk afsprakenstelsel, waarvan het gemandateerd opdrachtgeverschap ligt bij de directie Digitale Samenleving (DS) van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). BZK DS is daarmee verantwoordelijk voor de opdracht om NORA te laten beheren en door te laten ontwikkelen, met de volgende perspectieven:

De NORA als Body of Knowledge vanuit een nationaal perspectief;
De NORA voor overerving/ hergebruik;
De NORA als gemeenschap/ kennisplatform/ communicatieplatform;
De NORA als koploper EN beheerder van het architectuur erfgoed;
De NORA als praktisch afwegingskader.

Het beheer en de doorontwikkeling zijn sinds 2011 belegd bij ICTU, waarbij telkens voor 4 jaar het budget wordt vastgesteld. Momenteel is dat ca. EUR 500.000 per jaar voor 2019 t/m 2022. Inhoudelijke sturing komt daarbij van de NORA Gebruikersraad, een interbestuurlijke raad die zowel de eigen ervaringen inbrengt uit de diverse domeinen als denkt vanuit het grotere belang van de publieke sector als geheel. ICTU legt als opdrachtnemer primair verantwoording af aan haar opdrachtgever (BZK DS). Daarnaast verantwoordt het Beheerteam aan de NORA Gebruikersraad dat haar investeringen en uitgaven in lijn zijn met de gegeven inhoudelijke sturing.

Bestuurlijke ophanging[bewerken]

Governance NORA

Als opdrachtgever is het Ministerie van BZK verantwoordelijk voor de afstemming tussen de NORA en het OBDO (Overheidsbrede Beleidsoverleg Digitale Overheid) en andere sturende gremia.

Daarbij blijft de verantwoordelijkheidsverdeling tussen BZK en de NORA Gebruikersraad gelijk als in het verleden. Voorheen viel de NORA Gebruikersraad onder de Regieraad Interconnectiviteit van de Digicommissaris, waarbij de voorzitter van de Gebruikersraad zitting had in de Regieraad. Bij de overgang van de Regieraden naar het Overheidsbrede Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) was het niet logisch de NORA mee te schuiven, omdat het geen aparte voorziening is, maar randvoorwaardelijk voor de hele Generieke Digitale Infrastructuur (GDI).

De relatie tussen de NORA en de GDI is evident van belang, vandaar dat nauw wordt samengewerkt met het Bureau van de Programmeringsraad GDI om de GDI-Architectuur (GA) actueel te onderhouden in de NORA-wiki en daarbij optimaal her-gebruik te maken van relevante onderdelen van de NORA, zoals Beleidskaders, het Begrippenkader en Architectuurprincipes.

Hoe op Nationaal niveau de architectuurfunctie is geregeld, kan je nalezen via Positionering NORA.

Brede community[bewerken]

Veel kennis over projecten en voorzieningen is beschikbaar bij de gemeenschap van overheidsarchitecten van de ministeries, manifestgroeppartijen, gemeenten, provincies en waterschappen. Deze community moet actief gestimuleerd worden om een bijdrage te leveren die ondersteunend en/of verdiepend is t.o.v. de afspraken die worden gemaakt in de Gebruikersraad. Daarvoor wordt er naast online (wiki) contacten ook geïnvesteerd in bijeenkomsten. De thema’s die in de NORA zijn uitgewerkt op basis van gestolde kennis en ervaring uit de praktijk, worden actueel gehouden via zogenaamde thema-communities, zoals voor Privacy, Identity & Access Management en Zaakgericht Werken. In de praktijk overlappen deze communities elkaar en vormen zij samen met de betrokkenen uit de NORA familie één gemeenschap van professionals die voor hun werk te maken hebben met architectuur in de publieke sector.

NORA Gebruikersraad[bewerken]

De NORA Gebruikersraad is als een spin in het web van NORA Beheer en de NORA Familie.

De samenstelling van de Gebruikersraad bestaat uit een representatieve vertegenwoordiging van gebruikers van de NORA binnen de overheid. Leden zijn bijvoorbeeld beheerders van een dochter van NORA, vertegenwoordigers van een overheidsorganisatie of experts voor een specifiek overheidsdomein.

De leden van de Gebruikersraad hebben drie rollen:

Het aanjagen van het gebruik en de juiste toepassing van NORA bij de achterban;
Het ophalen van wensen uit de praktijk van de achterban;
Sparringpartner zijn voor de beheerder en programmamanager NORA.

Leden en lidmaatschap Gebruikersraad[bewerken]

De Gebruikersraad is een besloten gezelschap. Deelname aan de Gebruikersraad staat open voor vertegenwoordigers uit alle bestuurlijke lagen van de overheid, de publieke sector, leveranciers en andere stakeholders. Toetreding en deelname aan de Gebruikersraad zijn niet vrijblijvend en vindt plaats na instemming van de zittende leden.

Nieuwe deelnemers kunnen zich melden via nora@ictu.nl

Zie notitie Opzet en werking gebruikersraad, versie 1.1 (PDF, 216 kB)

NORA Mediawiki[bewerken]

Alle afspraken en kennis uit en over de NORA worden gepubliceerd via de (semantische) NORA Mediawiki. Losstaande publicaties met nieuwe inzichten zullen dus niet meer voorkomen. In het verleden was dat wel zo, maar al deze oude publicaties zijn inmiddels inhoudelijk opgenomen in de wiki en als bronnen toegevoegd.
NORA Beheer vervult drie rollen voor de wiki:

User management en ondersteuning gebruikers;
Content management op structuur en consistentie;
Checken, accepteren en uitvoeren van (inhoudelijke) wijzigingen uit de community.

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-__TOC__ [[Image:Besturingsmodel NORA.png|thumb|350px|right|Voormalige governance NORA]]
+{{Over NORA|Status actualiteit=Actueel}}__TOC__
 ==Opdrachtgever en NORA Beheer==
-Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) is de opdrachtgever van de NORA en heeft het beheer van de NORA belegd bij ICTU. Hiertoe is een team van deskundigen bijeengebracht dat opereert onder de naam NORA Beheer. ICTU faciliteert een efficiënte werking van de kennis-community en zorgt voor publicatie van NORA middels de NORA-wiki. Jaarlijks wordt een [[Planning|plan voor beheer en ontwikkeling]] opgesteld.
+De NORA is een interbestuurlijk afsprakenstelsel, waarvan het gemandateerd opdrachtgeverschap ligt bij de directie Digitale Samenleving (DS) van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). BZK DS is daarmee verantwoordelijk voor de opdracht om NORA te laten beheren en door te laten ontwikkelen, met de volgende perspectieven:
-Het beheer is opgezet conform de richtlijnen van het Beheer- en Ontwikkelmodel voor Open Standaarden [https://www.forumstandaardisatie.nl/thema/ontwikkelen-en-beheren-van-open-standaarden (BOMOS)], en omvat dus zowel het faciliteren van het dagelijks beheer als een proces voor doorontwikkeling. Het beheer viel onder een nationale governancestructuur (zie afbeelding hiernaast). Sinds 17 februari 2018 is er geen Digicommissaris meer en daarmee is ook een eind gekomen aan de regieraden waaronder de Regieraad Interconnectiviteit. Op dit moment onderzoekt NORA in overleg met haar opdrachtgever BZK en de NORA Gebruikersraad hoe vorm te geven aan een nieuwe governancestructuur.
+* De NORA als Body of Knowledge vanuit een nationaal perspectief;
+* De NORA voor overerving/ hergebruik;
+* De NORA als gemeenschap/ kennisplatform/ communicatieplatform;
+* De NORA als koploper EN beheerder van het architectuur erfgoed;
+* De NORA als praktisch afwegingskader.
+Het beheer en de doorontwikkeling zijn sinds 2011 belegd bij ICTU, waarbij telkens voor 4 jaar het budget wordt vastgesteld. Momenteel is dat ca. EUR 500.000 per jaar voor 2019 t/m 2022. Inhoudelijke sturing komt daarbij van de [[NORA Gebruikersraad]], een interbestuurlijke raad die zowel de eigen ervaringen inbrengt uit de diverse domeinen als denkt vanuit het grotere belang van de publieke sector als geheel. ICTU legt als opdrachtnemer primair verantwoording af aan haar opdrachtgever (BZK DS). Daarnaast verantwoordt het Beheerteam aan de NORA Gebruikersraad dat haar investeringen en uitgaven in lijn zijn met de gegeven inhoudelijke sturing.
+==Bestuurlijke ophanging==
+[[Image:Besturingsmodel NORA.png|thumb|450px|left|Governance NORA]]
+Als opdrachtgever is het Ministerie van BZK verantwoordelijk voor de afstemming tussen de NORA en het OBDO ([https://www.digitaleoverheid.nl/mido/betrokken-organisaties/ Overheidsbrede Beleidsoverleg Digitale Overheid]) en andere sturende gremia.
+Daarbij blijft de verantwoordelijkheidsverdeling tussen BZK en de NORA Gebruikersraad gelijk als in het verleden. Voorheen viel de NORA Gebruikersraad onder de Regieraad Interconnectiviteit van de Digicommissaris, waarbij de voorzitter van de Gebruikersraad zitting had in de Regieraad. Bij de overgang van de Regieraden naar het Overheidsbrede Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) was het niet logisch de NORA mee te schuiven, omdat het geen aparte voorziening is, maar randvoorwaardelijk voor de hele Generieke Digitale Infrastructuur (GDI).
+De relatie tussen de NORA en de GDI is evident van belang, vandaar dat nauw wordt samengewerkt met het Bureau van de Programmeringsraad GDI om de [[GDI-Architectuur (GA)]] actueel te onderhouden in de NORA-wiki en daarbij optimaal her-gebruik te maken van relevante onderdelen van de NORA, zoals [[Beleidskaders]], het [[Begrippenkader]] en [[Architectuurprincipes]].
+Hoe op Nationaal niveau de architectuurfunctie is geregeld, kan je nalezen via [[Positionering NORA]].
 ==Brede community==
 Veel kennis over projecten en voorzieningen is beschikbaar bij de gemeenschap van overheidsarchitecten van de ministeries, manifestgroeppartijen, gemeenten, provincies en waterschappen. Deze community moet actief gestimuleerd worden om een bijdrage te leveren die ondersteunend en/of verdiepend is t.o.v. de afspraken die worden gemaakt in de Gebruikersraad. Daarvoor wordt er naast online (wiki) contacten ook geïnvesteerd in bijeenkomsten. De thema’s die in de NORA zijn uitgewerkt op basis van gestolde kennis en ervaring uit de praktijk, worden actueel gehouden via zogenaamde thema-communities, zoals voor Privacy, Identity & Access Management en Zaakgericht Werken. In de praktijk overlappen deze communities elkaar en vormen zij samen met de betrokkenen uit de NORA familie één gemeenschap van professionals die voor hun werk te maken hebben met architectuur in de publieke sector.
-==NORA-wiki==
+==NORA Gebruikersraad==
-Alle afspraken en kennis uit en over de NORA worden gepubliceerd via deze wiki. Losstaande publicaties met nieuwe inzichten zullen dus niet meer voorkomen. In het [[Archief|verleden]] was dat wel zo, maar al deze oude publicaties zijn inmiddels inhoudelijk opgenomen in de wiki en als bronnen toegevoegd. NORA Beheer vervult drie rollen voor de wiki:
+De [[NORA Gebruikersraad]] is als een spin in het web van [[NORA Beheer]] en de [[NORA Familie]].
-# User management en ondersteuning gebruikers
-# Content management op structuur en consistentie
+De samenstelling van de Gebruikersraad bestaat uit een representatieve vertegenwoordiging van gebruikers van de NORA binnen de overheid. Leden zijn bijvoorbeeld beheerders van een dochter van NORA, vertegenwoordigers van een overheidsorganisatie of experts voor een specifiek overheidsdomein.
-# Checken, accepteren en uitvoeren van (inhoudelijke) wijzigingen uit de community
+De leden van de Gebruikersraad hebben drie rollen:
+* Het aanjagen van het gebruik en de juiste toepassing van NORA bij de achterban;
+* Het ophalen van wensen uit de praktijk van de achterban;
+* Sparringpartner zijn voor de beheerder en programmamanager NORA.
+==Leden en lidmaatschap Gebruikersraad==
+De Gebruikersraad is een besloten gezelschap. Deelname aan de Gebruikersraad staat open voor vertegenwoordigers uit alle bestuurlijke lagen van de overheid, de publieke sector, leveranciers en andere stakeholders. Toetreding en deelname aan de Gebruikersraad zijn niet vrijblijvend en vindt plaats na instemming van de zittende leden.
+Nieuwe deelnemers kunnen zich melden via [mailto:nora@ictu.nl nora@ictu.nl]
+Zie notitie {{Bestand met info|Opzet en Werking NORA Gebruikersraad v1-1.pdf| Opzet en werking gebruikersraad, versie 1.1}}
+==NORA Mediawiki==
+Alle afspraken en kennis uit en over de NORA worden gepubliceerd via de (semantische) NORA Mediawiki. Losstaande publicaties met nieuwe inzichten zullen dus niet meer voorkomen. In het [[Archief|verleden]] was dat wel zo, maar al deze oude publicaties zijn inmiddels inhoudelijk opgenomen in de wiki en als bronnen toegevoegd. <br>
+NORA Beheer vervult drie rollen voor de wiki:
+# User management en ondersteuning gebruikers;
+# Content management op structuur en consistentie;
+# Checken, accepteren en uitvoeren van (inhoudelijke) wijzigingen uit de community.
-==Governance==
-De NORA is een interbestuurlijk afsprakenstelsel, waarvan het gemandateerd opdrachtgeverschap ligt bij de directie DIO van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Directie DIO is daarmee verantwoordelijk voor de opdracht om NORA te beheren en door te ontwikkelen, die t/m 2022 belegd is bij ICTU.
-Inhoudelijke sturing komt daarbij van de [[NORA Gebruikersraad]], een interbestuurlijke raad die zowel de eigen ervaringen inbrengt uit de diverse domeinen als denkt vanuit het grotere belang van de publieke sector als geheel. De NORA Gebruikersraad heeft de afgelopen jaren een belangrijke rol gekregen in de besluitvorming met betrekking tot de inhoud van de NORA (wijzigingsverzoeken) en de richting die ingeslagen wordt voor doorontwikkeling. Bij die rol past een herijkingsproces van de eigen positie, samenstelling en wijze van besluitvorming, die onder voorzitterschap van Nadeem Taverne wordt voortgezet in 2019.
-In het verleden was de bestuurlijke verankering van de NORA geborgd doordat de NORA Gebruikersraad onder de Regieraad Interconnectiviteit hing, waarbij de voorzitter van de Gebruikersraad zitting had in de Regieraad. Bij de overgang van de Regieraden naar het OBDO (Overheidsbrede Beleidsoverleg Digitale Overheid) was het niet logisch de NORA mee te schuiven, omdat het geen aparte voorziening is, maar randvoorwaardelijk voor de hele GDI (Generieke Digitale Infrastructuur). Als opdrachtgever is het ministerie van BZK nu verantwoordelijk voor de afstemming tussen de NORA en het OBDO en andere sturende gremia. De Gebruikersraad heeft eind 2018 uitgesproken dat er behoefte is om die bestuurlijke verankering in 2019 verder te versterken.
-Lees het {{Bestand met info|Besluit-over-de-instelling-van-het-overheidsbreed-beleidsoverleg-digitale-overheid-en-de-programmeringsraad-logius_(1).pdf‎|besluit van BZK over het OBDO}}.
 [[Categorie:Over NORA]]