Beleidskaders: verschil tussen versies

Uit NORA Online
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
k (Cetegorie Beleidskaders toegevoegd ivm kruimelpad)
(geactualiseerd en met nieuw navigatiemenu)
(41 tussenliggende versies door 7 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
__TOC__ [[Categorie:Beleidskaders]] [[Image:Kennismodel NORA 2015 - beleidskaders.png|300px|thumb|link=Kennismodel NORA|Beleidskaders aan de basis van principes|right]]
{{Review Kernwaarden banner}}{{Over Beleidskaders}}__TOC__
Bestaand nationaal en Europees overheidsbeleid stelt kaders voor de inrichting van de dienstverlening van de overheid en het functioneren daarvan. De instrumenten van dit beleid, zoals relevante wetten, regelgeving, Kamerstukken en bestuursakkoorden zijn daarom een belangrijke input geweest voor de NORA. In de wiki zijn onderdelen van het beleidskader dan ook te herkennen als specifiek type [[Categorie::Bron|bron]]: [[Categorie::Beleidskader|Beleidskader]]. Met name de basisprincipes komen rechtstreeks voort uit het beleidskader. In het onderstaande Overzicht staat achter elk onderdeel van het beleidskader in welke basisprincipes het is uitgewerkt. Op de pagina van het principe staat vervolgens verantwoord op welke manier de beleidskaders zijn toegepast.
==Wat zijn Beleidskaders en waarom zijn ze opgenomen op noraonline?==
{{#Show: Beleidskader (Begrip) |?Beschrijving}}. De overkoepelende term voor die stukken is Beleidskaders.


==Overzicht huidig beleidskader==
Elke architect die een (her-)ontwerp maakt voor een dienst of dienstverlening zal kijken naar de omgeving waarbinnen die dienst moet functioneren. De beleidskaders die er gelden zijn een cruciaal onderdeel van die omgeving. De meeste Beleidskaders die we op noraonline opnemen hebben een impact op (bijna) alle overheidsdiensten en dienstverlening, bijvoorbeeld omdat ze bepalen hoe een goede dienst er uit ziet of welke ontwerpkeuzes bij alle overheden verboden zijn. Veel van deze kaders zijn rechtstreeks gelinkt aan de [[Bindende Architectuurafspraken]] van de NORA, bijvoorbeeld doordat er een [[Kwaliteitsdoelen|Kwaliteitsdoel]] op gebaseerd is, met de daar bij behorende [[Architectuurprincipes]].
De beleidskaders zijn voor het laatst beschreven in 2010, in het {{Bestand met info|NORA Dossier beleidskaders.pdf|NORA-dossier beleidskaders}}, in anti-chronologische volgorde en volgens een vast stramien met de volgende kopjes:
* Kernachtig: de betekenis van het beleidskader op hoofdlijnen.
* Samenvatting: een meer uitgebreide samenvatting.
* Bronverwijzing: een link naar de gehele tekst in de betreffende bron.


De onderstaande beleidskaders zijn op dit moment in gebruik binnen de NORA:
Een tweede categorie beleidskaders is gelinkt aan [[Thema's]] waarover we op noraonline kennis opbouwen en delen. Deze kaders zijn wellicht niet voor elke dienst in elke omgeving van toepassing, maar wel voor iedereen die iets wil of moet met het thema. Denk bijvoorbeeld aan Europees beleid rond AI's of de Archiefwet bij Duurzame Toegankelijkheid.


{{#ask:[[Categorie:Beleidskaders]]
Dit laat nog twee restcategorieën beleidskaders over die we niet op noraonline opnemen:
|format=ul
# beleid dat alleen in een bepaald domein of een bepaalde overheidslaag relevant is voor het ontwerp van diensten en dienstverlening nemen we niet op, maar kun je wel vaak terugvinden in de architectuur van dat domein of die overheidslaag (zie [[NORA Familie]]).
|?-Is beinvloed door
# beleid dat niet relevant is voor het ontwerp van diensten en dienstverlening nemen we niet op, aangezien we daar de architect niet mee helpen.
 
==Gezamenlijke analyse en beheer van beleidskaders==
Om beleid en architectuurafspraken beter op elkaar te laten aansluiten wordt sinds 2019 door [[NORA Beheer]], beleidsambtenaren bij het ministerie van BZK en leden van de [[NORA Gebruikersraad]] samengewerkt aan de analyse en het beheer van beleidskaders.
 
Het doel van de samenwerking is om zo veel mogelijk relevante beleidsstukken te identificeren en de impact er van op architectuur te bepalen: Vraagt dit beleid om nieuwe architectuurafspraken? Vormt dit beleid een extra onderbouwing van bestaande afspraken, of moeten we juist afspraken gaan herzien? Als we iets moeten herzien, wat is de impact daar dan van in bestaande en nieuwe diensten in de hele publieke sector?
 
De hoop is dat steeds meer beleidsmakers er aan denken dat hun beleid effect heeft op architectuur, zodat al voordat het definitief is vastgesteld al een analyse en eventueel een gesprek kan plaatsvinden. Tot die tijd hebben we de hulp nodig van architecten en beleidsambtenaren om aan de bel te trekken als er nieuw beleid aan komt of al is ingegaan.
 
* {{Maillink|to=nora@ictu.nl|cc=eric.brouwer@ictu.nl|subject=nieuw beleidskader (in wording) aanmelden voor analyse impact op architectuur|linktext=Beleidskader aanmelden voor analyse}}
* {{Maillink|to=nora@ictu.nl|cc=eric.brouwer@ictu.nl|subject=deelnemen aan analyse beleidskaders|linktext=Jezelf aanmelden om mee te helpen in de analyse}}
* [[Vervolg pilot beleidskaders|Historie beheer & analyse beleidskaders]]
 
==Beleidskaders in de overheidslagen==
* [http://www.gemmaonline.nl/index.php/Ontwikkelingen_en_uitgangspunten_GEMMA_Architectuurprincipes GEMMA - beleidskaders bij gemeenten]
* [https://www.earonline.nl/index.php/Categorie:Bronnen EAR - beleidskaders bij het Rijk]
* [https://www.wilmaonline.nl/index.php/Categorie:Drivers WILMA - beleidskaders bij Waterschappen]
 
==Overzichten beleidskaders==
===Overzicht Beleidskaders die gerelateerd zijn aan Kwaliteitsdoelen===
Hieronder staan alle Beleidskaders die een directe band hebben met de actuele [[Kwaliteitsdoelen]]. Deze band is in de wiki getypeerd met de relatie [[Eigenschap:Vindt grondslag in|vindt grondslag in]], hetgeen je in lekentaal kunt lezen als: "dit kwaliteitsdoel is mede gebaseerd op".
{{#ask:[[Categorie:Beleidskaders]][[Status actualiteit::Actueel]][[-Vindt grondslag in::+]]
|?-Vindt grondslag in=Kwaliteitsdoel dat er mede op gebaseerd is
|mainlabel=Titel beleidskader
|format=broadtable
|class=datatable
|limit=200
|sort=-Vindt grondslag in
}}
 
===Overzicht Beleidskaders die als bron gebruikt zijn voor NORA Thema's/Onderwerpen en overige pagina's===
Hieronder staan alle Beleidskaders die met een directe band hebben met een pagina in NORA, zoals een themapagina. Deze band is in de wiki getypeerd met de relatie [[Eigenschap:Is beinvloed door|Is beinvloed door]].
NB: ook pagina's die zelf niet meer actueel zijn staan hier nog vermeld, zolang het beleidskader dat het beïnvloed heeft nog als actueel aangemerkt is.
 
{{#ask:[[Categorie:Beleidskaders]][[Status actualiteit::Actueel]][[-Is beinvloed door::+]]
|format=broadtable
|?-Is beinvloed door=Pagina die er door beïnvloed is
|mainlabel=Titel beleidskader
|order=ascending
|order=ascending
|limit=100
|class=datatable
|limit=200
|searchlabel=Beleidskaders
|searchlabel=Beleidskaders
}}
}}
 
===Nog te analyseren beleidskaders===
Er is een [[Grafisch overzicht relatie principes en beleidskaders|Grafisch overzicht van de relatie tussen Afgeleide Principes, Basisprincipes en Beleidskaders]]
{{:Nog te analyseren beleidskaders}}
==Actualisatieronde beleidskader==
[[Categorie:Over Beleidskaders]]
Deze versie van de beleidskaders behoeft inmiddels opschoning en actualisatie.
Begin 2015 is daar een start mee gemaakt, die naar verwachting medio 2015 wordt afgerond.
De volgende actuele beleidskaders zijn daarbij onderkend:
# Visiebrief (en opvolgers) Digitaal 2017
# SGO 3 (versnelde inzet van Basisregistraties en het zogeheten Overheidsgegevensmodel)
# SGO 9 (regie op gegevens)
# Dienstverlening in 2020
# Het Digiprogramma van de NCDO
# De brief ten aanzien van Big Data van EZ
# Ontwikkelingen op het gebied van wetgeving
# Eindrapport van de TCICT en de BIT-regels (inclusief reacties daarop van het kabinet)
# Afwegingskader voor het delen van informatie van de manifestgroep
# Rapportages iOverheid van de WRR
# Rapportage RoB’s Van wie is deze hond?
# Recente rapportages van de Algemene Rekenkamer en de Ombudsman.
 
==Beleidskaders bij enkele NORA-dochters==
* [http://www.gemmaonline.nl/index.php/Ontwikkelingen_en_uitgangspunten_GEMMA_Architectuurprincipes GEMMA beleidskader bij gemeenten]
* [http://www.earonline.nl/index.php/Bron EAR beleidskader bij het Rijk]
* [http://www.wikixl.nl/wiki/petra/index.php/Uitgangspunten PETRA beleidskader bij Provincies]
* [http://www.wikixl.nl/wiki/wilma/index.php/Uitgangspunten WILMA beleidskader bij Waterschappen]

Versie van 3 feb 2023 11:42


Wat zijn Beleidskaders en waarom zijn ze opgenomen op noraonline?[bewerken]

NORA is gebaseerd op bestaand overheidsbeleid (Nationaal en Europees) en op de instrumenten die in het kader van dat beleid zijn ontwikkeld, zoals wetten, regelgeving, Kamerstukken en bestuursakkoorden.. De overkoepelende term voor die stukken is Beleidskaders.

Elke architect die een (her-)ontwerp maakt voor een dienst of dienstverlening zal kijken naar de omgeving waarbinnen die dienst moet functioneren. De beleidskaders die er gelden zijn een cruciaal onderdeel van die omgeving. De meeste Beleidskaders die we op noraonline opnemen hebben een impact op (bijna) alle overheidsdiensten en dienstverlening, bijvoorbeeld omdat ze bepalen hoe een goede dienst er uit ziet of welke ontwerpkeuzes bij alle overheden verboden zijn. Veel van deze kaders zijn rechtstreeks gelinkt aan de Bindende Architectuurafspraken van de NORA, bijvoorbeeld doordat er een Kwaliteitsdoel op gebaseerd is, met de daar bij behorende Architectuurprincipes.

Een tweede categorie beleidskaders is gelinkt aan Thema's waarover we op noraonline kennis opbouwen en delen. Deze kaders zijn wellicht niet voor elke dienst in elke omgeving van toepassing, maar wel voor iedereen die iets wil of moet met het thema. Denk bijvoorbeeld aan Europees beleid rond AI's of de Archiefwet bij Duurzame Toegankelijkheid.

Dit laat nog twee restcategorieën beleidskaders over die we niet op noraonline opnemen:

  1. beleid dat alleen in een bepaald domein of een bepaalde overheidslaag relevant is voor het ontwerp van diensten en dienstverlening nemen we niet op, maar kun je wel vaak terugvinden in de architectuur van dat domein of die overheidslaag (zie NORA Familie).
  2. beleid dat niet relevant is voor het ontwerp van diensten en dienstverlening nemen we niet op, aangezien we daar de architect niet mee helpen.

Gezamenlijke analyse en beheer van beleidskaders[bewerken]

Om beleid en architectuurafspraken beter op elkaar te laten aansluiten wordt sinds 2019 door NORA Beheer, beleidsambtenaren bij het ministerie van BZK en leden van de NORA Gebruikersraad samengewerkt aan de analyse en het beheer van beleidskaders.

Het doel van de samenwerking is om zo veel mogelijk relevante beleidsstukken te identificeren en de impact er van op architectuur te bepalen: Vraagt dit beleid om nieuwe architectuurafspraken? Vormt dit beleid een extra onderbouwing van bestaande afspraken, of moeten we juist afspraken gaan herzien? Als we iets moeten herzien, wat is de impact daar dan van in bestaande en nieuwe diensten in de hele publieke sector?

De hoop is dat steeds meer beleidsmakers er aan denken dat hun beleid effect heeft op architectuur, zodat al voordat het definitief is vastgesteld al een analyse en eventueel een gesprek kan plaatsvinden. Tot die tijd hebben we de hulp nodig van architecten en beleidsambtenaren om aan de bel te trekken als er nieuw beleid aan komt of al is ingegaan.

Beleidskaders in de overheidslagen[bewerken]

Overzichten beleidskaders[bewerken]

Overzicht Beleidskaders die gerelateerd zijn aan Kwaliteitsdoelen[bewerken]

Hieronder staan alle Beleidskaders die een directe band hebben met de actuele Kwaliteitsdoelen. Deze band is in de wiki getypeerd met de relatie vindt grondslag in, hetgeen je in lekentaal kunt lezen als: "dit kwaliteitsdoel is mede gebaseerd op".

Overzicht Beleidskaders die als bron gebruikt zijn voor NORA Thema's/Onderwerpen en overige pagina's[bewerken]

Hieronder staan alle Beleidskaders die met een directe band hebben met een pagina in NORA, zoals een themapagina. Deze band is in de wiki getypeerd met de relatie Is beinvloed door. NB: ook pagina's die zelf niet meer actueel zijn staan hier nog vermeld, zolang het beleidskader dat het beïnvloed heeft nog als actueel aangemerkt is.

Nog te analyseren beleidskaders[bewerken]

De volgende beleidskaders staan op de rol om te worden geanalyseerd: