Bouwstenen: verschil tussen versies
(nieuw overzicht met relatie tussen verschillende bouwstenen verduidelijkt) |
k (titel link aangepast) |
||
| (17 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Uitgelicht|'''Nieuw''':[[Bouwstenen en gebruikte standaarden]]}} __NOTOC__[[Image:Kennismodel NORA 2015 - bouwstenen.png|350px|thumb|link=Kennismodel NORA|Bouwsteen als begrip in het kennismodel|right]] | |||
Een bouwsteen is gedefinieerd in NORA als: '''"{{#show: Bouwsteen (Begrip) | ?Beschrijving}}"''' Wat een voorziening is, is nog niet nader bepaald. In de praktijk wordt bij bouwstenen gedacht aan een systeem, product, standaard of een stelsel van afspraken. | |||
De afgelopen jaren heeft de overheid veel geïnvesteerd in de ontwikkeling en implementatie van bouwstenen, bijvoorbeeld in het programma iNUP. Op dit moment ligt de nadruk vooral op het gebruik en hergebruik van de gerealiseerde bouwstenen. Het wiel hoeft niet meer opnieuw te worden uitgevonden in elk overheidsonderdeel, er hoeft alleen nog gekeken te worden welke bouwsteen zich het beste leent voor (her-)gebruik in de specifieke context. Zo faciliteren de bouwstenen efficiënte samenwerking binnen de overheid als geheel. | |||
Het gebruik van bouwstenen is daarom als expliciet strategisch doel opgenomen in de NORA. De invulling daarvan zie je in Basisprincipe [[Standaard (Basisprincipe)|BP04 (Afnemers ervaren uniformiteit in de dienstverlening door het gebruik van standaardoplossingen)]] en Afgeleid Principe [[Gebruik de landelijke bouwstenen|AP07 (Gebruik de landelijke bouwstenen)]]. | |||
=== | Vanuit de NORA willen we projecten helpen bij het vinden van de juiste bouwstenen voor hun (vernieuwde) diensten. Onder de kop ''Alle bouwstenen'' vind je daarom de lijst van alle bekende bouwstenen. Elke bouwsteen staat in deze wiki kort beschreven en er staat een link naar de beheerder van de bouwsteen. Om de verbanden tussen de bouwstenen onderling en de relatie met standaarden aan te geven maken we gebruik van een aantal indelingen, elk met hun eigen logica en doel. {{Kaderrechts| | ||
===Verschil met GDI=== | |||
Met de komst van de NCDO en haar verantwoordelijkheid voor de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI), is de vraag ontstaan of hier nog een verschil is met de ‘infrastructuur van de overheid’ uit de NORA-definitie van de term bouwsteen. De NCDO geeft immers een uitputtende opsomming welke standaarden, producten en voorzieningen tot de GDI behoren. De GDI is bovendien niet organisatie-, sector- of domeinspecifiek, net als de NORA. Toch is er (op dit moment) nog wel verschil tussen de lijst met bouwstenen van GDI en NORA: De NORA heeft alle bouwstenen opgenomen die in de praktijk worden onderkend, hetgeen er méér zijn dan in de GDI. }}Daarnaast is ook de [https://www.digitaleoverheid.nl/planning/releasekalender-digitale-overheid/ Releasekalender Digitale Overheid] een belangrijke bron bij het kiezen van de juiste bouwstenen, omdat veel bouwstenen nog worden doorontwikkeld. | |||
=== | ==Aansluiting op de Europese infrastructuur== | ||
*[[ | In veel projecten worden diensten ontwikkeld die over de Nederlandse grenzen heen gaan. Het is daarom belangrijk om de relatie tussen Nederlandse bouwstenen en bouwstenen die (elders) binnen de EU ontwikkeld zijn in kaart te brengen. Het ISA programma van de Europese Commissie is bezig de voorzieningen in kaart te brengen die vanuit Europa aan lidstaten worden aangeboden. Deze ontwikkelingen zijn te volgen via de pagina [[Architectuur internationaal]]. | ||
*[[ | [[Image:idEA-GDI-2016-04-19 klein.png|thumb|right|400px|Visualisatie GDI door ICTU-architecten (work in progress). Opmerkingen en aanvullingen zijn zeer welkom, [mailto:nora@ictu.nl nora@ictu.nl]]] | ||
==Alle bouwstenen== | |||
*[ | * [[Bouwstenen/alfabetisch|Alfabetische lijst van alle Bouwstenen]] | ||
* [[Bouwstenen/indeling functie|Indeling in Contactfunctie, Identity Management, Basisregistraties, Elektronische informatieuitwisseling]] (zoals gebruikt in [[NORA 3.0 katern Strategie|Katern Strategie]]) | |||
* [https://www.digitaleoverheid.nl/beleid/digitalisering-aanbod/gdi-voorzieningen/ Indeling GDI (digitaleoverheid.nl)] | |||
== | ==Meer informatie== | ||
*[[ | * [[Bouwstenen en gebruikte standaarden]] | ||
*[ | * [https://www.digitaleoverheid.nl/planning/releasekalender-digitale-overheid/ Releasekalender Digitale Overheid] | ||
* De samenhang van diverse bouwstenen zijn in het verleden gevisualiseerd in het initiatief e-topia. In 2016 is een nieuw visualisatie-traject gestart door de architecten van ICTU. Opmerkingen en aanvullingen zijn hierbij zeer welkom. [http://www.e-topia.nl/ oude etopia-omgeving]. | |||
* [[Basisarchitectuur overheidsorganisatie in relatie tot bouwstenen]] | |||
* [[Overzicht onderlinge relaties bouwstenen]] | |||
* | [[Categorie:Over Bouwstenen]] [[Categorie:Over Elementtypes]] | ||
Versie van 17 jul 2018 11:40
Een bouwsteen is gedefinieerd in NORA als: "Voorziening die deel uitmaakt van de infrastructuur van de e-overheid." Wat een voorziening is, is nog niet nader bepaald. In de praktijk wordt bij bouwstenen gedacht aan een systeem, product, standaard of een stelsel van afspraken.
De afgelopen jaren heeft de overheid veel geïnvesteerd in de ontwikkeling en implementatie van bouwstenen, bijvoorbeeld in het programma iNUP. Op dit moment ligt de nadruk vooral op het gebruik en hergebruik van de gerealiseerde bouwstenen. Het wiel hoeft niet meer opnieuw te worden uitgevonden in elk overheidsonderdeel, er hoeft alleen nog gekeken te worden welke bouwsteen zich het beste leent voor (her-)gebruik in de specifieke context. Zo faciliteren de bouwstenen efficiënte samenwerking binnen de overheid als geheel.
Het gebruik van bouwstenen is daarom als expliciet strategisch doel opgenomen in de NORA. De invulling daarvan zie je in Basisprincipe BP04 (Afnemers ervaren uniformiteit in de dienstverlening door het gebruik van standaardoplossingen) en Afgeleid Principe AP07 (Gebruik de landelijke bouwstenen).
Vanuit de NORA willen we projecten helpen bij het vinden van de juiste bouwstenen voor hun (vernieuwde) diensten. Onder de kop Alle bouwstenen vind je daarom de lijst van alle bekende bouwstenen. Elke bouwsteen staat in deze wiki kort beschreven en er staat een link naar de beheerder van de bouwsteen. Om de verbanden tussen de bouwstenen onderling en de relatie met standaarden aan te geven maken we gebruik van een aantal indelingen, elk met hun eigen logica en doel.
Verschil met GDI
Met de komst van de NCDO en haar verantwoordelijkheid voor de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI), is de vraag ontstaan of hier nog een verschil is met de ‘infrastructuur van de overheid’ uit de NORA-definitie van de term bouwsteen. De NCDO geeft immers een uitputtende opsomming welke standaarden, producten en voorzieningen tot de GDI behoren. De GDI is bovendien niet organisatie-, sector- of domeinspecifiek, net als de NORA. Toch is er (op dit moment) nog wel verschil tussen de lijst met bouwstenen van GDI en NORA: De NORA heeft alle bouwstenen opgenomen die in de praktijk worden onderkend, hetgeen er méér zijn dan in de GDI.
Daarnaast is ook de Releasekalender Digitale Overheid een belangrijke bron bij het kiezen van de juiste bouwstenen, omdat veel bouwstenen nog worden doorontwikkeld.
Aansluiting op de Europese infrastructuur[bewerken]
In veel projecten worden diensten ontwikkeld die over de Nederlandse grenzen heen gaan. Het is daarom belangrijk om de relatie tussen Nederlandse bouwstenen en bouwstenen die (elders) binnen de EU ontwikkeld zijn in kaart te brengen. Het ISA programma van de Europese Commissie is bezig de voorzieningen in kaart te brengen die vanuit Europa aan lidstaten worden aangeboden. Deze ontwikkelingen zijn te volgen via de pagina Architectuur internationaal.
Alle bouwstenen[bewerken]
- Alfabetische lijst van alle Bouwstenen
- Indeling in Contactfunctie, Identity Management, Basisregistraties, Elektronische informatieuitwisseling (zoals gebruikt in Katern Strategie)
- Indeling GDI (digitaleoverheid.nl)
Meer informatie[bewerken]
- Bouwstenen en gebruikte standaarden
- Releasekalender Digitale Overheid
- De samenhang van diverse bouwstenen zijn in het verleden gevisualiseerd in het initiatief e-topia. In 2016 is een nieuw visualisatie-traject gestart door de architecten van ICTU. Opmerkingen en aanvullingen zijn hierbij zeer welkom. oude etopia-omgeving.
- Basisarchitectuur overheidsorganisatie in relatie tot bouwstenen
- Overzicht onderlinge relaties bouwstenen