E-Depot: verschil tussen versies

Uit NORA Online
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(x)
(link aangepast)
(41 tussenliggende versies door 7 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
De oorspronkelijke gedachte achter het fenomeen e-Depot had te maken met het besef dat de toegankelijkheid van blijvend te bewaren digitale archiefbescheiden verloren kan gaan door het verdwijnen van gangbare programmatuur en formaten. Oplossingen daarvoor zouden voor veel overheidsorganisaties afzonderlijk te complex zijn, en zouden daarom beter de vorm kunnen hebben van gemeenschappelijke voorzieningen.
__NOTOC__
<div class="themapagina">


Oplossingen om het verdwijnen van programmatuure en opslagformaten op te vangen bestaan onder andere uit:
==Wat is een eDepot?==
- converteren van formaten die verdwijnen naar nieuwe gangbare formaten;
Een eDepot is een voorziening met functionaliteit voor de opslag en het beheer van de digitale archieven die voor blijvende bewaring in aanmerking komen.
- oude programmatuur operationeel houden, inclusief het emuleren van de besturingssystemen waaronder die programmatuur moet draaien;
- het ontsluiten van verouderde formaten met viewers.
Dergelijke functionaliteit vormt het meest specifieke onderdeel van systemen in de categorie e-Depots, naast meer generieke functionaliteit voor archiefsystemen zoals voor ontvangen/opnemen, opslaan, administreren, zoeken en leveren van gearchiveerde informatie.


Op dit moment (medio 2014) zien we vooral initiatieven voor het ontwikkelen en doorontwikkelen van e-Depotoplossingen op regionaal niveau (bij regionale archiefdiensten/regionale historische centra), op landelijk niveau (nationaal Archief en Koninklijke Bibliotheek) en enkele grote gemeenten (Amsterdam, Rotterdam).  
Een eDepot kan grote hoeveelheden bestanden opslaan. Maar het is meer dan alleen geheugenruimte: de opgeslagen informatie moet ook weer opvraagbaar zijn. Nu en over lange tijd. Dit vraagt om speciaal voor archiefbeheer ontwikkelde software waarmee informatie bruikbaar en zichtbaar wordt. Slimme technieken ordenen informatie en maken het leesbaar wordt op elk beeldscherm, in welke vorm de informatie destijds dan ook het eDepot ingegaan is.<ref>[http://www.nationaalarchief.nl/digitaal-archiveren/informatie-archiveren-het-e-depot Nationaal archief informatie archiveren in het edepot]</ref> Een goede basis hiervoor is het OAIS-model zoals beschreven in de ISO-norm 14721: 2012 <ref> [http://public.ccsds.org/publications/archive/650x0m2.pdf ISO-norm 14721: 2012 Space data and information transfer systems -- Open archival information system (OAIS) -- Reference model]</ref>.


Bestaand materiaal bij het deelaandachtsgebied e-Depots is:
==Waarom is een eDepot van belang?==
* {{Bestand met info|Acdd_voorstel_gemeenschappelijke_e-depotvoorzieningen_en_services.pdf|Voorstel gemeenschappelijke e-depotvoorzieningen en -services}} van de ArchiefCoalitie Digitale Duurzaamheid (ACDD)
Digitaal archiveren levert veel voordelen op. Zo kan iedereen achter zijn computer de archieven van de overheid raadplegen. Goed toegeruste eDepots borgen de duurzame toegankelijkheid van digitale informatie voor de toekomst. Door eDepots met elkaar te verbinden kun je bovendien in meerdere archieven tegelijk zoeken. De koppeling van streekarchieven, research data en het Nationaal Archief verbindt nationale informatie met elkaar, maar ook op Europees niveau worden archieven op termijn aan elkaar gekoppeld. In de toekomst kun je hopelijk met je computer archieven uit de hele wereld in huis halen.
* {{Bestand met info|Rapport_e-Depot.pdf|Rapport gemeenschappelijke e-depotvoorzieningen en -services}} van ACDD
 
* {{Bestand met info|ED3_v1.pdf|Eisen duurzaam digitaal depot (ED3)}} van het Landelijk Overleg Provinciale Archief Inspecteurs (LOPAI)
Veel organisaties zullen hun afgesloten digitale archiefobjecten daarom tijdig of zelfs vervroegd over willen brengen in eDepots. Hiervoor is het belangrijk om al bij de (her-)inrichting van de eigen informatie- en archiefarchitectuur te zorgen dat dit straks mogelijk is. Archiefobjecten moeten voldoen aan bepaalde eisen om overgebracht te worden in een eDepot. Als hieraan al bij het ontstaan van archiefobjecten wordt voldaan voorkomt dit een hoop werk en frustratie.
* [http://www.ncdd.nl/blog/?page_id=313 Website van de Nationale Coalitie Digitale Duurzaamheid (NCDD)]
 
* [http://duurzaamtoegankelijk.blogspot.nl/ Website van de Werkgroep Voorbereiding Implementatie e-Depot RHC's (WVI): op weg naar een gezamenlijk e-Depot]
Zo voorkomt het correct, volledig en schoon werken bij de archiefvorming archiverings- en bewerkingsachterstanden. Het is dus van belang dat organisaties die hun archief over willen brengen naar een eDepot en de beheerders van dat eDepot goed en vroegtijdig communiceren over de eisen die permanente bewaring stelt. De archiefvormers kunnen daar dan al aan het begin van de levenscyclus van archiefobjecten rekening mee houden. Daarnaast zijn ook afspraken wie waar verantwoordelijk voor is vóór en tijdens de daadwerkelijke overbrenging een hoop problemen voorkomen.
* [http://www.kb.nl/sites/default/files/docs/rand_report_e-depot_TR510_3c_Cover.pdf Addressing the uncertain future of preserving the past: Towards a robust strategy for digital archiving and preservation (PDF, 1,5 MB)] een rapport van RAND Europe, in opdracht van de Koninklijke Bibliotheek.
 
[[categorie:Digitale Duurzaamheid]]
<br clear="all" />
[[categorie:Bestaand materiaal Digitale Duurzaamheid]]
 
<div id="Functies" style="overflow:hidden;">
{| style="float:left; background-color:#E5F0F9; margin-right:8px; border:none; width:250px"
|-
!Direct aan de slag
|-
| style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:320px" |
 
: → [https://vng.nl/onderwerpenindex/dienstverlening-en-informatiebeleid/archieven/nieuws/handreiking-en-stappenplan-in-gebruik-nemen-e-depot Handleiding en stappenplan in gebruik nemen eDepot] 
: → [http://www.dans.knaw.nl/nl/over/diensten/data-archiveren-en-hergebruiken/easy/edna eDepot Archeologie]
: → {{bestand met info|Onderzoek_e-Depot_dec_overheden_2015m02d05.pdf|KING onderzoeksrapport 'Functionaliteit eDepot decentrale overheden'}}
|-
|[[Image:puzzelstuk.png|250px]]
|}
<div id="Functies" style="overflow:hidden;">
{| style="float:left; background-color:#E5F0F9; margin-right:8px; border:none; width:250px"
|-
!Samen leren & zoeken
|-
| style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:320px" |
 
: → [http://public.ccsds.org/publications/archive/650x0m2.pdf ISO-norm 14721: 2012 Space data and information transfer systems -- Open archival information system (OAIS) -- Reference model ]
: → [https://public.ccsds.org/pubs/652x0m1.pdf ISO-norm 16363: 2012 Space data and information transfer systems -- Audit and certification of trustworthy digital repositories ]
: → [http://public.ccsds.org/publications/archive/651x0m1.pdf Producer-Archive Interface Methodology Abstract Standard]
: → [http://public.ccsds.org/publications/archive/652x0m1.pdf Audit and Certification of Trustworthy Digital Repositories – Recommended Practice – CCSDS 652.0-M-1. September 2011]
|-
|[[Image:gereedschap.png|250px]]
|}
{| style="float:left; background-color:#E5F0F9; margin-right:8px; border:none; width:250px"
|-
!Meer informatie & Contact
|-
| style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:320px"  |
 
Voor meer informatie over dit thema:
: → Contact: [mailto:contact@nationaalarchief.nl contact@nationaalarchief.nl]
: → Contact: [mailto:nora@ictu.nl nora@ictu.nl]
|-
|[[Image:contact.png|250px]]
|-
|}
<div style="float:left; margin-right:2px; max-width:380px" class="themapagina">
 
</div>
</div>
==Referenties==
<references/>
 
 
<noinclude>{{Duurzame Toegankelijkheid voet}}[[Categorie:eDepot]]/noinclude>

Versie van 14 mei 2019 09:50

Wat is een eDepot?[bewerken]

Een eDepot is een voorziening met functionaliteit voor de opslag en het beheer van de digitale archieven die voor blijvende bewaring in aanmerking komen.

Een eDepot kan grote hoeveelheden bestanden opslaan. Maar het is meer dan alleen geheugenruimte: de opgeslagen informatie moet ook weer opvraagbaar zijn. Nu en over lange tijd. Dit vraagt om speciaal voor archiefbeheer ontwikkelde software waarmee informatie bruikbaar en zichtbaar wordt. Slimme technieken ordenen informatie en maken het leesbaar wordt op elk beeldscherm, in welke vorm de informatie destijds dan ook het eDepot ingegaan is.[1] Een goede basis hiervoor is het OAIS-model zoals beschreven in de ISO-norm 14721: 2012 [2].

Waarom is een eDepot van belang?[bewerken]

Digitaal archiveren levert veel voordelen op. Zo kan iedereen achter zijn computer de archieven van de overheid raadplegen. Goed toegeruste eDepots borgen de duurzame toegankelijkheid van digitale informatie voor de toekomst. Door eDepots met elkaar te verbinden kun je bovendien in meerdere archieven tegelijk zoeken. De koppeling van streekarchieven, research data en het Nationaal Archief verbindt nationale informatie met elkaar, maar ook op Europees niveau worden archieven op termijn aan elkaar gekoppeld. In de toekomst kun je hopelijk met je computer archieven uit de hele wereld in huis halen.

Veel organisaties zullen hun afgesloten digitale archiefobjecten daarom tijdig of zelfs vervroegd over willen brengen in eDepots. Hiervoor is het belangrijk om al bij de (her-)inrichting van de eigen informatie- en archiefarchitectuur te zorgen dat dit straks mogelijk is. Archiefobjecten moeten voldoen aan bepaalde eisen om overgebracht te worden in een eDepot. Als hieraan al bij het ontstaan van archiefobjecten wordt voldaan voorkomt dit een hoop werk en frustratie.

Zo voorkomt het correct, volledig en schoon werken bij de archiefvorming archiverings- en bewerkingsachterstanden. Het is dus van belang dat organisaties die hun archief over willen brengen naar een eDepot en de beheerders van dat eDepot goed en vroegtijdig communiceren over de eisen die permanente bewaring stelt. De archiefvormers kunnen daar dan al aan het begin van de levenscyclus van archiefobjecten rekening mee houden. Daarnaast zijn ook afspraken wie waar verantwoordelijk voor is vóór en tijdens de daadwerkelijke overbrenging een hoop problemen voorkomen.


Houdt in dat informatie vindbaar, interpreteerbaar en uitwisselbaar is.

Overgenomen van "https://www.noraonline.nl/index.php?title=E-Depot&oldid=35367"