Eigenschap:Toelichting bij opname lijst Forum Standaardisatie
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Type eigenschap
:
Tekst
Geldige waarden
:
Meerdere waarden toegestaan
:
Nee
Weergave op formulieren
:
Tekstvak
Initiële waarde
:
Verplicht veld
:
Nee
Toelichting op formulier
:
Subeigenschap van
:
Formatteerfunctie externe URI
:
Klik op de button om een nieuwe eigenschap te maken:
D
Digikoppeling staat sinds 20 mei 2009 op de pas-toe-of-leg-uit lijst. In juni 2013 werd de versie van Digikoppeling gewijzigd naar 2.0.
Op 25 mei 2018 stemde het OBDO in met het weglaten van het versienummer van Digikoppeling, waarna het versiebeheer op niveau van de deelspecificaties wordt gevoerd. Voor gebruikers is dit duidelijker dan het gelaagde versiebeheer.
Op 7 april 2022 stemde het OBDO in met de uitbreiding van Digikoppeling met een [https://publicatie.centrumvoorstandaarden.nl/dk/restapi/ REST API koppelvlak] als aanvulling op de bestaande koppelvlakken volgens [https://forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/soap SOAP] (Simple Object Access Protocol) principes. De afgelopen tien jaar worden [https://www.uptrends.nl/wat-is/rest-api REST APIs] wereldwijd veel gebruikt als gangbaar en efficiënt alternatief voor SOAP. +
Deze versie is vervangen door versies 2.0 en 3.0 +
Digitoegankelijk (EN 301 549 met WCAG 2.1) vervangt sinds oktober 2016 de standaard [https://www.forumstandaardisatie.nl/node/287 Webrichtlijnen 2.0] op de 'Pas toe of leg uit'-lijst. Zowel Digitoegankelijk als Webrichtlijnen 2.0 baseren zich op de technische toegankelijkheidsstandaard [https://www.w3.org/TR/WCAG21/ WCAG 2.1] van W3C, maar Digitoegankelijk gaat uit van de wettelijk verplichte [https://www.etsi.org/deliver/etsi_en/301500_301599/301549/02.01.02_60/en_301549v020102p.pdf Europese Norm 301 549] die de technische toegankelijkheidseisen ook instructies voor inkoop beschrijft. Er verandert dus niets aan de WCAG 2.1 eisen voor digitale toegankelijkheid waaraan overheidswebsites en webapplicaties moeten voldoen.
Voorheen maakte de specificatie [https://forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/principe-universeel Principe Universeel] deel uit van Webrichtlijnen 2.0. Principe Universeel beschreef bovenop WCAG 2.1 extra ontwerpprincipes om websites gebruiksvriendelijker te maken. Met Digitoegankelijk is Principe Universeel komen te vervallen omdat Europa niet toelaat dat lidstaten extra eisen aan EN 301 549 en WCAG 2.1 toevoegen (zogenaamde '''gold plating''' van een verplichte Europese standaard is niet toegestaan). Inmiddels onderhoudt Logius de specificatie van Principe Universeel niet meer, en is deze niet meer online beschikbaar.
Op 1 juli 2018 trad het [https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stb-2018-141.html tijdelijk besluit toegankelijkheid digitale overheid] in werking waarmee EN 301 549 en WCAG 2.1 wettelijk verplicht werd. Hiermee is de verplichting van Digitoegankelijk dus opgeschaald van 'pas toe of leg uit' naar 'wettelijk verplicht'. +
Digitoegankelijk (EN 301 549 met WCAG 2.1) vervangt sinds oktober 2016 de standaard [https://www.forumstandaardisatie.nl/node/287 Webrichtlijnen 2.0] op de 'Pas toe of leg uit'-lijst. Zowel Digitoegankelijk als Webrichtlijnen 2.0 baseren zich op de technische toegankelijkheidsstandaard [https://www.w3.org/TR/WCAG21/ WCAG 2.1] van W3C, maar Digitoegankelijk gaat uit van de wettelijk verplichte [https://www.etsi.org/deliver/etsi_en/301500_301599/301549/02.01.02_60/en_301549v020102p.pdf Europese Norm 301 549] die de technische toegankelijkheidseisen ook instructies voor inkoop beschrijft. Er verandert dus niets aan de WCAG 2.1 eisen voor digitale toegankelijkheid waaraan overheidswebsites en webapplicaties moeten voldoen.
Voorheen maakte de specificatie [https://forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/principe-universeel Principe Universeel] deel uit van Webrichtlijnen 2.0. Principe Universeel beschreef bovenop WCAG 2.1 extra ontwerpprincipes om websites gebruiksvriendelijker te maken. Met Digitoegankelijk is Principe Universeel komen te vervallen omdat Europa niet toelaat dat lidstaten extra eisen aan EN 301 549 en WCAG 2.1 toevoegen (zogenaamde '''gold plating''' van een verplichte Europese standaard is niet toegestaan). Inmiddels onderhoudt Logius de specificatie van Principe Universeel niet meer, en is deze niet meer online beschikbaar.
Op 1 juli 2018 trad het [https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stb-2018-141.html tijdelijk besluit toegankelijkheid digitale overheid] in werking waarmee EN 301 549 en WCAG 2.1 wettelijk verplicht werd. Hiermee is de verplichting van Digitoegankelijk dus opgeschaald van 'pas toe of leg uit' naar 'wettelijk verplicht'. +
E
Februari 2015 heeft het Forum besloten om op de lijst de versie NTA:2035-2009 te wijzigen naar de NEN:2035-2014 versie. Dit vanwege de 'backwards compatibility' en de beperkte wijzigingen. +
Februari 2015 heeft het Forum besloten om op de lijst de versie NTA:2035-2009 te wijzigen naar de NEN:2035-2014 versie. Dit vanwege de 'backwards compatibility' en de beperkte wijzigingen. +
ECLI heeft de LJN-standaard vervangen, welke in 2011 in procedure is geweest. ECLI is backwards compatible met de LJN-standaard.<br />
+
ECLI heeft de LJN-standaard vervangen, welke in 2011 in procedure is geweest. ECLI is backwards compatible met de LJN-standaard.<br />
+
ECLI heeft de LJN-standaard vervangen, welke in 2011 in procedure is geweest. ECLI is backwards compatible met de LJN-standaard.<br />
+
Oorspronkelijke zijn er 11 standaarden die vielen onder de ei-standaarden opgenomen. In de loop der jaren is deze set uitgebreid, november 2016 is de set standaarden op de aanbevolen lijst bijgewerkt. De Ei-standaarden zijn met name sterk uitgebreid als gevolg van de decentralisatie van Jeugd, Werk en Zorg naar de gemeenten (3 D’s). Meer informatie hierover is te vinden bij [https://www.vektis.nl/over-vektis VEKTIS]. Hierna volgt een overzicht van de individuele standaarden:
* AP304/AP305 (V8.0)
* AW319/AW320 (V1.4)
* DG301/DG302 (V1.0)
* EF301/EF302 (V1.1)
* EP301/EP302 (V1.2)
* FZ301/FZ302 (V2.0)
* FZ303/FZ304 (V1.0)
* GZ311/GZ312 (V2.1)
* GZ321/GZ322 (V1.0)
* GZ340 (V1.0)
* HA304/HA305 (V4.2)
* JW303/JW304 (V2.1)
* JW321/JW322 (V2.0)
* KZ301/KZ302 (V3.2)
* LH307/LH308 (V5.2)
* MA801 (V4.3)
* MZ301/MZ302 (V1.3)
* OS301/OS302 (V1.0)
* PM304/PM305 (V3.2)
* QA301/QA302 (V2.0)
* QD301 (V1.0)
* QDG301/302 (V1.0)
* QE301 (V1.0)
* QF301/QF302 (V2.0)
* QG301/QG302 (V2.0)
* QG321/QG322 (V1.0)
* QH301 (V1.1)
* QK301/302 (V1.0)
* QM301 (V1.1)
* QP301 (v1.0)
* QV301/302 (V1.0)
* QX301/QX302 (V2.1)
* QZ301/QZ302 (V2.0)
* SB311/SB312 (V2.0)
* VE303/VE304 (V4.2)
* VK301/VK302 (V2.2)
* VZ301 (V1.0)
* VZ801/VZ802 (V1.0)
* WMO303/WMO304 (V2.1)
* ZH308/ZH309 (V9.0)
* ZH310/ZH311 (V1.0)
De oorspronkelijke 11 standaarden waren (AP304/AP305 (v.7.0), EP301/EP302 (v.1.2), GZ311/GZ312 (v.1.1), HA304/HA305 (v.4.2), KZ301/KZ302 (v.3.2), LH307/LH308 (v.5.2), MZ301/MZ302 (v.1.3), PM304/PM305 (v.3.2), VE303/VE304 (v.4.2), VK301/VK302 (v2.2), ZH308/ZH309 (v7.2), VZ37/VZ38 (v.4)) +
Oorspronkelijke zijn er 11 standaarden die vielen onder de ei-standaarden opgenomen. In de loop der jaren is deze set uitgebreid, november 2016 is de set standaarden op de aanbevolen lijst bijgewerkt. De Ei-standaarden zijn met name sterk uitgebreid als gevolg van de decentralisatie van Jeugd, Werk en Zorg naar de gemeenten (3 D’s). Meer informatie hierover is te vinden bij [https://www.vektis.nl/over-vektis VEKTIS]. Hierna volgt een overzicht van de individuele standaarden:
* AP304/AP305 (V8.0)
* AW319/AW320 (V1.4)
* DG301/DG302 (V1.0)
* EF301/EF302 (V1.1)
* EP301/EP302 (V1.2)
* FZ301/FZ302 (V2.0)
* FZ303/FZ304 (V1.0)
* GZ311/GZ312 (V2.1)
* GZ321/GZ322 (V1.0)
* GZ340 (V1.0)
* HA304/HA305 (V4.2)
* JW303/JW304 (V2.1)
* JW321/JW322 (V2.0)
* KZ301/KZ302 (V3.2)
* LH307/LH308 (V5.2)
* MA801 (V4.3)
* MZ301/MZ302 (V1.3)
* OS301/OS302 (V1.0)
* PM304/PM305 (V3.2)
* QA301/QA302 (V2.0)
* QD301 (V1.0)
* QDG301/302 (V1.0)
* QE301 (V1.0)
* QF301/QF302 (V2.0)
* QG301/QG302 (V2.0)
* QG321/QG322 (V1.0)
* QH301 (V1.1)
* QK301/302 (V1.0)
* QM301 (V1.1)
* QP301 (v1.0)
* QV301/302 (V1.0)
* QX301/QX302 (V2.1)
* QZ301/QZ302 (V2.0)
* SB311/SB312 (V2.0)
* VE303/VE304 (V4.2)
* VK301/VK302 (V2.2)
* VZ301 (V1.0)
* VZ801/VZ802 (V1.0)
* WMO303/WMO304 (V2.1)
* ZH308/ZH309 (V9.0)
* ZH310/ZH311 (V1.0)
De oorspronkelijke 11 standaarden waren (AP304/AP305 (v.7.0), EP301/EP302 (v.1.2), GZ311/GZ312 (v.1.1), HA304/HA305 (v.4.2), KZ301/KZ302 (v.3.2), LH307/LH308 (v.5.2), MZ301/MZ302 (v.1.3), PM304/PM305 (v.3.2), VE303/VE304 (v.4.2), VK301/VK302 (v2.2), ZH308/ZH309 (v7.2), VZ37/VZ38 (v.4)) +
=== Actualisering van de versie ===
EPUB 3.0 staat sinds 2014 op de lijst aanbevolen standaarden van het Forum Standaardisatie. Het Overheidsbrede Beleidsoverleg Digitale Overheid (''OBDO'') besloot op 9 juli 2020 om de versie van EPUB te actualiseren op de lijst van aanbevolen standaarden naar versie 3.2.
=== EPUB of PDF ===
Het toepassingsgebied van EPUB 3.2 overlapt deels met dat van PDF. Beide formats zijn bedoeld voor opslag en offline weergave van documenten die niet door de ontvanger bewerkt hoeven worden. EPUB 3.2 is geschikter voor documenten die veel op mobiele apparaten gelezen worden, terwijl PDF beter past bij documenten waarbij een vaste pagina-opmaak essentieel is en documenten die bestemd zijn om af te drukken. De [https://forumstandaardisatie.nl/sites/bfs/files/beslisboom-documentstandaarden-druk.pdf beslisboom op de pagina over PDF] op deze website geeft meer inzicht wanneer welk format het beste gekozen kan worden.
=== Vermijd DRM en remote resources ===
Forum Standaardisatie adviseert organisaties van de overheid om geen gebruik te maken van [https://nl.wikipedia.org/wiki/Digital_rights_management DRM] en [https://www.w3.org/publishing/epub32/ remote resources] in EPUB 3.2 tenzij hiervoor een dwingende (bijvoorbeeld een wettelijke) reden bestaat. Doorgaans zal deze functionaliteit niet relevant zijn voor informatie van de overheid. +
=== Actualisering van de versie ===
EPUB 3.0 staat sinds 2014 op de lijst aanbevolen standaarden van het Forum Standaardisatie. Het Overheidsbrede Beleidsoverleg Digitale Overheid (''OBDO'') besloot op 9 juli 2020 om de versie van EPUB te actualiseren op de lijst van aanbevolen standaarden naar versie 3.2.
=== EPUB of PDF ===
Het toepassingsgebied van EPUB 3.2 overlapt deels met dat van PDF. Beide formats zijn bedoeld voor opslag en offline weergave van documenten die niet door de ontvanger bewerkt hoeven worden. EPUB 3.2 is geschikter voor documenten die veel op mobiele apparaten gelezen worden, terwijl PDF beter past bij documenten waarbij een vaste pagina-opmaak essentieel is en documenten die bestemd zijn om af te drukken. De [https://forumstandaardisatie.nl/sites/bfs/files/beslisboom-documentstandaarden-druk.pdf beslisboom op de pagina over PDF] op deze website geeft meer inzicht wanneer welk format het beste gekozen kan worden.
=== Vermijd DRM en remote resources ===
Forum Standaardisatie adviseert organisaties van de overheid om geen gebruik te maken van [https://nl.wikipedia.org/wiki/Digital_rights_management DRM] en [https://www.w3.org/publishing/epub32/ remote resources] in EPUB 3.2 tenzij hiervoor een dwingende (bijvoorbeeld een wettelijke) reden bestaat. Doorgaans zal deze functionaliteit niet relevant zijn voor informatie van de overheid. +
http://www.etsi.org/deliver/etsi_ts/119300_119399/119312/01.01.01_60/ts_119312v010101p.pdf +
http://www.etsi.org/deliver/etsi_ts/119300_119399/119312/01.01.01_60/ts_119312v010101p.pdf +
G
Naast genericode zijn er nog twee mogelijk standaarden met (grotendeels) hetzelfde toepassingsgebied, namelijk VDEX en SKOS. +
De Geo-standaarden op de 'Pas toe of leg uit'-lijst van het Forum Standaardisatie bestaan uit:
* Nederlands metadataprofiel op ISO 19115 voor geografie, versie 2.1.0
* Nederlands metadata profiel op ISO 19119 voor services, versie 2.1.0
* Nederlands WFS profiel 1.1 op ISO 19142 voor Web Feature Services 2.0, versie 1.1
* Nederlands profiel Web Map Service op ISO 19128, versie 1.1
* ISO 19136:2007 Geographic information - Geography Markup Language (GML), versie 2007
* NEN 3610:2022 (nl) Basismodel Geo-informatie - Termen, definities, relaties en algemene regels voor de uitwisseling van informatie over aan de aarde gerelateerde ruimtelijke objecten, versie 2022
* GeoPackage 1.2
'''NB.''' Het predicaat 'uitstekend beheer' is niet van toepassing op GeoPackage, ISO 19136:2007 en NEN 3610:2011 omdat deze standaarden niet beheerd worden door Geonovum.
Op 1 februari 2024 stemde het OBDO in met het blijven verplichten van NEN 3610 aan de overheid in versie 2022 nl. +
De Geo-standaarden op de 'Pas toe of leg uit'-lijst van het Forum Standaardisatie bestaan uit:
* Nederlands metadataprofiel op ISO 19115 voor geografie, versie 2.1.0
* Nederlands metadata profiel op ISO 19119 voor services, versie 2.1.0
* Nederlands WFS profiel 1.1 op ISO 19142 voor Web Feature Services 2.0, versie 1.1
* Nederlands profiel Web Map Service op ISO 19128, versie 1.1
* ISO 19136:2007 Geographic information - Geography Markup Language (GML), versie 2007
* NEN 3610:2022 (nl) Basismodel Geo-informatie - Termen, definities, relaties en algemene regels voor de uitwisseling van informatie over aan de aarde gerelateerde ruimtelijke objecten, versie 2022
* GeoPackage 1.2
'''NB.''' Het predicaat 'uitstekend beheer' is niet van toepassing op GeoPackage, ISO 19136:2007 en NEN 3610:2011 omdat deze standaarden niet beheerd worden door Geonovum.
Op 1 februari 2024 stemde het OBDO in met het blijven verplichten van NEN 3610 aan de overheid in versie 2022 nl. +
H
November 2016 werd de oudere versie van HTML (4.01) op de lijst aanbevolen standaarden vervangen door de 5.0 versie. De nieuwe versie van standaard HTML 5 bevat functionaliteit van zowel HTML als XHTML, verbetert kleine foutjes van de eerdere versie en levert betere ondersteuning voor webapplicaties. December 2017 werd versie 5.2 gepubliceerd.
Vanaf 2019 wordt HTML beheerd door de [https://whatwg.org/ WHATWG] in samenwerking met W3C. HTML is een zogenaamde '''levende standaard''' geworden waar geen versies meer van worden bijgehouden. +
November 2016 is besloten om naast de 1.1 versie ook de 2.0 versie toe te voegen. De HTTP/1.1 versie is nog zeer gangbaar en eenvoudiger, maar versie HTTP/2 biedt voor gevallen waar de snelheid van het laden en gebruiken van (interactieve) webpagina’s van belang is, ten behoeve van de gebruikerservaring, meer en betere functionaliteit. HTTP/2 is backwards compatibel aan versie 1.1. en worden ondersteund door de meeste webbrowsers. +
TLS 1.2 staat sinds 2014 op de 'Pas toe of leg uit lijst' van het Forum Standaardisatie. Hiermee gold de 'Pas toe of leg uit' verplichting impliciet al voor HTTPS.
Het Nationaal Beraad Digitale Overheid heeft besloten om HTTPS op de 'Pas toe of leg uit lijst' te plaatsen om de verplichting van TLS voor websites expliciet te maken, en om de verplichting van HTTPS te koppelen aan HSTS zodat versleutelde verbindingen ook afgedwongen worden.
Het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) heeft in 2018 het functioneel toepassingsgebied aangepast conform de in 2017 vastgestelde [https://www.forumstandaardisatie.nl/sites/bfs/files/proceedings/FS%20180613.2A%20Agendapunt%204b.%20Standaardisatie%20van%20het%20Overheidsbrede%20Overleg%20Digitale%20Overheid%20van%2024%20mei%202018.pdf standaardsyntaxis] . +
TLS 1.2 staat sinds 2014 op de 'Pas toe of leg uit lijst' van het Forum Standaardisatie. Hiermee gold de 'Pas toe of leg uit' verplichting impliciet al voor HTTPS.
Het Nationaal Beraad Digitale Overheid heeft besloten om HTTPS op de 'Pas toe of leg uit lijst' te plaatsen om de verplichting van TLS voor websites expliciet te maken, en om de verplichting van HTTPS te koppelen aan HSTS zodat versleutelde verbindingen ook afgedwongen worden.
Het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) heeft in 2018 het functioneel toepassingsgebied aangepast conform de in 2017 vastgestelde [https://www.forumstandaardisatie.nl/sites/bfs/files/proceedings/FS%20180613.2A%20Agendapunt%204b.%20Standaardisatie%20van%20het%20Overheidsbrede%20Overleg%20Digitale%20Overheid%20van%2024%20mei%202018.pdf standaardsyntaxis] . +
I
Uit de experttoetst is naar voren gekomen dat bij het toepassingsgebied de opmerking moet worden geplaatst dat de bruikbaarheid van IFC zich primair richt op gebouwen – in de breedste zin van het woord. Er is echter een grijs gebied tussen de wereld van „bouwwerken‟ en de wereld van infrastructuur en weg- en waterbouw. Een voorbeeld is de realisatie van een kunstwerk in een snelweg (bijv. een viaduct) of het uitdiepen van een vaarweg (baggeren). Naar mening van de expertgroep vallen deze domeinen op basis van het gekozen toepassingsgebied buiten het primaire domein van IFC. +