European Interoperability Reference Architecture (EIRA): verschil tussen versies

Uit NORA Online
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(verwijzing naar versie 1.0.0, toelichtingstekst aangepast)
(Update vervolg)
 
(3 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Uitgelicht|De huidige publieke versie van de EIRA is versie 1.0.0, gepubliceerd op 21 maart 2016.}}[[Image:European_Interoperability_Reference_Architecture_vier_vlakken_zonder_uitlichten_semantisch_vlak.png|thumb|350px|right|]]
{{Architectuur internationaal
|Contactpersoon= Vakgroep Europa van ICTU
|e-Mailadres=VakgroepEU@ictu.nl
}}
{{Uitgelicht|De huidige publieke versie van de EIRA is versie 6.0.1, gepubliceerd op 1 februari 2024.}}
==Beschrijving==
==Beschrijving==
De European Interoperability Reference Architecture (EIRA) is een van de producten van het EU-programma ISA (Interoperability Solutions for European public Administrations, [http://ec.europa.eu/isa http://ec.europa.eu/isa]). Het is een referentiearchitectuur voor digitale publieke dienstverlening over de grenzen van landen en sectoren heen.  
De European Interoperability Reference Architecture (EIRA) is een van de producten van het EU-programma [[Interoperability Solutions for Public Administrations (ISA)|ISA (Interoperability Solutions for European public Administrations)]]. ISA liep formeel af op 31 december 2015 en is opgevolgd door ([https://ec.europa.eu/isa2/solutions_en/ ISA2]). EIRA is een referentiearchitectuur voor digitale publieke dienstverlening over de grenzen van landen en sectoren heen.  


Als vier belangrijkste eigenschappen van de EIRA noemt ISA:
Als vier belangrijkste eigenschappen van de EIRA noemt ISA:
# Een gedeelde woordenschat om een minimumniveau van samenwerking te bereiken: EIRA levert een set van architectuurbouwstenen (architecture building blocks, ABB's) die helder gedefinieerd zijn, zodat we een gedeeld beeld en begrip hebben van de belangrijkste bouwstenen voor het bouwen van interoperabele publieke diensten.
# Een gedeelde woordenschat om een minimumniveau van samenwerking te bereiken: EIRA levert een set van architectuurbouwstenen (architecture building blocks, ABB's) die helder gedefinieerd zijn, zodat we een gedeeld beeld en begrip hebben van de belangrijkste bouwstenen voor het bouwen van interoperabele publieke diensten.
# Een referentiearchitectuur voor het leveren van digitale publieke diensten: EIRA biedt een framework om (her-)bruikbare oplossingen (solution building blocks, SBB's) binnen een e-overheidsoplossing te categoriseren. Daarmee kunnen portfoliomanagers hun portfolio aan beschikbare oplossingen rationaliseren, managen en documenteren.
# Een referentiearchitectuur voor het leveren van digitale publieke diensten: EIRA biedt een framework om (her-)bruikbare oplossingen (solution building blocks, SBB's) binnen een e-overheidsoplossing te categoriseren. Daarmee kunnen portfoliomanagers hun portfolio aan beschikbare oplossingen rationaliseren, managen en documenteren.
# Service oriented architecture (SOA) die technologie- en product-neutraal is: De EIRA neemt de op diensten georienteerde stijl van architectuur (SOA) over en promoot ArchMate om modellen in vast te leggen. Je kunt de ABB's van de EIRA in feite zien als een uitbreiding van ArchiMate's model concepts.
# Service oriented architecture (SOA) die technologie- en product-neutraal is: De EIRA neemt de op diensten georiënteerde stijl van architectuur (SOA) over en promoot ArchiMate om modellen in vast te leggen. Je kunt de ABB's van de EIRA in feite zien als een uitbreiding van ArchiMate's model concepts.
# In dezelfde lijn als EIF en TOGAF: De EIRA staat op één lijn met het European Interoperability Framework ([http://ec.europa.eu/idabc/en/document/2319/5938.html EIF) en past binnen de European Interoperability Strategy (http://ec.europa.eu/idabc/en/document/7772.html EIS). EIRA richt zich op de juridische, organisatorische, semantische en technische interoperabiliteits-lagen uit de EIF. Binnen TOGAF en het Enterprise Architectuur Continuum focust EIRA op het Architectuur continuum. TOGAF-termen en paradigma's als achitectuurpatronen, bouwstenen en views worden ook gebruikt in de EIRA.
# In dezelfde lijn als [[European Interoperability Framework (EIF)|EIF]] en [[TOGAF]]: De EIRA staat op één lijn met het European Interoperability Framework (EIF) en past binnen de [http://ec.europa.eu/idabc/en/document/7772.html European Interoperability Strategy (EIS)]. EIRA richt zich op de juridische, organisatorische, semantische en technische interoperabiliteits-lagen uit de EIF. Binnen TOGAF en het Enterprise Architectuur Continuum focust EIRA op het Architectuur continuum. TOGAF-termen en paradigma's als achitectuurpatronen, bouwstenen en views worden ook gebruikt in de EIRA.


==Huidige versie en status EIRA==
==Huidige versie en status EIRA==
Meer informatie en de huidige versie van de EIRA is te vinden op [https://joinup.ec.europa.eu/asset/eia/description https://joinup.ec.europa.eu/asset/eia/description].  
Meer informatie en de huidige versie van de EIRA is te vinden op [https://joinup.ec.europa.eu/asset/eia/description https://joinup.ec.europa.eu/asset/eia/description].  
[[Categorie:EU]]
 
Op 21 maart 2016 is [https://joinup.ec.europa.eu/asset/eia/asset_release/eira-v100 EIRA v 1.0.0] gepubliceerd. In 1.0.0 zijn een deel van de ingebrachte reviewcommentaren meegenomen, andere commentaren vormen nog deel van de lopende discussie.
Op 1 februari 2024 is [https://joinup.ec.europa.eu/collection/european-interoperability-reference-architecture-eira/solution/eira release 6.0.1] gepubliceerd.


==Verhouding NORA en EIRA==
==Verhouding NORA en EIRA==
De rol en positie van EIRA moet zich in de loop der tijd bewijzen. In principe zou je de verhouding van NORA tot EIRA echter kunnen zien zoals de positie van de zogenaamde 'bestuurlijke dochters' van NORA ([[EAR (EnterpriseArchitectuur Rijksdienst)|EAR]], [[GEMMA (Gemeentelijke ModelArchitectuur)|GEMMA]], [[PETRA (Provinciale EnTerprise ReferentieArchitectuur)|PETRA]] en [[WILMA (Waterschaps Informatie & Logisch Model Architectuur)|WILMA]] ten opzichte van NORA (zie [[NORA Familie]]). Net als op nationaal niveau betekent dat wat ons betreft niet dat de 'moeder' eenzijdig zaken oplegt aan de dochter, maar dat de dochters samen met de domein- en ketendochters optrekt om de afspraken op elkaar af te stemmen. NORA wil dus een actieve rol spelen in de verdere ontwikkeling van EIRA en als vertegenwoordiger van de hele NORA familie optreden. Ook hopen we in contact te komen met onze 'zusters' in andere Europese landen om kennis en ervaring uit te wisselen en slimme oplossingen te kunnen hergebruiken.
De rol en positie van EIRA moet zich in de loop der tijd bewijzen. In principe zou je de verhouding van NORA tot EIRA echter kunnen zien zoals de positie van de zogenaamde 'bestuurlijke dochters' van NORA ([[EAR (EnterpriseArchitectuur Rijksdienst)|EAR]], [[GEMMA (Gemeentelijke ModelArchitectuur)|GEMMA]], [[PETRA (Provinciale EnTerprise ReferentieArchitectuur)|PETRA]] en [[WILMA (Waterschaps Informatie & Logisch Model Architectuur)|WILMA]] ten opzichte van NORA (zie [[NORA Familie]]). Net als op nationaal niveau betekent dat wat ons betreft niet dat de 'moeder' eenzijdig zaken oplegt aan de dochter, maar dat de dochters samen met de domein- en ketendochters optrekt om de afspraken op elkaar af te stemmen. NORA wil dus een actieve rol spelen in de verdere ontwikkeling van EIRA en als vertegenwoordiger van de hele NORA familie optreden. Ook hopen we in contact te komen met onze 'zusters' in andere Europese landen om kennis en ervaring uit te wisselen en slimme oplossingen te kunnen hergebruiken.
Zie ook een interview van Eric Brouwer (NORA Beheer) over NORA en EIRA (januari 2016): [http://pulse.ictu.nl/nl/magazine/10497/796536/eira_blauwdruk_voor_europese_architectuur.html Magazine Pulse artikel EIRA Blauwdruk voor Europese Architectuur.]
Zie ook een interview van Eric Brouwer (NORA Beheer) over NORA en EIRA (januari 2016): [http://pulse.ictu.nl/nl/magazine/10497/796536/eira_blauwdruk_voor_europese_architectuur.html Magazine Pulse artikel EIRA Blauwdruk voor Europese Architectuur.]
In antwoord op de [[Gebundeld_advies_EIRA_naar_EU_verzonden|reactie vanuit Nederland op EIRA 0.9.0]] heeft het EIA team dat zich bezighoudt met de doorontwikkeling van EIRA NORA gevraagd actief deel te nemen in verdere evolutie van de EIRA, als deel van een werkgroep in het op te zetten Change management. We kijken nog hoe we daar het beste invulling aan kunnen geven. Het volledige antwoord op de Nederlandse reviewopmerkingen is te lezen in een [https://joinup.ec.europa.eu/sites/default/files/sc289_feedback_public_consultation_v1_00.pdf verzameldocument van alle commentaren en antwoorden]] en op de pagina [[Reacties EIRA 0.9.0]] is het antwoord aan Nederland integraal toegevoegd.

Huidige versie van 29 mrt 2024 om 08:14


De huidige publieke versie van de EIRA is versie 6.0.1, gepubliceerd op 1 februari 2024.

Beschrijving[bewerken]

De European Interoperability Reference Architecture (EIRA) is een van de producten van het EU-programma ISA (Interoperability Solutions for European public Administrations). ISA liep formeel af op 31 december 2015 en is opgevolgd door (ISA2). EIRA is een referentiearchitectuur voor digitale publieke dienstverlening over de grenzen van landen en sectoren heen.

Als vier belangrijkste eigenschappen van de EIRA noemt ISA:

  1. Een gedeelde woordenschat om een minimumniveau van samenwerking te bereiken: EIRA levert een set van architectuurbouwstenen (architecture building blocks, ABB's) die helder gedefinieerd zijn, zodat we een gedeeld beeld en begrip hebben van de belangrijkste bouwstenen voor het bouwen van interoperabele publieke diensten.
  2. Een referentiearchitectuur voor het leveren van digitale publieke diensten: EIRA biedt een framework om (her-)bruikbare oplossingen (solution building blocks, SBB's) binnen een e-overheidsoplossing te categoriseren. Daarmee kunnen portfoliomanagers hun portfolio aan beschikbare oplossingen rationaliseren, managen en documenteren.
  3. Service oriented architecture (SOA) die technologie- en product-neutraal is: De EIRA neemt de op diensten georiënteerde stijl van architectuur (SOA) over en promoot ArchiMate om modellen in vast te leggen. Je kunt de ABB's van de EIRA in feite zien als een uitbreiding van ArchiMate's model concepts.
  4. In dezelfde lijn als EIF en TOGAF: De EIRA staat op één lijn met het European Interoperability Framework (EIF) en past binnen de European Interoperability Strategy (EIS). EIRA richt zich op de juridische, organisatorische, semantische en technische interoperabiliteits-lagen uit de EIF. Binnen TOGAF en het Enterprise Architectuur Continuum focust EIRA op het Architectuur continuum. TOGAF-termen en paradigma's als achitectuurpatronen, bouwstenen en views worden ook gebruikt in de EIRA.

Huidige versie en status EIRA[bewerken]

Meer informatie en de huidige versie van de EIRA is te vinden op https://joinup.ec.europa.eu/asset/eia/description.

Op 1 februari 2024 is release 6.0.1 gepubliceerd.

Verhouding NORA en EIRA[bewerken]

De rol en positie van EIRA moet zich in de loop der tijd bewijzen. In principe zou je de verhouding van NORA tot EIRA echter kunnen zien zoals de positie van de zogenaamde 'bestuurlijke dochters' van NORA (EAR, GEMMA, PETRA en WILMA ten opzichte van NORA (zie NORA Familie). Net als op nationaal niveau betekent dat wat ons betreft niet dat de 'moeder' eenzijdig zaken oplegt aan de dochter, maar dat de dochters samen met de domein- en ketendochters optrekt om de afspraken op elkaar af te stemmen. NORA wil dus een actieve rol spelen in de verdere ontwikkeling van EIRA en als vertegenwoordiger van de hele NORA familie optreden. Ook hopen we in contact te komen met onze 'zusters' in andere Europese landen om kennis en ervaring uit te wisselen en slimme oplossingen te kunnen hergebruiken. Zie ook een interview van Eric Brouwer (NORA Beheer) over NORA en EIRA (januari 2016): Magazine Pulse artikel EIRA Blauwdruk voor Europese Architectuur.