Gegevenswoordenboeken binnen gegevensmanagement
- Onderdeel van
- Thema's
- Contact
- Henk Nijstad
- H.Nijstad@kennisnet.nl
- Status
- Actueel
- Auteurs
Werkgroep gegevenswoordenboeken
Hoe kunnen gegevenswoordenboeken goed gegevensmanagement ondersteunen?[bewerken]
Gegevens blijven steeds vaker niet binnen een enkele organisatie, keten of domein, maar worden uitgewisseld en hergebruikt in een andere context. Een basisvoorwaarde om dat verantwoord te doen, is dat je precies weet wat de gegevens die je uit gaat wisselen betekenen in de oorspronkelijke context. Hiervoor zijn eenduidige beschrijvingen van die gegevens nodig, die je verzamelt in één of meer gegevenswoordenboeken.
Gegevenswoordenboeken zijn hiermee een instrument binnen gegevensmanagement, dat je gebruikt om de interoperabiliteit tussen systemen en domeinen te verbeteren en begripsverwarring te voorkomen. In de praktijk verschillen gegevenswoordenboeken sterk in aard en vorm, waardoor de (her-)gebruiker vaak andere verwachtingen heeft als de opsteller. In het artikel Wat is een gegevenswoordenboek? pleiten we er daarom voor om een gemeenschappelijke taal te ontwikkelen om onze gegevenswoordenboeken te beschrijven. Als basis van die taal kunnen de kaders van NORA dienen, met name het Vijflaagsmodel en het Nationaal Semantisch Vlak, en het conceptueel framework van het Metamodel voor Informatiemodellen (MIM).
Die taal testen we uit op een aantal bestaande gegevenswoordenboeken: heeft een dergelijke beschrijving meerwaarde? De manier waarop we dat gedaan hebben en de conclusies vind je in het artikel Modellering van gegevens.
Gegevenswoordenboeken goed inrichten[bewerken]
Henk Nijstad (Kennisnet) heeft vanuit de Expertgroep Gegevensmanagement een brede enquête uitgezet bij beheerders van gegevenswoordenboeken en andere experts die onder andere in ging op de vraag waar aan voldaan moet zijn om te kunnen zeggen dat je gegevenswoordenboek goed is ingericht. Vanuit die enquête kwam niet alleen veel kennis, maar ook een groepje enthousiaste mensen die elkaar willen ontmoeten rond dit onderwerp. Wie zich daar in de toekomst bij aan wil sluiten is welkom, neem even contact op met Henk, h.nijstad@kennisnet.nl.
De kennis van de groep is in eerste versie verwerkt tot de volgende pagina's:
- Wat is een gegevenswoordenboek?
- Het belang van goed ingerichte gegevenswoordenboeken
- Governance van gegevenswoordenboeken
- Beheer van gegevenswoordenboeken
- Publicatie gegevenswoordenboeken
Lijst met bestaande gegevenswoordenboeken[bewerken]
NORA biedt al jaren een lijst met bestaande gegevenswoordenboeken. Deze lijst zal op basis van de nieuw-verzamelde kennis aangevuld worden, zodat er niet alleen meer gegevenswoordenboeken op komen te staan, maar je ook beter kunt zien wat de aard en vorm van het woordenboek is. Als iedereen zijn 'eigen' woordenboek of informatiemodel goed beschrijft, weten we immers wat we aan elkaar hebben. Ben je beheerder van een gegevenswoordenboek, check dan even of je al op de lijst staat en we je contactgegevens hebben. Ontbreekt er iets of is een actualisatie nodig, mail dat dan naar nora@ictu.nl.