Geo/FAQ: verschil tussen versies

Versie van 29 dec 2020 17:18

Wanneer is Geo relevant bij een architectuur?[bewerken]

GEO is relevant als er ruimtelijke data, analyses of kaart-visualisaties betrokken zijn. Ruimtelijke data is data die verwijst naar locaties of zelf geometrie bevat. Er wordt regelmatig beweerd dat 80% van alle informatie een locatiecomponent heeft en geodata bevat, dus geo is al snel van belang.

Geo neemt in de architectuur in belang toe als de applicatie of website zelf geodata maakt of bewerkt. Geodata vereist speciale opslagmethodes voor de database, programmatuur (GIS) voor analyse en presentatie en services voor distributie. Zie ook: Wat is geo-informatie

Welke stappen doorloop je bij het opstellen van een ontwerp van een architectuur met Geo?[bewerken]

Uitgangspunt is dat geo een integraal onderdeel is van het totaal aan informatie. Geografie is daarmee één van de aspecten van de complete informatie, het ruimtelijke aspect. Hoewel het maar een aspect is behoeft het wel apart aandacht. De stappen bij het doorlopen van een ontwerp met geo-informatie wijken in principe niet af van een meer administratief IT traject. De betrokken architecten en ontwikkelaars dienen wel goed op de hoogte te zijn van de belangrijkste geo-concepten, geo-standaarden en geo-software.

In Nora Dossier Geo-informatie (PDF, 5,03 MB) worden een aantal geo-aspecten van een architectuur toegelicht:

Geo-concepten (hoofdstuk 2.2)
Bedrijfsarchitectuur (hoofdstuk 4.2)
Hoofdprincipe (AP18) en afgeleide principe (hoofdstuk 4.2.2.)
Informatiearchitectuur (hoofdstuk 4.2)
Technische architectuur (hoofdstuk 4.3)

Speciale aandacht is altijd nodig voor de data:

internationaal gestandaardiseerde datatypes voor geometrieën: vectoren, rasters, images, 3D, puntwolken
het vaak grote datavolume en speciale indexeringsmethodes
ruimtelijke relaties versus relationele relaties
objectoriëntatie versus kaartgericht

Qua projectaanpak heeft een geo-project vaak een meer interactieve en recursieve aanpak vanwege sterke user-interactie met de kaart en de dynamische koppelingen en gewenste flexibiliteit met vele (vaak externe) databronnen.

Aan welke wettelijke normen of richtlijnen moet je voldoen?[bewerken]

Standaardisatie in het geo-domein is voor een belangrijk deel internationaal georganiseerd, o.a. bij ISO, OGC en W3C. Vaak betreft dit conceptuele standaarden voor methoden en technische standaarden voor specificaties. Via Geonovum wordt participatie in die organisaties gecoördineerd. De internationale standaarden worden gevolgd en toegepast in de nationale context.

Binnen de geo-sectoren zijn veel informatiemodellen ontwikkeld. Een aantal ervan hebben ook een wettelijk kader voor de berichtuitwisseling (IMKL-IMRO-IMGEO) of bindende afspraken binnen de sector (IMNA).

Zijn er visies geschreven voor Geo-informatie?[bewerken]

Infrastructuur & Waterstaat is het beleidsvoerend ministerie voor geo-informatie. Geo-informatie is echter een departementaal overstijgend onderwerp. Op verschillende niveaus zijn er visies beschikbaar over gebruik van geo-informatie.

Geosamen: Een gemeenschappelijke geo-visie van overheid, bedrijfsleven en wetenschap 2014-2020
Unie van Waterschappen: Geo-visie U 2011-2015
Rijkswaterstaat
Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA)
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.NL)
KWR Watercycle Research Institute
Schouwen-Duivenland Beleidsvisie Geo-informatie
Gemeente Stein Geo-beleidsplan

Zijn er (referentie)architecturen voor Geo?[bewerken]

In onderstaande lijst worden voorbeelden gegeven.

Nora Dossier Geo-informatie.pdf (PDF, 5,03 MB)
Geonovum: geo-architectuur
Geo in Gemma: ‘Locatie’ in de gemeentelijke bedrijfsvoering en modelarchitectuur
Rijkswaterstaat
Ministerie van Economische zaken
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO)
WILMA (Waterschaps Informatie & Logisch Model Architectuur)
PETRA (Provinciale EnTerprise ReferentieArchitectuur), Provinciale Geo Architectuur (PGA)
Rijksuniversiteit Groningen
Nationale Politie Architectuur Generieke Geo-Voorziening
Ministerie van Defensie
VeRa (Veiligheidsregios Referentie Architectuur)
AGNES: Architectuurmodel voor de Geo-informatievoorziening in de NEtbeheer-Sector
PDOK architectuur
RIVM data-architectuur
INSPIRE architectuur
ISO Geographic information (ISO/TC211)
Open Geospatial Consortium(OGC)
Europees Location Framework

Welke bouwstenen kan je eventueel toepassen c.q. hergebruiken?[bewerken]

De volgende lijst verwijst naar online beschikbaar geo-informatie en/of metadata.

De volgende lijst verwijst naar informatie over veel gebruikte tooling om geografische data te visualiseren en applicaties te bouwen (GIS-software).

Met welke Geo-aspecten heb je te maken bij internationale projecten?[bewerken]

Bij welke overheidsorganisaties is GEO op goede wijze toegepast en kunnen als voorbeeld dienen?[bewerken]

Deze lijst is niet uitputtend en bevat bijvoorbeeld geen gemeentelijke overheden.

Rijkswaterstaat (RWS)
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO)
Kadaster
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
Planbureau voor de leefomgeving (PBL)
Rijksinstituut voor Cultureel erfgoed (RCE)
Provincies
Staatsbosbeheer

Waar kan ik verder lezen over Geo?[bewerken]

Waar vind ik bestaande Geo-communities?[bewerken]

Voldoe je met Google Maps aan de richtlijnen en standaarden van de overheid?[bewerken]

Kanttekeningen vanuit wettelijke kader en privacy:

Overheidsorganisaties, van groot tot klein hebben bij het uitoefenen van hun publiekrechtelijke taak de wettelijke plicht gebruik te maken van gegevens uit de basisregistraties zoals de BRT als zij een kaartje willen afbeelden. Gebruik door hen van een Google Maps API is in strijd daarmee. (zie artikel 7k jo 7f jo 98a van de Kadasterwet).
Het privacybeleid van Google laat het toe dat ze gegevens uit al haar diensten (ook Google Maps) mag combineren. De verwerking van deze persoonsgegevens zijn hierbij niet welbepaald en onvoldoende specifiek en daarmee in strijd met artikel 7 van de WBP door het ontbreken van de vereiste doelomschrijving en doelbinding.
De data (die je zelf toevoegt op de kaart) staat op servers in de VS met de bekende privacy problemen.

Opmerkingen vanuit publiek belang:

Het contractuele kader mag als vrij eenzijdig getypeerd worden: het geeft veel rechten aan Google en beperkt die van de gebruiker.
De voorwaarden van Google zijn moeilijk te doorgronden.
Data op de servers van Google mag door Google in elke vorm worden hergebruikt (dus ook het surfgedrag/kaartgebruik van de gebruiker).
Er mogen reclames door Google getoond worden.
Er is geen garantie voor de beschikbaarheid van de dienstverlening.
Het gebruik is niet gratis boven een bepaald niveau.

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
 [[Categorie:Geo]]
 ===Wanneer is Geo relevant bij een architectuur?===
-GEO is relevant als er ruimtelijke data, analyses of kaart-visualisaties betrokken zijn. Ruimtelijke data is data die verwijst naar locaties of zelf geometrie bevat. 80% van alle informatie heeft een locatiecomponent en bevat geodata, dus geo is al snel van belang.
+GEO is relevant als er ruimtelijke data, analyses of kaart-visualisaties betrokken zijn. Ruimtelijke data is data die verwijst naar locaties of zelf geometrie bevat. Er wordt regelmatig beweerd dat 80% van alle informatie een locatiecomponent heeft en geodata bevat, dus geo is al snel van belang.
-Geo neemt in de architectuur van belang toe als de applicatie of website zelf geodata maakt of bewerkt. Geodata vereist speciale opslagmethodes voor de database, programmatuur ([[GIS]]) voor analyse en presentatie en services voor distributie.
+Geo neemt in de architectuur in belang toe als de applicatie of website zelf geodata maakt of bewerkt. Geodata vereist speciale opslagmethodes voor de database, programmatuur ([[GIS]]) voor analyse en presentatie en services voor distributie.
 Zie ook: [http://www.geonovum.nl/onderwerpen/geo-standaarden/wat-geo-informatie Wat is geo-informatie]
@@ Regel 35: / Regel 35: @@
 * [http://www.geonovum.nl/onderwerp-artikel/webrichtlijnen-en-geo Webrichtlijnen en Geo]
 * [http://www.geonovum.nl/onderwerpen/informatiemodellen/algemeen-informatiemodellen Informatiemodellen en berichtuitwisseling]
+* [http://www.geonovum.nl/onderwerpen/informatiemodellen?tab=standaarden Geo-informatiemodellen]
+* [http://register.geostandaarden.nl/ Technisch register voor geo-standaarden in Nederland]
+Binnen de geo-sectoren zijn veel informatiemodellen ontwikkeld. Een aantal ervan hebben ook een wettelijk kader voor de berichtuitwisseling (IMKL-IMRO-IMGEO) of bindende afspraken binnen de sector (IMNA).
-Binnen de geo-sectoren zijn veel informatiemodellen ontwikkeld. Een aantal ervan hebben ook een wettelijke kader voor de berichtuitwisseling (IMKL-IMRO-IMGEO) of bindende afspraken binnen de sector (IMNA).
-* [http://www.geonovum.nl/onderwerpen/informatiemodellen?tab=standaarden Geo-informatiemodellen]
 ===Zijn er visies geschreven voor Geo-informatie?===
-I&M is het beleidsvoerend ministerie voor geo-informatie. Geo-informatie is echter een departementaal overstijgend onderwerp. Op verschillende niveaus zijn er visies beschikbaar over gebruik van geo-informatie.
+Infrastructuur & Waterstaat is het beleidsvoerend ministerie voor geo-informatie. Geo-informatie is echter een departementaal overstijgend onderwerp. Op verschillende niveaus zijn er visies beschikbaar over gebruik van geo-informatie.
 * [http://geosamen.nl/ Geosamen: Een gemeenschappelijke geo-visie van overheid, bedrijfsleven en wetenschap 2014-2020]
 * [https://www.uvw.nl/publicatie/gezamenlijke-visie-geo-informatie-2011-2015/ Unie van Waterschappen: Geo-visie U 2011-2015]
 * Rijkswaterstaat
-* Ministerie van Economische Zaken
+* Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
 * Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA)
 * Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.NL)
-* KWR Watercycle Research Institute
+* [http://downloads.kwrwater.nl/projecten.aspx?project=8752&id=190 KWR Watercycle Research Institute]
 * [http://www.schouwen-duiveland.nl/dsresource?objectid=5530&type=org Schouwen-Duivenland Beleidsvisie Geo-informatie]
 * [http://www.gemeentestein.nl/gemeente/beleid_41003/item/geo-beleidsplan_22941.html Gemeente Stein Geo-beleidsplan]
@@ Regel 55: / Regel 57: @@
 * {{Bestand met info|Dossier_Geo-informatie.pdf|Nora Dossier Geo-informatie.pdf}}
 * [http://www.geonovum.nl/onderwerpen/geo-architectuur Geonovum: geo-architectuur]
-* [https://www.kinggemeenten.nl/secties/gemma-architectuur/producten/geo-informatie-gemeentelijk-model-architectuur-gemma Geo in Gemma: ‘Locatie’ in de gemeentelijke bedrijfsvoering en modelarchitectuur]
+* [http://www.gemmaonline.nl/index.php/Geo_in_GEMMA_-_Locatie-informatie_in_de_gemeentelijke_bedrijfsvoering_en_modelarchitectuur Geo in Gemma: ‘Locatie’ in de gemeentelijke bedrijfsvoering en modelarchitectuur]
 * Rijkswaterstaat
 * Ministerie van Economische zaken
@@ Regel 74: / Regel 76: @@
 ===Welke bouwstenen kan je eventueel toepassen c.q. hergebruiken? ===
-De volgende lijst verwijst naar online beschikbaar geo-informatie en/of metadata.]
+De volgende lijst verwijst naar online beschikbaar geo-informatie en/of metadata.
 * [http://www.geonovum.nl/wegwijzer/dataportalen-0 Overzicht (inter)nationale geo-dataportalen]
 * [http://www.nationaalgeoregister.nl Zoeken naar geo-bestanden  en services in Nederland in Nationaal Georegister.]
@@ Regel 101: / Regel 103: @@
 ===Met welke Geo-aspecten heb je te maken bij internationale projecten?===
-* [[INSPIRE]]
+* [http://www.geonovum.nl/wegwijzer/beleid-en-wetgeving internationaal Europese en nationale wetgeving ]
-* [http://www.geonovum.nl/wegwijzer/beleid-en-wetgeving internationaal Europese en internationale wetgeving ]
 * [http://www.geonovum.nl/onderwerpen/inspire Geonovum: INSPIRE - Europese richtlijn geo-informatie]
-* [http://inspire.ec.europa.eu/ ISNPIRE home page]
 * [http://www.opengeospatial.org/ogc OGC: Internationale standaarden voor Geo-informatie]
+* [[INSPIRE]]
+* [http://inspire.ec.europa.eu/ INSPIRE home page]
 ===Bij welke overheidsorganisaties is GEO op goede wijze toegepast en kunnen als voorbeeld dienen?===
@@ Regel 112: / Regel 114: @@
 * Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO)
 * Kadaster
-* Rijksdienst voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
+* Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
 * Planbureau voor de leefomgeving (PBL)
 * Rijksinstituut voor Cultureel erfgoed (RCE)
@@ Regel 120: / Regel 122: @@
 ===Waar kan ik verder lezen over Geo?===
+* {{Bestand met info|20160914 Presentatie NORA thema Geo.pdf|Presentatie thema Geo - voor NORA gebruikersraad.pdf}}
 * [http://www.geonovum.nl/onderwerpen/kennisplein Kennisplein Geonovum: Nieuws, Documentatie, Communicatie ]
 * [http://www.geonovum.nl/wegwijzer/dataportalen-0 Geo-data portalen]
@@ Regel 132: / Regel 135: @@
 * [https://en.wikipedia.org/wiki/Geographic_information_system Wikipedia(EN): GIS]
-===Geo-communities===
+===Waar vind ik bestaande Geo-communities?===
 * [http://www.geonovum.nl/onderwerpen/standaardisatie-nationaal-en-internationaal/nen-normcommissie NEN normcommissie geoinformatie]
 * [http://pdokforum.geonovum.nl/ PDOK Forum]
+* [http://www.osgeo.nl/ Community voor open source geo-software]
+* [http://www.geobusiness.nl/ Branche vereniging Geobusiness]
 * [http://geoserver.org/comm/ GeoServer Community]
 * [https://www.postgresql.org/community/ Postgress community]
+* [http://www.pilod.nl/wiki/Platform_Linked_Data_Nederland Platform Linked Data]
+* [http://www.provero.nl/ vereniging voor de digitale aspecten van het omgevingsrecht]
+===Voldoe je met Google Maps aan de richtlijnen en standaarden van de overheid?===
+* {{Bestand met info|MEMO_gebruik_Google_Maps_APIs_door_Nederlandse_overheden_1.0.pdf|Memo waarbij kritische kanttekeningen gemaakt worden van het gebruik van Google Maps (API) vanuit het juridisch oogpunt, privacy en publiek belang}}
+* {{Bestand met info|Artikel_Google_Maps_versus_PDOK_kaart_juni_2014.pdf|Artikel over nadelen van het gebruik van commerciële kaartdiensten zoals Google Maps versus een alternatief van het gebruik van (geo)basisregistraties, open data en open source (PDOK-kaart API)}}
+''Kanttekeningen vanuit wettelijke kader en privacy:''
+* Overheidsorganisaties, van groot tot klein hebben bij het uitoefenen van hun publiekrechtelijke taak de wettelijke plicht gebruik te maken van gegevens uit de basisregistraties zoals de BRT als zij een kaartje willen afbeelden. Gebruik door hen van een Google Maps API is in strijd daarmee. (zie artikel 7k jo 7f jo 98a van de Kadasterwet).
+* Het privacybeleid van Google laat het toe dat ze gegevens uit al haar diensten (ook Google Maps) mag combineren. De verwerking van deze persoonsgegevens zijn hierbij niet welbepaald en onvoldoende specifiek en daarmee in strijd met artikel 7 van de WBP door het ontbreken van de vereiste doelomschrijving en doelbinding.
+* De data (die je zelf toevoegt op de kaart) staat op servers in de VS met de bekende privacy problemen.
+''Opmerkingen vanuit publiek belang:''
+* Het contractuele kader mag als vrij eenzijdig getypeerd worden: het geeft veel rechten aan Google en beperkt die van de gebruiker.
+* De voorwaarden van Google zijn moeilijk te doorgronden.
+* Data op de servers van Google mag door Google in elke vorm worden hergebruikt (dus ook het surfgedrag/kaartgebruik van de gebruiker).
+* Er mogen reclames door Google getoond worden.
+* Er is geen garantie voor de beschikbaarheid van de dienstverlening.
+* Het gebruik is niet gratis boven een bepaald niveau.