Help/Lezen: verschil tussen versies

Versie van 14 mrt 2018 17:04

Contact: NORA Beheer; nora@ictu.nl
Status

Een Semantische wiki[bewerken]

De NORA maakt gebruik van een 'wiki' als middel om kennis en informatie te delen. Dat betekent dat de pagina's op noraonline.nl qua indeling lijken op andere wiki's, waarvan Wikipedia de meest bekende is. Losse pagina's diepen een onderwerp of begrip uit in tekst en plaatjes en door op bepaalde woorden of afbeeldingen te klikken kom je bij andere, verwante onderwerpen of begrippen. Omdat de samenhang van verschillende onderdelen erg belangrijk is in architectuur is de software^[1] van de wiki uitgebreid met 'Semantic MediaWiki'. Een aantal aspecten zijn daardoor anders dan bij Wikipedia. De belangrijkste verschillen voor de lezer:

Pagina's die hetzelfde type architectuurelement beschrijven, zoals Bouwstenen of Afgeleide Principes, zien er ook hetzelfde uit. Dezelfde eigenschappen worden op dezelfde manier beschreven voor elke (nieuwe) Bouwsteen, Afgeleid Principe et cetera.
Overzichten van architectuurelementen zijn te sorteren op elk van de beschreven eigenschappen en passen zich automatisch aan als er bijvoorbeeld een nieuw element is toegevoegd aan de wiki.
Relaties tussen architectuurelementen worden vastgelegd en kunnen grafisch worden weergegeven.

Hoe werken de menu's[bewerken]

Links in het scherm vind je het inhoudelijke menu van de wiki. Hier staan de belangrijkste onderdelen van de wiki, waar je rechtstreeks heen kunt gaan door op de tekst te klikken.

Schermafbeelding menu links

Koppen waar meerdere menu-onderwerpen onder vallen zijn te herkennen aan het driehoekje vóór de tekst. Is de punt van het driehoekje omlaag (groene cirkel in de schermafbeelding) dan zijn de onderwerpen die hieronder vallen al weergegeven onder de kop, een klein beetje verder ingesprongen. Klik je op de driehoek, dan worden de ondergeschikte pagina's verborgen zodat het menu korter wordt. De driehoek draait een slag, zodat de punt opzij komt te staan (oranje cirkel in de schermafbeelding). Klik je nu op de driehoek dan worden de pagina's er onder alsnog weergegeven.

In het menu is de pagina waar je nu bent in lichtblauw aangegeven (blauwe cirkel in de schermafbeelding). Staat de pagina zelf niet in het menu, dan is het menu-item waar de pagina onder valt in lichtblauw weergegeven.

Schermafbeelding menu rechtsboven

Rechtsboven in beeld staan twee linten met teksten en ikoontjes. Helemaal bovenaan staat als je niet bent ingelogd in de wiki de optie om aan te melden / te registreren. Ben je ingelogd, dan staan op deze regel een paar opties die gekoppeld zijn aan je account. Dit begint met de gebruikersnaam die je hebt opgegeven.

Gebruikersnaam = als je hier op klikt ga je naar de pagina over jouzelf. Standaard is deze leeg, maar je kunt hier een beschrijving van jezelf en/of je functie geven voor medegebruikers.
Voorkeuren = een serie met profielvoorkeuren, waar je bijvoorbeeld je e-mailadres en tijdzone kunt wijzigen.
Volglijst = overzicht van alle pagina's die je volgt
Bijdragen = overzicht van alle pagina's die je gewijzigd hebt
Afmelden = uitloggen uit de wiki

Onder deze lijst staan een aantal opties die te maken hebben met de pagina waar je bent:

Lezen = de normale modus, waarin je pagina's leest
Bewerken / Bron Bewerken = modus om wijzigingen aan te brengen op de pagina (alleen te zien als je bent ingelogd)
Geschiedenis weergeven = overzicht van alle versies van deze pagina die bestaan hebben
Opslaan als = mogelijkheid de pagina op te slaan (als pdf, epub, odt, doc of docx) en te downloaden
Tools = submenu van gereedschappen om meer informatie over de huidige pagina te krijgen. Nuttig voor jou als lezer:
- Koppelingen naar deze pagina = een overzicht welke pagina's verwijzen naar de huidige pagina
- Printvriendelijke versie = geeft een versie van de huidige pagina weer die geschikt is om uit te printen
- Permanente koppeling = geeft het webadres weer van deze specifieke versie van de pagina, zodat je die ook terug kunt kijken nadat er nieuwere versies zijn goedgekeurd
driehoekje met punt omlaag = submenu van gereedschappen om iets met de pagina als geheel te doen. Nuttig voor jou als lezer:
- Verversen = ververst de pagina, bijvoorbeeld als er zojuist een wijziging is geweest en je deze nog niet ziet
- Volgen = de pagina aan je lijst van gevolgde pagina's toevoegen zodat je snel kunt zien of er wijzigingen zijn (alleen te zien als je bent ingelogd)
Zoeken = in dit veld kun je zoekacties invoeren binnen de wiki (zie ook Help/Navigeren en zoeken)

Uitleg vaste onderdelen pagina's[bewerken]

Naast de menu's zijn op alle pagina's nog een aantal vaste onderdelen te zien:

Boven in beeld[bewerken]

Titel van de pagina (Middenboven).

Schermafbeelding titel en versiegeschiedenis
Versiegeschiedenis = Als je niet bent ingelogd zie je altijd alleen de laatst goedgekeurde versie van een pagina. Ingelogde gebruikers kunnen ook conceptversies bekijken. Zij zien op pagina's met een nieuwere conceptversie de tekst 'Dit is de goedgekeurde versie van deze pagina. Het is niet de meest recente versie. Laatste versie bekijken.'

Onder in beeld[bewerken]

Schermafbeelding categorie en bezoekersaantal

Categorieën = Elke categorie waarin de huidige pagina valt staat hier weergegeven. Klikken op een categorie brengt je bij een overzicht van alle pagina's in de categorie. Voor meer informatie Categorie
Laatste bewerking en aantal bezoekers = Hier kun je precies zien wanneer de pagina het laatst is gewijzigd. Bovendien zie je hoeveel bezoeken er geweest zijn aan de pagina.

Uitleg indeling specifieke pagina's[bewerken]

Uitleg onderdelen specifieke types pagina's:

Referenties[bewerken]

↑ http://www.mediawiki.org

[1] ttp://www.mediawiki.org

[1]

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-De NORA wiki lijkt op het bekende Wikipedia. Het platform gaat uit van de zelfde software<ref>http://www.mediawiki.org</ref>, maar is uitgebreid met '[http://semantic-mediawiki.org/wiki/Semantic_MediaWiki_-_startpagina Semantic MediaWiki]'. Hierdoor kan informatie gestructureerd worden aangeboden.
+{{Helpsectie}}
+==Een Semantische wiki==
+De NORA maakt gebruik van een 'wiki' als middel om kennis en informatie te delen. Dat betekent dat de pagina's op noraonline.nl qua indeling lijken op andere wiki's, waarvan Wikipedia de meest bekende is. Losse pagina's diepen een onderwerp of begrip uit in tekst en plaatjes en door op bepaalde woorden of afbeeldingen te klikken kom je bij andere, verwante onderwerpen of begrippen. Omdat de samenhang van verschillende onderdelen erg belangrijk is in architectuur is de software<ref>http://www.mediawiki.org</ref> van de wiki uitgebreid met '[http://semantic-mediawiki.org/wiki/Semantic_MediaWiki_-_startpagina Semantic MediaWiki]'. Een aantal aspecten zijn daardoor anders dan bij Wikipedia. De belangrijkste verschillen voor de lezer:
+* Pagina's die hetzelfde type architectuurelement beschrijven, zoals Bouwstenen of Afgeleide Principes, zien er ook hetzelfde uit. Dezelfde eigenschappen worden op dezelfde manier beschreven voor elke (nieuwe) Bouwsteen, Afgeleid Principe et cetera.
+* Overzichten van architectuurelementen zijn te sorteren op elk van de beschreven eigenschappen en passen zich automatisch aan als er bijvoorbeeld een nieuw element is toegevoegd aan de wiki.
+* Relaties tussen architectuurelementen worden vastgelegd en kunnen grafisch worden weergegeven.
+==Hoe werken de menu's==
+Links in het scherm vind je het inhoudelijke menu van de wiki. Hier staan de belangrijkste onderdelen van de wiki, waar je rechtstreeks heen kunt gaan door op de tekst te klikken.
+[[Image:Screenshot menu NORA highlight help lezen met kleurkaders.png|left|thumb|100px|Schermafbeelding menu links]]
+Koppen waar meerdere menu-onderwerpen onder vallen zijn te herkennen aan het driehoekje vóór de tekst. Is de punt van het driehoekje omlaag (groene cirkel in de schermafbeelding) dan zijn de onderwerpen die hieronder vallen al weergegeven onder de kop, een klein beetje verder ingesprongen. Klik je op de driehoek, dan worden de ondergeschikte pagina's verborgen zodat het menu korter wordt. De driehoek draait een slag, zodat de punt opzij komt te staan (oranje cirkel in de schermafbeelding). Klik je nu op de driehoek dan worden de pagina's er onder alsnog weergegeven.
-==Onderdelen van de pagina==
+In het menu is de pagina waar je nu bent in lichtblauw aangegeven (blauwe cirkel in de schermafbeelding). Staat de pagina zelf niet in het menu, dan is het menu-item waar de pagina onder valt in lichtblauw weergegeven.
-[[Bestand:Indeling_pagina.png|thumb|Schermafbeelding met toelichting per element]] Links op elke pagina staat het menu, met uitklapbare delen. Dit zijn de belangrijkste, maar niet alle pagina's binnen de wiki.
-Onder het uitklapmenu 'elementtypen' zijn de verschillende soorten elementen te vinden die in NORA zitten; zo kan makkelijk gezocht worden naar bij voorbeeld alle basisprincipes of standaarden in NORA.
-Elke pagina heeft 'tabbladen': beginnend bij de tekstpagina, daarna een overlegpagina waarop [[reageren|discussie]] kan plaatsvinden over de pagina. Aan de rechter kant staan opties als 'Geschiedenis bekijken', waarop de revisiehistorie van de pagina te vinden is (zie ook: [[Versiebeheer NORA]]). Wanneer u ingelogd bent is de optie 'Bewerken' zichtbaar; anders staat hier 'Formulier bekijken' of 'Brontekst bekijken'.
-==Semantische wiki==
-In een semantische wiki zijn de ''elementen'' in feite pagina's, waar middels formulieren (of wikicode), ''eigenschappen'' kunnen worden gedefinieerd. Een eigenschap kan ook een verwijzing naar een andere pagina zijn.
-In het [[:Categorie:Kennismodel NORA|Kennismodel NORA]] staan verschillende 'elementtypen' beschreven zoals [[:Categorie:Bronnen|Bronnen]], [[:Categorie:Principes|Principes]] en [[:Categorie:Doelen|Doelen]]. Deze hebben elk een vast formulier, zodat welk principe de zelfde type eigenschappen kan hebben. Waar een gewone webpagina 'gewoon' kan verwijzen (linken) naar een andere, biedt een semantische wiki de mogelijkheid om de [[:Categorie:Elementrelaties|relatie tussen twee elementen]] te definiëren. Bij voorbeeld: het afgeleide principe '[[Automatische dienstverlening]]' ''[[Eigenschap:realiseert|realiseert]]'' het basisprincipe '[[Proactief]]' en [[Eigenschap:is gerelateerd aan|is gerelateerd aan]] het principe '[[Proactief aanbieden]]'.
-==Gestructureerd zoeken==
-Via de pagina [[Speciaal:OpEigenschapZoeken]] kan gezocht worden naar pagina's die een bepaalde eigenschap en waarde hebben, bij voorbeeld Architectuurlaag die Informatiearchitectuur is:
-[[Speciaal:OpEigenschapZoeken/Architectuurlaag/Informatiearchitectuur]]
-===Op ID zoeken===
-NORA elementen hebben een ID-nummer wat op te zoeken is door de onderstaande URL aan te passen:
-http://www.noraonline.nl/wiki/Speciaal:OpEigenschapZoeken/ID/<waarde van ID>
-Nota bene: het ID stamt uit de oudere NORA documenten. In deze wiki is de URL van een element het unieke identificerende attribuut.
-==Zie verder==
-* [[help:reageren]]
-* [[help:inhoud]] (bewerken van pagina's)
-[[Categorie:wiki]]
+[[Image:Screenshot opties rechtsboven NORA.png|center|thumb|500px|Schermafbeelding menu rechtsboven]]
+Rechtsboven in beeld staan twee linten met teksten en ikoontjes. Helemaal bovenaan staat als je niet bent ingelogd in de wiki de optie om aan te melden / te registreren. Ben je ingelogd, dan staan op deze regel een paar opties die gekoppeld zijn aan je account. Dit begint met de gebruikersnaam die je hebt opgegeven.
+* Gebruikersnaam = als je hier op klikt ga je naar de pagina over jouzelf. Standaard is deze leeg, maar je kunt hier een beschrijving van jezelf en/of je functie geven voor medegebruikers.
+* Voorkeuren = een serie met profielvoorkeuren, waar je bijvoorbeeld je e-mailadres en tijdzone kunt wijzigen.
+* Volglijst = overzicht van alle pagina's die je volgt
+* Bijdragen = overzicht van alle pagina's die je gewijzigd hebt
+* Afmelden = uitloggen uit de wiki
+Onder deze lijst staan een aantal opties die te maken hebben met de pagina waar je bent:
+* Lezen = de normale modus, waarin je pagina's leest
+* Bewerken / Bron Bewerken = modus om wijzigingen aan te brengen op de pagina (alleen te zien als je bent ingelogd)
+* Geschiedenis weergeven = overzicht van alle versies van deze pagina die bestaan hebben
+* Opslaan als = mogelijkheid de pagina op te slaan (als pdf, epub, odt, doc of docx) en te downloaden
+* Tools = submenu van gereedschappen om meer informatie over de huidige pagina te krijgen. Nuttig voor jou als lezer:
+** Koppelingen naar deze pagina = een overzicht welke pagina's verwijzen naar de huidige pagina
+** Printvriendelijke versie = geeft een versie van de huidige pagina weer die geschikt is om uit te printen
+** Permanente koppeling = geeft het webadres weer van deze specifieke versie van de pagina, zodat je die ook terug kunt kijken nadat er nieuwere versies zijn goedgekeurd
+* driehoekje met punt omlaag = submenu van gereedschappen om iets met de pagina als geheel te doen. Nuttig voor jou als lezer:
+** Verversen = ververst de pagina, bijvoorbeeld als er zojuist een wijziging is geweest en je deze nog niet ziet
+** Volgen = de pagina aan je lijst van gevolgde pagina's toevoegen zodat je snel kunt zien of er wijzigingen zijn (alleen te zien als je bent ingelogd)
+* Zoeken = in dit veld kun je zoekacties invoeren binnen de wiki (zie ook [[Help/Navigeren en zoeken]])
+==Uitleg vaste onderdelen pagina's==
+Naast de menu's zijn op alle pagina's nog een aantal vaste onderdelen te zien:
+===Boven in beeld===
+* Titel van de pagina (Middenboven). [[Image:Screenshot voorpagina NORA titel en nieuwste versie.png|right|thumb|350px|Schermafbeelding titel en versiegeschiedenis]]
+* Versiegeschiedenis = Als je niet bent ingelogd zie je altijd alleen de laatst goedgekeurde versie van een pagina. Ingelogde gebruikers kunnen ook conceptversies bekijken. Zij zien op pagina's met een nieuwere conceptversie de tekst 'Dit is de goedgekeurde versie van deze pagina. Het is niet de meest recente versie. Laatste versie bekijken.'
+===Onder in beeld===
+[[Image:Screenshot help categorie en bezoekersaantal.png|right|thumb|350px|Schermafbeelding categorie en bezoekersaantal]]
+* Categorieën = Elke categorie waarin de huidige pagina valt staat hier weergegeven. Klikken op een categorie brengt je bij een overzicht van alle pagina's in de categorie. Voor meer informatie [[Categorie]]
+* Laatste bewerking en aantal bezoekers = Hier kun je precies zien wanneer de pagina het laatst is gewijzigd. Bovendien zie je hoeveel bezoeken er geweest zijn aan de pagina.
+==Uitleg indeling specifieke pagina's==
+Uitleg onderdelen specifieke types pagina's:
+* [[Help/Voorpagina]]
+* [[Help/Basisprincipes]]
+* [[Help/Afgeleide Principes]]
+* [[Help/Standaarden]]
+* [[Help/Bouwstenen]]
+* [[Help/Begrippen]]
+* [[Help/Architecturen NORA Familie]]
+* [[Help/Gegevenswoordenboeken]]
+* [[Doel en uitleg themapagina#Uitleg Indeling Themapagina's]]
+==Referenties==
 <references/>