ISOR:BIO Thema Toegangsbeveiliging Beleid

Versie 2.0 van 23 oktober 2020 van de BIO Thema-uitwerking Toegangsbeveiliging is vervangen door versie 2.1 van 29 oktober 2021.
De wijzigingen betreffen met name de uniformering van objectdefinities en objectnamen in en tussen BIO Thema-uitwerkingen.
Versie 2.1 in PDF-formaat is op de website CIP-overheid/producten gepubliceerd.

Deze informatie is onderdeel van [[{{{Heeft bron}}}]]. Meer lezen → Bron niet opgegeven → Alle normenkaders → Beveiligingsaspecten → Invalshoeken → ISOR (Information Security Object Repository)

Doelstelling

De doelstelling van het Beleidsdomein is vast te stellen of er afdoende randvoorwaarden en condities op het organisatie- dan wel afdelingsniveau - zijn geschapen om toegangsbeveiliging als geheel te doen functioneren en zodat de juiste ondersteuning wordt geleverd voor het bereiken van de afgesproken (autorisatie) doelstellingen.

In dit domein zijn normatieve eisen opgenomen die de individuele technische omgevingen (zoals toegangsvoorziening, applicatie, Operating Systeem en netwerken) overstijgen. Met randvoorwaarden in de vorm van beleid geven organisaties de kaders waarbinnen de realisatie en operatie van het autorisatiesysteem moet plaatsvinden.

Risico's

Als een door het management uitgevaardigd toegangsbeleid ontbreekt, bestaat het risico dat onvoldoende sturing wordt gegeven aan de veilige inrichting van de toegang tot ICT-voorzieningen en ruimten waar de voorzieningen zich bevinden. Dit zal een negatieve impact hebben op het bereiken van doelstellingen voor toegangsbeveiliging.

Objecten binnen toegangbeveiliging

De objecten die uit de BIO in dit domein een rol spelen zijn het toegangsvoorziening beleid, de toegangsvoorziening architectuur, de beveiligingsfunctie en het eigenaarschap van het toegangbeveiligingssysteem. Onderstaande afbeelding geeft een overzicht en de ordening hiervan. Voor de identificatie van de objecten en de ordening is gebruik gemaakt van IFGS-basiselementen (SIVA).

Bestand:Thema Toegangbeveiliging - Overzicht van objecten gerelateerd aan SIVA-basiselementen in het beleidsdomein.png

Overzicht van objecten gerelateerd aan SIVA-basiselementen in het beleidsdomein

Principes uit de {{{Heeft bron}}} binnen dit aspect

Beveiligingsaspect::Beleid

• Heeft bron::
• Bedrijfs- en beveiligingsfuncties... meer resultaten

ID	Principe	Criterium
APO_B.01	Beleid voor (beveiligd) ontwikkelen	Voor het ontwikkelen van software en systemen behoren regels te worden vastgesteld en op ontwikkelactiviteiten binnen de organisatie te worden toegepast.
APO_B.02	Systeem-ontwikkelmethode	Ontwikkelactiviteiten behoren te zijn gebaseerd op een gedocumenteerde systeem-ontwikkelmethode, waarin onder andere standaarden en procedures voor de applicatieontwikkeling, het toepassen van beleid en wet- en regelgeving en een projectmatige aanpak zijn geadresseerd.
APO_B.03	Classificatie van informatie	Informatie behoort te worden geclassificeerd met betrekking tot wettelijke eisen, waarde, belang en gevoeligheid voor onbevoegde bekendmaking of wijziging.
APO_B.04	Engineeringsprincipe voor beveiligde systemen	Principes voor de engineering van beveiligde systemen behoren te worden vastgesteld, gedocumenteerd, onderhouden en toegepast voor alle verrichtingen betreffende het implementeren van informatiesystemen.
APO_B.05	Business Impact Analyse (BIA)	De BIA behoort te worden uitgevoerd vanuit verschillende perspectieven, zich te richten op verschillende scenario’s en vast te stellen welke impact de aspecten beschikbaarheid, integriteit, vertrouwelijkheid en controleerbaarheid hebben op de organisatie.
APO_B.06	Privacy en bescherming persoonsgegevens applicatieontwikkeling	Bij het ontwikkelen van applicaties behoren privacy en bescherming van persoonsgegevens, voor zover van toepassing, te worden gewaarborgd volgens relevante wet- en regelgeving.
APO_B.07	Kwaliteitsmanagementsysteem	De doelorganisatie behoort conform een uitgestippeld ontwikkel- en onderhoudsbeleid een kwaliteitsmanagementsysteem in te richten, dat ervoor zorgt dat applicatieontwikkeling en -onderhoud wordt uitgevoerd en beheerst.
APO_B.08	Toegangsbeveiliging op programmacode	Toegang tot de programmabroncodebibliotheken behoren te worden beperkt.
APO_B.09	Projectorganisatie	Binnen de (project-)organisatie behoort een beveiligingsfunctionaris te zijn benoemd die het systeem-ontwikkeltraject ondersteunt in de vorm van het bewaken van beveiligingsvoorschriften en die inzicht verschaft in de samenstelling van het applicatielandschap.
CLD_B.01	Wet- en regelgeving Clouddiensten	Alle relevante wettelijke, statutaire, regelgevende, contractuele eisen en de aanpak van de CSP om aan deze eisen te voldoen behoren voor elke clouddienst en de organisatie expliciet te worden vastgesteld, gedocumenteerd en actueel gehouden.
CLD_B.02	Cloudbeveiligingsstrategie	De CSP behoort een cloudbeveiligingsstrategie te hebben ontwikkeld die samenhangt met de strategische doelstelling van de CSP en die aantoonbaar de informatieveiligheid ondersteunt.
CLD_B.03	Exit-strategie clouddiensten	In de clouddienstenovereenkomst tussen de CSP en CSC behoort een exit-strategie te zijn opgenomen waarbij zowel een aantal bepalingen over exit zijn opgenomen, als een aantal condities die aanleiding kunnen geven tot een exit.
CLD_B.04	Clouddienstenbeleid	De CSP behoort haar informatiebeveiligingsbeleid uit te breiden met een cloud-beveiligingsbeleid om de voorzieningen en het gebruik van cloud-services te adresseren.
CLD_B.05	Transparantie	De CSP voorziet de CSC in een systeembeschrijving waarin de clouddiensten inzichtelijk en transparant worden gespecificeerd en waarin de jurisdictie, onderzoeksmogelijkheden en certificaten worden geadresseerd.
CLD_B.06	Risicomanagement	De Cloud Service Provider (CSP) behoort de organisatie en verantwoordelijkheden voor het risicomanagementproces voor de beveiliging van clouddiensten te hebben opgezet en onderhouden.
CLD_B.07	IT-functionaliteit	IT-functionaliteiten behoren te worden verleend vanuit een robuuste en beveiligde systeemketen van de Cloud Service Provider (CSP) naar de Cloud Service Consumer (CSC).
CLD_B.08	Bedrijfscontinuïteitsmanagement	De CSP behoort haar BCM-proces adequaat te hebben georganiseerd, waarbij de volgende aspecten zijn geadresseerd: verantwoordelijkheid voor BCM, beleid en procedures, bedrijfscontinuïteitsplanning, verificatie en updaten en computercentra.
CLD_B.09	Privacy en bescherming persoonsgegevens clouddiensten	De Cloud Service Provider (CSP) behoort, ter bescherming van bedrijfs- en persoonlijke data, beveiligingsmaatregelen te hebben getroffen vanuit verschillende dimensies: beveiligingsaspecten en stadia, toegang en privacy, classificatie/labelen, eigenaarschap en locatie.
CLD_B.10	Beveiligingsorganisatie clouddiensten	De CSP behoort een beveiligingsfunctie te hebben benoemd en een beveiligingsorganisatie te hebben ingericht, waarin de organisatorische positie, de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de betrokken functionarissen en de rapportagelijnen zijn vastgesteld.
CLD_B.11	Clouddienstenarchitectuur	De CSP heeft een actuele architectuur vastgelegd die voorziet in een raamwerk voor de onderlinge samenhang en afhankelijkheden van de IT-functionaliteiten.
CVZ_B.01	Beleid en procedures voor informatietransport	Ter bescherming van het informatietransport, dat via allerlei soorten communicatiefaciliteiten verloopt, behoren formele beleidsregels, procedures en beheersmaatregelen voor transport van kracht te zijn.
CVZ_B.02	Overeenkomst voor informatietransport	Overeenkomsten behoren betrekking te hebben op het beveiligd transporteren van bedrijfsinformatie tussen de organisatie en externe partijen.
CVZ_B.03	Cryptografiebeleid voor communicatie	Ter bescherming van informatie behoort een cryptografiebeleid voor het gebruik van cryptografische beheersmaatregelen te worden ontwikkeld en geïmplementeerd.
CVZ_B.04	Organisatiestructuur netwerkbeheer	In het beleid behoort te zijn vastgesteld dat een centrale organisatiestructuur gebruikt wordt voor het beheren van netwerken (onder andere Local Area Network (LAN) en Virtual Local Area Network (VLAN)) en zo veel mogelijk van de hardware en softwarecomponenten daarvan.
HVI_B.01	Huisvesting informatievoorzieningenbeleid	Ten behoeve van het huisvesting IV-beleid behoort een reeks beleidsregels te worden gedefinieerd, goedgekeurd door de directie, gepubliceerd en gecommuniceerd aan medewerkers en relevante externe partijen.
HVI_B.02	Wet- en regelgeving Huisvesting IV	Alle relevante wettelijke statutaire, regelgevende, contractuele eisen en de aanpak van de huisvesting informatievoorzieningen (IV)-organisatie om aan deze eisen te voldoen behoren voor elke huisvestingsdienst en de organisatie expliciet te worden vastgesteld, gedocumenteerd en actueel gehouden.
HVI_B.03	Eigenaarschap Huisvesting IV	Huisvesting IV-bedrijfsmiddelen die in het inventarisoverzicht worden bijgehouden, behoren een eigenaar te hebben.
HVI_B.04	Certificering	Huisvesting IV van de leverancier behoort gecertificeerd te zijn conform de gangbare standaarden.
HVI_B.05	Contractmanagement	Huisvesting IV die worden verworven, behoren te voldoen aan kwalitatieve en kwantitatieve eisen die zijn vastgelegd in overeenkomsten met de betreffende leveranciers.
HVI_B.06	Service Level Management	Het management van huisvesting IV behoort diensten te leveren conform een dienstenniveau-overeenkomst (Service Level Agreement).
HVI_B.07	In- en externe bedreigingen	Tegen natuurrampen, kwaadwillige aanvallen of ongelukken behoort fysieke bescherming te worden ontworpen en toegepast.
HVI_B.08	Training en bewustwording	Alle medewerkers van de organisatie en, voor zover relevant, contractanten behoren een passende bewustzijnsopleiding en -training te krijgen en regelmatige bijscholing van beleidsregels en procedures van de organisatie, voor zover relevant voor hun functie.
HVI_B.09	Organisatiestructuur huisvesting IV	De huisvesting IV-organisatie behoort voor de te realiseren huisvesting IV een adequate organisatiestructuur in te richten en de aan functionarissen toe te wijzen taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden vast te stellen.
MDW_B.01	Beleid middlewarecomponenten	De leverancier behoort in overeenstemming met een overeengekomen middlewarecomponentenbeleid adequate maatregelen, zoals classificatie, te treffen om deze diensten te kunnen leveren.
MDW_B.02	Beleid informatietransport	Ter bescherming van het informatietransport, dat via alle soorten communicatiefaciliteiten verloopt, behoren formele beleidsregels, procedures en beheersmaatregelen voor transport van kracht te zijn.
MDW_B.03	Data en privacy	Er behoort ter bescherming van bedrijfs- en persoonlijke data, beleid te zijn geformuleerd voor verwerking van data, tenminste voor: de vertrouwelijkheid en versleuteling van data, voor transformatie en aggregatie, voor toegang en privacy, classificatie en labelen en bescherming tegen verlies van gegevens.
MDW_B.04	Middlewarearchitectuur en certificering​	De leverancier hanteert relevante industriestandaarden voor de structuur en beheersing van haar IT dienstverlening en draagt zorg voor relevante periodieke certificeringen van haar dienstverlening.
PRIV_B.01	Privacy Beleid geeft duidelijkheid en sturing	De organisatie heeft privacybeleid en procedures ontwikkeld en vastgesteld waarin is vastgelegd op welke wijze persoonsgegevens worden verwerkt en invulling wordt gegeven aan de wettelijke beginselen AVG Art. 5 lid 1 'Beginselen inzake verwerking van persoonsgegevens'.
PRIV_B.02	Organieke inbedding	De verdeling van de taken en verantwoordelijkheden, de benodigde middelen en de rapportagelijnen zijn door de organisatie vastgelegd en vastgesteld.
PRIV_B.03	Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA	De verwerkingsverantwoordelijke draagt zorg voor het beoordelen van de privacyrisico's, het treffen van passende maatregelen en het kunnen aantonen van het passend zijn van deze maatregelen.
SVP_B.01	Beleid voor beveiligde inrichting en onderhoud	Voor het beveiligd inrichten en onderhouden van het serverplatform behoren regels te worden vastgesteld en binnen de organisatie te worden toegepast.
SVP_B.02	Inrichtingsprincipes voor serverplatform	Principes voor het inrichten van beveiligde servers behoren te worden vastgesteld, gedocumenteerd, onderhouden en toegepast voor alle verrichtingen betreffende het inrichten van servers.
SVP_B.03	Serverplatform-architectuur	De functionele eisen, beveiligingseisen en architectuurvoorschriften van het serverplatform zijn in samenhang in een architectuurdocument vastgelegd.
SWP_B.01	Verwervingsbeleid softwarepakketten	Voor het verwerven van software behoren regels te worden vastgesteld en op verwervingsactiviteiten binnen de organisatie te worden toegepast.
SWP_B.02	Informatiebeveiligingsbeleid voor leveranciersrelaties	Met de leverancier behoren de informatiebeveiligingseisen en een periodieke actualisering daarvan te worden overeengekomen.
SWP_B.03	Exit-strategie softwarepakketten	In de overeenkomst tussen de klant en leverancier behoort een exit-strategie te zijn opgenomen, waarbij zowel een aantal bepalingen over exit zijn opgenomen, als een aantal condities die aanleiding kunnen geven tot een exit.
SWP_B.04	Bedrijfs- en beveiligingsfuncties	De noodzakelijke bedrijfs- en beveiligingsfuncties binnen het veranderingsgebied behoren te worden vastgesteld met organisatorische en technisch uitgangspunten.
SWP_B.05	Cryptografie Softwarepakketten	Ter bescherming van de communicatie en opslag van informatie behoort een beleid voor het gebruik van cryptografische beheersmaatregelen te worden ontwikkeld en geïmplementeerd.
SWP_B.06	Beveiligingsarchitectuur	De klant behoort het architectuurlandschap in kaart te hebben gebracht waarin het softwarepakket geïntegreerd moet worden en beveiligingsprincipes te hebben ontwikkeld.
TBV_B.01	Toegangsbeveiligingsbeleid	Een toegangbeveiligingsbeleid behoort te worden vastgesteld, gedocumenteerd en beoordeeld op basis van bedrijfseisen en informatiebeveiligingseisen.
TBV_B.02	Eigenaarschap toegangsbeveiliging	Het eigenaarschap en de verantwoordelijkheden voor logische toegangsbeveiligingssystemen en de verantwoordelijkheden voor fysieke toegangsbeveiligingssystemen behoren te zijn vastgelegd.
TBV_B.03	Beveiligingsfunctie	Een gespecialiseerde beveiligingsfunctie dient te zijn vastgesteld die de verantwoordelijk is voor het bevorderen van toegangsbeveiliging binnen de gehele organisatie.
TBV_B.04	Cryptografie toegangsbeveiliging	Ter bescherming van authenticatie-informatie behoort een beleid voor het gebruik van cryptografische beheersmaatregelen te worden ontwikkeld en geïmplementeerd.
TBV_B.05	Beveiligingsorganisatie toegangsbeveiliging	De organisatie moet een beveiligingsorganisatie gedefinieerd hebben waarin de organisatorische positie, de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden (TVB) van de betrokken functionarissen en de rapportagelijnen zijn vastgesteld.
TBV_B.06	Toegangsbeveiligingsarchitectuur	De organisatie behoort met organisatorische eisen en wensen de technische inrichting beschreven te hebben en behoort in een toegangsbeveiligingsarchitectuur te zijn vastgelegd.

Normen uit de {{{Heeft bron}}} binnen dit aspect

*Beveiligingsaspect::Beleid

• Heeft bron::
• Ergens in uw zoekopdracht was "" niet afgesloten door een bijbehorende "".

ID	Stelling	Norm
APO_B.01.01	De gangbare principes rondom ‘security by design’ zijn uitgangspunt voor de ontwikkeling van software en systemen.	De gangbare principes rondom Security by Design als uitgangspunt voor softwareontwikkeling
APO_B.01.02	De handreiking: Grip op Secure Software Development (SSD) is uitgangspunt voor de ontwikkeling van software en systemen.	Grip op Secure Software Development' als uitgangspunt voor softwareontwikkeling
APO_B.01.03	In het beleid voor beveiligd ontwikkelen zijn de volgende aspecten in overweging genomen: beveiliging van de ontwikkelomgeving; richtlijnen over de beveiliging in de levenscyclus van softwareontwikkeling: beveiliging in de software-ontwikkelmethodologie; beveiligde coderingsrichtlijnen voor elke gebruikte programmeertaal; beveiligingseisen in de ontwikkelfase; beveiligingscontrolepunten binnen de mijlpalen van het project; beveiliging van de versiecontrole; vereiste kennis over toepassingsbeveiliging; het vermogen van de ontwikkelaar om kwetsbaarheden te vermijden, te vinden en te repareren.	Overwegingen bij het beleid voor beveiligd ontwikkelen van software
APO_B.01.04	Technieken voor beveiligd programmeren worden gebruikt voor nieuwe ontwikkelingen en hergebruik van code uit andere bronnen.	Technieken voor beveiligd programmeren
APO_B.02.01	Een formeel vastgestelde ontwikkelmethodologie wordt toegepast, zoals Structured System Analyses and Design Method (SSADM) of Scrum (Agile-ontwikkeling).	Software wordt ontwikkeld conform een formeel vastgestelde ontwikkelmethodologie
APO_B.02.02	Softwareontwikkelaars zijn getraind om de ontwikkelmethodologie toe te passen.	Softwareontwikkelaars zijn getraind om de ontwikkelmethodologie toe te passen
APO_B.02.03	Adoptie van ontwikkelmethodologie wordt gemonitord.	Adoptie van ontwikkelmethodologie wordt gemonitord
APO_B.02.04	Standaarden en procedures worden toegepast voor: het specificeren van requirements; het ontwikkelen, bouwen en testen; de overdracht van de ontwikkelde applicatie naar de productie-omgeving; de training van softwareontwikkelaars.	Software wordt ontwikkelen conform standaarden en procedures
APO_B.02.05	De systeem-ontwikkelmethode ondersteunt de vereiste dat te ontwikkelen applicaties voldoen aan: de eisen uit wet- en regelgeving inclusief privacy; de contactuele eisen; het informatiebeveiligingsbeleid van de organisatie; de specifieke beveiligingseisen vanuit de business; het classificatiemodel van de organisatie.	De systeemontwikkelmethode ondersteunt dat de te ontwikkelen applicaties voldoen aan de vereisten
APO_B.02.06	Het ontwikkelen van een applicatie wordt projectmatig aangepakt. Hierbij wordt onder andere aandacht besteed aan: het melden van de start van het project bij de verantwoordelijke voor de beveiligingsfunctie; het gebruik van een classificatiemodel; het toepassen van een assessment voor beschikbaarheid, integriteit, vertrouwelijkheid en controleerbaarheid; het creëren van een risicoregister; het registreren van belangrijke details in een bedrijfsapplicatieregister.	Het softwareontwikkeling wordt projectmatig aangepakt
APO_B.03.01	De handreiking: BIO-Dataclassificatie is het uitgangspunt voor de ontwikkeling van software en systemen.	Dataclassificatie als uitgangspunt voor softwareontwikkeling
APO_B.03.02	De informatie in alle informatiesystemen is door middel van een expliciete risicoafweging geclassificeerd, zodat duidelijk is welke bescherming nodig is.	Informatie in alle informatiesystemen is conform expliciete risicoafweging geclassificeerd
APO_B.03.03	Bij het ontwikkelen van applicaties is informatie beschermd conform de vereisten uit het classificatieschema.	Bij applicatieontwikkeling is informatie beschermd conform de vereisten uit het classificatieschema
APO_B.03.04	In het classificatieschema wordt rekening gehouden met de verplichtingen uit wet- en regelgevingen (onder andere privacy), organisatorische en technische requirements.	Verplichtingen uit wet en regelgeving en organisatorische en technische requirements
APO_B.04.01	De gangbare principes rondom ‘security by design’ zijn uitgangspunt voor de ontwikkeling van software en systemen.	Security by Design als uitgangspunt voor softwareontwikkeling
APO_B.04.02	Voor het beveiligen van informatiesystemen zijn de volgende principes van belang: Defence in depth (beveiliging op verschillende lagen) Secure by default Default deny Fail secure Input van externe applicaties wantrouwen Secure in deployment Bruikbaarheid en beheersbaarheid	Principes voor het beveiligen van informatiesystemen
APO_B.04.03	Beveiliging wordt als een integraal onderdeel van systemontwikkeling behandeld.	Beveiliging is integraal onderdeel van systeemontwikkeling
APO_B.04.04	Ontwikkelaars zijn getraind om veilige software te ontwikkelen.	Ontwikkelaars zijn getraind om veilige software te ontwikkelen
APO_B.05.01	Bij de business impact analyse worden onder andere de volgende perspectieven in beschouwing genomen: de relevante stakeholders (business owners, business- en IT-specialisten); de scope van de risico-assessment; het profiel van de ‘doelomgeving’; de aanvaardbaarheid van risico’s in de doelomgeving.	Perspectieven bij de Business Impact Analyse
APO_B.05.02	De business impact analyse richt zich op verschillende scenario’s met aandacht voor: de hoeveelheid mensen die nadelig beïnvloed worden; de hoeveelheid systemen die out-of-running kan raken; een realistische analyse en een analyse van worst-case situaties.	Scenario's voor de Business Impact Analyse
APO_B.05.03	Met de business impact analyse wordt vastgesteld op welke wijze een eventuele inbreuk op de aspecten beschikbaarheid, integriteit, vertrouwelijkheid- en controleerbaarheid invloed hebben op de financiën van de organisatie in termen van: Verlies van orders en contracten en klanten Verlies van tastbare assets Onvoorziene kosten Verlies van managementcontrol Concurrentie Late leveringen Verlies van productiviteit Compliance Reputatie	Vaststelling op welke wijze een eventueel compromitteren invloed heeft op de financiën van de organisatie
APO_B.06.01	Om privacy en gegevensbeschermingsmaatregelen vooraf in het ontwerp mee te nemen, is een Privacy Impact Assessment (PIA) uitgevoerd.	GEB om vooraf in het ontwerp de privacy en gegevensbeschermingsmaatregelen mee te nemen
APO_B.06.02	Voor het uitvoeren van een Privacy Impact Assessment (PIA) en voor het opvolgen van de uitkomsten is een procesbeschrijving aanwezig.	Procesbeschrijving voor uitvoeren GEB's en voor opvolgen uitkomsten
APO_B.06.03	Een tot standaard verheven Privacy Impact Assessment (PIA)-toetsmodel wordt toegepast. Dit model voldoet aan de in de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) gestelde eisen.	Een tot standaard verheven GEB-toetsmodel wordt toegepast; dit model voldoet aan de in de AVG gestelde eisen
APO_B.06.04	Privacy by design en de Privacy Impact Assessment (PIA) maken onderdeel uit van een tot standaard verheven risicomanagementaanpak.	Privacy by Design en GEB als onderdeel van een tot standaard verheven risicomanagement aanpak
APO_B.06.05	De risicomanagementaanpak wordt aantoonbaar toegepast, bijvoorbeeld door in de vorm van een plan van aanpak aantoonbaar opvolging te geven aan de aanbevelingen/verbetervoorstellen.	Risicomanagement aanpak aantoonbaar toegepast
APO_B.06.06	Conform de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) worden bij het ontwerp/ontwikkelen van applicaties de principes privacy by design en privacy by default gehanteerd.	Op basis van de AVG worden de principes Privacy by Design en Privacy by Default gehanteerd
APO_B.07.01	De doelorganisatie beschikt over een ontwikkel- en onderhoudsbeleid.	De doelorganisatie beschikt over een ontwikkel en onderhoudsbeleid
APO_B.07.02	De doelorganisatie beschikt over een quality qssurance-methodiek en Quality Security Management-methodiek.	De doelorganisatie beschikt over QA- en KMS-methodiek
APO_B.07.03	De ontwikkel- en onderhoudsactiviteiten worden in samenhang georganiseerd en geïmplementeerd.	De ontwikkel en onderhoudsactiviteiten worden in samenhang georganiseerd en geïmplementeerd
APO_B.07.04	Er zijn informatie- en communicatieprocessen ingericht.	Voor informatie- en communicatie zijn processen ingericht
APO_B.07.05	Op de ontwikkel- en onderhoudsactiviteiten worden kwaliteitsmetingen en inspecties uitgevoerd.	Op de ontwikkel- en onderhoudsactiviteiten worden kwaliteitsmetingen en inspecties uitgevoerd
APO_B.07.06	Aan het management worden evaluatierapportages verstrekt.	Aan het management worden evaluatierapportages verstrekt
APO_B.07.07	De processen voor de inrichting van de applicatieontwikkeling en het -onderhoud (impactanalyse, ontwerp, realisatietesten en beheer) zijn beschreven en maken onderdeel uit van het kwaliteitsmanagementsysteem.	Applicatieontwikkeling- en onderhoudsprocessen zijn beschreven en maken onderdeel uit van KMS
APO_B.08.01	Om de toegang tot broncodebibliotheken te beheersen en zo de kans op het corrupt raken van computerprogramma’s te verkleinen, worden de volgende richtlijnen in overweging genomen: De broncodebibliotheken worden niet in operationele systemen opgeslagen. De programmacode en de broncodebibliotheek behoren te worden beheerd conform vastgestelde procedures. Ondersteunend personeel heeft geen onbeperkte toegang tot broncodebibliotheken. Het updaten van de programmacode en samenhangende items en het verstrekken van de programmacode aan programmeurs vinden alleen plaats na ontvangst van een passend autorisatiebewijs. Programma-uitdraaien worden in een beveiligde omgeving bewaard. Van elke toegang tot broncodebibliotheken wordt een registratie bijgehouden in een auditlogbestand. Onderhoud en het kopiëren van programmacode in bibliotheken zijn aan strikte procedures voor wijzigingsbeheer onderworpen.	Om de toegang tot broncode bibliotheken te beheersen worden richtlijnen in overweging genomen
APO_B.08.02	Als het de bedoeling is dat de programmabroncode wordt gepubliceerd, behoren aanvullende beheersmaatregelen die bijdragen aan het waarborgen van de integriteit ervan (bijvoorbeeld een digitale handtekening) te worden overwogen.	Aanvullende beheersmaatregelen wanneer programmabroncode wordt gepubliceerd
APO_B.09.01	De beveiligingsfunctionaris zorgt onder andere voor: de actualisatie van beveiligingsbeleid; een afstemming van het beveiligingsbeleid met de afgesloten overeenkomsten met onder andere de ketenpartijen; de evaluatie van de effectiviteit van de beveiliging van de ontwikkelde systemen; de evaluatie van de beveiligingsmaatregelen ten aanzien van de bestaande risico’s; de bespreking van beveiligingsissues met ketenpartijen.	Taken van de beveiligingsfunctionaris
APO_B.09.02	De beveiligingsfunctionaris geeft onder andere inzicht in: het beheer en integratie van ontwikkel- en onderhoudsvoorschriften (procedureel en technisch); specifieke beveiligings- en architectuurvoorschriften; afhankelijkheden tussen informatiesystemen.	Inzicht gegeven door de beveiligingsfunctionaris
CLD_B.01.01	De Cloud Service Provider (CSP) informeert de Cloud Service Consumer (CSC) welke wet- en regelgeving van toepassing is op clouddiensten.	Informeren welke wet- en regelgeving van toepassing is op clouddiensten
CLD_B.01.02	De Cloud Service Provider (CSP) identificeert haar eigen relevante wettelijke eisen (zoals Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)-eisen en encryptietoepassing) om persoonsgegevens te kunnen beschermen.	Selecteren relevante wettelijke eisen ter bescherming van persoonsgegevens
CLD_B.01.03	De voor de Cloud Service Consumer (CSC) van toepassing zijnde vereisten die voortvloeien uit wet- en regelgeving zijn geïdentificeerd, vooral waar het gaat om geografische gedistribueerde verwerkingen, opslag en communicatie waarvoor verschillende wetgeving bestaat, zoals maatregelen die voortvloeien uit de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).	Identificeren vereisten die van toepassing zijn
CLD_B.01.04	De Cloud Service Provider (CSP) voorziet de Cloud Service Consumer (CSC) van zekerheid (op bewijs gebaseerde compliancy-rapportage) over (het voldoen aan) de van toepassing zijnde wettelijke eisen en contractuele vereisten.	Voorzien zekerheid over van toepassing zijnde wettelijke eisen en contractuele vereisten
CLD_B.01.05	Voor clouddiensten zijn, om aan de wettelijke en contractuele eisen te kunnen voldoen, specifieke maatregelen getroffen en verantwoordelijkheden benoemd.	Treffen van maatregelen en benoemen verantwoordelijkheden om te voldoen aan gestelde eisen
CLD_B.01.06	De Cloud Service Provider (CSP) heeft, om aan de eisen van de Cloud Service Consumer (CSC) te kunnen voldoen, alle wet- en regelgeving die op haar van toepassing is op de clouddienstverlening vastgesteld.	Vaststellen alle van toepassing zijnde wet- en regelgeving
CLD_B.02.01	De cloudbeveiligingsstrategie van de Cloud Service Provider (CSP) geeft aan op welke wijze zij de bedrijfsdoelstellingen van Cloud Service Consumer (CSC)(’s) ondersteunt door onder andere te beschrijven: een evenwichtige set van beveiligingsmaatregelen, waarin aandacht wordt besteed aan risicomanagement; hoe (functioneel) cloud-beveiliging de weerbaarheid tegen hoge impactincidenten bewerkstelligt.	Aangeven hoe cloudbeveiligingsstrategie bedrijfsdoelstellingen ondersteunt
CLD_B.02.02	De cloudbeveiligingsstrategie van de Cloud Service Provider (CSP): geeft onder andere aan hoe zij Cloud Service Consumers (CSC’s) tegen bedreigingen beschermt; besteedt aandacht aan de huidige beveiligingscontext van de CSP, inclusief vaardigheden, capaciteiten en informatiebeveiligingsfunctie.	Aangeven hoe te beschermen tegen bedreigingen en aandacht te besteden aan beveiligingscontext
CLD_B.02.03	De samenhang van beveiligingsmaatregelen van de Cloud Service Provider (CSP) ondersteunt het behalen van de bedrijfsdoelen van de Cloud Service Consumer (CSC). Hierin wordt aangegeven: in welke mate de cloudbeveiligingsstrategie van de CSP in lijn is met de organisatiebrede doelstellingen van de CSC; hoe de cloud-beveiligingsgovernance van de CSC wordt ondersteund door het management van de CSP; dat de clouddiensten gedocumenteerd zijn en regelmatig worden gereviewd.	Ondersteunen in behalen van bedrijfsdoelen door samenhang van beveiligingsmaatregelen
CLD_B.03.01	De Cloud Service Consumer (CSC) legt in de overeenkomst een aantal bepalingen over de exit-regeling vast, zoals: De exit-bepaling geldt zowel bij het einde van de overeenkomst als om valide redenen aangedragen door de CSC (zie conformiteitsindicator Condities). De overeenkomst (en eventuele verwerkersovereenkomst) duurt voort totdat de exit-regeling helemaal is uitgevoerd. De opzegtermijn geeft voldoende tijd om te kunnen migreren. Data en configuratiegegevens (indien relevant) mogen pas na succesvolle migratie verwijderd worden. Door een onafhankelijke partij wordt gecontroleerd en vastgesteld dat alle data is gemigreerd. De exit-regeling wordt aangepast/anders ingevuld als de software die gebruikt wordt voor de clouddienst is gewijzigd.	Vastleggen bepalingen over exit-regeling
CLD_B.03.02	De Cloud Service Consumer (CSC) kan buiten het verstrijken van de contractperiode besluiten over te gaan tot exit als sprake is van aspecten die gerelateerd zijn aan: Contracten: niet beschikbaarheid zijn van afgesproken performance; eenzijdige wijziging door de Cloud Service Provider (CSP) van de Service Level Agreement (SLA); prijsverhoging. Geleverde prestatie/ondersteuning: onvoldoende compensatie voor storingen; niet leveren van de afgesproken beschikbaarheid of performance; gebrekkige support. Clouddienst(en): nieuwe eigenaar of nieuwe strategie; end-of-life van clouddienst(en); achterwege blijvende features.	Overgaan tot exit buiten verstrijken contractperiode
CLD_B.04.01	Het cloud-beveiligingsbeleid bevat: Organische georiënteerde maatregelen: informatiebeveiligingsvereisten die van toepassing zijn bij het ontwerp en de implementatie van cloud-services; communicatie met de Cloud Service Consumer (CSC) in relatie tot en tijdens wijzigingen; communicatie van beveiligingsinbreuken en het delen van informatie; richtlijnen voor de ondersteuning van (forensische) onderzoeken; compliancy-maatregelen op wet- en regelgeving. Technisch georiënteerde maatregelen: multi-tenancy en isolatie van de CSC; toegangsprocedures, bijvoorbeeld sterke authenticatie voor toegang tot cloud-services; toegang tot en protectie van de data van de CSC; levenscyclusmanagement van CSC-accounts; risico’s gerelateerd aan niet geautoriseerde insiders; virtualisatie beveiliging; beveiligingsarchitectuur en -maatregelen voor het beschermen van data, applicaties en infrastructuur.	Bevatten organisatorisch en technische georiënteerde maatregelen in cloudbeveiligingsbeleid
CLD_B.05.01	De systeembeschrijving bevat de volgende aspecten: typen en scope van clouddiensten weergegeven met Service Level Agreements (SLA’s); principes, procedures en maatregelen om ontwikkeling en operationalisering weer te geven; beschrijving van de infrastructuurcomponenten die deel uitmaken van het ontwikkelen en operationaliseren van clouddiensten; hoe met beveiligingsincidenten wordt omgegaan; rollen en verantwoordelijkheden van de Cloud Service Provider (CSP) en Cloud Service Consumer (CSC), inclusief de verplichting om samen te werken; (welke) onderdelen van de clouddiensten en/of functies toegekend of uitbesteed zijn aan sub-contractanten.	Bevatten diverse aspecten in systeembeschrijving
CLD_B.05.02	De Service Level Agreement (SLA) of systeembeschrijving voorziet in een specificatie van jurisdictie over dataopslag, verwerking en back-up-locatie, ook als deze (of delen hiervan) uitbesteed is aan subcontractors.	SLA/systeembeschrijving bevat specificatie van jurisdictie inzake data-opslag, verwerking en back-up-locatie
CLD_B.05.03	De Service Level Agreement (SLA) of systeembeschrijving voorziet in een specificatie voor publicatievereisten en onderzoeksmogelijkheden.	SLA/systeembeschrijving bevat specificatie voor publicatie-vereisten en onderzoeksmogelijkheden
CLD_B.05.04	De Service Level Agreement (SLA) of systeembeschrijving voorziet in een specificatie over het beschikbaar zijn van valide certificaten.	SLA/systeembeschrijving bevat specificatie met betrekking tot beschikbaar zijn van valide certificaten
CLD_B.06.01	De verantwoordelijkheden van de Cloud Service Provider (CSP) zijn onder andere het: ontwikkelen van het risicomanagementproces voor informatiebeveiliging dat toegespitst is op de omgeving van de CSP; identificeren van analyses van de stakeholders; definiëren van de rollen en verantwoordelijkheden van in- en externe partijen; vaststellen van de vereiste relaties tussen de eigen organisatie en stakeholders en de relatie met de hoog niveau risicomanagementfunctie en met relevante projecten of activiteiten.	Hebben CSP-verantwoordelijkheden
CLD_B.06.02	De organisatie van het risicomanagementproces is goedgekeurd door managers van de Cloud Service Provider (CSP).	Goedkeuren organisatie van risicomanagementproces
CLD_B.06.03	Het risicomanagementproces is systematisch beschreven met aandacht voor beleid, procedures en richtlijnen voor activiteiten over communiceren, adviseren, vaststellen van de context van onderzoeken, behandelen, monitoren, reviewen, vastleggen en rapporteren van risico’s.	Beschrijven risicomanagementproces
CLD_B.07.01	Voor de beveiliging van IT-functionaliteiten (verwerking, opslag, transport en opvraag van informatie) zijn beschikbaarheids-, integriteits- en vertrouwelijkheidsmaatregelen getroffen.	Treffen maatregelen voor beveiliging IT-functionaliteiten
CLD_B.07.02	Technische beveiligingsmaatregelen in de vorm van sterke toegangsbeveiliging, encryptie en data-analysemethoden zijn getroffen tegen bescherming van de infrastructuur.	Treffen technische beveiligingsmaatregelen tegen bescherming van infrastructuur
CLD_B.07.03	De IT-infrastructuur wordt, om veilige clouddiensten te kunnen verlenen, continue bewaakt en beheerst ter bescherming tegen bedreigingen.	Bewaken en beheersen IT-infrastructuur
CLD_B.07.04	De infrastructuur wordt ingericht met betrouwbare hardware- en softwarecomponenten.	Inrichten infrastructuur met betrouwbare hardware- en software-componenten
CLD_B.07.05	Er zijn gedocumenteerde standaarden en procedures om geavanceerde cyberaanvallen het hoofd te bieden.	Hebben van gedocumenteerde standaarden en procedures om hoofd te bieden tegen cyberaanvallen
CLD_B.08.01	De Cloud Service Provider (CSP) heeft een proceseigenaar voor het Bedrijfscontinuïteitsmanagement (BCM)-proces benoemd en hem verantwoordelijk gegeven voor het vormgeven van BCM en compliancy met het uitgestippeld beleid.	Benoemen proceseigenaar voor BCM-proces en geven verantwoordelijkheden
CLD_B.08.02	De verantwoordelijke voor bedrijfscontinuïteitsmanagement (BCM) stelt zeker dat adequate resources beschikbaar zijn voor het uitvoeren van een effectief BCM-proces.	Zeker stellen adequate resources voor uitvoeren van BCM-proces
CLD_B.08.03	Het management van de Cloud Service Provider (CSP) committeert zich aan de vastgestelde bedrijfscontinuïteitsmanagement (BCM)-vereisten.	Committeren aan vastgestelde BCM-vereisten
CLD_B.08.04	Het bedrijfscontinuïteitsmanagement (BCM)-beleid en beleid voor business impact analyses zijn vastgesteld en gecommuniceerd.	Vaststellen en communiceren BCM- en BIA-beleid
CLD_B.08.05	Het beleid en de procedures voor het vaststellen van de impact van storingen van cloud-services zijn gedocumenteerd en gecommuniceerd, waarbij aandacht wordt besteed aan: beschikbaarheid van data en functionaliteit in relatie tot vendor lock-in en transitie naar andere Cloud Service Providers (CSP's) of exit-strategie (voor de mogelijke op risicoanalyse gebaseerde scenario’s); identificatie van kritische producten en services; identificaties van afhankelijkheden, processen, en business partners en derde partijen; consequenties van verstoringen; schattingen van vereiste resources voor herstel.	Documenteren en communiceren beleid en procedures voor vaststellen van storingsimpact van cloudservices
CLD_B.08.06	De Cloud Service Provider (CSP) beschikt over een gedocumenteerd raamwerk voor het plannen van bedrijfscontinuïteit waarin onder andere aandacht wordt besteed aan: definiëren van de scope waarbij rekening wordt gehouden met de afhankelijkheden; toegankelijkheid van deze plannen voor verantwoordelijke functionarissen; toewijzen van een verantwoordelijke voor de review, update en goedkeuring; definiëren van communicatiekanalen; herstelprocedures; methode voor het implementeren van het bedrijfscontinuïteitsmanagement (BCM)-plan; continu verbeteringsproces van het BCM-plan; relaties met beveiligingsincidenten.	Beschikken over gedocumenteerd raamwerk voor plannen van bedrijfscontinuïteit
CLD_B.08.07	Business impact analyses en continuïteitsplannen worden geverifieerd, geactualiseerd en regelmatig getest.	Verifiëren, actualiseren en testen business impact analyses en continuïteitsplannen
CLD_B.08.08	Bij het testen wordt aandacht besteed aan de beïnvloeding van Cloud Service Consumers (CSC’s) (tenants) en derde partijen.	Besteden aandacht aan beïnvloeden van CSC’s (tenants) en derde partijen bij testen
CLD_B.08.09	De voorzieningen van de computercentra zijn veilig gesteld en worden gemonitord (bewaakt), onderhouden en regelmatig getest.	Veiligstellen, monitoren, onderhouden en testen computercentra-voorzieningen
CLD_B.09.01	Voor de opslag, de verwerking en het transport van data zijn beschikbaarheids-, integriteits- en vertrouwelijkheidsmaatregelen getroffen.	Treffen maatregelen voor opslag, verwerking en transport van data
CLD_B.09.02	Ter bescherming van data en privacy zijn beveiligingsmaatregelen getroffen, in de vorm van data-analyse, Data Privacy Impact Assessment (DPIA), sterke toegangsbeveiliging en encryptie.	Treffen maatregelen zoals data-analyse, DPIA, sterke toegangsbeveiliging en encryptie
CLD_B.09.03	Aan data en middelen waarin/waarop zich data bevindt, wordt door de verwerkingsverantwoordelijke een classificatie toegekend gebaseerd op het datatype, de waarde, de gevoeligheid en het kritische gehalte voor de organisatie.	Toekennen classificatie aan data en middelen waarin/waarop zich data bevindt
CLD_B.09.04	Data gerelateerd aan e-commerce en verstuurd via publieke netwerken is adequaat geclassificeerd en beschermd tegen fraude, ongeautoriseerde toegang en aantasten/corrumperen van data.	Classificeren en beschermen data gerelateerd aan e-commerce en verstuurd via publieke netwerken
CLD_B.09.05	De Cloud Service Provider (CSP) past een uniforme classificatie toe voor informatie en middelen die relevant is voor de ontwikkeling en het aanbieden van clouddiensten.	Toepassen informatie- en middelenclassificatie, relevant voor ontwikkelen en aanbieden van clouddiensten
CLD_B.09.06	Het eigenaarschap van de middelen die deel uitmaken van de clouddiensten is vastgesteld.	Vaststellen eigenaarschap van middelen die deel uitmaken van clouddiensten
CLD_B.09.07	In de overeenkomst tussen de Cloud Service Provider (CSP) en de Cloud Service Consumer (CSC) is bij het beëindigen van de clouddienst het eigenaarschap vastgelegd rond het gebruik, het retourneren en het verwijderen van data (data objects) en de fysieke middelen die data bevatten.	Vastleggen eigenaarschap in overeenkomst tussen CSP en CSC bij beëindigen van clouddienst
CLD_B.09.08	De Cloud Service Provider (CSP) specificeert en documenteert op welke locatie (in welk land) de data worden opgeslagen.	Specificeren en documenteren opslag op welke locatie data
CLD_B.10.01	De beveiligingsfunctie, die geleid wordt door een Chief Security Officer (CSO), ondersteunt de Cloud Service Provider (CSP) voor het bewerkstelligen en promoten van het cloud-beveiligingsbeleid door het: ontwikkelen en onderhouden van een beveiligingsstrategie en het -beleid; ontwikkelen van beveiligingsstandaarden, procedures en richtlijnen; definiëren van een set beveiligingsdiensten; coördineren van beveiliging door de gehele organisatie; monitoren van de effectiviteit van clouddienstreglementen; bieden van overzicht van en het doen van onderzoeken naar beveiligingsdiensten.	Bewerkstelligen en promoten cloudbeveiligingsbeleid
CLD_B.10.02	De beveiligingsfunctie voorziet in proactieve ondersteuning van: activiteiten van cloud-risicoassessment; classificeren van informatie en systemen; gebruik van encryptie; beveiligen van gerelateerde projecten; ontwikkelen van bedrijfscontinuïteitsprogramma en beveiligingsaudits.	Voorzien beveiligingsfunctie in proactieve ondersteuning van bepaalde processen/middelen
CLD_B.10.03	De Cloud Service Provider (CSP) heeft de informatiebeveiligingsorganisatie een formele positie binnen de gehele organisatie gegeven.	Geven positie van informatiebeveiligingsorganisatie binnen organisatie
CLD_B.10.04	De Cloud Service Provider (CSP) heeft de verantwoordelijkheden bij informatiebeveiliging voor het definiëren, coördineren en evalueren beschreven en toegewezen aan specifieke functionarissen.	Benoemen functionarissen voor informatiebeveiliging en onderlinge relaties inzichtelijk maken
CLD_B.10.05	De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn vastgelegd in een autorisatiematrix.	Toewijzen verantwoordelijkheden voor definiëren, coördineren en evalueren van informatiebeveiliging
CLD_B.10.06	De belangrijkste functionarissen (stakeholders) voor informatiebeveiliging zijn benoemd en de onderlinge relaties zijn met een organisatieschema inzichtelijk gemaakt.	Vastleggen taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden in autorisatiematrix
CLD_B.10.07	De verantwoordings- en rapportagelijnen tussen de betrokken functionarissen zijn vastgesteld.	Vaststellen verantwoordings- en rapportagelijnen tussen betrokken functionarissen
CLD_B.10.08	Het type, de frequentie en de eisen voor de inhoudelijke rapportages zijn vastgesteld.	Vaststellen type, frequentie en eisen voor inhoudelijke rapportages
CLD_B.11.01	Het raamwerk bevat de volgende aspecten: beveiligingsbeleid van de Cloud Service Provider (CSP) met principes en wet- en regelgeving; functioneel; typen en scope van de clouddiensten; zoneringsmodel voor scheiding tussen Cloud service Consumers (CSC’s); trust framework (afspraken en maatregelen ter bevordering van de vertrouwensrelatie); Service Level Agreements (SLA’s) en valide certificaten; risicomanagement.	Bevatten diverse aspecten voor raamwerk
CLD_B.11.02	De onderlinge samenhang tussen IT-functionaliteiten die bij het aanbieden, gebruiken en onderhouden van clouddiensten zijn betrokken, benoemd en beschreven.	Beschrijven van de samenhang tussen IT-functionaliteiten bij clouddienst-aanbieding, -gebruik en -onderhoud
CVZ_B.01.01	Het beleid of de richtlijnen omschrijven het aanvaardbaar gebruik van communicatiefaciliteiten.	Beleid of richtlijnen omschrijven het aanvaardbaar gebruik van communicatiefaciliteiten
CVZ_B.01.02	Het beleid of de richtlijnen omschrijven het toepassen van cryptografie voor de bescherming van de vertrouwelijkheid, integriteit en authenticiteit van informatie.	Beleid of richtlijnen omschrijven het toepassen van cryptografie
CVZ_B.01.03	Het beleid of de richtlijnen omschrijven welk type verkeer niet over draadloze netwerken verstuurd mag worden.	Beleid of richtlijnen omschrijven welk type verkeer niet over draadloze netwerken verstuurd mag worden
CVZ_B.01.04	De procedures beschrijven het beveiligen van informatie tegen onderscheppen, kopiëren, wijzigen, foutieve routering en vernietiging.	Procedures beschrijven het beveiligen van informatie
CVZ_B.01.05	De procedures beschrijven het opsporen van en beschermen tegen malware die kan worden overgebracht met elektronische communicatie (zie paragraaf 12.2.1 van de ISO 27002 2017).	Procedures beschrijven het opsporen van en beschermen tegen malware
CVZ_B.01.06	De procedures beschrijven het beschermen van als bijlage gecommuniceerde gevoelige informatie.	Procedures beschrijven het beschermen van als bijlage gecommuniceerde gevoelige informatie
CVZ_B.01.07	E-mailberichten worden met vastgelegde procedures en richtlijnen veilig en geautomatiseerd doorgestuurd.	E-mail berichten worden conform vastgelegde procedures en richtlijnen veilig en geautomatiseerd doorgestuurd
CVZ_B.02.01	Overeenkomsten over informatietransport bevatten onder andere de volgende elementen: directieverantwoordelijkheden voor het beheersen en notificeren van overdracht, verzending en ontvangst; procedures voor het waarborgen van de traceerbaarheid en onweerlegbaarheid; speciale en vereiste beheersmaatregelen voor het beschermen van gevoelige informatie, zoals cryptografie; het handhaven van een bewakingsketen voor informatie tijdens de verzending; acceptabele niveaus van toegangsbeveiliging.	Elementen in overeenkomsten over informatietransport
CVZ_B.02.02	In de overeenkomst behoren alle betrokken partijen expliciet genoemd te zijn.	In de overeenkomst behoren alle betrokken partijen expliciet genoemd zijn
CVZ_B.03.01	In het cryptografiebeleid zijn minimaal de volgende onderwerpen uitgewerkt: Wanneer cryptografie ingezet wordt. Wie verantwoordelijk is voor de implementatie. Wie verantwoordelijk is voor het sleutelbeheer. Welke normen als basis dienen voor cryptografie en de wijze waarop de normen van het Forum Standaardisatie worden toegepast. De wijze waarop het beschermingsniveau wordt vastgesteld. Bij communicatie tussen organisaties wordt het beleid onderling vastgesteld	In het cryptografiebeleid uitgewerkte onderwerpen
CVZ_B.03.02	Aanvullend bevat het cryptografiebeleid voor communicatieservices het volgende: Welk typen gegevens moeten voor welke communicatievorm worden versleuteld. Welk typen gegevens elektronisch worden ondertekend. Aan welke standaarden cryptografische toepassingen dienen te voldoen. In hoeverre backward compatibility voor algoritmen en protocollen voor netwerken mag worden toegepast.	Aanvullende onderdelen in het cryptografiebeleid
CVZ_B.04.01	In de organisatiestructuur voor het netwerkbeheer zijn onder andere de volgende beheersingsprocessen benoemd: configuratie-, performance-, fault- en beveiligingsbeheer (security management).	In de organisatiestructuur voor netwerkbeheer zijn beheersingsprocessen benoemd
CVZ_B.04.02	De beheer(sings)processen hebben volgens het informatiebeveiligingsbeleid een formele positie binnen de gehele organisatie.	De beheer(sing)processen hebben een formele positie binnen de gehele organisatie
CVZ_B.04.03	De taken en verantwoordelijkheden van de verantwoordelijke functionarissen voor deze processen zijn duidelijk gedefinieerd.	De taken en verantwoordelijkheden van de verantwoordelijke functionarissen zijn duidelijk gedefinieerd
HVI_B.01.01	De organisatie heeft een huisvesting Informatievoorzieningen (IV)-beleid opgesteld dat: doelstellingen en principes van de huisvesting IV-beveiliging bevat; specifieke verantwoordelijkheden en rollen bevat; processen voor het behandelen van afwijkingen en afzonderingen bevat; procesmatig tot stand komt, bijvoorbeeld: voorbereiden, ontwikkelen, vaststellen/goedkeuren, communiceren, implementeren, evalueren en aanpassen.	Er is een huisvesting informatievoorzieningenbeleid
HVI_B.01.02	Beleidsregels over het huisvesting informatievoorzieningen (IV)-beleid behandelen eisen die voortkomen uit: Bedrijfsstrategie Wet- en regelgeving Huidige en verwachte bedreigingen op huisvesting IV	Beleidsregels huisvesting informatievoorzieningen
HVI_B.01.03	Beleidsregels zijn gerelateerd aan specifieke onderwerpen over huisvesting informatievoorzieningen (IV), zoals: Fysieke beveiligingszone Fysieke toegangsbeveiligingspersoneel	Beleidsregels verwijzen naar specifieke huisvesting onderwerpen
HVI_B.02.01	De verantwoordelijke voor de huisvesting informatievoorzieningen (IV)-organisatie stelt vast welke wetgeving van toepassing is voor huisvesting-IV.	Vaststellen toepasselijkheid wetgeving
HVI_B.02.02	Het huisvesting informatievoorzieningen (IV)-beleid waarover de huisvesting IV-organisatie en de klant overeenstemming hebben bereikt, is mede gerelateerd aan alle relevante en specifiek geldende wet- en regelgeving en contractuele verplichtingen.	Klant en organisatie hebben overeenstemming over wet- en regelgeving en contractuele verplichtingen
HVI_B.03.01	Personen of afdelingen, die door de directie verantwoordelijk zijn gesteld voor de levenscyclus van een huisvesting informatievoorzieningen (IV)-bedrijfsmiddel, zijn als eigenaar benoemd.	Voor de levenscyclus van een bedrijfsmiddel verantwoordelijken zijn als eigenaar benoemd
HVI_B.03.02	Het eigenaarschap van een huisvesting informatievoorzieningen (IV)-bedrijfsmiddel wordt toegekend bij het ontstaan en of bij de verwerving van het middel.	Het eigenaarschap van bedrijfsmiddelen wordt toegekend bij ontstaan en/of verwerving van het bedrijfsmiddel
HVI_B.03.03	De eigenaar van het huisvesting informatievoorzieningen (IV)-bedrijfsmiddel is verantwoordelijk voor het juiste beheer gedurende de gehele levenscyclus ervan.	De eigenaar is verantwoordelijk voor het juiste beheer gedurende de hele bedrijfsmiddel-levenscyclus
HVI_B.03.04	De eigenaar van het bedrijfsmiddel zorgt ervoor dat: bedrijfsmiddelen geïnventariseerd worden; bedrijfsmiddelen passend worden geclassificeerd; toegangsbeperkingen en classificatie van belangrijke bedrijfsmiddelen worden gedefinieerd, en periodiek beoordeeld; bedrijfsmiddelen met juiste procedures worden verwijderd of vernietigd.	Inventariseren, classificeren, verwijderen en vernietigen bedrijfsmiddellen
HVI_B.04.01	De gangbare principes rondom 'Security by design' zijn uitgangspunt voor de ontwikkeling van software en systemen.	Gangbare principes zijn uitgangspunt voor de ontwikkeling van software en systemen
HVI_B.04.02	Huisvesting informatievoorzieningen (IV) die ingezet wordt voor de organisatie is minimaal ISO 27001 (Managementsystemen voor informatiebeveiliging) en ISO 50001 (Energiemanagement) gecertificeerd.	Certificeringseisen van de ingezette Huisvesting Informatievoorziening
HVI_B.05.01	De eisen en specificaties voor huisvesting informatievoorzieningen (IV) zijn onderdeel van het eisenpakket dat is opgesteld bij de verwerving van de voorzieningen.	Het eisenpakket bij verwerving van Huisvestingsvoorzieningen bevat de gestelde eisen en specificaties
HVI_B.05.02	Het verwerven van huisvesting informatievoorzieningen (IV) vindt uitsluitend plaats met een overeenkomst of andere formele afspraak.	Verwerven huisvesting IV-voorzieningen met afspraak of overeenkomst
HVI_B.05.03	De bij Service Level Agreements (SLA’s) en Dossier Afspraken en Procedures (DAP’s) betrokken rollen Contractmanagement en Service Level Management zijn vastgelegd.	Vastleggen betrokken rollen Contractmanagement en Service Level Management
HVI_B.05.04	Afspraken met en activiteiten van leveranciers zijn contractueel vastgelegd in Service Level Agreement (SLA’s) en Dossier Afspraken en Procedures (DAP’s).	Afspraken contractueel vastgeleggen in SLA’s en DAP’s
HVI_B.05.05	De levering van voorzieningen wordt periodiek geëvalueerd door een onafhankelijke partij.	Evalueren levering van voorzieningen
HVI_B.06.01	De huisvesting IV-organisatie heeft de te leveren diensten en bijbehorende dienstenniveaus beschreven.	Beschrijven van de te leveren Huisvestingservices, met bijbehorende service niveau
HVI_B.06.02	Deze dienstenniveaus zijn in lijn met het huisvesting IV- beveiligingsbeleid.	De Service Levels zijn in lijn met het beveiligingsbeleid van de Huisvesting Informatievoorziening
HVI_B.06.03	De dienstenniveaus zijn onder andere gericht op de aspecten: beschikbaarheid, openstelling, vertrouwelijkheid (zonering) en herstel (disaster recovery).	De aspecten waarop de Service Levels o.a. zijn gericht
HVI_B.07.01	De organisatie heeft geïnventariseerd welke data en apparatuur bedrijfskritisch zijn.	De organisatie heeft geïnventariseerd welke data en apparatuur bedrijf kritisch zijn
HVI_B.07.02	Tegen bedreigingen van buitenaf zijn beveiligingsmaatregelen genomen op basis van een expliciete risicoafweging.	Tegen externe bedreigingen zijn beveiligingsmaatregelen genomen o.b.v. een expliciete risicoafweging
HVI_B.07.03	Bij huisvesting van bedrijfsmiddelen wordt rekening gehouden met de kans op gevolgen van rampen veroorzaakt door de natuur en menselijk handelen.	Bij huisvesting van bedrijfsmiddelen wordt rekening gehouden met de gevolgen van rampen
HVI_B.07.04	De aanwezige brandblusapparatuur wordt jaarlijks op geschiktheid gekeurd door de brandweer of een hiertoe erkend keuringsinstituut.	De brandweer keurt de aanwezige brandblusapparatuur jaarlijks op geschiktheid
HVI_B.08.01	Binnen huisvesting Informatievoorzieningen (IV) nemen alle medewerkers regelmatig deel aan beveiligingsbewustwording (bijvoorbeeld I-bewustzijn) en trainingsprogramma’s of nemen deel aan workshops hierover.	Awareness-activiteiten m.b.t. de binnen de Huisvesting Informatievoorziening actieve medewerkers
HVI_B.08.02	Aan de medewerkers wordt regelmatig training (e-learning) aangeboden en zij worden regelmatig op de hoogte gesteld van de ontwikkelingen rond rekencentrumbeveiliging met brochures en nieuwsberichten.	Aanbod van training en op de hoogte stellen van ontwikkelingen rond Rekencentrum beveiliging
HVI_B.09.01	Binnen de huisvestingsorganisatie hebben de verantwoordelijken voor huisvesting Informatievoorzieningen (IV) een formele positie.	De verantwoordelijken voor de Huisvesting-IV hebben een formele positie
HVI_B.09.02	Voor huisvesting Informatievoorzieningen (IV) is een organisatieschema beschikbaar.	Er is een Huisvestingsorganisatieschema beschikbaar
HVI_B.09.03	Het organisatieschema toont de rollen/functionarissen binnen de huisvesting Informatievoorzieningen (IV)-organisatie.	Het organisatieschema toont de rollen/functionarissen binnen de Huisvestingsorganisatie
HVI_B.09.04	De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de functionarissen binnen huisvesting Informatievoorzieningen (IV) zijn expliciet vastgelegd en belegd.	De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de functionarissen zijn expliciet belegd
PRIV_B.01.01.01	Het beleid geeft duidelijkheid over hoe de verantwoordelijken hun verantwoordelijkheid voor de naleving van de beginselen en de rechtsgrondslagen invullen en dit kunnen aantonen ("verantwoordingsplicht")AVG Art. 5 lid 2.	Privacybeleid; duidelijkheid over naleving en verantwoordingsplicht
PRIV_B.01.01.02	Het privacybeleid is tot stand gekomen langs een cyclisch proces dat voldoet aan een gestandaardiseerd patroon met daarin de elementen: voorbereiden, ontwikkelen, goedkeuren, communiceren, uitvoeren, implementeren en evalueren.	Privacybeleid; cyclisch proces
PRIV_B.01.01.03	Het topmanagement van de organisatie heeft het privacybeleid vastgelegd, bekrachtigd en gecommuniceerd binnen de organisatie, met daarin de visie op privacybescherming en richtlijnen voor het - in overeenstemming met de wet - rechtmatig, behoorlijk en transparant verwerken van persoonsgegevens.	Privacybeleid; vastgesteld en gecommuniceerd
PRIV_B.01.01.04	De organisatie heeft vastgesteld en vastgelegd welke wet- en regelgevingen gelden.	Privacybeleid i.r.t. wet- en regelgeving
PRIV_B.01.01.05	In het beleid is vastgelegd en bekrachtigd op welke wijze invulling wordt gegeven aan de eisen van de sectorspecifieke wetgeving.	Privacybeleid i.r.t. sectorspecifieke wetgeving.
PRIV_B.01.01.06	In het beleid is vastgelegd of een gedragscode wordt gehanteerd waarin de uitvoering van de AVG nader wordt geconcretiseerd voor de eigen organisatie of branche, en met welke frequentie deze gedragscode en de naleving ervan worden gecontroleerd en geëvalueerd door de verantwoordelijke en - indien aangesteld - de Functionaris voor Gegevensbescherming (FG)AVG Art. 25 en Art. 64 lid 2.	Privacybeleid i.r.t. gedragscode
PRIV_B.01.02.01	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat verantwoordelijken vooraf aantoonbaar maatregelen hebben genomen door het conform PRIV_U.03: Kwaliteitsmanagement toepassen van Privacy by Design, het uitvoeren van DPIA's en het gebruik van standaard instellingen.	Invulling wettelijke beginselen; beschrijving van privacy by design
PRIV_B.01.02.02	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat persoonsgegevens, conform PRIV_U.01: Doelbinding gegevensverwerking, voor welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden worden verzameld en dat de gegevens niet op een met die doeleinden onverenigbare wijze worden verwerkt.	Invulling wettelijke beginselen; beschrijving van de doeleinden voor het verzamelen
PRIV_B.01.02.03	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat, conform PRIV_U.01: Doelbinding gegevensverwerking, de verwerking toereikend, ter zake dienend en beperkt is tot "minimale gegevensverwerking"; tot wat noodzakelijk is voor de doeleinden waarvoor de gegevens worden verwerkt.	Invulling wettelijke beginselen; beschrijven van minimalisatie van verwerken
PRIV_B.01.02.04	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat, conform PRIV_U.03: Kwaliteitsmanagement, de persoonsgegevens juist zijn en zo nodig worden geactualiseerd en waarbij alle redelijke maatregelen moeten zijn genomen om de persoonsgegevens die onjuist zijn, gelet op de doeleinden waarvoor zij worden verwerkt, onverwijld te wissen of te rectificeren.	Invulling wettelijke beginselen; beschrijven van juistheid en actualiteit van de gegevens
PRIV_B.01.02.05	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat, conform PRIV_U.04: Beveiligen van de verwerking van persoonsgegevens, passende technische en organisatorische beveiligingsmaatregelen worden getroffen, zoals pseudonimisering van persoonsgegevens, zodat duidelijk is hoe een veilige verwerking wordt gewaarborgd en hoe de persoonsgegevens onder meer worden beschermd tegen ongeoorloofde of onrechtmatige verwerking en tegen onopzettelijk verlies, vernietiging of beschadiging.	Invulling wettelijke beginselen; beschrijven van passende technische en organisatorische maatregelen
PRIV_B.01.02.06	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat, conform PRIV_U.05: Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens en PRIV_C.02: Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen, de persoonsgegevens op een wijze worden verwerkt die voor het publiek en de betrokkene transparant is en het de betrokkene mogelijk maakt zijn rechten uit te oefenen. Hierbij is specifiek aandacht voor de bescherming van kinderen.	Invulling wettelijke beginselen; beschrijven van transparante verwerking
PRIV_B.01.02.07	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat, conform U.06, persoonsgegevens niet langer worden bewaard dan noodzakelijk is voor het doel waarvoor zij worden verwerkt en in welke vorm de opslag moet plaatsvinden zodanig dat na deze periode de betrokkenen niet langer zijn te identificeren.	Invulling wettelijke beginselen; beschrijven van maximale bewaartermijnen
PRIV_B.01.02.08	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat, conformPRIV_U.07: Doorgifte persoonsgegevens, persoonsgegevens slechts worden doorgegeven wanneer formeel afdoende garanties zijn vastgelegd, zodat aangetoond kan worden dat ook bij de doorgifte aan de AVG wordt voldaan en dat aangegeven kan worden wat in verwerkersovereenkomsten en samenwerkingsovereenkomsten moet worden vastgelegd.	Invulling wettelijke beginselen; beschrijven van garanties bij doorgifte
PRIV_B.01.02.09	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt hoe verantwoordelijken, conform PRIV_C.01: Intern toezicht, aantonen dat - gedurende en na de verwerking - de verwerking ten aanzien van de betrokkene behoorlijk is en hoe dit door middel van het bijhouden van een register, conform PRIV_U.02: Register van verwerkingsactiviteiten, en een dossier kan worden aangetoond.	Invulling wettelijke beginselen; beschrijven van behoorlijke verwerking
PRIV_B.01.02.10	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat, conform PRIV_C.03: Meldplicht Datalekken, bij een inbreuk in verband met persoonsgegevens (datalek of 'personal data breach') de betrokkenen en de AP worden geïnformeerd als deze inbreuk waarschijnlijk een risico inhoudt voor de rechten en/of vrijheden van natuurlijke personen.	Invulling wettelijke beginselen; beschrijven van informeren bij inbreuk
PRIV_B.02.01.01	De eindverantwoordelijke voor een gegevensverwerking is degene die het doel en de middelen van de gegevensverwerking heeft vastgesteld; het is te allen tijde duidelijk wie deze verantwoordelijke is.	Verdeling taken en verantwoordelijkheden
PRIV_B.02.01.02	De verwerkingsverantwoordelijke en de verwerker hebben (de beschikking over) een Functionaris voor de Gegevensbescherming, als ten minste één van de volgende situaties aan de orde is: Het betreft een overheidsinstantie of overheidsorgaan: de verwerking wordt verricht door een overheidsinstantie of overheidsorgaan, behalve in het geval van gerechten bij de uitoefening van hun rechterlijke taken; Een stelselmatige observatie op grote schaal is vereist: een verwerkingsverantwoordelijke of de verwerker is hoofdzakelijk belast met verwerkingen die vanwege hun aard, hun omvang en/of hun doeleinden regel-matige en stelselmatige observatie op grote schaal van betrokkenen vereisen; De gegevens betreffen bijzondere categorieën persoonsgegevens, strafrechtelijke veroordelingen of strafbare feiten: de verwerkingsverantwoordelijke of de verwerker is hoofdzakelijk is belast met grootschalige verwerking van bijzondere categorieën van gegevens, conform U.01/04 of AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) Art. 9, en van persoonsgegevens met betrekking tot strafrechtelijke veroordelingen en strafbare feiten, conform U.01/05 of AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) Art. 10 (zie PRIV_U.01: Doelbinding gegevensverwerking). In overige situaties kunnen of moeten, indien wettelijk verplicht, de verwerkingsverantwoordelijke of de verwerker of verenigingen en andere organen die categorieën van verwerkingsverantwoordelijken of verwerkers vertegenwoordigen, een FG hebben aangewezen.	Functionaris Gegevensbescherming
PRIV_B.02.01.03	Bij elke uitvoering van een gegevensverwerking door een verwerker zijn de taken en afspraken om de rechtmatigheid van de gegevensverwerking te garanderen schriftelijk vastgesteld en vastgelegd in een overeenkomst.	Verdeling taken en verantwoordelijkheden i.r.t. overeenkomsten
PRIV_B.02.01.04	De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn duidelijk belegd in een TVB-matrix (Taken, Verantwoordelijkheden, Bevoegdheden) waarbij ook de onderlinge relaties tussen de verschillende verantwoordelijken en verwerkers inzichtelijk zijn gemaakt.	Verdeling taken en verantwoordelijkheden i.r.t. TVB-matrix
PRIV_B.02.02.01	Gekoppeld aan het privacybeleid voorziet de organisatie voldoende en aantoonbaar in de benodigde middelen voor de uitvoering ervan.	Benodigde middelen
PRIV_B.02.03.01	De rapportage- en verantwoordingslijnen tussen de betrokken verantwoordelijken, verwerkers en - indien aangesteld - de FG zijn vastgesteld en vastgelegd.	Rapporteringslijnen
PRIV_B.03.01.01	Wanneer waarschijnlijk een hoog risico voor de rechten en vrijheden van natuurlijke personen bestaat, in het bijzonder wanneer gelet op de aard, de omvang, de context en de doeleinden nieuwe technologieën worden gebruik, wordt voorafgaand aan de verwerking een gegevensbeschermingseffectbeoordeling (DPIA) uitgevoerd AVG art. 35 lid 1.	Het beoordelen van de privacyrisico's, hoog risico
PRIV_B.03.01.02	Wanneer een Functionaris voor de Gegevensbescherming is aangewezen, wint de verwerkingsverantwoordelijke bij het uitvoeren van een DPIA diens advies in.	Het beoordelen van de privacyrisico's, advies van FG
PRIV_B.03.01.03	Ten minste wanneer sprake is van een verandering van het risico dat de verwerkingen inhoudt, verricht de verwerkingsverantwoordelijke een toetsing om te beoordelen of de gewijzigde verwerking overeenkomstig de gegevensbeschermingseffect beoordeling (DPIA) wordt uitgevoerdAVG Art. 35 lid 11..	Het beoordelen van de privacyrisico's, bij wijzigingen
PRIV_B.03.01.04	Wanneer uit een DPIA blijkt dat de verwerking een hoog risico kan opleveren (als de verwerkingsverantwoordelijke geen maatregelen neemt om het risico te beperken), dan raadpleegt de verwerkingsverantwoordelijke voorafgaand aan de verwerking de AP hieroverAVG Art. 36..	Het beoordelen van de privacyrisico's, i.r.t. DPIA
PRIV_B.03.02.01	De maatregelen bestaan uit technische en organisatorische maatregelen.	Passende maatregelen, technisch en organisatorisch
PRIV_B.03.02.02	Passende maatregelen zijn genomen door bij het ontwerp de principes van gegevensbescherming te hanteren (privacy by design) en door het hanteren van standaardinstellingen (privacy by default)AVG Art. 25.	Passende maatregelen, passend
PRIV_B.03.02.03	De maatregelen zijn blijvend passend door het uitvoeren van gegevensbeschermingseffectbeoordelingen (DPIA's)	Passende maatregelen, continuïteit
PRIV_B.03.02.04	De resultaten van de DPIA worden gebruikt om de organisatie (beter) bewust te maken van het van belang om aan privacy te doen.	Passende maatregelen i.r.t. de DPIA
PRIV_B.03.03.01	Van alle verwerkingen waarop een DPIA is uitgevoerd is een DPIA-rapportage beschikbaar, waardoor bekend is welke risico's bestaan en welke maatregelen genomen (moeten) worden.	Aantonen onderkende risico's en maatregelen
PRIV_B.03.03.02	Een procesbeschrijving is aanwezig voor het uitvoeren van DPIA's en voor het opvolgen van de uitkomsten.	Aantonen uitvoeren DPIA en opvolgen DPIA uitkomsten
PRIV_B.03.03.03	De risicomanagement aanpak wordt aantoonbaar toegepast, bijvoorbeeld door in de vorm van een plan van aanpak aantoonbaar opvolging te geven aan de aanbevelingen/verbetervoorstellen uit de DPIA's.	Aantonen aanpak risicomanagement
PRIV_B.03.03.04	Een tot standaard verheven DPIA toetsmodel wordt toegepast; dit model voldoet aan de in de AVG gestelde eisen.	Aantonen toepassen DPIA toetsmodel
PRIV_B.03.03.05	Privacy by Design en de DPIA maken onderdeel uit van een tot standaard verheven risicomanagement aanpak.	Aantonen privacy by design
SVP_B.01.01	De gangbare principes rondom ‘security by design’ zijn uitgangspunt voor het onderhouden van servers.	Gangbare principes rondom security by design zijn uitgangspunt voor het onderhouden van server
SVP_B.01.02	In het beleid voor beveiligd inrichten en onderhouden zijn de volgende aspecten in overweging genomen: het toepassen van richtlijnen/standaarden voor de configuratie van servers en besturingssystemen; het gebruik van hardeningsrichtlijnen; het toepassen van standaard images; het beperken van toegang tot krachtige faciliteiten en instellingen voor hostparameter; het beschermen tegen ongeautoriseerde toegang.	Overwegingen betreffende het beleid voor beveiligd inrichting en onderhoud
SVP_B.02.01	De gangbare principes rondom ‘security by design’ zijn uitgangspunt voor het inrichten van servers.	Gangbare principes rondom Security by design zijn uitgangspunt voor het inrichten van servers
SVP_B.02.02	Voor het beveiligd inrichten van servers zijn de volgende beveiligingsprincipes van belang: defence in depth (beveiliging op verschillende lagen); secure by default; least privilege (minimaal toegangsniveau); fail secure, waarbij informatie door een systeemfout niet toegankelijk is voor onbevoegde personen en niet kan worden gemanipuleerd of gewijzigd; eenduidige naamgevingsconventie; minimalisatie van single points of failure.	Beveiligingsprincipes voor het beveiligd inrichten van servers
SVP_B.03.01	Van het in te richten serverplatform is een actueel architectuurdocument opgesteld. Dit document: heeft een eigenaar; is voorzien van een datum en versienummer; bevat een documenthistorie (wat is wanneer en door wie aangepast); is actueel, juist en volledig; is door het juiste (organisatorische) niveau vastgesteld/geaccordeerd; wordt actief onderhouden.	Eisen aan het architectuurdocument van het in te richten van het serverplatform
SVP_B.03.02	In het architectuurdocument is vastgelegd welke uitgangspunten, principes, beveiligingsvoorschriften, eisen en overwegingen gelden voor het inrichten van serverplatforms.	In het architectuurdocument voor servers platforms vastgelegde inrichtings eisen
SWP_B.01.01	In het verwervingsbeleid voor softwarepakketten zijn regels vastgesteld die bij de verwerving van softwarepakketten in acht dienen te worden genomen. De regels kunnen onder andere betrekking hebben op: analyse van de context waarin het softwarepakket moet functioneren; mobiliseren van kennis die bij het verwerven van belang is; vaststelling van de eigenaarschap van data; tijdige scholing van de betrokken medewerkers; naleven van contractuele verplichtingen.	Regels voor beleid bij verwerving softwarepakketten
SWP_B.01.02	De verwerving van een softwarepakket vindt plaats met een business case, waarbij verschillende toepassingsscenario’s worden overwogen: bedrijfsfuncties vanuit een softwarepakket in een eigen rekencentrum; bedrijfsfuncties als Software as a Service (SaaS) aangeboden; hybridevorm van IT-dienstverlening, waarbij SaaS-dienstverlening wordt aangevuld door diensten vanuit het eigen rekencentrum.	Verwerven softwarepakket met business case
SWP_B.01.03	Verwerving van een softwarepakket vindt plaats met een functioneel ontwerp, waarin de beoogde functionele en niet-functionele requirements zijn uitgewerkt in een op te stellen softwarepakket van eisen en wensen.	Verwerven softwarepakket met functioneel ontwerp
SWP_B.01.04	Leveranciers zijn ISO 27001-gecertificeerd.	Leveranciers zijn gecertificeerd
SWP_B.02.01	De overeenkomsten en documentatie omvatten afspraken over: procedures voor levenscyclusmanagement, actualisaties en patches; beveiligingseisen voor fysieke toegang, monitoring en beheer op afstand; verplichtingen voor leveranciers om vertrouwelijke informatie van de klant te beschermen; het bepalen van aanvullende beveiligingseisen zoals het recht op een audit; de bewaking van informatiebeveiligingsprestaties met overeengekomen beveiligingsafspraken voor externe leveranciers; het vaststellen van een methode voor het afsluiten, beëindigen, verlengen en heronderhandelen van contracten met externe leveranciers (exit-strategie); de wijze van rapportage over de dienstverlening.	Overeenkomsten en documentatie omvatten afspraken
SWP_B.03.01	De klant legt in de overeenkomst bepalingen over exit vast dat: De exit-bepaling geldt zowel bij het einde van de overeenkomst als om valide redenen aangedragen door de klant (zie norm B.03.02 bij conformiteitsindicator Condities). De overeenkomst (en eventuele verwerkersovereenkomst) duurt voort totdat de exit-regeling helemaal is uitgevoerd. De opzegtermijn voldoende tijd geeft om te kunnen migreren. Data en configuratiegegevens (indien relevant) pas na succesvolle migratie verwijderd mogen worden. Door een onafhankelijke partij wordt gecontroleerd en vastgesteld dat alle data is gemigreerd. De exit-regeling wordt aangepast/anders ingevuld als de software die gebruikt wordt voor de clouddienst is gewijzigd.	Vastleggen exit-bepalingen in overeenkomst
SWP_B.03.02	De klant kan, buiten het verstrijken van de contractperiode, besluiten over te gaan tot exit wanneer sprake is van aspecten die gerelateerd zijn aan: Contracten: niet beschikbaar zijn van de afgesproken prestatie; eenzijdige wijziging door de leverancier van het Service Level Agreement (SLA); prijsverhoging. Geleverde prestatie/ondersteuning: onvoldoende compensatie voor storingen; niet leveren van de afgesproken beschikbaarheid of prestatie; gebrekkige ondersteuning. Clouddienst(en): nieuwe eigenaar of nieuwe strategie; einde van de levensduur van clouddiensten als softwarepakket; achterwege blijvende features.	Besluiten over te gaan tot exit
SWP_B.04.01	Bij de afleiding van de bedrijfsfuncties worden stakeholders uit het veranderingsgebied betrokken.	Betrekken stakeholders bij afleiden bedrijfsfuncties
SWP_B.04.02	Voor het afleiden van bedrijfs- en beveiligingsfuncties worden formele methoden voor een gegevensimpactanalyse toegepast, zoals een (Business Impact Analyse) BIA en Data Protection Impact Assessment (DPIA) en wordt rekening gehouden met het informatieclassificatie-beleid.	Toepassen methoden voor gegevensimpactanalyse
SWP_B.04.03	Het softwarepakket dekt de eisen van de organisatie zodanig dat geen maatwerk noodzakelijk is. Wanneer de functionaliteit door een SaaS (Software as a Service)-leverancier wordt aangeboden via een app-centre, dan wordt het volgende onderzocht en overeengekomen: Wie zijn de leveranciers of contractpartners van apps? Wie is verantwoordelijk voor het goed functioneren van de app en de continuïteit?	Afdekken organisatie-eisen voor softwarepakketten
SWP_B.04.04	Het softwarepakket biedt de noodzakelijke veilige interne en externe communicatie-, koppelings- (interfaces) en protectiefuncties, bij voorkeur gerelateerd aan open standaarden.	Bieden veilige interne en externe communicatie-, koppelings- (interfaces) en protectiefuncties
SWP_B.04.05	De documentatie van het softwarepakket beschrijft alle componenten voor de beveiligingsfuncties die ze bevatten.	Beschrijven componenten voor beveiligingsfuncties
SWP_B.05.01	Communicatie en opslag van informatie door softwarepakketten is passend bij de classificatie van de gegevens, al dan niet beschermd door versleuteling.	Passende gegevensclassificatie bij informatiecommunicatie en -opslag
SWP_B.05.02	In het cryptografiebeleid zijn minimaal de volgende onderwerpen uitgewerkt: Wie verantwoordelijkheid is voor de implementatie en het sleutelbeheer. Het bewaren van geheime authenticatie-informatie tijdens verwerking, transport en opslag. De wijze waarop de normen van het Forum Standaardisatie worden toegepast.	Uitwerken cryptografiebeleid
SWP_B.06.01	De beveiligingsarchitectuur ondersteunt een bedrijfsbreed proces voor het implementeren van samenhangende beveiligingsmechanismen en tot stand brengen van gemeenschappelijke gebruikersinterfaces en Application Programming Interfaces (API’s), als onderdeel van softwarepakketten.	Ondersteunen proces voor beveilgingsmechnismen
SWP_B.06.02	Er zijn beveiligingsprincipes voorgeschreven waaraan een te verwerven softwarepakket getoetst moet worden, zoals: Security by default, Standaard instellingen van beveiligingsparameters. Fail secure, Tijdens systeemstoringen in het softwarepakket is informatie daarover niet toegankelijk voor onbevoegde personen. Defence in depth, Gelaagde, diepgaande bescherming, die niet afhankelijk is van één beveiligingsmethode). Default deny, Het voorkomen van ongeautoriseerde toegang.	Voorschrijven beveiligingsprincipes
TBV_B.01.01	Het toegangvoorzieningsbeleid: is consistent aan de vigerende wet- en regelgeving en informatiebeveiligingsbeleid; stelt eisen voor beheer van toegangsrechten in een distributie- en netwerkomgeving die alle beschikbare verbindingen herkent.	Eisen aan het Toegangvoorzieningsbeleid
TBV_B.01.02	Bij bescherming van toegang tot gegevens wordt aandacht geschonken aan relevante wetgeving en eventuele contractuele verplichtingen.	Aandacht voor wetgeving en verplichtingen
TBV_B.01.03	Er zijn standaard gebruikersprofielen met toegangsrechten voor veelvoorkomende rollen in de organisaties.	Standaard gebruikersprofielen
TBV_B.01.04	Informatiespreiding en autorisatie tot informatie worden uitgevoerd met need-to-know- en need-to-use- principes.	Toepassen van need-to-know en need-to-use principes
TBV_B.01.05	Het autorisatiebeheer is procesmatig ingericht (zoals: aanvragen, toekennen, controleren, implementeren, intrekken/beëindigen en periodiek beoordelen).	Het autorisatiebeheer is procesmatig ingericht
TBV_B.02.01	Het eigenaarschap van toegangsbeveiligingssystemen is toegekend aan specifieke functionarissen (bijvoorbeeld Business managers).	Het eigenaarschap is specifiek toegekend
TBV_B.02.02	De eigenaar heeft de beschikking over noodzakelijke kennis, middelen en mensen en autoriteit om zijn verantwoordelijkheid te kunnen uitvoeren ten aanzien van de inrichting van het toegangbeveiligingssysteem.	De eigenaar beschikt over kennis, middelen, mensen en autoriteit
TBV_B.02.03	De eigenaar is verantwoordelijk voor: het identificeren van risico’s voor het toegangsbeveiligingssysteem door een informatielevenscyclus; het beveiligd inrichten van het toegangsbeveiligingssysteem; het onderhouden en het evalueren van het toegangsbeveiligingssysteem; het ondersteunen van beveiligingsreviews.	Eigenaar is verantwoordelijk voor de logische toegangsbeveiligingssystemen
TBV_B.02.04	De eigenaar is verantwoordelijk voor: het inventariseren van bedrijfsmiddelen; het definiëren van toegangsbeperkingen voor bedrijfsmiddelen en het uitvoeren van controle hierop met bedrijfsregels en toegangsbeveiliging; het passend classificeren en beschermen van bedrijfsmiddelen; het procesmatig verwijderen van bedrijfsmiddelen.	Eigenaar is verantwoordelijk voor de fysieke toegangsbeveiligingssystemen
TBV_B.03.01	De rollen binnen de beveiligingsfunctie moeten zijn benoemd en de taken en verantwoordelijkheden vastgelegd, zoals: Human Resource Management (HRM), Proceseigenaar, Autorisatiebeheerder, Chief Information Security Officer (CISO) en Beveiligingsambtenaar (BVA) als het gaat om de Rijksoverheid.	De rollen binnen de beveiligingsfunctie zijn benoemd
TBV_B.03.02	De functionarissen binnen de beveiligingsfunctie moeten periodiek het toegangsbeveiligingssysteem (laten) evalueren inclusief de implicatie van business initiatieven voor het toegangsbeveiligingssysteem.	Het toegangbeveiligingssysteem wordt periodiek geevalueerd
... meer resultaten

Datum waarop document het laatst is gepubliceerd (http://standaarden.overheid.nl/owms/4.0/doc/eigenschappen/dcterms.modified)

Datum waarop de laatste versie is geïmplementeerd of de laatste wijziging is aangebracht.

Het proces van het toekennen van rechten voor de toegang tot geautomatiseerde functies en/of gegevens in ICT voorzieningen

Een beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen.

Het bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen.

Betekenisvolle gegevens.

Betekenisvolle gegevens.

Het informatiebeveiligingsbeleid verbindt de bedrijfsdoelstellingen met beveiligingsdoelstellingen. Met de beveiligingsdoelstellingen geeft een organisatie aan op welke wijze – door het treffen van beveiligingsmaatregelen – de bedrijfsdoelstellingen nagestreefd worden.

Het proces van vaststellen van de vereiste betrouwbaarheid van informatiesystemen in termen van vertrouwelijkheid, beschikbaarheid en integriteit alsmede het treffen, onderhouden en controleren van een samenhangend pakket van bijbehorende maatregelen.

Houdt in dat informatie vindbaar, interpreteerbaar en uitwisselbaar is.

Een kwaliteitsattribuut van een informatieobject. Het toont aan dat het informatieobject is wat het beweert te zijn, dat het is gemaakt of verzonden door de persoon of organisatie die beweert het te hebben gemaakt of verzonden en dat het is gemaakt en verzonden op het tijdstip als aangegeven bij het informatieobject.

Begrip dat gebruikt wordt bij elektronische berichtuitwisseling en dat inhoudt dat de zender van een bericht niet kan ontkennen een bepaald bericht te hebben verstuurd en dat de ontvanger van een bericht niet kan ontkennen het bericht van de zender in de oorspronkelijke staat te hebben ontvangen.