Functiescheiding

Versie 2.0 van 23 oktober 2020 van de BIO Thema-uitwerking Toegangsbeveiliging is vervangen door versie 2.1 van 29 oktober 2021.
De wijzigingen betreffen met name de uniformering van objectdefinities en objectnamen in en tussen BIO Thema-uitwerkingen.
Versie 2.1 in PDF-formaat is op de website CIP-overheid/producten gepubliceerd.

Verwante principes → BIO Thema-uitwerking Toegangsbeveiliging → Binnen dit normenkader èn beveiligingsaspect → Alle Normenkaders → Alle Beveiligingsprincipes → Alle Normen → Beveiligingsaspecten → ISOR

Definitie

Een middel om taken en activiteiten binnen bepaalde grenzen te laten uitvoeren, zodat functionarissen op basis van rechten/bevoegdheden niet de gehele procescyclus kunnen beïnvloeden.

Toelichting

In het autorisatieproces gaat het om zowel taken van verschillende typen eindgebruikers en beheerders. Het toegangsbeleid dient regels en voorschriften te geven voor de organisatorische en technische inrichting van de toegang tot ICT-voorzieningen, zoals applicatie (gebruikers) en ICT-componenten (beheerders).

Het toegangsvoorzieningsbeleid beschrijft onder andere de manier waarop de organisatie omgaat met identiteit- en toegangsbeheer. De nodige eisen worden gesteld aan functiescheiding om een effectief en consistent gebruikersbeheer, identificatie, authenticatie en toegangscontrolemechanismen voor heel de organisatie te waarborgen.

Criterium

Conflicterende taken en verantwoordelijkheden behoren te worden gescheiden om de kans op onbevoegd of onbedoeld wijzigingen of misbruik van de bedrijfsmiddelen van de organisatie te verminderen.

Doelstelling

Het bewerkstelligen dat:

• gelegenheid voor onbevoegde of onbedoelde wijziging of misbruik van bedrijfsmiddelen van de organisatie wordt verminderd;
• niemand een gehele procescyclus kan beïnvloeden.

Risico

Het ontbreken van een adequate implementatie van functiescheiding kan leiden tot een verhoogde kans op fraude of misbruik van bedrijfsmiddelen bij kritische of fraudegevoelige taken. Het verstrekken van onnodige toegang vergroot het risico dat informatie opzettelijk of onopzettelijk wordt gebruikt, gewijzigd of vernietigd.

Indeling binnen ISOR

Dit beveiligingsprincipe:

• is gericht op het Beveiligingsaspect Uitvoering;
  
• valt binnen de Invalshoek Functie.
  

ℹ️(Klik om uitleg open/dicht te klappen)

De ISOR-wiki bevat normenkaders waarin beveiligings- en privacyprincipes zijn beschreven. Deze themaprincipes zijn conform de SIVA-methodiek ingedeeld in drie aspecten: Beleid, Uitvoering of Control. Daarnaast zijn ze geordend in invalshoeken: Intentie, Functie, Gedrag, Structuur.

Grondslag

De grondslag voor dit principe is BIO (Baseline Informatiebeveiliging Overheid) 6.1.2

Onderliggende normen

ID	Conformiteitsindicator	Stelling
TBV_U.07.01	Taken	Een scheiding is aangebracht tussen beheertaken en (overige) gebruikstaken.
TBV_U.07.02	Verantwoordelijkheden	Verantwoordelijkheden voor beheer en wijziging van gegevens en bijbehorende informatiesysteemfuncties moeten eenduidig zijn toegewezen aan één specifieke (beheerders)rol.
TBV_U.07.03	Gescheiden	Een risicoafweging bepaalt waar en op welke wijze functiescheiding wordt toegepast en welke toegangsrechten worden gegeven.
TBV_U.07.04	Gescheiden	Rollen, taken en verantwoordelijkheden zijn vastgesteld conform gewenste functiescheidingen.
TBV_U.07.05	Onbedoeld	Er zijn maatregelen getroffen die onbedoelde of ongeautoriseerde toegang tot bedrijfsmiddelen waarnemen of voorkomen.

Datum waarop document het laatst is gepubliceerd (http://standaarden.overheid.nl/owms/4.0/doc/eigenschappen/dcterms.modified)

Datum waarop de laatste versie is geïmplementeerd of de laatste wijziging is aangebracht.

Het bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen.