Informeer bij de bron

Onderdeel van: NORA Verbindende Architectuurafspraken
Contact: NORA Gebruikersraad; nora@ictu.nl
Status: Actueel; In werking getreden op 1-1-2023, conform RFC 2022. (zie besluit)
ID: NAP12
Versie: resultaten review verwerkt
Realiseert Kwaliteitsdoelen: Noodzakelijk (Doel), Uniform (Doel), Wendbaar (Doel)

Stelling

Maak bij de dienst gebruik van gegevens die afkomstig zijn uit een bronregistratie.

Rationale

Voor betrouwbare dienstverlening is het hergebruik van de juiste informatie en documenten van cruciaal belang. Om de kwaliteit over de juistheid van een gegeven te borgen, moet duidelijk zijn welke organisatie bepaalt wat de juiste informatie is. Uitgangspunt is dat er voor gegevens waar de overheid gebruik van maakt, altijd één bron bestaat, die leidend is.

Realiseert doel(-en)

Alle implicaties bij dit architectuurprincipe

ID	Implicatie	Laag
IMP060	Bepaal autorisaties met metadata	4
IMP021	Bevorder hergebruik van gegevens	2 3 4
IMP059	Geef de voorkeur aan halen i.p.v. brengen van gegevens	3
IMP055	Gegevens eenmalig uitgevraagd, uniek opgeslagen, meervoudig gebruikt	2
IMP033	Koppel bronsystemen op basis van een passende classificatie	4
IMP056	Registreer gegevens bij de bron	2 3
IMP077	Stel de juridische aansprakelijkheid per gegevensobject vast	2
IMP058	Stel voor ieder gegeven de unieke bron vast	3
IMP007	Verwijs naar de bron	3
IMP057	Weet welke (bron)gegevens in huis zijn	3

Implicaties gerangschikt per laag van het Vijflaagsmodel

Laag 1: Grondslagenlaag

Dit architectuurprincipe heeft (nog) geen implicaties in Laag 1.

Laag 2: Organisatorische laag

Laag 3: Informatielaag

Laag 4: Applicatielaag

Laag 5: IT-Infrastructuurlaag

Dit architectuurprincipe heeft (nog) geen implicaties in Laag 5.

ID	Implicatie	Beschrijving
IMP021	Bevorder hergebruik van gegevens	Maak zo veel mogelijk gebruik van gegevens die reeds beschikbaar zijn in plaats van deze gegevens opnieuw te verzamelen of te creëren.
IMP055	Gegevens eenmalig uitgevraagd, uniek opgeslagen, meervoudig gebruikt	Gegevens worden eenmalig uitgevraagd of verzameld, uniek opgeslagen, en vervolgens meervoudig gebruikt. Dit impliceert tevens dat de juistheid van de gebruikte informatie-objecten uit een bronregistratie niet voor gebruik opnieuw hoeft te worden gecontroleerd.
IMP056	Registreer gegevens bij de bron	Registreer gegevens (zo dicht mogelijk) bij de bron, daar waar de gegevens ontstaan. Dit verhoogt de volledigheid, kwaliteit en de actualiteit van de gegevens aanzienlijk en voorkomt fouten. De vastgelegde gegevens kunnen daarna voor verschillende doeleinden worden gebruikt. Een ander belangrijk voordeel is dat het achteraf registreren van gegevens die eerder zijn ontstaan wordt voorkomen hetgeen de registratielast vermindert. Waar mogelijk, leg gegevens geautomatiseerd vast.
IMP077	Stel de juridische aansprakelijkheid per gegevensobject vast	Stel per informatie-object de de bron vast, en daarmee de juridische aansprakelijkheid voor de juistheid van het object.

ID	Implicatie	Beschrijving
IMP060	Bepaal autorisaties met metadata	Autorisaties voor het verstrekken en gebruik van gegevens kan worden bepaald op basis van metadata. De beheerder die het gegeven beheert en het wil verstrekken voor verdere bewerking, voegt metadata toe aan de hand waarvan de beheerder en de afnemer een autorisatiebeslissing kan nemen.
IMP021	Bevorder hergebruik van gegevens	Maak zo veel mogelijk gebruik van gegevens die reeds beschikbaar zijn in plaats van deze gegevens opnieuw te verzamelen of te creëren.
IMP033	Koppel bronsystemen op basis van een passende classificatie	Verwerk als afnemer gegevens uit een bronsysteem met respect voor de classificatie van die gegevens. Geef het geen hogere classificatie voor beschikbaarheid en integriteit dan de bron, en geen lagere classificatie voor vertrouwelijkheid. Maak zonodig afspraken met de aanbieder om hun classificatie aan te passen en in hun dienst bijpassende maatregelen daarvoor te implementeren.