NORA Familie: verschil tussen versies

Uit NORA Online
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(met banner review)
(aanvulling nav actualisaite NORA-familie, mede vanuit Werkgroep GDI-Architectuur)
Regel 1: Regel 1:
{{Review Kernwaarden banner}}<div class=" ">{{Agenda categorie|Over NORA Familie}}{{Nieuwsblok categorie|Over NORA Familie}}
{{Review Kernwaarden banner}}<div class=" ">{{Agenda categorie|Over NORA Familie}}{{Nieuwsblok categorie|Over NORA Familie}}
[[Image:Eerste opzet plaatje NORA familie.png|thumb|300px|right|alt=logo NORA Familie, alle namen van de NORA familieleden gerangschikt om de tekst NORA Familie]]
[[Image:Eerste opzet plaatje NORA familie.png|thumb|300px|right|alt=logo NORA Familie, alle namen van de NORA familieleden gerangschikt om de tekst NORA Familie]]
==NORA dochters en NORA familie==
Traditioneel staat de term 'NORA dochters' voor referentiearchitecturen en enterprisearchitecturen die binnen de publieke sector zijn opgesteld en die qua inhoud aansluiten bij de NORA. NORA is dan de meest abstracte, algemene laag, waarbij de dochters een meer specifieke toepassingslaag vormen voor een bepaalde context. De NORA zelf kun je weer zien als een dochter van de Europese referentiearchitectuur [[European Interoperability Reference Architecture (EIRA)|EIRA]].


De term 'dochter' betekent niet altijd dat de NORA er eerst was en de dochters op basis van de NORA zijn opgebouwd. Verschillende dochters bestonden al of zijn tegelijk met de NORA ontstaan. De term is ook niet hiërarchisch: de dochters hebben en houden hun eigen autonomie, inhoudelijk en organisatorisch. We houden vast aan de term 'dochter' omdat het een familieband oproept, niet alleen tussen NORA en dochters, maar ook tussen dochters onderling.  
Alles in onze samenleving is ontworpen. Zo ook de overheidsdienstverlening aan burgers en bedrijven. Sinds ca. 2000 hebben vele (samenwerkingsverbanden van) overheidsorganisaties architecturen ontwikkeld voor die dienstverlening.<br>
Dergelijke architecturen zijn bedoeld om te komen tot een goede inrichting van onder meer de diensten die zij verlenen, de informatiehuishouding binnen de organisaties die daarbij betrokken zijn en de samenwerking daartoe met elkaar en met private organisaties die een publieke taak daarbij hebben. <br>
De organisaties konden daarbij vanaf ca. 2005 gebruik maken van zogenaamde referentie-architecturen, die een vrij hoog abstractieniveau hebben en bedoeld zijn om als model of referentie gebruikt te worden bij het opstellen van meer concrete architecturen zoals voor een specifieke overheidsdienst of voor de “enterprise architectuur” van een specifieke overheidsorganisatie. Referentie- en modelarchitecturen concentreren zich doorgaans op de onderwerpen die voor veel organisaties hetzelfde zijn, zoals de algemene bedrijfsvoeringsprocessen (PIOFACH), thema’s als Beveiliging, Privacy of Zaakgericht werken, of de interoperabiliteit tussen organisaties en wat daar voor nodig is.<br>
Door de bestuurlijke indeling van Nederland zijn 4 specifieke referentie-architecturen ontstaan voor gemeentelijke organisaties (GEMMA), voor provinciale organisaties (PETRA), voor  Waterschappen (WILMA) en voor Rijksoverheidsorganisaties (EAR).<br>
En door de domeingerichte c.q. sectorale indeling van Nederland met bijbehorende domeinwetgeving en ministeriele verantwoordelijkheid en aansturing, zijn 10-tallen specifieke referentie-architecturen voor domeinen en ketens ontstaan, zoals voor de Zorg, het Onderwijs, Werk en Inkomen, de Vreemdelingenketen en de Strafrechtketen.<br>
Referentie-architecturen dragen bij aan een zekere mate van uniformiteit. Via het gebruik van dezelfde ontwerp-principes, door het naleven van gemaakte afspraken, het toepassen van open standaarden en het gezamenlijk (her)gebruik van gemeenschappelijke en generieke voorzieningen van de overheid e.d. <br>
We werken immers aan “1 overheid” voor een optimale overheidsdienstverlening aan burgers en bedrijven !
<br>
<br>
Op 2 juli 2008 heeft het Kabinet een aantal kaders vastgesteld voor projecten en architectuur, zie [https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-26643-128.html Kamerstuk 26643, nr. 128]:
# Voor de overheid als geheel geldt de Nederlandse Overheid Referentie Architectuur (NORA) als norm;
# Voor elk nieuw groot ICT-project wordt een Project Start Architectuur (PSA) opgesteld in lijn met NORA;
# In NORA zijn de Europese ontwikkelingen in het kader van het European Interoperability Framework (EIF) verankerd.


Een familie is het niet altijd eens, maar deelt wel dezelfde kernwaarden. Familie houdt elkaar op de hoogte van relevante ontwikkelingen in de buitenwereld en hun eigen leven. Familie neemt handige oplossingen van elkaar over, leent meubilair uit en staat elkaar bij met raad en daad. De NORA-familie is een moderne familie: Samengesteld, democratisch en met een breed spectrum aan afkomsten en voorkeuren. Een NORA-dochter is kortom elke architectuur die deel uit wil maken van de NORA-familie. Als moeder wil de NORA een plek bieden waar dochters elkaar ontmoeten, kennis uitwisselen en resources delen. Ze brieft nieuwtjes door, belt op als ze zich zorgen maakt en bemiddelt in conflicten.
Op basis hiervan beoogt NORA zicht te geven op de vele (referentie)architecturen die zijn ontstaan en hoe die met elkaar samenhangen.<br>
We gebruiken daarbij het concept “familie”. Een familie is het niet altijd eens, maar deelt wel dezelfde kernwaarden. Familie houdt elkaar op de hoogte van relevante ontwikkelingen in de buitenwereld en hun eigen leven. Familie neemt handige oplossingen van elkaar over, leent meubilair uit en staat elkaar bij met raad en daad. De NORA Familie is een moderne familie: samengesteld, democratisch en met een breed spectrum aan afkomsten en voorkeuren. <br>
Een familielid is kortom elke architectuur die deel uit wil maken van de NORA Familie. Als “moeder” wil de NORA een plek bieden waar familieleden elkaar ontmoeten, kennis uitwisselen en resources delen. Ze brieft nieuwtjes door, belt op als ze zich zorgen maakt en bemiddelt in conflicten.
<br>
Alle architecturen die de overheid opstelt voor haar dienstverlening zijn in lijn met de NORA en beschouwen we als een lid van de NORA Familie. NORA is de meest abstracte, algemene referentie-architectuur, waar de andere familieleden her-gebruik van maken en een meer specifieke invulling aan geven voor een bepaalde context.<br>
Door steeds uit te gaan van de landelijke architectuur van de overheid, kan consistentie bereikt worden in het ontwerpen van de overheidsdienstverlening.
<br>
En onze NORA Familie heeft natuurlijk relaties met Europese Families en zelfs wereldwijde Families, zie [[Architectuur internationaal]].<br>
Die relaties beperken zich inmiddels niet meer alleen tussen de EIF en de NORA. Ook voor domeinen c.q. sectoren bestaan inmiddels architectuur-afspraken en standaarden op EU-niveau.  


==Meerwaarde samenspel dochters en NORA==
==Meerwaarde samenspel dochters en NORA==
Zoals veel moeders leert NORA minstens evenveel van haar kinderen als andersom. De concrete toepassingservaring die de dochters opdoen helpt de abstracte principes van NORA verder aan te scherpen. Onderwerpen waar de ene dochter tegenop loopt raken vaak ook andere delen van de publieke sector en door kennis uit te wisselen leren we sneller. Niet alle principes, standaarden, bouwstenen en begrippen van NORA zijn voor elke dochter relevant. Maar daar waar dat wel zo is zou er weinig ruimte moeten zitten tussen de definitie van verschillende dochters. Dat voorkomt communicatieproblemen en maakt dat we niet allemaal zelf het wiel hoeven uit te vinden. Daarom maken we gebruik van de processen Overerving en Harmonisatie.
Zoals veel moeders leert NORA minstens evenveel van haar kinderen als andersom. De concrete toepassingservaring die de dochters opdoen helpt de abstracte principes van NORA verder aan te scherpen. Onderwerpen waar de ene dochter tegenop loopt raken vaak ook andere delen van de publieke sector en door kennis uit te wisselen leren we sneller. Niet alle principes, standaarden, bouwstenen en begrippen van NORA zijn voor elke dochter relevant. Maar daar waar dat wel zo is zou er weinig ruimte moeten zitten tussen de definitie van verschillende dochters. Dat voorkomt communicatieproblemen en maakt dat we niet allemaal zelf het wiel hoeven uit te vinden. Daarom maken we gebruik van de processen Overerving en Harmonisatie.
</div>
</div>
<br clear="all" />
<br clear="all" />

Versie van 16 jul 2022 15:12

Agenda
Volledige agenda NORA
logo NORA Familie, alle namen van de NORA familieleden gerangschikt om de tekst NORA Familie

Alles in onze samenleving is ontworpen. Zo ook de overheidsdienstverlening aan burgers en bedrijven. Sinds ca. 2000 hebben vele (samenwerkingsverbanden van) overheidsorganisaties architecturen ontwikkeld voor die dienstverlening.
Dergelijke architecturen zijn bedoeld om te komen tot een goede inrichting van onder meer de diensten die zij verlenen, de informatiehuishouding binnen de organisaties die daarbij betrokken zijn en de samenwerking daartoe met elkaar en met private organisaties die een publieke taak daarbij hebben.
De organisaties konden daarbij vanaf ca. 2005 gebruik maken van zogenaamde referentie-architecturen, die een vrij hoog abstractieniveau hebben en bedoeld zijn om als model of referentie gebruikt te worden bij het opstellen van meer concrete architecturen zoals voor een specifieke overheidsdienst of voor de “enterprise architectuur” van een specifieke overheidsorganisatie. Referentie- en modelarchitecturen concentreren zich doorgaans op de onderwerpen die voor veel organisaties hetzelfde zijn, zoals de algemene bedrijfsvoeringsprocessen (PIOFACH), thema’s als Beveiliging, Privacy of Zaakgericht werken, of de interoperabiliteit tussen organisaties en wat daar voor nodig is.
Door de bestuurlijke indeling van Nederland zijn 4 specifieke referentie-architecturen ontstaan voor gemeentelijke organisaties (GEMMA), voor provinciale organisaties (PETRA), voor Waterschappen (WILMA) en voor Rijksoverheidsorganisaties (EAR).
En door de domeingerichte c.q. sectorale indeling van Nederland met bijbehorende domeinwetgeving en ministeriele verantwoordelijkheid en aansturing, zijn 10-tallen specifieke referentie-architecturen voor domeinen en ketens ontstaan, zoals voor de Zorg, het Onderwijs, Werk en Inkomen, de Vreemdelingenketen en de Strafrechtketen.
Referentie-architecturen dragen bij aan een zekere mate van uniformiteit. Via het gebruik van dezelfde ontwerp-principes, door het naleven van gemaakte afspraken, het toepassen van open standaarden en het gezamenlijk (her)gebruik van gemeenschappelijke en generieke voorzieningen van de overheid e.d.
We werken immers aan “1 overheid” voor een optimale overheidsdienstverlening aan burgers en bedrijven !

Op 2 juli 2008 heeft het Kabinet een aantal kaders vastgesteld voor projecten en architectuur, zie Kamerstuk 26643, nr. 128:

  1. Voor de overheid als geheel geldt de Nederlandse Overheid Referentie Architectuur (NORA) als norm;
  2. Voor elk nieuw groot ICT-project wordt een Project Start Architectuur (PSA) opgesteld in lijn met NORA;
  3. In NORA zijn de Europese ontwikkelingen in het kader van het European Interoperability Framework (EIF) verankerd.

Op basis hiervan beoogt NORA zicht te geven op de vele (referentie)architecturen die zijn ontstaan en hoe die met elkaar samenhangen.
We gebruiken daarbij het concept “familie”. Een familie is het niet altijd eens, maar deelt wel dezelfde kernwaarden. Familie houdt elkaar op de hoogte van relevante ontwikkelingen in de buitenwereld en hun eigen leven. Familie neemt handige oplossingen van elkaar over, leent meubilair uit en staat elkaar bij met raad en daad. De NORA Familie is een moderne familie: samengesteld, democratisch en met een breed spectrum aan afkomsten en voorkeuren.
Een familielid is kortom elke architectuur die deel uit wil maken van de NORA Familie. Als “moeder” wil de NORA een plek bieden waar familieleden elkaar ontmoeten, kennis uitwisselen en resources delen. Ze brieft nieuwtjes door, belt op als ze zich zorgen maakt en bemiddelt in conflicten.
Alle architecturen die de overheid opstelt voor haar dienstverlening zijn in lijn met de NORA en beschouwen we als een lid van de NORA Familie. NORA is de meest abstracte, algemene referentie-architectuur, waar de andere familieleden her-gebruik van maken en een meer specifieke invulling aan geven voor een bepaalde context.
Door steeds uit te gaan van de landelijke architectuur van de overheid, kan consistentie bereikt worden in het ontwerpen van de overheidsdienstverlening.
En onze NORA Familie heeft natuurlijk relaties met Europese Families en zelfs wereldwijde Families, zie Architectuur internationaal.
Die relaties beperken zich inmiddels niet meer alleen tussen de EIF en de NORA. Ook voor domeinen c.q. sectoren bestaan inmiddels architectuur-afspraken en standaarden op EU-niveau.

Meerwaarde samenspel dochters en NORA[bewerken]

Zoals veel moeders leert NORA minstens evenveel van haar kinderen als andersom. De concrete toepassingservaring die de dochters opdoen helpt de abstracte principes van NORA verder aan te scherpen. Onderwerpen waar de ene dochter tegenop loopt raken vaak ook andere delen van de publieke sector en door kennis uit te wisselen leren we sneller. Niet alle principes, standaarden, bouwstenen en begrippen van NORA zijn voor elke dochter relevant. Maar daar waar dat wel zo is zou er weinig ruimte moeten zitten tussen de definitie van verschillende dochters. Dat voorkomt communicatieproblemen en maakt dat we niet allemaal zelf het wiel hoeven uit te vinden. Daarom maken we gebruik van de processen Overerving en Harmonisatie.


NORA en dochters
Dochters en werkingsgebieden
Formele Visie op dochters
NORA als dochter van EIRA

Direct naar dochter:

Puzzelstuk.png
Kiezen & Toepassen

Kiezen en toepassen van de juiste dochter

Welke dochter is voor mij van toepassing?
Types architecturen in NORA-familie

Hier willen we ervaringen gaan delen over het vinden, kiezen en toepassen van dochterarchitecturen.

→ (help ons mee: mail over uw ervaring)

Ervaringen met het opzetten van een dochter

Artikel Succesfactoren referentiearchitectuur
Gereedschap.png
Voor en door dochters
Nieuwe dochter aanmelden
Meer informatie over overerven en harmonisatie
Verslag workshop over overerven 5 december 2016
NORA Gebruikersraad
Publieksversie resultaten enquete NORA Familie februari 2016 (PDF, 1,1 MB)

Contactpersoon is Marieke Vos (NORA Beheer),

nora@ictu.nl
Contact.png