NORA Gebruikersraad/2012-04-19
Bijeenkomst van NORA Gebruikersraad op donderdag 19 april 2012, locatie: ICTU, Den Haag. .
==
De rol van (leden van) de Gebruikersraad[bewerken]
Michiel Schoo licht toe dat in de Notitie Governance Beheer en Doorontwikkeling NORA de rol van de Gebruikersraad NORA is uiteengezet. Deze Notitie is in de bijeenkomst van de BRG op 18 april 2012 vastgesteld. Hiermee is bepaald dat de Gebruikersraad:
- adviseur is voor de Architectuur Board ten aanzien van werkplannen en de resultaten daarvan;
- sparringpartner is voor de Projectleider Doorontwikkeling;
- aanjager is voor het gebruik en de juiste toepassing van NORA en- sparringpartner voor de beheerder van NORA (ICTU).
Deelname aan de Gebruikersraad staat open voor vertegenwoordigers uit alle bestuurlijke lagen van de overheid, de publieke sector, leveranciers en andere stakeholders.
Michiel Schoo (BZK) is voorzitter van de Gebruikersraad NORA en Eric Brouwer (ICTU) is secretaris.
Aanwezigen op 19 april 2012[bewerken]
- Willem Kossen (BKWI) - beheer KARWEI / Werk en Inkomen
- Anton Opperman (PMTD) - beheer CORA / Woningcorporaties
- Bram Gaakeer (OCW) - beheer ROSA / Onderwijs
- Emile van der Maas (ICTU) - IDMI / Vreemdelingenketen
- Ben Binnendijk (DJI) - Strafrechtketen
- Bart den Dulk (Veiligheidsregio Haaglanden) - GHOR / OOV
- Helen Burger (vtsPN) - Strafrechtketen
- Vladimir Grafov - Informatieknooppunt Crisisbeheersing
- Hans Flick (UWV) - Architectuurraad MFG
- Ger van Berlo (Belastingdienst) - Architectuurraad MFG
- Freddie Muller (HWH) - beheer WILMA
- Adrie Spruit (KING) - beheer GEMMA
- Arianne de Man (IPO) - beheer PETRA
- Norbert van Dijk (Logius) - beheer (NUP)bouwstenen
- Marijke Abrahamse (BFS) - standaarden
- Daniel Mast (Inspearit) - NORA-opleiding / reviews
- Erwin Oord (ArchiXL) - technisch beheer NORA-wiki
- Remco de Boer (ArchiXL) - technisch beheer NORA-wiki
- Michiel Schoo (BZK) - penvoerder van de gezamenlijke opdracht voor beheer en doorontwikkeling NORA
- Cor Franke - projectleider NORA
- Eric Brouwer (ICTU) - NORA-beheer / reviews
- Jasper van Lieshout (ICTU) - NORA-beheer / reviews
Elk van de aanwezigen heeft kort z'n achtergrond (organisatie) en betrokkenheid bij NORA toegelicht.
Bovenstaande opsomming is een grofmazige indeling naar die betrokkenheid, bij gebruik resp. governance en beheer van NORA.
Aanpak doorontwikkeling NORA[bewerken]
Cor Franke licht toe welke aanpak hij voor ogen heeft. De door de BRG vastgestelde Notities inzake Governance en inzake Doorontwikkeling zijn uitgangspunt. De focus ligt dus bij de 3 vastgestelde punten van doorontwikkeling. Dat zullen geen "uitgebreide romans" worden, maar 3 compacte stukken, ter toetsing door in de Gebruikersraad participerende organisaties.Cor is deze week gestart en voert gesprekken met vertegenwoordigers van de MFG en andere organisaties die capaciteit inbrengen, zoals de provincies en ICTU (beheer).Vanuit diverse kanten wordt hij benaderd voor hulp om ook andere zaken op te pakken. Daar blijft de deur echter voor dicht.
Verzoeken tot aanpassing en/of doorontwikkeling kunnen worden ingediend bij NORA-beheer, opdat die aan de Gebruikersraad kunnen worden voorgelegd. Indien relevant, kan een advies worden gegeven aan de Architectuur Board voor (her)prioritering en besluitvorming.
Katern Ketensamenwerking[bewerken]
Hier betreft het 3 aspecten:
- Processen in relatie tot burger en bedrijf. Hierbij speelt tevens het verzoek van de Programmaraad e-Overheid voor Burgers om een Front-Office architectuur
- Samenwerking in ketens op technisch vlak (systemen) i.v.m. gegevensuitwisseling (ten behoeve van procescoördinatie) en elektronische dossiers
- Aansluiting op de Basisregistraties
Begonnen wordt met het beter duiden van het op te leveren resultaat (de omschrijving, structuur e.d.) en het plan om daartoe te komen. Actieve inbreng vanuit de grote uitvoeringsorganisaties als UWV en Belastingdienst en vanuit de lokale overheden is hierbij van groot belang. Vandaar dat wordt gesproken met de MFG over de toegezegde capaciteit. Ook met de andere organisaties zal over hun inbreng worden gesproken.
Katern Besturing informatieketens[bewerken]
Wat kom je tegen als manager? Binnen je eigen organisatie? Door samenwerking in een keten? Door samenwerking binnen 1 of meer sectoren? Bijvoorbeeld aansluiten op basisregistraties.
Door de opgedane ervaring in het domein Werk en Inkomen en in de loonaangifteketen, kan met ondersteuning van 1 of 2 specialisten en op basis van bestaande documenten (zie o.a. http://www.e-overheid.nl/onderwerpen/over-de-e-overheid/architectuur/domein-keten-architecturen) een aantal generieke aandachtspunten c.q. handvatten voor de besturing van organisatieoverstijgende samenwerking worden opgesteld. Het wordt geen normatief kader.
Katern Veiligheid[bewerken]
Een belangrijk vraagstuk is hoe bij de realisatie en exploitatie van elektronische diensten wordt omgegaan met informatiebeveiliging, zoals gehanteerde normen en het toezicht op de naleving daarvan. Hierbij zal (her)gebruik worden gemaakt van reeds beschikbare stukken, zoals het recent uitgebrachte advies van de Adviescommissie Authenticatie en Autorisatie (A3) en het NORA-dossier inzake Informatiebeveiliging. Daarnaast kan worden samengewerkt met lopende initiatieven als de expertgroep Beveiliging van de MFG en beheer c.q. doorontwikkeling van relevante voorzieningen als DigiD en eHerkenning.Ook de follow-up Diginotar vanuit BZK wordt hierbij in acht genomen.
ACTIE Hans Flick stuurt bij hem beschikbare informatie over beveiliging in ketens.
Planning katernen[bewerken]
Naar verwachting zal het project voor de besturing van informatieketens relatief kort duren (enkele maanden).
Het project Veiligheid is belangrijk en heeft een grote actualiteitswaarde, waardoor het in relatief korte tijd resultaat moet opleveren.
Het project Ketensamenwerking is de grootste uitdaging, waarvan de einddatum nog onbekend is en waarbij de tussentijdse betrokkenheid van de Gebruikersraad nodig is om koers te houden.
De intentie is daarom het budget voor 2012 niet geheel te gebruiken, opdat er ook in 2013 en 2014 ruimte zal blijven voor de doorontwikkeling van NORA op dit onderdeel en op andere relevante onderdelen.
ACTIE Projectleider en NORA-beheer bespreken hoe de resultaten van de doorontwikkeling hun plek kunnen krijgen in NORA.
Inbreng Gebruikersraad[bewerken]
De leden van de Gebruikersraad benoemen een aantal inhoudelijke aandachtspunten voor de verdere ontwikkeling van de drie katernen.
- Aansluiting op de I-strategie Rijk en de Enterprise Architectuur Rijk (EAR) wordt geborgd door vertegenwoordiging vanuit het Rijk (Jacques Verdaas).
- De mate waarin NORA normatief dan wel richtinggevend en ondersteunend is behoeft nog nadere uitwerking indien toepassing plaatsvindt door private organisaties die publieke taken vervullen.
- Duidelijk maken welke gegevensuitwisseling met de basisregistraties plaatsvindt en hoe dat verloopt (ook in de tijd gezien) bij bv. nieuwe wetgeving waarin nieuwe gegevens worden vereist.
- Duidelijk maken hoe je kunt aansluiten op de Digi-voorzieningen.
- Een informatiemodel en begrippenstelsel op landelijk niveau is nodig. Duidelijk moet zijn welke gegevens je in een Basisregistratie kunt vinden. Met de Stelsel-catalogus wordt hier al deels invulling aan gegeven, maar dat is nog te beperkt qua inhoud en kwaliteit.
- Semantiek wordt belangrijker. Een initiatief van BFS loopt met de Landkaart, waarin verschillende beschrijvingsmethoden uit de praktijk in kaart worden gebracht. Daarnaast biedt de NORA-wiki een kapstok om begrippenstelsels van domeinen en ketens in kaart te brengen.
- Hoe worden de verschillende NORA-toepassingen getoetst? Hoe sluiten bestaande sectorale architecturen aan op NORA?En welke kaders worden daarbij gehanteerd? Kan je die kaders vanuit de Enterprise Architectuur (EA) gebruiken voor zowel ontwerpen binnen de eigen organisatie als voor de aanbesteding en beoordeling van leveranciers?De informatiemanagers en lead-architecten kunnen de fundamentele uitgangspunten als kaders aangeven en stimuleren en er op toezien (met een "houten knuppel achter de hand"?) dat die kaders worden nageleefd.
- De verwachting is dat de NORA-community veel stukken en informatie gaan delen. Een gemeenschappelijke samenwerkruimte of "repository" zou kunnen helpen om deze kennisdeling efficient, actueel en goed toegankelijk te maken.ACTIE NORA-beheer gaat na welke hulpmiddelen hier voor kunnen worden ingezet (bv. Pleio of een wiki).
Stand van zaken Beheer[bewerken]
Jasper van Lieshout licht toe dat het beheer van NORA wordt opgezet in lijn met de uitgangspunten voor het beheer van Open Standaarden (BOMOS). Een concept Beheerplan is inmiddels opgesteld en zal -in overleg met de projectleider- ter bespreking in de Gebruikersraad worden ingebracht. ACTIE NORA-beheer
De doorontwikkeling NORA is onlosmakelijk verbonden met dit beheer. Die doorontwikkeling moet immers aansluiten op de behoefte die leeft bij de gebruikers van NORA en de resultaten van die doorontwikkeling moeten een plaats krijgen binnen hetgeen reeds beschikbaar is van NORA. Daarbij is het proces van wijzigingen van groot belang. De algemene lijn daarbij is, dat kleine -meer redactionele- wijzigingen direct door NORA-beheer worden doorgevoerd en dat wijzigingen met meer impact aan de Gebruikersraad worden voorgelegd, ter goedkeuring dan wel als projectvoorstel dat door de Architectuur Board zal worden geprioriteerd. Het beheer gaat verder uit van een transitie van de papieren NORA naar een elektronische NORA.
Stand van zaken NORA-wiki[bewerken]
Jasper van Lieshout licht toe dat de NORA-wiki het doel heeft om de NORA optimaal beschikbaar te stellen aan alle gebruikers en belanghebbenden en dat dit tevens het platform is voor wijzigingenbeheer. Op- en aanmerkingen over de inhoud of het gebruik van de NORA kunnen on-line worden opgenomen en zijn dan voor iedereen inzichtelijk. De informatie in deze elektronische NORA is dus altijd actueel. Wel zal de status van onderdelen verschillen, bijvoorbeeld "vastgesteld", "in ontwikkeling" of "nog op te pakken". Dit moet voor gebruikers wel duidelijk zijn. Zeker als vanuit een project wordt gestart met een bepaalde status van de NORA en dat tijdens het project die status wijzigt, waardoor NORA-toetsen nadelig zouden kunnen uitvallen.
Aanbevolen is om een nieuwspagina op te nemen met actuele zaken, zoals onderwerpen die ter hand worden genomen.
ACTIE NORA-beheer[bewerken]
doet een voorstel inzake status en nieuwspagina.
Met deze NORA-wiki kan tevens de aansluiting plaatsvinden op bestaande en toekomstige wiki's van NORA-dochters of ketens. Daarmee ontstaat een netwerk van wiki's die gezamenlijk de gehele e-Overheid actueel vormgeven qua architectuur.
In dit kader worden reeds gesprekken gevoerd met de wiki's van ROSA, MARIJ, Logius (NUP-bouwstenen) en de Aansluit- en Release-kalender (iNUP).Willem Kossen (BKWI) geeft aan dat vanuit het beheer van KARWEI ook interesse bestaat voor aansluiting op deze NORA-wiki.
ACTIE NORA-beheer neemt contact op om dit te bespreken.
Alle aanwezigen wordt verzocht de wiki door te nemen: www.noraonline.nl en reacties door te geven aan NORA-beheer (jasper.lieshout@ictu.nl).
ACTIE allen[bewerken]
Bijeenkomsten Gebruikersraad in 2012 Naast de bijeenkomst van 19 april, worden nog de volgende 3 bijeenkomsten voorzien in 2012, e.e.a. afgestemd op de doorontwikkeling NORA. Gedacht wordt aan:
- eind mei, t.b.v. afstemming met de plannen van doorontwikkeling
- medio september, t.b.v. bespreking van de voortgang van de doorontwikkeling en beheer
- eind november, idem
ACTIE NORA-beheer stuurt -na overleg met de projectleider- binnenkort de uitnodigingen.
In het kader van de doorontwikkeling en het beheer van de NORA is het nodig dat ook ad hoc en tussentijds met de leden van de Gebruikersraad kan worden afgestemd. Bijvoorbeeld door de trekkers (rechterhanden van de projectleider) die willen nagaan of een voorstel niet te breed of juist te diep wordt aangepakt, of het (tussen)resultaat helpt in de praktijk, of dat extra handen nodig zijn bij de uitwerking.
De leden van de Gebruikersraad kunnen verwachten dat ze daartoe per email worden benaderd.
De presentatie met de agenda e.d. van de bijeenkomst is bijgevoegd:
Bestand:Presentatie gebruikersraad 2012-04-12.pdf