NORA Gebruikersraad/2015-02-03: verschil tussen versies

Uit NORA Online
< NORA Gebruikersraad
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(presentatie toegevoegd over bouwblokken bij Belastingdienst)
(nieuws op nee gezet ivm ongewenste weergave als 'recent' nieuws op pagina)
 
Regel 5: Regel 5:
| Locatie=Belastingdienst ­ Stationsplein 50 7311 NZ Apeldoorn (op loopafstand van het station)
| Locatie=Belastingdienst ­ Stationsplein 50 7311 NZ Apeldoorn (op loopafstand van het station)
| Publicatiedatum=2015-03-01
| Publicatiedatum=2015-03-01
| Nieuws=ja
| Nieuws=nee
| Hoofdpagina=ja
| Hoofdpagina=nee
| }}
| }}
==Aanwezigen==
==Aanwezigen==

Huidige versie van 21 aug 2019 om 12:11


Bijeenkomst van NORA Gebruikersraad op dinsdag 3 februari 2015, 13.00-17.00, locatie: Belastingdienst ­ Stationsplein 50 7311 NZ Apeldoorn (op loopafstand van het station). .

Aanwezigen[bewerken]

Opening, mededelingen[bewerken]

Agenda[bewerken]

De agenda is vastgesteld zonder wijzigingen.

ICTU grand café[bewerken]

Op 12 mei a.s. zal een ICTU café worden gewijd aan de Architectuur en ontwikkeling en als onderdeel daarvan de NORA. Hier zal dan ook de nieuwe werkwijze uit het jaarplan worden geintroduceerd, mogelijk met de nieuwe website. Theo Peters meldt dat vergelijkbaar, de vernieuwde GEMMA wiki gepresenteerd zal worden tijdens het “Work in Progress Congres 2015' van KING op 5 maart aanstaande[1].

RFC Katern Verbinden[bewerken]

Herriët Heersink heeft een goed gesprek gehad met de schrijvers van het katern Verbinden en andere betrokkenen over het opstellen van een RFC. Het gesprek heeft een aantal nuttige lessen opgeleverd, zoals daar zijn: wat is het probleem? Wat willen we oplossen? Welke verwachtingen kun je eraan verbinden? Wat willen we ermee? Wat is de scope en de methode van aanpak? Wees alert op tussentijds ijken! Er wordt nu gestart met de voorbereidingen voor de RFC waarbij wijzigingsvoorstellen gefaseerd worden voorgelegd aan de gebruikersraad.

Herriët kondigt aan een kleine peiling bij de leden van de gebruikersraad uit te zullen zetten. Vragen zijn onder meer: wat speelt er, wat is er gaande, hoe wordt NORA toegepast, wat is de relatie met de EU, welke trends en ontwikkelingen hebben impact op NORA.

Presentatie Herriët Heersink: status RFC Katern Verbinden en uitvraag bij gebruikersraad (PDF, 282 kB)[2]

Werkgroep gegevensuitwisseling[bewerken]

Joris meldt dat de werkgroep Gegevensuitwisseling een interessante bijeenkomst heeft gehad op 28 januari jl.[3] Deze werkgroep vloeit voort uit de Architectuurschets van het stelsel voor gegevensuitwisseling en de opvolgende discussie over knooppunten. De werkgroep wil in ieder geval verdiepend zijn op vraagstukken uit de gebruikersraad. Aanleiding voor de bijeenkomst was de expertsessie over opname van Digikoppeling 3.0 op de Pas Toe of Leg Uit-lijst.

Een kijkje in de keuken van de Belastingdienst[bewerken]

Saco Bekius, gastheer voor deze gebruikersraad, introduceert de concernarchitectuur die de verschillende producten/'merken' van de Belastingdienst verbindt met gemeenschappelijke diensten zoals de Belastingtelefoon en website.

De concernarchitectuur heeft vraagstukken die binnen het hele rijk gelden:

  • De werkplek van medewerkers
  • Vormgeving van interactie met burger en bedrijf
  • Goed op orde hebben van gegevenshuishouding

Heldere architectuur voor snellere time to market[bewerken]

Victor Akkersdijk is architect bij Directoraat Generaal Belastingdienst, concern bedrijfsvoering. Victor geeft aan dat bij de implementatie van de concernarchitectuur de principes zijn verdiept. De uitkomst daarvan zijn referentie-architectuurbouwblokken. Afspraken (9) uit de concernarchitectuur zijn input geweest voor de ideeën m.b.t. de Digitale Werkruimte voor medewerkers die zou moeten aansluiten op digitale registraties/administraties. Hij vertelt over de doelstelling in 2012 om doorlooptijd en kosten van ontwikkeling te verkleinen. De business case is het terugbrengen van 15 uur ontwikkeltijd per 'functiepunt' naar 8 uur, voor voor het interne applicatie ontwikkel bedrijf B/CAO. Dit moet gebeuren door bestaande producten in huis, beter te benutten en meer te standaardiseren op systemen. Daarnaast moet de Digitale Werkruimte Medewerkers er voor zorgen dat bespaard kan worden op archiefkasten en kantooroppervlak.

Het watervalontwerpen krijgt een quickstart, door processen te vertalen naar generieke processen via TOGAF bouwblokken. Daarmee wordt een vanuit business gestandaardiseerde taal gehanteerd, en kunnen modellen uitgewerkt worden.

Volgens TOGAF zijn bij de verschillende organisatieonderdelen, procespatronen geanalyseerd en is een aantal generieke processen opgesteld. Met het ArchiXL referentiemodel zijn vanuit functioneel perspectief daar applicatieservices aan gekoppeld. Hierdoor kunnen logische solution building blocks gevonden worden uit de markt.

Op vragen van de gebruikersgroep antwoordt Victor Akkersdijk dat op meerdere plekken hergebruik is gemaakt van bestaande referentiearchitecturen; zo wordt voor “beheren zaken” gebruik gemaakt van GEMMA terminologie. De bouwblokken blijken dan ook voor veel leden van de gebruikersraad herkenbaar. Na de eerste stap om digitale werkplek te herontwerpen met deze architectuuraanpak, wordt nu ook voor massale verwerking opgepakt.

De aanpak vraagt dat 'de business' een beetje inboet op specifieke wensen zodat generieke solution building blocks gebruikt kunnen worden. Leveranciers kunnen het openbreken van oplossingen als bedreiging zien, dus moeten meegenomen worden in het opbouwen. Het ArchiXL model helpt daarbij marktsegmenten te herkennen.

Er wordt afgesproken vraagbundeling en leveranciersmanagement nog een keer in gebruikersraad te bespreken.

Presentatie Belastingdienst bouwblokken voor kantoorautomatisering (PDF, 1,73 MB)[4]

Virtueel Mobile Competence Centre[bewerken]

Toine presenteert de Agile ontwikkelingen van de Belastingdienst om in te spelen op de vraag om mobiele toepassingen binnen de Belastingdienst. Om snel en zonder stapels papierwerk iets te kunnen realiseren, is omdat daar behoefte aan was vanuit de organisatie een virtueel Mobile Competence Centre (MCC) ingericht. Hier zijn alle takken van de organisatie samengebracht. Er wordt gebruik gemaakt van een eigen Agile ontwikkelomgeving en een eigen Enterprise Appstore. Zo worden expertise en ervaring opgebouwd en kan intern aangesloten worden op de beveiligde omgevingen.

Deze werkwijze heeft inmiddels andere partijen binnen de overheid getrokken. Het team ontwikkelt ook voor RWS, SZW, SSC-ICT DJI en de RijksAppStore. Ook marktpartijen komen kijken naar de oplossing voor de enterpriseomgeving.

Een uitgangspunt is dat 'dekstop first' niet nodig is maar dat juist begonnen kan worden met mobiele applicaties omdat mobiele apparaten andere mogelijkheden hebben, vooral vanwege de sensoren. Het team heeft een ander paradigma op beveiliging dan de klassieke security specialisten en ziet juist extra veiligheidsmogelijkheden op mobiele systemen. Een vraagstuk blijft nog wel hoe beheer van agile applicaties moet worden geregeld.

Als voorbeeld wordt de case gegeven van: Fiscale Surveillanten. Zij gingen met papierwinkel naar beginnende bedrijven die administratie niet op orde hadden. Voor hen is een voorziening gemaakt om zelf een werkplanning te maken voor de volgende dag en wordt de werkvoorraad digitaal meegenomen. Hiermee is de productiviteit gestegen, omdat voorkomen wordt dat niet verder gewerkt kan worden wanneer de papieren werkvoorraad van die dag op is.

Na de presentaties vond demonstratie plaats van de verschillende toepassingen waaraan door het Competence Centre wordt gewerkt.

Jaarplan 2015[bewerken]

Aan de hand van het Jaarplan (PDF, 43 kB)[5] is in rondgang bij de leden gesproken over de wens voor NORA en de positionering van NORA ten opzichte van de Digicommissaris en de dochters. Er zijn verschillende onderwerpen genoemd waar NORA aandacht aan moet besteden, wat in de eerder genoemde enquete uitgediept zal worden. De inhoudelijke verdieping voor 2015 lijkt een flinke ambitie, die gebelanceerd kan worden door de trends en ontwikkelingen die dochters uitwerken, te volgen. NORA kan daarbij generaliseren voor ketenaspecten en verwijzen naar verdieping in dochters. Daarnaast is een wens om NORA meer te richten op het proces van architectuur: “van gelijk hebben naar gelijk krijgen” en de meerwaarde aan te tonen.

NORA hangt onder de Regieraad Interconnectiviteit van de Digicommissaris. De scope van NORA is breder dan interconnectiviteit. Een openstaande vraag is of, en hoe, NORA die andere regieraden iets wil bieden. Ook zou NORA

NORA is veel gebruikt als beeldtaal voor de e-overheid en die rol kan vernieuwd opgepakt worden. Het nut van de beeldtaal uit NORA 3.0 wordt erkend. Discussiepunt in de gebruikersraad is wel welke vorm en inhoud de beeldtaal moet hebben en voor welke doelgroepen die is bedoeld. Metaforen kunnen tot onjuiste analogieën/interpretaties leiden. Architecten willen juist een genuanceerd en volledig beeld geven. Zo roept het “Rotonde-model” op basis waarvan een vernieuwde beeldtaal zou moeten komen nog veel discussie op. De bestaande beeldtaal is immers algemeen geaccepteerd. Het risico is dat 'met het badwater het kindje wordt weggegooid”.. Voor een werkgroep over beeldtaal stellen zich beschikbaar: Jacques Verdaas, Theo Peters en Wim Bakkeren.

Peter de Leeuw: Een andere wens is bij NORA ondersteuning om meer effectief met architectuur om te gaan; het verbeteren van de processen waar architectuur in zit. Dat kan enerzijds door inbedden in de governance van de overheid, zoals bij de Digicommissaris en het BIT, anderzijds bij het standaardiseren van architectuurwerkwijze in de processen van overheden.

Norbert van Dijk: NORA zou zich inderdaad meer op het proces, de rol en positie van de architect kunnen richten. In het verleden werd door NORA geschreven over Werken Onder Architectuur. Willem Kossen merkt daarbij op dat het proces van voortbrenging in de organisatie wel materiaal vereist dat bruikbaar is! Herriët en Michelle geven aan dat dit juist is, maar dat er wel de plechtige belofte is gedaan geen inhoudelijke slagen met de NORA te gaan maken en op zoek te gaan naar voorbeelden en een leerproces in te richten.

Wim Bakkkeren: het is belangrijk onderscheid te maken tussen uitspraken met status die impact hebben op interoperabiliteit, en uitspraken die voor kennisdeling zijn (adviezen voor goede implementatie). Afhankelijk van de positionering van NORA als sec referentiearchitectuur of ook 'sol-architectuur' voor de Nederlandse overheid, kan de Visie op het stelsel van overheidsgegevens een functie hebben binnen NORA als stip op horizon. Daarmee kan het onder de aandacht komen van alle regieraden van de Digicommissaris.

Jaap van der Veen pleit voor zelfverkopende, aantrekkelijke model-oplossingen. Zorg dat NORA toegankelijk, bruikbaar en aantrekkelijk is, dat verkoopt! Verbeter de user-interface van de NORA wiki. Jaap meldt dat de belastingdienst geen eigen normenkader meer heeft voor beveiliging, maar rechtstreeks verwijst naar NORA katern Beveiliging. Herriët doet Jaap het verzoek de eerstvolgende keer te komen met een vingeroefening, 'n eerste opzet van de BaselineInformatievoorziening Beveiliging.

Eric Nijenhuis: er is geen directe vraag, maar wel een aanbod. De uitdaging is om het toch aan de man te brengen. Architectuur moet gekoppeld worden aan huidige ontwikkelingen zoals het BIT. Een prioriteit is nu inhaken op regieraden en voorkomen dat de vraagstukken te veel losstaand behandeld worden door opknippen in vier regieraden.

Ben Zwarteveld ziet NORA graag vraaggestuurd werken in kleine stapjes, waarbij ruimte voor ieder wordt gelaten om op zijn eigen manier te werken.

Norbert van Dijk ervaart binnen Logius afstand tussen de NORA en de dagelijkse praktijk bij Logius. Men heeft niet zoveel aan NORA-principes. Een technisch vlak wordt gemist in de NORA. Michelle van Dijk diept dat vraagstuk graag uit in een werkgroep.

Rinus Braak raadt een meersporentraject aan om tussentijds resultaten te zien van de ambitieuze doelstellingen. Hij heeft behoefte aan een beeld van wat er uit de samenleving komt aan ontwikkelingen en trends, zoals 'Het Nieuwe Werken' en wat dat betekent voor NORA.. Hij vraagt aandacht voor waardecreatie. Het lijkt erop dat bij de NORA de overheid 'in the lead' is. NORA zou misschien meer moeten kijken naar de vragen van de burger en hoe overheden daar op kunnen aansluiten. Herriët stelt voor op enig moment in de gebruikersraad 1 uur vrij te maken om stil te staan bij die ontwikkelingen en trends en de gevolgen voor de NORA.

Ellen van der Steen vraagt aandacht voor zaakgericht werken, een onderwerp dat binnen de gemeente Apeldoorn heel erg speelt.

Sergio Richardson kaart als groot vraagstuk aan: hoe pas je alle referentiearchitecturen toe (bij voorbeeld: GEMMA vs VeRA vs NORA). Daarnaast zijn de onderwerpen Knooppunten en Verbinden cruciaal.

Jan Ploeg en Jacques Verdaas merken op dat het jaarplan nog veelomvattend is en veel acties bevat. Er zouden prioriteiten gegeven moeten worden aan acties. Jan roept op de verdieping van onderwerpen te laten vallen en over te gaan tot het inkorten van het  lijstje met inhoudelijke onderwerpen. Volgens hem zou het jaarplan gericht moeten zijn op het bevorderen van het gebruik van NORA. Hij legt uit dat bij EAR nu gekozen is om de kennisrepository in de wiki niet verder te verdiepen maar vooral naar projectleiders en architecten toe gaan voor persoonlijk benadering en te werken aan de community voor rijksarchitecten. Hij roept daarom op de verdieping van onderwerpen te laten vallen.

Jacques Verdaas houdt hoge verwachtingen bij overerving uit NORA. Naast principes neemt hij ook graag standaarden en generieke diensten af uit NORA. Hij merkt op dat het woord 'keten' nauwelijks voorkomt in het jaarplan.

Willem Kossen sluit aan bij de wens om meer in community te werken door te kijken naar hoe het CIP van de manifestgroep bijeenkomsten heeft. Het jaarplan kan wat hem betreft meer SMART. Willem? hoopt dat in opdracht van de Digicommissaris, door NORA een uitwerking van de GDI-architectuur kan worden gemaakt. Daarnaast is belangrijk om het nut van NORA en architectuur voor de kwaliteit van dienstverlening duidelijk aan de man te brengen.

Een gebruikersvraag vanuit GEMMA[bewerken]

Theo Peters presenteert[6] de vernieuwing van GEMMA. Alle kennis is nu ondergebracht in de wiki op GEMMAonline.nl.

GEMMA is geen voorschrijvende architectuur, maar een model dat door gemeenten kan worden vertaald naar de eigen situatie. GEMMA bevat architectuurprincipes, informatiemodellen en berichtenstandaarden van het Forum Standaardisdatie en berichtenstandaarden die overeengekomen zijn met leverancies voor gemeenten.

GEMMA 2 probeert op samenwerkingsverbanden een antwoord te bieden en gemeenten te helpen hun doelen te bereiken. In het nieuwe document is expliciet de match met NORA opgenomen. Nieuw is de opname van Bedrijfsfuncties en bedrijfsobjecten in GEMMA. Deze worden KING-breed toegepast, zoals bij de GEMMA softwarecatalogus. Het StUF testplatform zorgt er vervolgens voor dat leveranciers hun compliancy kunnen bewijzen door een testrapport te verkrijgen dat ze in de softwarecatalogus kunnen opnemen.

Naar aanleiding van de presentatie en de principes uit GEMMA wordt vastgesteld dat in de volgende gebruikersraad gediscussieerd zal worden over de rol van principes. Wie stelt ze vast en geeft prioriteiten aan? Volgt een referentiearchitectuur of enterprisearchitectuur de beleidsuitspraken en visiestukken van de organisatie of hergebruikt ze die van NORA?

De leden van de gebruikersraad wordt gevraagd de twee documenten te reviewen. Hierover zal een aparte mail worden nagezonden.


WVTTK[bewerken]

Er zijn geen extra punten ingebracht.

Referenties[bewerken]