NORA Gebruikersraad/2022-04-05
Bijeenkomst van NORA Gebruikersraad op dinsdag 5 april 2022, 14.00-17.00 uur, locatie: online (MS Teams).
Doel: Besluit- en visievorming
Doelgroep: Leden van de NORA Gebruikersraad (architecturen & stakeholders) .
14.00 Opening en mededelingen[bewerken]
- De Kamerbrief hoofdlijnen beleid voor digitalisering (PDF, 1,04 MB) is door velen al gesignaleerd. Besloten is dit als Beleidskader op te nemen in de NORA.
Actiepunt 2022-04-05/A: Ellen van der Steen (ZgW), Douwe Pieter van den Bos (JenV), Joost Bekel (DNB), Nadeem Taverne (EZK), Eric Nijenhuis (UWV) i.s.m. NORA Beheer: Beleidskader digitalisering analyseren en dat in de NORA opnemen
- Binnenkort is de kick off van de Programmeringsraad GDI onder voorzitterschap van Dick Benschop, met de voorzitters van de programmatafels, en de instelling van de Architectuurraad GDI.
- Op 23 februari bracht de EU CIE het voorstel van de EU Data Act uit. Dat zit iets meer op digitale economie (EZK-kant) maar is ook voor het openbaar bestuur relevant. Er loopt een traject Digitalisering Visum-procedures in de EU, dat wellicht een paar departementen (en uitvoering) zal raken.
- De werkwijze van de Regeringscommissaris Informatiehuishouding sluit aan bij Werken aan Uitvoering (WaU) en het Dienstverleningsconcept (DVc). Het onderwerp verdient ook aandacht vanuit de Gebruikersraad.
- Kijk daarom eens naar de technische briefing van de regeringscommissaris (video, duur ca. 30 minuten).
- NORA Beheer en het Bureau Programmeringsraad GDI zijn met elkaar in gesprek om de principes en begrippen nader af te stemmen. We willen dat liefst nog in april 2022 afronden.
Actiepunt 2022-04-05/B: Tom Peelen (GDI-Architectuur), Ralph Barten (SVB), Robert van Wessel (ICTU) en Eric Brouwer (ICTU): Voorstel uitwerking principes en begrippen uitwerken en inbrengen in de NORA Gebruikersraad
14.15 Voorzitterschap en vice-voorzitterschap Gebruikersraad NORA[bewerken]
Uit gesprekken met leden blijkt dat velen -naast hun huidige rol voor een NORA Familielid en architectuur-fora- weinig tijd hebben om een actieve rol te vervullen als voorzitter van de NORA Gebruikersraad. Daarnaast vinden sommigen dat zij nog niet genoeg (historische) kennis hebben van de NORA om -ook in externe gremia- het Nationale gedachtegoed over te brengen. Een oplossing is wellicht om te kiezen voor een tijdelijke en roulerende voorzitter en een vaste vice-voorzitter.
Aangezien dit de laatste vergadering is waar Nadeem als voorzitter bij aanwezig is en er nog geen kandidaten zijn, is voorgesteld dat deze rol tijdelijk wordt vervuld door Eric Brouwer vanuit NORA Beheer.
Vanuit NORA Beheer zien we echter graag meer brede en actieve betrokkenheid vanuit de leden en achterban van de NORA Familie, met name ook bij (het besturen van) de NORA Gebruikersraad. Dat immers bindt de leden onderling: de NORA bestaat alleen bij gratie van de Familieleden.
Besluit: NORA Beheer doet een voorstel voor de invulling van voorzitter en vice-voorzitter.
Hierna spreekt Eric Brouwer namens de NORA Gebruikersraad zijn bijzondere waardering uit voor Nadeem Taverne die sinds 2018 het voorzitterschap op zich heeft genomen en daarbij de bijeenkomsten op strakke een resultaatgerichte wijze heeft gestuurd. De 1e mijlpaal was meteen de Opzet en werking van de NORA Gebruikersraad, waarin duidelijk is gemaakt wat het doel is van deze raad en welke -niet vrijblijvende- rollen de leden daarin hebben.
Daarnaast heeft Nadeem ook de actiepuntenlijst geïntroduceerd, waardoor beter inzicht kwam in (de voortgang van) toegezegde actiepunten van ons allen.
En ook de deelnemerslijst komt van de hand van Nadeem, om zicht te krijgen op de groei van het aantal leden en toehoorders van de NORA Gebruikersraad.
Ook de Positionering van de NORA is door initiatief van Nadeem opgepakt, waardoor de verbinding van architectuur met niet-architecten kan worden versterkt.
Het rondje langs de CIO-offices van de ministeries was leuk om samen te doen.
Bij dit alles hebben we de betrokkenheid en menselijke kant van Nadeem zeer gewaardeerd. Zijn typische vraag "hoe gaat het met je?", past geheel bij zijn LinkedIn profiel.
Al met al heeft Nadeem gezorgd voor betekenisvolle stappen in de doorontwikkeling van de NORA en daar zijn we hem zeer erkentelijk voor !
Namens ons allen is Nadeem in de bloemetjes gezet en heeft hij een fles Champagne gekregen om zijn mooie bijdragen in stijl te vieren.
14.25 Status uitwerking NORA Architectuur Principes (NAP’s)[bewerken]
Robert van Wessel (ICTU) licht aan de hand van een presentatie (PDF, 442 kB) de status toe van de openbare review en de lopende werkzaamheden van de Werkgroep Kernwaarden.
Met 758 reacties van 64 personen uit 40 organisaties, overtreft de oogst van de openbare review de verwachtingen. Op 17 mei volgt een online feedback sessie, en op 7 juni worden de wijzigingen voorgelegd aan de NORA Gebruikersraad. Het plan is om eind 2022 de gehele nieuwe versie op NORA online te hebben afgerond.
De voorgestelde wijzigingen zullen impact hebben op de van de NORA afgeleide (referentie)architecturen, vandaar dat de leden van de Gebruikersraad wordt verzocht hun achterban te gaan informeren over de aankomende wijzigingen. De vraag daarbij is om aan te geven op welke termijn zij verwachten (delen van) de wijzigingen te zullen doorvoeren en welke hulp ze daarbij nodig hebben vanuit de Werkgroep Kernwaarden en NORA Beheer (niet allemaal tegelijkertijd a.u.b. ;-) ).
Dit leidt tot een korte gedachtewisseling over enerzijds het Kabinetsbeleid voor het overheidsbreed toepassen van de NORA en anderzijds de mate waarin de wijzigingen passen binnen de huidige architecturen en de mogelijkheden voor de organisaties om die wijzigingen door te voeren. De leden onderkennen dat overerving waarde heeft en dat het goed is om de ondersteuning door de Werkgroep en NORA Beheer te kunnen doseren.
Verwezen wordt ook naar het gedachtegoed in de NORA over Overerven en Harmonisatie.
In het kader van de handreiking die de nieuwe NORA-wijziging is bedoeld te zijn en met het oog op vrijheid zonder vrijblijvendheid, besluit de Gebruikersraad:
- geen termijn te stellen waarbinnen architecturen wijzigingen door zouden moeten voeren;
- dat de leden eerst een korte impactanalyse zullen uitvoeren;
- dat het goed zou zijn wanneer we elkaar binnen 6 maanden kunnen informeren over hoe met de wijzigingen zal worden omgegaan.
Actiepunt 2022-04-05/C: Elk lid: Uitvoeren impactanalyse bij zijn (referentie-)architectuur
14.35 Versterken onderlinge relaties familieleden – planning[bewerken]
Eric Brouwer en Youetta de Jager lichten de status toe van het rondje langs de velden.
Via deze gesprekken willen we beter in beeld willen krijgen hoe NORA Familieleden omgaan met:
- openbare publicatie van de architectuur
- architectuur-overleggen
- het Dienstverleningsconcept
- de relatie met WaU
- Beleidskaders
- Doelen
- NAPs
- GDI-architectuur / Interactie
en andere voor hen relevante zaken.
In de periodes tussen de bijeenkomsten van de Gebruikersraad willen we spreken met enkele Familieleden (liefst tijdens hun architectuur-bijeenkomst), zodat we de bijeenkomst van de Gebruikersraad daaropvolgend verslag kunnen doen en weer afspraken kunnen gaan maken met andere Familieleden.
Afgesproken is dat we de komende maanden langsgaan bij: SVB (Geer Haas), WILMA (Roel van den Berg), JenV (Douwe Pieter van den Bos) en de Veiligheidsregio’s (Peter Ammerlaan).
Actiepunt 2022-04-05/D: NORA Beheer: NORA Beheer maakt afspraken met betrokkenen
14.45 Aansluiting juiste tafels en gremia[bewerken]
Dit onderwerp is aan de orde geweest in de vorige [Gebruikersraad/2022-02-01], agendapunt 3. Vanuit NORA Beheer is een voorstel gedaan voor de Positionering NORA.
Het voorstel is kort besproken. Er zijn diverse acties voorgesteld om onderdelen nader uit te werken.
Besloten is die acties niet allemaal tegelijkertijd op te pakken. We beginnen met de positionering richting PGDI / OBDO met als raakvlak de GDI-architectuur (GA) en MIDO, hetgeen op 7 juni op de agenda staat. Daarnaast zal dit ook onderwerp van gesprek zijn in het "Rondje langs de Familieleden", zodat ook vandaar uit de volgende keer terugkoppeling kan plaatsvinden. In dat kader wordt ter inspiratie al verwezen naar de positionering van de WILMA en naar de Visie op de NORA Familie.
14.55 Pauze[bewerken]
10 minuten om even NIET achter een scherm te zitten.
15.05 NORA en het Coalitieakkoord[bewerken]
Tijdens deze sessie hebben we gesproken over: Coalitieakkoord "Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst", op basis van vragen als:
- Wat valt jullie op in de relatie tussen het Coalitieakkoord en de NORA?
- Welke Familielid doet daar al wat mee?
- Wat zouden we er mee moeten doen vanuit NORA gezien?
- Analyseren we het als een Beleidskader?
- Welke nieuwe doelen zijn daarin opgenomen voor de algemene Dienstverlening?
Uit de reacties komt naar voren dat:
- Het woord Dienstverlening slechts 2 x is genoemd (red: "financiële dienstverlening bij de hulp aan sekswerkers" en "betere en toegankelijkere dienstverlening voor Nederlanders in het buitenland (o.a. via een sterker postennetwerk)", maar voor alle domeinen zijn nieuwe acties en diensten benoemd.
- NORA of Architectuur is niet genoemd (red: wellicht is dat ook goed, want daar zou de politiek niet over hoeven gaan).
- Met name het hoofdstuk Versterking Democratische rechtsorde heeft relatie met Kwaliteitsdoelen en NAPs van NORA (zeker de 2 onderdelen: Relatie Burger-Overheid en Versterken van democratische instituties).
- WaU daar veel aandacht krijgt: dat is goed want ook bij ZgW komt de noodzaak naar voren om dat aan te pakken.
- Daarnaast ook het hoofdstuk Digitalisering: de daar genoemde onderwerpen mogen niet missen in de NORA, al blijft het in 1e instantie beperkt tot het bepalen waar die onderwerpen relevant zijn qua architectuur voor de dienstverlening van de overheid.
- Daar duidelijk aandacht is voor de publieke waarden !
- Met ambitie: Nederland wordt het digitale knooppunt van Europa en krijgt robuust, supersnel en veilig internet in alle delen van het land.
- Maar er komt ook veel op ons af vanuit Europa: digitale identiteiten, een e-Wallet, internetverbinding GaiaX e.d.
- Niet duidelijk is in hoeverre de genoemde aspecten van Digitalisering uitgelijnd zijn met (de implicaties van) de NAPs.
- Als Gebruikersraad zijn we nu nog reactief i.p.v. dat we pro-actief advies geven aan de bestuurders over dit soort ontwikkelingen.
- Op de agenda van de Gebruikersraad mag daarom wel een plekje worden ingeruimd om met elkaar nieuwe ontwikkelingen te bespreken en die te plaatsen in het grotere kader van de Dienstverlening.
Besloten is het Coalitieakkoord ook op te nemen als Beleidskader en in de eerstvolgende Gebruikersraad tenminste 1 uur te reserveren om te bespreken hoe het past op het Dienstverleningsconcept en hoe we daar het beste mee kunnen omgaan. Ook in relatie tot de initiatieven voor het 1 loket van
WaU en de uitwerking van Interactie van de GDI-Architectuur (GA).
Actiepunt 2022-04-05/E: NORA Beheer: NORA Beheer zal de bespreking van het hanteren van het Coalitieakkoord als beleidskader voorbereiden
15.35 Verslag en actiepuntenlijst[bewerken]
Het verslag van de vorige bijeenkomst is goedgekeurd.
Thema's voor de NORA Gebruikersraad staan op de voorraadagenda.
Actiepunt 2022-04-05/F: NORA Beheer: Voorraadagenda zover mogelijk invullen
| ID | Actiehouder | Actiepunt | Deadline | Voortgang | Updates |
|---|---|---|---|---|---|
| 2022-04-05/B | Tom Peelen (GDI-Architectuur), Ralph Barten (SVB), Robert van Wessel (ICTU) en Eric Brouwer (ICTU) | Voorstel uitwerking principes en begrippen uitwerken en inbrengen in de NORA Gebruikersraad |
2022-06-07 | voltooid | 1 |
| 2022-04-05/F | NORA Beheer | Voorraadagenda zover mogelijk invullen Voorraadagenda zover mogelijk invullen en van actiehouders en maandplannning voorzien |
2022-06-07 | voltooid | 1 |
| 2022-04-05/C | Elk lid | Uitvoeren impactanalyse bij zijn (referentie-)architectuur |
2022-06-07 | bezig | 3 |
| 2022-04-05/G | NORA Beheer | Actiepuntenlijst actualiseren Actiepuntenlijst actualiseren |
2022-06-07 | voltooid | 1 |
| 2022-04-05/A | Ellen van der Steen (ZgW), Douwe Pieter van den Bos (JenV), Joost Bekel (DNB), Nadeem Taverne (EZK), Eric Nijenhuis (UWV) i.s.m. NORA Beheer | Beleidskader digitalisering analyseren en dat in de NORA opnemen |
2022-06-07 | bezig | 3 |
| 2022-04-05/D | NORA Beheer | NORA Beheer maakt afspraken met betrokkenen NORA Beheer maakt afspraken met betrokkenen |
2022-06-07 | bezig | 4 |
| 2022-04-05/E | NORA Beheer | NORA Beheer zal de bespreking van het hanteren van het Coalitieakkoord als beleidskader voorbereiden NORA Beheer is bereid de bespreking voor te bereiden a) ter afweging of het Coalitieakkoord voor de NORA als beleidskader te hanteren is, en b) wat de relatie is met het Dienstverleningsconcept |
2022-06-07 | geparkeerd | 1 |
Voor het volledige overzicht van actiepunten, zie de tabel: Actiepunten
Actiepunt 2022-04-05/G: NORA Beheer: Actiepuntenlijst actualiseren
15.50 Wvttk[bewerken]
De volgende bijeenkomst willen we graag hybride organiseren: fysiek op locatie bij ICTU, met de mogelijkheid om via een e-meeting aan te sluiten.
16.05 Pauze[bewerken]
10 minuten om even NIET achter een scherm te zitten !
16.15 Referentiearchitectuur RoG en Solid[bewerken]
Bert Lukkien geeft een presentatie (PDF, 1,31 MB) waarin hij Regie op Gegevens (RoG) toelicht vanuit een conceptuele benadering (dus niet te technisch), geheel in lijn met de actuele referentie-architectuur. Daarin staan het inzien, laten corrigeren en het delen van persoonsgegevens centraal.
Via “Inkijk” kan je als burger kijken of een gegeven correct is. Zo niet, dan kan je het laten “Corrigeren” en als het correct is, kan je het (laten) “Verstrekken”.
Onderzocht wordt wat de rol van de overheid is bij RoG en met name bij het delen van de persoonsgegevens van burgers?
Gedacht wordt aan het beschikbaar stellen van een Persoonlijke Gegevens Omgeving zoals dat in de Zorg met het MedMij stelsel is uitgewerkt in de Persoonlijke Geneeskundige Omgeving (PGO). Echter, de PGO werkt nog niet goed niet in de Zorg: dat ligt niet aan de techniek (die 20% is van de oplossing), maar vooral aan bestuurlijke en organisatorische zaken (die 80% uitmaken van de oplossing).
Hoe gaan we dat dan werkend krijgen?
Met name de gegevensuitwisseling tussen Overheid en private partijen en Financieringsconstructies (vergoeding voor gegevensverstrekking) zijn de te overwinnen obstakels.
Deze opzet van RoG past in een brede (vooral Europese) ontwikkeling, waarbij Solid een van de vele (tientallen) oplossingen is die daarin mogelijk zijn.
Pieter van Everdingen (PLDN) gaat in zijn
presentatie (PDF, 3,32 MB) verder in op Solid:
- Korte introductie Solid
- Potentieel van Solid, i.h.b. op het deelaspect controle teruggeven aan de gebruikers (link met RoG)
- Belang om Solid verder te verkennen: internationale ontwikkelingen (o.a. vanuit uitspraken binnen de EU-context over datacontrole, privacy en mogelijk misbruik van data en vanuit de Solid-gerelateerde Burgerprofiel activiteiten in België)
- Het idee vanuit Solid is om elke persoon een WebID (URI) te geven en daarmee dus te traceren (qua privacy zien velen dar nog wel een nadeel)
- Solid is een set van specificaties die voortborduren op het www, en ze zijn nog niet af ...
Helaas was er geen tijd meer om nog in te gaan op de publieke consultatie op de referentie-architectuur RoG die medio april 2022 van start zou moeten gaan of op de wijze van inbedding van de referentie-architectuur RoG in de NORA-wiki. Dat zal een volgende keer in een thema-bijeenkomst kunnen worden opgepakt.