NORA Gebruikersraad/2022-11-15
Bijeenkomst van NORA Gebruikersraad op dinsdag 15 november 2022, 15.00-17.30 uur, locatie: hybride: op locatie bij ICTU en online (Teams).
Doel: Besluit- en visievorming
Doelgroep: Leden van de NORA Gebruikersraad (architecturen & stakeholders) .
Dit is een conceptagenda
15.00 uur - Mededelingen[bewerken]
- Het idee bestaat om NORA en GDI zowel bestuurlijk als operationeel meer samen te brengen. Hiertoe is een concept notitie opgesteld voor het bestuur MIDO, BZK/DS en BZK/CIO Rijk. Paul Zeef (BZK) deelt de laatste stand van zaken met ons. In klein verband is nagedacht over de samenhang tussen GDI en NORA. Daarbij is stil gestaan bij de vraag: hoe komen beleid en uitvoering samen bij (architectuur)vraagstukken. De architectuurfunctie zal iets anders aangepakt worden, waarbij het uitgangspunt is: elkaar versterken, de doeltreffendheid verbeteren, waarbij de Architectuurraad de hoeder is van de NORA en de expertgroepen van de NORA inhoud voorstellen. De denklijn krijgt steun, waarbij de Gebruikersraad van de NORA ideeën in zal brengen. De wijze waarop het proces vorm moet krijgen moet nog nader worden uitgewerkt.
- Op 7 november j.l. heeft de Architectuurraad GDI complimenten gegeven voor het werk en het resultaat van de NORA RFC en haar steun daarvoor uitgesproken, opdat deze RFC met een positief advies ter bekrachtiging kan worden voorgelegd bij het OBDO.
- Conform het verzoek van de Gebruikersraad is in afstemming met EZK de implicatie nummer 85 Kies bij cloudoplossingen SaaS boven PaaS boven IaaS aangepast.
- Op 17 november a.s. wordt uitleg gegeven over de RFC Bindende architectuurafspraken 2022. Klik hier voor de Handreiking RFC (PDF, 3,36 MB).
- Vanuit de Overkoepelende Werkgroep GDI Architectuur wordt momenteel een overzicht opgesteld van grote overheidsprogramma's en EU-initiatieven die voor alle Nederlandse overheidsorganisaties relevant zijn. Zodra dat gepubliceerd wordt zal het met de Gebruikersraad worden gedeeld. Zie alvast de aanzet van de NL Funnel. Wie nog geen toegang heeft kan hiertoe een verzoek sturen aan eric.brouwer@ictu.nl
- NORA Beheer is in gesprek met de beheerder van DigiGO, de architectuur voor de digitalisering van de Gebouwde Omgeving. Het BIM-loket valt daar nu ook onder.
- Nieuwe en vertrekkende leden: Roel van den Berg stopt met zijn activiteiten voor de WILMA en geeft het stokje van het lidmaatschap door aan Guido van der Kolk. Chandro Kandiah introduceert collega en vervanger Margriet Cox.
15.40 uur - Besluitvorming[bewerken]
Toetreding nieuw familielid[bewerken]
Door de gezamenlijke netbeheerders (landelijk en regionaal) is een capability model ontwikkeld om eenvoudiger te kunnen samenwerken bij de veranderingen door de energietransitie. Dit model bestaat uit business capabilities, business objecten en waardestromen. Het is een publiek model dat wordt ontsloten via NBility.
Om de zichtbaarheid van het model te vergroten en aan te kunnen sluiten bij andere landelijke architectuur-initiatieven, wordt NBility aangemeld als NORA familielid NBility (Netbeheerders Business Capability). Ton van der Knaap (Stedin) licht e.e.a. toe met een presentatie (PDF, 2,35 MB).
Vanuit NORA Beheer wordt nog een geboortekaartje geregeld met een bijbehorend kennismakingsmoment. De Gebruikersraad geeft een groot compliment aan Ton en zijn achterban voor de professionele aanpak van de architectuur!
Actiepunt 2022-11-15/A: Leden van de GR: Vragen mbt NBility richten aan Ton
De Gebruikersraad stemt in met het lidmaatschap voor NBility.
Goedkeuring Jaarplan 2023[bewerken]
Gegeven de lopende werkzaamheden, diverse ontwikkelingen die Nationaal spelen en het beschikbaar gestelde budget, is door NORA Beheer een Jaarplan NORA 2023 opgesteld waarin het budget is toebedeeld aan diverse werkzaamheden en resultaten.
Eric Brouwer licht het Jaarplan 2023 kort toe. Hoofdpunten zijn: de wens om meer aan te sluiten bij de grote overheidsprogramma's, de wiki te verbeteren, en de focus te houden op de belangrijke dingen die we nu al doen, zoals met name de verbinding met de GDI-Architectuur en de RFC 2022.
De NORA Gebruikersraad stemt in met het Jaarplan 2023.
Verzoek om het overzicht met de samenhang van overheidsarchitecturen te beheren[bewerken]
Op verzoek van de Architectuurraad GDI (AR GDI) heeft de Overkoepelende Werkgroep GDI Architectuur een overzicht gemaakt van de samenhang van overheidsarchitecturen. Zie bijgevoegde notitie (PDF, 862 kB) die op 22 september 2022 bij de AR GDI is ingebracht. Tom Peelen (bureau MIDO) licht toe waarom dit overzicht als een "levend document" wordt beschouwd. We zien de principes, standaarden en bouwblokken en dergelijke als het DNA van de NORA Familie, en in die zin is het de ambitie om daar waar het kan zowel overzicht te bieden, als ook samenhang te brengen. Het hebben van een overzicht als dit, zien we daarbij als een randvoorwaarde.
De NORA Gebruikersraad stemt in met het in beheer nemen van het overzicht en de publicatie ervan op www.NORAonline.nl
Actiepunt 2022-11-15/D: NORA Beheer: Inbeheername overzicht overheidsarchitecturen
Verzoek om het NORA PSA-format te actualiseren[bewerken]
Het NORA PSA-format is gebaseerd op formats die bij diverse private- en overheidsorganisaties in gebruik zijn en conformeert zich aan ISO 42010-2011 (Systems and software engineering — Recommended practice for architectural description of software-intensive systems). Het PSA-format behoeft nu echter actualisatie. De aanleidingen hiervoor zijn de aangekondigde nieuwe versie van ISO 42010 die in oktober dit jaar moet verschijnen en de vernieuwing van de NORA zelf door de lopende RFC Bindende architectuurafspraken 2022. Zie de PSA-notitie die op 7 november 2022 bij de AR GDI is ingebracht. Vanuit NORA Beheer wordt hieraan nog enige urgentie toegevoegd, aangezien de informatie over (een format voor) een PSA (Project Startarchitectuur) in de top 10 staat van de meest geraadpleegde wiki-pagina's .
De NORA Gebruikersraad is verzocht een werkgroep in te stellen die de actualisatie van het NORA PSA-format ter hand neemt en een indicatie te geven wanneer die actualisatie zal zijn afgerond. Bas Kaptijn (ICTU), de huidige contactpersoon voor het instrument / thema PSA (Project Startarchitectuur), heeft reeds laten weten bij deze actualisatie mee te zullen helpen.
Actiepunt 2022-11-15/B: Leden van de GR: Gezocht: mensen die willen helpen bij het opstellen, reviewen en afstemmen van een nieuw PSA format, op te leveren voor 1 maart 2023
Besluit over Informatiemodel voor applicaties[bewerken]
Er is een informatiemodel volgens de MIM-standaard ontwikkeld voor applicaties, dat invulling geeft aan de informatie-laag en waarmee een relatie kan worden gelegd met de applicatie-laag. Een eerste opzet is al in de NORA opgenomen. Roel van den Berg (HWH) legt ons in een presentatie (PDF, 1,06 MB)kort uit wat dat voor de architecturen van de NORA Familie kan gaan betekenen. Vijf partijen trekken hierin samen op, te weten Kennisnet, GGD-GHOR, VNG, NIPV en het Waterschapshuis. Het resultaat van deze samenwerking, die de weg opent naar een toekomst voor onder meer een gezamenlijke software catalogus en informatiemodel, is geen verplicht onderdeel van de NORA maar een inspirerend voorbeeld dat in het kader van kennisdeling wordt gepubliceerd eñ uitgedragen.
De NORA Gebruikersraad stemt in met het opnemen van dit model in de NORA als voorbeeld voor andere (referentie)architecturen.
Goedkeuren her-noemen Netwerk-laag naar Infrastructuur-laag[bewerken]
Vanuit de NORA community is het voorstel (PDF, 400 kB) gedaan om de Netwerk-laag te her-noemen naar Infrastructuur-laag, zodat het beter aansluit bij Togaf / ArchiMate en de praktijk. Zie ook de discussie en overwegingen op de overleg-pagina.
Vanuit NORA Beheer is ingeschat dat dit her-noemen niet veel inspanning vergt en niet tot (technische) problemen zal leiden, zodat het advies is hier mee in te stemmen, tenzij leden van de NORA Gebruikersraad kunnen aangeven welke onoverkomelijke bezwaren daartegen bestaan.
Uit de discussie blijkt verschil van inzicht of hier nu wel of niet Togaf / ArchiMate wordt gevolgd. Het voorstel is daarom, mede in het kader van harmonisatie van de verschillende denklijnen, dat betrokkenen hier nog nader over afstemmen en een zorgvuldig overwogen voorstel voorleggen in een volgende Gebruikersraad.
Actiepunt 2022-11-15/C: Leden van de GR: Aanmelden voor het voorbereiden van een voorstel voor het her-noemen van de Netwerklaag
16.20 uur - Actiepunten en voorraadagenda[bewerken]
Beide onderwerpen komen voort uit eerder overleg en zijn niet besproken.
Gezien de tijd die we per onderwerp nodig hebben voor het delen van onze standpunten, is het voornemen om in de vergaderingen minder stukken ter Besluitvorming te behandelen.
Thema's voor de NORA Gebruikersraad staan op de voorraadagenda.
De openstaande actiepunten zijn niet besproken, zodat vanuit NORA Beheer een actualisatie zal worden gegeven, die dan tijdens de volgende keer besproken kan worden.
Het gaat momenteel om de volgende onderhanden zijnde actiepunten:
Actiepunt 2022-09-13/A: NORA Leden: Oproep aan de leden om de NORA Familie te lezen
Actiepunt 2022-09-13/B: NORA Leden: Oproep aan leden om deel te nemen aan het thema AI en Algoritmen
Actiepunt 2022-09-13/C: NORA Leden: Oproep aan de leden inzake behoefte aan hergebruik van registraties van standaarden
Actiepunt 2022-04-05/D: NORA Beheer: NORA Beheer maakt afspraken met betrokkenen.
Actiepunt 2022-06-07/A: NORA Beheer: Opvolging van het advies inzake thema's begeleiden
Actiepunt 2022-06-07/C: Leden van de GR: Aanvullen begrippen vanuit de eigen achterban
Actiepunt 2022-11-15/E: NORA Beheer: Afstemmen inzake opvolging D.P. van den Bos (JenV)
Actiepunt 2022-11-15/F: NORA Beheer: Afstemmen inzake opvolging Rinus Braak (DICTU)
| ID | Actiehouder | Actiepunt | Deadline | Voortgang | Updates |
|---|---|---|---|---|---|
| 2022-11-15/F | NORA Beheer | Afstemmen inzake opvolging Rinus Braak (DICTU) |
bezig | 2 | |
| 2022-06-07/C | Leden van de GR | Aanvullen begrippen vanuit de eigen achterban Vanuit NORA Beheer is een mailing uitgestuurd aan de leden van de NORA Gebruikersraad om de architectuur-begrippen in het Begrippenkader aan te (laten) vullen vanuit hun eigen achterban. Er zijn reeds 3 reacties daarop ontvangen en we verwachten er nog zeker 15 ... Dit wordt verder opgepakt vanuit het sturen op het DNA van de NORA Familie. |
2022-11-15 | voltooid | 3 |
| 2022-11-15/B | Leden van de GR | Gezocht: mensen die willen helpen bij het opstellen, reviewen en afstemmen van een nieuw PSA format, op te leveren voor 1 maart 2023 We zoeken vier mensen die willen meehelpen. Graag reageren voor 1 december 2022. |
2022-12-01 | bezig | 2 |
| 2022-09-13/A | NORA Leden | Oproep aan de leden om de NORA Familie te lezen Oproep aan de leden om vooral 15 minuten de tijd te nemen om de NORA Familie te lezen. Heb je daarna vragen of opmerkingen, stuur deze dan naar nora@ictu.nl |
2022-12-31 | voltooid | 2 |
| 2022-11-15/C | Leden van de GR | Aanmelden voor het voorbereiden van een voorstel voor het her-noemen van de Netwerklaag We zoeken mensen die willen helpen bij het voorbereiden van het voorstel ter bespreking in de volgende Geruikersraad. Graag reageren voor 1 december 2022. |
2022-12-01 | bezig | 3 |
| 2022-09-13/B | NORA Leden | Oproep aan leden om deel te nemen aan het thema AI en Algoritmen Oproep aan de leden om deel te nemen aan het thema AI en Algoritmen. Heb je interesse, stuur dan een mail naar nora@ictu.nl |
2022-12-31 | voltooid | 2 |
| 2022-11-15/D | NORA Beheer | Inbeheername overzicht overheidsarchitecturen |
2022-12-01 | voltooid | 1 |
| 2022-04-05/D | NORA Beheer | NORA Beheer maakt afspraken met betrokkenen. Op 22 juli is gesproken met een vertegenwoordiging van de PETRA. En inmiddels wordt ook een afspraak gemaakt met Renzo Wouters van de Astra. Vanuit het Jaarplan bezoeken we met regelmaat de familieleden. |
2022-12-31 | voltooid | 4 |
| 2022-09-13/C | NORA Leden | Oproep aan de leden inzake behoefte aan hergebruik van registraties van standaarden Bureau Forum Standaardisatie is geïnteresseerd te vernemen welke behoefte de familieleden hebben voor hergebruik van deze registraties van standaarden. Je kunt je aanmelden bij hans.laagland@forumstandaardisatie.nl |
2022-12-31 | voltooid | 2 |
| 2022-11-15/E | NORA Beheer | Afstemmen inzake opvolging D.P. van den Bos (JenV) |
bezig | 2 | |
| 2022-06-07/A | NORA Beheer | Opvolging van het advies inzake thema's begeleiden Gezien de vele lopende werkzaamheden wordt vanuit NORA Beheer tijdelijk minder prioriteit gegeven aan het reeds op 6 april 2021 goedgekeurde implementatieplan (PDF, 317 kB) en dit is opgenomen in de backlog van het Jaarplan 2023. |
2022-12-31 | geparkeerd | 3 |
| 2022-11-15/A | Leden van de GR | Vragen mbt NBility richten aan Ton Wie aanvullende vragen heeft op de presentatie kan deze richten aan Ton |
2022-12-31 | voltooid | 1 |
Voor het volledige overzicht van actiepunten, zie de tabel: Actiepunten
16.20 uur - Pauze[bewerken]
16.30 uur - Familieberaad[bewerken]
We doen een rondje om de stand van zaken en ervaringen te delen met het uitvoeren van de impact-analyse voor de RFC Bindende architectuurafspraken 2022. Het blijkt dat 4 familieleden concreet aan de slag zijn met de impact-analyse, omdat die de NORA 1 op 1 overerven of willen gaan overerven en hier dus een direct belang bij hebben. De rest is nog niet echt begonnen. De conclusie is dat niet iedereen met dezelfde snelheid zicht zal krijgen op de impact, onder andere vanwege gebrek aan capaciteit om een impactanalyse te doen. Een voorzichtige inschatting is dat het wel circa 12 maanden kan duren eer we zicht hebben op de impact voor familieleden van de NORA.
In het verlengde van de discussie over het overerven speelt de discussie over de samenhang -en verschillen- van de vele overheidsarchitecturen. De kern van de samenhang vormt het DNA van de NORA Familie. Dat DNA is beschreven in de uitleg over de NORA Familie en natuurlijk ook herkenbaar in het Kennismodel NORA.
Als we aan niet-architecten duidelijk willen maken waarom zo veel verschillende overheidsarchitecturen nodig zijn en we de samenhang tussen de familieleden willen versterken, dan moeten we het DNA vanuit de "authentieke bron" gedachte gaan beheren en her-gebruiken (en niet telkens kopiëren en deels veranderen, zoals nu nog vaak met de principes e.d. gebeurt).
Voor elk stukje DNA dat typisch vanuit Architectuur is ontstaan, zullen we moeten afspreken wie het beheer voor z'n rekening neemt en hoe we de huidige kopieën en mutaties daarvan kunnen terugdringen.
De volgende bijeenkomst zullen we hier uitgebreid op ingaan.
Het vervolg op de workshop in de vorige Gebruikersraad in het kader van het Familieberaad verplaatst naar een volgende bijeenkomst. Daarin gaan Marieke Vos en Youetta de Jager samen met ons door met waar we de vorige keer waren gebleven.
Dus pak jouw doos met aantekeningen erbij !
Heb je nog geen doos, dan kan je die aanvragen via nora@ictu.nl