Opslagformaten: verschil tussen versies
(Aanpassing kaders) |
(Inhoud gewijzigd, afbeelding toegevoegd, kaders gewijzigd) |
||
Regel 2: | Regel 2: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
<div class="themapagina"> | <div class="themapagina"> | ||
[[Image: | [[Image:Opslagformaten.png|thumb|300px|right|]] | ||
====Wat is een 'opslagformaat'? ==== | ====Wat is een 'opslagformaat'? ==== | ||
Het opslagformaat van digitale informatie is het formaat oftewel de structuur waarin die informatie is opgeslagen op een gegevensdrager. | Het opslagformaat van digitale informatie is het formaat oftewel de structuur waarin die informatie is opgeslagen op een gegevensdrager. | ||
De digitale duurzaamheid en de digitale toegankelijkheid van digitale informatie is sterk afhankelijk van het formaat waarin het is opgeslagen. Gangbare opslagformaten van tekstverwerkingsprogramma's bijvoorbeeld verouderen vrij snel. Daarom worden tekstdocumenten vaak gearchiveerd in PDF/A (Portable Document Format Archivable), een relatief stabiel en op duurzame toegankelijkheid gericht opslagformaat. Ook ODF (Open Document Format) is een geschikt formaat voor duurzame toegankelijkheid van tekstdocumenten. | De digitale duurzaamheid en de digitale toegankelijkheid van digitale informatie is sterk afhankelijk van het formaat waarin het is opgeslagen. Gangbare opslagformaten van tekstverwerkingsprogramma's bijvoorbeeld verouderen vrij snel. Daarom worden tekstdocumenten vaak gearchiveerd in PDF/A (Portable Document Format Archivable), een relatief stabiel en op duurzame toegankelijkheid gericht opslagformaat. Ook ODF (Open Document Format) is een geschikt formaat voor duurzame toegankelijkheid van tekstdocumenten. | ||
====Waarom zijn opslagformaten van belang?==== | ====Waarom zijn opslagformaten van belang?==== | ||
Informatie heeft vele verschijningsvormen, van tekstdocumenten tot spreadsheets, van webpagina's tot e-mail en van databasebestanden tot digitale plattegronden en kaarten. Bij elke categorie horen specifieke opslagformaten, vaak gericht op het bewerken en/of actueel houden van informatie. | Informatie heeft vele verschijningsvormen, van tekstdocumenten tot spreadsheets, van webpagina's tot e-mail en van databasebestanden tot digitale plattegronden en kaarten. Bij elke categorie horen specifieke opslagformaten, vaak gericht op het bewerken en/of actueel houden van informatie. | ||
Maar gearchiveerde informatie wordt juist ongewijzigd bewaard, als digitaal bewijs van het handelen van een organisatie en de daarbij gebruikte informatie. Daarnaast wordt gearchiveerde informatie vaak langdurig bewaard waardoor het risico bestaat dat het formaat waarin het is opgeslagen na verloop van tijd niet meer gelezen kan worden door veranderingen van programmatuur en apparatuur. Dat leidt ertoe dat men gearchiveerde informatie bij voorkeur opslaat in een gestandaardiseerd en voor iedereen beschikbaar formaat, dat maximaal lang beschikbaar blijft en dat bovendien beter past bij het ongewijzigd bewaren van informatie dan bij het bewerken van informatie. | Maar gearchiveerde informatie wordt juist ongewijzigd bewaard, als digitaal bewijs van het handelen van een organisatie en de daarbij gebruikte informatie. Daarnaast wordt gearchiveerde informatie vaak langdurig bewaard waardoor het risico bestaat dat het formaat waarin het is opgeslagen na verloop van tijd niet meer gelezen kan worden door veranderingen van programmatuur en apparatuur. Dat leidt ertoe dat men gearchiveerde informatie bij voorkeur opslaat in een gestandaardiseerd en voor iedereen beschikbaar formaat, dat maximaal lang beschikbaar blijft en dat bovendien beter past bij het ongewijzigd bewaren van informatie dan bij het bewerken van informatie. | ||
<br clear="all" /> | <br clear="all" /> | ||
Regel 27: | Regel 23: | ||
Relevante beleidskaders: | Relevante beleidskaders: | ||
: → [[Wat_zijn_de_kaders_voor_Digitale_duurzaamheid%3F#Normen_bestandsformaten|Kaders bestandsformaten]] | : → [[Wat_zijn_de_kaders_voor_Digitale_duurzaamheid%3F#Normen_bestandsformaten|Kaders bestandsformaten]] | ||
: → Archiefwiki over Artikel 26 van de Archiefregeling 2009: Algemene eisen aan opslagformaten voor digitale archiefbescheiden. | : → [http://archiefwiki.org/wiki/Artikel_26_Archiefregeling_2009| Archiefwiki over Artikel 26 van de Archiefregeling 2009: Algemene eisen aan opslagformaten voor digitale archiefbescheiden.] | ||
Relevante (basis- en afgeleide) NORA-principes: | Relevante (basis- en afgeleide) NORA-principes: | ||
: → Toegankelijk | : → [[Toegankelijk|Toegankelijk]] | ||
: → Standaard (Basisprincipe) | : → [[Standaard_(Basisprincipe)|Standaard (Basisprincipe)]] | ||
: → Gebruik open standaarden | : → [[Gebruik open standaarden|Gebruik open standaarden]] | ||
Informatie over specifieke opslagformaten: | Informatie over specifieke opslagformaten: | ||
: → NOiV-handreiking (tekst)documentformaten | : → {{bestand met info|NOiV_handreiking_open_documentstandaarden1.pdf|NOiV-handreiking (tekst)documentformaten}} | ||
: → Testbed Digitale Informatie over bewaren van e-mail | : → {{bestand met info|Bewaren_van_email.pdf|Testbed Digitale Informatie over bewaren van e-mail}} | ||
: → Geo-formaten | : → [[Geo-standaarden|Geo-formaten]] | ||
|- | |- | ||
Regel 48: | Regel 43: | ||
|- | |- | ||
| style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:220px" | | | style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:220px" | | ||
Diverse organisaties hebben kennis van opslagformaten, vaak vanuit een sectorspecifieke focus. Binnen het [http://www.den.nl/pagina/511/netwerk-digitaal-erfgoed| Netwerk Digitaal Erfgoed] hebben de vijf ‘hubs’ [http://www.beeldengeluid.nl/| Beeld en Geluid], [http://www.dans.knaw.nl/| DANS], [https://www.kb.nl/| KB], [http://www.nationaalarchief.nl/| Nationaal Archief] en [http://www.cultureelerfgoed.nl/| RCE] bijvoorbeeld (ook) specifiek kennis over audio- en videoformaten, wetenschappelijke formaten, formaten voor publicaties, overheidsinformatieformaten resp. cultuurerfgoedformaten. | |||
: → [[ | De volgende organisaties houden zich (ook) bezig met (duurzame) opslagformaten: | ||
: → [https://lijsten.forumstandaardisatie.nl/| Forum Standaardisatie] | |||
: → [http://www.ncdd.nl/| NCDD] | |||
: → [http://www.den.nl/| DEN] | |||
: → [http://www.openpreservation.org/| OPF] | |||
|- | |- | ||
|} | |} | ||
Regel 61: | Regel 58: | ||
|- | |- | ||
| style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:220px" | | | style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:220px" | | ||
Zie: | |||
: → [http://www.edavid.be/davidproject/teksten/Richtlijn4.pdf| Standaarden voor bestandsformaten], een document van het Belgische Expertisecentrum [http://www.edavid.be| eDavid] | |||
: → [[ | |||
Voor meer informatie over dit thema: | Voor meer informatie over dit thema: |
Versie van 7 apr 2016 10:36
Wat is een 'opslagformaat'?[bewerken]
Het opslagformaat van digitale informatie is het formaat oftewel de structuur waarin die informatie is opgeslagen op een gegevensdrager. De digitale duurzaamheid en de digitale toegankelijkheid van digitale informatie is sterk afhankelijk van het formaat waarin het is opgeslagen. Gangbare opslagformaten van tekstverwerkingsprogramma's bijvoorbeeld verouderen vrij snel. Daarom worden tekstdocumenten vaak gearchiveerd in PDF/A (Portable Document Format Archivable), een relatief stabiel en op duurzame toegankelijkheid gericht opslagformaat. Ook ODF (Open Document Format) is een geschikt formaat voor duurzame toegankelijkheid van tekstdocumenten.
Waarom zijn opslagformaten van belang?[bewerken]
Informatie heeft vele verschijningsvormen, van tekstdocumenten tot spreadsheets, van webpagina's tot e-mail en van databasebestanden tot digitale plattegronden en kaarten. Bij elke categorie horen specifieke opslagformaten, vaak gericht op het bewerken en/of actueel houden van informatie. Maar gearchiveerde informatie wordt juist ongewijzigd bewaard, als digitaal bewijs van het handelen van een organisatie en de daarbij gebruikte informatie. Daarnaast wordt gearchiveerde informatie vaak langdurig bewaard waardoor het risico bestaat dat het formaat waarin het is opgeslagen na verloop van tijd niet meer gelezen kan worden door veranderingen van programmatuur en apparatuur. Dat leidt ertoe dat men gearchiveerde informatie bij voorkeur opslaat in een gestandaardiseerd en voor iedereen beschikbaar formaat, dat maximaal lang beschikbaar blijft en dat bovendien beter past bij het ongewijzigd bewaren van informatie dan bij het bewerken van informatie.
Direct aan de slag |
---|
Met welke wettelijke- en beleidskaders moet je rekening houden? Welke aanknopingspunten zijn er vanuit architectuur naar principes, bouwstenen en standaarden waarmee je een vliegende start kunt maken? Relevante beleidskaders:
Relevante (basis- en afgeleide) NORA-principes: Informatie over specifieke opslagformaten: |
Samen leren & zoeken |
---|
Diverse organisaties hebben kennis van opslagformaten, vaak vanuit een sectorspecifieke focus. Binnen het Netwerk Digitaal Erfgoed hebben de vijf ‘hubs’ Beeld en Geluid, DANS, KB, Nationaal Archief en RCE bijvoorbeeld (ook) specifiek kennis over audio- en videoformaten, wetenschappelijke formaten, formaten voor publicaties, overheidsinformatieformaten resp. cultuurerfgoedformaten. De volgende organisaties houden zich (ook) bezig met (duurzame) opslagformaten:
|
Meer informatie & Contact |
---|
Zie:
Voor meer informatie over dit thema:
|