Procedure aanmelden en wijzigen standaarden Forum Standaardisatie

Toetsingsprocedure voor de lijsten met open standaarden[bewerken]

Forum Standaardisatie hanteert een vaste toetsingsprocedure voor het opnemen van standaard op een van de lijsten. De procedure is ingedeeld in drie fases:

Aanmeldfase
Toetsingsfase
Besluitvormingsfase

Onderstaande visualisatie geeft globaal weer hoe de toetsingsprocedure verloopt en wat de doorlooptijd is. De volledige toetsingsprocedure staat ook beschreven in de Toelichting op de toetsingsprocedure (PDF, 574 kB) van Forum Standaardisatie.

Visualisatie toetsingsprocedure Forum Standaardisatie

De procedure geldt voor zowel het aanmelden van nieuwe standaarden als het aanmelden van een nieuwe versie van een standaard, het verplaatsen van een standaard of de verwijdering van een standaard. Hieronder worden de fases aanmelden, toetsen en besluitvorming verder toegelicht.

De Aanmeldfase[bewerken]

Elke organisatie die een standaard kent die de interoperabiliteit bevordert zonder dat dit ten kosten gaat van de leveranciersonafhankelijkheid kan deze aanmelden bij Forum Standaardisatie. Mits de aanmelding door een overheidsorganisatie die belang heeft bij de standaard wordt ondersteund. Ook het aanmelden van een nieuwe versie van een standaard, een wijziging en een verzoek tot verwijdering staat elke organisatie vrij.

Uitleg open standaarden[bewerken]

Op de pagina Open Standaarden wordt het wat en waarom met betrekking tot open standaarden uitgelegd. Ook de taken van Forum Standaardisatie staan hier beschreven. Voor aanmelding van een standaard kan het verstandig zijn om deze informatie door te nemen.

De aanmeldformulieren[bewerken]

Er zijn verschillende formulieren beschikbaar voor het aanmelden, aanmelden van een nieuwe versie of verwijderen van een standaard. Beheerorganisaties van standaarden met de status 'Uitstekend beheerproces' kunnen gebruik maken van het bijbehorende formulier. Voor het wijzigen of actualiseren van de informatie over een standaard kan contact opgenomen worden met Bureau Forum Standaardisatie.

Zie ook Toetsen van Standaarden bij Forum Standaardisatie.

Na aanmelding wordt een intakegesprek ingepland met de indiener. Dit gebeurt over het algemeen binnen 3 weken na aanmelding, afhankelijk van het aantal binnen gekomen aanmeldingen. Tijdens het intake gesprek wordt onder andere de compleetheid van het aanmeldformulier, de toetsingsprocedure en de rol van de indiener besproken.

Basiscriteria voor het in procedure nemen[bewerken]

Forum Standaardisatie hanteert de volgende basiscriteria voor het in procedure nemen van een standaard:

Toepasbaar zijn op elektronische gegevensuitwisseling tussen en met (semi-)overheidsorganisaties
Bijdragen aan de interoperabiliteit van de (semi-)overheid voor de desbetreffende functionaliteit
Niet al wettelijk verplicht zijn
Een als zodanig ervaren interoperabiliteitsprobleem oplossen zonder dat dit ten kosten gaat van leveranciersonafhankelijkheid

Zie ook Toetsen van Standaarden bij Forum Standaardisatie onder de kop Basiscriteria voor het in procedure nemen

Toetsingsfase[bewerken]

In deze fase krijgt de standaard de status 'in behandeling'. Vervolgens wordt deze getoetst aan de hand van de inhoudelijke criteria. Als de standaard voldoet aan de inhoudelijk criteria komt hij in openbare consultatie.

In behandeling[bewerken]

Als besloten is om de standaard in behandeling te nemen wordt de status van de standaard aangepast en wordt deze op de lijst met standaarden in behandeling geplaatst. De naam, versie, omschrijving en beheerorganisatie staan per standaard vermeld op deze lijst. Ook kan vanaf deze lijst doorgeklikt worden naar de standaard of, versie van de standaard zelf. Onder detailinformatie is indien aanwezig documentatie opgenomen zoals het expertadvies, de reacties uit openbare consulatie en het advies van Bureau Forum.

Inhoudelijke criteria[bewerken]

De toetsingsfase maakt onderscheid tussen aanbevolen standaarden en verplichte standaarden. Een aanbevolen standaard wordt door ten minste één expert getoetst, een verplichte standaard wordt door een expertgroep bestaande uit tenminste acht experts getoetst.

De expertgroep onderzoekt of de aangemelde standaard voldoet aan de inhoudelijke criteria:

De toegevoegde waarde van de standaard
De openheid van het standaardisatieproces
Het draagvlak voor en de ervaringen met de standaard
Opname van de standaard bevordert de adoptie

Zie ook Toetsen van Standaarden bij Forum Standaardisatie onder de kop Verloop toetsingsprocedure.

Openbare consultatie[bewerken]

Wanneer de standaard voldoet aan de inhoudelijke criteria wordt deze beschikbaar gesteld voor openbare consultatie. In een periode van zo'n 5 weken kan het publiek zijn mening en feedback geven over de desbetreffende standaard. Na sluiting van de consultatieperiode worden alle reactie beoordeeld door Forum Standaardisatie.

Op de pagina Openbare consultatie bij Forum Standaardisatie staat vermeld welke standaarden op dit moment in consultatie zijn tezamen met de start- en einddatum.

Besluitvormingsfase[bewerken]

In deze fase wordt aan de hand van het expertonderzoek en de resultaten vanuit de openbare consultatie een advies geformuleerd door Forum Standaardisatie. Het advies wordt vervolgens ter besluitvorming voorgelegd aan het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO). Het OBDO neemt op basis van het advies het besluit of de standaard geplaatst of verwijderd wordt. Het OBDO kan ook besluiten dat er aanvullend onderzoek nodig is. In dit geval zal Forum Standaardisatie aanvullend onderzoek doen.

Lijsten met Standaarden[bewerken]

Op de pagina lijsten met Open Standaarden zijn de verschilden lijsten van Forum Standaardisatie opgenomen. Aan de hand van het besluit van het OBDO wordt de standaard al dan niet opgenomen op een van deze lijsten.

Forum Standaardisatie hanteert de volgende lijsten:

FAQ Toetsingsprocedure[bewerken]

Hoe meld ik een standaard aan voor de lijsten van het Forum Standaardisatie?

Je kunt een nieuwe standaard aanmelden door het juiste formulier in te sturen en te verzenden naar Bureau Forum Standaardisatie. Ook voor het aanmelden van een nieuwe versie van een bestaande standaard of het verzoek een standaard te verwijderen zijn aparte formulieren. Er is een apart formulier voor wijzigingen aan standaarden die de status uitstekend beheerproces hebben.

→ Formulier een nieuwe standaard aanmelden (ODF-tekstbestand, 38 kB)

→ formulier nieuwe versie bestaande standaard (ODF-tekstbestand, 39 kB)

→ formulier nieuwe versie standaard met uitstekend beheerproces (ODF-tekstbestand, 12 kB)

→ Formulier standaard verwijderen (ODF-tekstbestand, 11 kB)

Wie kan een wijziging of nieuwe standaard indienen?

Iedereen die dat wil mag een voorstel doen aan het Forum via het juiste aanmeldformulier. Standaarden moeten dan wel voldoen aan de basiscriteria om in aanmerking te komen voor opname.

Welke standaarden komen in aanmerking voor opname in de lijsten?

Om de procedure voor opname te starten moet een voorgestelde standaard voldoen een aantal basiscriteria:

De standaard is niet al wettelijk verplicht
De standaard is toepasbaar op elektronische gegevensuitwisseling tussen en met (semi-)overheidsorganisaties
De standaard draagt bij aan de interoperabiliteit van de (semi-)overheid voor de desbetreffende functionaliteit
De standaard lost een bestaand en in de praktijk ervaren interoperabiliteitsprobleem op
De standaard bevordert leveranciersonafhankelijkheid

Hoe wordt de expertgroep samengesteld?

Forum Standaardisatie is verantwoordelijk voor het samenstellen van de expertgroep. Bij het samenstellen van de expertgroep wordt gezocht naar een balans tussen:

Vertegenwoordigers van (semi-) publieke instellingen en private ondernemingen
Eindgebruikers, leveranciers, adviseurs, en vertegenwoordiging van de standaardisatieorganisatie
Voorstanders en tegenstanders van de standaard
Vertegenwoordigers van een concurrerende standaard, als deze bestaat
Organisaties die de standaard al toepassen en organisaties die dit nog niet doen maar wellicht wel zouden moeten

De experts worden door Bureau Forum standaardisatie zelf benaderd. Daarnaast wordt er ook een oproep geplaatst op de hun website. Na aanmelding wordt door Forum Standaardisatie bepaalt of hij/zij een geschikte kandidaat is.

Wie bepaalt of een standaard op de lijst thuishoort en op welke lijst?

Het uiteindelijke besluit wordt genomen door het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO), op basis van een advies door het Forum Standaardisatie.

Dat advies wordt voorbereid door experts: tenminste één expert om te bepalen of een standaard thuishoort op de lijst met Aanbevolen Standaarden en een expertgroep bestaande uit ten minste 8 experts om te bepalen of een standaard thuishoort op de lijst met Verplichte Standaarden.

De experts beoordelen de standaard op basis van vier inhoudelijke criteria:

De toegevoegde waarde van de standaard.
De openheid van het standaardisatieproces.
Het draagvlak voor en de ervaringen met de standaard.
Opname van de standaard bevordert de adoptie er van.

Voldoet de standaard hieraan, dan volgt een openbare consultatie. De resultaten hiervan worden meegenomen in het uiteindelijke advies aan het OBDO.

Op welke manieren kan ik invloed uitoefenen in dit proces?

Het hele proces wordt getriggerd door iemand die een voorstel doet om een standaard op te nemen of te wijzigen. Dat is dus de meest directe invloed die je kunt hebben.

Natuurlijk kun je ook je mening geven over een voorgestelde standaard of wijziging in de openbare consultatie.