RFC Bindende architectuurafspraken 2022: verschil tussen versies

Uit NORA Online
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(→‎Voorgestelde wijzigingen: nationale met kleine letter, correct gebruik streepjes)
(→‎Besluitvorming en tijdslijn: weggehaald, overbodig geworden)
 
(12 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Concept}}{{RFC 2022 ongestructureerd|Categorie=Overzichten}}
<noinclude>{{RFC 2022 ongestructureerd
|Categorie=Toelichtingen
|ID=0.5}}
</noinclude>
==Update: RFC goedgekeurd op 13-9-2022==
De NORA Gebruikersraad heeft op [[NORA Gebruikersraad/2022-09-13#15.20 uur Goedkeuring voorstel implicaties van de NAPs|13 september 2022]] ingestemd met dit RFC. Daarnaast heeft de Architectuurraad GDI op 7 november 2022 haar steun uitgesproken voor deze wijzigingen en dat advies zal worden doorgeleid naar het OBDO voor bekrachtiging.<br>
Dit zal overigens geen invloed hebben op de ingangsdatum van 1-1-2023: de [[NORA Gebruikersraad]] is zelf bevoegd om deze wijziging vast te stellen. Wel zal bekrachtiging helpen om het draagvlak voor en bekendheid met de vernieuwde NORA te vergroten.


==Doel van het RFC (Request For Change)==
==Gevraagde besluiten==
Het doel was het beschikbaar maken van een nieuwe set van bindende afspraken van de NORA, die actueel en bruikbaar is.<br>
De [[Werkgroep NORA Architectuur Principes]] vraagt de [[NORA Gebruikersraad]] om:
Dat hebben we bereikt door:
# In te stemmen met de opgeleverde set van 89 generieke [[Implicaties van Architectuurprincipes|implicaties]], en deze toe te voegen aan de set van wijzigingen waarvan eerder is besloten dat ze per 1-1-2023 ingaan;
* De relatie tussen architectuurafspraken en beleid beter in beeld te brengen;
# De totale set van wijzigingen met ingangsdatum 1-1-2023 in het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid [https://www.digitaleoverheid.nl/governance-digitale-overheid/ (OBDO)] te laten bekrachtigen.
* De vele lopende afspraken met een begrijpelijke logica en structuur tot een samenhangend geheel te maken:
** Kernwaarden en kwaliteitsdoelen zijn ter ondersteuning van het gesprek met bestuurders en beleidsmedewerkers;
** Architectuurprincipes en Implicaties zijn ter ondersteuning van het gesprek over het ontwerp en de realisatie van diensten;
** Heldere relaties tussen de implicaties en verschillende views van het vijflaagsmodel ondersteunen het verantwoorden van keuzes en de impactanalyse van nieuw beleid.
* Alles te actualiseren op basis van de meest recente kennis en ervaring in de NORA Familie;
* De toepasbaarheid in de praktijk te vergroten door o.a. de NORA implicaties te combineren met implicaties vanuit de eigen context.


==Voorgestelde wijzigingen==
==Totale set van wijzigingen per 1-1-2023==
In het najaar 2019 is gestart met het verbeteren van de (samenhang van de) NORA principes. En nu, ca 3 jaar later, staat ons een enorme verbeterde en meer uitgebreide NORA ter beschikking die de nationale architectuurkennis en architectuurafspraken van de overheid omvat.<br>
# Alle [[Basisprincipes]] komen te vervallen;
De [[Werkgroep NORA Architectuur Principes]] heeft nu ook het laatste onderdeel van de veranderingen afgerond, te weten de Implicaties van Architectuurprincipes, en vraagt de [[NORA Gebruikersraad]] om daarmee akkoord te gaan en tevens decharge te verlenen voor al hun werk.
# Alle [[Afgeleide principes]] komen te vervallen;
# De al eerder vastgestelde [[Kernwaarden van Dienstverlening]] vormen hierdoor het hoogste abstractieniveau van de architectuurafspraken;
# De 20 [[Kwaliteitsdoelen]] worden toegevoegd aan de bindende architectuurafspraken;
# De 17 nieuwe [[Architectuurprincipes]] vullen de Kwaliteitsdoelen in;
# De 89 nieuwe [[Implicaties van Architectuurprincipes]] concretiseren de principes.


De Werkgroep heeft hiertoe samen met NORA Beheer de volgende wijzigingen doorgevoerd in de architectuurafspraken van de NORA, conform het [[Nieuw Metamodel bindende architectuurafspraken NORA|nieuwe metamodel bindende architectuurafspraken]]:
==Doel van het totaal aan wijzigingen==
# Alle [[Basisprincipes]] zijn komen te vervallen;
Het doel van deze wijzigingen is het beschikbaar stellen van een nieuwe robuuste set van bindende afspraken van de NORA, die actueel en bruikbaar is:
# Alle [[Afgeleide principes]] zijn komen te vervallen;
* De relatie tussen architectuurafspraken en beleid is helder aangegeven;
# De 5 al eerder vastgestelde [[Kernwaarden van Dienstverlening]] vormen hierdoor het hoogste abstractieniveau van de architectuurafspraken;
* Er is een samenhangend geheel van afspraken met een begrijpelijke logica en structuur:
# De al eerder vastgestelde 20 [[Kwaliteitsdoelen]] zijn toegevoegd aan de bindende architectuurafspraken;
** Kernwaarden en kwaliteitsdoelen ter ondersteuning van het gesprek met bestuurders en beleidsmedewerkers;
# De al eerder vastgestelde 17 nieuwe [[Architectuurprincipes]] vullen de Kwaliteitsdoelen op hoofdlijnen in,
** Architectuurprincipes en Implicaties ter ondersteuning van het gesprek over het ontwerp en de realisatie van diensten;
# De 89 nieuwe [[Implicaties van Architectuurprincipes]] geven concrete invulling daaraan.
** Heldere relaties tussen deze verschillende niveaus van afspraken, met een indeling volgens het vijflaagsmodel zodat verantwoording van keuzes eenvoudiger wordt en snel een impactanalyse van nieuw beleid kan worden uitgevoerd;
* Actualisatie op basis van de meest recente kennis en ervaring in de NORA Familie;
* Betere toepasbaarheid in de praktijk, o.a. door de generieke NORA implicaties te combineren met implicaties vanuit de eigen context.


De Werkgroep vraagt de NORA Gebruikersraad tevens om al deze wijzigingen tezamen te laten bekrachtigen in het OBDO en deze in te laten gaan op 1-1-2023.
==Achtergrond RFC==
In het najaar 2019 is gestart met het verbeteren van de (samenhang van de) NORA principes. En nu, ca 3 jaar later, ligt er een enorm verbeterd en meer uitgebreide NORA voor ons, die de nationale architectuurkennis en architectuurafspraken van de overheid omvat.


Dit zal worden besproken in de bijeenkomst van de NORA Gebruikersraad op 13 september 2022, zie agendapunt [https://www.noraonline.nl/wiki/NORA_Gebruikersraad/2022-09-13#15.10_uur_Goedkeuring_voorstel_NAP_implicaties "Goedkeuring voorstel NAP implicaties"].
Dit was een [[Ontstaansgeschiedenis vernieuwde Bindende afspraken van NORA|proces in veel stappen]], waarbij de NORA Gebruikersraad telkens goedkeuring verleend heeft voordat de volgende stap werd genomen. Eind 2021 is bovendien een publieke review gestart van de voorstellen tot dan toe, om feedback uit de hele publieke sector op te halen. Die reviewronde heeft geleid tot een nieuwe versie van de voorstellen, die weer is voorgelegd aan de reviewers.
 
De [[Werkgroep NORA Architectuur Principes]] heeft nu ook hun laatste stap gezet, door een set van 89 generieke Implicaties van Architectuurprincipes op te leveren.  
 
Het is aan de [[NORA Gebruikersraad]] om hiermee akkoord te gaan en alle wijzigingen samen te laten bekrachtigen door het OBDO.


==Scope RFC==
==Scope RFC==
We hebben een overzicht gemaakt van alle pagina's die rechtstreeks worden geraakt door het RFC: [[Volledige scope RFC Bindende Architectuurafspraken 2022]]  
We hebben een overzicht gemaakt van alle pagina's die rechtstreeks worden geraakt door het RFC: [[Volledige scope RFC Bindende Architectuurafspraken 2022]]  


==Overzichten en relaties==
Elk van de vier niveaus van architectuurafspraken is beschreven op een eigen pagina, met daaronder het overzicht van alle pagina's van dat type:
Ook hebben we diverse overzichten gemaakt van de onderdelen van de RFC en de reacties vanuit de openbare review daarvan:
 
* [[Kernwaarden van Dienstverlening|5 Kernwaarden van Dienstverlening]]
* [[Kernwaarden van Dienstverlening|5 Kernwaarden van Dienstverlening]]
* [[Kwaliteitsdoelen|20 Kwaliteitsdoelen]]
* [[Kwaliteitsdoelen|20 Kwaliteitsdoelen]]
* [[Architectuurprincipes|17 Architectuurprincipes]]
* [[Architectuurprincipes|17 Architectuurprincipes]]
* [[Implicaties van Architectuurprincipes|Implicaties van Architectuurprincipes]]
* [[Implicaties van Architectuurprincipes|89 Implicaties van Architectuurprincipes]]
 
* [[Alle Toelichtingen uit review Kernwaarden|Alle toelichtende teksten in de review]]
* [[Alle Begrippen uit review Kernwaarden|Alle Begrippen in de review]]
* [[Alle Overzichten uit review Kernwaarden|Alle Overzichten in de review]]
* [[Alle Downloads uit review Kernwaarden|Download afbeeldingen, overzichten (.csv) of een pdf]]


==Voorgeschiedenis RFC==
Daarnaast kunnen we een aantal toelichtende pagina's aanbevelen als achtergrondinformatie bij het RFC:
Voor wie geïnteresseerd is in het verloop van de RFC de afgelopen jaren, hebben we verslag gedaan van de werkzaamheden:
* [[Nieuw Metamodel bindende architectuurafspraken NORA]] (de structuur van de afspraken inclusief relaties)
* [[Ontstaansgeschiedenis Kernwaarden van Dienstverlening (inclusief Kwaliteitsdoelen en Architectuurprincipes)]]
* [[Mapping van oude Basisprincipes naar Kwaliteitsdoelen]] (verwerking van de oude Basisprincipes)
* [[Publieke review Kernwaarden van Dienstverlening en bijbehorende Kwaliteitsdoelen en Architectuurprincipes]]
* [[Mapping van oude Afgeleide principes naar Architectuurprincipes]] (verwerking van de oude Afgeleide Principes)
* [[Publieke review Kernwaarden van Dienstverlening en bijbehorende Kwaliteitsdoelen en Architectuurprincipes#UPDATE: Nieuwe versie wijzigingsvoorstel beschikbaar|Nieuwe versie met verwerking van reviewopmerking]]
* [[Ontstaansgeschiedenis vernieuwde Bindende afspraken van NORA]] (ontstaansgeschiedenis van 2018-2022)
* [[Feedbacksessie Werkgroep NORA AP met reviewers]] op 17 mei 2022
* [[Alle Downloads uit RFC 2022]] (download overzichten in .csv of .rfd format, of de pictogrammen)
* [[Architecten gezocht voor het uitwerken van implicaties bij (een deel van) de nieuwe NORA Architectuurprincipes|Werkgroepen voor uitwerken implicaties]]
* link / screenshot Miro-bord: [https://miro.com/app/board/uXjVOu--DuA=/ TOEVOEGEN]


==Wat verdwijnt er?==
Voor een overzicht van de verbanden tussen de vier niveaus en met de [[Beleidskaders]]:
De bestaande kern van de NORA architectuurafspraken zijn de [[Basisprincipes]]. Die Basisprincipes verdwijnen in deze vorm, maar zijn wel te herkennen in de Kwaliteitsdoelen. Ook de onderliggende [[Afgeleide principes]] vervallen, maar komen grotendeels terug in de nieuwe [[Architectuurprincipes]] of implicaties daar van.<br>
* [[Grafisch overzicht relaties Kernwaarden en Kwaliteitsdoelen met Beleidskaders]]
We hebben een paar overzichten gemaakt waarin deze veranderingen duidelijk worden:
* [[Grafisch overzicht relaties Architectuurprincipes en Kwaliteitsdoelen]]
* [[Mapping van oude Basisprincipes naar Kwaliteitsdoelen]]
* [[Grafisch overzicht relaties Implicaties en Architectuurprincipes]]
* [[Mapping van oude Afgeleide principes naar Architectuurprincipes]]
* [[Alle pagina's die in het wijzigingsvoorstel komen te vervallen]]


Het blijft mogelijk om [[Themaprincipes]] voor te stellen vanuit een bepaald onderwerp, voor zaken die niet generiek relevant zijn, of als opstapje naar een Nationale architectuurafspraak. De Themaprincipes waren voorheen gerelateerd aan Afgeleide Principes en worden nu gerelateerd aan NORA Architectuurprincipes (NAP's).
Deze en alle overige pagina's zijn ook te bereiken via de Scope-pagina en via het navigatiemenu rechts.


[[Categorie:RFC 2022]]
<noinclude>[[Categorie:RFC 2022]][[Categorie:Toelichtingen]]</noinclude>

Huidige versie van 22 dec 2022 om 19:55

Afbeelding Publieke review Kernwaarden van Dienstverlening en bijbehorende Kwaliteitsdoelen en Architectuurprincipes

Status
De Gebruikersraad heeft ingestemd met RFC 2022 op 13-9-2022. De wijzigingen zijn ingegaan per 1 januari 2023.
Was onderdeel van publieke review
Terug naar Reviewpagina
Terug naar Scope Review
Type pagina
Toelichtingen
Meer Toelichtingen bekijken:
Alle Toelichtingen uit RFC 2022


Update: RFC goedgekeurd op 13-9-2022[bewerken]

De NORA Gebruikersraad heeft op 13 september 2022 ingestemd met dit RFC. Daarnaast heeft de Architectuurraad GDI op 7 november 2022 haar steun uitgesproken voor deze wijzigingen en dat advies zal worden doorgeleid naar het OBDO voor bekrachtiging.
Dit zal overigens geen invloed hebben op de ingangsdatum van 1-1-2023: de NORA Gebruikersraad is zelf bevoegd om deze wijziging vast te stellen. Wel zal bekrachtiging helpen om het draagvlak voor en bekendheid met de vernieuwde NORA te vergroten.

Gevraagde besluiten[bewerken]

De Werkgroep NORA Architectuur Principes vraagt de NORA Gebruikersraad om:

  1. In te stemmen met de opgeleverde set van 89 generieke implicaties, en deze toe te voegen aan de set van wijzigingen waarvan eerder is besloten dat ze per 1-1-2023 ingaan;
  2. De totale set van wijzigingen met ingangsdatum 1-1-2023 in het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) te laten bekrachtigen.

Totale set van wijzigingen per 1-1-2023[bewerken]

  1. Alle Basisprincipes komen te vervallen;
  2. Alle Afgeleide principes komen te vervallen;
  3. De al eerder vastgestelde Kernwaarden van Dienstverlening vormen hierdoor het hoogste abstractieniveau van de architectuurafspraken;
  4. De 20 Kwaliteitsdoelen worden toegevoegd aan de bindende architectuurafspraken;
  5. De 17 nieuwe Architectuurprincipes vullen de Kwaliteitsdoelen in;
  6. De 89 nieuwe Implicaties van Architectuurprincipes concretiseren de principes.

Doel van het totaal aan wijzigingen[bewerken]

Het doel van deze wijzigingen is het beschikbaar stellen van een nieuwe robuuste set van bindende afspraken van de NORA, die actueel en bruikbaar is:

  • De relatie tussen architectuurafspraken en beleid is helder aangegeven;
  • Er is een samenhangend geheel van afspraken met een begrijpelijke logica en structuur:
    • Kernwaarden en kwaliteitsdoelen ter ondersteuning van het gesprek met bestuurders en beleidsmedewerkers;
    • Architectuurprincipes en Implicaties ter ondersteuning van het gesprek over het ontwerp en de realisatie van diensten;
    • Heldere relaties tussen deze verschillende niveaus van afspraken, met een indeling volgens het vijflaagsmodel zodat verantwoording van keuzes eenvoudiger wordt en snel een impactanalyse van nieuw beleid kan worden uitgevoerd;
  • Actualisatie op basis van de meest recente kennis en ervaring in de NORA Familie;
  • Betere toepasbaarheid in de praktijk, o.a. door de generieke NORA implicaties te combineren met implicaties vanuit de eigen context.

Achtergrond RFC[bewerken]

In het najaar 2019 is gestart met het verbeteren van de (samenhang van de) NORA principes. En nu, ca 3 jaar later, ligt er een enorm verbeterd en meer uitgebreide NORA voor ons, die de nationale architectuurkennis en architectuurafspraken van de overheid omvat.

Dit was een proces in veel stappen, waarbij de NORA Gebruikersraad telkens goedkeuring verleend heeft voordat de volgende stap werd genomen. Eind 2021 is bovendien een publieke review gestart van de voorstellen tot dan toe, om feedback uit de hele publieke sector op te halen. Die reviewronde heeft geleid tot een nieuwe versie van de voorstellen, die weer is voorgelegd aan de reviewers.

De Werkgroep NORA Architectuur Principes heeft nu ook hun laatste stap gezet, door een set van 89 generieke Implicaties van Architectuurprincipes op te leveren.

Het is aan de NORA Gebruikersraad om hiermee akkoord te gaan en alle wijzigingen samen te laten bekrachtigen door het OBDO.

Scope RFC[bewerken]

We hebben een overzicht gemaakt van alle pagina's die rechtstreeks worden geraakt door het RFC: Volledige scope RFC Bindende Architectuurafspraken 2022

Elk van de vier niveaus van architectuurafspraken is beschreven op een eigen pagina, met daaronder het overzicht van alle pagina's van dat type:

Daarnaast kunnen we een aantal toelichtende pagina's aanbevelen als achtergrondinformatie bij het RFC:

Voor een overzicht van de verbanden tussen de vier niveaus en met de Beleidskaders:

Deze en alle overige pagina's zijn ook te bereiken via de Scope-pagina en via het navigatiemenu rechts.