Rekening houden met diversiteit bij dienstverleners

 

Een richtinggevende uitspraak over een generiek eigenschap die systemen moeten hebben - maar alleen van toepassing binnen een aspectgebied van informatievoorziening. Kan nevengeschikt of ondergeschikt zijn aan bestaande NORA Bindende Architectuurafspraken, meestal een Kwaliteitsdoel of Architectuurprincipe. Kan uitgroeien tot een Architectuurprincipe, als het relevant geacht wordt voor de gehele doelgroep van NORA.

Eigenschappen

ID	GA-BP-3
Stelling	We houden rekening met diversiteit bij dienstverleners.
Rationale	De GDI bestaat uit generieke functies die voor vrijwel alle partijen binnen de (digitale) overheid van toepassing zijn. Maar dienstverleners kunnen in meerdere opzichten sterk van elkaar verschillen. Zie ook Toelichting op de relatie tussen principes van de GDI-Architectuur en van de NORA Een verdere rationale voor dit architectuurprincipe en de implicaties die hieruit voortkomen is te vinden in: Beleidskader Digitale Basisinfrastructuur C (paragraaf 3.1 van de Bron) De WHY van de Generieke Digitale Infrastructuur T (paragraaf 3.4 van de Bron)
Implicaties	Stelselafspraken, standaarden en generieke voorzieningen moeten geschikt zijn voor gebruik door grote en kleine dienstverleners.
Voorbeelden	Afspraken en standaarden voor het berichtenstelsel maken het mogelijk dat sommige dienstverleners een eigen berichtenmagazijn inrichten terwijl anderen dat gezamenlijk uitbesteden.
Status actualiteit	Actueel

Relaties

Vertrekpunt	Relatie	Eindpunten
Rekening houden met diversiteit bij dienstverleners	Heeft bron	GA Basisprincipes (Bron)
Rekening houden met diversiteit bij dienstverleners	Is gerelateerd aan	GDI-Architectuur (GA) (Dochterarchitectuur) Standaardiseer waar mogelijk (Architectuurprincipe)

Afgeleide relaties

Vertrekpunt	Relatie	Eindpunt

Toelichting relaties:

Relatiesoort	Eindpunt	Toelichting
Is gerelateerd aan	Geef inzicht in de afhandeling van de dienst	Het moet mogelijk zijn om eén organisatie als verantwoordelijk en aanspreekbaar aan te merken voor de publieke dienst.
Is gerelateerd aan	Lever een kanaal-onafhankelijk resultaat	Maak stelselafspraken om te komen tot één generiek digitaal stelsel voor identificatie en authenticatie of sluit aan bij een bestaand stelsel: kanaal-overstijgend stelsel met afspraken over betrouwbaarheidsniveaus.
Is gerelateerd aan	Hergebruik vóór kopen vóór maken	De dienst is zodanig opgezet, dat andere organisaties deze in eigen diensten kunnen hergebruiken. De opzet van de dienst anticipeert op onvoorziene afnemers en gebruik. Deze implicatie beoogt de dienst interoperabel en bruikbaar voor een zo groot mogelijke groep afnemers te maken. Hergebruik van diensten in de keten zal onderling tussen de verschillende overheidsorganisaties georganiseerd en geregisseerd worden.
Is gerelateerd aan	Bouw diensten modulair op	Gegevensuitwisseling tussen (web)applicaties gebeurt via Restful API's, De broneigenaar levert API's die voldoen aan de moderne RESTful standaarden. API's dienen centraal te worden beheerd in een API management systeem.
Is gerelateerd aan	Standaardiseer waar mogelijk	Gebruik de standaard met het meest specifieke werkingsgebied. Als deze conflicteert met bredere (internationale) standaarden, zorg dan in de sector voor afstemming daarmee. Er wordt gewerkt volgens een open standaard voor architectuur-, data- en procesmodellering die door alle samenwerkende partijen op uniforme wijze wordt toegepast. Wissel modellen uit tussen organisaties op basis van open standaarden.
Is gerelateerd aan	Neem gegevens als fundament	Stel overheidsdata actief beschikbaar voor hergebruik door derden, in de vorm van open data. Beschouw dit aanbod als een dienst. De enige uitzondering zijn overheidsdata waarvoor wet- en regelgeving expliciet beperkingen oplegt. Maak zo veel mogelijk gebruik van gegevens die reeds beschikbaar zijn in plaats van deze gegevens opnieuw te verzamelen of te creëren. Stel voor ieder gegeven de kwaliteit vast volgens kenmerken van compleetheid, actualiteit en tijdigheid.
Is gerelateerd aan	Pas doelbinding toe	Bij hergebruik van diensten neemt zowel aanbieder als afnemer de oorspronkelijke grondslag en doelbinding in ogenschouw. Daar waar van toepassing is pseudonimisering dan wel anonymisering noodzakelijk. Dit houdt in dat bij te ontwikkelen functionaliteit de oorspronkelijke grondslag bepalend is voor de hergebruikmogelijkheden.
Is gerelateerd aan	Informeer bij de bron	Maak zo veel mogelijk gebruik van gegevens die reeds beschikbaar zijn in plaats van deze gegevens opnieuw te verzamelen of te creëren.
Is gerelateerd aan	Beheers risico's voortdurend	Het niveau van beschikbaarheid is in overleg met de afnemers vastgesteld.
Is gerelateerd aan	Verifieer altijd	Maak stelselafspraken om te komen tot één generiek digitaal stelsel voor identificatie en authenticatie of sluit aan bij een bestaand stelsel: kanaaloverstijgend stelsel met afspraken over betrouwbaarheidsniveaus.
Is gerelateerd aan	Stuur cyclisch op kwaliteit	Verantwoordelijkheden, bevoegdheden en taken bij gegevensverwerking zijn bepaald en bekend. Er wordt data governance ingericht om te komen tot goed gegevenbeheer. Het betreft alle afspraken (en structuren) waarmee wordt vastlegelegd hoe gebruik te maken van de beschikbare gegevens, en de gegevenskwaliteit en veiligheid hiervan te waarborgen.

licht relaties toe

Nederlandse Overheid Referentie Architectuur.

Communicatiekanaal dat bij de dienstverlening wordt gebruikt. Elk kanaal kent verschillende vormen waarin informatie kan worden gedeeld.

Het bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen.

Het domein (organisatorisch, taakvelden) binnen de overheid waarin het element (principe, standaard, voorziening..) wordt of kan worden toegepast. Bijvoorbeeld: gemeenten, provincies, waterschappen, Rijk, zorginstellingen, primair onderwijs.

Een beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen.

De persoon of organisatie die een dienst in ontvangst neemt. Dit kan een burger, een (medewerker van een) bedrijf of instelling dan wel een collega binnen de eigen of een andere organisatie zijn.