Architecturen NORA Familie
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Architecturen die niet langer actueel zijn (bijvoorbeeld omdat ze zijn opgegaan in een andere architectuur) staan niet langer in de lijst op NORA Familie, maar wel in deze tabel.
| Architectuur | Is relevant binnen | Beschrijving | Status actualiteit |
|---|---|---|---|
| Architectuur Digitale Overheid 2030 vastgesteld | Architectuur Digitale Overheid 2030 vastgesteld | ||
| Duurzaamheid en architectuur | |||
| AORTA (Landelijke infrastructuur voor berichtuitwisseling in de zorg) | Domein Gezondheid en zorg | Landelijke infrastructuur voor berichtuitwisseling in de zorg. VZVZ verzorgt de techniek en beheert en onderhoudt daarvoor de zorginfrastructuur: AORTA. Over deze zorginfrastructuur kunnen medische gegevens beveiligd, vertrouwd en betrouwbaar op een gestandaardiseerde manier worden uitgewisseld. Nictiz ontwikkelt en onderhoudt de gestandaardiseerde medische inhoud die via ‘zorgtoepassingen’ kan worden uitgewisseld. | Actueel |
| Architectuur strafrechtketen (Astra) | Domein Openbare orde en veiligheid Domein Rechtspraak | De partners in de strafrechtketen zorgen samen voor een eerlijke en tijdige reactie op crimineel gedrag en leveren op die manier een bijdrage aan het realiseren van een veilige en rechtvaardige samenleving. Astra is de architectuur van de strafrechtketen. Deze architectuur beschrijft het hoofdontwerp van de organisatie en de voorzieningen die de ketenpartners in staat stellen om deze strategische doelstelling te realiseren. | Actueel |
| Concernarchitectuur Logius | Inrichtingsprincipes van Logius, de beheerorganisatie van veel overheidsbrede diensten. De twaalf principes zijn een verduidelijking van de doelstellingen van de organisatie. Elk principe is voorzien van een illustratie, toelichting, motivatie en implicaties ('dit betekent dat'). | Actueel | |
| CORA (COrporatie Referentie Architectuur) | Domein Overheid bestuur en koninkrijk Domein Bouwen wonen en leefomgeving Domein Milieu ruimte en water Domein Gezondheid en zorg Domein Subsidies uitkeringen en toeslagen Domein Immigratie integratie en inburgering Domein Openbare orde en veiligheid Domein Cultuur sport en vrije tijd Domein Belastingen | COrporatie Referentie Architectuur | Actueel |
| DERA (Digitale Erfgoed Referentie Architectuur) | Domein Cultuur sport en vrije tijd | De DERA (Digitale Erfgoed Referentie Architectuur) is een sector overschrijdende referentiearchitectuur voor het cultuurdomein.
De DERA wordt ontwikkeld binnen het NDE, het Netwerk Digitaal Erfgoed waarin de erfgoedinstellingen samenwerken om digitaal erfgoed beter toegankelijk te maken. De knooppunten (RCE, KB, Nationaal Archief, Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, KNAW Humanities Cluster) zijn hierbij de trekkers. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap is de eigenaar van de DERA en stelt nieuwe versies vast. Het NDE is de beheerder van de DERA. | Actueel |
| Duurzaam Informatiestelsel Zorg ReferentieArchitectuur (DIZRA) | Domein Gezondheid en zorg | De zorg bouwt aan een duurzaam informatiestelsel. Een stelsel waarin data en services digitaal vindbaar, toegankelijk, uitwisselbaar en herbruikbaar zijn. DIZRA is de referentiearchitectuur voor dit informatiestelsel in de zorg. Het is een product van IT-Architecten voor IT-Architecten. Met DIZRA borgen we de samenhang en de duurzaamheid van het informatiestelsel, we delen kennis en verhogen de kwaliteit.
Dit doen we door het beschrijven van:
| Actueel |
| EAR (EnterpriseArchitectuur Rijksdienst) | Domein Overheid bestuur en koninkrijk Domein Bouwen wonen en leefomgeving Domein Milieu ruimte en water Domein Onderwijs en wetenschap Domein Verkeer en vervoer Domein Reizen wonen en werken in het buitenland Domein Gezondheid en zorg Domein Subsidies uitkeringen en toeslagen Domein Werk en loopbaan Domein Immigratie integratie en inburgering Domein Openbare orde en veiligheid Domein Cultuur sport en vrije tijd Domein Familie jeugd en gezin Domein Internationale- en ontwikkelingssamenwerking Domein Landbouw natuur en voedsel Domein Belastingen Domein Financiën Domein Defensie Domein Economie en ondernemen | De Enterprise Architectuur Rijksdienst biedt een samenhangende beschrijving van de organisatie en inrichting van de informatiediensten en -voorzieningen van de Rijksdienst. Het is een houvast voor iedereen die, vanuit de concerngedachte, stappen wil zetten om de samenwerking tussen en binnen delen van de Rijksdienst te verbeteren. | Actueel |
| FORA (Funderend Onderwijs Referentie Architectuur) | Domein Onderwijs en wetenschap | Veel scholen in het po en vo hebben baat bij beter inzicht in de manier waarop processen binnen hun school zijn opgebouwd en wat de bijbehorende activiteiten hiervoor zijn. Hetzelfde geldt voor de applicaties die gebruikt worden om uitvoering van processen en activiteiten te ondersteunen. Daarnaast is het belangrijk om regelmatig, actief te toetsen om te zien of men nog steeds voldoet aan geldende wet- en regelgeving, kwaliteitscriteria en toets- en examenregels. Daarom heeft Kennisnet in samenwerking met een vertegenwoordiging van po en vo scholen en de PO-Raad en VO-raad, de FORA ontwikkeld. Een referentiearchitectuur die scholen inzicht geeft in processen en activiteiten en aan welke spelregels deze moeten voldoen. | Actueel |
| GDI-Architectuur (GA) | Architectuur voor de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI) | Actueel | |
| GEBORA (GEBouwde Omgeving Referentie Architectuur) | Domein Bouwen wonen en leefomgeving | GEBORA staat voor GEBouwde Omgeving Referentie Architectuur.
Steeds meer bouw- en installatiebedrijven werken met data en digitale systemen. De samenhang daartussen ontbreekt nog vaak. De systemen ‘praten’ onvoldoende met elkaar. Dat is inefficiënt en staat innovatie in de weg terwijl de opgaven van de branche fors zijn. Het doel van digiGO is samen digitaal optrekken, om je eigen bedrijf of organisatie én de gehele branche slimmer en sneller te maken. Dat is de kern van digiGO, de aanpak waarmee we de Gebouwde Omgeving versneld digitaliseren. Onderdeel daarvan is het toepassen van enterprise architectuur en de referentie architectuur GEBORA. Deze referentie architectuur beschrijft de manier van werken in de gebouwde omgeving. Daartoe is een ketenbenadering gekozen: de waardeketens vormen het hoogste niveau van beschrijving in de organisatielaag. De waardeketens worden gebaseerd op de asset life cycle. In 2024 wordt de inhoud van de GEBORA verder ontwikkeld via Expert Teams. Onderdelen op de roadmap zijn: asset life cycle, conceptueel informatiemodel, standaard rollen in de gebouwde omgeving. We onderkennen vooralsnog 6 ketens: (1) registreren, vergunning, toezicht houden en handhaven (2) eigendom en gebruiksrechten (3) plannen, ontwerpen en realiseren (4) beheren en instandhouden (5) exploiteren en gebruiken en (6) inwinnen, produceren, opslaan, verkopen en transporteren van producten, materieel, materiaal en medewerkers. | Concept |
| GEMMA (Gemeentelijke ModelArchitectuur) | Domein Overheid bestuur en koninkrijk Domein Bouwen wonen en leefomgeving Domein Milieu ruimte en water Domein Reizen wonen en werken in het buitenland Domein Gezondheid en zorg Domein Subsidies uitkeringen en toeslagen Domein Openbare orde en veiligheid Domein Familie jeugd en gezin Domein Belastingen Domein Financiën Domein Economie en ondernemen | GEMMA staat voor de GEMeentelijke Model Architectuur. Dit is de landelijke referentiearchitectuur voor gemeenten. GEMMA helpt gemeenten om (ICT-)ontwikkelingen in samenhang aan te sturen. Ontwikkelen, bouwen, aanschaffen en implementeren onder architectuur zorgt ervoor dat de oplossingen onderling goed samenwerken. Ook ontstaat er een overzicht dat bestuur en management helpt alle ontwikkelingen in samenhang aan te sturen. Met GEMMA, de Gemeentelijke Model Architectuur, krijgt u inzicht in en grip op de informatievoorziening. GEMMA helpt om samenwerken tussen gemeenten, met ketenpartners en aansluiten op landelijke voorzieningen mogelijk te maken. | Actueel |
| HORA (Hoger Onderwijs Referentie Architectuur) | Domein Onderwijs en wetenschap | HORA is een verzameling van instrumenten voor het inrichten van de organisatie en informatiehuishouding van Nederlandse instellingen voor Hoger Onderwijs, voor zowel onderwijs als onderzoek. | Actueel |
| IDentiteit Referentie Architectuur (IDRA) | Concept | ||
| IenW Enterprise Architectuur (IWEA) | Concept | ||
| KarWeI (Ketenarchitectuur Werk en Inkomen) | Domein Subsidies uitkeringen en toeslagen Domein Werk en loopbaan | "De Ketenarchitectuur is een stelsel van afspraken om samenwerking tussen ketenpartijen te stroomlijnen. De architectuur geeft invulling aan de wettelijke verplichting van ketensamenwerking. Daarnaast draagt de Ketenarchitectuur bij aan een samenhangend stelsel van ICT voorzieningen. Aansluiting op, en gebruik van, dat stelsel garandeert dat organisaties kunnen voldoen aan de eisen die worden gesteld aan de uitvoering van hun taak." | Actueel |
| LIDA (Langdurige-zorg InformatieDomeinArchitectuur) | Domein Gezondheid en zorg | Langdurige-zorg InformatieDomeinArchitectuur | Vervangen |
| Loonaangifteketen | Domein Werk en loopbaan Domein Belastingen | De loonaangifteketen is een samenwerkingsverband van de Belastingdienst, UWV en het CBS. In deze keten worden (loon)gegevens één keer opgevraagd en aan verschillende afnemers beschikbaar gesteld. Hierdoor besparen bedrijven op de administratieve lasten en de overheid op de uitvoeringskosten. | Actueel |
| MARA (Model Architectuur voor Rijks Archiefinstellingen) | Domein Onderwijs en wetenschap Domein Cultuur sport en vrije tijd | Het Nationaal Archief en de Regionaal Historische Centra (RHC’s) zijn sterk in ontwikkeling. Om in zo’n veranderende context de organisatiedoelstellingen kunnen bereiken ishet zaak dat de organisatie, primaire en ondersteunende processen en techniek en “harde” infrastructuur naadloos op elkaar aansluiten en daaraan meewerken.
Architectuur geeft een beeld van wat we willen bereiken en wat dat betekent voor de verschillende domeinen (zoals organisatie, informatie, infrastructuur, beveiliging). Architectuur maakt het makkelijker om te zien welke projecten bijdragen aan welk deel van het eindplaatje, te zien waar overlap zit en afstemming nodig is en anderzijds te borgen dat er geen delen van het eindplaatje vergeten worden. De MARA 1.0 geeft de gedeelde visie weer van de RHC's en het Nationaal Archief en geeft een gedeeld toetsingskader voor gezamenlijke en interne projecten. Het is een consolidatie van inzichten en uitgangspunten die op verschillende plaatsen in de organisaties zijn opgedaan, waaronder die in de TARA (Toegankelijke Archieven Referentie Architectuur). | Actueel |
| MARIJ (ModelArchitectuur Rijksoverheid) | Met de ontwikkeling van MARIJ is in 2007 een start gemaakt. MARIJ sloot destijds aan op de NORA en bood een samenhangende architectuur voor de Rijksdienst. MARIJ bood een set multilaterale afspraken / inrichtingsprincipes voor de rijksdienst en was een referentiekader voor afgeleide architecturen van departementen, -onderdelen en (rijksbrede) projecten. De opvolger en tevens vervanger van MARIJ is de Enterprise Architectuur Rijksdienst (EAR). EAR brengt de Rijksbrede i-infrastructuur samenhangend in kaart en biedt overzicht en inzicht vanuit verschillende perspectieven. | Vervangen | |
| MARTHE (Model Architectuur RijksToezichts- en HandhavingsEenheden) | Domein Overheid bestuur en koninkrijk Domein Bouwen wonen en leefomgeving Domein Milieu ruimte en water Domein Verkeer en vervoer Domein Rechtspraak | MARTHE: Model Architectuur RijksToezichts- en HandhavingsEenheden | Actueel |
| MIRA (Migratieketen Architectuur) | Domein Immigratie integratie en inburgering | De Mira is een ketenarchitectuur. Dat betekent dat ze zich met name richt op de samenwerking en informatieuitwisseling tussen de ketenpartners. Het biedt ook de kaders voor de ketenvoorzieningen in de Migratieketen. Het eerste deel van de Mira bestaat uit een set kaders en architectuurprincipes die richting geven aan de keteninformatievoorziening. Deze Kaders en Architectuurprincipes vormen de kapstok voor de verdere uitwerking van de Mira. Er wordt nog gewerkt aan een bedrijfsarchitectuur en een informatiearchitectuur. Deze zullen in de loop van 2023 beschikbaar komen. | Actueel |
| MORA (Middelbaar beroepsOnderwijs Referentie Architectuur) | Domein Onderwijs en wetenschap | De snel veranderende arbeidsmarkt en samenleving vragen om vernieuwing en verandering, ook binnen de mbo-sector. Samenwerking tussen scholen is daarvoor noodzakelijk; een school kan deze veranderingen niet alleen waarmaken. De referentiearchitectuur voor het mbo, de MORA, biedt een gemeenschappelijke structuur en taal om deze samenwerking mogelijk te maken. Ook biedt de MORA een basis om de eigen architectuur mee in te richten, zodat je als school optimaal blijft aansluiten op andere scholen. | Actueel |
| NBility (Netbeheerders Business Capability) | Domein Landbouw natuur en voedsel Domein Economie en ondernemen | Het NBility model is een gezamenlijk model van de Nederlandse netbeheerders en beschrijft hun business capabilities, bedrijfsobjecten en waardestromen. NBility staat voor Netbeheerders Business Capability. Het capability model is opgesteld om handvatten te bieden aan verandering binnen de netbeheerders. Door een gedeeld model te gebruiken wordt het eenvoudiger voor netbeheerders onderling en voor hun leveranciers om samen te werken, doordat ze dezelfde taal spreken. | Actueel |
| PETRA (Provinciale EnTerprise ReferentieArchitectuur) | Domein Overheid bestuur en koninkrijk | Actueel | |
| PURA (Publieke gezondheid Referentie Architectuur) | Domein Overheid bestuur en koninkrijk Domein Gezondheid en zorg | PURA biedt een gedeelde basis om samen te bouwen aan een vraaggerichte informatievoorziening binnen de Publieke Gezondheid. Het geeft inzicht in: de taakgebieden van een GGD die toegevoegde waarde leveren aan de omgeving en intern aan de onderdelen van de GGD zelf, de bedrijfsprocessen en hoe de taakgebieden worden gerealiseerd en het applicatielandschap ter ondersteuning van processen. | Actueel |
| Referentiearchitectuur educatieve contentketen | Domein Onderwijs en wetenschap | De Referentiearchitectuur Educatieve Contentketen bestaat niet meer als afzonderlijke architectuur van de NORA Familie, maar is voorbeeldmatig opgenomen in de ROSA (Referentie Onderwijs Sector Architectuur) onder andere in de uitwerking van het ketenprocesmodel Leermiddel gebruiken. Via de website van Edu-K wordt toelichting gegeven op onderdelen Toegang tot het Leermateriaal en Keuzeproces en leerproces. Hierbij horen diverse afspraken die alle beheerd worden door Edustandaard, zoals ECK Distributie en Toegang, Uitwisseling Leerlinggegevens en Resultaten en FDE-set voor Fijndistributie. | Actueel |
| Referentiearchitectuur Jeugdketens | Domein Onderwijs en wetenschap Domein Gezondheid en zorg Domein Openbare orde en veiligheid Domein Rechtspraak Domein Familie jeugd en gezin | Actueel | |
| Referentiearchitectuur Regie op Gegevens | ===Achtergrond===
Regie op Gegevens wil de burger regie laten voeren op zijn eigen persoonsgegevens bij de overheid, binnen de bestaande wettelijke kaders die daarvoor (gaan) gelden. De burger krijgt de mogelijkheid persoonsgegevens in te zien (inzage), daar waar nodig te corrigeren en indien gewenst de delen met derden. Het gaat dan om inzage welke persoonsgegevens de overheid in zijn administraties heeft opgenomen èn om inzage welke persoonsgegevens tussen welke overheden worden gedeeld. Om Regie op Gegevens te realiseren zijn er in de kern twee zaken nodig: vertrouwen en interoperabiliteit. De burger zal alleen bereid zijn om vrijwillig zijn persoonsgegevens te delen met derde partijen, als hij er op kan vertrouwen dat niet meer gegevens gebruikt worden dan maximaal noodzakelijk en dat ze alleen voor het afgesproken doel worden gebruikt. En er moet keuzevrijheid mogelijk zijn tussen verschillende diensten, die elk het delen van gegevens ondersteunen. Om de uitwerking hiervan te ondersteunen, is een referentiearchitectuur uitgewerkt. Daarin is in generieke, functionele termen beschreven hoe Regie op gegevens verantwoord kan worden ingericht. Positionering van de referentiearchitectuurDe referentiearchitectuur voor het delen van gegevens is gepositioneerd als generiek model tussen wetgeving/beleid enerzijds en de concrete initiatieven voor het digitaal delen van gegevens die al onderweg zijn of nog gaan komen anderzijds (dienstverleners). Doel van de referentiearchitectuur is om ontwerpers, opdrachtgevers en beleidsadviseurs van publieke en private dienstverleners de functionele en technische overwegingen te geven om waarborgen bij het delen van gegevens met derden uit te werken. Het moet een goede vertaling op architectuurniveau zijn van beleid en regelgeving, met bijpassende standaarden en best practices. Zodat ontwerpers bij publieke en private dienstverleners de juiste implementatiekeuzes kunnen maken. Anders gesteld: de wat-vraag (wat moet er geregeld/ingericht worden om de doelstellingen te kunnen realiseren met als “scharnierpunt” het Functiemodel Regie op gegevens) staat centraal en minder de hoe-vraag (met welke concrete oplossingen wordt die wat-vraag ingevuld). Die hoe-vraag wordt dus ingevuld door de (architectuur van de) sectoren/projecten zelf. | Concept | |
| ROSA (Referentie Onderwijs Sector Architectuur) | Domein Onderwijs en wetenschap | De ROSA richt zich als onderwijsbrede ketenreferentiearchitectuur op het gehele onderwijsdomein en dan met name op die zaken die gemeenschappelijk zijn in dat onderwijsdomein (of meerdere delen daarvan) als het gaat om samen te werken in ketenprocessen als ook op (onderwijs)sectoroverstijgende aspecten van informatievoorziening. De ROSA is te beschouwen als een knooppunt waar de architectuurkennis vanuit de onderwijsdomeinen en -sectoren samenkomt. | Actueel |
| Standaarden informatievoorziening strafrechtsketen | Domein Openbare orde en veiligheid Domein Rechtspraak Domein Defensie | Standaarden in de strafrechtsketen geven een nadere invulling van overheidsbrede en MVenJ-brede afspraken en normen toegespitst op de informatievoorziening in de strafrechtsketen. Hiermee weten projectleiders en beheerders over welke aspecten we het al eens zijn en op welke wijze we de inrichting van berichtenuitwisselingen en ketenvoorzieningen vorm geven. | Vervangen |
| TARA (Toegankelijke Archieven Referentie Architectuur) | Domein Onderwijs en wetenschap Domein Cultuur sport en vrije tijd | De Toegankelijke Archieven Referentie Architectuur is een belangrijke input geweest voor de MARA (Model Architectuur voor Rijks Archiefinstellingen). De TARA zal daarom niet meer bijgehouden worden als aparte architectuur. | Uitgefaseerd |
| Triple A | Domein Onderwijs en wetenschap | Bij procesmodel voor AOC's en ROC's behorende encyclopedie met de consequenties voor de ondersteunende systemen. Bevat visie, architectuur en functionele ontwerpen. | Vervangen |
| VeRa (Veiligheidsregios Referentie Architectuur) | Domein Milieu ruimte en water Domein Gezondheid en zorg Domein Openbare orde en veiligheid | De VeRa geeft veiligheidsregio’s 'een richtlijn voor de inrichting van de integrale informatiehuishouding op het niveau van de administratieve organisatie, de koude voorbereiding van inzet van hulpverlening en voor de opgeschaalde crisisbeheersing binnen een veiligheidsregio. Maar het geeft ook een richtlijn op het niveau van de landelijke voorzieningen, zodat optimale informatiedeling kan plaatsvinden.' | Actueel |
| VERA (Volkshuisvesting Referentie Architectuur) | Domein Bouwen wonen en leefomgeving | Een belangrijk uitgangspunt voor de business gegevensdefinities, zoals deze binnen woningcorporaties worden gehanteerd,
is de CORA (COrporatie Referentie Architectuur). De technische vertaalslag van CORA is VERA. VERA zorgt voor de uniforme gegevensuitwisseling tussen ICT systemen door een standaard voor berichtenverkeer en implementeerbare gegevensdefinities beschikbaar te stellen. | Actueel |
| WILMA (Waterschaps Informatie & Logisch Model Architectuur) | Domein Overheid bestuur en koninkrijk Domein Milieu ruimte en water Domein Openbare orde en veiligheid Domein Belastingen | De WILMA is een geheel aan architectuurmodellen en –principes die relevant zijn voor alle waterschappen. Ze vormen een referentie voor de waterschappen, in de zin dat de modellen en principes gebruikt kunnen worden om onderling afspraken te maken, en in de zin dat de modellen en principes door de waterschappen als startpunt gebruikt kunnen worden voor het invullen van een enterprise architectuur voor het eigen waterschap. | Actueel |
| ZiRA (Ziekenhuis Referentie Architectuur) | Domein Gezondheid en zorg | De ZiRA (Ziekenhuis Referentie Architectuur) is een verzameling van modellen voor het inrichten van de organisatie en informatievoorziening van Nederlandse ziekenhuizen. De ZiRA is primair ontwikkeld voor mensen die zich richten op de inrichting van de informatievoorziening in een ziekenhuis, niet alleen enterprise- en informatie-architecten, maar ook informatiemanagers, solution-architecten, functioneel en technisch ontwerpers en functioneel beheerders. De ZiRA kan ook toegepast worden bij organisatievraagstukken, los van informatievoorziening. Dat betekent dat de ZiRA (voor een deel) ook bedoeld is voor beleidsmedewerkers, adviseurs en anderen die zich bezig houden met organisatie- en procesveranderingen.
De scope van de ZiRA is bewust beperkt tot de ziekenhuizen. We realiseren ons dat het ziekenhuis slechts één schakel is in de keten voor de zorg aan de patiënt. Voor verschillende andere schakels is al een referentiearchitectuur, zoals PURA voor de publieke gezondheidszorg en LIDA in de langdurige zorg. We hopen met de ZiRA bij te dragen aan een samenhangende referentiearchitectuur en een duurzaam informatiestelsel voor de gehele zorg. | Actueel |