Transcript Start NORA Gebruikersweek
Deze pagina is een transcript van de eerste 18 minuten van Start NORA Gebruikersweek mei 2021.
.png)
Welkomstwoord, opzet sessie, introductie Gerdine Keijzer-Baldé[bewerken]
Marieke Vos, community manager NORA Familie, start de sessie:
Lieve mensen, welkom allemaal bij de aftrap van de NORA Gebruikersweek. We hadden het vreemde idee dat we elkaar minder werk bezorgden door losse sessies te organiseren in plaats van alles achter elkaar te plakken. En ergens zijn we van daar gekomen naar 18 sessies in 9 werkdagen. Het voordeel is wel: dat hebben we Samen gedaan.
Ons thema is Samen en dat is ook wel een behoefte die ik in ieder geval persoonlijk heb – na al die tijd vanuit mijn eigen werkkamertje en eigen woonkamertje werken heb ik eigenlijk best wel behoefte om weer wat meer mensen te zien. We gaan straks weer naar buiten toe, dat is mooi.
Maar helemaal mooi om weer buiten de organisatiegrenzen te komen. Want nu kost het al best wat energie om binnen je eigen organisatie contact te maken en te houden. En dan merk ik dat iets als NORA, kennisdeling over organisatiegrenzen heen, er toch vaak bij in schiet. Dus het Samen is ook bedoeld om het begin weer te zijn van hoe wij normaal gesproken werken, namelijk in contact met elkaar en in verbinding met elkaar.
Even wat we vandaag gaan doen. Deze openingssessie duurt tot maximaal 13.30 uur, om 14.00 begint Eric Brouwer aan de eerste inhoudelijke sessie. Vanochtend is er al een oefensessie Miro geweest, verzorgd door Joris Dirks.
De opening zal worden gedaan door Gerdine Keijzer-Baldé, de plaatsvervangend Secretaris-Generaal van Economische Zaken, daar zijn we heel blij mee. En ondertussen en daarna is er een inventarisatie onder de deelnemers via mentimeter.
Gerdine, ik ben heel blij dat jij bereid bent om onze Gebruikersweek te starten. Voornamelijk omdat architecten het niet alleen kunnen, absoluut niet alleen kunnen. Het is belangrijk dat de link tussen architectuur en beleid en architectuur en uitvoering heel goed is. Dus bij deze wil ik je graag het woord geven.
Opening door Gerdine Keijzer-Baldé[bewerken]
.png)
Goedemiddag allemaal. Even een handje opsteken, dat is wel fijn, even contact maken. Fijn dat ik in jullie midden mag zijn, even tot de NORA Familie mag behoren. Ik heb ook even zitten kijken, dit keer geen familiedag maar een familieweek zelfs. Ik kom zelf net van een familieweekend, Pinksterweekend en dat is goed bevallen, dus ik hoop dat deze familiebijeenkomst ook goed bevalt.
Ik zal me even voorstellen: ik ben Gerdine Keijzer-Baldé, ik ben de plaatsvervangend Secretaris-Generaal van Economische Zaken en Klimaat, maar ook CIO van datzelfde ministerie. En ik voel me als CIO het meest verbonden met de NORA.
Al veel met NORA te maken gehad over de jaren heen[bewerken]
Ik ken de NORA overigens al een heel tijdje hoor, ik denk al zo lang als ik te maken heb met digitalisering in de Rijksoverheid. Ik heb er echt vaak mee te maken gehad in dat I-domein van het Rijk.
Als ik even terug denk, ik ben een tijdje directeur van de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens geweest. Nou de Basisregistratie Personen, de BSN, de Terugmeldvoorziening – daar ging het altijd over standaardisering, zeer belangrijk. Ik ben een tijd algemeen directeur van DICTU geweest, Nou, daar kwam die NORA ook erg vaak langs – en ook van pas! Ik herinner me nog dat we een keer vol trots de Handreiking voor Mobiele Apps hebben gepresenteerd, door leden van de NORA Gebruikersfamilie gemaakt, collega’s van ons. Maar ook voor Rijkszaak en de Toegangsverleningsservice, kortom het zijn allemaal diensten en producten waar die NORA een hele belangrijke voorwaarde voor is. Dus toen Nadeem Taverne – die zie ik in beeld, hallo! – mij vroeg zou jij het leuk vinden om de NORA Gebruikersweek te openen, toen heb ik natuurlijk meteen ja gezegd.
Verbondenheid met NORA en thema Samen[bewerken]
Want ik voel me met jullie verbonden. En zeker met het thema dat gekozen is: Samen. Ja, want daar wil ik iets over kwijt. Het werk van de informatiearchitecten staat natuurlijk echt in het teken van dienstverlening, van de overheid aan burgers en bedrijven en dan wel digitale dienstverlening vooral. En dat kan echt alleen maar goed plaats vinden als er goed wordt samengewerkt. We kennen allemaal wel de verhalen en voorbeelden, ook wel uit de eigen praktijk denk ik van overheidsorganisaties die daarin niet hun beste gezicht laten zien, of hun gezicht niet van de meest gunstige kant. En dat heeft dan vrijwel altijd te maken met dat instanties erg vanuit hun eigen koker werken, zich niet zo goed bewust zijn voor wie en wat ze het uiteindelijk doen. En ook niet heel goed weten hoe de keten in elkaar zit. Met als gevolg dat burgers en bedrijven met fouten worden geconfronteerd. Die fouten ook vaak alleen maar met moeite weten te herstellen. Burgers en bedrijven in de knel, dat is natuurlijk wel het thema van deze tijd.
Visie op samenwerken aan digitale dienstverlening[bewerken]
In mijn visie, die heel simpel is hoor, is het gewoon heel belangrijk dat mensen die in de overheidsinstanties aan digitalisering werken het samenwerken als een basishouding hebben. En dat kom je in vele gedaanten tegen. Architecten die met elkaar samenwerken, maar ook overheidsorganisaties uit het rijk met andere overheden, beleid en uitvoering, uitvoering met andere uitvoeringsorganisaties, beleid & uitvoering ICT, kortom je komt het in allerlei gedaanten tegen, maar echt vanzelfsprekend is het denk ik nog niet altijd. En wat mij betreft, als ik aan samenwerken denk in termen van informatiearchitectuur dan zie ik 3 belangrijke punten:
Houding & Gedrag[bewerken]
De eerste is Houding & Gedrag. Daar gaat samenwerken vooral over. Dat je een beetje interesse hebt in elkaar, dat je een beetje verbeeldingskracht hebt: hoe zou nu die wereld van de ander er uit zien. Ook de houding om je eigen functioneren en het functioneren van de organisatie waar je voor werkt kritisch tegen het licht te willen houden. En ook van evaluaties te willen leren. Respect voor elkaar tonen. Dat is denk ik wel de basis voor samenwerken, dat geldt voor elk congres waar ik dat zou kunnen zeggen, maar zeker ook voor informatiearchitecten.
Gemeenschappelijke doelen & taal[bewerken]
En het tweede waar ik aan moet denken dat zit hem toch wel in gemeenschappelijke doelen: een gemeenschappelijke, gezamenlijke verantwoordelijkheid voelen EN nemen voor vraagstukken. Waar dan ook een gemeenschappelijke taal bij hoort. Nou daar grossiert de NORA in, dat heb ik al wel gemerkt.
Slim ontwerp[bewerken]
En ten derde zit het volgens mij ook echt in een slim ontwerp. En daarmee kom ik echt op jullie werkterrein. Bij het ontwerpen van processen, van systemen steeds uitgaan van standaarden, van hergebruik, van eenvoudige principes en werken in ketens. Daar kunnen jullie architecten, even kijkend naar mijn rol als bestuurder maar ook als CIO, ons ontzettend goed bij helpen. En dat zit hem volgens mij in jullie vermogen om in processen te denken, goede schema’s te kunnen maken, goede platen – praat platen te kunnen maken. Dus om de werkelijkheid uit te kunnen beelden in platen. En ook allerlei verschillende afhankelijkheden in kaart te brengen. Ik vind het zelf altijd erg prettig wanneer ik zo’n overzicht zie, dat helpt mee aan het begrip. Maar ook omdat jullie natuurlijk ook de goede voorbeelden van ICT-oplossingen kennen. En dat ook kunnen combineren. Dat is een belangrijke factor.
Architecten maken het verschil door abstracte vraagstukken concreet te maken[bewerken]
Even nadenkend: hoe zouden jullie nu het verschil kunnen maken vanuit mijn optiek? Dat zit in het verbinden van verschillende werelden. Tussen allerlei organisaties, maar ook tussen allerlei vakken en ambten, en daarmee de schakel te zijn tussen het primair proces, de business, en de ICT technologie, want dat spreekt echt nog lang niet vanzelf. Dat verbinden doen jullie het beste denk ik, als je abstracte vraagstukken – ik heb al veel met architecten te maken gehad, het zijn hele goede abstracte denkers – tot concrete voorbeelden kunnen vertalen en kunnen toepassen. Als je dat kan dan ben je echt van hele grote waarde.
Architectuur in CIO-stelsel EZK & LNV[bewerken]
Even naar mijn eigen wereld, naar EZK, ministerie waar ik nu werk. We werken samen in een CIO-stelsel samen met het ministerie van LNV. We hebben architectuur ook opgenomen als een belangrijke pijler in de uitwerking van dat nieuwe CIO-stelsel. Nou klinkt dat een beetje taai en droog, maar uiteindelijk moet dat CIO-stelsel natuurlijk helpen om de digitale transformatie goed te maken. Dus daar hebben we architectuur ook als een belangrijk punt benoemd.
Architectuur in I-strategie Rijk: ICT Landschapsarchitect[bewerken]
En ik dacht ik ga nog even kijken wat zeggen we er over in de nieuwe I-strategie die het Rijk binnenkort gaat publiceren. Vandaag ligt die in de ICBR, de interdepartementale commissie bedrijfsvoering rijk. Daar zie ik die architectuur ook als een belangrijke onderlegger terug.
De I-strategie gaat helemaal uit van de overtuiging dat digitalisering zich in alle fasen van beleidsproces, van beleid maken tot aan uitvoeren, toezicht, dat het daar mee is verweven. En dat het dus ook van belang is dat die I-functie informatievoorziening aan de voorkant bij de beleidsontwikkeling ook wordt meegenomen. En om ook de mogelijkheden en onmogelijkheden van digitale technologie in beeld te brengen. Ik las in die I-strategie het idee van de ICT landschapsarchitect. Ik weet niet of daar een van jullie sessies over gaat, maar ik vond het eigenlijk wel een heel aardig idee. De ICT landschapsarchitect, de Rijksarchitect ICT landschap, die dan de rol heeft van kritische vriend. En wat doet een kritische vriend? Die is een faciliterend gesprekspartner met kennis van zaken, en vooral kennis van zaken daar waar je met digitale transformatie te maken hebt, de veranderingen die dat met zich mee brengt. En natuurlijk ook verstand van IT technologie. Nou, een mooie combi denk ik.
Collectief van architecten is broodnodig in de digitale transformatie[bewerken]
Dus ik zou afsluitend willen zeggen: Voor mij zijn informatiearchitecten, het is altijd een collectief he, met allemaal verschillende kennisgebieden, maar het collectief is echt broodnodig in die digitale transformatie. Ik hoop dat ik dat heb kunnen duidelijk maken in mijn korte aftrap. En ik wil jullie een heel gezellige, goed, leerzame, week toewensen en ik hoop dat jullie er heel veel van opsteken weer. Waar wij met zijn allen veel profijt van hebben. Dank je wel.
Reactie Marieke op Gerdine[bewerken]
Bedankt Gerdine. Ik denk dat een heleboel dingen die je zei ook ons echt bezig houden. Het zal niet altijd even goed lukken om van abstract naar concreet te gaan, maar het is wel iets dat we willen oefenen.
Daar hebben we deze week ook een aantal wat ludiekere ideeën bij. We hebben een workshop storytelling waarin je een verhaal dat je wilt gebruiken ook echt kunt uitbouwen, met een kleine test op effectiviteit, zie zal Wendy geven. Wendy schrijft levensverhalen van anderen op, dus zij heeft ook enige kennis van zaken en zo kan zij ons helpen, maar we kunnen ook elkaar helpen. En we sluiten de week af met een finale waarin teams van architecten proberen om begrippen concreet en helder uit te leggen aan een jury van een bestuurder, hoofd van een afdeling en projectleider. Dus dat willen we echt wel trainen.
Wat ik ook interessant vond is het idee van de ICT landschapsarchitect. De GO, de Gemeenschappelijke Overheidsarchitectuur, daar zijn twee sessies over. Zij noemen zichzelf ook wel het Bestemmingsplan voor de GDI. Bij de landschapsarchitect en het bestemmingsplan heb je dus en de kennis van de architect nodig om het te bedenken, maar om het bestemmingsplan vast te stellen gaat het toch weer terug naar het beleid en bestuur.
Laatste woord Gerdine[bewerken]
Leuk om dat te horen, dat dat zo dicht bij elkaar komt. Onze werelden moeten ook gewoon dicht bij elkaar komen.