Vijflaagsmodel: verschil tussen versies
(foto brainstorm van negenvlak naar vijflaags toegevoegd) |
k (betere afbeelding) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
==Waarom van negen vlakken naar vijf lagen?== | ==Waarom van negen vlakken naar vijf lagen?== | ||
Architectuur analyseert maatschappelijke vraagstukken vanuit diverse invalshoeken. Bij de overheid gaat het dan vooral om vraagstukken omtrent de dienstverlening aan burgers en bedrijven. Bij die analyse gebruiken architecten vaak het zogenaamde [[Negenvlaksmodel]], al dan niet aangevuld met twee extra vlakken voor Beveiliging & Privacy en Beheer. [[Image: NORA negenvlaksmodel | Architectuur analyseert maatschappelijke vraagstukken vanuit diverse invalshoeken. Bij de overheid gaat het dan vooral om vraagstukken omtrent de dienstverlening aan burgers en bedrijven. Bij die analyse gebruiken architecten vaak het zogenaamde [[Negenvlaksmodel]], al dan niet aangevuld met twee extra vlakken voor Beveiliging & Privacy en Beheer. [[Image:NORA negenvlaksmodel met beveiliging en beheer.png |thumb|left|250px|[[Negenvlaksmodel]]|alt="NORA negenvlaksmodel met beveiliging en beheer"]] | ||
De vlakken dienen hier om een vraagstuk te definiëren en te duiden, waarbij oplossingsrichtingen gezocht kunnen worden binnen één of meerdere vlakken. De dimensies Beveiliging & Privacy lopen door alle vlakken heen. De NORA gebruikt deze opzet ook, zo zijn in het verleden voor elk vlak (Afgeleide) Principes geformuleerd, waaraan oplossingsrichtingen binnen dat vlak moeten voldoen. | De vlakken dienen hier om een vraagstuk te definiëren en te duiden, waarbij oplossingsrichtingen gezocht kunnen worden binnen één of meerdere vlakken. De dimensies Beveiliging & Privacy lopen door alle vlakken heen. De NORA gebruikt deze opzet ook, zo zijn in het verleden voor elk vlak (Afgeleide) Principes geformuleerd, waaraan oplossingsrichtingen binnen dat vlak moeten voldoen. | ||
| Regel 6: | Regel 6: | ||
De laatste jaren groeit de behoefte om de analyse van architecten beter te kunnen delen en bespreken met “niet-architecten,” zoals beleidsmedewerkers, projectleiders en ambtenaren die de dienstverlening moeten besturen of uitvoeren. Dit komt met name door de snelle ontwikkeling van informatiesystemen via een Agile / Scrum aanpak waarbij de directe interactie met de diverse stakeholders bij het vraagstuk een grotere rol is gaan spelen. De NORA wil op deze behoefte inspelen door het klassieke negenvlaksmodel (plus twee) zo rechtstreeks mogelijk te verbinden met de diensten waar burgers, bedrijven en ook ambtenaren mee te maken hebben. | De laatste jaren groeit de behoefte om de analyse van architecten beter te kunnen delen en bespreken met “niet-architecten,” zoals beleidsmedewerkers, projectleiders en ambtenaren die de dienstverlening moeten besturen of uitvoeren. Dit komt met name door de snelle ontwikkeling van informatiesystemen via een Agile / Scrum aanpak waarbij de directe interactie met de diverse stakeholders bij het vraagstuk een grotere rol is gaan spelen. De NORA wil op deze behoefte inspelen door het klassieke negenvlaksmodel (plus twee) zo rechtstreeks mogelijk te verbinden met de diensten waar burgers, bedrijven en ook ambtenaren mee te maken hebben. | ||
Hiervoor gaan we uit van een nieuw | Hiervoor gaan we uit van een nieuw vijflaagsmodel aansluitend bij de modellen in de [[European Interoperability Reference Architecture (EIRA)|EIRA ]], met aanvullend enkele thema’s. Voor elke laag en thema’s willen we als NORA zoveel mogelijk inzicht geven in de actuele situatie en waar mogelijk een doorkijkje naar ontwikkelingen (projecten e.d.) die daar spelen. | ||
Een voordeel van de vijf lagen is dat je elk project of elk maatschappelijk vraagstuk met een informatie-component kunt analyseren en visualiseren vanuit deze lagen. Je vult de vlakken in met een mix van unieke aspecten voor dit project, gemeenschappelijke aspecten uit het domein en de bestuurslagen waarbinnen het project valt en de landelijke afspraken die we binnen de hele publieke sector hebben gemaakt. Voor elk project krijg je zo een ‘praatplaat’ waarover je het gesprek kunt aangaan met de mensen die er mee te maken hebben. Afhankelijk van de gesprekspartner focus je meer op de ene laag of de andere, hanteer je meer of minder jargon – maar de boodschap blijft hetzelfde. | Een voordeel van de vijf lagen is dat je elk project of elk maatschappelijk vraagstuk met een informatie-component kunt analyseren en visualiseren vanuit deze lagen. Je vult de vlakken in met een mix van unieke aspecten voor dit project, gemeenschappelijke aspecten uit het domein en de bestuurslagen waarbinnen het project valt en de landelijke afspraken die we binnen de hele publieke sector hebben gemaakt. Voor elk project krijg je zo een ‘praatplaat’ waarover je het gesprek kunt aangaan met de mensen die er mee te maken hebben. Afhankelijk van de gesprekspartner focus je meer op de ene laag of de andere, hanteer je meer of minder jargon – maar de boodschap blijft hetzelfde. | ||
Versie van 1 dec 2015 18:16
Waarom van negen vlakken naar vijf lagen?[bewerken]
Architectuur analyseert maatschappelijke vraagstukken vanuit diverse invalshoeken. Bij de overheid gaat het dan vooral om vraagstukken omtrent de dienstverlening aan burgers en bedrijven. Bij die analyse gebruiken architecten vaak het zogenaamde Negenvlaksmodel, al dan niet aangevuld met twee extra vlakken voor Beveiliging & Privacy en Beheer.
De vlakken dienen hier om een vraagstuk te definiëren en te duiden, waarbij oplossingsrichtingen gezocht kunnen worden binnen één of meerdere vlakken. De dimensies Beveiliging & Privacy lopen door alle vlakken heen. De NORA gebruikt deze opzet ook, zo zijn in het verleden voor elk vlak (Afgeleide) Principes geformuleerd, waaraan oplossingsrichtingen binnen dat vlak moeten voldoen.
De laatste jaren groeit de behoefte om de analyse van architecten beter te kunnen delen en bespreken met “niet-architecten,” zoals beleidsmedewerkers, projectleiders en ambtenaren die de dienstverlening moeten besturen of uitvoeren. Dit komt met name door de snelle ontwikkeling van informatiesystemen via een Agile / Scrum aanpak waarbij de directe interactie met de diverse stakeholders bij het vraagstuk een grotere rol is gaan spelen. De NORA wil op deze behoefte inspelen door het klassieke negenvlaksmodel (plus twee) zo rechtstreeks mogelijk te verbinden met de diensten waar burgers, bedrijven en ook ambtenaren mee te maken hebben.
Hiervoor gaan we uit van een nieuw vijflaagsmodel aansluitend bij de modellen in de EIRA , met aanvullend enkele thema’s. Voor elke laag en thema’s willen we als NORA zoveel mogelijk inzicht geven in de actuele situatie en waar mogelijk een doorkijkje naar ontwikkelingen (projecten e.d.) die daar spelen.
Een voordeel van de vijf lagen is dat je elk project of elk maatschappelijk vraagstuk met een informatie-component kunt analyseren en visualiseren vanuit deze lagen. Je vult de vlakken in met een mix van unieke aspecten voor dit project, gemeenschappelijke aspecten uit het domein en de bestuurslagen waarbinnen het project valt en de landelijke afspraken die we binnen de hele publieke sector hebben gemaakt. Voor elk project krijg je zo een ‘praatplaat’ waarover je het gesprek kunt aangaan met de mensen die er mee te maken hebben. Afhankelijk van de gesprekspartner focus je meer op de ene laag of de andere, hanteer je meer of minder jargon – maar de boodschap blijft hetzelfde.
Verband tussen negen vlakken en vijf lagen[bewerken]
Het precieze verband tussen het negenvlaksmodel en het vijflaagsmodel moet nog verder worden uitgewerkt:
.
Relatie Domeinen en Lagen[bewerken]
Binnen de NORA Familie bestaan verschillende architecturen, sets van afspraken die relevant zijn binnen een bepaald domein, bestuurslaag of keten. De afspraken en bronnen die binnen deze architecturen beschikbaar zijn kunnen architecten en projectleiders helpen bij het vullen van de vijf lagen voor projecten die (deels) binnen dat domein vallen. Als NORA willen we hierbij helpen door aan te geven of inzichten in de wiki generiek zijn (landelijk van toepassing / relevant, aangegeven met een landkaart van Nederland) of domeingebonden (aangegeven met een afbeelding uit het relevante domein).