Kaders voor Duurzame Toegankelijkheid

Beleids- en wettelijke kaders

Beleidskaders aan de basis van principes

Bestaand nationaal en Europees overheidsbeleid stelt kaders voor de inrichting van de dienstverlening van de overheid en het functioneren daarvan. De instrumenten van dit beleid, zoals relevante wetten, regelgeving, Kamerstukken en bestuursakkoorden zijn daarom een belangrijke input geweest voor de NORA. In onderstaande tabel zijn die beleids- en wettelijke kaders opgenomen, die een directe verbinding hebben binnen het katern duurzame toegankelijkheid. Deze kaders zijn eveneens te vinden in het kopje Beleidskaders.

	Toelichting	Publicatiedatum
AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming)	Per 25 mei 2018 is de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) (pdf) van toepassing. Dat betekent dat er vanaf die datum nog maar één privacywet geldt in de hele Europese Unie (EU). De Wet Bescherming Persoonsgegevens is daarmee komen te vervallen. Nederland heeft de Europese AVG verwerkt in de Nederlandse UAVG (Uitvoeringswet AVG). Buiten de overheidssector spreekt men ook in Nederland vaak van de GDPR (voor General Data Protection Regulation) i.p.v. AVG, hiermee wordt dezelfde verordening aangeduid. De voorloper van de AVG, de Europese privacyrichtlijn, werd vastgesteld toen internet nog in de kinderschoenen stond. Herziening van de Europese privacywetgeving was met name daarom hard nodig. Het resultaat is een algemene verordening gegevensbescherming (AVG) en een aparte richtlijn (pdf) voor gegevensbescherming bij opsporing en vervolging. In Nederland is de richtlijn per 1 januari 2019 geïmplementeerd in de Wet politiegegevens (Wpg) en de Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens (Wjsg) en blijft hier verder buiten beschouwing. De AVG zorgt onder meer voor: versterking en uitbreiding van privacyrechten; meer verantwoordelijkheden voor organisaties; dezelfde, stevige bevoegdheden voor alle Europese privacytoezichthouders.	25 mei 2018
Actieplan Open Overheid	Het Actieplan Open Overheid bevat de ambities en acties van het kabinet en haar partners ter bevordering van een open overheid. De eerste versie van dit actieplan is in september 2013 aangeboden aan de Kamer, met de plannen voor 2014 en 2015. In december 2015 is het actieplan 2016-2017 aangeboden.	15 december 2015
Archiefbesluit	Het Archiefbesluit 1995 is de voornaamste uitvoeringsregeling van de Archiefwet. In principe gaat het Archiefbesluit in op dezelfde onderwerpen als de Archiefwet 1995, maar geeft het meer gedetailleerde regels. De huidige versie van het Archiefbesluit is uit 1995, met de laatste wijziging in 2013. De link verwijst altijd naar de huidig geldende versie.	1 januari 2013
Archiefregeling	De Archiefregeling geeft nadere uitwerking aan de artikelen 11 (duurzaamheid), 12 (ordening en toegang) en 13 (archiefruimtes en -bewaarplaatsen) van het Archiefbesluit. De regeling bevat ook vele normen en standaarden voor materialen, media en ruimtes e.d. De eisen gelden voor alle permanent te bewaren archiefbescheiden, die in aanmerking komen voor overbrenging naar het Nationaal Archief of andere bewaarplaatsen. De huidige versie van de Archiefregeling is uit 2009, met de laatste wijziging in 2015. De link verwijst altijd naar de huidig geldende versie.	1 januari 2014
Archiefwet	De Archiefwet stelt algemene eisen aan het beheer van alle archiefbescheiden van de overheid. Het hoofdbeginsel van de wet is dat alle overheidsorganen verplicht zijn de archiefbescheiden (ongeacht de vorm of informatiedrager) die onder hen berusten, in goede, geordende en toegankelijke staat te brengen en te bewaren, en zorg te dragen voor de vernietiging van de daarvoor in aanmerking komende archiefbescheiden. De huidige versie van de Archiefwet is uit 1995, met de laatste wijziging in 2015. De link verwijst altijd naar de huidig geldende versie. De nieuwe versie van 2021 is te vinden via Rijksoverheid.nl	18 juli 2015
Baseline Informatiehuishouding Rijk 2009	De Baseline Informatiehuishouding Rijksoverheid (versie 1.0) is op 24 juni vastgesteld in de Stuurgroep Informatie op Orde. Het betreft de kerndocumenten bestaande uit een Managementstatement, de 7 normen en de Basics, het toelichtende document inclusief managementsamenvatting. De Baseline is een op de huidige wetgeving gebaseerde basisset van normen, eisen en maatregelen die betrekking hebben op de (digitale) informatiehuishouding van het Rijk. Met de Baseline is de manager op het departement beter in staat om te voldoen aan de actuele informatie-eisen die gelden voor zijn primaire processen. Om de Baseline te kunnen implementeren, is ook Zelfevaluatie instrument ontwikkeld.	24 juni 2009
Wet open overheid (Woo)	De Wet open overheid (Woo) is de opvolger van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). De wet is bedoeld om de overheid transparanter te maken en zo het belang van openbaarheid van publieke informatie voor de democratische rechtsstaat, de burger, het bestuur en economische ontwikkeling beter te dienen. De Woo maakt toegang tot publieke informatie expliciet tot een recht van burgers. De Woo voorziet in een opener overheid dan de Wob, bijvoorbeeld door actieve openbaarmaking van verschillende informatiecategorieën verplicht te stellen. De Woo is een initiatiefwet, die op 21 januari 2021 is aangenomen door de Tweede Kamer en op 5 oktober 2021 door de Eerste Kamer.	1 mei 2022

Standaarden

Standaard als begrip in het kennismodel

Een standaard is gedefinieerd in NORA als: "Een set van regels die beschrijft hoe mensen materialen, producten, diensten, technologieën, taken, processen en systemen dienen te ontwikkelen en beheren.."

Een standaard:

• is een (elektronisch) document waarin de specificaties of criteria voor een product, dienst of methode zijn vastgelegd;
• wordt vastgelegd binnen een bedrijf, consortium of via een erkende standaardisatie-organisatie (zoals ISO of NEN);
• kent doorgaans een proces waarmee de standaard ontwikkeld, erkend en beheerd wordt.

In onderstaande tabel zijn die standaarden opgenomen, die een directe verbinding hebben binnen het katern duurzame toegankelijkheid. Deze standaarden zijn eveneens te vinden in het kopje Standaarden.

Standaarden zijn verkrijgbaar bij de beherende organisatie. Voor NEN en ISO standaarden geldt in de regel dat zij eerst moeten worden aangeschaft voordat zij gebruikt kunnen worden. Voor medewerkers van de Rijksoverheid is de website Lees-Rijk beschikbaar. Hierop worden, naast vakliteratuur, ook NEN en ISO standaarden aangeboden waarvan het gebruik binnen de Rijksoverheid is afgekocht. Dit geldt voor het overgrote deel van de NEN en ISO standaarden die hieronder staan vermeld.

Als medewerker van de Rijksoverheid volstaat het om een account aan te maken. Hierna kan in de catalogus gezocht worden. Let wel: op alle aangeboden informatie en publicaties kunnen auteursrechten rusten. Om deze reden is het niet toegestaan om informatie of publicaties te verspreiden buiten de kring van functionarissen van uw eigen organisatie. Voor onderstaande NEN en ISO standaarden is, indien beschikbaar, al een extra externe verwijzing toegevoegd naar de betreffende standaard op Lees-Rijk

	Beschrijving	Publicatiedatum
DUTO (Normenkader Duurzaam Toegankelijke Overheidsinformatie)	DUTO is een raamwerk waarmee overheidsorganisaties kunnen bepalen welke passende maatregelen ze moeten nemen voor de duurzame toegankelijkheid van hun informatie. DUTO is een norm die is bedoeld voor alle informatieprofessionals die betrokken zijn bij het ontwerpen, kopen, bouwen, inrichten en/of aanpassen van informatiesystemen.	16 mei 2022

Nederlandse Overheid Referentie Architectuur.

Houdt in dat informatie vindbaar, interpreteerbaar en uitwisselbaar is.

Betekenisvolle gegevens.

Betekenisvolle gegevens.

Het totaal aan regels en voorzieningen gericht op de informatiestromen en –opslag of archivering ter ondersteuning van de primaire processen.