Alle NORA begrippen
Onderstaand zijn alle begrippen getoond van het NORA Begrippenkader.
De beschrijving van elk begrip is nog beperkt tot enkele metagegevens, maar dat wordt de komende maanden nog aangevuld.
Voor de volledige beschrijvingen van deze begrippen kan je vooralsnog terecht bij de tijdelijke beheeromgeving en de publicatie op BegrippenXL.
- activiteit: Een samenhangende set van handelingen als onderdeel van een processtap. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- afnemer: Een entiteit die iets afneemt van een andere entiteit. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- afspraak: Dat wat partijen met elkaar hebben besloten. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- Afspreken: Het proces waarmee afspraken worden gemaakt en beheerd. (NORA Gebruikersraad 2025-09-09)
- applicatie: Een computerprogramma voor gebruikers. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- Applicatielaag: De laag binnen het NORA-vijflaagsmodel voor de specificatie van de architectuur van applicaties. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- architectuur: De fundamentele concepten en eigenschappen van een object in zijn omgeving, samen met de leidende principes voor de realisatie en evolutie in de levenscyclus van dat object. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- begrip: Een eenheid van denken die wordt uitgedrukt door een woord of een groep woorden en verwijst naar de betekenis die daaraan wordt gegeven. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- begrippenkader: Een verzameling normatief bedoelde begrippen die in een bepaald domein relevant zijn. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- beheer: Alle handelingen die relevant zijn voor het instandhouden van iets. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- beheerde infrastructuur: De componenten en kenmerken van de infrastructuur die de dienstverlener onder controle wil hebben om de overeengekomen diensten te kunnen verlenen. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- beleid: Een vooraf vastgestelde handelwijze voor het realiseren van doelen. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- bericht: Een afgebakende hoeveelheid gegevens die een verzender naar een ontvanger stuurt. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- bevoegdheid: Het bezitten van toestemming om een handeling te mogen verrichten. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- bouwsteen: Een herbruikbare component van een architectuur, aanpasbaar en bruikbaar in verschillende contexten. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- capability: Dat wat een systeem kan presteren. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- component: Een functioneel onderdeel van een systeem, bestaande uit meerdere elementen. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- coördineren: Het plannen, aansturen van, en toezien op werkzaamheden door uitvoerders. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- dienst: Een ondersteunde voorziening. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- dienstencatalogus: Lijst van diensten die een dienstverlener beschikbaar stelt aan een afnemer. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- dienstverlener: Een organisatie die een dienst levert aan een organisatie of een natuurlijke persoon. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- doel: Datgene wat je wil bereiken in de context van een missie. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- doelarchitectuur: Een toekomstige gewenste architectuur. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- doelstelling: Een specifieke en meetbare stap om een doel te bereiken. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- domein: Samenhangend geheel van dingen in de werkelijkheid. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- drijfveer: Iets dat motiveert om (uiteindelijk) bepaalde doelen te bereiken. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- entiteit: Een object dat gedrag kan vertonen. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- functie: De beoogde werking van iets. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- functioneren: De werking van iets. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- gebruiker: Een natuurlijke persoon die iets gebruikt. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- gegeven: Een vastgelegde waarneming of bewering over een eigenschap van een object. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- goed: Iets dat bij overdracht een waarde vertegenwoordigt. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- governance: Een systematische werkwijze voor het besturen van, de gedragscode voor, en het toezicht op organisaties. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- grondslag: De wet- en regelgeving en/of het beleid die van toepassing zijn. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- Grondslagenlaag: De laag binnen het NORA-vijflaagsmodel voor de specificatie van de architectuur van grondslagen. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- handeling: Een kleinste eenheid van werk als onderdeel van een activiteit. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- Herstellen: Het proces waarmee incidenten worden behandeld. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- hulpmiddel: Een middel dat door een natuurlijk persoon of organisatie wordt gebruikt bij het uitvoeren van handelingen. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- identiteit: Een verzameling van kenmerkende eigenschappen van een object. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- incident: Een (dreigende) afwijking van het overeengekomen dienstniveau. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- informatie: De betekenis die mensen geven aan gegevens in een context. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- Informatielaag: De laag binnen het NORA-vijflaagsmodel voor de specificatie van de architectuur van informatie. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- informatieobject: Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- informatievoorziening: Het geheel van voorzieningen waarmee een gebruiker in zijn informatiebehoefte kan voorzien. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- infrastructuur: Het geheel van voorzieningen dat nodig is om iets te laten functioneren. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- interactie: Het op elkaar reageren door entiteiten. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- interface: De beschrijving van de koppeling en daaruit voortkomende interactie tussen twee entiteiten. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- interoperabiliteit: Het vermogen van entiteiten om te kunnen interacteren. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- IT-infrastructuur: De IT-voorzieningen waarop applicaties draaien. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- IT-infrastructuurlaag: De laag binnen het NORA-vijflaagsmodel voor de specificatie van de architectuur van IT-infrastructuur. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- kernwaarde: Fundamentele overtuiging van een natuurlijk persoon of een organisatie, gebaseerd op maatschappelijke waarden. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- keten: Een samenwerkingsverband tussen organisaties die, naast hun eigen doelstellingen, een of meer gemeenschappelijke doelstellingen nastreven. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- klantreis: De acties van een gebruiker en de interacties tussen een gebruiker en een dienstverlener bij het afnemen van een dienst, gezien vanuit het perspectief van de gebruiker. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- machtiging: Een herroepbare bevoegdheid die een organisatie of natuurlijke persoon (de vertegenwoordigde) verleent aan een andere organisatie of natuurlijke persoon (de vertegenwoordiger) om in naam van eerstgenoemde handelingen te verrichten. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- management: Het deel van de organisatie dat zich bezig houdt met het managen. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- managementsysteem: Een samenhangend stelsel van middelen waarmee je doelen realiseert. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- managen: Het organiseren van taken om doelen effectief en efficiënt te bereiken. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- melding: Een verzoek vanuit een afnemer aan een dienstverlener waarmee een beroep wordt gedaan op de ondersteuning van een voorziening. (NORA Gebruikersraad 2025-06-17)
- metagegeven: Een gegeven over gegevens. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- metamodel: Model van modellen. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- middel: Datgene wat je aanwendt om een doel te bereiken. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- missie: Een beknopte verklaring over wat de organisatie nastreeft in de context van haar visie en onder invloed van drijfveren. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- model: Een vereenvoudigde representatie van een deel van de werkelijkheid. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- natuurlijk persoon: Een individueel menselijk wezen dat dood of levend kan zijn maar niet denkbeeldig. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- NORA-vijflaagsmodel: De vijf architectuurlagen binnen de Nederlandse Overheid Referentie Architectuur (NORA) waarin architectuurelementen worden ingedeeld. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- object: Een onderscheidbaar iets in het beschouwde domein. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- ondersteuning: De hulp die de afnemer ontvangt van de dienstverlener bij het benutten van de dienst. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- ontwerp: De representatie van een toekomstige werkelijkheid. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- open standaard: Een standaard die tot stand is gekomen volgens een voor eenieder toegankelijke procedure, die openbaar toegankelijk en kosteloos bruikbaar is, en waarvan over de specificaties blijvend vrijelijk kan worden beschikt of waarvan de specificaties blijvend kunnen worden verkregen tegen een redelijke vergoeding. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- organisatie: Groep mensen die samenwerken om specifieke doelen te bereiken. (NORA Gebruikersraad 2025-06-17)
- Organisatorische laag: De laag binnen het NORA-vijflaagsmodel voor de specificatie van de architectuur van organisaties en de werkwijzen waarmee zij diensten leveren. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- patroon: Een generieke structuur die voor meerdere toepassingen herbruikbaar is. (NORA Gebruikersraad 2025-06-17)
- persoonsgegeven: Een gegeven over een natuurlijk persoon. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- practice: Een praktische beschrijving van de wijze waarop een taak wordt uitgevoerd. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- principe: Een fundamentele en algemeen toepasbare regel, gebaseerd op een overtuiging en die geldt als richtlijn. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- procedure: De specificatie van een proces of een (daaruit samengestelde) workflow en de uitvoerder van elke handeling daarin. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- proces: Een verzameling processtappen die wordt getriggerd om een beoogd resultaat te bereiken. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- procesmodel: Model dat de processen en hun onderlinge samenhang specificeert. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- processtap: Een samenhangend geheel van activiteiten als onderdeel van een proces. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- product: Dat wat je produceert. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- profiel: Een verzameling van specificerende kenmerken. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- programmatuur: Het geheel van digitale gegevens en instructies die een computer gebruikt om taken uit te voeren. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- raamwerk: De opzet, de structuur of het concept van iets. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- rechtspersoon: Een organisatie die in het recht als rechtssubject is erkend als drager van wettelijke rechten en plichten (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- referentiearchitectuur: Een architectuur, gebaseerd op de praktijk, die als een voorbeeld dient voor het opstellen van specifieke (referentie)architecturen. (NORA Gebruikersraad 2025-03-11)
- referentiecomponent: Een component van een systeem die geldt als referentie voor een bepaald doel. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- rol: Een combinatie van taken die een medewerker tijdelijk op zich neemt en die afwisselend door verschillende personen kan worden vervuld, aangevuld met bevoegdheden en verantwoordelijkheden. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- standaard: Vaststaand, erkend voorbeeld of model. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- stelsel: Een systeem waarbinnen organisaties via afspraken, standaarden en/of voorzieningen samenwerken om bepaalde functionaliteit te realiseren. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- strategie: Het plan waarmee een entiteit haar missie wil bereiken. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- systeem: Een samenhangend en geïntegreerd geheel van componenten die elkaar wederzijds beïnvloeden. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- taak: Een opdracht om een samenhangende verzameling handelingen uit te voeren. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- taxonomie: Een begrippenkader, waarin begrippen hiërarchisch op basis van een classificatiecriterium zijn geordend in groepen of types. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- thesaurus: Een begrippenkader waarin begrippen semantisch en hiërarchisch zijn geordend. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- toegang: De mogelijkheid van een entiteit om een object te benaderen en te gebruiken. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- toeleverancier: Een leverancier van de dienstverlener. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- Uitvoeren: Het proces waarin alle operationele activiteiten van de dienstverlener worden uitgevoerd. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- verantwoordelijkheid: De plicht of verplichting om bepaalde taken uit te voeren en daarover verantwoording af te leggen. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- Verbeteren: Het proces waarmee verbeteringen worden behandeld. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- versie: Een bepaald voorkomen van iets. (NORA Gebruikersraad 2024-10-03)
- verwerking: Het geheel van bewerkingen die worden uitgevoerd op persoonsgegevens (NORA Gebruikersraad 2025-06-17)
- vestiging: Een deel van een organisatie dat zich richt op dienstverlening in een specifiek geografisch gebied en daar ook een locatie heeft. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- virtualisatie: Een technologie die een virtuele component creëert die zich functioneel hetzelfde gedraagt als een fysieke component, en waarbij het voor de gebruiker/beheerder niet zichtbaar is welke onderliggende fysieke component daarvoor gebruikt wordt. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- visie: Een korte verklaring over een gewenste toekomst waar de organisatie een bijdrage aan wenst te leveren. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- voorziening: De ondersteunde goederen en/of handelingen die de dienstverlener beschikbaar stelt aan de afnemer als onderdeel van de dienst. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- waarde: De betekenis of het belang dat aan iets wordt toegekend. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- waardestroom: De verzameling van handelingen die nodig zijn om een dienst te leveren, gezien vanuit het perspectief van de dienstverlener. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- werkingsgebied: De geografische of organisatorische afbakening waarin iets uitwerking heeft. (NORA Gebruikersraad 2025-09-09)
- werkinstructie: De specificatie van een proces of een (daaruit samengestelde) workflow, de uitvoerder van elke handeling daarin, en de technische uitvoeringsvoorschriften en hulpmiddelen die deze uitvoerder daarbij hanteert. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- werkwijze: Een manier om iets uit te voeren. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- Wijzigen: Het proces waarmee wijzigingen worden behandeld. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
- workflow: Een reeks opeenvolgende handelingen in het procesmodel van een organisatie, waarmee een dienstverleningsverzoek van begin tot eind wordt afgehandeld. (NORA Gebruikersraad 2025-02-11)
31 maart 2025 18:53:49
3 juni 2025 16:48:04
7
Informatief
12 mei 2025