Begrippen Gegevenskwaliteit

Uit NORA Online
Naar navigatie springen Naar zoeken springen


Onderdeel van
Thema's
Contact
Wim Stolk
j.w.p.stolk@minezk.nl
Status
Actueel
Auteurs

Danny Greefhorst (ArchiXL), Kasper Kisjes (Rijkswaterstaat), Jaap van den Berg en Gerald Groot Roessink (DUO) en Wim Stolk (Min BZK) met hulp van Rien Schep (Berenschot)

De onderstaande begrippen worden gebruikt in het Raamwerk gegevenskwaliteit. Voor zover relevant zullen zij in de toekomst opgenomen worden in het bredere NORA Begrippenkader.

NaamSynoniemBeschrijvingToelichting
AttribuutVeld, Attribuutsoort, AttribuuttypeEen kenmerk van een objecttype.Een attribuut is de representatie van een kenmerk van een begrip. Het wordt in een fysiek datamodel van een relationele database vertaald naar een kolom van een tabel.
DatasetGegevensverzamelingEen verzameling gegevens die als geheel wordt verwerkt.Datasets kunnen op allerlei abstractieniveaus worden gezien. Datasets die een gemeenschappelijk datamodel hanteren worden ook wel een dataset serie genoemd.
GebruikerAfnemerEen individu die gegevens raadpleegt.Gebruikers kunnen allerlei doelen hebben bij het raadplegen van gegevens. Zij hebben een eigen gebruik.
GegevenDatumEen formeel vastgelegd feit, begrip of aanwijzing.Dit is de algemene definitie in NORA.
GegevenskwaliteitDatakwaliteitDe mate waarin een geheel van eigenschappen en kenmerken van één of meer gegevens voldoet aan eisen.Het streven is dat gegevenskwaliteit "fit-for-purpose" is; dat deze aansluit bij het gebruik. Kwaliteit heeft betrekking op de mate waarin wordt voldaan aan verwachtingen.
GegevensobjectData-objectEen op zichzelf staand geheel van data met een eigen identiteit.Een gegevensobject bestaat op allerlei niveaus. Op elementair niveau is het een abstractie van een databaserecord. Op het hoogste niveau is het een dataset die zelf weer allerlei data-objecten bevat.
Kwaliteit Mate waarin een geheel van eigenschappen en kenmerken van een object voldoet aan eisen Deze definitie is afkomstig uit ISO 9000:2015 DIS. Kwaliteitsmanagement vloeit voort uit de overtuiging dat kwaliteit van producten en processen vrijwel altijd het gevolg is van zorgvuldige en nauwkeurige analyse en vervolgens daarop gebaseerde planning.
KwaliteitsattribuutSubkarakteristiekEen aspect van een kwaliteitsdimensie.Een kwaliteitsattribuut geeft een meer concreet meetbaar aspect binnen een kwaliteitsdimensie aan. Voor een kwaliteitsattribuut kunnen meetbare indicatoren worden gedefinieerd.
KwaliteitsdimensieKarakteristiekEen aspect van kwaliteit waaraan gebruikers van gegevens waarde hechten.Een kwaliteitsdimensie belicht een bepaald aspect van kwaliteit. Een kwaliteitsdimensie wordt uitgewerkt in kwaliteitsattributen.
KwaliteitseisNormEen norm waaraan gegevens moeten voldoen.Een kwaliteitseis wordt in veel gevallen uitgedrukt in een getal zoals een percentage.
Kwaliteitsraamwerk Een verzameling kwaliteitsdimensies en kwaliteitsattributen.Een kwaliteitsraamwerk biedt een referentiekader om na te denken over kwaliteit.
Kwaliteitsregel Een regel die een beperking stelt aan gegevens.Een regel betrekking kan hebben op één attribuut, maar kan ook complexer zijn en betrekking hebben op meerdere attributen.
MetadataMetagegevensData over data.Metadata zijn data die de karakteristieken van andere data beschrijven. Het bewaren bij of koppelen van metadata aan de data waarop ze betrekking hebben, heeft als voordeel dat de data makkelijker gevonden kunnen worden. Zo kan men in een zoekmachine die
Object Een ding, een tastbaar iets, in de werkelijkheid, zoals daarnaar gekeken wordt vanuit een bepaald domein.Een object is een materieel ding maar kan ook iets zijn dat bestaat omdat mensen het onderling hebben afgesproken. In het laatste geval is het onderdeel van een virtuele werkelijkheid.
ObjecttypeKlasseEen logische groepering van gelijksoortige data. 
SignaalregelPlausibiliteitsregelEen regel die aangeeft dat een gegeven mogelijk niet juist is.Er zijn allerlei situaties waarin bepaalde data minder logisch zijn, maar niet per definitie fout. Signaalregels beschrijven dit soort situaties.
Toepassingsniveau Het niveau waarop een kwaliteitsattribuut opereert.Een kwaliteitsregel kan opereren op het niveau van een dataset, gegevensobject, waarde of attribuut.
WaardeAttribuutwaarde, DatapuntEen elementaire eenheid van data.Dit is een individuele waarde zoals een getal of tekst.
WerkelijkheidUniverse of DiscourseEen beeld van de echte of hypothetische wereld.
ZinsjabloonEen standaard, gestructureerde manier om uitdrukking te gegeven aan de (huidige of gewenste) kwaliteit van gegevens.Zinsjablonen moeten niet als verplicht worden beschouwd (wel als sterk aanbevolen). Naast de zin die ontstaat door het toepassen van de zinsjabloon is het ook aan te bevelen om een aanvullende toelichting op te nemen waarin relevante context en nuances kunnen worden beschreven.