Begrippenkader WILMA

Deze pagina is een concept. Reacties via nora@ictu.nl of tekstvoorstellen in de wiki zijn welkom.

WILMA begrip	WILMA definitie	NORA definitie
(vergund) werk uitgevoerd
(Vergund) werk uitgevoerd
1. Gebrek aan sturing op informatiebeveiliging vanuit de directie.	De directie stuurt niet op informatiebeveiliging. Verantwoordelijkheden richting lijnmanagers zijn niet belegd. Een informatiebeveiligingsbeleid enof ISMS ontbreekt.
1. gebrek aan sturing op informatiebeveiliging vanuit de directie.	De directie stuurt niet op informatiebeveiliging. Verantwoordelijkheden richting lijnmanagers zijn niet belegd. Een informatiebeveiligingsbeleid enof ISMS ontbreekt.
10. uitval van systemen door configuratiefouten.	Onjuiste configuratie van een applicatie kan leiden tot een verkeerde verwerking van informatie.
10. Uitval van systemen door configuratiefouten.	Onjuiste configuratie van een applicatie kan leiden tot een verkeerde verwerking van informatie.
10.1.1 Beleid inzake het gebruik van cryptografische beheersmaatregelen	Ter bescherming van informatie behoort een beleid voor het gebruik van cryptografische beheersmaatregelen te worden ontwikkeld en geïmplementeerd.
10.1.1 beleid inzake het gebruik van cryptografische beheersmaatregelen	Ter bescherming van informatie behoort een beleid voor het gebruik van cryptografische beheersmaatregelen te worden ontwikkeld en geïmplementeerd.
10.1.2 sleutelbeheer	Er dient beleid te worden ontwikkeld en geiuml;mplementeerd met betrekking tot het gebruik de bescherming en de levensduur van cryptografische sleutels welke de gehele levensduur van de cryptografische sleutels omvat.
10.1.2 Sleutelbeheer	Er dient beleid te worden ontwikkeld en geiuml;mplementeerd met betrekking tot het gebruik de bescherming en de levensduur van cryptografische sleutels welke de gehele levensduur van de cryptografische sleutels omvat.
11. Uitval van systemen door softwarefouten.	Fouten in software kunnen leiden tot systeemcrashes of het corrupt raken van de in het systeem opgeslagen informatie.
11. uitval van systemen door softwarefouten.	Fouten in software kunnen leiden tot systeemcrashes of het corrupt raken van de in het systeem opgeslagen informatie.
11.1.1 Fysieke beveiligingszone	Beveiligingszones behoren te worden gedefinieerd en gebruikt om gebieden te beschermen die gevoelige of essentiële informatie en informatie verwerkende faciliteiten bevatten.
11.1.1 fysieke beveiligingszone	Beveiligingszones behoren te worden gedefinieerd en gebruikt om gebieden te beschermen die gevoelige of essentiële informatie en informatie verwerkende faciliteiten bevatten.
11.1.2 fysieke toegangsbeveiliging	Beveiligde gebieden behoren te worden beschermd door passende toegangsbeveiliging om ervoor te zorgen dat alleen bevoegd personeel toegang krijgt.
11.1.2 Fysieke toegangsbeveiliging	Beveiligde gebieden behoren te worden beschermd door passende toegangsbeveiliging om ervoor te zorgen dat alleen bevoegd personeel toegang krijgt.
11.1.3 Kantoren ruimten en faciliteiten beveiligen	Voor kantoren ruimten en faciliteiten behoort fysieke beveiliging te worden ontworpen en toegepast.
11.1.3 kantoren ruimten en faciliteiten beveiligen	Voor kantoren ruimten en faciliteiten behoort fysieke beveiliging te worden ontworpen en toegepast.
11.1.4 Beschermen tegen bedreigingen van buitenaf	Tegen natuurrampen kwaadwillige aanvallen of ongelukken behoort fysieke bescherming te worden ontworpen en toegepast.
11.1.4 beschermen tegen bedreigingen van buitenaf	Tegen natuurrampen kwaadwillige aanvallen of ongelukken behoort fysieke bescherming te worden ontworpen en toegepast.
11.1.5 Werken in beveiligde gebieden	Voor het werken in beveiligde gebieden behoren procedures te worden ontwikkeld en toegepast.
11.1.5 werken in beveiligde gebieden	Voor het werken in beveiligde gebieden behoren procedures te worden ontwikkeld en toegepast.
11.1.6 Laad- en loslocatie	Toegangspunten zoals laad- en loslocaties en andere punten waar onbevoegde personen het terrein kunnen betreden behoren te worden beheerst en zo mogelijk te worden afgeschermd van informatie verwerkende faciliteiten om onbevoegde toegang te vermijden.
11.1.6 laad- en loslocatie	Toegangspunten zoals laad- en loslocaties en andere punten waar onbevoegde personen het terrein kunnen betreden behoren te worden beheerst en zo mogelijk te worden afgeschermd van informatie verwerkende faciliteiten om onbevoegde toegang te vermijden.
11.2.1 Plaatsing en bescherming van apparatuur	Apparatuur behoort zo te worden geplaatst en beschermd dat risicorsquo;s van bedreigingen en gevaren van buitenaf alsook de kans op onbevoegde toegang worden verkleind.
11.2.1 plaatsing en bescherming van apparatuur	Apparatuur behoort zo te worden geplaatst en beschermd dat risicorsquo;s van bedreigingen en gevaren van buitenaf alsook de kans op onbevoegde toegang worden verkleind.
11.2.2 Nutsvoorzieningen	Apparatuur behoort te worden beschermd tegen stroomuitval en andere verstoringen die worden veroorzaakt door ontregelingen in nutsvoorzieningen.
11.2.2 nutsvoorzieningen	Apparatuur behoort te worden beschermd tegen stroomuitval en andere verstoringen die worden veroorzaakt door ontregelingen in nutsvoorzieningen.
11.2.3 Beveiliging van bekabeling	Voedings- en telecommunicatiekabels voor het versturen van gegevens of die informatiediensten ondersteunen behoren te worden beschermd tegen interceptie verstoring of schade.
11.2.3 beveiliging van bekabeling	Voedings- en telecommunicatiekabels voor het versturen van gegevens of die informatiediensten ondersteunen behoren te worden beschermd tegen interceptie verstoring of schade.
11.2.4 Onderhoud van apparatuur	Apparatuur behoort correct te worden onderhouden om de continue beschikbaarheid en integriteit ervan te waarborgen.
11.2.4 onderhoud van apparatuur	Apparatuur behoort correct te worden onderhouden om de continue beschikbaarheid en integriteit ervan te waarborgen.
11.2.5 Verwijdering van bedrijfsmiddelen	Apparatuur informatie en software behoren niet van de locatie te worden meegenomen zonder voorafgaande goedkeuring.
11.2.5 verwijdering van bedrijfsmiddelen	Apparatuur informatie en software behoren niet van de locatie te worden meegenomen zonder voorafgaande goedkeuring.
11.2.6 beveiliging van apparatuur en bedrijfsmiddelen buiten het terrein	Bedrijfsmiddelen die zich buiten het terrein bevinden behoren te worden beveiligd waarbij rekening behoort te worden gehouden met de verschillende risicorsquo;s van werken buiten het terrein van de organisatie.
11.2.6 Beveiliging van apparatuur en bedrijfsmiddelen buiten het terrein	Bedrijfsmiddelen die zich buiten het terrein bevinden behoren te worden beveiligd waarbij rekening behoort te worden gehouden met de verschillende risicorsquo;s van werken buiten het terrein van de organisatie.
11.2.7 veilig verwijderen of hergebruiken van apparatuur	Alle onderdelen van de apparatuur die opslagmedia bevatten behoren te worden geverifieerd om te waarborgen dat gevoelige gegevens en in licentie gegeven software voorafgaand aan verwijdering of hergebruik zijn verwijderd of betrouwbaar veilig zijn overschreven.
11.2.7 Veilig verwijderen of hergebruiken van apparatuur	Alle onderdelen van de apparatuur die opslagmedia bevatten behoren te worden geverifieerd om te waarborgen dat gevoelige gegevens en in licentie gegeven software voorafgaand aan verwijdering of hergebruik zijn verwijderd of betrouwbaar veilig zijn overschreven.
11.2.8 Onbeheerde gebruikersapparatuur	Gebruikers moeten ervoor zorgen dat onbeheerde apparatuur voldoende beschermd is
11.2.8 onbeheerde gebruikersapparatuur	Gebruikers moeten ervoor zorgen dat onbeheerde apparatuur voldoende beschermd is
11.2.9 clear desk en clear screenbeleid	Er behoort een clear desk en clear screenbeleid voor papieren documenten en verwijderbare opslagmedia en een lsquo;clear screenrsquo;-beleid voor informatie verwerkende faciliteiten te worden ingesteld.
11.2.9 Clear desk en clear screenbeleid	Er behoort een clear desk en clear screenbeleid voor papieren documenten en verwijderbare opslagmedia en een lsquo;clear screenrsquo;-beleid voor informatie verwerkende faciliteiten te worden ingesteld.
12. Fouten als gevolg van wijzigingen in andere systemen.	In een systeem ontstaan fouten als gevolg van wijzigingen in gekoppelde systemen.
12. fouten als gevolg van wijzigingen in andere systemen.	In een systeem ontstaan fouten als gevolg van wijzigingen in gekoppelde systemen.
12.1.1 Gedocumenteerde bedieningsprocedures	Bedieningsprocedures behoren te worden gedocumenteerd en beschikbaar te worden gesteld aan alle gebruikers die ze nodig hebben.
12.1.1 gedocumenteerde bedieningsprocedures	Bedieningsprocedures behoren te worden gedocumenteerd en beschikbaar te worden gesteld aan alle gebruikers die ze nodig hebben.
12.1.2 Wijzigingsbeheer	Veranderingen in de organisatie bedrijfsprocessen informatie verwerkende faciliteiten en systemen die van invloed zijn op de informatiebeveiliging behoren te worden beheerst.
12.1.2 wijzigingsbeheer	Veranderingen in de organisatie bedrijfsprocessen informatie verwerkende faciliteiten en systemen die van invloed zijn op de informatiebeveiliging behoren te worden beheerst.
12.1.3 capaciteitsbeheer	Het gebruik van middelen behoort te worden gemonitord en afgestemd en er behoren verwachtingen te worden opgesteld voor toekomstige capaciteitseisen om de vereiste systeemprestaties te waarborgen.
12.1.3 Capaciteitsbeheer	Het gebruik van middelen behoort te worden gemonitord en afgestemd en er behoren verwachtingen te worden opgesteld voor toekomstige capaciteitseisen om de vereiste systeemprestaties te waarborgen.
12.1.4 scheiding van ontwikkel- test- en productieomgevingen	Ontwikkel- test- en productieomgevingen behoren te worden gescheiden om het risico van onbevoegde toegang tot of veranderingen aan de productieomgeving te verlagen.
12.1.4 Scheiding van ontwikkel- test- en productieomgevingen	Ontwikkel- test- en productieomgevingen behoren te worden gescheiden om het risico van onbevoegde toegang tot of veranderingen aan de productieomgeving te verlagen.
12.2.1 beheersmaatregelen tegen malware	Ter bescherming tegen malware behoren beheersmaatregelen voor detectie preventie en herstel te worden geiuml;mplementeerd in combinatie met een passend bewustzijn van gebruikers.
12.2.1 Beheersmaatregelen tegen malware	Ter bescherming tegen malware behoren beheersmaatregelen voor detectie preventie en herstel te worden geiuml;mplementeerd in combinatie met een passend bewustzijn van gebruikers.
12.3.1 Back-up van informatie	Regelmatig behoren back-upkopieeuml;n van informatie software en systeemafbeeldingen te worden gemaakt en getest in overeenstemming met een overeengekomen back-upbeleid.
12.3.1 back-up van informatie	Regelmatig behoren back-upkopieeuml;n van informatie software en systeemafbeeldingen te worden gemaakt en getest in overeenstemming met een overeengekomen back-upbeleid.
12.4.1 Gebeurtenissen registreren	Logbestanden van gebeurtenissen die gebruikersactiviteiten uitzonderingen en informatiebeveiligingsgebeurtenissen registreren behoren te worden gemaakt bewaard en regelmatig te worden beoordeeld.
12.4.1 gebeurtenissen registreren	Logbestanden van gebeurtenissen die gebruikersactiviteiten uitzonderingen en informatiebeveiligingsgebeurtenissen registreren behoren te worden gemaakt bewaard en regelmatig te worden beoordeeld.
12.4.2 beschermen van informatie in logbestanden	Logfaciliteiten en informatie in logbestanden behoren te worden beschermd tegen vervalsing en onbevoegde toegang.
12.4.2 Beschermen van informatie in logbestanden	Logfaciliteiten en informatie in logbestanden behoren te worden beschermd tegen vervalsing en onbevoegde toegang.
12.4.3 logbestanden van beheerders en operators	Activiteiten van systeembeheerders en -operators behoren te worden vastgelegd en de logbestanden behoren te worden beschermd en regelmatig te worden beoordeeld.
12.4.3 Logbestanden van beheerders en operators	Activiteiten van systeembeheerders en -operators behoren te worden vastgelegd en de logbestanden behoren te worden beschermd en regelmatig te worden beoordeeld.
12.4.4 Kloksynchronisatie	De klokken van alle relevante informatie verwerkende systemen binnen een organisatie of beveiligingsdomein behoren te worden gesynchroniseerd met één referentietijdbron.
12.4.4 kloksynchronisatie	De klokken van alle relevante informatie verwerkende systemen binnen een organisatie of beveiligingsdomein behoren te worden gesynchroniseerd met één referentietijdbron.
12.5.1 Software installeren op operationele systemen	Om het op operationele systemen installeren van software te beheersen behoren procedures te worden geïmplementeerd.
12.5.1 software installeren op operationele systemen	Om het op operationele systemen installeren van software te beheersen behoren procedures te worden geïmplementeerd.
12.6.1 beheer van technische kwetsbaarheden	Informatie over technische kwetsbaarheden van informatiesystemen die worden gebruikt behoort tijdig te worden verkregen de blootstelling van de organisatie aan dergelijke kwetsbaarheden te worden geëvalueerd en passende maatregelen te worden genomen om het risico dat ermee samenhangt aan te pakken.
12.6.1 Beheer van technische kwetsbaarheden	Informatie over technische kwetsbaarheden van informatiesystemen die worden gebruikt behoort tijdig te worden verkregen de blootstelling van de organisatie aan dergelijke kwetsbaarheden te worden geëvalueerd en passende maatregelen te worden genomen om het risico dat ermee samenhangt aan te pakken.
12.6.2 Beperkingen voor het installeren van software	Voor het door gebruikers installeren van software behoren regels te worden vastgesteld en te worden geïmplementeerd.
12.6.2 beperkingen voor het installeren van software	Voor het door gebruikers installeren van software behoren regels te worden vastgesteld en te worden geïmplementeerd.
12.7.1 beheersmaatregelen betreffende audits van informatiesystemen	Auditeisen en -activiteiten die verificatie van uitvoeringssystemen met zich meebrengen behoren zorgvuldig te worden gepland en afgestemd om bedrijfsprocessen zo min mogelijk te verstoren.
12.7.1 Beheersmaatregelen betreffende audits van informatiesystemen	Auditeisen en -activiteiten die verificatie van uitvoeringssystemen met zich meebrengen behoren zorgvuldig te worden gepland en afgestemd om bedrijfsprocessen zo min mogelijk te verstoren.
13. Gebruikersfouten.	Onvoldoende kennis of te weinig controle op andermans werk vergroot de kans op menselijke fouten. Gebruikersinterfaces die niet zijn afgestemd op het gebruikersniveau verhogen de kans op fouten.
13. gebruikersfouten.	Onvoldoende kennis of te weinig controle op andermans werk vergroot de kans op menselijke fouten. Gebruikersinterfaces die niet zijn afgestemd op het gebruikersniveau verhogen de kans op fouten.
13.1.1 Beheersmaatregelen voor netwerken	Netwerken behoren te worden beheerd en beheerst om informatie in systemen en toepassingen te beschermen.
13.1.1 beheersmaatregelen voor netwerken	Netwerken behoren te worden beheerd en beheerst om informatie in systemen en toepassingen te beschermen.
13.1.2 Beveiliging van netwerkdiensten	Beveiligingsmechanismen dienstverleningsniveaus en beheer eisen voor alle netwerkdiensten behoren te worden geïdentificeerd en opgenomen in overeenkomsten betreffende netwerkdiensten. Dit geldt zowel voor diensten die intern worden geleverd als voor uitbestede diensten.
13.1.2 beveiliging van netwerkdiensten	Beveiligingsmechanismen dienstverleningsniveaus en beheer eisen voor alle netwerkdiensten behoren te worden geïdentificeerd en opgenomen in overeenkomsten betreffende netwerkdiensten. Dit geldt zowel voor diensten die intern worden geleverd als voor uitbestede diensten.
13.1.3 scheiding in netwerken	Groepen van informatiediensten -gebruikers en -systemen behoren in netwerken te worden gescheiden.
13.1.3 Scheiding in netwerken	Groepen van informatiediensten -gebruikers en -systemen behoren in netwerken te worden gescheiden.
13.2.1 beleid en procedures voor informatietransport	Ter bescherming van het informatietransport dat via alle soorten communicatiefaciliteiten verloopt behoren formele beleidsregels procedures en beheersmaatregelen voor transport van kracht te zijn.
13.2.1 Beleid en procedures voor informatietransport	Ter bescherming van het informatietransport dat via alle soorten communicatiefaciliteiten verloopt behoren formele beleidsregels procedures en beheersmaatregelen voor transport van kracht te zijn.
13.2.2 overeenkomsten over informatietransport	Overeenkomsten behoren betrekking te hebben op het beveiligd transporteren van bedrijfsinformatie tussen de organisatie en externe partijen.
13.2.2 Overeenkomsten over informatietransport	Overeenkomsten behoren betrekking te hebben op het beveiligd transporteren van bedrijfsinformatie tussen de organisatie en externe partijen.
13.2.3 elektronische berichten	Informatie die is opgenomen in elektronische berichten behoord passend te zijn beschermd.
13.2.3 Elektronische berichten	Informatie die is opgenomen in elektronische berichten behoord passend te zijn beschermd.
13.2.4 vertrouwelijkheids- of geheimhoudingsovereenkomst	Eisen voor vertrouwelijkheids- of geheimhoudingsovereenkomsten die de behoeften van de organisatie betreffende het beschermen van informatie weerspiegelen behoren te worden vastgesteld regelmatig te worden beoordeeld en gedocumenteerd.
13.2.4 Vertrouwelijkheids- of geheimhoudingsovereenkomst	Eisen voor vertrouwelijkheids- of geheimhoudingsovereenkomsten die de behoeften van de organisatie betreffende het beschermen van informatie weerspiegelen behoren te worden vastgesteld regelmatig te worden beoordeeld en gedocumenteerd.
14. systemen worden niet gebruikt waarvoor ze bedoeld zijn.	Het ontbreken van een beleid op bijvoorbeeld het internetgebruik vergroot de kans op misbruik.
14. Systemen worden niet gebruikt waarvoor ze bedoeld zijn.	Het ontbreken van een beleid op bijvoorbeeld het internetgebruik vergroot de kans op misbruik.
14.1.1 analyse en specificatie van informatiebeveiligingseisen	De eisen die verband houden met informatiebeveiliging behoren te worden opgenomen in de eisen voor nieuwe informatiesystemen of voor uitbreidingen van bestaande informatiesystemen.
14.1.1 Analyse en specificatie van informatiebeveiligingseisen	De eisen die verband houden met informatiebeveiliging behoren te worden opgenomen in de eisen voor nieuwe informatiesystemen of voor uitbreidingen van bestaande informatiesystemen.
14.1.2 toepassingen op openbare netwerken beveiligen	Informatie die deel uitmaakt van uitvoeringsdiensten en die via openbare netwerken wordt uitgewisseld behoort te worden beschermd tegen frauduleuze activiteiten geschillen over contracten en onbevoegde openbaarmaking en wijziging.
14.1.2 Toepassingen op openbare netwerken beveiligen	Informatie die deel uitmaakt van uitvoeringsdiensten en die via openbare netwerken wordt uitgewisseld behoort te worden beschermd tegen frauduleuze activiteiten geschillen over contracten en onbevoegde openbaarmaking en wijziging.
14.1.3 Transacties van toepassingen beschermen	Informatie die deel uitmaakt van transacties van toepassingen behoort te worden beschermd ter voorkoming van onvolledige overdracht foutieve routering onbevoegd wijzigen van berichten onbevoegd openbaar maken onbevoegd vermenigvuldigen of afspelen.
14.1.3 transacties van toepassingen beschermen	Informatie die deel uitmaakt van transacties van toepassingen behoort te worden beschermd ter voorkoming van onvolledige overdracht foutieve routering onbevoegd wijzigen van berichten onbevoegd openbaar maken onbevoegd vermenigvuldigen of afspelen.
14.2.1 beleid voor beveiligd ontwikkelen	Voor het ontwikkelen van software en systemen behoren regels te worden vastgesteld en op ontwikkelactiviteiten binnen de organisatie te worden toegepast.
14.2.1 Beleid voor beveiligd ontwikkelen	Voor het ontwikkelen van software en systemen behoren regels te worden vastgesteld en op ontwikkelactiviteiten binnen de organisatie te worden toegepast.
14.2.2 procedures voor wijzigingsbeheer met betrekking tot systemen	Wijzigingen aan systemen binnen de levenscyclus van de ontwikkeling behoren te worden beheerst door het gebruik van formele procedures voor wijzigingsbeheer.
14.2.2 Procedures voor wijzigingsbeheer met betrekking tot systemen	Wijzigingen aan systemen binnen de levenscyclus van de ontwikkeling behoren te worden beheerst door het gebruik van formele procedures voor wijzigingsbeheer.
14.2.3 technische beoordeling van toepassingen na wijzigingen besturingsplatform	Als besturingsplatforms zijn veranderd behoren bedrijfskritische toepassingen te worden beoordeeld en getest om te waarborgen dat er geen nadelige impact is op de activiteiten of de beveiliging van de organisatie.
14.2.3 Technische beoordeling van toepassingen na wijzigingen besturingsplatform	Als besturingsplatforms zijn veranderd behoren bedrijfskritische toepassingen te worden beoordeeld en getest om te waarborgen dat er geen nadelige impact is op de activiteiten of de beveiliging van de organisatie.
14.2.5 principes voor engineering van beveiligde systemen	Principes voor de engineering van beveiligde systemen behoren te worden vastgesteld gedocumenteerd onderhouden en toegepast voor alle verrichtingen betreffende het implementeren van informatiesystemen.
14.2.5 Principes voor engineering van beveiligde systemen	Principes voor de engineering van beveiligde systemen behoren te worden vastgesteld gedocumenteerd onderhouden en toegepast voor alle verrichtingen betreffende het implementeren van informatiesystemen.
14.2.6 beveiligde ontwikkelomgeving	Organisaties behoren beveiligde ontwikkelomgevingen vast te stellen en passend te beveiligen voor verrichtingen op het gebied van systeemontwikkeling en integratie die betrekking hebben op de gehele levenscyclus van de systeemontwikkeling.
14.2.6 Beveiligde ontwikkelomgeving	Organisaties behoren beveiligde ontwikkelomgevingen vast te stellen en passend te beveiligen voor verrichtingen op het gebied van systeemontwikkeling en integratie die betrekking hebben op de gehele levenscyclus van de systeemontwikkeling.
14.2.7 uitbestede softwareontwikkeling uitbestede systeemontwikkeling behoo	Uitbestede systeemontwikkeling behoort onder supervisie te staan van en te worden gemonitord door de organisatie.
14.2.7 Uitbestede softwareontwikkeling Uitbestede systeemontwikkeling behoo	Uitbestede systeemontwikkeling behoort onder supervisie te staan van en te worden gemonitord door de organisatie.
14.2.8 Testen van systeembeveiliging	Tijdens ontwikkelactiviteiten behoort de beveiligingsfunctionaliteit te worden getest.
14.2.8 testen van systeembeveiliging	Tijdens ontwikkelactiviteiten behoort de beveiligingsfunctionaliteit te worden getest.
14.2.9 systeemacceptatietests	Voor nieuwe informatiesystemen upgrades en nieuwe versies behoren programmarsquo;s voor het uitvoeren van acceptatietests en gerelateerde criteria te worden vastgesteld.
14.2.9 Systeemacceptatietests	Voor nieuwe informatiesystemen upgrades en nieuwe versies behoren programmarsquo;s voor het uitvoeren van acceptatietests en gerelateerde criteria te worden vastgesteld.
14.3.1 bescherming van testgegevens	Testgegevens behoren zorgvuldig te worden gekozen beschermd en gecontroleerd.
14.3.1 Bescherming van testgegevens	Testgegevens behoren zorgvuldig te worden gekozen beschermd en gecontroleerd.
15. Wegnemen van bedrijfsmiddelen	Door onvoldoende controle op de uitgifte en onjuiste inventarisatie van bedrijfsmiddelen bestaat de kans dat diefstal niet of te laat wordt opgemerkt.
15. wegnemen van bedrijfsmiddelen	Door onvoldoende controle op de uitgifte en onjuiste inventarisatie van bedrijfsmiddelen bestaat de kans dat diefstal niet of te laat wordt opgemerkt.
15.1.1 Informatiebeveiligingsbeleid voor leveranciersrelaties	Met de leverancier behoren de informatiebeveiligingseisen om risicorsquo;s te verlagen die verband houden met de toegang van de leverancier tot de bedrijfsmiddelen van de organisatie te worden overeengekomen en gedocumenteerd.
15.1.1 informatiebeveiligingsbeleid voor leveranciersrelaties	Met de leverancier behoren de informatiebeveiligingseisen om risicorsquo;s te verlagen die verband houden met de toegang van de leverancier tot de bedrijfsmiddelen van de organisatie te worden overeengekomen en gedocumenteerd.
15.1.2 Opnemen van beveiligingsaspecten in leveranciersovereenkomsten	Alle relevante informatiebeveiligingseisen behoren te worden vastgesteld en overeengekomen met elke leverancier die toegang heeft tot IT- infrastructuurelementen ten behoeve van de informatie van de organisatie of deze verwerkt opslaat communiceert of biedt.
15.1.2 opnemen van beveiligingsaspecten in leveranciersovereenkomsten	Alle relevante informatiebeveiligingseisen behoren te worden vastgesteld en overeengekomen met elke leverancier die toegang heeft tot IT- infrastructuurelementen ten behoeve van de informatie van de organisatie of deze verwerkt opslaat communiceert of biedt.
15.1.3 toeleveringsketen van informatie- en communicatietechnologie	Overeenkomsten met leveranciers behoren eisen te bevatten die betrekking hebben op de informatiebeveiligingsrisicorsquo;s in verband met de toeleveringsketen van de diensten en producten op het gebied van informatie- en communicatietechnologie.
15.1.3 Toeleveringsketen van informatie- en communicatietechnologie	Overeenkomsten met leveranciers behoren eisen te bevatten die betrekking hebben op de informatiebeveiligingsrisicorsquo;s in verband met de toeleveringsketen van de diensten en producten op het gebied van informatie- en communicatietechnologie.
15.2.1 Monitoring en beoordeling van dienstverlening van leveranciers	Organisaties behoren regelmatig de dienstverlening van leveranciers te monitoren te beoordelen en te auditen.
15.2.1 monitoring en beoordeling van dienstverlening van leveranciers	Organisaties behoren regelmatig de dienstverlening van leveranciers te monitoren te beoordelen en te auditen.
15.2.2 beheer van veranderingen in dienstverlening van leveranciers	Veranderingen in de dienstverlening van leveranciers met inbegrip van handhaving en verbetering van bestaande beleidslijnen procedures en beheersmaatregelen voor informatiebeveiliging behoren te worden beheerd rekening houdend met de kritikaliteit van bedrijfsinformatie betrokken systemen en processen en herbeoordeling van risicorsquo;s.
15.2.2 Beheer van veranderingen in dienstverlening van leveranciers	Veranderingen in de dienstverlening van leveranciers met inbegrip van handhaving en verbetering van bestaande beleidslijnen procedures en beheersmaatregelen voor informatiebeveiliging behoren te worden beheerd rekening houdend met de kritikaliteit van bedrijfsinformatie betrokken systemen en processen en herbeoordeling van risicorsquo;s.
16. Beleid wordt niet gevolgd door ontbreken van sancties	Door het ontbreken van sancties op het overtreden van regels bestaat de kans dat medewerkers de beleidsmaatregelen niet serieus nemen.
16. beleid wordt niet gevolgd door ontbreken van sancties	Door het ontbreken van sancties op het overtreden van regels bestaat de kans dat medewerkers de beleidsmaatregelen niet serieus nemen.
16.1.1 Verantwoordelijkheden en procedures	Directieverantwoordelijkheden en -procedures behoren te worden vastgesteld om een snelle doeltreffende en ordelijke respons op informatiebeveiligingsincidenten te bewerkstelligen.
16.1.1 verantwoordelijkheden en procedures	Directieverantwoordelijkheden en -procedures behoren te worden vastgesteld om een snelle doeltreffende en ordelijke respons op informatiebeveiligingsincidenten te bewerkstelligen.
16.1.2 Rapportage van informatiebeveiligingsgebeurtenissen	Informatiebeveiligingsgebeurtenissen behoren zo snel mogelijk via de juiste leidinggevende niveaus te worden gerapporteerd.
16.1.2 rapportage van informatiebeveiligingsgebeurtenissen	Informatiebeveiligingsgebeurtenissen behoren zo snel mogelijk via de juiste leidinggevende niveaus te worden gerapporteerd.
16.1.3 rapportage van zwakke plekken in de informatiebeveiliging	Van medewerkers en contractanten die gebruikmaken van de informatiesystemen en -diensten van de organisatie behoort te worden geeuml;ist dat zij de in systemen of diensten waargenomen of vermeende zwakke plekken in de informatiebeveiliging registreren en rapporteren.
16.1.3 Rapportage van zwakke plekken in de informatiebeveiliging	Van medewerkers en contractanten die gebruikmaken van de informatiesystemen en -diensten van de organisatie behoort te worden geeuml;ist dat zij de in systemen of diensten waargenomen of vermeende zwakke plekken in de informatiebeveiliging registreren en rapporteren.
16.1.4 Beoordeling van en besluitvorming over informatiebeveiligingsgebeurtenissen	Informatiebeveiligingsgebeurtenissen behoren te worden beoordeeld en er behoort te worden geoordeeld of zij moeten worden geclassificeerd als informatiebeveiligingsincidenten
16.1.4 beoordeling van en besluitvorming over informatiebeveiligingsgebeurtenissen	Informatiebeveiligingsgebeurtenissen behoren te worden beoordeeld en er behoort te worden geoordeeld of zij moeten worden geclassificeerd als informatiebeveiligingsincidenten
16.1.5 respons op informatiebeveiligingsincidenten	Op informatiebeveiligingsincidenten behoort te worden gereageerd in overeenstemming met de gedocumenteerde procedures.
16.1.5 Respons op informatiebeveiligingsincidenten	Op informatiebeveiligingsincidenten behoort te worden gereageerd in overeenstemming met de gedocumenteerde procedures.
16.1.6 lering uit informatiebeveiligingsincidenten	Kennis die is verkregen door informatiebeveiligingsincidenten te analyseren en op te lossen behoort te worden gebruikt om de waarschijnlijkheid of impact van toekomstige incidenten te verkleinen.
16.1.6 Lering uit informatiebeveiligingsincidenten	Kennis die is verkregen door informatiebeveiligingsincidenten te analyseren en op te lossen behoort te worden gebruikt om de waarschijnlijkheid of impact van toekomstige incidenten te verkleinen.
16.1.7 Verzamelen van bewijsmateriaal	De organisatie behoort procedures te definiëren en toe te passen voor het identificeren verzamelen verkrijgen en bewaren van informatie die als bewijs kan dienen.
16.1.7 verzamelen van bewijsmateriaal	De organisatie behoort procedures te definiëren en toe te passen voor het identificeren verzamelen verkrijgen en bewaren van informatie die als bewijs kan dienen.
17. toelaten van externen in het pand of op het netwerk	Het toelaten van externen zoals leveranciers en projectpartners kunnen gevolgen hebben voor de vertrouwelijkheid van de informatie die binnen het pand of via het netwerk beschikbaar is.
17. Toelaten van externen in het pand of op het netwerk	Het toelaten van externen zoals leveranciers en projectpartners kunnen gevolgen hebben voor de vertrouwelijkheid van de informatie die binnen het pand of via het netwerk beschikbaar is.
17.1.1 Informatiebeveiligingscontinuïeit plannen	De organisatie behoort haar eisen voor informatiebeveiliging en voor de continuïteit van het informatiebeveiligingsbeheer in ongunstige situaties bijv. een crisis of een ramp vast te stellen.
17.1.1 informatiebeveiligingscontinuïeit plannen	De organisatie behoort haar eisen voor informatiebeveiliging en voor de continuïteit van het informatiebeveiligingsbeheer in ongunstige situaties bijv. een crisis of een ramp vast te stellen.
17.1.2 informatiebeveiligingscontinuïteit implementeren	De organisatie behoort processen procedures en beheersmaatregelen vast te stellen te documenteren te implementeren en te handhaven om het vereiste niveau van continuïteit voor informatiebeveiliging tijdens een ongunstige situatie te waarborgen.
17.1.2 Informatiebeveiligingscontinuïteit implementeren	De organisatie behoort processen procedures en beheersmaatregelen vast te stellen te documenteren te implementeren en te handhaven om het vereiste niveau van continuïteit voor informatiebeveiliging tijdens een ongunstige situatie te waarborgen.
17.1.3 informatiebeveiligingscontinuiuml;teit verifieuml;ren beoordelen en evalueren	De organisatie behoort de ten behoeve van informatiebeveiligingscontinuïteit vastgestelde en geiuml;mplementeerde beheersmaatregelen regelmatig te verifieuml;ren om te waarborgen dat ze deugdelijk en doeltreffend zijn tijdens ongunstige situaties.
17.1.3 Informatiebeveiligingscontinuiuml;teit verifieuml;ren beoordelen en evalueren	De organisatie behoort de ten behoeve van informatiebeveiligingscontinuïteit vastgestelde en geiuml;mplementeerde beheersmaatregelen regelmatig te verifieuml;ren om te waarborgen dat ze deugdelijk en doeltreffend zijn tijdens ongunstige situaties.
17.2.1 beschikbaarheid van informatie verwerkende faciliteiten	Informatie verwerkende faciliteiten behoren met voldoende redundantie te worden geïmplementeerd om aan beschikbaarheidseisen te voldoen.
17.2.1 Beschikbaarheid van informatie verwerkende faciliteiten	Informatie verwerkende faciliteiten behoren met voldoende redundantie te worden geïmplementeerd om aan beschikbaarheidseisen te voldoen.
18. Verlies van mobiele apparatuur en opslagmedia	Door het verlies van mobiele apparatuur en opslagmedia bestaat de kans op inbreuk op de vertrouwelijkheid van gevoelige informatie.
18. verlies van mobiele apparatuur en opslagmedia	Door het verlies van mobiele apparatuur en opslagmedia bestaat de kans op inbreuk op de vertrouwelijkheid van gevoelige informatie.
18.1.1 Vaststellen van toepasselijke wetgeving en contractuele eisen	Alle relevante wettelijke statutaire regelgevende contractuele eisen en de aanpak van de organisatie om aan deze eisen te voldoen behoren voor elk informatiesysteem en de organisatie expliciet te worden vastgesteld gedocumenteerd en actueel gehouden.
18.1.1 vaststellen van toepasselijke wetgeving en contractuele eisen	Alle relevante wettelijke statutaire regelgevende contractuele eisen en de aanpak van de organisatie om aan deze eisen te voldoen behoren voor elk informatiesysteem en de organisatie expliciet te worden vastgesteld gedocumenteerd en actueel gehouden.
18.1.2 Intellectuele-eigendomsrechten	Om de naleving van wettelijke regelgevende en contractuele eisen in verband met intellectuele eigendomsrechten en het gebruik van eigendomssoftwareproducten te waarborgen behoren passende procedures te worden geïmplementeerd.
18.1.2 intellectuele-eigendomsrechten	Om de naleving van wettelijke regelgevende en contractuele eisen in verband met intellectuele eigendomsrechten en het gebruik van eigendomssoftwareproducten te waarborgen behoren passende procedures te worden geïmplementeerd.
18.1.3 beschermen van registraties	Registraties behoren in overeenstemming met wettelijke regelgevende contractuele en bedrijfseisen te worden beschermd tegen verlies vernietiging vervalsing onbevoegde toegang en onbevoegde vrijgave.
18.1.3 Beschermen van registraties	Registraties behoren in overeenstemming met wettelijke regelgevende contractuele en bedrijfseisen te worden beschermd tegen verlies vernietiging vervalsing onbevoegde toegang en onbevoegde vrijgave.
18.1.4 privacy en bescherming van persoonsgegevens	Privacy en bescherming van persoonsgegevens behoren voor zover van toepassing te worden gewaarborgd in overeenstemming met relevante wet- en regelgeving.
18.1.4 Privacy en bescherming van persoonsgegevens	Privacy en bescherming van persoonsgegevens behoren voor zover van toepassing te worden gewaarborgd in overeenstemming met relevante wet- en regelgeving.
18.1.5 voorschriften voor het gebruik van cryptografische beheersmaatregelen	Cryptografische beheersmaatregelen behoren te worden toegepast in overeenstemming met alle relevante overeenkomsten wet- en regelgeving.
18.1.5 Voorschriften voor het gebruik van cryptografische beheersmaatregelen	Cryptografische beheersmaatregelen behoren te worden toegepast in overeenstemming met alle relevante overeenkomsten wet- en regelgeving.
18.2.1 onafhankelijke beoordeling van informatiebeveiliging	De aanpak van de organisatie ten aanzien van het beheer van informatiebeveiliging en de implementatie ervan bijv. beheerdoelstellingen beheersmaatregelen beleidsregels processen en procedures voor informatiebeveiliging behoren onafhankelijk en met geplande tussenpozen of zodra zich belangrijke veranderingen voordoen te worden beoordeeld.
18.2.1 Onafhankelijke beoordeling van informatiebeveiliging	De aanpak van de organisatie ten aanzien van het beheer van informatiebeveiliging en de implementatie ervan bijv. beheerdoelstellingen beheersmaatregelen beleidsregels processen en procedures voor informatiebeveiliging behoren onafhankelijk en met geplande tussenpozen of zodra zich belangrijke veranderingen voordoen te worden beoordeeld.
18.2.2 naleving van beveiligingsbeleid en -normen	De directie behoort regelmatig de naleving van de informatieverwerking en - procedures binnen haar verantwoordelijkheidsgebied te beoordelen aan de hand van de desbetreffende beleidsregels normen en andere eisen betreffende beveiliging.
18.2.2 Naleving van beveiligingsbeleid en -normen	De directie behoort regelmatig de naleving van de informatieverwerking en - procedures binnen haar verantwoordelijkheidsgebied te beoordelen aan de hand van de desbetreffende beleidsregels normen en andere eisen betreffende beveiliging.
18.2.3 Beoordeling van technische naleving	Informatiesystemen behoren regelmatig te worden beoordeeld op naleving van de beleidsregels en normen van de organisatie voor informatiebeveiliging.
18.2.3 beoordeling van technische naleving	Informatiesystemen behoren regelmatig te worden beoordeeld op naleving van de beleidsregels en normen van de organisatie voor informatiebeveiliging.
19. misbruik van andermans identiteit	Door onvoldoende mogelijkheid op controle op een identiteit kan ongeautoriseerde toegang verkregen worden tot vertrouwelijke informatie. Denk hierbij ook aan social engineering zoals phishing en CEO-fraude.
19. Misbruik van andermans identiteit	Door onvoldoende mogelijkheid op controle op een identiteit kan ongeautoriseerde toegang verkregen worden tot vertrouwelijke informatie. Denk hierbij ook aan social engineering zoals phishing en CEO-fraude.
2. Lijnmanagers nemen hun verantwoordelijkheid voor informatiebeveiliging niet.	Lijnmanagers zorgen er onvoldoende voor dat informatiebeveiliging binnen hun afdeling op de juiste manier wordt ingevuld. Het eigenaarschap van informatiesystemen is niet goed belegd. Beveiliging vormt geen vast onderdeel van projecten.
2. lijnmanagers nemen hun verantwoordelijkheid voor informatiebeveiliging niet.	Lijnmanagers zorgen er onvoldoende voor dat informatiebeveiliging binnen hun afdeling op de juiste manier wordt ingevuld. Het eigenaarschap van informatiesystemen is niet goed belegd. Beveiliging vormt geen vast onderdeel van projecten.
20. misbruik van speciale bevoegdheden	Door onvoldoende controle op medewerkers met bijzondere rechten zoals systeembeheerders bestaat de kans op ongeautoriseerde toegang tot gevoelige informatie.
20. Misbruik van speciale bevoegdheden	Door onvoldoende controle op medewerkers met bijzondere rechten zoals systeembeheerders bestaat de kans op ongeautoriseerde toegang tot gevoelige informatie.
21. onterecht hebben van rechten	Door een ontbrekend onjuist of onduidelijk proces voor het uitdelen en innemen van rechten kan een persoon onbedoeld meer rechten hebben. Deze rechten kunnen door deze persoon zelf of door anderen bijv. via malware misbruikt worden.
21. Onterecht hebben van rechten	Door een ontbrekend onjuist of onduidelijk proces voor het uitdelen en innemen van rechten kan een persoon onbedoeld meer rechten hebben. Deze rechten kunnen door deze persoon zelf of door anderen bijv. via malware misbruikt worden.
22. Slecht wachtwoordgebruik	Het ontbreken van een wachtwoordbeleid en bewustzijn bij medewerkers kan leiden tot het gebruik van zwakke wachtwoorden het opschrijven van wachtwoorden of het gebruik van hetzelfde wachtwoord voor meerdere systemen.
22. slecht wachtwoordgebruik	Het ontbreken van een wachtwoordbeleid en bewustzijn bij medewerkers kan leiden tot het gebruik van zwakke wachtwoorden het opschrijven van wachtwoorden of het gebruik van hetzelfde wachtwoord voor meerdere systemen.
23. onbeheerd achterlaten van werkplekken	Door het ontbreken van een clear-desk enof clear-screen policy kan toegang verkregen worden tot gevoelige informatie.
23. Onbeheerd achterlaten van werkplekken	Door het ontbreken van een clear-desk enof clear-screen policy kan toegang verkregen worden tot gevoelige informatie.
24. Onduidelijkheid over classificatie en bevoegdheden	Door onduidelijkheid over vertrouwelijkheid van informatie van informatie en bevoegdheid van personen bestaat de kans op ongeautoriseerde toegang tot gevoelige informatie.
24. onduidelijkheid over classificatie en bevoegdheden	Door onduidelijkheid over vertrouwelijkheid van informatie van informatie en bevoegdheid van personen bestaat de kans op ongeautoriseerde toegang tot gevoelige informatie.
25. Informatie op systemen bij reparatie of verwijdering	Gevoelige informatie kan lekken indien opslagmedia of systemen welke opslagmedia bevatten worden weggegooid of ter reparatie aan derden worden aangeboden.
25. informatie op systemen bij reparatie of verwijdering	Gevoelige informatie kan lekken indien opslagmedia of systemen welke opslagmedia bevatten worden weggegooid of ter reparatie aan derden worden aangeboden.
26. Misbruik van kwetsbaarheden in applicaties of hardware	Kwetsbaarheden in applicaties of hardware worden misbruikt exploits om ongeautoriseerde toegang te krijgen tot een applicatie en de daarin opgeslagen informatie.
26. misbruik van kwetsbaarheden in applicaties of hardware	Kwetsbaarheden in applicaties of hardware worden misbruikt exploits om ongeautoriseerde toegang te krijgen tot een applicatie en de daarin opgeslagen informatie.
27. Misbruiken van zwakheden in netwerkbeveiliging	Zwakheden in de beveiliging van het draadloze netwerk worden misbruikt om toegang te krijgen tot dit netwerk.
27. misbruiken van zwakheden in netwerkbeveiliging	Zwakheden in de beveiliging van het draadloze netwerk worden misbruikt om toegang te krijgen tot dit netwerk.
28. onvoldoende aandacht voor beveiliging bij uitbesteding van werkzaamheden	Doordat externe partijen leveranciers hun informatiebeveiliging niet op orde hebben kunnen inbreuken ontstaan op de informatie waar zij toegang tot hebben
28. Onvoldoende aandacht voor beveiliging bij uitbesteding van werkzaamheden	Doordat externe partijen leveranciers hun informatiebeveiliging niet op orde hebben kunnen inbreuken ontstaan op de informatie waar zij toegang tot hebben
29. Informatie buiten de beschermde omgeving	Informatie die voor toegestaan gebruik meegenomen wordt naar bijvoorbeeld buiten het kantoor wordt niet meer op de juiste wijze beschermd. Denkbij ook aan Bring Your Own Device BYOD.
29. informatie buiten de beschermde omgeving	Informatie die voor toegestaan gebruik meegenomen wordt naar bijvoorbeeld buiten het kantoor wordt niet meer op de juiste wijze beschermd. Denkbij ook aan Bring Your Own Device BYOD.
3. Onvoldoende aandacht voor beveiliging binnen projecten.	Binnen projecten exclusief softwareontwikkeling is onvoldoende aandacht voor beveiliging. Dit heeft negatieve gevolgen voor nieuwe systemen en processen die binnen de organisatie worden geïntroduceerd.
3. onvoldoende aandacht voor beveiliging binnen projecten.	Binnen projecten exclusief softwareontwikkeling is onvoldoende aandacht voor beveiliging. Dit heeft negatieve gevolgen voor nieuwe systemen en processen die binnen de organisatie worden geïntroduceerd.
30. afluisterapparatuur	Door middel van keyloggers of netwerktaps wordt gevoelige informatie achterhaald
30. Afluisterapparatuur	Door middel van keyloggers of netwerktaps wordt gevoelige informatie achterhaald
31. onveilig versturen van gevoelige informatie	Inbreuk op vertrouwelijkheid van informatie door onversleuteld versturen van informatie
31. Onveilig versturen van gevoelige informatie	Inbreuk op vertrouwelijkheid van informatie door onversleuteld versturen van informatie
32. versturen van gevoelige informatie naar onjuiste persoon	Inbreuk op vertrouwelijkheid van informatie door het onvoldoende controleren van ontvanger
32. Versturen van gevoelige informatie naar onjuiste persoon	Inbreuk op vertrouwelijkheid van informatie door het onvoldoende controleren van ontvanger
33. informatieverlies door verlopen van houdbaarheid van opslagwijze	Informatie gaat verloren door onleesbaar geraken van medium of gedateerd raken van bestandsformaat
33. Informatieverlies door verlopen van houdbaarheid van opslagwijze	Informatie gaat verloren door onleesbaar geraken van medium of gedateerd raken van bestandsformaat
34. Foutieve informatie	Ongewenste handelingen als gevolg van foutieve bedrijfsinformatie of het toegestuurd krijgen van foutieve informatie. Dit kan zijn als gevolg van moedwillig handelen of van een vergissing
34. foutieve informatie	Ongewenste handelingen als gevolg van foutieve bedrijfsinformatie of het toegestuurd krijgen van foutieve informatie. Dit kan zijn als gevolg van moedwillig handelen of van een vergissing
35. Misbruik van cryptografische sleutels enof gebruik van zwakke algoritmen	Door een onjuist of ontbrekend sleutelbeheer bestaat de kans op misbruik van cryptografische sleutels. Het gebruik van zwakke cryptografische algoritmen biedt schijnveiligheid
35. misbruik van cryptografische sleutels enof gebruik van zwakke algoritmen	Door een onjuist of ontbrekend sleutelbeheer bestaat de kans op misbruik van cryptografische sleutels. Het gebruik van zwakke cryptografische algoritmen biedt schijnveiligheid
36. Wetgeving over informatie in de cloud	Door wetgeving in sommige landen kan de overheid van zon land inzage krijgen in informatie welke in de cloud ligt opgeslagen
36. wetgeving over informatie in de cloud	Door wetgeving in sommige landen kan de overheid van zon land inzage krijgen in informatie welke in de cloud ligt opgeslagen
37. buitenlandse wetgeving bij het bezoeken van een land	Door wetgeving in sommige landen kan de overheid inzage eisen in de gegevens op meegenomen systemen bij een bezoek aan dat land
37. Buitenlandse wetgeving bij het bezoeken van een land	Door wetgeving in sommige landen kan de overheid inzage eisen in de gegevens op meegenomen systemen bij een bezoek aan dat land
38. wetgeving over het gebruik van cryptografie	Door wetgeving in sommige landen kan de overheid een kopie van cryptografische sleutels opeisen
38. Wetgeving over het gebruik van cryptografie	Door wetgeving in sommige landen kan de overheid een kopie van cryptografische sleutels opeisen
39. Incidenten worden niet tijdig opgepakt	De gevolgen van incidenten worden hierdoor onnodig groot. Binnen het bedrijf is er onvoldoende netwerkmonitoring en is er geen centraal meldpunt voor beveiligingsincidenten
39. incidenten worden niet tijdig opgepakt	De gevolgen van incidenten worden hierdoor onnodig groot. Binnen het bedrijf is er onvoldoende netwerkmonitoring en is er geen centraal meldpunt voor beveiligingsincidenten
4. Medewerkers handelen onvoldoende naar hetgeen van hen verwacht wordt.	Het ontbreekt de medewerkers aan bewustzijn op het gebied van informatiebeveiliging en voelen onvoldoende noodzaak daaraan bij te dragen.
4. medewerkers handelen onvoldoende naar hetgeen van hen verwacht wordt.	Het ontbreekt de medewerkers aan bewustzijn op het gebied van informatiebeveiliging en voelen onvoldoende noodzaak daaraan bij te dragen.
40. informatie voor het aanpakken van incidenten ontbreekt	Systeembeheerders hebben onvoldoende technische informatie over het probleem om het te kunnen oplossen. Een actieplan ontbreekt waardoor het incident onnodig lang blijft duren
40. Informatie voor het aanpakken van incidenten ontbreekt	Systeembeheerders hebben onvoldoende technische informatie over het probleem om het te kunnen oplossen. Een actieplan ontbreekt waardoor het incident onnodig lang blijft duren
41. Herhaling van incidenten	Veroorzakers van incidenten worden niet aangesproken op hun handelen. Managers hebben onvoldoende zicht op herhalende incidenten waardoor zij daar niet op sturen
41. herhaling van incidenten	Veroorzakers van incidenten worden niet aangesproken op hun handelen. Managers hebben onvoldoende zicht op herhalende incidenten waardoor zij daar niet op sturen
42. ongeautoriseerde fysieke toegang	Het ontbreken van toegangspasjes zicht op ingangen en bewustzijn bij medewerkers vergroot de kans op ongeautoriseerde fysieke toegang
42. Ongeautoriseerde fysieke toegang	Het ontbreken van toegangspasjes zicht op ingangen en bewustzijn bij medewerkers vergroot de kans op ongeautoriseerde fysieke toegang
43. brand	Het ontbreken van brandmelders en brandblusapparatuur vergroten de gevolgen van een brand
43. Brand	Het ontbreken van brandmelders en brandblusapparatuur vergroten de gevolgen van een brand
44. explosie	Explosies kunnen leiden tot schade aan het gebouw en apparatuur en slachtoffers
44. Explosie	Explosies kunnen leiden tot schade aan het gebouw en apparatuur en slachtoffers
45. overstroming en wateroverlast	Overstroming en wateroverlast kunnen zorgen voor schade aan computers en andere bedrijfsmiddelen
45. Overstroming en wateroverlast	Overstroming en wateroverlast kunnen zorgen voor schade aan computers en andere bedrijfsmiddelen
46. verontreiniging van de omgeving	Verontreininging van de omgeving kan ertoe leiden dat de organisatie tijdelijk niet meer kan werken
46. Verontreiniging van de omgeving	Verontreininging van de omgeving kan ertoe leiden dat de organisatie tijdelijk niet meer kan werken
47. uitval van facilitaire middelen gas water electra airco	Uitval van facilitaire middelen kan tot gevolg hebben dat een of meerdere bedrijfsonderdelen hun werk niet meer kunnen doen
47. Uitval van facilitaire middelen gas water electra airco	Uitval van facilitaire middelen kan tot gevolg hebben dat een of meerdere bedrijfsonderdelen hun werk niet meer kunnen doen
48. vandalisme	Schade aan of vernieling van bedrijfseigendommen als gevolg van een ongerichte actie zoals vandalisme of knaagdieren
48. Vandalisme	Schade aan of vernieling van bedrijfseigendommen als gevolg van een ongerichte actie zoals vandalisme of knaagdieren
49. Niet beschikbaar zijn van diensten van derden	Het niet meer beschikbaar zijn van diensten van derden door uitval van systemen faillissement ongeplande contractbeïndiging of onacceptabele wijziging in de dienstverlening bijvoorbeeld door bedrijfsovername
49. niet beschikbaar zijn van diensten van derden	Het niet meer beschikbaar zijn van diensten van derden door uitval van systemen faillissement ongeplande contractbeïndiging of onacceptabele wijziging in de dienstverlening bijvoorbeeld door bedrijfsovername
5. Onvoldoende aandacht voor beveiliging bij softwareontwikkeling.	Onvoldoende aandacht voor beveiliging bij het zelf of laten ontwikkelen van software leidt tot inbreuk op de informatiebeveiliging.
5. onvoldoende aandacht voor beveiliging bij softwareontwikkeling.	Onvoldoende aandacht voor beveiliging bij het zelf of laten ontwikkelen van software leidt tot inbreuk op de informatiebeveiliging.
5.1.1 Aansturing door de directie van de informatiebeveiliging	Ten behoeve van informatiebeveiliging behoort een reeks beleidsregels te worden gedefinieerd goedgekeurd door de directie gepubliceerd en gecommuniceerd aan medewerkers en relevante externe partijen.
5.1.1 aansturing door de directie van de informatiebeveiliging	Ten behoeve van informatiebeveiliging behoort een reeks beleidsregels te worden gedefinieerd goedgekeurd door de directie gepubliceerd en gecommuniceerd aan medewerkers en relevante externe partijen.
5.1.2 beoordeling van het informatiebeveiligingsbeleid	Het beleid voor informatiebeveiliging behoort met geplande tussenpozen of als zich significante veranderingen voordoen te worden beoordeeld om te waarborgen dat het voortdurend passend adequaat en doeltreffend is.
5.1.2 Beoordeling van het informatiebeveiligingsbeleid	Het beleid voor informatiebeveiliging behoort met geplande tussenpozen of als zich significante veranderingen voordoen te worden beoordeeld om te waarborgen dat het voortdurend passend adequaat en doeltreffend is.
50. Software wordt niet meer ondersteund door de uitgever	Voor software die niet meer ondersteund wordt worden geen securitypatches meer uitgegeven. Denk ook aan Excel- en Access-applicaties
50. software wordt niet meer ondersteund door de uitgever	Voor software die niet meer ondersteund wordt worden geen securitypatches meer uitgegeven. Denk ook aan Excel- en Access-applicaties
51. Kwijtraken van belangrijke kennis bij niet beschikbaar zijn van medewerkers	Medewerkers die het bedrijf verlaten of door een ongeval voor lange tijd niet inzetbaar zijn bezitten kennis die daardoor niet meer beschikbaar is
51. kwijtraken van belangrijke kennis bij niet beschikbaar zijn van medewerkers	Medewerkers die het bedrijf verlaten of door een ongeval voor lange tijd niet inzetbaar zijn bezitten kennis die daardoor niet meer beschikbaar is
6. Toegang tot informatie wordt geblokkeerd.	Informatie op een systeem is ontoegankelijk gemaakt doordat malware ransomware wipers of een aanvaller deze informatie heeft versleuteld of verwijderd.
6. toegang tot informatie wordt geblokkeerd.	Informatie op een systeem is ontoegankelijk gemaakt doordat malware ransomware wipers of een aanvaller deze informatie heeft versleuteld of verwijderd.
6.1.1 rollen en verantwoordelijkheden bij informatiebeveiliging	Alle verantwoordelijkheden bij informatiebeveiliging behoren te worden gedefinieerd en toegewezen.
6.1.1 Rollen en verantwoordelijkheden bij informatiebeveiliging	Alle verantwoordelijkheden bij informatiebeveiliging behoren te worden gedefinieerd en toegewezen.
6.1.2 Scheiding van taken	Conflicterende taken en verantwoordelijkheden behoren te worden gescheiden om de kans op onbevoegd of onbedoeld wijzigen of misbruik van de bedrijfsmiddelen van de organisatie te verminderen.
6.1.2 scheiding van taken	Conflicterende taken en verantwoordelijkheden behoren te worden gescheiden om de kans op onbevoegd of onbedoeld wijzigen of misbruik van de bedrijfsmiddelen van de organisatie te verminderen.
6.1.3 Contact met overheidsinstanties	Er behoren passende contacten met relevante overheidsinstanties te worden onderhouden.
6.1.3 contact met overheidsinstanties	Er behoren passende contacten met relevante overheidsinstanties te worden onderhouden.
6.1.4 Vervallen
6.1.4 vervallen
6.1.5 informatiebeveiliging in projectbeheer	Informatiebeveiliging behoort aan de orde te komen in projectbeheer ongeacht het soort project.
6.1.5 Informatiebeveiliging in projectbeheer	Informatiebeveiliging behoort aan de orde te komen in projectbeheer ongeacht het soort project.
6.2.1 beleid voor mobiele apparatuur	Beleid en ondersteunende beveiligingsmaatregelen behoren te worden vastgesteld om de risicorsquo;s die het gebruik van mobiele apparatuur met zich meebrengt te beheren.
6.2.1 Beleid voor mobiele apparatuur	Beleid en ondersteunende beveiligingsmaatregelen behoren te worden vastgesteld om de risicorsquo;s die het gebruik van mobiele apparatuur met zich meebrengt te beheren.
6.2.2 Telewerken	Beleid en ondersteunende beveiligingsmaatregelen behoren te worden geïmplementeerd ter beveiliging van informatie die vanaf telewerklocaties wordt benaderd verwerkt of opgeslagen
6.2.2 telewerken	Beleid en ondersteunende beveiligingsmaatregelen behoren te worden geïmplementeerd ter beveiliging van informatie die vanaf telewerklocaties wordt benaderd verwerkt of opgeslagen
7. Netwerkdiensten raken overbelast.	Een netwerkdienst is verminderd beschikbaar door een moedwillige aanval DoS of door onvoorziene toename van de hoeveelheid verzoeken of van de benodigde resources om een verzoek af te handelen. Verzoeken kunnen komen vanuit gebruikers maar ook vanuit andere systemen.
7. netwerkdiensten raken overbelast.	Een netwerkdienst is verminderd beschikbaar door een moedwillige aanval DoS of door onvoorziene toename van de hoeveelheid verzoeken of van de benodigde resources om een verzoek af te handelen. Verzoeken kunnen komen vanuit gebruikers maar ook vanuit andere systemen.
7.1.1 screening	Verificatie van de achtergrond van alle kandidaten voor een dienstverband behoort te worden uitgevoerd in overeenstemming met relevante wet- en regelgeving en ethische overwegingen en behoort in verhouding te staan tot de bedrijfseisen de classificatie van de informatie waartoe toegang wordt verleend en de vastgestelde risico's te zijn.
7.1.1 Screening	Verificatie van de achtergrond van alle kandidaten voor een dienstverband behoort te worden uitgevoerd in overeenstemming met relevante wet- en regelgeving en ethische overwegingen en behoort in verhouding te staan tot de bedrijfseisen de classificatie van de informatie waartoe toegang wordt verleend en de vastgestelde risico's te zijn.
7.1.2 arbeidsvoorwaarden	De contractuele overeenkomst met medewerkers en contractanten behoort hun verantwoordelijkheden voor informatiebeveiliging en die van de organisatie te vermelden.
7.1.2 Arbeidsvoorwaarden	De contractuele overeenkomst met medewerkers en contractanten behoort hun verantwoordelijkheden voor informatiebeveiliging en die van de organisatie te vermelden.
7.2.1 Directieverantwoordelijkheden	De directie behoort van alle medewerkers en contractanten te eisen dat ze informatiebeveiliging toepassen in overeenstemming met de vastgestelde beleidsregels en procedures van de organisatie.
7.2.1 directieverantwoordelijkheden	De directie behoort van alle medewerkers en contractanten te eisen dat ze informatiebeveiliging toepassen in overeenstemming met de vastgestelde beleidsregels en procedures van de organisatie.
7.2.2 bewustzijn opleiding en training ten aanzien van informatiebeveiliging	Alle medewerkers van de organisatie en voor zover relevant contractanten behoren een passende bewustzijnsopleiding en -training te krijgen en regelmatige bijscholing van beleidsregels en procedures van de organisatie voor zover relevant voor hun functie.
7.2.2 Bewustzijn opleiding en training ten aanzien van informatiebeveiliging	Alle medewerkers van de organisatie en voor zover relevant contractanten behoren een passende bewustzijnsopleiding en -training te krijgen en regelmatige bijscholing van beleidsregels en procedures van de organisatie voor zover relevant voor hun functie.
7.2.3 disciplinaire procedure	Er behoort een formele en gecommuniceerde disciplinaire procedure te zijn om actie te ondernemen tegen medewerkers die een inbreuk hebben gepleegd op de informatiebeveiliging.
7.2.3 Disciplinaire procedure	Er behoort een formele en gecommuniceerde disciplinaire procedure te zijn om actie te ondernemen tegen medewerkers die een inbreuk hebben gepleegd op de informatiebeveiliging.
7.3.1 beïndiging of wijziging van verantwoordelijkheden van het dienstverband	Verantwoordelijkheden en taken met betrekking tot informatiebeveiliging die van kracht blijven na beeuml;indiging of wijziging van het dienstverband behoren te worden gedefinieerd gecommuniceerd aan de medewerker of contractant en ten uitvoer gebracht.
7.3.1 Beïndiging of wijziging van verantwoordelijkheden van het dienstverband	Verantwoordelijkheden en taken met betrekking tot informatiebeveiliging die van kracht blijven na beeuml;indiging of wijziging van het dienstverband behoren te worden gedefinieerd gecommuniceerd aan de medewerker of contractant en ten uitvoer gebracht.
8. aanvallen via systemen die niet in eigen beheer zijn.	Door onvoldoende grip op de beveiliging van prive- en thuisapparatuur en andere apparatuur van derden bestaat de kans op bijvoorbeeld besmetting met malware.
8. Aanvallen via systemen die niet in eigen beheer zijn.	Door onvoldoende grip op de beveiliging van prive- en thuisapparatuur en andere apparatuur van derden bestaat de kans op bijvoorbeeld besmetting met malware.
8.1.1 inventariseren van bedrijfsmiddelen	Informatie andere bedrijfsmiddelen die samenhangen met informatie en informatie verwerkende faciliteiten behoren te worden geiuml;dentificeerd en van deze bedrijfsmiddelen behoort een inventaris te worden opgesteld en onderhouden.
8.1.1 Inventariseren van bedrijfsmiddelen	Informatie andere bedrijfsmiddelen die samenhangen met informatie en informatie verwerkende faciliteiten behoren te worden geiuml;dentificeerd en van deze bedrijfsmiddelen behoort een inventaris te worden opgesteld en onderhouden.
8.1.2 eigendom van bedrijfsmiddelen	Bedrijfsmiddelen die in het inventarisoverzicht worden bijgehouden behoren een eigenaar te hebben.
8.1.2 Eigendom van bedrijfsmiddelen	Bedrijfsmiddelen die in het inventarisoverzicht worden bijgehouden behoren een eigenaar te hebben.
8.1.3 Aanvaardbaar gebruik van bedrijfsmiddelen	Voor het aanvaardbaar gebruik van informatie en van bedrijfsmiddelen die samenhangen met informatie en informatie verwerkende faciliteiten behoren regels te worden geïdentificeerd gedocumenteerd en geiuml;mplementeerd.
8.1.3 aanvaardbaar gebruik van bedrijfsmiddelen	Voor het aanvaardbaar gebruik van informatie en van bedrijfsmiddelen die samenhangen met informatie en informatie verwerkende faciliteiten behoren regels te worden geïdentificeerd gedocumenteerd en geiuml;mplementeerd.
8.1.4 teruggeven van bedrijfsmiddelen	Alle medewerkers en externe gebruikers moeten alle bedrijfsmiddelen van de organisatie die ze in hun bezit hebben bij beïndiging van hun dienstverband contract of overeenkomst terug te geven.
8.1.4 Teruggeven van bedrijfsmiddelen	Alle medewerkers en externe gebruikers moeten alle bedrijfsmiddelen van de organisatie die ze in hun bezit hebben bij beïndiging van hun dienstverband contract of overeenkomst terug te geven.
8.2.1 Classificatie van informatie	Informatie behoort te worden geclassificeerd met betrekking tot wettelijke eisen waarde belang en gevoeligheid voor onbevoegde bekendmaking of wijziging.
8.2.1 classificatie van informatie	Informatie behoort te worden geclassificeerd met betrekking tot wettelijke eisen waarde belang en gevoeligheid voor onbevoegde bekendmaking of wijziging.
8.2.2 informatie labelen	Om informatie te labelen behoort een passende reeks procedures te worden ontwikkeld en geiuml;mplementeerd in overeenstemming met het informatieclassificatieschema dat is vastgesteld door de organisatie.
8.2.2 Informatie labelen	Om informatie te labelen behoort een passende reeks procedures te worden ontwikkeld en geiuml;mplementeerd in overeenstemming met het informatieclassificatieschema dat is vastgesteld door de organisatie.
8.2.3 Behandelen van bedrijfsmiddelen	Procedures voor het behandelen van bedrijfsmiddelen behoren te worden ontwikkeld en geiuml;mplementeerd in overeenstemming met het informatieclassificatieschema dat is vastgesteld door de organisatie.
8.2.3 behandelen van bedrijfsmiddelen	Procedures voor het behandelen van bedrijfsmiddelen behoren te worden ontwikkeld en geiuml;mplementeerd in overeenstemming met het informatieclassificatieschema dat is vastgesteld door de organisatie.
8.3.1 Beheer van verwijderbare media	Voor het beheren van verwijderbare media behoren procedures te worden geiuml;mplementeerd in overeenstemming met het classificatieschema dat door de organisatie is vastgesteld
8.3.1 beheer van verwijderbare media	Voor het beheren van verwijderbare media behoren procedures te worden geiuml;mplementeerd in overeenstemming met het classificatieschema dat door de organisatie is vastgesteld
8.3.2 Verwijderen van media	Media behoren op een veilige en beveiligde manier te worden verwijderd als ze niet langer nodig zijn overeenkomstig formele procedures.
8.3.2 verwijderen van media	Media behoren op een veilige en beveiligde manier te worden verwijderd als ze niet langer nodig zijn overeenkomstig formele procedures.
8.3.3 Media fysiek overdragen	Media die informatie bevatten behoren te worden beschermd tegen onbevoegde toegang misbruik of corruptie tijdens transport.
8.3.3 media fysiek overdragen	Media die informatie bevatten behoren te worden beschermd tegen onbevoegde toegang misbruik of corruptie tijdens transport.
9. uitval van systemen door hardwarefouten.	Hardware van onvoldoende kwaliteit kan leiden tot uitval van systemen.
9. Uitval van systemen door hardwarefouten.	Hardware van onvoldoende kwaliteit kan leiden tot uitval van systemen.
9.1.1 beleid voor toegangsbeveiliging	Een beleid voor toegangsbeveiliging behoort te worden vastgesteld gedocumenteerd en beoordeeld op basis van bedrijfs- en informatiebeveiligingseisen.
9.1.1 Beleid voor toegangsbeveiliging	Een beleid voor toegangsbeveiliging behoort te worden vastgesteld gedocumenteerd en beoordeeld op basis van bedrijfs- en informatiebeveiligingseisen.
9.1.2 toegang tot netwerken en netwerkdiensten	Gebruikers behoren alleen toegang te krijgen tot het netwerk en de netwerkdiensten waarvoor zij specifiek bevoegd zijn.
9.1.2 Toegang tot netwerken en netwerkdiensten	Gebruikers behoren alleen toegang te krijgen tot het netwerk en de netwerkdiensten waarvoor zij specifiek bevoegd zijn.
9.2.1 Registratie en afmelden van gebruikers	Een formele registratie- en afmeldingsprocedure behoort te worden geiuml;mplementeerd om toewijzing van toegangsrechten mogelijk te maken.
9.2.1 registratie en afmelden van gebruikers	Een formele registratie- en afmeldingsprocedure behoort te worden geiuml;mplementeerd om toewijzing van toegangsrechten mogelijk te maken.
9.2.2 gebruikers toegang verlenen	Een formele gebruikerstoegangsverleningsprocedure behoort te worden geiuml;mplementeerd om toegangsrechten voor alle typen gebruikers en voor alle systemen en diensten toe te wijzen of in te trekken.
9.2.2 Gebruikers toegang verlenen	Een formele gebruikerstoegangsverleningsprocedure behoort te worden geiuml;mplementeerd om toegangsrechten voor alle typen gebruikers en voor alle systemen en diensten toe te wijzen of in te trekken.
9.2.3 beheren van speciale toegangsrechten	Het toewijzen en gebruik van speciale toegangsrechten behoren te worden beperkt en beheerst.
9.2.3 Beheren van speciale toegangsrechten	Het toewijzen en gebruik van speciale toegangsrechten behoren te worden beperkt en beheerst.
9.2.4 beheer van geheime authenticatie-informatie van gebruikers	Het toewijzen van geheime authenticatie-informatie behoort te worden beheerst via een formeel beheersproces.
9.2.4 Beheer van geheime authenticatie-informatie van gebruikers	Het toewijzen van geheime authenticatie-informatie behoort te worden beheerst via een formeel beheersproces.
9.2.5 Beoordeling van toegangsrechten van gebruikers	Eigenaren van bedrijfsmiddelen behoren toegangsrechten van gebruikers regelmatig te beoordelen.
9.2.5 beoordeling van toegangsrechten van gebruikers	Eigenaren van bedrijfsmiddelen behoren toegangsrechten van gebruikers regelmatig te beoordelen.
9.2.6 Toegangsrechten intrekken of aanpassen	De toegangsrechten van alle medewerkers en externe gebruikers voor informatie en informatie verwerkende faciliteiten behoren bij beïndiging van hun dienstverband contract of overeenkomst te worden verwijderd en bij wijzigingen behoren ze te worden aangepast.
9.2.6 toegangsrechten intrekken of aanpassen	De toegangsrechten van alle medewerkers en externe gebruikers voor informatie en informatie verwerkende faciliteiten behoren bij beïndiging van hun dienstverband contract of overeenkomst te worden verwijderd en bij wijzigingen behoren ze te worden aangepast.
9.3.1 Geheime authenticatie-informatie gebruiken	Van gebruikers behoort te worden verlangd dat zij zich bij het gebruiken van geheime authenticatie-informatie houden aan de praktijk van de organisatie.
9.3.1 geheime authenticatie-informatie gebruiken	Van gebruikers behoort te worden verlangd dat zij zich bij het gebruiken van geheime authenticatie-informatie houden aan de praktijk van de organisatie.
9.4.1 beperking toegang tot informatie	Toegang tot informatie en systeemfuncties van toepassingen behoort te worden beperkt in overeenstemming met het beleid voor toegangsbeveiliging.
9.4.1 Beperking toegang tot informatie	Toegang tot informatie en systeemfuncties van toepassingen behoort te worden beperkt in overeenstemming met het beleid voor toegangsbeveiliging.
9.4.2 Beveiligde inlogprocedures	Indien het beleid voor toegangsbeveiliging dit vereist behoort toegang tot systemen en toepassingen te worden beheerst door een beveiligde inlogprocedure.
9.4.2 beveiligde inlogprocedures	Indien het beleid voor toegangsbeveiliging dit vereist behoort toegang tot systemen en toepassingen te worden beheerst door een beveiligde inlogprocedure.
9.4.3 Systeem voor wachtwoordbeheer	Systemen voor wachtwoordbeheer behoren interactief te zijn en sterke wachtwoorden te waarborgen.
9.4.3 systeem voor wachtwoordbeheer	Systemen voor wachtwoordbeheer behoren interactief te zijn en sterke wachtwoorden te waarborgen.
9.4.4 Speciale systeemhulpmiddelen gebruiken	Het gebruik van systeemhulpmiddelen die in staat zijn om beheersmaatregelen voor systemen en toepassingen te omzeilen behoort te worden beperkt en nauwkeurig te worden gecontroleerd.
9.4.4 speciale systeemhulpmiddelen gebruiken	Het gebruik van systeemhulpmiddelen die in staat zijn om beheersmaatregelen voor systemen en toepassingen te omzeilen behoort te worden beperkt en nauwkeurig te worden gecontroleerd.
9.4.5 toegangsbeveiliging op programmabroncode	Toegang tot de programmabroncode behoort te worden beperkt.
9.4.5 Toegangsbeveiliging op programmabroncode	Toegang tot de programmabroncode behoort te worden beperkt.
Aanbesteding	Een formele procedure voor het verwerven van middelen waarbij leveranciers om offertes worden gevraagd.
aanbesteding	Een formele procedure voor het verwerven van middelen waarbij leveranciers om offertes worden gevraagd.
aanleveren aan dso
Aanleveren aan DSO
aanleveren brondata	Dit bedrijfsproces betreft het voor afnemers geschikt maken en aanleveren van door de eigen organisatie beheerde data, in ruwe vorm of geaggregeerd tot informatieproducten, aan afnemers.
Aanleveren brondata	Dit bedrijfsproces betreft het voor afnemers geschikt maken en aanleveren van door de eigen organisatie beheerde data, in ruwe vorm of geaggregeerd tot informatieproducten, aan afnemers.
Aantekenen beroep
aantekenen beroep
aanvragen en meldingen (cim-aim)
Aanvragen en meldingen (CIM-AIM)
Aanwezigheid- en toegangscontrolecomponent	Component waarmee gecontroleerd kan worden wie, wanneer toegang krijgt tot locaties, gebouwen en ruimtes.
aanwezigheid- en toegangscontrolecomponent	Component waarmee gecontroleerd kan worden wie, wanneer toegang krijgt tot locaties, gebouwen en ruimtes.
Accoderen rapportage	De rapportage wordt geaccodeerd door de toezichthouder inclusief het veiligheidsoordeel.
accoderen rapportage	De rapportage wordt geaccodeerd door de toezichthouder inclusief het veiligheidsoordeel.
Accountbeheer	Het onderhouden van de relatie met klanten en ketenpartners.
accountbeheer	Het onderhouden van de relatie met klanten en ketenpartners.
acquisitie, ontwikkeling en onderhoud van informatiesystemen
Acquisitie, ontwikkeling en onderhoud van informatiesystemen
Activabeheer	Het financieel administreren van de bezittingen van de organisatie.
activabeheer	Het financieel administreren van de bezittingen van de organisatie.
Activiteitmelding	Het kunnen melden van meldingsplichtige activiteiten.
activiteitmelding	Het kunnen melden van meldingsplichtige activiteiten.
Actualiseren bedieningsplan	Periodieke actualisatie van het bedieningsplan.
actualiseren bedieningsplan	Periodieke actualisatie van het bedieningsplan.
Actualiseren monitoringsplan	Het actualiseren van het monitoringsplan vanuit wet- en regelgeving en op basis van eigen kaders.
actualiseren monitoringsplan	Het actualiseren van het monitoringsplan vanuit wet- en regelgeving en op basis van eigen kaders.
actualiseren onderhoudsplan	Het bestaande onderhoudsplan wordt bijgesteld op basis van output uit het beheersproces. In het onderhoudsplan wordt vastgelegd wat, hoe, door wie, met welke middelen en met welke frequentie inspecties en het onderhoud moeten worden uitgevoerd. Het uitvoeren van een risicoanalyse kan onderdeel zijn van het actualiseren van het onderhoudsplan.
Actualiseren onderhoudsplan	Het bestaande onderhoudsplan wordt bijgesteld op basis van output uit het beheersproces. In het onderhoudsplan wordt vastgelegd wat, hoe, door wie, met welke middelen en met welke frequentie inspecties en het onderhoud moeten worden uitgevoerd. Het uitvoeren van een risicoanalyse kan onderdeel zijn van het actualiseren van het onderhoudsplan.
administratieve ondersteuning	Het bieden van ondersteuning bij administratieve taken.
Administratieve ondersteuning	Het bieden van ondersteuning bij administratieve taken.
Advies conclusie en consequenties	Bij de uitvoering adviseren betrokken ketenpartners elkaar na de inspectie over hun conclusies, en stemmen ze af over eventuele daar aan te verbinden consequenties (sanctie opleggen of proces-verbaal opmaken, afhankelijk van de bestuursrechtelijke of strafrechtelijke insteek van de inspectie).
advies conclusie en consequenties	Bij de uitvoering adviseren betrokken ketenpartners elkaar na de inspectie over hun conclusies, en stemmen ze af over eventuele daar aan te verbinden consequenties (sanctie opleggen of proces-verbaal opmaken, afhankelijk van de bestuursrechtelijke of strafrechtelijke insteek van de inspectie).
Advies geleverd
advies geleverd
advies indicatoren	Bij de vaststelling van te monitoren indicatoren kan advies van ketenpartners van belang zijn, met name wanneer die ketenpartner bijzondere expertise heeft en/of over relevante meetwaarden beschikt.
Advies indicatoren	Bij de vaststelling van te monitoren indicatoren kan advies van ketenpartners van belang zijn, met name wanneer die ketenpartner bijzondere expertise heeft en/of over relevante meetwaarden beschikt.
Advies indieningsvereisten	Bij toetsen van de indieningsvereisten is het wenselijk om ketenpartners te betrekken, met name als regelgeving van andere bestuursorganen een rol speelt.
advies indieningsvereisten	Bij toetsen van de indieningsvereisten is het wenselijk om ketenpartners te betrekken, met name als regelgeving van andere bestuursorganen een rol speelt.
advies inhoudelijk	Inhoudelijke afstemming met ketenpartners is gewenst als het onderwerp raakt aan de kaders die door die ketenpartners zijn gesteld in hun regelgeving. De afstemming borgt dat regelgeving van andere overheden correct wordt meegenomen. Bij eenvoudige zaken zal er sprake zijn van inhoudelijk advies van andere bestuursorganen; bij complexe zaken kan nauwere samenwerking nodig zijn; in dat geval is er sprake van ketensamenwerking type III (samen realiseren). Afstemming/advisering kan informeel als een (telefoon)gesprek plaatsvinden of meer formeel via een adviesnotitie of -rapport, al dan niet officieel vastgesteld.
Advies inhoudelijk	Inhoudelijke afstemming met ketenpartners is gewenst als het onderwerp raakt aan de kaders die door die ketenpartners zijn gesteld in hun regelgeving. De afstemming borgt dat regelgeving van andere overheden correct wordt meegenomen. Bij eenvoudige zaken zal er sprake zijn van inhoudelijk advies van andere bestuursorganen; bij complexe zaken kan nauwere samenwerking nodig zijn; in dat geval is er sprake van ketensamenwerking type III (samen realiseren). Afstemming/advisering kan informeel als een (telefoon)gesprek plaatsvinden of meer formeel via een adviesnotitie of -rapport, al dan niet officieel vastgesteld.
advies inspectie	Bij de uitvoering adviseren betrokken ketenpartners elkaar over bevindingen en ervaringen bij de beoordeling van de feitelijke situatie.
Advies inspectie	Bij de uitvoering adviseren betrokken ketenpartners elkaar over bevindingen en ervaringen bij de beoordeling van de feitelijke situatie.
Advies intake opsporen	Bij de intake is afstemming gewenst met ketenpartners bij de beoordeling van het opsporingsverzoek.
advies intake opsporen	Bij de intake is afstemming gewenst met ketenpartners bij de beoordeling van het opsporingsverzoek.
advies kaders en reikwijdte	Bij de voorbereiding is advies met betrekking tot kaders en reikwijdte vanuit de ketenpartners gewenst, met name. waar sprake is van beleidsdoorwerking vanuit andere (hogere) bestuursorganen of waar mogelijk sprake is van strijdigheid tussen belangen van bestuursorganen.
Advies kaders en reikwijdte	Bij de voorbereiding is advies met betrekking tot kaders en reikwijdte vanuit de ketenpartners gewenst, met name. waar sprake is van beleidsdoorwerking vanuit andere (hogere) bestuursorganen of waar mogelijk sprake is van strijdigheid tussen belangen van bestuursorganen.
advies maatregelen	Ketenpartners kunnen adviseren over effectiviteit van voorgestelde maatregelen. Dit is met name van belang wanneer maatregelen de ketenpartner raken, of wanneer die nodig is voor de uitvoering.
Advies maatregelen	Ketenpartners kunnen adviseren over effectiviteit van voorgestelde maatregelen. Dit is met name van belang wanneer maatregelen de ketenpartner raken, of wanneer die nodig is voor de uitvoering.
advies opstellen sanctie	Bij het opstellen van de concept-sanctie is inhoudelijke afstemming met belanghebbende ketenpartners gewenst. Bij het definitief maken van de op te leggen sanctie is inhoudelijke afstemming met belanghebbende ketenpartners gewenst.
Advies opstellen sanctie	Bij het opstellen van de concept-sanctie is inhoudelijke afstemming met belanghebbende ketenpartners gewenst. Bij het definitief maken van de op te leggen sanctie is inhoudelijke afstemming met belanghebbende ketenpartners gewenst.
advies toepassing sanctie
Advies toepassing sanctie
Advies uitgangspunten omgevingsvisie	In de beginfase bij het opstellen van de uitgangspunten is naast participatie van burgers en bedrijven een inhoudelijke bijdrage van andere bestuursorganen gewenst, teneinde te komen tot een omgevingsvisie die aansluit bij de omgevingsvisies van de andere bestuursorganen.
advies uitgangspunten omgevingsvisie	In de beginfase bij het opstellen van de uitgangspunten is naast participatie van burgers en bedrijven een inhoudelijke bijdrage van andere bestuursorganen gewenst, teneinde te komen tot een omgevingsvisie die aansluit bij de omgevingsvisies van de andere bestuursorganen.
advies uitspraak	Wanneer de uitspraak van de rechter ontvangen is, is het wenselijk om met betrokken ketenpartners af te stemmen wat de vervolgstappen zijn, bijvoorbeeld instellen van hoger beroep tegen de uitspraak.
Advies uitspraak	Wanneer de uitspraak van de rechter ontvangen is, is het wenselijk om met betrokken ketenpartners af te stemmen wat de vervolgstappen zijn, bijvoorbeeld instellen van hoger beroep tegen de uitspraak.
Advies vervolgacties	Bij de inhoudelijke behandeling van een melding incident is het gewenst ketenpartners te raadplegen over eventuele vervolgacties, met name wanneer het belangen van de ketenpartner raakt of wanneer het een activiteit betreft waarvoor de ketenpartner bij vergunningverlening heeft geadviseerd en/of ingestemd.
advies vervolgacties	Bij de inhoudelijke behandeling van een melding incident is het gewenst ketenpartners te raadplegen over eventuele vervolgacties, met name wanneer het belangen van de ketenpartner raakt of wanneer het een activiteit betreft waarvoor de ketenpartner bij vergunningverlening heeft geadviseerd en/of ingestemd.
Advies verweerschrift	Bij het opstellen van een verweerschrift is afstemming met ketenpartners gewenst, met name waar het aspecten van het aangevochten besluit betreft waarbij de ketenpartner geadviseerd/ingestemd heeft.
advies verweerschrift	Bij het opstellen van een verweerschrift is afstemming met ketenpartners gewenst, met name waar het aspecten van het aangevochten besluit betreft waarbij de ketenpartner geadviseerd/ingestemd heeft.
Advies verwerken terugmelding	Bij het verwerken van een (terechte) terugmelding in de brondata is het wenselijk advies in te winnen bij ketenpartners wanneer de correctie impact heeft op (afgeleide) gegevensverzamelingen bij die ketenpartners of op eerdere besluiten die genomen zijn mede op basis van de foutieve brondata.
advies verwerken terugmelding	Bij het verwerken van een (terechte) terugmelding in de brondata is het wenselijk advies in te winnen bij ketenpartners wanneer de correctie impact heeft op (afgeleide) gegevensverzamelingen bij die ketenpartners of op eerdere besluiten die genomen zijn mede op basis van de foutieve brondata.
advies voorbereiding toezicht	Bij de voorbereiding van toezicht is afstemming gewenst met ketenpartners over wijze, reikwijdte en focus van toezicht, en over eventuele verdeling van taken als meerdere partijen betrokken zijn bij het toezicht.
Advies voorbereiding toezicht	Bij de voorbereiding van toezicht is afstemming gewenst met ketenpartners over wijze, reikwijdte en focus van toezicht, en over eventuele verdeling van taken als meerdere partijen betrokken zijn bij het toezicht.
Adviseren ander bestuursorgaan	Dit bedrijfsproces betreft het uitbrengen van advies aan een ander bestuursorgaan. De vorm kan uiteenlopen van informeel gesprek tot formele adviesnotitie. Bij een sterk informeel gesprek vallen de processtappen samen en vindt geen formele vaststelling plaats. De uitkomst van dit proces is niet bindend.
adviseren ander bestuursorgaan	Dit bedrijfsproces betreft het uitbrengen van advies aan een ander bestuursorgaan. De vorm kan uiteenlopen van informeel gesprek tot formele adviesnotitie. Bij een sterk informeel gesprek vallen de processtappen samen en vindt geen formele vaststelling plaats. De uitkomst van dit proces is niet bindend.
advisering	Het verkrijgen van een advies van de gemeente als ketenpartner, naar aanleiding van een concrete vraag of proactief vanuit de gemeente. Dit kan bijvoorbeeld een informeel gesprek zijn, een formeel rapport of participatie van de gemeente in planvorming van een ander bestuursorgaan.
Advisering	Het verkrijgen van een advies van de gemeente als ketenpartner, naar aanleiding van een concrete vraag of proactief vanuit de gemeente. Dit kan bijvoorbeeld een informeel gesprek zijn, een formeel rapport of participatie van de gemeente in planvorming van een ander bestuursorgaan.
Afgeleide principes
afgeleide principes
afhandeling juridische zaken	Het afhandelen van een melding van een individu die het niet eens is met een formele uitspraak van de instelling of een informatieverzoek heeft.
Afhandeling juridische zaken	Het afhandelen van een melding van een individu die het niet eens is met een formele uitspraak van de instelling of een informatieverzoek heeft.
afsluiten programma	Het afronden van het programma met daarin een review op de daadwerkelijke realisatie van de doelstellingen en het verlenen van decharge.
Afsluiten programma	Het afronden van het programma met daarin een review op de daadwerkelijke realisatie van de doelstellingen en het verlenen van decharge.
afspraken	Een groepering van bedrijfsobjecten die te maken hebben met overeenkomsten die je mondeling of schriftelijk vastlegd.
Afspraken	Een groepering van bedrijfsobjecten die te maken hebben met overeenkomsten die je mondeling of schriftelijk vastlegd.
Afsprakenbeheercomponent	Component voor het maken van afspraken tussen burgers, bedrijven en ambtenaren.
afsprakenbeheercomponent	Component voor het maken van afspraken tussen burgers, bedrijven en ambtenaren.
afstemmen inhoudelijk
Afstemmen inhoudelijk
afvalbeheer	Het sorteren en afhandelen van afval conform de regelgeving.
Afvalbeheer	Het sorteren en afhandelen van afval conform de regelgeving.
afvalwaterzuiveringsbeheersysteemcomponent	Component waarmee bijgedragen wordt aan de zuivering van afvalwater en het beheren van de installaties waar de zuivering mee wordt gerealiseerd.
Afvalwaterzuiveringsbeheersysteemcomponent	Component waarmee bijgedragen wordt aan de zuivering van afvalwater en het beheren van de installaties waar de zuivering mee wordt gerealiseerd.
agressieregistratie-component	Component voor het registreren van agressie en geweld tegen ambtenaren met een publieke taak.
Agressieregistratie-component	Component voor het registreren van agressie en geweld tegen ambtenaren met een publieke taak.
Alarmmeldingscomponent	Component voor het registreren en beheren/afhanden van alarmmeldingen
alarmmeldingscomponent	Component voor het registreren en beheren/afhanden van alarmmeldingen
algemene verordening gegevensbescherming (avg)	Sinds 25 mei 2018 is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van toepassing. Dat betekent dat in de hele Europese Unie (EU) dezelfde privacywetgeving geldt. De Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) geldt niet meer. De AVG is ook wel bekend onder de Engelse naam: General Data Protection Regulation (GDPR).
Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)	Sinds 25 mei 2018 is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van toepassing. Dat betekent dat in de hele Europese Unie (EU) dezelfde privacywetgeving geldt. De Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) geldt niet meer. De AVG is ook wel bekend onder de Engelse naam: General Data Protection Regulation (GDPR).
Analyse gereed
analyse gereed
Analyseren beschikbare informatie	Het beoordelen van de informatiebehoefte en voorstellen van maatregelen.
analyseren beschikbare informatie	Het beoordelen van de informatiebehoefte en voorstellen van maatregelen.
Analyseren verzamelde gegevens	Integrale analyse, toetsen resultaten, bepalen effectieve maatregelen, opstellen rapportage, inwinnen advies.
analyseren verzamelde gegevens	Integrale analyse, toetsen resultaten, bepalen effectieve maatregelen, opstellen rapportage, inwinnen advies.
ap01. gezamenlijk informatiestelsel	Stelling: We ontwikkelen ons informatiestelsel samen door co-creatie. Rationale: Co-creatie is een vorm van samenwerking, waarbij alle deelnemers invloed hebben op het proces en het resultaat van dit proces. Voor het informatiestelsel wordt een federatief model gehanteerd voor de ontwikkeling en het beheer van het stelsel. Het beheer wordt uitgevoerd via een federatie van waterschappen die in opdracht van de Unie van Waterschappen samenwerken aan het informatiestelsel. Federatief wordt als een organisatievorm gedefinieerd waarbij ieder waterschap haar eigen autonomie en zelfstandigheid behoudt, en waarbij de waterschappen gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de generieke afspraken die in de Unie van Waterschappen gemaakt worden. De waterschappen zijn daar ook aan gehouden. Voordelen van co-creatie: werken op basis van relevantie; alle betrokken vragers/aanbieders werken samen. draagvlak door open karakter motiverend omdat het aansluit op wensen van de betrokkenen resultaat van hogere kwaliteit door verschillende percepties grotere kans van slagen door breed draagvlak gedeelde investering Implicaties: We werken samen (via HWH / IHW) en zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de definitie en het beheer van bouwstenen. We zorgen zelf voor de implementatie van gegevensdiensten. Voorbeelden: De referentiearchitectuur van het informatiestelsel (WILMA) is gezamenlijk ontwikkeld, is open en mag door iedereen worden gebruikt. Voorbeelden ketensamenwerken: Samenwerken met de markt (o.a. Bouwend Nederland, Vereniging van Waterbouwers, MKB Infra, NLingenieurs, UNETO-VNI, ENVAQUA, CUMELA) : https://www.uvw.nl/thema/zaken-doen-met-de-markt/samenwerken-met-de-markt-financien/ Samenwerking spitst zich vooral ook toe op innovatie: https://www.uvw.nl/thema/innovatie/innovatie-etalage/ *Samenwerking in de keten: https://www.uvw.nl/thema/waterkwaliteit/waterketen/ Onder andere op het gebied van: Kennisontwikkeling (o.a. met STOWA, Deltares en KWR), Standaarden: IHW Stedelijk water (Rioned) Samenwerking met Drinkwaterbedrijven **CDL, DSO
AP01. Gezamenlijk informatiestelsel	Stelling: We ontwikkelen ons informatiestelsel samen door co-creatie. Rationale: Co-creatie is een vorm van samenwerking, waarbij alle deelnemers invloed hebben op het proces en het resultaat van dit proces. Voor het informatiestelsel wordt een federatief model gehanteerd voor de ontwikkeling en het beheer van het stelsel. Het beheer wordt uitgevoerd via een federatie van waterschappen die in opdracht van de Unie van Waterschappen samenwerken aan het informatiestelsel. Federatief wordt als een organisatievorm gedefinieerd waarbij ieder waterschap haar eigen autonomie en zelfstandigheid behoudt, en waarbij de waterschappen gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de generieke afspraken die in de Unie van Waterschappen gemaakt worden. De waterschappen zijn daar ook aan gehouden. Voordelen van co-creatie: werken op basis van relevantie; alle betrokken vragers/aanbieders werken samen. draagvlak door open karakter motiverend omdat het aansluit op wensen van de betrokkenen resultaat van hogere kwaliteit door verschillende percepties grotere kans van slagen door breed draagvlak gedeelde investering Implicaties: We werken samen (via HWH / IHW) en zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de definitie en het beheer van bouwstenen. We zorgen zelf voor de implementatie van gegevensdiensten. Voorbeelden: De referentiearchitectuur van het informatiestelsel (WILMA) is gezamenlijk ontwikkeld, is open en mag door iedereen worden gebruikt. Voorbeelden ketensamenwerken: Samenwerken met de markt (o.a. Bouwend Nederland, Vereniging van Waterbouwers, MKB Infra, NLingenieurs, UNETO-VNI, ENVAQUA, CUMELA) : https://www.uvw.nl/thema/zaken-doen-met-de-markt/samenwerken-met-de-markt-financien/ Samenwerking spitst zich vooral ook toe op innovatie: https://www.uvw.nl/thema/innovatie/innovatie-etalage/ *Samenwerking in de keten: https://www.uvw.nl/thema/waterkwaliteit/waterketen/ Onder andere op het gebied van: Kennisontwikkeling (o.a. met STOWA, Deltares en KWR), Standaarden: IHW Stedelijk water (Rioned) Samenwerking met Drinkwaterbedrijven **CDL, DSO
AP02. Open voor innovatie en verbetering	Stelling: We initiëren en dragen in samenwerking actief bij aan innovaties en passen kansrijke innovaties vervolgens toe met als doel om ook in de toekomst onze taken optimaal te kunnen vervullen in een omgeving die sterk in ontwikkeling is. Rationale: We erkennen dat we lerende zijn en continu moeten werken aan verbetering. Leren is een continu proces, ook voor het informatiestelsel. Leren van fouten, maar ook leren door nieuwe innovaties, nieuwe informatietechnologie en door nieuwe of voortschrijdende inzichten. Om voor het domein water, maar vooral voor burger en bedrijf relevant en betrouwbaar te blijven, moet het informatiestelsel zich blijven ontwikkelen. Implicaties: We dragen actief bij aan innovatie. We doen dit bij voorkeur in samenwerking (met andere waterschappen, met andere overheden, kennisinstituten en ketenpartners, met de markt). We maken daarbij een afweging tussen het maatschappelijk belang van de innovatie en de maatschappelijke kosten die daaruit voortvloeien. Voorbeelden: Data science Toepassing van sensoren (IoT) Beslissingsondersteunende systemen voor procesoptimalisatie en in crisis-situaties
ap02. open voor innovatie en verbetering	Stelling: We initiëren en dragen in samenwerking actief bij aan innovaties en passen kansrijke innovaties vervolgens toe met als doel om ook in de toekomst onze taken optimaal te kunnen vervullen in een omgeving die sterk in ontwikkeling is. Rationale: We erkennen dat we lerende zijn en continu moeten werken aan verbetering. Leren is een continu proces, ook voor het informatiestelsel. Leren van fouten, maar ook leren door nieuwe innovaties, nieuwe informatietechnologie en door nieuwe of voortschrijdende inzichten. Om voor het domein water, maar vooral voor burger en bedrijf relevant en betrouwbaar te blijven, moet het informatiestelsel zich blijven ontwikkelen. Implicaties: We dragen actief bij aan innovatie. We doen dit bij voorkeur in samenwerking (met andere waterschappen, met andere overheden, kennisinstituten en ketenpartners, met de markt). We maken daarbij een afweging tussen het maatschappelijk belang van de innovatie en de maatschappelijke kosten die daaruit voortvloeien. Voorbeelden: Data science Toepassing van sensoren (IoT) Beslissingsondersteunende systemen voor procesoptimalisatie en in crisis-situaties
AP03. Eén authentieke bron	Stelling: Gegevens hebben één authentieke bron en worden rechtstreeks ontleend aan- of zijn direct herleidbaar naar deze bron. Rationale: De bronregistratie is de plaats waar het gegeven of document voor het eerst wordt vastgelegd. De eigenaar van de bronregistratie is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de informatie-objecten in de registratie. Bronregistraties kennen diverse verschijningsvormen, bijvoorbeeld databases en registraties, zoals de basis- en kernregistraties, maar ook websites, publicaties, rapporten en wiki's. Voor de overheid als geheel zijn deze bronregistraties leidend. Indien informatie-objecten in meerdere gelijksoortige registraties voorkomen, gelden alleen informatie-objecten in de bronregistratie als betrouwbaar. Om technische redenen kunnen kopieën van gegevensbestanden en documenten noodzakelijk zijn. Deze kopieën worden gevoed vanuit de authentieke bron middels goed geborgde procedures. Als een gekopieerd informatie-object toch afwijkt van de bronregistratie, wordt het object uit de bronregistratie als juist aangemerkt. Implicaties: Alle gebruikte informatieobjecten zijn afkomstig uit een bronregistratie. Voor betrouwbare dienstverlening is het gebruik van de juiste gegevens en documenten cruciaal. Uitgangspunt is daarom dat er binnen de overheid voor ieder informatie-object één unieke bron bestaat, door NORA gedefinieerd als bronregistratie Ieder waterschap implementeert haar eigen gegevensdienst en ontsluit gegevens waarvan zij de bron is. We borgen de onweerlegbaarheid van de bron van onze gegevens. Landelijke Basisregistratiegegevens worden ontvangen en ontsloten via een centraal distributiepunt (de “aansluiting”). De bronsystemen stellen de data beschikbaar voor interne processen/voorzieningen. Er wordt onderscheid gemaakt in procesgegevens, kerngegevens en basisgegevens. Procesgegevens die alleen binnen een bedrijfsfunctie gebruikt worden, hoeven niet aan alle eisen te voldoen die gesteld worden aan kerngegevens en basisgegevens. Gegevens zijn herleidbaar tot de bron. Opgeslagen gegevens zijn altijd voorzien van voldoende begeleidende informatie ten behoeve van beheer en ontsluiting. Er zijn interne afspraken gemaakt over terugmeldplicht bij constatering van foutieve gegevens. Als eigen kopieën van bronregistratiegegevens worden vastgelegd, dan moeten deze actueel gehouden worden. Dit dient bij voorkeur automatisch te gebeuren. Het bronhouderschap wordt expliciet belegd. Om te voldoen aan de AVG geldt dat persoonsgegevens bij publiekrechtelijke toepassingen moeten kunnen worden herleid naar de authentieke bron (BRP). Voorbeelden: Een waterschap ontsluit gegevens via haar Kernregistratie Waterschap. De CDL heeft een aggregatiedienst voor het toegankelijk maken van gegevens uit verschillende bronnen (via PDOK/INSPIRE). Personeelsgegevens worden in het personeelsinformatiesysteem beheerd en gebruikt in diverse andere systemen. Geborgd wordt dat deze gegevens in andere systemen vanuit het personeelsinformatiesysteem worden geactualiseerd. Gegevens uit de BAG (Basisregistratie Adressen en Gebouwen) worden centraal ontsloten vanuit de landelijke basisregistratie. Als een fout wordt geconstateerd in één van de kernregistraties van het waterschap, dan wordt dit terug gemeld aan de bronhouder. *Als een fout wordt geconstateerd in een (landelijke) registratie, die niet door het waterschap wordt beheerd, wordt dit niet in de afnemende waterschapssystemen aangepast, maar terug gemeld aan de externe bronhouder?.
ap03. eén authentieke bron	Stelling: Gegevens hebben één authentieke bron en worden rechtstreeks ontleend aan- of zijn direct herleidbaar naar deze bron. Rationale: De bronregistratie is de plaats waar het gegeven of document voor het eerst wordt vastgelegd. De eigenaar van de bronregistratie is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de informatie-objecten in de registratie. Bronregistraties kennen diverse verschijningsvormen, bijvoorbeeld databases en registraties, zoals de basis- en kernregistraties, maar ook websites, publicaties, rapporten en wiki's. Voor de overheid als geheel zijn deze bronregistraties leidend. Indien informatie-objecten in meerdere gelijksoortige registraties voorkomen, gelden alleen informatie-objecten in de bronregistratie als betrouwbaar. Om technische redenen kunnen kopieën van gegevensbestanden en documenten noodzakelijk zijn. Deze kopieën worden gevoed vanuit de authentieke bron middels goed geborgde procedures. Als een gekopieerd informatie-object toch afwijkt van de bronregistratie, wordt het object uit de bronregistratie als juist aangemerkt. Implicaties: Alle gebruikte informatieobjecten zijn afkomstig uit een bronregistratie. Voor betrouwbare dienstverlening is het gebruik van de juiste gegevens en documenten cruciaal. Uitgangspunt is daarom dat er binnen de overheid voor ieder informatie-object één unieke bron bestaat, door NORA gedefinieerd als bronregistratie Ieder waterschap implementeert haar eigen gegevensdienst en ontsluit gegevens waarvan zij de bron is. We borgen de onweerlegbaarheid van de bron van onze gegevens. Landelijke Basisregistratiegegevens worden ontvangen en ontsloten via een centraal distributiepunt (de “aansluiting”). De bronsystemen stellen de data beschikbaar voor interne processen/voorzieningen. Er wordt onderscheid gemaakt in procesgegevens, kerngegevens en basisgegevens. Procesgegevens die alleen binnen een bedrijfsfunctie gebruikt worden, hoeven niet aan alle eisen te voldoen die gesteld worden aan kerngegevens en basisgegevens. Gegevens zijn herleidbaar tot de bron. Opgeslagen gegevens zijn altijd voorzien van voldoende begeleidende informatie ten behoeve van beheer en ontsluiting. Er zijn interne afspraken gemaakt over terugmeldplicht bij constatering van foutieve gegevens. Als eigen kopieën van bronregistratiegegevens worden vastgelegd, dan moeten deze actueel gehouden worden. Dit dient bij voorkeur automatisch te gebeuren. Het bronhouderschap wordt expliciet belegd. Om te voldoen aan de AVG geldt dat persoonsgegevens bij publiekrechtelijke toepassingen moeten kunnen worden herleid naar de authentieke bron (BRP). Voorbeelden: Een waterschap ontsluit gegevens via haar Kernregistratie Waterschap. De CDL heeft een aggregatiedienst voor het toegankelijk maken van gegevens uit verschillende bronnen (via PDOK/INSPIRE). Personeelsgegevens worden in het personeelsinformatiesysteem beheerd en gebruikt in diverse andere systemen. Geborgd wordt dat deze gegevens in andere systemen vanuit het personeelsinformatiesysteem worden geactualiseerd. Gegevens uit de BAG (Basisregistratie Adressen en Gebouwen) worden centraal ontsloten vanuit de landelijke basisregistratie. Als een fout wordt geconstateerd in één van de kernregistraties van het waterschap, dan wordt dit terug gemeld aan de bronhouder. *Als een fout wordt geconstateerd in een (landelijke) registratie, die niet door het waterschap wordt beheerd, wordt dit niet in de afnemende waterschapssystemen aangepast, maar terug gemeld aan de externe bronhouder?.
AP04. Doelmatige gegevensvastlegging en -verwerking	Stelling: We minimaliseren de hoeveelheid gegevens die we registreren, vanuit overwegingen van efficiëntie en effectiviteit. Rationale: Het verzamelen, beheren en verwerken van data vergt een grote inspanning. Voor grote hoeveelheden data geldt bovendien ook dat dit een hogere belasting van de infrastructuur veroorzaakt. De hieruit voorvloeiende kosten moeten worden afgewogen tegen de beoogde baten, namelijk het doel, waarvoor de gegevens worden vastgelegd en verwerkt. Het registreren en uitwisselen van (grote hoeveelheden) persoonsgegevens heeft bovendien gevolgen voor de privacy van betrokken personen. Een afweging op doelbinding moet worden gemaakt om te bepalen of gebruik en verwerking van deze gegevens gerechtvaardigd is. Vanuit het belang van doelbinding, gegevensbescherming, efficiency en doelmatigheid wordt daarom gekozen voor optimalisatie van de hoeveelheid gegevens. Implicaties: We leggen niet meer vast dan wat vanuit de primaire processen noodzakelijk is, geoptimaliseerd vanuit het gebruiksdoel. We wisselen niet meer gegevens uit dan wat in relatie tot het doel noodzakelijk is en vanuit de primaire processen is vastgelegd. We controleren periodiek dat gegevensuitwisseling en doel in lijn met elkaar zijn, en dat bijhouding van overbodige gegevens wordt voorkomen of gestopt. We wisselen alleen gegevens uit die door ons zelf zijn geregistreerd, dus waarvan het waterschap de bron is. In andere gevalle verwijzen wij naar de authentieke bron. Voorbeelden: In plaats van het opvragen van wat-informatie (welke vergunning heeft iemand) kan ook gevraagd worden om ‘dat-informatie’: is een vergunning of bezwaar/beroep in behandeling?, of het aantal vergunningen/bezwaren per werkgebied. Een waterschap heeft in een effectbeoordeling voor gegevensbescherming moeten aantonen dat het principe van dataminimalisatie is toegepast en dat de hoeveelheid data proportioneel is. De gegevens die een gemeente of een andere ketenpartij met een waterschap heeft gedeeld zijn niet opgenomen in de data die het waterschap deelt.
ap04. doelmatige gegevensvastlegging en -verwerking	Stelling: We minimaliseren de hoeveelheid gegevens die we registreren, vanuit overwegingen van efficiëntie en effectiviteit. Rationale: Het verzamelen, beheren en verwerken van data vergt een grote inspanning. Voor grote hoeveelheden data geldt bovendien ook dat dit een hogere belasting van de infrastructuur veroorzaakt. De hieruit voorvloeiende kosten moeten worden afgewogen tegen de beoogde baten, namelijk het doel, waarvoor de gegevens worden vastgelegd en verwerkt. Het registreren en uitwisselen van (grote hoeveelheden) persoonsgegevens heeft bovendien gevolgen voor de privacy van betrokken personen. Een afweging op doelbinding moet worden gemaakt om te bepalen of gebruik en verwerking van deze gegevens gerechtvaardigd is. Vanuit het belang van doelbinding, gegevensbescherming, efficiency en doelmatigheid wordt daarom gekozen voor optimalisatie van de hoeveelheid gegevens. Implicaties: We leggen niet meer vast dan wat vanuit de primaire processen noodzakelijk is, geoptimaliseerd vanuit het gebruiksdoel. We wisselen niet meer gegevens uit dan wat in relatie tot het doel noodzakelijk is en vanuit de primaire processen is vastgelegd. We controleren periodiek dat gegevensuitwisseling en doel in lijn met elkaar zijn, en dat bijhouding van overbodige gegevens wordt voorkomen of gestopt. We wisselen alleen gegevens uit die door ons zelf zijn geregistreerd, dus waarvan het waterschap de bron is. In andere gevalle verwijzen wij naar de authentieke bron. Voorbeelden: In plaats van het opvragen van wat-informatie (welke vergunning heeft iemand) kan ook gevraagd worden om ‘dat-informatie’: is een vergunning of bezwaar/beroep in behandeling?, of het aantal vergunningen/bezwaren per werkgebied. Een waterschap heeft in een effectbeoordeling voor gegevensbescherming moeten aantonen dat het principe van dataminimalisatie is toegepast en dat de hoeveelheid data proportioneel is. De gegevens die een gemeente of een andere ketenpartij met een waterschap heeft gedeeld zijn niet opgenomen in de data die het waterschap deelt.
ap05. regie op ict en informatievoorziening	Stelling: Er is centrale regie op ICT en informatievoorziening volgens een vastgesteld besturingsmodel. Rationale: Regie maakt betere en makkelijker beschikbare managementinformatie mogelijk. Centrale regie is nodig om een efficiënt ingerichte integrale informatievoorziening te kunnen realiseren. Het maakt integrale besturing van alle typen informatievoorziening en automatisering mogelijk. Eigenaarschap moet belegd zijn om: regie te kunnen voeren en besluiten te kunnen nemen afspraken te kunnen maken *iemand te kunnen aanspreken op de kwaliteit Duidelijk eigenaarschap maakt het mogelijk om het beheer van informatiesystemen daarop af te stemmen. Door dit op eenduidige wijze te laten plaatsvinden, kunnen we: (beheer)kosten besparen kwaliteit verhogen *kwetsbaarheid verminderen Implicaties: Regie gaat over alle typen informatievoorziening en automatisering en geldt per organisatie-eenheid. Elk gegeven, elke applicatie, en alle hiervoor benodigde IT-infrastructuur (met uitzondering van cloud, waarvoor de verantwoordelijkheid bij de leverancier ligt) heeft binnen het waterschap één eigenaar. Dit geldt ook voor alle hiervoor benodigde processen (met name ITIL, BISL en in uitzonderlijke situaties ASL). Het is niet mogelijk om eigenaarschap echt voor elk gegeven te beleggen, dus er moet een heldere indeling worden gemaakt waaruit het gegevenseigenaarschap kan worden afgeleid. Er wordt een integraal besturingsmodel ontworpen en ingericht. Het besturingsmodel moet de aansturing van alle typen informatievoorziening en automatisering bevatten en de onderlinge afstemming en afbakening, en de verantwoordelijkheden moeten hierin beschreven en eenduidig belegd worden. Bij het opstellen van beleid (informatiebeleid, beveiligingsbeleid) worden alle typen informatievoorziening, automatisering en beheer betrokken. Er is sturing vanuit architectuur op (ICT)-projectportfoliomanagement. Voor alle typen automatisering en applicaties is het werken onder architectuur van toepassing. Voor alle typen automatisering wordt dezelfde beheermethodiek toegepast. Er is overzicht nodig van alle ICT gerelateerde kosten en mensuren in de organisatie. Iedere eigenaar (van gegevens, applicaties, infrastructuur) moet weten wat zijn verantwoordelijkheden zijn en moet in staat gesteld worden deze op zich te nemen. De eigenaar zorgt voor het vaststellen van de eisen. Iedere eigenaar moet rekening houden met de eisen vanuit alle belanghebbende processen. Beheer wordt afgestemd op de gestelde eisen. Voorbeelden: Verschillende typen automatisering zijn o.a.: Procesautomatisering, kantoorautomatisering, GIS, administratieve automatisering. Gegevens vanuit de technische procesautomatisering en de administratieve automatisering kunnen op management¬informatieniveau integraal geleverd worden. Een voorbeeld hiervan is de applicatie Z-Info voor Zuiveren die o.a. gevuld wordt met (geaggregeerde) gegevens uit de procesautomatisering. Een nieuwe applicatie kan pas worden geïntroduceerd na een goedkeuringsproces via het besturingsmodel. Een eigenaar van een applicatie stemt wijzigingen in een applicatie af met alle belanghebbende processen die gebruik maken van deze applicatie. Een eigenaar van een primair gegeven is er verantwoordelijk voor dat een bepaald gegeven beschikbaar is voor elk proces dat dat gegeven nodig heeft. *Een proceseigenaar is er verantwoordelijk voor dat de producten die het proces oplevert voldoen aan de eisen van de afnemende processen. Afspraken over ITIL en BISL processen worden waar relevant vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst (DVO of SLA). Deze hebben een directe relatie met dienstverleningsovereenkomsten met externe (cloud)leveranciers.
AP05. Regie op ICT en informatievoorziening	Stelling: Er is centrale regie op ICT en informatievoorziening volgens een vastgesteld besturingsmodel. Rationale: Regie maakt betere en makkelijker beschikbare managementinformatie mogelijk. Centrale regie is nodig om een efficiënt ingerichte integrale informatievoorziening te kunnen realiseren. Het maakt integrale besturing van alle typen informatievoorziening en automatisering mogelijk. Eigenaarschap moet belegd zijn om: regie te kunnen voeren en besluiten te kunnen nemen afspraken te kunnen maken *iemand te kunnen aanspreken op de kwaliteit Duidelijk eigenaarschap maakt het mogelijk om het beheer van informatiesystemen daarop af te stemmen. Door dit op eenduidige wijze te laten plaatsvinden, kunnen we: (beheer)kosten besparen kwaliteit verhogen *kwetsbaarheid verminderen Implicaties: Regie gaat over alle typen informatievoorziening en automatisering en geldt per organisatie-eenheid. Elk gegeven, elke applicatie, en alle hiervoor benodigde IT-infrastructuur (met uitzondering van cloud, waarvoor de verantwoordelijkheid bij de leverancier ligt) heeft binnen het waterschap één eigenaar. Dit geldt ook voor alle hiervoor benodigde processen (met name ITIL, BISL en in uitzonderlijke situaties ASL). Het is niet mogelijk om eigenaarschap echt voor elk gegeven te beleggen, dus er moet een heldere indeling worden gemaakt waaruit het gegevenseigenaarschap kan worden afgeleid. Er wordt een integraal besturingsmodel ontworpen en ingericht. Het besturingsmodel moet de aansturing van alle typen informatievoorziening en automatisering bevatten en de onderlinge afstemming en afbakening, en de verantwoordelijkheden moeten hierin beschreven en eenduidig belegd worden. Bij het opstellen van beleid (informatiebeleid, beveiligingsbeleid) worden alle typen informatievoorziening, automatisering en beheer betrokken. Er is sturing vanuit architectuur op (ICT)-projectportfoliomanagement. Voor alle typen automatisering en applicaties is het werken onder architectuur van toepassing. Voor alle typen automatisering wordt dezelfde beheermethodiek toegepast. Er is overzicht nodig van alle ICT gerelateerde kosten en mensuren in de organisatie. Iedere eigenaar (van gegevens, applicaties, infrastructuur) moet weten wat zijn verantwoordelijkheden zijn en moet in staat gesteld worden deze op zich te nemen. De eigenaar zorgt voor het vaststellen van de eisen. Iedere eigenaar moet rekening houden met de eisen vanuit alle belanghebbende processen. Beheer wordt afgestemd op de gestelde eisen. Voorbeelden: Verschillende typen automatisering zijn o.a.: Procesautomatisering, kantoorautomatisering, GIS, administratieve automatisering. Gegevens vanuit de technische procesautomatisering en de administratieve automatisering kunnen op management¬informatieniveau integraal geleverd worden. Een voorbeeld hiervan is de applicatie Z-Info voor Zuiveren die o.a. gevuld wordt met (geaggregeerde) gegevens uit de procesautomatisering. Een nieuwe applicatie kan pas worden geïntroduceerd na een goedkeuringsproces via het besturingsmodel. Een eigenaar van een applicatie stemt wijzigingen in een applicatie af met alle belanghebbende processen die gebruik maken van deze applicatie. Een eigenaar van een primair gegeven is er verantwoordelijk voor dat een bepaald gegeven beschikbaar is voor elk proces dat dat gegeven nodig heeft. *Een proceseigenaar is er verantwoordelijk voor dat de producten die het proces oplevert voldoen aan de eisen van de afnemende processen. Afspraken over ITIL en BISL processen worden waar relevant vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst (DVO of SLA). Deze hebben een directe relatie met dienstverleningsovereenkomsten met externe (cloud)leveranciers.
ap06. sourcing aan de hand van een vastgesteld afwegingskader	Stelling: Sourcing, zowel voor het uitvoeren van processen, het verzorgen van de informatievoorziening als het verzorgen van de daarvoor benodigde technologie wordt bepaald aan de hand van een vastgesteld afwegingskader. Rationale: Wat doen we zelf, wat besteden we uit, en wanneer doen we dit in samenwerking (met collega waterschappen en ketenpartners)? Dat is waar het bij sourcing om draait. Afhankelijk van de producten en diensten van een organisatie kan het antwoord op die vraag verschillend zijn. De uitdaging is om tot een optimale ‘sourcingsmix’ te komen die past bij de organisatie. Dit kan aan de hand van een sourcingsstrategie; een afwegingskader om tot een optimale sourcingsmix te komen. De informatievoorziening is verweven met alle primaire en ondersteunende processen. Dat maakt het onmogelijk om over de informatievoorziening als geheel één sourcingskeuze te maken. Er zal per proces of dienst een sourcingsvorm gekozen moeten worden. Sourcingsstrategie zorgt voor een gestructureerde afweging van kosten, kwaliteit, kwetsbaarheid en doelmatigheid bij het in eigen beheer houden of uitbesteden (onder regie) van taken. Implicaties: Processen en diensten moeten goed beschreven zijn om sourcingskeuzes te kunnen maken. In geval van langdurige inhuur deze heroverwegen: kiezen voor andere sourcingsvorm (bijvoorbeeld formatie uitbreiden of activiteiten als dienst outsourcen). Het kan personele consequenties hebben wanneer blijkt dat processen en diensten die nu door het waterschap zelf worden uitgevoerd beter door een Shared Service Center of door de markt uitgevoerd kunnen worden. Voor de technologie en informatievoorziening geldt dat er een directe samenhang is tussen de keuze voor cloud (Infrastructure-, Platform- , Software en Data as a Service) en sourcing. Immers, veel beheertaken verschuiven bij een keuze voor cloud naar de leverancier. Er moet cloudbeleid (uitgangspunten en afwegingskader) worden opgesteld in samenhang met het sourcingsbeleid. Voorbeelden: Kern- of regietaak: Met eigen personeel de visie op informatievoorziening bepalen. Tijdelijke capaciteit: Inhuren van een projectleider voor een Windowsmigratie. Tijdelijke kennis: Het (regelmatig) laten testen van de beveiliging van de infrastructuur door een gespecialiseerde marktpartij. *Indien een organisatie actief de stap wil vormgeven richting cloud, dan kan ze ze dit opnemen in haar meerjaren informatiebeleidsplan.
AP06. Sourcing aan de hand van een vastgesteld afwegingskader	Stelling: Sourcing, zowel voor het uitvoeren van processen, het verzorgen van de informatievoorziening als het verzorgen van de daarvoor benodigde technologie wordt bepaald aan de hand van een vastgesteld afwegingskader. Rationale: Wat doen we zelf, wat besteden we uit, en wanneer doen we dit in samenwerking (met collega waterschappen en ketenpartners)? Dat is waar het bij sourcing om draait. Afhankelijk van de producten en diensten van een organisatie kan het antwoord op die vraag verschillend zijn. De uitdaging is om tot een optimale ‘sourcingsmix’ te komen die past bij de organisatie. Dit kan aan de hand van een sourcingsstrategie; een afwegingskader om tot een optimale sourcingsmix te komen. De informatievoorziening is verweven met alle primaire en ondersteunende processen. Dat maakt het onmogelijk om over de informatievoorziening als geheel één sourcingskeuze te maken. Er zal per proces of dienst een sourcingsvorm gekozen moeten worden. Sourcingsstrategie zorgt voor een gestructureerde afweging van kosten, kwaliteit, kwetsbaarheid en doelmatigheid bij het in eigen beheer houden of uitbesteden (onder regie) van taken. Implicaties: Processen en diensten moeten goed beschreven zijn om sourcingskeuzes te kunnen maken. In geval van langdurige inhuur deze heroverwegen: kiezen voor andere sourcingsvorm (bijvoorbeeld formatie uitbreiden of activiteiten als dienst outsourcen). Het kan personele consequenties hebben wanneer blijkt dat processen en diensten die nu door het waterschap zelf worden uitgevoerd beter door een Shared Service Center of door de markt uitgevoerd kunnen worden. Voor de technologie en informatievoorziening geldt dat er een directe samenhang is tussen de keuze voor cloud (Infrastructure-, Platform- , Software en Data as a Service) en sourcing. Immers, veel beheertaken verschuiven bij een keuze voor cloud naar de leverancier. Er moet cloudbeleid (uitgangspunten en afwegingskader) worden opgesteld in samenhang met het sourcingsbeleid. Voorbeelden: Kern- of regietaak: Met eigen personeel de visie op informatievoorziening bepalen. Tijdelijke capaciteit: Inhuren van een projectleider voor een Windowsmigratie. Tijdelijke kennis: Het (regelmatig) laten testen van de beveiliging van de infrastructuur door een gespecialiseerde marktpartij. *Indien een organisatie actief de stap wil vormgeven richting cloud, dan kan ze ze dit opnemen in haar meerjaren informatiebeleidsplan.
ap07. hergebruik voor standaard, voor maatwerk.	Stelling: Bij vernieuwing van de informatievoorziening vindt realisatie van functionaliteiten plaats in de volgorde: 1. Hergebruik eigen voorzieningen 2. Kopen standaard voorzieningen 3. Maatwerk realiseren Rationale: Doelmatigheid: maatwerk brengt hogere kosten met zich mee en vraagt meer capaciteit op het vlak van onderhoud en beheer. Implicaties: Procesaanpassing gaat voor systeemaanpassing, om zoveel mogelijk te voorkomen dat er maatwerk nodig is. Er wordt één applicatie ingezet per type functionaliteit. Bij vernieuwing van informatievoorziening moet de nieuwe functionaliteit goed geanalyseerd worden om te kunnen bepalen of er overlap is met bestaande applicaties. Voor elke applicatie moet bepaald worden voor welke functionaliteit(en) het wordt ingezet. Voorbeelden: Bij aanschaf van een standaard applicatie wordt het werkproces op onderdelen aangepast, zodat de applicatie niet aangepast hoeft te worden. Voor bedrijfs-brede (over meerdere bedrijfsfuncties heen) rapportages wordt één rapportagesysteem gebruikt. Voor tijdregistratie wordt één systeem gebruikt.
AP07. Hergebruik voor standaard, voor maatwerk.	Stelling: Bij vernieuwing van de informatievoorziening vindt realisatie van functionaliteiten plaats in de volgorde: 1. Hergebruik eigen voorzieningen 2. Kopen standaard voorzieningen 3. Maatwerk realiseren Rationale: Doelmatigheid: maatwerk brengt hogere kosten met zich mee en vraagt meer capaciteit op het vlak van onderhoud en beheer. Implicaties: Procesaanpassing gaat voor systeemaanpassing, om zoveel mogelijk te voorkomen dat er maatwerk nodig is. Er wordt één applicatie ingezet per type functionaliteit. Bij vernieuwing van informatievoorziening moet de nieuwe functionaliteit goed geanalyseerd worden om te kunnen bepalen of er overlap is met bestaande applicaties. Voor elke applicatie moet bepaald worden voor welke functionaliteit(en) het wordt ingezet. Voorbeelden: Bij aanschaf van een standaard applicatie wordt het werkproces op onderdelen aangepast, zodat de applicatie niet aangepast hoeft te worden. Voor bedrijfs-brede (over meerdere bedrijfsfuncties heen) rapportages wordt één rapportagesysteem gebruikt. Voor tijdregistratie wordt één systeem gebruikt.
ap08. service oriëntatie	Stelling: Processen maken gebruik van functionaliteit die wordt geleverd door services. Rationale: Functionaliteiten die door middel van services ontsloten worden, anticiperen op onvoorziene afnemers en gebruik. Toepassing van dit principe maakt de applicatieservices interoperabel en bruikbaar voor een zo groot mogelijke groep processen. Dit draagt bij aan een hoger rendement van de door de applicatieservice ontsloten functionaliteit. Het maken van service afspraken voor gebruik en te leveren resultaten maakt ontkoppeling van de achterliggende technologie mogelijk. Hierdoor worden functionaliteiten en applicaties makkelijker vervangbaar. De afnemer van een service heeft geen kennis nodig over de implementatie ervan. Hergebruik van functionaliteit en data wordt eenvoudiger. Flexibiliteit; aanpassingen zijn makkelijker door te voeren. Implicaties: Bij een service horen afspraken over de inhoud en de kwaliteit ervan. Services leveren deze functionaliteit aan de afnemer op een gestandaardiseerde manier terwijl de interne werking voor de afnemer verborgen blijft. Service-governance is ingericht. Services hebben een eigenaar en van alle services is een actuele definitie beschikbaar Van nieuwe applicaties wordt verwacht dat zij service-georiënteerd zijn Applicatie-integratie is gebaseerd op voorzieningen die services kunnen afhandelen Verschuiving in kennis richting service-oriëntatie Voor het geautomatiseerd uitwisselen van informatie tussen applicaties wordt gebruikt gemaakt van services. Dit geldt zowel binnen het interne applicatielandschap als voor uitwisseling met externe partijen. Voorbeelden: Een catalogus van services is beschikbaar en deze wordt gebruikt bij het invullen van functionele behoeften. Van applicaties die met documenten werken (bv. zaaksysteem, samenwerkingsportaal, personeelsinformatiesysteem) wordt verwacht dat zij met behulp van services de documenten kunnen opslaan in het DMS. *Een incidentservice haalt gegevens van de locatie uit GIS en van de afhandeling uit het zaaksysteem.
AP08. Service oriëntatie	Stelling: Processen maken gebruik van functionaliteit die wordt geleverd door services. Rationale: Functionaliteiten die door middel van services ontsloten worden, anticiperen op onvoorziene afnemers en gebruik. Toepassing van dit principe maakt de applicatieservices interoperabel en bruikbaar voor een zo groot mogelijke groep processen. Dit draagt bij aan een hoger rendement van de door de applicatieservice ontsloten functionaliteit. Het maken van service afspraken voor gebruik en te leveren resultaten maakt ontkoppeling van de achterliggende technologie mogelijk. Hierdoor worden functionaliteiten en applicaties makkelijker vervangbaar. De afnemer van een service heeft geen kennis nodig over de implementatie ervan. Hergebruik van functionaliteit en data wordt eenvoudiger. Flexibiliteit; aanpassingen zijn makkelijker door te voeren. Implicaties: Bij een service horen afspraken over de inhoud en de kwaliteit ervan. Services leveren deze functionaliteit aan de afnemer op een gestandaardiseerde manier terwijl de interne werking voor de afnemer verborgen blijft. Service-governance is ingericht. Services hebben een eigenaar en van alle services is een actuele definitie beschikbaar Van nieuwe applicaties wordt verwacht dat zij service-georiënteerd zijn Applicatie-integratie is gebaseerd op voorzieningen die services kunnen afhandelen Verschuiving in kennis richting service-oriëntatie Voor het geautomatiseerd uitwisselen van informatie tussen applicaties wordt gebruikt gemaakt van services. Dit geldt zowel binnen het interne applicatielandschap als voor uitwisseling met externe partijen. Voorbeelden: Een catalogus van services is beschikbaar en deze wordt gebruikt bij het invullen van functionele behoeften. Van applicaties die met documenten werken (bv. zaaksysteem, samenwerkingsportaal, personeelsinformatiesysteem) wordt verwacht dat zij met behulp van services de documenten kunnen opslaan in het DMS. *Een incidentservice haalt gegevens van de locatie uit GIS en van de afhandeling uit het zaaksysteem.
ap09. ontkoppelde functionaliteiten	Stelling: We gebruiken functionaliteiten die los van elkaar kunnen werken en kunnen samenwerken via gestandaardiseerde diensten. Rationale: Ontkoppeling draagt bij aan wendbaarheid en robuustheid. Implicaties: Functionaliteiten beperken zich tot hun kern (‘do one thing and do it well’). Functionaliteit wordt afgebakend en door zelfstandig functionerende onderdelen geleverd (‘seperation of concerns’). Zelfstandig werkende functionele componenten zijn beschreven in een dienstencatalogus. Bij samenwerking zijn voor alle partijen heldere dienstverleningsovereenkomsten aanwezig. In de dienstverlening aan burgers en bedrijven maken we gebruik van specialistische functionaliteit zoals authenticatie en machtiging. Voorbeelden: Interactie-functies zoals portalen en apps bevatten uitsluitend presentatielogica en vragen elders aanwezige gegevens en functionaliteit op via diensten. Voor het opvragen van kerngegeven bieden we platformonafhankelijke gegevensdiensten.
AP09. Ontkoppelde functionaliteiten	Stelling: We gebruiken functionaliteiten die los van elkaar kunnen werken en kunnen samenwerken via gestandaardiseerde diensten. Rationale: Ontkoppeling draagt bij aan wendbaarheid en robuustheid. Implicaties: Functionaliteiten beperken zich tot hun kern (‘do one thing and do it well’). Functionaliteit wordt afgebakend en door zelfstandig functionerende onderdelen geleverd (‘seperation of concerns’). Zelfstandig werkende functionele componenten zijn beschreven in een dienstencatalogus. Bij samenwerking zijn voor alle partijen heldere dienstverleningsovereenkomsten aanwezig. In de dienstverlening aan burgers en bedrijven maken we gebruik van specialistische functionaliteit zoals authenticatie en machtiging. Voorbeelden: Interactie-functies zoals portalen en apps bevatten uitsluitend presentatielogica en vragen elders aanwezige gegevens en functionaliteit op via diensten. Voor het opvragen van kerngegeven bieden we platformonafhankelijke gegevensdiensten.
AP10. Alle informatie is openbaar tenzij anders is bepaald	Stelling: Open data is vrij beschikbare informatie. Open data is erop gericht om hergebruik maximaal te faciliteren. Rationale: Openbaarheid van bestuur, samenwerking, klantgerichtheid, van buiten naar binnen denken. De Open overheid staat voor het actief ontsluiten van overheidsinformatie voor inzage, hergebruik en correctie door de burger, voor het geven van inzicht in hoe de overheid werkt en voor participatie van de burger in overheidsprocessen. Belangrijke onderdelen zijn: Burgers en bedrijven inzage geven in de eigen persoons- en bedrijfsgebonden informatie. Participatie van burgers in de uitvoerende processen en de beleid formulerende processen van de overheid. Implicaties: Alle informatie is openbaar tenzij wettelijk anders is bepaald. Hierbij gelden onder andere de Wet openbaarheid bestuur (WOB) en de Algemene verordening Gegevensbescherming (AVG) als kader. Alle relevante wet en regelgeving moet in kaart worden gebracht. Er zijn richtlijnen nodig omtrent vertrouwelijkheid. Er moet inspanning verricht worden om te voorkomen dat gegevens en informatie verkeerd geïnterpreteerd en gebruikt worden. Publiceren van gemeten waterpeilen op de website. Voorbeelden: *Statusinformatie over een vergunningaanvraag beschikbaar stellen op een persoonlijke internetpagina.
ap10. alle informatie is openbaar tenzij anders is bepaald	Stelling: Open data is vrij beschikbare informatie. Open data is erop gericht om hergebruik maximaal te faciliteren. Rationale: Openbaarheid van bestuur, samenwerking, klantgerichtheid, van buiten naar binnen denken. De Open overheid staat voor het actief ontsluiten van overheidsinformatie voor inzage, hergebruik en correctie door de burger, voor het geven van inzicht in hoe de overheid werkt en voor participatie van de burger in overheidsprocessen. Belangrijke onderdelen zijn: Burgers en bedrijven inzage geven in de eigen persoons- en bedrijfsgebonden informatie. Participatie van burgers in de uitvoerende processen en de beleid formulerende processen van de overheid. Implicaties: Alle informatie is openbaar tenzij wettelijk anders is bepaald. Hierbij gelden onder andere de Wet openbaarheid bestuur (WOB) en de Algemene verordening Gegevensbescherming (AVG) als kader. Alle relevante wet en regelgeving moet in kaart worden gebracht. Er zijn richtlijnen nodig omtrent vertrouwelijkheid. Er moet inspanning verricht worden om te voorkomen dat gegevens en informatie verkeerd geïnterpreteerd en gebruikt worden. Publiceren van gemeten waterpeilen op de website. Voorbeelden: *Statusinformatie over een vergunningaanvraag beschikbaar stellen op een persoonlijke internetpagina.
AP11. Functioneren informatievoorziening geborgd.	Stelling: Het dagelijks functioneren van de informatievoorziening is door het waterschap geborgd. Rationale: De informatievoorziening levert toegevoegde waarde in de uitvoering en ondersteuning van processen. Steeds meer processen zijn ervan afhankelijk dat de informatievoorziening continu levert conform de gestelde eisen. Om ervoor te zorgen dat dit gebeurt, kan er maar één organisatie verantwoordelijk zijn voor beschikbaarheid en kwaliteit van de informatievoorziening, zodat gebruikers er altijd iemand op kunnen aanspreken en er adequaat kan worden gehandeld. Implicaties: In de dagelijkse operatie is het in stand houden van de kwaliteit van de informatievoorziening organisatorisch geborgd door het bewaken van de kwaliteit en het ondernemen van correctieve acties expliciet organisatorisch te beleggen: Bij de ontwikkeling van de informatievoorziening hoort ook het inrichten en bemensen van de beheerorganisatie. Er vindt permanent toetsing plaats of alle operationele rollen rond de informatievoorziening zijn ingevuld. Nieuwe ontwikkelingen kunnen alleen in gebruik worden genomen als de beheerorganisatie is ingericht. Bij de ontwikkeling van de informatievoorziening worden steeds de vereisten vanuit de beheerorganisatie meegenomen. Voorbeelden: Voor ieder component in de informatievoorziening worden de operationele rollen ingevuld. Denk hierbij aan rollen als: applicatiebeheerder systeembeheerder IT procesmanager service coördinator gegevensanalist functioneel beheerder key user eindgebruiker **gegevensbeheerder/data steward
ap11. functioneren informatievoorziening geborgd.	Stelling: Het dagelijks functioneren van de informatievoorziening is door het waterschap geborgd. Rationale: De informatievoorziening levert toegevoegde waarde in de uitvoering en ondersteuning van processen. Steeds meer processen zijn ervan afhankelijk dat de informatievoorziening continu levert conform de gestelde eisen. Om ervoor te zorgen dat dit gebeurt, kan er maar één organisatie verantwoordelijk zijn voor beschikbaarheid en kwaliteit van de informatievoorziening, zodat gebruikers er altijd iemand op kunnen aanspreken en er adequaat kan worden gehandeld. Implicaties: In de dagelijkse operatie is het in stand houden van de kwaliteit van de informatievoorziening organisatorisch geborgd door het bewaken van de kwaliteit en het ondernemen van correctieve acties expliciet organisatorisch te beleggen: Bij de ontwikkeling van de informatievoorziening hoort ook het inrichten en bemensen van de beheerorganisatie. Er vindt permanent toetsing plaats of alle operationele rollen rond de informatievoorziening zijn ingevuld. Nieuwe ontwikkelingen kunnen alleen in gebruik worden genomen als de beheerorganisatie is ingericht. Bij de ontwikkeling van de informatievoorziening worden steeds de vereisten vanuit de beheerorganisatie meegenomen. Voorbeelden: Voor ieder component in de informatievoorziening worden de operationele rollen ingevuld. Denk hierbij aan rollen als: applicatiebeheerder systeembeheerder IT procesmanager service coördinator gegevensanalist functioneel beheerder key user eindgebruiker **gegevensbeheerder/data steward
ap12. informatieveiligheid en bedrijfscontinuïteit passend geborgd	Stelling: We voldoen aan de normen voor informatiebeveiliging en bedrijfscontinuïteit. Rationale: De steeds grotere afhankelijkheid van informatiesystemen en informatiestromen leidt tot voelbare risico’s voor de continuïteit van de waterschapsdienstverlening. Betrouwbare, beschikbare en correcte informatie is cruciaal voor de primaire processen en bedrijfsvoering van alle waterschappen. Implicaties: De bescherming van informatie in werkprocessen voldoet minimaal aan de geldende baseline op het gebied van informatiebeveiliging en bedrijfscontinuïteit, zoals vastgelegd in de BIO (Baseline Informatiebeveiliging Overheid). Maatregelen rond informatiebeveiliging en bedrijfscontinuïteit zijn proportioneel en gebaseerd op de risicoanalyse en -classificatie van beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid. Toegang tot de informatievoorziening is altijd en overal beveiligd conform de geldende norm. Door risicoanalyse en - classificatie van de bedrijfsfuncties, ondersteunende middelen en informatie van het waterschap wordt het vereiste beschermingsniveau aangeduid in termen van beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid. Dit beschermingsniveau kan de BIO ontstijgen wanneer extra beschermingsmaatregelen nodig zijn. Er is een door het bestuur vastgesteld informatiebeveiligingsbeleid dat is gebaseerd op en voldoet aan de BIO - Baseline Informatiebeveiliging Overheid. Er is een actueel informatiebeveiligingsplan en bedrijfscontinuïteitsplan. Alle verantwoordelijkheden voor informatiebeveiliging behoren duidelijk te zijn gedefinieerd en belegd. Het lijnmanagement is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de bedrijfsvoering en daarmee verantwoordelijk voor de beveiliging van informatiesystemen. De systeemeigenaar is verantwoordelijk voor beveiligingsclassificatie op proces-, systeem- en gegevensniveau en voor uitvoering van beschermingsmaatregelen om het vereiste niveau van informatiebeveiliging te realiseren, alsmede voor de documentatie van beveiligings-classificatie en –maatregelen. Zowel bij het ontwerp en realisatie van een systeem-implementatie als bij gebruik van het informatiesysteem vinden tests plaats op de effectiviteit van de beveiligingsmaatregelen. Werknemers, ingehuurd personeel en externe gebruikers begrijpen hun verantwoordelijkheden t.a.v. informatiebeveiliging en handelen daarnaar. De Security Officer wordt door de systeemeigenaar geïnformeerd over de beveiligingsclassificatie, over de genomen beschermingsmaatregelen en over de effectiviteit van de informatiebeveiliging. Beschermingsvereisten zijn van toepassing op alle ruimten van een waterschap, aanverwante gebouwen en beheerde objecten als kunstwerken, alsmede op apparatuur die door werknemers gebruikt wordt bij de uitoefening van hun taak op diverse locaties. Beveiligingsvereisten voor informatiesystemen hebben betrekking op de informatie die daarbinnen verwerkt wordt. Ook als informatiesystemen niet fysiek binnen het waterschap draaien of taken zijn uitbesteed aan derden zijn deze beschermingsvereisten van toepassing. Secure by design and by default, privacy by design and by default. Voorbeelden: Wachtwoorden voor toegang tot applicaties en systemen zijn persoonlijk en worden niet aan anderen bekend gemaakt. *Er wordt regelmatig een back-up gemaakt en het terugzetten hiervan (recovery) wordt getest.
AP12. Informatieveiligheid en bedrijfscontinuïteit passend geborgd	Stelling: We voldoen aan de normen voor informatiebeveiliging en bedrijfscontinuïteit. Rationale: De steeds grotere afhankelijkheid van informatiesystemen en informatiestromen leidt tot voelbare risico’s voor de continuïteit van de waterschapsdienstverlening. Betrouwbare, beschikbare en correcte informatie is cruciaal voor de primaire processen en bedrijfsvoering van alle waterschappen. Implicaties: De bescherming van informatie in werkprocessen voldoet minimaal aan de geldende baseline op het gebied van informatiebeveiliging en bedrijfscontinuïteit, zoals vastgelegd in de BIO (Baseline Informatiebeveiliging Overheid). Maatregelen rond informatiebeveiliging en bedrijfscontinuïteit zijn proportioneel en gebaseerd op de risicoanalyse en -classificatie van beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid. Toegang tot de informatievoorziening is altijd en overal beveiligd conform de geldende norm. Door risicoanalyse en - classificatie van de bedrijfsfuncties, ondersteunende middelen en informatie van het waterschap wordt het vereiste beschermingsniveau aangeduid in termen van beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid. Dit beschermingsniveau kan de BIO ontstijgen wanneer extra beschermingsmaatregelen nodig zijn. Er is een door het bestuur vastgesteld informatiebeveiligingsbeleid dat is gebaseerd op en voldoet aan de BIO - Baseline Informatiebeveiliging Overheid. Er is een actueel informatiebeveiligingsplan en bedrijfscontinuïteitsplan. Alle verantwoordelijkheden voor informatiebeveiliging behoren duidelijk te zijn gedefinieerd en belegd. Het lijnmanagement is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de bedrijfsvoering en daarmee verantwoordelijk voor de beveiliging van informatiesystemen. De systeemeigenaar is verantwoordelijk voor beveiligingsclassificatie op proces-, systeem- en gegevensniveau en voor uitvoering van beschermingsmaatregelen om het vereiste niveau van informatiebeveiliging te realiseren, alsmede voor de documentatie van beveiligings-classificatie en –maatregelen. Zowel bij het ontwerp en realisatie van een systeem-implementatie als bij gebruik van het informatiesysteem vinden tests plaats op de effectiviteit van de beveiligingsmaatregelen. Werknemers, ingehuurd personeel en externe gebruikers begrijpen hun verantwoordelijkheden t.a.v. informatiebeveiliging en handelen daarnaar. De Security Officer wordt door de systeemeigenaar geïnformeerd over de beveiligingsclassificatie, over de genomen beschermingsmaatregelen en over de effectiviteit van de informatiebeveiliging. Beschermingsvereisten zijn van toepassing op alle ruimten van een waterschap, aanverwante gebouwen en beheerde objecten als kunstwerken, alsmede op apparatuur die door werknemers gebruikt wordt bij de uitoefening van hun taak op diverse locaties. Beveiligingsvereisten voor informatiesystemen hebben betrekking op de informatie die daarbinnen verwerkt wordt. Ook als informatiesystemen niet fysiek binnen het waterschap draaien of taken zijn uitbesteed aan derden zijn deze beschermingsvereisten van toepassing. Secure by design and by default, privacy by design and by default. Voorbeelden: Wachtwoorden voor toegang tot applicaties en systemen zijn persoonlijk en worden niet aan anderen bekend gemaakt. *Er wordt regelmatig een back-up gemaakt en het terugzetten hiervan (recovery) wordt getest.
AP13. Applicaties ondersteunen duurzaam toegankelijk informatiebeheer	Stelling: De inrichting van applicaties voldoet aan eisen voor duurzame toegankelijkheid van informatie. Rationale: Overheden zijn hiertoe verplicht volgens de Archiefwet. Informatie is het maatschappelijk kapitaal van de organisatie. Het beschikken over betrouwbare, beschikbare, vindbare en bruikbare informatie is van belang voor een goede bedrijfsvoering, democratische controle en cultuurhistorisch onderzoek. Applicaties dienen daarom zodanig te zijn ingericht dat ze de juiste randvoorwaarden scheppen. Implicaties: Om duurzame toegankelijkheid van informatie te realiseren en te borgen worden bij aanschaf en implementatie van applicaties de richtlijnen gevolgd die gelden voor een goede, geordende en toegankelijke staat van informatie (data én documenten). De implicaties zijn uitgebreid beschreven in de richtlijn RODIN. De belangrijkste punten: Informatieobjecten zijn gekoppeld aan een ordeningsstructuur die is aan te passen zonder de al aanwezige structuur met zijn koppelingen te verstoren. Ieder afzonderlijk informatieobject heeft een uniek identificatiekenmerk (GUID). Informatieobjecten bevatten de voor het beheer benodigde kenmerken, die zijn ontleend aan een vastgesteld metadataschema. De betrouwbaarheid van informatieobjecten is aantoonbaar en gewaarborgd. Informatieobjecten zijn op grond van de geldende selectielijst van een bewaartermijn voorzien en worden na het verstrijken daarvan vernietigd. De applicatie-eigenaar en proceseigenaar zijn samen verantwoordelijk voor een juiste toepassing van deze archieffunctionaliteiten. Voorbeelden: Veel gebruikte decentrale ordeningsstructuren zijn: Basisarchiefcode Zaaktypecatalogus Informatieobjecten zijn altijd te herleiden tot de werkprocessen waarin ze zijn gevormd of worden gebruikt. Informatieobjecten zijn altijd terug te vinden op grond van gekoppelde metagegevens.
ap13. applicaties ondersteunen duurzaam toegankelijk informatiebeheer	Stelling: De inrichting van applicaties voldoet aan eisen voor duurzame toegankelijkheid van informatie. Rationale: Overheden zijn hiertoe verplicht volgens de Archiefwet. Informatie is het maatschappelijk kapitaal van de organisatie. Het beschikken over betrouwbare, beschikbare, vindbare en bruikbare informatie is van belang voor een goede bedrijfsvoering, democratische controle en cultuurhistorisch onderzoek. Applicaties dienen daarom zodanig te zijn ingericht dat ze de juiste randvoorwaarden scheppen. Implicaties: Om duurzame toegankelijkheid van informatie te realiseren en te borgen worden bij aanschaf en implementatie van applicaties de richtlijnen gevolgd die gelden voor een goede, geordende en toegankelijke staat van informatie (data én documenten). De implicaties zijn uitgebreid beschreven in de richtlijn RODIN. De belangrijkste punten: Informatieobjecten zijn gekoppeld aan een ordeningsstructuur die is aan te passen zonder de al aanwezige structuur met zijn koppelingen te verstoren. Ieder afzonderlijk informatieobject heeft een uniek identificatiekenmerk (GUID). Informatieobjecten bevatten de voor het beheer benodigde kenmerken, die zijn ontleend aan een vastgesteld metadataschema. De betrouwbaarheid van informatieobjecten is aantoonbaar en gewaarborgd. Informatieobjecten zijn op grond van de geldende selectielijst van een bewaartermijn voorzien en worden na het verstrijken daarvan vernietigd. De applicatie-eigenaar en proceseigenaar zijn samen verantwoordelijk voor een juiste toepassing van deze archieffunctionaliteiten. Voorbeelden: Veel gebruikte decentrale ordeningsstructuren zijn: Basisarchiefcode Zaaktypecatalogus Informatieobjecten zijn altijd te herleiden tot de werkprocessen waarin ze zijn gevormd of worden gebruikt. Informatieobjecten zijn altijd terug te vinden op grond van gekoppelde metagegevens.
ap14. doelmatige informatieproducten en diensten	Stelling: Ieder product en dienst levert een bijdrage aan het realiseren van de strategische doelstellingen. Rationale: Optimale producten- en dienstenmix om je doelstellingen te realiseren. Effectieve inzet van mensen en middelen ten behoeve van doelbereik. Betrokken en gemotiveerde medewerkers omdat ze weten dat de producten en diensten waaraan ze werken bijdragen aan de doelstellingen. Focus op de doelstellingen bij ‘de dingen die we doen’. Implicaties: Duidelijkheid over de samenstelling van producten en diensten Afwegingskader voor waarde in relatie tot doelstellingen *Bij verandering van doelstellingen wordt de impact op de producten en diensten bepaald
AP14. Doelmatige informatieproducten en diensten	Stelling: Ieder product en dienst levert een bijdrage aan het realiseren van de strategische doelstellingen. Rationale: Optimale producten- en dienstenmix om je doelstellingen te realiseren. Effectieve inzet van mensen en middelen ten behoeve van doelbereik. Betrokken en gemotiveerde medewerkers omdat ze weten dat de producten en diensten waaraan ze werken bijdragen aan de doelstellingen. Focus op de doelstellingen bij ‘de dingen die we doen’. Implicaties: Duidelijkheid over de samenstelling van producten en diensten Afwegingskader voor waarde in relatie tot doelstellingen *Bij verandering van doelstellingen wordt de impact op de producten en diensten bepaald
AP15. Veilig werken	Stelling: Iedere medewerker heeft een veilige werkplek en een veilige werkomgeving (fysiek, sociaal en digitaal). Rationale: Voldoen aan wet- en regelgeving. Prettige werksfeer. Onveilige situaties kunnen grote (financiële) consequenties hebben. Implicaties: Van iedere medewerker wordt verwacht dat hij veilig werkt en de veiligheid van zichzelf, anderen en de omgeving niet in gevaar brengt. We spreken elkaar aan op onveilig gedrag en maken melding van onveilige situaties. Zo kan iedereen rondom water veilig wonen, werken en genieten. Bewustwording m.b.t. veiligheid Procedures hoe te handelen bij onveilige situaties Voorbeelden: Digitaal meldpunt voor onveilige situaties en (bijna) ongevallen, bijv. d.m.v. een rode knop op intranet. *Training voor afbreken en opbouwen rolsteigers.
ap15. veilig werken	Stelling: Iedere medewerker heeft een veilige werkplek en een veilige werkomgeving (fysiek, sociaal en digitaal). Rationale: Voldoen aan wet- en regelgeving. Prettige werksfeer. Onveilige situaties kunnen grote (financiële) consequenties hebben. Implicaties: Van iedere medewerker wordt verwacht dat hij veilig werkt en de veiligheid van zichzelf, anderen en de omgeving niet in gevaar brengt. We spreken elkaar aan op onveilig gedrag en maken melding van onveilige situaties. Zo kan iedereen rondom water veilig wonen, werken en genieten. Bewustwording m.b.t. veiligheid Procedures hoe te handelen bij onveilige situaties Voorbeelden: Digitaal meldpunt voor onveilige situaties en (bijna) ongevallen, bijv. d.m.v. een rode knop op intranet. *Training voor afbreken en opbouwen rolsteigers.
AP16. De beschikbaarheid van de dienst voldoet aan de met de afnemer gemaakte continuiteitsafspraken	Stelling: De beschikbaarheid van de dienst voldoet aan de met de afnemer gemaakte continuïteitsafspraken. Rationale: De continuïteitsafspraken zijn gemaakt op basis van de afbreukrisico's die afnemers lopen bij uitval. De processen van afnemers kunnen spaak lopen met financiële en maatschappelijke schade en het vertrouwen in betrouwbaarheid van de dienst kan afnemen. Implicaties: De beschikbaarheid van gegevens en systeemfuncties wordt gegarandeerd door vermeervoudiging van systeemfuncties, door herstelbaarheid en beheersing van verwerkingen, door voorspelling van discontinuïteit en handhaving van functionaliteit. Specifiek: Het niveau van beschikbaarheid is in overleg met de afnemers vastgesteld ICT-voorzieningen voldoen aan het voor de diensten overeengekomen niveau van beschikbaarheid De continuïteit van voorzieningen wordt bewaakt, bij bedreiging van de continuïteit wordt alarm geslagen en er is voorzien in een calamiteitenplan. De toegankelijkheid van openbare informatie en informatie die die relevant is voor vertrouwelijke- en zaakgerelateerde diensten, is gewaarborgd. Wanneer informatie verplaatst is, of niet meer (online) beschikbaar, worden bezoekers doorverwezen naar de plaats waar deze wel te vinden is. De afnemer merkt niets van wijzigingen in het beheer van de dienst. Wanneer een nieuwe versie van een standaard geïmplementeerd wordt, blijft de aanbieder de oude versie ondersteunen zolang als dat volgens afspraak nodig is. *De dienstverlener en de afnemers maken afspraken over de periode waarin overgegaan wordt op een nieuwe versie van de standaard.
ap16. de beschikbaarheid van de dienst voldoet aan de met de afnemer gemaakte continuiteitsafspraken	Stelling: De beschikbaarheid van de dienst voldoet aan de met de afnemer gemaakte continuïteitsafspraken. Rationale: De continuïteitsafspraken zijn gemaakt op basis van de afbreukrisico's die afnemers lopen bij uitval. De processen van afnemers kunnen spaak lopen met financiële en maatschappelijke schade en het vertrouwen in betrouwbaarheid van de dienst kan afnemen. Implicaties: De beschikbaarheid van gegevens en systeemfuncties wordt gegarandeerd door vermeervoudiging van systeemfuncties, door herstelbaarheid en beheersing van verwerkingen, door voorspelling van discontinuïteit en handhaving van functionaliteit. Specifiek: Het niveau van beschikbaarheid is in overleg met de afnemers vastgesteld ICT-voorzieningen voldoen aan het voor de diensten overeengekomen niveau van beschikbaarheid De continuïteit van voorzieningen wordt bewaakt, bij bedreiging van de continuïteit wordt alarm geslagen en er is voorzien in een calamiteitenplan. De toegankelijkheid van openbare informatie en informatie die die relevant is voor vertrouwelijke- en zaakgerelateerde diensten, is gewaarborgd. Wanneer informatie verplaatst is, of niet meer (online) beschikbaar, worden bezoekers doorverwezen naar de plaats waar deze wel te vinden is. De afnemer merkt niets van wijzigingen in het beheer van de dienst. Wanneer een nieuwe versie van een standaard geïmplementeerd wordt, blijft de aanbieder de oude versie ondersteunen zolang als dat volgens afspraak nodig is. *De dienstverlener en de afnemers maken afspraken over de periode waarin overgegaan wordt op een nieuwe versie van de standaard.
ap17. de dienstverlener verschaft alleen geautoriseerde afnemers toegang tot vertrouwelijke gegevens.	Stelling: De dienstverlener verschaft alleen geautoriseerde afnemers toegang tot vertrouwelijke gegevens. Rationale: De gebruiker moet erop kunnen vertrouwen dat gegevens niet worden misbruikt. Implicaties: De vertrouwelijkheid van gegevens wordt gegarandeerd door scheiding van systeemfuncties, door controle op communicatiegedrag en gegevensuitwisseling, door validatie op toegang tot gegevens en systeemfuncties en door versleuteling van gegevens. Fysieke en logische toegang: Per dienst zijn de mate van vertrouwelijkheid en de bijbehorende identificatie-eisen vastgesteld Voor een intern systeem, besloten gebouw of ruimte, geldt: “niets mag, tenzij toegestaan”. Daarom wordt de gebruiker voor toegangsverlening geauthenticeerd. Voor afnemers van vertrouwelijke diensten geldt hetzelfde. Daardoor zijn deze gebruikers en afnemers uniek herleidbaar tot één natuurlijk persoon, organisatie of ICT-voorziening. Bij authenticatie dwingt het systeem toepassing van sterke wachtwoordconventies af. De instellingen van het aanmeldproces voorkomen dat een gebruiker werkt onder een andere dan de eigen identiteit. Om de mogelijkheden van misbruik te beperken, hebben gebruikers van systemen niet méér rechten dan zij voor hun werk nodig hebben (autorisatie). Daarbij zijn maatregelen getroffen om een onbedoeld gebruik van autorisaties te voorkomen. Verleende toegangsrechten zijn inzichtelijk en beheersbaar. *De identificatie.-eis voor een samengestelde dienst wordt bepaald door de dienst met de hoogste identificatie -eis. Zonering en Filtering: De zonering en de daarbij geldende uitgangspunten en eisen per zone zijn vastgesteld. De fysieke en technische infrastructuur is opgedeeld in zones. Deze zones zijn voorzien van de benodigde vormen van beveiliging (de 'filters'). Informatie-betekenisvolle gegevens.-uitwisseling en bewegingen van mensen tussen zones wordt naar vorm en inhoud gecontroleerd en zo nodig geblokkeerd.
AP17. De dienstverlener verschaft alleen geautoriseerde afnemers toegang tot vertrouwelijke gegevens.	Stelling: De dienstverlener verschaft alleen geautoriseerde afnemers toegang tot vertrouwelijke gegevens. Rationale: De gebruiker moet erop kunnen vertrouwen dat gegevens niet worden misbruikt. Implicaties: De vertrouwelijkheid van gegevens wordt gegarandeerd door scheiding van systeemfuncties, door controle op communicatiegedrag en gegevensuitwisseling, door validatie op toegang tot gegevens en systeemfuncties en door versleuteling van gegevens. Fysieke en logische toegang: Per dienst zijn de mate van vertrouwelijkheid en de bijbehorende identificatie-eisen vastgesteld Voor een intern systeem, besloten gebouw of ruimte, geldt: “niets mag, tenzij toegestaan”. Daarom wordt de gebruiker voor toegangsverlening geauthenticeerd. Voor afnemers van vertrouwelijke diensten geldt hetzelfde. Daardoor zijn deze gebruikers en afnemers uniek herleidbaar tot één natuurlijk persoon, organisatie of ICT-voorziening. Bij authenticatie dwingt het systeem toepassing van sterke wachtwoordconventies af. De instellingen van het aanmeldproces voorkomen dat een gebruiker werkt onder een andere dan de eigen identiteit. Om de mogelijkheden van misbruik te beperken, hebben gebruikers van systemen niet méér rechten dan zij voor hun werk nodig hebben (autorisatie). Daarbij zijn maatregelen getroffen om een onbedoeld gebruik van autorisaties te voorkomen. Verleende toegangsrechten zijn inzichtelijk en beheersbaar. *De identificatie.-eis voor een samengestelde dienst wordt bepaald door de dienst met de hoogste identificatie -eis. Zonering en Filtering: De zonering en de daarbij geldende uitgangspunten en eisen per zone zijn vastgesteld. De fysieke en technische infrastructuur is opgedeeld in zones. Deze zones zijn voorzien van de benodigde vormen van beveiliging (de 'filters'). Informatie-betekenisvolle gegevens.-uitwisseling en bewegingen van mensen tussen zones wordt naar vorm en inhoud gecontroleerd en zo nodig geblokkeerd.
AP18. De dienstverlener waarborgt de integriteit van gegevens en systeemfuncties.	Stelling: De dienstverlener waarborgt de integriteit van gegevens en systeemfuncties. Rationale: De gebruiker van een gegeven moet erop kunnen vertrouwen dat hij het correcte, complete en actuele gegeven ontvangt. Implicaties: De integriteit van gegevens en systeemfuncties wordt gegarandeerd door validatie en beheersing van gegevensverwerking en geautoriseerde toegang tot gegevens en systeemfuncties, door scheiding van systeemfuncties, door controle op communicatiegedrag en gegevensuitwisseling en door beperking van functionaliteit. Controle van gegevensverwerking: De criteria voor juistheid, en tijdigheid zijn vastgesteld controleren vanuit een systeemvreemde omgeving ingevoerde gegevens op juistheid, tijdigheid en volledigheid, voordat verdere verwerking plaatsvindt. controleren te versturen gegevens op juistheid, volledigheid en tijdigheid controleren ter verwerking aangeboden gegevens op juiste, volledig en tijdige verwerking **vergelijken periodiek kritieke gegevens die in verschillende gegevensverzamelingen voorkomen met elkaar op consistentie. Dit geldt alleen zolang als de gegevens niet frequent en integraal worden gesynchroniseerd met de brongegevens.
ap18. de dienstverlener waarborgt de integriteit van gegevens en systeemfuncties.	Stelling: De dienstverlener waarborgt de integriteit van gegevens en systeemfuncties. Rationale: De gebruiker van een gegeven moet erop kunnen vertrouwen dat hij het correcte, complete en actuele gegeven ontvangt. Implicaties: De integriteit van gegevens en systeemfuncties wordt gegarandeerd door validatie en beheersing van gegevensverwerking en geautoriseerde toegang tot gegevens en systeemfuncties, door scheiding van systeemfuncties, door controle op communicatiegedrag en gegevensuitwisseling en door beperking van functionaliteit. Controle van gegevensverwerking: De criteria voor juistheid, en tijdigheid zijn vastgesteld controleren vanuit een systeemvreemde omgeving ingevoerde gegevens op juistheid, tijdigheid en volledigheid, voordat verdere verwerking plaatsvindt. controleren te versturen gegevens op juistheid, volledigheid en tijdigheid controleren ter verwerking aangeboden gegevens op juiste, volledig en tijdige verwerking **vergelijken periodiek kritieke gegevens die in verschillende gegevensverzamelingen voorkomen met elkaar op consistentie. Dit geldt alleen zolang als de gegevens niet frequent en integraal worden gesynchroniseerd met de brongegevens.
applicatieontwikkeling en -beheer	Het ontwikkelen en/of aanpassen en leveren van applicaties (software).
Applicatieontwikkeling en -beheer	Het ontwikkelen en/of aanpassen en leveren van applicaties (software).
Arbocomponent	Component ter ondersteuning van beleid, incidenten en maatregelen op het terrein van gezondheid, veiligheid en welzijn van werknemers (en externen, voor zover dit de verantwoordelijkheid is van het waterschap).
arbocomponent	Component ter ondersteuning van beleid, incidenten en maatregelen op het terrein van gezondheid, veiligheid en welzijn van werknemers (en externen, voor zover dit de verantwoordelijkheid is van het waterschap).
archiefbeheer	Het ervoor zorgdragen dat gegevens duurzaam toegankelijk blijven of conform de juiste bewaartermijn worden verwijderd, zodat het handelen van de organisatie publiek verantwoord kan worden. Dit geldt voor zowel gestructureerde gegevens als ongestructureerde gegevens. Rekening houden met de levenscyclus van gegevens en conform de archiefwet.
Archiefbeheer	Het ervoor zorgdragen dat gegevens duurzaam toegankelijk blijven of conform de juiste bewaartermijn worden verwijderd, zodat het handelen van de organisatie publiek verantwoord kan worden. Dit geldt voor zowel gestructureerde gegevens als ongestructureerde gegevens. Rekening houden met de levenscyclus van gegevens en conform de archiefwet.
archiefbeheercomponent	Component voor het systematisch beheren en onderhouden van informatieobjecten.
Archiefbeheercomponent	Component voor het systematisch beheren en onderhouden van informatieobjecten.
archiefportaalcomponent	Component om een digitale en gedigitaliseerde collectie en/of archief te ontsluiten naar het publiek.
Archiefportaalcomponent	Component om een digitale en gedigitaliseerde collectie en/of archief te ontsluiten naar het publiek.
Archiefregistratiecomponent	Component dat functioneert als een digitale archiefbewaarplaats voor blijvend en langdurig te bewaren informatieobjecten.
archiefregistratiecomponent	Component dat functioneert als een digitale archiefbewaarplaats voor blijvend en langdurig te bewaren informatieobjecten.
architectuurcomponent	Component voor het ontwikkelen en bewaken van architectuur, processen, werkinstructies, e.d..
Architectuurcomponent	Component voor het ontwikkelen en bewaken van architectuur, processen, werkinstructies, e.d..
As-Built objectdocumentatie	Beschrijving van een watersysteem, waterkering, weg of zuiveringstechnisch werk zoals feitelijk gerealiseerd. (wat is er daadwerkelijk gecreëerd)
as-built objectdocumentatie	Beschrijving van een watersysteem, waterkering, weg of zuiveringstechnisch werk zoals feitelijk gerealiseerd. (wat is er daadwerkelijk gecreëerd)
Asset bediend
asset bediend
asset onderhouden
Asset onderhouden
Asset opgeleverd	De assets (kunstwerken, tijdelijke waterkeringen) die vanuit het proces bouw en inrichting is gerealiseerd. Het in gebruik nemen van de waterkering en de inhoudelijke en formele overdracht (inclusief bijbehorende informatie) hiervan naar diegenen die belast zijn met de in stand houding en beheer van de waterkering. De waterkering wordt vanuit de projecfase overgedragen naar de beheerorganisatie (zie ook vergunningverlening, calamiteitenzorg etc. (opleverdossier).
asset opgeleverd	De assets (kunstwerken, tijdelijke waterkeringen) die vanuit het proces bouw en inrichting is gerealiseerd. Het in gebruik nemen van de waterkering en de inhoudelijke en formele overdracht (inclusief bijbehorende informatie) hiervan naar diegenen die belast zijn met de in stand houding en beheer van de waterkering. De waterkering wordt vanuit de projecfase overgedragen naar de beheerorganisatie (zie ook vergunningverlening, calamiteitenzorg etc. (opleverdossier).
Assetmanagementcomponent	Component ter ondersteuning van het Assetmanagement. Het beheer van de fysieke levenscyclus van fysieke assets.
assetmanagementcomponent	Component ter ondersteuning van het Assetmanagement. Het beheer van de fysieke levenscyclus van fysieke assets.
Authenticatiecomponent	Component voor het ondersteunen van het digitale authenticatie proces.
authenticatiecomponent	Component voor het ondersteunen van het digitale authenticatie proces.
Backup- en restorecomponent	Component waarmee backups van informatiesystemen worden aangemaakt en zo nodig ingezet voor het herstellen van de data na het optreden van een foutsituatie.
backup- en restorecomponent	Component waarmee backups van informatiesystemen worden aangemaakt en zo nodig ingezet voor het herstellen van de data na het optreden van een foutsituatie.
Balanceren porfolio	Het uitlijnen, bijsturen en verantwoording afleggen over de resultaten van programma's.
balanceren porfolio	Het uitlijnen, bijsturen en verantwoording afleggen over de resultaten van programma's.
Baliecomponent	Component voor het ondersteunen van dienstverlening aan de balie van een waterschap.
baliecomponent	Component voor het ondersteunen van dienstverlening aan de balie van een waterschap.
baseline basis op orde	De waterschapssector staat aan het begin van de digitale transformatie. De baseline ‘Basis op orde’ beschrijft wat minimaal nodig is om bij te kunnen blijven op het gebied van digitalisering.
Baseline Basis op Orde	De waterschapssector staat aan het begin van de digitale transformatie. De baseline ‘Basis op orde’ beschrijft wat minimaal nodig is om bij te kunnen blijven op het gebied van digitalisering.
Basisprincipes
basisprincipes
basisregistratie grootschalige topografie beheercomponent	Component voor het beheren van metingen en geografische objecten voor bronbeheer van de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT, minimum variant) of het InformatieModel Geo (IMGEO, uitgebreidere variant), inclusief ondersteuning voor het afstemmen met overige bronhouders (verticale keten) en interne afnemers (horizontale keten).
Basisregistratie Grootschalige Topografie beheercomponent	Component voor het beheren van metingen en geografische objecten voor bronbeheer van de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT, minimum variant) of het InformatieModel Geo (IMGEO, uitgebreidere variant), inclusief ondersteuning voor het afstemmen met overige bronhouders (verticale keten) en interne afnemers (horizontale keten).
Basisregistratiecomponent	Component voor het (beheren en) ontsluiten van gegevens ontleend aan de basisregistraties.
basisregistratiecomponent	Component voor het (beheren en) ontsluiten van gegevens ontleend aan de basisregistraties.
bedienen assets	Het uitvoeren van operationele handelingen op assets voor het efficiënt en doelmatig uitvoeren van het beheer van het watersysteem, waterkeringen, de waterketen en (vaar)wegen.
Bedienen assets	Het uitvoeren van operationele handelingen op assets voor het efficiënt en doelmatig uitvoeren van het beheer van het watersysteem, waterkeringen, de waterketen en (vaar)wegen.
Bedienen assets waterkering	Het operationeel in bedrijf houden van de waterkering en daarin opgenomen kunstwerken.
bedienen assets waterkering	Het operationeel in bedrijf houden van de waterkering en daarin opgenomen kunstwerken.
Bedienen assets waterketen	Het bedienen van de assets in de waterketen met als doel de productieprocessen (het transportproces, zuiveringsproces en slibverwerkingsproces) volgens de specificaties te laten verlopen.
bedienen assets waterketen	Het bedienen van de assets in de waterketen met als doel de productieprocessen (het transportproces, zuiveringsproces en slibverwerkingsproces) volgens de specificaties te laten verlopen.
bedienen assets watersysteem	Het operationeel in bedrijf houden van de installaties of kunstwerken (assets watersystemen) waarmee het watersysteem wordt geregeld
Bedienen assets watersysteem	Het operationeel in bedrijf houden van de installaties of kunstwerken (assets watersystemen) waarmee het watersysteem wordt geregeld
bediening vaarwegennet	Het operationeel in bedrijf houden van vaarweginstallaties.
Bediening vaarwegennet	Het operationeel in bedrijf houden van vaarweginstallaties.
Bediening waterkering	Het operationeel in bedrijf houden van de waterkering en daarin opgenomen kunstwerken.
bediening waterkering	Het operationeel in bedrijf houden van de waterkering en daarin opgenomen kunstwerken.
Bediening waterketen	Het bedienen van de technische installaties in de waterketen om te voldoen aan de gestelde eisen.
bediening waterketen	Het bedienen van de technische installaties in de waterketen om te voldoen aan de gestelde eisen.
bediening watersysteem	Het operationeel in bedrijf houden van de installaties of kunstwerken waarmee het watersysteem wordt geregeld
Bediening watersysteem	Het operationeel in bedrijf houden van de installaties of kunstwerken waarmee het watersysteem wordt geregeld
Bediening wegennet	Het operationeel in bedrijfhouden van verkeersinstallaties.
bediening wegennet	Het operationeel in bedrijfhouden van verkeersinstallaties.
bedieningsbehoefte
Bedieningsbehoefte
Bedrijf	Een rechtspersoon die op kan treden als een volwaardig en handelingsbekwaam persoon in het rechtsverkeer behept met rechten en plichten zoals een natuurlijk persoon dat kan doen, dat wil zeggen, ook een rechtssubject wordt.
bedrijf	Een rechtspersoon die op kan treden als een volwaardig en handelingsbekwaam persoon in het rechtsverkeer behept met rechten en plichten zoals een natuurlijk persoon dat kan doen, dat wil zeggen, ook een rechtssubject wordt.
Bedrijfscontinuiteitsbeheercomponent	Component voor het zeker stellen van bedrijfscontinuiteit.
bedrijfscontinuiteitsbeheercomponent	Component voor het zeker stellen van bedrijfscontinuiteit.
BedrijfsContinuïteitsPlan (BCP)	Plan met vitale processen en bedrijfsonderdelen en hun afhankelijkheden, met als doel het minimaliseren van schade als gevolg van een calamiteit.
bedrijfscontinuïteitsplan (bcp)	Plan met vitale processen en bedrijfsonderdelen en hun afhankelijkheden, met als doel het minimaliseren van schade als gevolg van een calamiteit.
bedrijfshulpverlening	In geval van nood klanten en werknemers in veiligheid brengen.
Bedrijfshulpverlening	In geval van nood klanten en werknemers in veiligheid brengen.
Bedrijfsmiddelen	Groepering van bedrijfsobjecten die binnen een waterschap worden ingezet voor het uitvoeren van de dienstverlening
bedrijfsmiddelen	Groepering van bedrijfsobjecten die binnen een waterschap worden ingezet voor het uitvoeren van de dienstverlening
bedrijfsmiddelenbeheer- en -configuratiecomponent	Component voor het beheren van bedrijfsmiddelen en configuraties. Toelichting: het betreft alleen facilitaire bedrijfsmiddelen.
Bedrijfsmiddelenbeheer- en -configuratiecomponent	Component voor het beheren van bedrijfsmiddelen en configuraties. Toelichting: het betreft alleen facilitaire bedrijfsmiddelen.
bedrijfsproces beheercomponent (bpm)	Component voor het definiëren, monitoren en analyseren van bedrijfsprocessen.
Bedrijfsproces beheercomponent (BPM)	Component voor het definiëren, monitoren en analyseren van bedrijfsprocessen.
Begroten en boeken reserves en voorzieningen	Het inschatten van de mutaties van de reserves en voorzieningen en daadwerkelijk verwerken in de financiele admnistratie.
begroten en boeken reserves en voorzieningen	Het inschatten van de mutaties van de reserves en voorzieningen en daadwerkelijk verwerken in de financiele admnistratie.
begroten liquiditeitsbehoefte	Het inschatten van de mutaties van de reserves en voorzieningen en daadwerkelijk verwerken in de financiele admnistratie.
Begroten liquiditeitsbehoefte	Het inschatten van de mutaties van de reserves en voorzieningen en daadwerkelijk verwerken in de financiele admnistratie.
Behandelen bezwaar	Het verwerken van verzoeken van belanghebbenden aan een bestuursorgaan om een beslissing van dat bestuursorgaan te herzien.
behandelen bezwaar	Het verwerken van verzoeken van belanghebbenden aan een bestuursorgaan om een beslissing van dat bestuursorgaan te herzien.
behandelen claim	Het behandelen van een verzoek aan de organisatie om schadevergoeding uit te keren
Behandelen claim	Het behandelen van een verzoek aan de organisatie om schadevergoeding uit te keren
Behandelen klacht	Het verwerken van uitingen van ontevredenheid over over het functioneren van de organisatie of haar medewerkers.
behandelen klacht	Het verwerken van uitingen van ontevredenheid over over het functioneren van de organisatie of haar medewerkers.
Behandelen melding activiteit	Dit bedrijfsproces betreft het behandelen van de melding van een (niet-vergunningplichtige) activiteit, zodat het bevoegd gezag weet wat er gebeurt, toezicht kan plannen en/of eventueel maatwerkvoorschriften kan opleggen.
behandelen melding activiteit	Dit bedrijfsproces betreft het behandelen van de melding van een (niet-vergunningplichtige) activiteit, zodat het bevoegd gezag weet wat er gebeurt, toezicht kan plannen en/of eventueel maatwerkvoorschriften kan opleggen.
Behandelen melding incident	Dit bedrijfsproces betreft het behandelen van een ontvangen melding van (vermeende) strijdigheid van een omgevingsactiviteit met de geldende normen, gedaan door een hinder ondervindende belanghebbende.
behandelen melding incident	Dit bedrijfsproces betreft het behandelen van een ontvangen melding van (vermeende) strijdigheid van een omgevingsactiviteit met de geldende normen, gedaan door een hinder ondervindende belanghebbende.
Behandelen terugmelding	Dit bedrijfsproces betreft het behandelen van een melding betreffende een (vermeende) fout in brondata.
behandelen terugmelding	Dit bedrijfsproces betreft het behandelen van een melding betreffende een (vermeende) fout in brondata.
Behandelen vergunningaanvraag	Dit bedrijfsproces betreft het behandelen van een ingediende aanvraag voor toestemming tot het uitvoeren van een voorgenomen vergunning- of ontheffingplichtige activiteit.
behandelen vergunningaanvraag	Dit bedrijfsproces betreft het behandelen van een ingediende aanvraag voor toestemming tot het uitvoeren van een voorgenomen vergunning- of ontheffingplichtige activiteit.
behandelen woo verzoek	Het verwerken van verzoeken om documenten over een bepaald onderwerp openbaar te maken.
Behandelen WOO verzoek	Het verwerken van verzoeken om documenten over een bepaald onderwerp openbaar te maken.
Behandeling bezwaar en beroep	Het behandelen van bezwaren en beroepen naar aanleiding van een beslissing van het waterschap.
behandeling bezwaar en beroep	Het behandelen van bezwaren en beroepen naar aanleiding van een beslissing van het waterschap.
Beheer	groepering van bedrijfsobjecten die betrekking hebben op het onderhouden, bedienen, monitoren van de assets
beheer	groepering van bedrijfsobjecten die betrekking hebben op het onderhouden, bedienen, monitoren van de assets
Beheer van bedrijfsmiddelen
beheer van bedrijfsmiddelen
beheer van informatiebeveiligingsincidenten
Beheer van informatiebeveiligingsincidenten
Beheersen calamiteiten	Bedrijfsproces met als doel: * Voorkomen en beperken van de gevolgen van calamiteiten Aantoonbaar voorbereid zijn op een dreigende calamiteit Onderhouden van de calamiteitenorganisatie d.m.v. opleiden, trainen en oefenen.
beheersen calamiteiten	Bedrijfsproces met als doel: * Voorkomen en beperken van de gevolgen van calamiteiten Aantoonbaar voorbereid zijn op een dreigende calamiteit Onderhouden van de calamiteitenorganisatie d.m.v. opleiden, trainen en oefenen.
Beheren afvalbakken	Het aanschaffen, huren en beschikbaar stellen van afvalbakken en het schoonmaken van containers die geleegd zijn.
beheren afvalbakken	Het aanschaffen, huren en beschikbaar stellen van afvalbakken en het schoonmaken van containers die geleegd zijn.
Beheren BHV-middelen	Het aanschaffen, beheren en onderhouden van EHBO-dozen, brandblusmiddelen, AED's en evacuatiestolen.
beheren bhv-middelen	Het aanschaffen, beheren en onderhouden van EHBO-dozen, brandblusmiddelen, AED's en evacuatiestolen.
beheren brandmeldcentrale	Het inregelen en beheren van een centrale waar alle signalen van rookmelders, handbrandmelders en andere beveiligingssensoren samenkomen en het voorzien van een gepaste reactie hierop, zoals het activeren van de ontruimingssirenes, sprinklerinstallatie en het op de hoogte brengen van een meldkamer (en brandweer).
Beheren brandmeldcentrale	Het inregelen en beheren van een centrale waar alle signalen van rookmelders, handbrandmelders en andere beveiligingssensoren samenkomen en het voorzien van een gepaste reactie hierop, zoals het activeren van de ontruimingssirenes, sprinklerinstallatie en het op de hoogte brengen van een meldkamer (en brandweer).
Beheren gebouwklimaat	Het regelen van luchtventilatie, warmteregeling, temperatuur binnen een bouwwerk dat onder eigen beheer valt.
beheren gebouwklimaat	Het regelen van luchtventilatie, warmteregeling, temperatuur binnen een bouwwerk dat onder eigen beheer valt.
Beheren gegevensafspraken
beheren gegevensafspraken
Beheren gegevenskwaliteit
beheren gegevenskwaliteit
Beheren gegevenslandschap
beheren gegevenslandschap
beheren groenvoorziening	Het aanleggen en verzorgen van het geheel van de aanplant in een gebeid dan wel het aanbrengen of voorzien van groen dat binnen het beheer van de organisatie valt.
Beheren groenvoorziening	Het aanleggen en verzorgen van het geheel van de aanplant in een gebeid dan wel het aanbrengen of voorzien van groen dat binnen het beheer van de organisatie valt.
Beheren informatie over objecten	Dit bedrijfsproces betreft het registreren en actueel houden van informatie over objecten in de fysieke leefomgeving, teneinde die informatie te gebruiken en beschikbaarstellen voor planvorming en activiteiten.
beheren informatie over objecten	Dit bedrijfsproces betreft het registreren en actueel houden van informatie over objecten in de fysieke leefomgeving, teneinde die informatie te gebruiken en beschikbaarstellen voor planvorming en activiteiten.
Beheren innovatieagenda	Het beschrijven welke innovatie nodig is en welke innovatievragen de komende periode prioriteit hebben binnen een organisatie.
beheren innovatieagenda	Het beschrijven welke innovatie nodig is en welke innovatievragen de komende periode prioriteit hebben binnen een organisatie.
Beheren jacht en visrecht	Het verlenen, toezicht houden en handhaven van jacht- en visvergunningen.
beheren jacht en visrecht	Het verlenen, toezicht houden en handhaven van jacht- en visvergunningen.
beheren kunst	Het verkrijgen, registreren en onderhouden van kunstobjecten.
Beheren kunst	Het verkrijgen, registreren en onderhouden van kunstobjecten.
Beheren leningen	Het afsluiten van nieuwe (kas)geldleningen en het verwerken van de mutaties in het grootboek
beheren leningen	Het afsluiten van nieuwe (kas)geldleningen en het verwerken van de mutaties in het grootboek
Beheren lockers	Het uitgeven en onderhouden van een kluis (veilig achter slot en grendel) die de gebruiker de mogelijkheid biedt om persoonlijke spullen in op te bergen op een centrale plaats.
beheren lockers	Het uitgeven en onderhouden van een kluis (veilig achter slot en grendel) die de gebruiker de mogelijkheid biedt om persoonlijke spullen in op te bergen op een centrale plaats.
beheren metadata
Beheren metadata
beheren meubels/inventaris	Het aanschaffen, onderhouden en faciliteren van meubels/inventaris zoals bureaus, stoelen.
Beheren meubels/inventaris	Het aanschaffen, onderhouden en faciliteren van meubels/inventaris zoals bureaus, stoelen.
beheren noodverlichting	Het beheren van noodverlichting.
Beheren noodverlichting	Het beheren van noodverlichting.
beheren ontruimingsplattegrond	Het opstellen, onderhouden en communiceren van een plattegrond met informatie over bijvoorbeeld: nooduitgangen, vluchtroutes, elementaire brandbestrijdingsmiddelen (zoals blustoestellen, brandmelders) , verzamelplaats en EHBO-middelen.
Beheren ontruimingsplattegrond	Het opstellen, onderhouden en communiceren van een plattegrond met informatie over bijvoorbeeld: nooduitgangen, vluchtroutes, elementaire brandbestrijdingsmiddelen (zoals blustoestellen, brandmelders) , verzamelplaats en EHBO-middelen.
Beheren relaties	Het proces “beheren relaties” is gericht op het opbouwen en onderhouden van de langdurige relaties die het waterschap onderhoudt met onder andere inwoners, gemeenten, provincies, natuur- en landbouworganisaties, belangenbehartigers, bedrijven etc. het uitvoeren van klantcontactbeheer door het behandelen van vragen en meldingen
beheren relaties	Het proces “beheren relaties” is gericht op het opbouwen en onderhouden van de langdurige relaties die het waterschap onderhoudt met onder andere inwoners, gemeenten, provincies, natuur- en landbouworganisaties, belangenbehartigers, bedrijven etc. het uitvoeren van klantcontactbeheer door het behandelen van vragen en meldingen
Beheren sanitaire middelen	Het aankopen en beheren van sanitair gerelateerde middelen zoals douche, toilet.
beheren sanitaire middelen	Het aankopen en beheren van sanitair gerelateerde middelen zoals douche, toilet.
Beheren sleutels	Het uitgeven en registreren van sleutels voor toegang tot terreinen en gebouwen die onder het beheer en/of gebruik vallen van de organisatie
beheren sleutels	Het uitgeven en registreren van sleutels voor toegang tot terreinen en gebouwen die onder het beheer en/of gebruik vallen van de organisatie
beheren van borgstellingen	Het beheren van bankgaranties van derden
Beheren van borgstellingen	Het beheren van bankgaranties van derden
beheren van financiële dimensies	Het creëren en aanpassen van financiële dimensies, zoals kostenplaatsen en kostensoorten.
Beheren van financiële dimensies	Het creëren en aanpassen van financiële dimensies, zoals kostenplaatsen en kostensoorten.
Beheren van transitorische posten	Het administreren van schulden voor ontvangen diensten wanneer de betaling nog moet worden gedaan, of zijn vooruitbetaalde kosten die betrekking hebben op een latere periode.
beheren van transitorische posten	Het administreren van schulden voor ontvangen diensten wanneer de betaling nog moet worden gedaan, of zijn vooruitbetaalde kosten die betrekking hebben op een latere periode.
Beheren vaste activa	Het administreren van de bezittingen van een onderneming, die voor langere tijd in gebruik zijn.
beheren vaste activa	Het administreren van de bezittingen van een onderneming, die voor langere tijd in gebruik zijn.
beheren vastgoed
Beheren vastgoed
beheren verbonden partijen & samenwerkingsverbanden	Dit proces is gericht op: de werkzaamheden vanuit een bestuurlijk en financieel belang in een verbonden partij om deze efficient en effectief te laten functioneren in het belang van het waterschap. de samenwerking met partijen in de keten zoals gemeenten en andere overheden in het kader van bijvoorbeeld de omgevingswet.
Beheren verbonden partijen & samenwerkingsverbanden	Dit proces is gericht op: de werkzaamheden vanuit een bestuurlijk en financieel belang in een verbonden partij om deze efficient en effectief te laten functioneren in het belang van het waterschap. de samenwerking met partijen in de keten zoals gemeenten en andere overheden in het kader van bijvoorbeeld de omgevingswet.
beheren verzekeringen	Het sluiten en beheren van overeenkomsten tussen verzekeraar en verzekerde waarbij de eerste tegen betaling een risico op zich neemt.
Beheren verzekeringen	Het sluiten en beheren van overeenkomsten tussen verzekeraar en verzekerde waarbij de eerste tegen betaling een risico op zich neemt.
beheren vooraad	Het beheren van de in- en uitgaande goederenstroom vanuit eigen voorraden of die van een klant.
Beheren vooraad	Het beheren van de in- en uitgaande goederenstroom vanuit eigen voorraden of die van een klant.
Beheren voorschotten	Administreren van vooruit ontvangen bedragen (bijv. uit subsidies).
beheren voorschotten	Administreren van vooruit ontvangen bedragen (bijv. uit subsidies).
Beheren wagenpark	Het aanschaffen en faciliteren van lease/leen en- poolautos en het zorg dragen voor o.a. bestickering en een autoreserveringssysteem.
beheren wagenpark	Het aanschaffen en faciliteren van lease/leen en- poolautos en het zorg dragen voor o.a. bestickering en een autoreserveringssysteem.
beheren waterkering	De uitkkomst van de monitoring kan zijn dat er geen dijkversterking hoeft plaats te vinden maar wel extra onderhoud of inspectie.
Beheren waterkering	De uitkkomst van de monitoring kan zijn dat er geen dijkversterking hoeft plaats te vinden maar wel extra onderhoud of inspectie.
behoefte aan regievoering onderkend
Behoefte aan regievoering onderkend
bekendmaken besluit maatwerkvoorschriften	Publiceren, leveren aan initiatiefnemer, indien van toepassing.
Bekendmaken besluit maatwerkvoorschriften	Publiceren, leveren aan initiatiefnemer, indien van toepassing.
bekendmaken besluit vergunningaanvraag	Leveren, publiceren besluit en informeren belanghebbenden.
Bekendmaken besluit vergunningaanvraag	Leveren, publiceren besluit en informeren belanghebbenden.
bekendmaken instructie	Versturen instructie naar ontvangend bestuursorgaan, bekendmaken, informeren belanghebbenden.
Bekendmaken instructie	Versturen instructie naar ontvangend bestuursorgaan, bekendmaken, informeren belanghebbenden.
Bekendmaken omgevingsvisie	Publiceren van de omgevingsvisie en informeren van belanghebbenden.
bekendmaken omgevingsvisie	Publiceren van de omgevingsvisie en informeren van belanghebbenden.
Bekendmaken programma	Publiceren van het programma en informeren van belanghebbenden.
bekendmaken programma	Publiceren van het programma en informeren van belanghebbenden.
bekendmaken projectbesluit	Publiceren van projectbesluit en informeren van belanghebbenden, aanleveren (toepasbare) regels aan het DSO.
Bekendmaken projectbesluit	Publiceren van projectbesluit en informeren van belanghebbenden, aanleveren (toepasbare) regels aan het DSO.
bekendmaken reactie op bezwaar	Versturen besluit, publiceren, informeren belanghebbenden.
Bekendmaken reactie op bezwaar	Versturen besluit, publiceren, informeren belanghebbenden.
bekendmaken resultaat opsporen	Versturen resultaat aan betrokkene en belanghebbenden, versturen verzoek voor vervolgactie.
Bekendmaken resultaat opsporen	Versturen resultaat aan betrokkene en belanghebbenden, versturen verzoek voor vervolgactie.
Bekendmaken resultaat toezichthouden	Informeren betrokkene, indiener verzoek en andere belanghebbenden over resultaat toezicht.
bekendmaken resultaat toezichthouden	Informeren betrokkene, indiener verzoek en andere belanghebbenden over resultaat toezicht.
Bekendmaken sanctie	Versturen sanctie aan overtreder, afschriften aan ketenpartners en andere belanghebbenden, evt. registratie bij kadaster.
bekendmaken sanctie	Versturen sanctie aan overtreder, afschriften aan ketenpartners en andere belanghebbenden, evt. registratie bij kadaster.
bekendmaking besluit	Belanghebbende bestuursorganen kunnen na bekendmaking van een besluit bezwaar (als het besluit tot stand is gekomen via een reguliere procedure) of beroep (als het besluit tot stand is gekomen via een uitgebreide procedure) aantekenen.
Bekendmaking besluit	Belanghebbende bestuursorganen kunnen na bekendmaking van een besluit bezwaar (als het besluit tot stand is gekomen via een reguliere procedure) of beroep (als het besluit tot stand is gekomen via een uitgebreide procedure) aantekenen.
bekendmaking buitenbehandelingstelling	De bekendmakingen in het proces kunnen aanleiding zijn voor andere bestuursorganen om actie te ondernemen.
Bekendmaking buitenbehandelingstelling	De bekendmakingen in het proces kunnen aanleiding zijn voor andere bestuursorganen om actie te ondernemen.
bekendmaking correctie brondata
Bekendmaking correctie brondata
Bekendmaking monitoringrapportage	Monitoringrapportages kunnen voor ketenpartners waardevolle informatie bevatten die aanleidin zijn tot het nemen van actie door die ketenpartner.
bekendmaking monitoringrapportage	Monitoringrapportages kunnen voor ketenpartners waardevolle informatie bevatten die aanleidin zijn tot het nemen van actie door die ketenpartner.
Bekendmaking vergunningaanvraag	De bekendmakingen in het proces kunnen aanleiding zijn voor andere bestuursorganen om actie te ondernemen.
bekendmaking vergunningaanvraag	De bekendmakingen in het proces kunnen aanleiding zijn voor andere bestuursorganen om actie te ondernemen.
Bekendmakingpublicatiefunctionaliteit
bekendmakingpublicatiefunctionaliteit
Belanghebbende	Een actor die (nadelige) invloed ondervindt van het initiatief van een ander of een besluit van een overheid
belanghebbende	Een actor die (nadelige) invloed ondervindt van het initiatief van een ander of een besluit van een overheid
Belanghebbenden
belanghebbenden
Belastingen	Groepering van bedrijfsobjecten die betrekking hebben op belastingen.
belastingen	Groepering van bedrijfsobjecten die betrekking hebben op belastingen.
belastingencomponent	Component voor het heffen en innen van waterschapsbelastingen en het invorderen en kwijtschelden van publiekrechtelijke en eventueel ook privaatrechtelijke vorderingen.
Belastingencomponent	Component voor het heffen en innen van waterschapsbelastingen en het invorderen en kwijtschelden van publiekrechtelijke en eventueel ook privaatrechtelijke vorderingen.
Belastingheffing	Het genereren van de primaire financiële middelen voor het uitvoeren van de taken middels het opleggen van aanslagen aan burgers en bedrijven.
belastingheffing	Het genereren van de primaire financiële middelen voor het uitvoeren van de taken middels het opleggen van aanslagen aan burgers en bedrijven.
belastingvaststelling	Het vaststellen van de door burgers en bedrijven te betalen belastingsom via de kostentoedelingsverordening
Belastingvaststelling	Het vaststellen van de door burgers en bedrijven te betalen belastingsom via de kostentoedelingsverordening
Beleid en architectuur	Het vertalen van de strategie in meer concrete doelstellingen, uitgangspunten en plannen.
beleid en architectuur	Het vertalen van de strategie in meer concrete doelstellingen, uitgangspunten en plannen.
beleid- en regelopsteller	Verantwoordelijkheid voor het opstellen van beleid met de daarbij behorende regels voor beheer en ontwikkeling van de fysieke leefomgeving. (bron: GEMMA)
Beleid- en regelopsteller	Verantwoordelijkheid voor het opstellen van beleid met de daarbij behorende regels voor beheer en ontwikkeling van de fysieke leefomgeving. (bron: GEMMA)
Beleids- en planvorming	Het opstellen van beleid, het vertalen in meerjarenplannen met voorgestelde programma's en projecten en het evalueren van de beleidseffecten.
beleids- en planvorming	Het opstellen van beleid, het vertalen in meerjarenplannen met voorgestelde programma's en projecten en het evalueren van de beleidseffecten.
Beleidsdoorwerking
beleidsdoorwerking
beleidsdoorwerking	Verplicht als gevolg van beleidsdoorwerking vanuit EU, Rijk, provincie of waterschap.
Beleidsdoorwerking	Verplicht als gevolg van beleidsdoorwerking vanuit EU, Rijk, provincie of waterschap.
beleidsdoorwerking in programma	Verplicht als gevolg van beleidsdoorwerking vanuit EU, Rijk, provincie of waterschap.
Beleidsdoorwerking in programma	Verplicht als gevolg van beleidsdoorwerking vanuit EU, Rijk, provincie of waterschap.
beleidsmaker	Neemt belangrijkste beslissingen of bereidt beslissingen voor in de verschillende domeinen die betrekking hebben op het omgevingsbeleid.
Beleidsmaker	Neemt belangrijkste beslissingen of bereidt beslissingen voor in de verschillende domeinen die betrekking hebben op het omgevingsbeleid.
beleidsontwikkeling regelgeving en beheer	Opstellen van beleid en het communiceren hierover.
Beleidsontwikkeling regelgeving en beheer	Opstellen van beleid en het communiceren hierover.
beleidsuitvoerder	Geeft uitvoering aan activiteiten binnen het opgestelde beleid. Stelt projectplannen en beleidsadviezen op.
Beleidsuitvoerder	Geeft uitvoering aan activiteiten binnen het opgestelde beleid. Stelt projectplannen en beleidsadviezen op.
Beleidsverantwoordelijke	De betrokken overheid die gelet op haar publiekrechtelijke taken en bevoegdheden het meest betrokken is. Binnen een waterschap wordt rol toegekend aan beleidsverantwoordelijke portefeuillehouders.
beleidsverantwoordelijke	De betrokken overheid die gelet op haar publiekrechtelijke taken en bevoegdheden het meest betrokken is. Binnen een waterschap wordt rol toegekend aan beleidsverantwoordelijke portefeuillehouders.
Beoordelen en toetsen aan normen	Toetsen aan de wettelijke normen (incl. beheerdersoordeel).
beoordelen en toetsen aan normen	Toetsen aan de wettelijke normen (incl. beheerdersoordeel).
Beoordelen terugmelding	Onderzoeken of desbetreffende gegevens inderdaad onjuist zijn, en of correctie nodig/gewenst is.
beoordelen terugmelding	Onderzoeken of desbetreffende gegevens inderdaad onjuist zijn, en of correctie nodig/gewenst is.
bepalen afwegingskaders samenwerking	Vaststellen onder welke voorwaarden een samenwerking met samenwerkingspartners kan worden aangegaan.
Bepalen afwegingskaders samenwerking	Vaststellen onder welke voorwaarden een samenwerking met samenwerkingspartners kan worden aangegaan.
bepalen doelen	Het vaststellen van de situatie die de organisatie wil verwezenlijken.
Bepalen doelen	Het vaststellen van de situatie die de organisatie wil verwezenlijken.
Bepalen en monitoren Kritische Prestatieindicatoren (KPI's)	Het vaststellen en meten van de variabelen om de prestaties van een bedrijf, merk of product te analyseren, die doorslaggevend zijn voor het behalen een voorafgesteld doel.
bepalen en monitoren kritische prestatieindicatoren (kpi's)	Het vaststellen en meten van de variabelen om de prestaties van een bedrijf, merk of product te analyseren, die doorslaggevend zijn voor het behalen een voorafgesteld doel.
bepalen en monitoren prestatieindicatoren (pi's)	Het vaststellen en meten van de variabelen om de prestaties van een bedrijf, merk of product te analyseren.
Bepalen en monitoren prestatieindicatoren (PI's)	Het vaststellen en meten van de variabelen om de prestaties van een bedrijf, merk of product te analyseren.
bepalen kritische succesfactoren	Het vaststellen van de factoren die beslissend zijn voor het al dan niet behalen van een vooraf gesteld doel.
Bepalen kritische succesfactoren	Het vaststellen van de factoren die beslissend zijn voor het al dan niet behalen van een vooraf gesteld doel.
Bepalen kwaliteitsnorm	Vaststellen van het niveau van kwaliteit dat men wil bereiken.
bepalen kwaliteitsnorm	Vaststellen van het niveau van kwaliteit dat men wil bereiken.
bepalen mogelijkheden en grenzen	Overleg (eventueel herhaald) met initiatiefnemer (“vooroverleg”) en andere belanghebbende bestuursorganen, onderzoek mogelijkheden/grenzen.
Bepalen mogelijkheden en grenzen	Overleg (eventueel herhaald) met initiatiefnemer (“vooroverleg”) en andere belanghebbende bestuursorganen, onderzoek mogelijkheden/grenzen.
bepalen organisatievolwassenheid	Het vaststellen en sturen op het gewenste volwassenheidsniveau van enterprise architectuur binnen de organisatie .
Bepalen organisatievolwassenheid	Het vaststellen en sturen op het gewenste volwassenheidsniveau van enterprise architectuur binnen de organisatie .
Bepalen randvoorwaarden	Bepalen en beschrijven van richtinggevende uitspraken/kaders, standaarden, regels, richtlijnen, schema's die richting geven aan de ontwikkeling van processen, organisatorische inrichting, informatievoorziening en technische infrastructuur van een organisatie, met de focus op samenhang.
bepalen randvoorwaarden	Bepalen en beschrijven van richtinggevende uitspraken/kaders, standaarden, regels, richtlijnen, schema's die richting geven aan de ontwikkeling van processen, organisatorische inrichting, informatievoorziening en technische infrastructuur van een organisatie, met de focus op samenhang.
Bepalen regievoerder	Vooraan in het proces wordt bepaald welk bevoegd gezag het proces gaat coördineren. Dit wordt in onderling overleg bepaald voor zover er geen bepalende (wettelijke) richtlijnen zijn.
bepalen regievoerder	Vooraan in het proces wordt bepaald welk bevoegd gezag het proces gaat coördineren. Dit wordt in onderling overleg bepaald voor zover er geen bepalende (wettelijke) richtlijnen zijn.
bepalen samenwerkingspartners	Het identificeren en selecteren van partners ten behoeve van (keten)samenwerking op strategisch niveau.
Bepalen samenwerkingspartners	Het identificeren en selecteren van partners ten behoeve van (keten)samenwerking op strategisch niveau.
Bepalen scope	Vaststellen van de scope van een project
bepalen scope	Vaststellen van de scope van een project
Berekenen omslagrente	Op basis van de rentekosten en de investeringen bepalen welk percentage wordt gebruikt voor de doorberekening van de kapitaallasten.
berekenen omslagrente	Op basis van de rentekosten en de investeringen bepalen welk percentage wordt gebruikt voor de doorberekening van de kapitaallasten.
beroep afgehandeld
Beroep afgehandeld
Beschrijven alternatieven en keuze maken oplossing	Op basis van het programma van eisen worden (alle) mogelijke oplossingen geïnventariseerd en beschreven en beoordeeld op grond van vooraf opgestelde beoordelingscriteria. Uit deze oplossingen wordt er één gekozen waarmee het ontwerpproces wordt vervolgd.
beschrijven alternatieven en keuze maken oplossing	Op basis van het programma van eisen worden (alle) mogelijke oplossingen geïnventariseerd en beschreven en beoordeeld op grond van vooraf opgestelde beoordelingscriteria. Uit deze oplossingen wordt er één gekozen waarmee het ontwerpproces wordt vervolgd.
Besluiten instemming	Besluitvorming.
besluiten instemming	Besluitvorming.
Besluiten instructie	Besluitvorming op bestuurlijk niveau.
besluiten instructie	Besluitvorming op bestuurlijk niveau.
besluiten maatwerkvoorschriften	Besluiten over maatwerkvoorschriften indien van toepassing.
Besluiten maatwerkvoorschriften	Besluiten over maatwerkvoorschriften indien van toepassing.
besluiten omgevingsvisie	Uitvoeren van een uniforme openbare voorbereidingsprocedure en vaststelling via besluit.
Besluiten omgevingsvisie	Uitvoeren van een uniforme openbare voorbereidingsprocedure en vaststelling via besluit.
Besluiten op bezwaar	Besluiten op ambtelijk of bestuurlijk niveau.
besluiten op bezwaar	Besluiten op ambtelijk of bestuurlijk niveau.
Besluiten programma	Uitvoeren van een uniforme openbare voorbereidingsprocedure en vaststelling via besluit.
besluiten programma	Uitvoeren van een uniforme openbare voorbereidingsprocedure en vaststelling via besluit.
besluiten projectbesluit	Uitvoeren uniforme openbare voorbereidingsprocedure, goedkeuring Rijk/provincie, vaststelling via besluit.
Besluiten projectbesluit	Uitvoeren uniforme openbare voorbereidingsprocedure, goedkeuring Rijk/provincie, vaststelling via besluit.
besluiten reactie op besluit ander bestuursorgaan	Besluitvorming op bestuurlijk niveau.
Besluiten reactie op besluit ander bestuursorgaan	Besluitvorming op bestuurlijk niveau.
Besluiten sanctie	Opstellen definitieve sanctie, vaststelling via besluit.
besluiten sanctie	Opstellen definitieve sanctie, vaststelling via besluit.
besluiten vergunningaanvraag	Nemen besluit op ambtelijk of eventueel bestuurlijk niveau.
Besluiten vergunningaanvraag	Nemen besluit op ambtelijk of eventueel bestuurlijk niveau.
Bestekkencomponent	Component voor het maken van bestekken voor nieuwbouw en onderhoud van assets.
bestekkencomponent	Component voor het maken van bestekken voor nieuwbouw en onderhoud van assets.
bestelling	Het bestellen van middelen bij een leverancier.
Bestelling	Het bestellen van middelen bij een leverancier.
bestrijden ongedierte	Het bestrijden van kleine dieren op terreinen en in gebouwen die onder het beheer van de organisatie vallen en die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid en een plaag kunnen vormen.
Bestrijden ongedierte	Het bestrijden van kleine dieren op terreinen en in gebouwen die onder het beheer van de organisatie vallen en die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid en een plaag kunnen vormen.
Besturende bedrijfsfuncties	De besturende bedrijfsfuncties zijn ervoor verantwoordelijk dat door het plannen, doen uitvoeren, verantwoorden en bijsturen/gericht beïnvloeden van activiteiten de doelstellingen van het waterschap gerealiseerd worden.
besturende bedrijfsfuncties	De besturende bedrijfsfuncties zijn ervoor verantwoordelijk dat door het plannen, doen uitvoeren, verantwoorden en bijsturen/gericht beïnvloeden van activiteiten de doelstellingen van het waterschap gerealiseerd worden.
Bestuurlijke uitgangspunten
bestuurlijke uitgangspunten
Bestuursakkoord Water	In het Bestuursakkoord Water (2011) hebben overheden en waterleidingbedrijven afspraken gemaakt over verbetering van de organisatie van het waterbeheer. Deze afspraken leiden tot meer transparantie, duidelijke verantwoordelijkheden, minder bestuurlijke drukte, optimalisatie in transport en zuivering van afvalwater, een beheersbaar programma voor de waterkeringen en het realiseren van slimme samenwerkingsvormen.
bestuursakkoord water	In het Bestuursakkoord Water (2011) hebben overheden en waterleidingbedrijven afspraken gemaakt over verbetering van de organisatie van het waterbeheer. Deze afspraken leiden tot meer transparantie, duidelijke verantwoordelijkheden, minder bestuurlijke drukte, optimalisatie in transport en zuivering van afvalwater, een beheersbaar programma voor de waterkeringen en het realiseren van slimme samenwerkingsvormen.
bestuursinformatiecomponent	Component voor ondersteuning van het politieke proces binnen een waterschap. Hiermee worden bestuurs- en commissieagenda's, verslagen en overige bestuursdocumenten bijgehouden, geordend, op het internet gepubliceerd en doorzoekbaar gemaakt met zoektechnologie en notificatiediensten, en discussiefora ondersteund.
Bestuursinformatiecomponent	Component voor ondersteuning van het politieke proces binnen een waterschap. Hiermee worden bestuurs- en commissieagenda's, verslagen en overige bestuursdocumenten bijgehouden, geordend, op het internet gepubliceerd en doorzoekbaar gemaakt met zoektechnologie en notificatiediensten, en discussiefora ondersteund.
bestuursondersteuning	Administratieve en planmatige ondersteuning van het besluitvormingsproces van bestuur en hoger management.
Bestuursondersteuning	Administratieve en planmatige ondersteuning van het besluitvormingsproces van bestuur en hoger management.
Betaande asset
betaande asset
Beveiligde connectie	Vanuit de virtuele netwerkinrichting zijn beveiligde connecties mogelijk met: • Microsoft 365 (als de IaaS onder de Enterprise Agreement afgenomen wordt van Microsoft, zal dit in dezelfde omgeving zitten) • SaaS-diensten • Andere cloud-diensten • On-Prem datacenters Deze verbindingen zijn, net als het interne netwerk, gescript. Hierdoor is standaardisatie en veiligheid goed te garanderen. Voor de verschillende connecties worden standaarden gedefinieerd (inrichting van switches, firewalls, etc.) die door scripts afgedwongen worden.
beveiligde connectie	Vanuit de virtuele netwerkinrichting zijn beveiligde connecties mogelijk met: • Microsoft 365 (als de IaaS onder de Enterprise Agreement afgenomen wordt van Microsoft, zal dit in dezelfde omgeving zitten) • SaaS-diensten • Andere cloud-diensten • On-Prem datacenters Deze verbindingen zijn, net als het interne netwerk, gescript. Hierdoor is standaardisatie en veiligheid goed te garanderen. Voor de verschillende connecties worden standaarden gedefinieerd (inrichting van switches, firewalls, etc.) die door scripts afgedwongen worden.
beveiliging bedrijfsvoering
Beveiliging bedrijfsvoering
beveiligings- en privacycomponent	Component voor het vastleggen, implementeren en beheren van informatiebeveiligings- en privacymaatregelen.
Beveiligings- en privacycomponent	Component voor het vastleggen, implementeren en beheren van informatiebeveiligings- en privacymaatregelen.
Bevoegd gezag	Bestuursorganen die besluiten nemen (regels opstellen waarbinnen gebruikers moeten werken en beleid maken). Ook beoordelen en besluiten ze of aangevraagde, vergunde, gemelde en gerealiseerde initiatieven binnen de regels passen/blijven. Bevoegd gezagen kunnen voor de uitvoering taken beleggen bij omgevingsdiensten en andere organisaties. Specialisaties zijn: beleidsmaker, beleidsuitvoerder en beleidsverantwoordelijke.
bevoegd gezag	Bestuursorganen die besluiten nemen (regels opstellen waarbinnen gebruikers moeten werken en beleid maken). Ook beoordelen en besluiten ze of aangevraagde, vergunde, gemelde en gerealiseerde initiatieven binnen de regels passen/blijven. Bevoegd gezagen kunnen voor de uitvoering taken beleggen bij omgevingsdiensten en andere organisaties. Specialisaties zijn: beleidsmaker, beleidsuitvoerder en beleidsverantwoordelijke.
Bewaken en bijstellen gemaakte afspraken	Controleren of de uitvoering van de afgesproken taken op schema ligt en of de inhoudelijke afstemming plaatsvindt en effectief is. Eventueel bijstellen van de planning als dat noodzakelijk is.
bewaken en bijstellen gemaakte afspraken	Controleren of de uitvoering van de afgesproken taken op schema ligt en of de inhoudelijke afstemming plaatsvindt en effectief is. Eventueel bijstellen van de planning als dat noodzakelijk is.
bezwaar behandeld
Bezwaar behandeld
Bezwaar ontvangen	Een bezwaarschrift ingediend naar aanleiding van een eerder genomen besluit.
bezwaar ontvangen	Een bezwaarschrift ingediend naar aanleiding van een eerder genomen besluit.
Bezwaar- en beroepcomponent	Component die het proces rondom het indienen van bezwaren en beroepen ondersteunt.
bezwaar- en beroepcomponent	Component die het proces rondom het indienen van bezwaren en beroepen ondersteunt.
bezwaarbehandeling	Het indienen van bezwaren op genomen besluiten, met als doel het desbetreffende besluit terug te laten draaien.
Bezwaarbehandeling	Het indienen van bezwaren op genomen besluiten, met als doel het desbetreffende besluit terug te laten draaien.
bijwonen zitting	Opstellen pleitnota, bijwonen zitting en houden pleidooi, evt. alternatieve oplossing onderzoeken (schikking).
Bijwonen zitting	Opstellen pleitnota, bijwonen zitting en houden pleidooi, evt. alternatieve oplossing onderzoeken (schikking).
BIV-classificatie	Een indeling die binnen de informatiebeveiliging wordt gehanteerd, waarbij de beschikbaarheid (continuïteit), de integriteit (betrouwbaarheid) en de vertrouwelijkheid (exclusiviteit) van informatie en systemen wordt aangegeven.
biv-classificatie	Een indeling die binnen de informatiebeveiliging wordt gehanteerd, waarbij de beschikbaarheid (continuïteit), de integriteit (betrouwbaarheid) en de vertrouwelijkheid (exclusiviteit) van informatie en systemen wordt aangegeven.
Blade servers	Een computersysteem dat gebouwd is op het leveren van processing-capaciteit, geheugen en fysieke opslag. Deze systemen zijn dus ontdaan van alle "toeters en bellen" voor persoonlijk gebruik.
blade servers	Een computersysteem dat gebouwd is op het leveren van processing-capaciteit, geheugen en fysieke opslag. Deze systemen zijn dus ontdaan van alle "toeters en bellen" voor persoonlijk gebruik.
boeken kapitaallasten	Op basis van omslagrente en afschrijvingstermijn van investeringen boekingen in het grootboek maken.
Boeken kapitaallasten	Op basis van omslagrente en afschrijvingstermijn van investeringen boekingen in het grootboek maken.
Boeken van interne doorbelastingen	Op basis van de procentuele verdeling die is vastgesteld de niet direct toerekenbare kosten verdelen over de programma's
boeken van interne doorbelastingen	Op basis van de procentuele verdeling die is vastgesteld de niet direct toerekenbare kosten verdelen over de programma's
Boringen- en sonderingeninformatiecomponent	Component voor het beheren, analyseren en presenteren van boringen- en sonderingeninformatie
boringen- en sonderingeninformatiecomponent	Component voor het beheren, analyseren en presenteren van boringen- en sonderingeninformatie
bouw en inrichting vaarwegennet	Het tijdig uit laten voeren van vernieuwingen in het vaarwegennet.
Bouw en inrichting vaarwegennet	Het tijdig uit laten voeren van vernieuwingen in het vaarwegennet.
bouw en inrichting waterkering	Het tijdig uit laten voeren van vernieuwingen van waterkeringen
Bouw en inrichting waterkering	Het tijdig uit laten voeren van vernieuwingen van waterkeringen
bouw en inrichting waterketen	Het tijdig uit( laten )voeren van vernieuwingen in de waterketen
Bouw en inrichting waterketen	Het tijdig uit( laten )voeren van vernieuwingen in de waterketen
bouw en inrichting watersysteem	Het tijdig uit laten voeren van vernieuwingen van het watersysteem
Bouw en inrichting watersysteem	Het tijdig uit laten voeren van vernieuwingen van het watersysteem
Bouw en inrichting wegennet	Het tijdig uit laten voeren van vernieuwingen in het wegennet.
bouw en inrichting wegennet	Het tijdig uit laten voeren van vernieuwingen in het wegennet.
Bouwen en inrichten assets	De (projectmatig) uitgevoerde werkzaamheden waarmee assets worden gerealiseerd voor het efficiënt en doelmatig uitvoeren van het beheer van het watersysteem, waterkeringen, de waterketen en (vaar)wegen. Het betreffen de werkzaamheden van projectstart tot en met nazorg inclusief eventuele uitbestede werkzaamheden.
bouwen en inrichten assets	De (projectmatig) uitgevoerde werkzaamheden waarmee assets worden gerealiseerd voor het efficiënt en doelmatig uitvoeren van het beheer van het watersysteem, waterkeringen, de waterketen en (vaar)wegen. Het betreffen de werkzaamheden van projectstart tot en met nazorg inclusief eventuele uitbestede werkzaamheden.
bouwen en inrichten assets waterkering	Het ontwerpen en versterken van de dijken.
Bouwen en inrichten assets waterkering	Het ontwerpen en versterken van de dijken.
Bouwen en inrichten assets waterketen	Het plannen, ontwerpen en realiseren van assets in de waterketen op basis van prognoses, het afvalwaterketenplan en verbetervoorstellen, Voor het ontwerp wordt een projectteam opgericht. Een vertegenwoordiger van beheer maakt onderdeel uit van het projectteam, om de ervaring vanuit het beheer in te brengen bij het ontwerp.
bouwen en inrichten assets waterketen	Het plannen, ontwerpen en realiseren van assets in de waterketen op basis van prognoses, het afvalwaterketenplan en verbetervoorstellen, Voor het ontwerp wordt een projectteam opgericht. Een vertegenwoordiger van beheer maakt onderdeel uit van het projectteam, om de ervaring vanuit het beheer in te brengen bij het ontwerp.
Bouwen en inrichten assets watersysteem	Het tijdig uit laten voeren van vernieuwingen van assets watersysteem
bouwen en inrichten assets watersysteem	Het tijdig uit laten voeren van vernieuwingen van assets watersysteem
Bouwen en inrichten behoefte
bouwen en inrichten behoefte
bp01: ons waterschap biedt de klant een goede informatiepositie	Stelling: Ons waterschap biedt de klant een goede informatiepositie. Rationale: Een goede informatiepositie is voor klanten cruciaal om snel en gemakkelijk hun weg te vinden binnen de overheid. Het zorgt er ook voor dat zij de verantwoordelijkheid kunnen nemen die in toenemende mate van hen wordt verwacht vanuit een nieuw evenwicht tussen samenleving en overheid. Dat gaat niet alleen over het ontvangen van informatie; het gaat ook over het aan het stuur zetten van de klant omtrent het gebruik van zijn gegevens. Klanten moeten in staat zijn incorrecte registratie van hun gegevens te signaleren zodat ze voor zichzelf op kunnen komen. Implicaties: Klanten hebben laagdrempelig toegang tot een actueel en correct beeld van alle voor hen relevante gegevens waarover ons waterschap beschikt, zoals: * algemene informatie over producten en diensten; de wet- en regelgeving waaraan zij moeten voldoen; hun eigen gegevens (incl. hun inhoudelijke dossiers en gegevens in sectorale registraties); de status van hun lopende zaken; de gegevens die zijn gebruikt om tot een besluit te komen en de regels die daarbij zijn gehanteerd (traceerbaarheid); ** wie hun gegevens heeft ingezien en wat het waterschap met gegevens heeft gedaan (transparantiebeginsel). * Medewerkers hebben minimaal toegang tot dezelfde informatie als klanten (voor zover dat relevant is voor de uitoefening van hun taak). * Informatie is niet versnipperd over allerlei loketten en applicaties, maar geïntegreerd en zo nodig geaggregeerd beschikbaar. * Alle verzoeken van klanten die gevolgd moeten worden, worden geregistreerd als zaak en wijzigingen in de status worden op een centrale plaats geregistreerd. * Klanten geven expliciete toestemming voor het gebruik van hun eigen gegevens door het waterschap of samenwerkingspartners voor taken waarvoor geen expliciete wettelijke grondslag bestaat. * Klanten hebben de mogelijkheid om onjuistheden in hun gegevens te corrigeren of te laten corrigeren of om de gegevens te laten verwijderen (voor zover dit wettelijk kan). * Klanten worden proactief door het waterschap geïnformeerd over zaken waarvan zij hebben aangegeven dat zij daarover geïnformeerd willen worden. * Klanten hebben, binnen de kaders van wet- en regelgeving, het recht om vergeten te worden.
BP01: Ons waterschap biedt de klant een goede informatiepositie	Stelling: Ons waterschap biedt de klant een goede informatiepositie. Rationale: Een goede informatiepositie is voor klanten cruciaal om snel en gemakkelijk hun weg te vinden binnen de overheid. Het zorgt er ook voor dat zij de verantwoordelijkheid kunnen nemen die in toenemende mate van hen wordt verwacht vanuit een nieuw evenwicht tussen samenleving en overheid. Dat gaat niet alleen over het ontvangen van informatie; het gaat ook over het aan het stuur zetten van de klant omtrent het gebruik van zijn gegevens. Klanten moeten in staat zijn incorrecte registratie van hun gegevens te signaleren zodat ze voor zichzelf op kunnen komen. Implicaties: Klanten hebben laagdrempelig toegang tot een actueel en correct beeld van alle voor hen relevante gegevens waarover ons waterschap beschikt, zoals: * algemene informatie over producten en diensten; de wet- en regelgeving waaraan zij moeten voldoen; hun eigen gegevens (incl. hun inhoudelijke dossiers en gegevens in sectorale registraties); de status van hun lopende zaken; de gegevens die zijn gebruikt om tot een besluit te komen en de regels die daarbij zijn gehanteerd (traceerbaarheid); ** wie hun gegevens heeft ingezien en wat het waterschap met gegevens heeft gedaan (transparantiebeginsel). * Medewerkers hebben minimaal toegang tot dezelfde informatie als klanten (voor zover dat relevant is voor de uitoefening van hun taak). * Informatie is niet versnipperd over allerlei loketten en applicaties, maar geïntegreerd en zo nodig geaggregeerd beschikbaar. * Alle verzoeken van klanten die gevolgd moeten worden, worden geregistreerd als zaak en wijzigingen in de status worden op een centrale plaats geregistreerd. * Klanten geven expliciete toestemming voor het gebruik van hun eigen gegevens door het waterschap of samenwerkingspartners voor taken waarvoor geen expliciete wettelijke grondslag bestaat. * Klanten hebben de mogelijkheid om onjuistheden in hun gegevens te corrigeren of te laten corrigeren of om de gegevens te laten verwijderen (voor zover dit wettelijk kan). * Klanten worden proactief door het waterschap geïnformeerd over zaken waarvan zij hebben aangegeven dat zij daarover geïnformeerd willen worden. * Klanten hebben, binnen de kaders van wet- en regelgeving, het recht om vergeten te worden.
bp02: ons waterschap denkt vanuit de positie van de klant	Stelling: Ons waterschap denkt vanuit de positie van de klant Rationale: Het waterschap is er voor burgers en bedrijven en zorgt ervoor dat deze de dienstverlening krijgen die ze kunnen verwachten. Zij kunnen immers niet zomaar naar een andere aanbieder als zij niet tevreden zijn. De administratieve lasten voor deze klanten moeten daarbij zoveel mogelijk worden beperkt. Klanten stellen steeds hogere eisen aan de kwaliteit van de dienstverlening van waterschappen. Diensten moeten aansluiten bij de klantbehoefte en klanten zouden geen hinder moeten ondervinden van de interne organisatie van waterschappen en andere overheidsorganisaties waarmee het waterschap samenwerkt. Anderzijds wordt ook van klanten verwacht dat ze waar mogelijk zelf verantwoordelijkheid nemen. Daarnaast zijn burgers en bedrijven niet alleen maar klant;met een aantal waterschapstaken krijgen zij ongevraagd te maken zoals handhaving. Implicaties: Ons waterschap heeft een goed beeld van klantbehoeften die bestaan, onder andere door pro-actief te onderzoeken wat er leeft in de maatschappij (bijvoorbeeld via sociale media) en door klanten te vragen hoe zij de dienstverlening ervaren. Ons waterschap vertelt klanten duidelijk wat er van hen verwacht wordt en ondersteunt klanten bij het helder krijgen van hun vraag. * Medewerkers hebben alle voor hen relevante en toegankelijke informatie over klanten beschikbaar, inclusief informatie over hun contact met de gemeente en hun lopende en afgeronde zaken. * Diensten worden ontwikkeld vanuit het perspectief van, en in samenwerking met klanten. * Diensten zijn eenvoudig vindbaar (bijv. snel te vinden op website) en laagdrempelig toegankelijk. * Klanten wordt op relevante momenten gevraagd om hun voorkeuren en specifieke wensen en daarmee wordt rekening gehouden bij de diensten die worden geleverd. * Klanten wordt niet gevraagd naar gegevens die de gemeente zelf al beschikbaar heeft of die toegankelijk zijn voor het waterschap (m.u.v. gegevens om zichzelf te identificeren). * Wanneer het waterschap een dienst realiseert in samenwerking met andere (overheids)organisaties dan ervaren klanten een geïntegreerde dienst. * Bij de inrichting van processen en systemen wordt in eerste instantie vanuit de meerwaarde en behoefte voor de klant geredeneerd, voordat wordt gedacht in termen van oplossingen. * De waterschapsinformatievoorziening is nadrukkelijk ook ontwikkeld om samenwerking met en participatie van klanten en samenwerkingspartners te faciliteren.
BP02: Ons waterschap denkt vanuit de positie van de klant	Stelling: Ons waterschap denkt vanuit de positie van de klant Rationale: Het waterschap is er voor burgers en bedrijven en zorgt ervoor dat deze de dienstverlening krijgen die ze kunnen verwachten. Zij kunnen immers niet zomaar naar een andere aanbieder als zij niet tevreden zijn. De administratieve lasten voor deze klanten moeten daarbij zoveel mogelijk worden beperkt. Klanten stellen steeds hogere eisen aan de kwaliteit van de dienstverlening van waterschappen. Diensten moeten aansluiten bij de klantbehoefte en klanten zouden geen hinder moeten ondervinden van de interne organisatie van waterschappen en andere overheidsorganisaties waarmee het waterschap samenwerkt. Anderzijds wordt ook van klanten verwacht dat ze waar mogelijk zelf verantwoordelijkheid nemen. Daarnaast zijn burgers en bedrijven niet alleen maar klant;met een aantal waterschapstaken krijgen zij ongevraagd te maken zoals handhaving. Implicaties: Ons waterschap heeft een goed beeld van klantbehoeften die bestaan, onder andere door pro-actief te onderzoeken wat er leeft in de maatschappij (bijvoorbeeld via sociale media) en door klanten te vragen hoe zij de dienstverlening ervaren. Ons waterschap vertelt klanten duidelijk wat er van hen verwacht wordt en ondersteunt klanten bij het helder krijgen van hun vraag. * Medewerkers hebben alle voor hen relevante en toegankelijke informatie over klanten beschikbaar, inclusief informatie over hun contact met de gemeente en hun lopende en afgeronde zaken. * Diensten worden ontwikkeld vanuit het perspectief van, en in samenwerking met klanten. * Diensten zijn eenvoudig vindbaar (bijv. snel te vinden op website) en laagdrempelig toegankelijk. * Klanten wordt op relevante momenten gevraagd om hun voorkeuren en specifieke wensen en daarmee wordt rekening gehouden bij de diensten die worden geleverd. * Klanten wordt niet gevraagd naar gegevens die de gemeente zelf al beschikbaar heeft of die toegankelijk zijn voor het waterschap (m.u.v. gegevens om zichzelf te identificeren). * Wanneer het waterschap een dienst realiseert in samenwerking met andere (overheids)organisaties dan ervaren klanten een geïntegreerde dienst. * Bij de inrichting van processen en systemen wordt in eerste instantie vanuit de meerwaarde en behoefte voor de klant geredeneerd, voordat wordt gedacht in termen van oplossingen. * De waterschapsinformatievoorziening is nadrukkelijk ook ontwikkeld om samenwerking met en participatie van klanten en samenwerkingspartners te faciliteren.
BP03: Ons waterschap digitaliseert haar diensten en processen	Stelling: Ons waterschap digitaliseert haar diensten en processen Rationale: Voor een modern proces is een papieren document een obstructie; het is niet efficiënt en het hindert tijd- en plaatsonafhankelijk werken. Daarom worden klanten verleid gebruik te maken van het digitale kanaal processen zo veel als mogelijk geautomatiseerd en worden papieren documenten voorkomen. Klanten verwachten tegenwoordig ook dat dienstverlening digitaal wordt aangeboden. Dit is ook een expliciete ambitie van de overheid en uitgewerkt in de visiebrief ‘Digitaal 2017’. Er moet niet uit het oog worden verloren dat niet iedereen beschikt over voldoende digitale vaardigheden en dat persoonlijk contact op bepaalde momenten of voor bepaalde zaken belangrijk kan zijn. Het opslaan van gegevens in elektronische vorm maakt het veel eenvoudiger om deze te delen. Elektronische gegevens kunnen ook geautomatiseerd worden verwerkt door IT-systemen. Het elektronisch uitwisselen van gegevens is veel efficiënter en minder foutgevoelig dan het handmatig uitwisselen van gegevens. Implicaties: * Klanten hebben digitale diensten tot hun beschikking waarmee ze alle veelvoorkomende interacties veilig met het waterschap kunnen afhandelen. * Digitale diensten voor klanten en medewerkers zijn toegankelijk via verschillende apparaten, ook voor mensen met een functiebeperking en waar nodig 24x7 beschikbaar. * Ingaande en uitgaande communicatie vindt zoveel mogelijk digitaal plaats en we stimuleren dat via kanaalsturing. * Medewerkers worden gefaciliteerd in het digitaal aanbieden, ontsluiten en bewerken van alle gegevens. * Handmatige invoer of uitwisseling van gegevens wordt zoveel mogelijk voorkomen, met name als er sprake is van hoge volumes. * Binnenkomende fysieke gegevensdragers (documenten) worden omgevormd in elektronische vorm, gestructureerd en voorzien van metadata (zoals een classificatie en toegangsregels). * Gegevens worden bij creatie direct voorzien van metadata en op dat moment en bij alle wijzigingen van inhoud of context wordt bepaald of het bewaard moet worden als archiefobject. * Gegevens worden in gestructureerde vorm beheerd en alleen ten behoeve van communicatie in de vorm van documenten verpakt en gecommuniceerd. * Archivering van gegevens (incl. documenten) vindt digitaal plaats en zorgt ervoor dat deze beschikbaar, vindbaar, leesbaar en authentiek blijft en dat toegangsregels, bewaar- en vernietigingstermijnen worden bewaakt. * Er zijn voorzieningen voor elektronische parafen en handtekeningen beschikbaar voor medewerkers en klanten. * De voortgang van processen wordt digitaal bewaakt.
bp03: ons waterschap digitaliseert haar diensten en processen	Stelling: Ons waterschap digitaliseert haar diensten en processen Rationale: Voor een modern proces is een papieren document een obstructie; het is niet efficiënt en het hindert tijd- en plaatsonafhankelijk werken. Daarom worden klanten verleid gebruik te maken van het digitale kanaal processen zo veel als mogelijk geautomatiseerd en worden papieren documenten voorkomen. Klanten verwachten tegenwoordig ook dat dienstverlening digitaal wordt aangeboden. Dit is ook een expliciete ambitie van de overheid en uitgewerkt in de visiebrief ‘Digitaal 2017’. Er moet niet uit het oog worden verloren dat niet iedereen beschikt over voldoende digitale vaardigheden en dat persoonlijk contact op bepaalde momenten of voor bepaalde zaken belangrijk kan zijn. Het opslaan van gegevens in elektronische vorm maakt het veel eenvoudiger om deze te delen. Elektronische gegevens kunnen ook geautomatiseerd worden verwerkt door IT-systemen. Het elektronisch uitwisselen van gegevens is veel efficiënter en minder foutgevoelig dan het handmatig uitwisselen van gegevens. Implicaties: * Klanten hebben digitale diensten tot hun beschikking waarmee ze alle veelvoorkomende interacties veilig met het waterschap kunnen afhandelen. * Digitale diensten voor klanten en medewerkers zijn toegankelijk via verschillende apparaten, ook voor mensen met een functiebeperking en waar nodig 24x7 beschikbaar. * Ingaande en uitgaande communicatie vindt zoveel mogelijk digitaal plaats en we stimuleren dat via kanaalsturing. * Medewerkers worden gefaciliteerd in het digitaal aanbieden, ontsluiten en bewerken van alle gegevens. * Handmatige invoer of uitwisseling van gegevens wordt zoveel mogelijk voorkomen, met name als er sprake is van hoge volumes. * Binnenkomende fysieke gegevensdragers (documenten) worden omgevormd in elektronische vorm, gestructureerd en voorzien van metadata (zoals een classificatie en toegangsregels). * Gegevens worden bij creatie direct voorzien van metadata en op dat moment en bij alle wijzigingen van inhoud of context wordt bepaald of het bewaard moet worden als archiefobject. * Gegevens worden in gestructureerde vorm beheerd en alleen ten behoeve van communicatie in de vorm van documenten verpakt en gecommuniceerd. * Archivering van gegevens (incl. documenten) vindt digitaal plaats en zorgt ervoor dat deze beschikbaar, vindbaar, leesbaar en authentiek blijft en dat toegangsregels, bewaar- en vernietigingstermijnen worden bewaakt. * Er zijn voorzieningen voor elektronische parafen en handtekeningen beschikbaar voor medewerkers en klanten. * De voortgang van processen wordt digitaal bewaakt.
bp04: ons waterschap gaat op een vertrouwelijke manier met gegevens om	Stelling: Ons waterschap gaat op een vertrouwelijke manier met gegevens om Rationale: Klanten verwachten dat het waterschap op een zorgvuldige manier met hun gegevens om gaat en dat deze niet in handen komen van onbevoegden. De visiebrief digitale overheid besteedt daarom specifiek aandacht aan informatieveiligheid. Ontwikkelingen als consumerization en tijd- en plaatsonafhankelijk werken vragen ook om extra aandacht voor de beveiliging van informatie. Grenzen van organisaties vervagen en traditionele beveiligingsmaatregelen passen niet meer. Cybercriminaliteit kan zorgen voor ernstige ontregeling van organisaties. Het is daarom belangrijk de risico’s expliciet te maken. Hierdoor kunnen de meest passende maatregelen worden genomen en worden overmatige maatregelen vermeden. Implicaties: * Ons waterschap is aangesloten bij de Informatiebeveiligingsdienst voor waterschappen (IBD). * Ons waterschap heeft een informatiebeveiligingsbeleid, gebaseerd op de strategische en tactische Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse Waterschappen (BIG). * Voor alle gegevens en applicatiefuncties (autorisatie-objecten) zijn verantwoordelijken aangewezen. * Voor alle autorisatie-objecten is aangegeven welke rollen of gebruikers geautoriseerd toegang kunnen krijgen. * Alle toegang tot autorisatie-objecten wordt expliciet geauthentiseerd en geautoriseerd, tenzij deze openbaar toegankelijk zijn. * Gegevens zijn voorzien van een BIV classificatie die aangeeft wat het gewenste niveau van Beschikbaarheid, Integriteit en Vertrouwelijkheid is. * Informatiebeveiligingsmaatregelen zijn gebaseerd op het informatiebeveiligingsbeleid, de BIV classificatie van de betrokken gegevens en een risicoanalyse vanuit procesperspectief. * Alle toegang tot gevoelige gegevens wordt gelogd en regelmatig beoordeeld. * Uitwisseling van gevoelige gegevens vindt niet in bulk plaats, maar is toegespitst op de vraag zodat het beperkt is tot wat noodzakelijk is. * Informatiebeveiliging wordt integraal meegenomen bij het ontwerp en de inrichting van applicaties en infrastructuur. * Informatiebeveiliging wordt ook geborgd in afspraken (en controle op naleving ervan) met samenwerkingspartners en leveranciers van diensten of IT-systemen. * Alle betrokkenen zijn zich bewust van informatiebeveiligingsmaatregelen en deze worden onder meer geborgd door periodieke interne en externe audits.
BP04: Ons waterschap gaat op een vertrouwelijke manier met gegevens om	Stelling: Ons waterschap gaat op een vertrouwelijke manier met gegevens om Rationale: Klanten verwachten dat het waterschap op een zorgvuldige manier met hun gegevens om gaat en dat deze niet in handen komen van onbevoegden. De visiebrief digitale overheid besteedt daarom specifiek aandacht aan informatieveiligheid. Ontwikkelingen als consumerization en tijd- en plaatsonafhankelijk werken vragen ook om extra aandacht voor de beveiliging van informatie. Grenzen van organisaties vervagen en traditionele beveiligingsmaatregelen passen niet meer. Cybercriminaliteit kan zorgen voor ernstige ontregeling van organisaties. Het is daarom belangrijk de risico’s expliciet te maken. Hierdoor kunnen de meest passende maatregelen worden genomen en worden overmatige maatregelen vermeden. Implicaties: * Ons waterschap is aangesloten bij de Informatiebeveiligingsdienst voor waterschappen (IBD). * Ons waterschap heeft een informatiebeveiligingsbeleid, gebaseerd op de strategische en tactische Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse Waterschappen (BIG). * Voor alle gegevens en applicatiefuncties (autorisatie-objecten) zijn verantwoordelijken aangewezen. * Voor alle autorisatie-objecten is aangegeven welke rollen of gebruikers geautoriseerd toegang kunnen krijgen. * Alle toegang tot autorisatie-objecten wordt expliciet geauthentiseerd en geautoriseerd, tenzij deze openbaar toegankelijk zijn. * Gegevens zijn voorzien van een BIV classificatie die aangeeft wat het gewenste niveau van Beschikbaarheid, Integriteit en Vertrouwelijkheid is. * Informatiebeveiligingsmaatregelen zijn gebaseerd op het informatiebeveiligingsbeleid, de BIV classificatie van de betrokken gegevens en een risicoanalyse vanuit procesperspectief. * Alle toegang tot gevoelige gegevens wordt gelogd en regelmatig beoordeeld. * Uitwisseling van gevoelige gegevens vindt niet in bulk plaats, maar is toegespitst op de vraag zodat het beperkt is tot wat noodzakelijk is. * Informatiebeveiliging wordt integraal meegenomen bij het ontwerp en de inrichting van applicaties en infrastructuur. * Informatiebeveiliging wordt ook geborgd in afspraken (en controle op naleving ervan) met samenwerkingspartners en leveranciers van diensten of IT-systemen. * Alle betrokkenen zijn zich bewust van informatiebeveiligingsmaatregelen en deze worden onder meer geborgd door periodieke interne en externe audits.
BP05: Ons waterschap gebruikt generieke processen en functies	Stelling: Ons waterschap gebruikt generieke processen en functies Rationale: Waterschappen worden door de overheid geconfronteerd met bezuinigingsmaatregelen en krijgen tevens extra taken. Door te denken in generieke processen en systemen kunnen diensten eenvoudiger worden gedeeld met andere waterschappen en kosten worden bespaard. Ook kan eenvoudiger gebruik worden gemaakt van standaard oplossingen die beschikbaar zijn in de markt en wordt maatwerk voorkomen. Klanten willen de overheid in haar dienstverlening ook zo veel mogelijk ervaren als één organisatie en generieke processen dragen daar aan bij. Gemeenschappelijke diensten hoeven niet in tegenspraak te zijn met het hebben van een eigen identiteit. De "couleur locale" kan grotendeels tot uitdrukking worden gebracht via specifieke beleidskeuzes en de persoonlijke aandacht van medewerkers. Implicaties: * Het waterschap voert processen op een voor elke burger herkenbare manier uit. * Processen worden gebaseerd op generieke en landelijk beschikbare procesmodellen. * Functionele specificaties worden gezamenlijk met andere waterschappen opgesteld en niet specifiek gemaakt voor de eigen waterschap. * Bij het specificeren van functionaliteit wordt een goede balans gezocht tussen genericiteit en voldoende procesondersteuning. * Processen en systemen worden niet ingericht op uitzonderingen. * Waterschapspecifieke keuzes worden uitgedrukt in (beleids)regels die binnen de generieke processen en functionaliteiten gehanteerd kunnen worden. * Er worden alleen waterschapspecifieke beleidsregels opgesteld als dat noodzakelijk is voor de specifieke waterschaplijke context. * Er zijn soms concessies nodig bij het inrichten van processen en systemen om ervoor te zorgen dat deze op meerdere waterschappen passen. * Applicaties kunnen door meerdere waterschappen worden gebruikt (incl. hun eigen beleidsregels), zonder ze volledig voor alle waterschappen specifiek in te richten, te beheren en te betalen. * Als er landelijke voorzieningen of bouwstenen beschikbaar zijn dan wordt daar gebruik van gemaakt om zo waterschapspecifieke oplossingen te voorkomen.
bp05: ons waterschap gebruikt generieke processen en functies	Stelling: Ons waterschap gebruikt generieke processen en functies Rationale: Waterschappen worden door de overheid geconfronteerd met bezuinigingsmaatregelen en krijgen tevens extra taken. Door te denken in generieke processen en systemen kunnen diensten eenvoudiger worden gedeeld met andere waterschappen en kosten worden bespaard. Ook kan eenvoudiger gebruik worden gemaakt van standaard oplossingen die beschikbaar zijn in de markt en wordt maatwerk voorkomen. Klanten willen de overheid in haar dienstverlening ook zo veel mogelijk ervaren als één organisatie en generieke processen dragen daar aan bij. Gemeenschappelijke diensten hoeven niet in tegenspraak te zijn met het hebben van een eigen identiteit. De "couleur locale" kan grotendeels tot uitdrukking worden gebracht via specifieke beleidskeuzes en de persoonlijke aandacht van medewerkers. Implicaties: * Het waterschap voert processen op een voor elke burger herkenbare manier uit. * Processen worden gebaseerd op generieke en landelijk beschikbare procesmodellen. * Functionele specificaties worden gezamenlijk met andere waterschappen opgesteld en niet specifiek gemaakt voor de eigen waterschap. * Bij het specificeren van functionaliteit wordt een goede balans gezocht tussen genericiteit en voldoende procesondersteuning. * Processen en systemen worden niet ingericht op uitzonderingen. * Waterschapspecifieke keuzes worden uitgedrukt in (beleids)regels die binnen de generieke processen en functionaliteiten gehanteerd kunnen worden. * Er worden alleen waterschapspecifieke beleidsregels opgesteld als dat noodzakelijk is voor de specifieke waterschaplijke context. * Er zijn soms concessies nodig bij het inrichten van processen en systemen om ervoor te zorgen dat deze op meerdere waterschappen passen. * Applicaties kunnen door meerdere waterschappen worden gebruikt (incl. hun eigen beleidsregels), zonder ze volledig voor alle waterschappen specifiek in te richten, te beheren en te betalen. * Als er landelijke voorzieningen of bouwstenen beschikbaar zijn dan wordt daar gebruik van gemaakt om zo waterschapspecifieke oplossingen te voorkomen.
BP06: Ons waterschap werkt samen	Stelling: Ons waterschap werkt samen. Rationale: Samenwerking is van belang op verschillende niveaus: binnen waterschappen, tussen waterschappen, in de waterketen en met derden. Binnen waterschappen wordt gewerkt in ketens van primaire en ondersteunende processen. De kwaliteit van het resultaat, maar ook de efficiëntie van de activiteiten worden in hoge mate bepaald door de kwaliteit van de samenwerking op alle niveaus. Samenwerking tussen waterschappen, onder andere via de Unie van Waterschappen en Het Waterschapshuis, draagt in hoge mate bij aan de uniformiteit, de kwaliteit van de producten en diensten van individuele waterschappen, en de doelmatigheid van de wijze waarop zij deze producten en diensten realiseren. Waterschappen vervullen hun taken niet in splendid isolation. Zij vormen een onderdeel van grotere ketens, een omgeving, waarbij samenwerking essentieel is met ketenpartners als gemeenten en drinkwaterbedrijven, kennisinstituten als STOWA en KWR, bedrijven op het vlak van onder andere weg- en waterbouw, zuiveringstechnologie, informatietechnologie, en stakeholders zoals landbouw- en andere bedrijven en ingelanden. Alleen door samenwerking kunnen we producten en diensten blijven leveren, die aansluiten op wat er vanuit de omgeving gevraagd wordt, en daarmee bijdragen aan de doelmatigheid in de keten. Implicaties: Bij veranderingen wordt bepaald welke kansen er zijn op het vlak van samenwerking, en gewogen welke bedreigingen er mogelijk zijn wanneer gekozen wordt voor een geïsoleerde oplossing. Waterschappen stimuleren en organiseren samenwerking en kennisuitwisseling binnen het waterschap, tussen waterschappen onderling en in de keten. Waterschappen zijn actief in platformen en gremia waarin deze samenwerking tot stand komt.
bp06: ons waterschap werkt samen	Stelling: Ons waterschap werkt samen. Rationale: Samenwerking is van belang op verschillende niveaus: binnen waterschappen, tussen waterschappen, in de waterketen en met derden. Binnen waterschappen wordt gewerkt in ketens van primaire en ondersteunende processen. De kwaliteit van het resultaat, maar ook de efficiëntie van de activiteiten worden in hoge mate bepaald door de kwaliteit van de samenwerking op alle niveaus. Samenwerking tussen waterschappen, onder andere via de Unie van Waterschappen en Het Waterschapshuis, draagt in hoge mate bij aan de uniformiteit, de kwaliteit van de producten en diensten van individuele waterschappen, en de doelmatigheid van de wijze waarop zij deze producten en diensten realiseren. Waterschappen vervullen hun taken niet in splendid isolation. Zij vormen een onderdeel van grotere ketens, een omgeving, waarbij samenwerking essentieel is met ketenpartners als gemeenten en drinkwaterbedrijven, kennisinstituten als STOWA en KWR, bedrijven op het vlak van onder andere weg- en waterbouw, zuiveringstechnologie, informatietechnologie, en stakeholders zoals landbouw- en andere bedrijven en ingelanden. Alleen door samenwerking kunnen we producten en diensten blijven leveren, die aansluiten op wat er vanuit de omgeving gevraagd wordt, en daarmee bijdragen aan de doelmatigheid in de keten. Implicaties: Bij veranderingen wordt bepaald welke kansen er zijn op het vlak van samenwerking, en gewogen welke bedreigingen er mogelijk zijn wanneer gekozen wordt voor een geïsoleerde oplossing. Waterschappen stimuleren en organiseren samenwerking en kennisuitwisseling binnen het waterschap, tussen waterschappen onderling en in de keten. Waterschappen zijn actief in platformen en gremia waarin deze samenwerking tot stand komt.
BP07: Ons waterschap werkt veilig	Stelling: Ons waterschap werkt veilig Rationale: Veilig werken gaat over fysieke veiligheid en informatieveiligheid. Fysieke veiligheid gaat over veilig handelen en werken onder veilige omstandigheden. Informatieveiligheid gaat over de wijze waarop het waterschap informatie uitwisselt en over hoe de beveiliging van informatievoorziening binnen een waterschap is ingericht. De veiligheid binnen het waterschap is van groot belang voor de continuïteit van de bedrijfsvoering en moet bijdragen aan: Het voorkomen van menselijk leed Het voorkomen van schade in en aan de omgeving Het voorkomen van verstoring van werkzaamheden Een sociaal en fysiek veilige werkomgeving Het voorkomen van schade aan en verlies van gegevens/informatie Het voorkomen dat gevoelige informatie in verkeerde handen terecht komt Een waterschap streeft er naar passend en veilig om te gaan met haar informatie, mensen, assets, processen en (werk)omgeving. Implicaties: Het vereist specifieke organisatie om veiligheid te borgen, zoals: Het aanstellen van een vertrouwenspersoon Het inrichten van een privacy office Het aanstellen van een Chief Information Security Officer en Functionaris Gegevensbescherming Het inrichten van een crisisorganisatie (hoe ga je om met mogelijke hacks e.d.).
bp07: ons waterschap werkt veilig	Stelling: Ons waterschap werkt veilig Rationale: Veilig werken gaat over fysieke veiligheid en informatieveiligheid. Fysieke veiligheid gaat over veilig handelen en werken onder veilige omstandigheden. Informatieveiligheid gaat over de wijze waarop het waterschap informatie uitwisselt en over hoe de beveiliging van informatievoorziening binnen een waterschap is ingericht. De veiligheid binnen het waterschap is van groot belang voor de continuïteit van de bedrijfsvoering en moet bijdragen aan: Het voorkomen van menselijk leed Het voorkomen van schade in en aan de omgeving Het voorkomen van verstoring van werkzaamheden Een sociaal en fysiek veilige werkomgeving Het voorkomen van schade aan en verlies van gegevens/informatie Het voorkomen dat gevoelige informatie in verkeerde handen terecht komt Een waterschap streeft er naar passend en veilig om te gaan met haar informatie, mensen, assets, processen en (werk)omgeving. Implicaties: Het vereist specifieke organisatie om veiligheid te borgen, zoals: Het aanstellen van een vertrouwenspersoon Het inrichten van een privacy office Het aanstellen van een Chief Information Security Officer en Functionaris Gegevensbescherming Het inrichten van een crisisorganisatie (hoe ga je om met mogelijke hacks e.d.).
bp08: ons waterschap is toekomstgericht	Stelling: Ons waterschap is toekomstgericht Rationale: De omgeving waarin waterschappen opereren verandert continu. Hierbij kun je denken aan zaken als klimaatverandering en circulariteit, veranderende wet- en regelgeving, technologische ontwikkelingen, maar ook veranderingen in de samenwerking met ketenpartners (bijvoorbeeld minder zelf uitvoeren, meer regie voeren, functioneel aanbesteden, BIM), en veranderingen in werkvormen en processen. Implicaties: Enkele van de mogelijke implicaties: Andere kennis vereist bij medewerkers (meer gericht op regie), dus een daarop toegesneden strategische personeelsplanning en continue training en opleiding; Ruimte voor innovatie (bij voorkeur in samenwerking) zoals internet of things (sensoren), artificiële intelligentie, robotisering en data science; *Nieuwe werkvormen, zoals Netcentrisch werken, Agile/scrum en Zaakgericht werken.
BP08: Ons waterschap is toekomstgericht	Stelling: Ons waterschap is toekomstgericht Rationale: De omgeving waarin waterschappen opereren verandert continu. Hierbij kun je denken aan zaken als klimaatverandering en circulariteit, veranderende wet- en regelgeving, technologische ontwikkelingen, maar ook veranderingen in de samenwerking met ketenpartners (bijvoorbeeld minder zelf uitvoeren, meer regie voeren, functioneel aanbesteden, BIM), en veranderingen in werkvormen en processen. Implicaties: Enkele van de mogelijke implicaties: Andere kennis vereist bij medewerkers (meer gericht op regie), dus een daarop toegesneden strategische personeelsplanning en continue training en opleiding; Ruimte voor innovatie (bij voorkeur in samenwerking) zoals internet of things (sensoren), artificiële intelligentie, robotisering en data science; *Nieuwe werkvormen, zoals Netcentrisch werken, Agile/scrum en Zaakgericht werken.
BP09: Ons waterschap gaat doelmatig om met haar publieke middelen	Stelling: Ons waterschap gaat doelmatig om met haar publieke middelen Rationale: Waterschappen worden betaald uit publieke middelen, deels via directe heffingen opgelegd aan bedrijven en huishoudens. Wij zijn aan de belastingbetaler verplicht om doelmatig om te gaan met de middelen die wij ter beschikking hebben. Uitgaven van het waterschap dienen direct of indirect bij te dragen aan het doel om duurzaam onze taken te blijven uitvoeren: waterkeringbeheer, regionaal waterbeheer, rioolwaterzuiveringsbeheer (en voor een aantal waterschappen wegenbeheer). Implicaties: Het geheel van activiteiten (investeringen en onderhoud/exploitatie) wordt zo bepaald dat deze ons waterschap in staat stelt duurzaam te voldoen aan wettelijke verplichtingen en strategische doelstellingen. Activiteiten die hieraan niet of onvoldoende bijdragen, krijgen dus geen prioriteit. Om als organisatie continu “in control” te zijn, dient de Planning en Control cyclus goed te zijn ingericht: vooraf bewuste keuzes maken, tijdens uitvoering sturen op basis van betrouwbare voortgangsinformatie (BI) en achteraf (en waar nodig gedurende de uitvoering) verantwoorden richting bestuur en maatschappij. *Er is in het kader van doelmatigheid continu aandacht voor de vraag welke activiteiten we zelf uitvoeren en welke we onder regie uitbesteden.
bp09: ons waterschap gaat doelmatig om met haar publieke middelen	Stelling: Ons waterschap gaat doelmatig om met haar publieke middelen Rationale: Waterschappen worden betaald uit publieke middelen, deels via directe heffingen opgelegd aan bedrijven en huishoudens. Wij zijn aan de belastingbetaler verplicht om doelmatig om te gaan met de middelen die wij ter beschikking hebben. Uitgaven van het waterschap dienen direct of indirect bij te dragen aan het doel om duurzaam onze taken te blijven uitvoeren: waterkeringbeheer, regionaal waterbeheer, rioolwaterzuiveringsbeheer (en voor een aantal waterschappen wegenbeheer). Implicaties: Het geheel van activiteiten (investeringen en onderhoud/exploitatie) wordt zo bepaald dat deze ons waterschap in staat stelt duurzaam te voldoen aan wettelijke verplichtingen en strategische doelstellingen. Activiteiten die hieraan niet of onvoldoende bijdragen, krijgen dus geen prioriteit. Om als organisatie continu “in control” te zijn, dient de Planning en Control cyclus goed te zijn ingericht: vooraf bewuste keuzes maken, tijdens uitvoering sturen op basis van betrouwbare voortgangsinformatie (BI) en achteraf (en waar nodig gedurende de uitvoering) verantwoorden richting bestuur en maatschappij. *Er is in het kader van doelmatigheid continu aandacht voor de vraag welke activiteiten we zelf uitvoeren en welke we onder regie uitbesteden.
bpm-engine-component	Component voor opslag en uitvoering van vooraf geconfigureerde processen. Toelichting: De component ondersteunt het vastleggen van gegevens over de wijze waarop bedrijfs- of werkprocessen moeten worden uitgevoerd (procesdefinities) en het daadwerkelijk uitvoeren daarvan. De BPM enginecomponent kan hiertoe andere applicaties, of actoren via de Bedrijfsproces beheercomponent (BPM) aansturen.
BPM-engine-component	Component voor opslag en uitvoering van vooraf geconfigureerde processen. Toelichting: De component ondersteunt het vastleggen van gegevens over de wijze waarop bedrijfs- of werkprocessen moeten worden uitgevoerd (procesdefinities) en het daadwerkelijk uitvoeren daarvan. De BPM enginecomponent kan hiertoe andere applicaties, of actoren via de Bedrijfsproces beheercomponent (BPM) aansturen.
brondatabeheer	Het operationele beheer van een gegevensverzameling binnen een applicatie of specifieke context (link naar kernregistratie, procesregistrat en basisregistratie), en het beheren van gegevens over gegevens met als doel een juiste context bij de gegevens te delen (zoals eigenaarschap, karaketeristieke, bron, doel etc.).
brondatabeheer	Beheren en beschikbaarstellen van informatie over objecten in de fysieke leefomgeving.
Brondatabeheer	Het operationele beheer van een gegevensverzameling binnen een applicatie of specifieke context (link naar kernregistratie, procesregistrat en basisregistratie), en het beheren van gegevens over gegevens met als doel een juiste context bij de gegevens te delen (zoals eigenaarschap, karaketeristieke, bron, doel etc.).
Brondatabeheer	Beheren en beschikbaarstellen van informatie over objecten in de fysieke leefomgeving.
Brondatalevering	Het (eenmalig, periodiek of continu) ontvangen van ruwe brondata van de gemeente ten behoeve van het vervaardigen van formele informatieproducten.
brondatalevering	Het (eenmalig, periodiek of continu) ontvangen van ruwe brondata van de gemeente ten behoeve van het vervaardigen van formele informatieproducten.
bronhouder	Bestuursorganen en rechtspersonen die gegevens beschikbaar moeten stellen. Gegevens die voldoen aan de daarvoor vastgestelde vorm- en kwaliteitseisen.
Bronhouder	Bestuursorganen en rechtspersonen die gegevens beschikbaar moeten stellen. Gegevens die voldoen aan de daarvoor vastgestelde vorm- en kwaliteitseisen.
burger	In staatsrechtelijke zin is een burger een lid van de bevolking van een staat of bijvoorbeeld een gemeente; meer specifiek gaat het over zijn of haar rechtsverhouding tot een overheidsorganisatie.
Burger	In staatsrechtelijke zin is een burger een lid van de bevolking van een staat of bijvoorbeeld een gemeente; meer specifiek gaat het over zijn of haar rechtsverhouding tot een overheidsorganisatie.
business intelligencecomponent (bi)	Component voor het ontwikkelen, publiceren en uitvoeren van analyses en rapportages.
Business intelligencecomponent (BI)	Component voor het ontwikkelen, publiceren en uitvoeren van analyses en rapportages.
business process managementcomponent (bpm)	Component voor het definiëren, monitoren en analyseren van bedrijfsprocessen. Toelichting: De component ondersteunt bij het inrichten en (laten) uitvoeren van werkzaamheden binnen gedefinieerde bedrijfsprocessen. Werkzaamheden kunnen worden uitgevoerd door actoren of applicaties. Een bij elkaar behorende verzameling processtappen wordt soms aangeduid met de term "workflow".
Business process managementcomponent (BPM)	Component voor het definiëren, monitoren en analyseren van bedrijfsprocessen. Toelichting: De component ondersteunt bij het inrichten en (laten) uitvoeren van werkzaamheden binnen gedefinieerde bedrijfsprocessen. Werkzaamheden kunnen worden uitgevoerd door actoren of applicaties. Een bij elkaar behorende verzameling processtappen wordt soms aangeduid met de term "workflow".
Calamiteiten	Een groepering van bedrijfobjecten die betrekking hebben op de calamiteiten
calamiteiten	Een groepering van bedrijfobjecten die betrekking hebben op de calamiteiten
calamiteitenzorg	Het voorbereiden op gebeurtenissen, al dan niet plotseling optredend, met zodanig ernstige gevolgen voor waterkering, waterbeheersing en/of waterkwaliteit, dat het noodzakelijk kan zijn af te wijken van het bestuurlijk vastgestelde beleid en/of gangbare procedures of beslissingen te nemen, waarin het vastgestelde beleid niet voorziet.
Calamiteitenzorg	Het voorbereiden op gebeurtenissen, al dan niet plotseling optredend, met zodanig ernstige gevolgen voor waterkering, waterbeheersing en/of waterkwaliteit, dat het noodzakelijk kan zijn af te wijken van het bestuurlijk vastgestelde beleid en/of gangbare procedures of beslissingen te nemen, waarin het vastgestelde beleid niet voorziet.
Calamiteitenzorgcomponent	Component voor ondersteuning van processen rond calamiteitenpreventie- en beheersing.
calamiteitenzorgcomponent	Component voor ondersteuning van processen rond calamiteitenpreventie- en beheersing.
Callcentercomponent	Component voor met name het efficiÃ«nt registreren en (indien relevant) verdelenvan inkomende telefonische calls.
callcentercomponent	Component voor met name het efficiÃ«nt registreren en (indien relevant) verdelenvan inkomende telefonische calls.
catering	Verzorging en levering van voedsel en drank.
Catering	Verzorging en levering van voedsel en drank.
CDL-bijgewerkt
cdl-bijgewerkt
cloud bestandsopslagcomponent	Component die de mogelijkheid biedt om bestanden 'in the cloud' op te slaan.
Cloud bestandsopslagcomponent	Component die de mogelijkheid biedt om bestanden 'in the cloud' op te slaan.
cloud computingcomponent	Platform as a Service waarop gewenste standaard softwaretoepassingen beschikbaar zijn.
Cloud computingcomponent	Platform as a Service waarop gewenste standaard softwaretoepassingen beschikbaar zijn.
cloudservices derden	Cloudomgevingen die (nog) bij andere leveranciers worden afgenomen
Cloudservices derden	Cloudomgevingen die (nog) bij andere leveranciers worden afgenomen
co-realisatie	Het samen met een of meer ketenpartners werken aan een gezamenlijk resultaat. Dit kan bijvoorbeeld het gezamenlijk beantwoorden van zienswijzen zijn bij het in samenhang wijzigen van een omgevingsplan en een omgevingsverordening.
Co-realisatie	Het samen met een of meer ketenpartners werken aan een gezamenlijk resultaat. Dit kan bijvoorbeeld het gezamenlijk beantwoorden van zienswijzen zijn bij het in samenhang wijzigen van een omgevingsplan en een omgevingsverordening.
communicatie	Het ervoor zorgdragen dat de organisatie zich op de juiste wijze uit naar interne en externe relaties en het uitvoeren van het communicatiebeleid.
Communicatie	Het ervoor zorgdragen dat de organisatie zich op de juiste wijze uit naar interne en externe relaties en het uitvoeren van het communicatiebeleid.
Communicatie	Een groepering van bedrijfsobjecten die te maken hebben met communicatie
communicatie	Een groepering van bedrijfsobjecten die te maken hebben met communicatie
Communicatiebeveiliging
communicatiebeveiliging
Communiceren via DSO
communiceren via dso
Componentencatalogus	Essentieel voor het stimuleren van hergebruik is dat er een ‘Componenten catalogus’ is. In deze catalogus zijn alle componenten die als ‘Infrastructure as Code’ beschikbaar zijn eenvoudig vindbaar. Deze componenten kunnen direct “gelauncht” worden en zijn daarmee direct beschikbaar.
componentencatalogus	Essentieel voor het stimuleren van hergebruik is dat er een ‘Componenten catalogus’ is. In deze catalogus zijn alle componenten die als ‘Infrastructure as Code’ beschikbaar zijn eenvoudig vindbaar. Deze componenten kunnen direct “gelauncht” worden en zijn daarmee direct beschikbaar.
Connectiviteits- en integratiecomponent	Component voor het koppelen van bedrijfssystemen van de organisatie onderling en met die van ketenpartners en landelijke registraties, waarmee een beheersbare integratie van het applicatielandschap kan worden gerealiseerd, bij voorkeur gebaseerd op herbruikbare en uniforme standaarden.
connectiviteits- en integratiecomponent	Component voor het koppelen van bedrijfssystemen van de organisatie onderling en met die van ketenpartners en landelijke registraties, waarmee een beheersbare integratie van het applicatielandschap kan worden gerealiseerd, bij voorkeur gebaseerd op herbruikbare en uniforme standaarden.
containerdeployment & -monitoring	Het creëren van nieuwe onderdelen, het doen van onderhoud (patches, upgrades) en het op- en afschalen van resources, het creëren van netwerken en segmenten is allemaal gescript (software defined). De scripts kunnen ook via een portaal worden “afgetrapt”. Hiermee ontstaat er ‘Infrastructure as Code’.
Containerdeployment & -monitoring	Het creëren van nieuwe onderdelen, het doen van onderhoud (patches, upgrades) en het op- en afschalen van resources, het creëren van netwerken en segmenten is allemaal gescript (software defined). De scripts kunnen ook via een portaal worden “afgetrapt”. Hiermee ontstaat er ‘Infrastructure as Code’.
Containers	De PaaS componenten draaien altijd in een container. Hiermee zijn ze gegarandeerd onafhankelijk van de onderliggende infrastructuur en is een verhuizing naar een andere omgeving of leverancier eenvoudig.
containers	De PaaS componenten draaien altijd in een container. Hiermee zijn ze gegarandeerd onafhankelijk van de onderliggende infrastructuur en is een verhuizing naar een andere omgeving of leverancier eenvoudig.
Containerservice	Algemene hosting vanuit een (portable) container op basis van virtuele infrastructuur
containerservice	Algemene hosting vanuit een (portable) container op basis van virtuele infrastructuur
contractbeheer	Het tot stand brengen en bewaken van contracten met leveranciers.
Contractbeheer	Het tot stand brengen en bewaken van contracten met leveranciers.
contractbeheercomponent	Component voor het beheren van contracten met klanten en leveranciers.
Contractbeheercomponent	Component voor het beheren van contracten met klanten en leveranciers.
coördineren wasservice	Het regelen van het laten reinigen (laten wassen) van kleding en textiel.
Coördineren wasservice	Het regelen van het laten reinigen (laten wassen) van kleding en textiel.
Cryptografie
cryptografie
dagvaarding ontvangen	Dagvaarding c.q. verzoek indienen verweerschrift ontvangen naar aanleiding van een eerder genomen besluit.
Dagvaarding ontvangen	Dagvaarding c.q. verzoek indienen verweerschrift ontvangen naar aanleiding van een eerder genomen besluit.
Data-analyse- en datasciencecomponent	Component voor het combineren en analyseren van data met specifieke functionaliteit voor patroonherkenning.
data-analyse- en datasciencecomponent	Component voor het combineren en analyseren van data met specifieke functionaliteit voor patroonherkenning.
Data-warehousecomponent	Component om actuele en historische gegevens gestructureerd op te slaan en te combineren voor analyses en rapportages.
data-warehousecomponent	Component om actuele en historische gegevens gestructureerd op te slaan en te combineren voor analyses en rapportages.
Databasebeheercomponent	Component voor het beheer en onderhoud van databases.
databasebeheercomponent	Component voor het beheer en onderhoud van databases.
databasecomponent	Component ter ondersteuning van digitaal opgeslagen gegevensverzamelingen, ingericht met het oog op flexibele raadpleging en gebruik van de database.
Databasecomponent	Component ter ondersteuning van digitaal opgeslagen gegevensverzamelingen, ingericht met het oog op flexibele raadpleging en gebruik van de database.
Databasemanagement software	Een database is een systeem waar data geordend en overzichtelijk verzameld wordt.
databasemanagement software	Een database is een systeem waar data geordend en overzichtelijk verzameld wordt.
dataextractie-, transformatie- en -laadcomponent (etl)	Component voor het laden, controleren en transformeren van data (in veel gevallen naar een centraal datawarehouse), inclusief mogelijkheden voor handmatige invoer.
Dataextractie-, transformatie- en -laadcomponent (ETL)	Component voor het laden, controleren en transformeren van data (in veel gevallen naar een centraal datawarehouse), inclusief mogelijkheden voor handmatige invoer.
dechargeren en evalueren	Verfiëren en accepteren van de opgeleverde resultaten. Borgen dat geleerde lessen beklijven.
Dechargeren en evalueren	Verfiëren en accepteren van de opgeleverde resultaten. Borgen dat geleerde lessen beklijven.
Digikompas	Visie op de dienstverlening van de waterschappen in de i-samenleving. 2016
digikompas	Visie op de dienstverlening van de waterschappen in de i-samenleving. 2016
digikoppelingadaptercomponent	Component waarmee aangesloten wordt op de landelijke bouwsteen Digikoppeling.
Digikoppelingadaptercomponent	Component waarmee aangesloten wordt op de landelijke bouwsteen Digikoppeling.
Digitaal ontwerpencomponent (CAD)	Component voor het digitaal ontwerpen en visualiseren van fysieke objecten.
digitaal ontwerpencomponent (cad)	Component voor het digitaal ontwerpen en visualiseren van fysieke objecten.
digitale documentondertekeningsfunctionaliteit
Digitale documentondertekeningsfunctionaliteit
digitale handtekeningcomponent	Component om de de authenticiteit te borgen van geavanceerde- en gekwalificeerde digitale handtekeningen.
Digitale handtekeningcomponent	Component om de de authenticiteit te borgen van geavanceerde- en gekwalificeerde digitale handtekeningen.
Dijkgraaf	De dijkgraaf is de voorzitter van een waterschap. Een dijkgraaf is vergelijkbaar met de functie van burgemeester. Een dijkgraaf maakt geen deel uit van het algemeen bestuur en heeft daarin ook geen stemrecht. In het dagelijks bestuur van een waterschap heeft hij of zij wel zitting en stemrecht. Het dagelijks bestuur van een waterschap wordt college van dijkgraaf en heemraden genoemd.
dijkgraaf	De dijkgraaf is de voorzitter van een waterschap. Een dijkgraaf is vergelijkbaar met de functie van burgemeester. Een dijkgraaf maakt geen deel uit van het algemeen bestuur en heeft daarin ook geen stemrecht. In het dagelijks bestuur van een waterschap heeft hij of zij wel zitting en stemrecht. Het dagelijks bestuur van een waterschap wordt college van dijkgraaf en heemraden genoemd.
Documentbeheer
documentbeheer
documentbeheercomponent	Component voor het tonen en beheren van documenten.
Documentbeheercomponent	Component voor het tonen en beheren van documenten.
documentcreatiecomponent	Component voor het aanmaken van documenten waarbij vaste teksten/templates worden gecombineerd met gegevens.
Documentcreatiecomponent	Component voor het aanmaken van documenten waarbij vaste teksten/templates worden gecombineerd met gegevens.
documentregistratiecomponent	Component voor opslag en ontsluiting van documenten en daarbij behorende metadata.
Documentregistratiecomponent	Component voor opslag en ontsluiting van documenten en daarbij behorende metadata.
Doorvoeren wijzigingen aan meetnet	Het geschikt maken van de infrastructuur voor nieuwe of gewijzigde meetlocaties.
doorvoeren wijzigingen aan meetnet	Het geschikt maken van de infrastructuur voor nieuwe of gewijzigde meetlocaties.
dso
DSO
E-formulieren publicatie- en -beheercomponent	Component voor ondersteuning van het publiceren, ontwerpen, bouwen en beheren van e-formulieren.
e-formulieren publicatie- en -beheercomponent	Component voor ondersteuning van het publiceren, ontwerpen, bouwen en beheren van e-formulieren.
EenIeder	Burgers, bedrijven en overheidsorganisaties die iets willen in de fysieke leefomgeving. Specialisaties van eenieder zijn: initiatiefnemer, belanghebbende, bevoegd gezag, Rechtelijke macht en derde. Eenieder stelt vragen aan het stelsel, doet een terugmelding indien hij vermoed dat gegevens niet juist zijn of meldt een storing.
eenieder	Burgers, bedrijven en overheidsorganisaties die iets willen in de fysieke leefomgeving. Specialisaties van eenieder zijn: initiatiefnemer, belanghebbende, bevoegd gezag, Rechtelijke macht en derde. Eenieder stelt vragen aan het stelsel, doet een terugmelding indien hij vermoed dat gegevens niet juist zijn of meldt een storing.
Eigen initiatief	Wens vanuit eigen organisatie om verordening/plan/legger/peilbesluit op te stellen of aan te passen.
eigen initiatief	Wens vanuit eigen organisatie om verordening/plan/legger/peilbesluit op te stellen of aan te passen.
Einde bedieningsbehoefte
einde bedieningsbehoefte
Einde bouw en inrichtingsbehoefte
einde bouw en inrichtingsbehoefte
einde monitoren
Einde monitoren
einde monitorings-behoefte
Einde monitorings-behoefte
Einde onderhoudsbehoefte
einde onderhoudsbehoefte
elektronische servicebuscomponent (esb)	Component voor het orkestreren en transformeren van binnenkomende informatie naar de juiste betekenis voor de ontvanger (Middleware).
Elektronische servicebuscomponent (ESB)	Component voor het orkestreren en transformeren van binnenkomende informatie naar de juiste betekenis voor de ontvanger (Middleware).
enterprise architectuur	Het vertalen van strategie en beleid in een gewenste inrichting en veranderingen.	Architectuur die de huidige en toekomstige organisatiehuishouding en het transformatiepad daartussen beschrijft (“van Ist naar Soll”).
Enterprise-architectuur	Het vertalen van strategie en beleid in een gewenste inrichting en veranderingen.
enterprise data hub (edh) component	Component voor centrale registratie en ontsluiting van een grote verzameling gestructureerde en ongestructureerde data (data lake) binnen een organisatie.
Enterprise Data Hub (EDH) component	Component voor centrale registratie en ontsluiting van een grote verzameling gestructureerde en ongestructureerde data (data lake) binnen een organisatie.
enterprise resource planningcomponent (erp)	Component die wordt gebruikt ter ondersteuning van een organisatie in de volle breedte, dus zowel de administratieve, financiële, commerciële en logistieke bedrijfprocessen.
Enterprise resource planningcomponent (ERP)	Component die wordt gebruikt ter ondersteuning van een organisatie in de volle breedte, dus zowel de administratieve, financiële, commerciële en logistieke bedrijfprocessen.
evalueren bedieningsmaatregelen	Het periodiek evalueren van het beheer waarbij adviezen worden opgesteld ter verbetering van toekomstig beheer. Evaluaties leveren rapportages op die inzicht geven in de actuele toestand, prestatie van een zuiveringstechnisch werk en het beheerde proces.
Evalueren bedieningsmaatregelen	Het periodiek evalueren van het beheer waarbij adviezen worden opgesteld ter verbetering van toekomstig beheer. Evaluaties leveren rapportages op die inzicht geven in de actuele toestand, prestatie van een zuiveringstechnisch werk en het beheerde proces.
evalueren sluiting	Op basis sluiting en de getroffen bedieningsmaatregelen wordt gevalueerd of deze het gewenste effect hebben gehad zo niet dan wordt een verbetervoorstel voor waterkering assets of het sluitingsprotocol opgesteld.
Evalueren sluiting	Op basis sluiting en de getroffen bedieningsmaatregelen wordt gevalueerd of deze het gewenste effect hebben gehad zo niet dan wordt een verbetervoorstel voor waterkering assets of het sluitingsprotocol opgesteld.
evalueren uitgevoerd onderhoud / inspectie	Na het uitvoeren van onderhoud wordt gekeken of hetgeen is uitgevoerd in lijn is met het inspectieplan en het onderhoudsplan.
Evalueren uitgevoerd onderhoud / inspectie	Na het uitvoeren van onderhoud wordt gekeken of hetgeen is uitgevoerd in lijn is met het inspectieplan en het onderhoudsplan.
Evalueren uitgevoerd onderhoud en storingen asset	Opstellen van een storingsanalyse en het evalueren van resultaat en kosten van het uitgevoerde analyse, gespiegeld aan de uitgangspunten van het Assetmanagement plan Deze evaluatie kan leiden tot aanpassing van het Asset management plan en/of een verbetervoorstel m.b.t. een asset.
evalueren uitgevoerd onderhoud en storingen asset	Opstellen van een storingsanalyse en het evalueren van resultaat en kosten van het uitgevoerde analyse, gespiegeld aan de uitgangspunten van het Assetmanagement plan Deze evaluatie kan leiden tot aanpassing van het Asset management plan en/of een verbetervoorstel m.b.t. een asset.
evalueren werking asset	Enige tijd na oplevering (waar mogelijk voor het verstrijken van de garantietermijnen) wordt de werking van het asset geëvalueerd. Voldoet het asset aan het programma van eisen en worden daarmee de projectdoelen gerealiseerd.
Evalueren werking asset	Enige tijd na oplevering (waar mogelijk voor het verstrijken van de garantietermijnen) wordt de werking van het asset geëvalueerd. Voldoet het asset aan het programma van eisen en worden daarmee de projectdoelen gerealiseerd.
Externe communicatie	Het verstrekken van informatie naar externe relaties.
externe communicatie	Het verstrekken van informatie naar externe relaties.
Externe relaties	Een groepering van bedrijfsobjecten die te maken hebben met externe relaties die een rol spelen bij de dienstverlening van een waterschap (het opleveren en afnemen van producten en diensten).
externe relaties	Een groepering van bedrijfsobjecten die te maken hebben met externe relaties die een rol spelen bij de dienstverlening van een waterschap (het opleveren en afnemen van producten en diensten).
facilitair reserveer- en uitleencomponent	Component voor ondersteuning facilitaire zaken.
Facilitair reserveer- en uitleencomponent	Component voor ondersteuning facilitaire zaken.
faciliteiten	Alle voorzieningen die nodig zijn om de fysieke computers en netwerken goed te laten werken
Faciliteiten	Alle voorzieningen die nodig zijn om de fysieke computers en netwerken goed te laten werken
faciliteren besluitvorming directie & bestuur	De P&C producten nakijken en daarover een advies vormen
Faciliteren besluitvorming directie & bestuur	De P&C producten nakijken en daarover een advies vormen
Faciliteren elektrische laadpunten fiets/auto	Het aanschaffen en beschikbaar stellen van oplaadpunten voor elektrische fietsen en auto's
faciliteren elektrische laadpunten fiets/auto	Het aanschaffen en beschikbaar stellen van oplaadpunten voor elektrische fietsen en auto's
faciliteren vervoer	Het beschikbaar stellen van vervoer (zoals het verzorgen kaarten voor het openbaar vervoer, regelen van een taxi en het aanschaffen en beschikbaar stellen van fietsen. ).
Faciliteren vervoer	Het beschikbaar stellen van vervoer (zoals het verzorgen kaarten voor het openbaar vervoer, regelen van een taxi en het aanschaffen en beschikbaar stellen van fietsen. ).
Filetransfercomponent	Component voor het uitwisselen van gegevensbestanden tussen twee computers of netwerken.
filetransfercomponent	Component voor het uitwisselen van gegevensbestanden tussen twee computers of netwerken.
Financieel afhandelen verplichtingen	Het afbetalen van overeenkomsten die door organisatie zijn aangegaan, waaruit op een later moment kasuitgaven zullen voortkomen.
financieel afhandelen verplichtingen	Het afbetalen van overeenkomsten die door organisatie zijn aangegaan, waaruit op een later moment kasuitgaven zullen voortkomen.
financieel component	Systeem voor financi?el management, administratie en budgetbeheersing.
Financieel component	Systeem voor financi?el management, administratie en budgetbeheersing.
financiën	Het zorgdragen en beheren van alle financiele stromen en posities.
Financiën	Groepering van bedrijfsobjecten die te maken hebben met geldmiddelen.
Financiën	Het zorgdragen en beheren van alle financiele stromen en posities.
financiën	Groepering van bedrijfsobjecten die te maken hebben met geldmiddelen.
Formatieplanning	Het zorgdragen voor competente medewerkers voor nu en in de toekomst, inclusief de bijbehorende formatie.
formatieplanning	Het zorgdragen voor competente medewerkers voor nu en in de toekomst, inclusief de bijbehorende formatie.
Functioneel beheer	Het in stand houden en aansturen van de informatievoorziening binnen een bepaald proces.
functioneel beheer	Het in stand houden en aansturen van de informatievoorziening binnen een bepaald proces.
fysiek	Fysiek betekent aanwijsbaar, tastbaar in de werkelijkheid
Fysiek	Fysiek betekent aanwijsbaar, tastbaar in de werkelijkheid
Fysiek-en-omgevingsbeveiligingscomponent	Component voor beheersing van fysieke en omgevingsbeveiliging.
fysiek-en-omgevingsbeveiligingscomponent	Component voor beheersing van fysieke en omgevingsbeveiliging.
fysieke beveiliging	Alle maatregelen die getroffen worden om te zorgen dat uitsluitend de juiste personen fysiek toegang hebben tot de systemen.
Fysieke beveiliging	Alle maatregelen die getroffen worden om te zorgen dat uitsluitend de juiste personen fysiek toegang hebben tot de systemen.
fysieke beveiliging en beveiliging van de omgeving
Fysieke beveiliging en beveiliging van de omgeving
Fysieke componenten monitoring	Alle onderliggende fysieke componenten worden altijd volledig gemonitord
fysieke componenten monitoring	Alle onderliggende fysieke componenten worden altijd volledig gemonitord
fysieke firewalls	Apparaat dat bepaald welk netwerkverkeer binnen het netwerk of tussen het netwerk en de buitenwereld is toegestaan.
Fysieke firewalls	Apparaat dat bepaald welk netwerkverkeer binnen het netwerk of tussen het netwerk en de buitenwereld is toegestaan.
Fysieke netwerkverbinding	Een netwerkverbinding is de fysieke verbondenheid die mogelijk maakt dat elektronische apparaten over een datacommunicatienetwerk kunnen communiceren.
fysieke netwerkverbinding	Een netwerkverbinding is de fysieke verbondenheid die mogelijk maakt dat elektronische apparaten over een datacommunicatienetwerk kunnen communiceren.
fysieke opslag	Fysieke informatiedragers waar informatie voor langere tijd opgeslagen kan worden.
Fysieke opslag	Fysieke informatiedragers waar informatie voor langere tijd opgeslagen kan worden.
Gebouwbeheer en -onderhoud	Het inrichten, beheren en onderhouden van gebouwen en terreinen.
gebouwbeheer en -onderhoud	Het inrichten, beheren en onderhouden van gebouwen en terreinen.
Gebouwinstallatiecomponent	Component om de binnen een gebouw aanwezige installaties (regelingen), met name de elektrische en werktuigbouwkundige installaties, centraal aan te sturen (reguleren), te bedienen en te laten samenwerken (communiceren).
gebouwinstallatiecomponent	Component om de binnen een gebouw aanwezige installaties (regelingen), met name de elektrische en werktuigbouwkundige installaties, centraal aan te sturen (reguleren), te bedienen en te laten samenwerken (communiceren).
gegevensbeschrijvingscomponent	Component waarmee de definitie en structuur van gegevens worden vastgelegd, meestal in de vorm van metadata.
Gegevensbeschrijvingscomponent	Component waarmee de definitie en structuur van gegevens worden vastgelegd, meestal in de vorm van metadata.
gegevensdistributiecomponent	Component voor distributie van basis- en kerngegevens naar afnemende applicaties. De gegevensdistributiecomponent wordt gevoed vanuit applicaties die basis- en kerngegevens onderhouden.
Gegevensdistributiecomponent	Component voor distributie van basis- en kerngegevens naar afnemende applicaties. De gegevensdistributiecomponent wordt gevoed vanuit applicaties die basis- en kerngegevens onderhouden.
Gegevensintegratie en -Distributie	Het innemen, transformeren, verplaatsen, repliceren, transformeren, virtualiseren, leveren en distribueren van gegevens om alle vormen van gegevens- en informatietoepassing mogelijk te maken.
gegevensintegratie en -distributie	Het innemen, transformeren, verplaatsen, repliceren, transformeren, virtualiseren, leveren en distribueren van gegevens om alle vormen van gegevens- en informatietoepassing mogelijk te maken.
Gegevenskwaliteitsmanagement	Het nemen van maatregelen die ervoor zorgen dat gegevens voldoen aan de kwaliteitseisen die de organisatie daaraan stelt.
gegevenskwaliteitsmanagement	Het nemen van maatregelen die ervoor zorgen dat gegevens voldoen aan de kwaliteitseisen die de organisatie daaraan stelt.
gegevensmagazijncomponent	Component om actuele en historische gegevens gestructureerd op te slaan en te combineren voor analyses en rapportages.
Gegevensmagazijncomponent	Component om actuele en historische gegevens gestructureerd op te slaan en te combineren voor analyses en rapportages.
Gegevensmanagement	Een groepering van bedrijfsobjecten die te maken hebben met gegevensmanagement
Gegevensmanagement	Het geheel van activiteiten om in het waterschap op het juiste moment over de juiste gegevens van de juiste kwaliteit te beschikken.
gegevensmanagement	Het geheel van activiteiten om in het waterschap op het juiste moment over de juiste gegevens van de juiste kwaliteit te beschikken.
gegevensmanagement	Een groepering van bedrijfsobjecten die te maken hebben met gegevensmanagement
gegevensportaalcomponent	Component waarmee data gestructureerd wordt verzameld en ontsloten.
Gegevensportaalcomponent	Component waarmee data gestructureerd wordt verzameld en ontsloten.
gemeente	Een gemeente is een groep van woonkernen (dorpen, steden) met het bijbehorende gebied die samen worden bestuurd door een politiek apparaat.
Gemeente	Een gemeente is een groep van woonkernen (dorpen, steden) met het bijbehorende gebied die samen worden bestuurd door een politiek apparaat.
Geo-gegevensbeheer- en -analysecomponent (GIS)	Component om (ruimtelijke) gegevens/informatie over geografische objecten, zogeheten geo-informatie, op te slaan, te beheren, te bewerken, te analyseren en/of te presenteren.
geo-gegevensbeheer- en -analysecomponent (gis)	Component om (ruimtelijke) gegevens/informatie over geografische objecten, zogeheten geo-informatie, op te slaan, te beheren, te bewerken, te analyseren en/of te presenteren.
Gerealiseerd asset	De assets (kunstwerken, tijdelijke waterkeringen) die vanuit het proces bouw en inrichting is gerealiseerd.
gerealiseerd asset	De assets (kunstwerken, tijdelijke waterkeringen) die vanuit het proces bouw en inrichting is gerealiseerd.
gesprekspartner	Verantwoordelijkheid voor het overleggen met initiatiefnemers zodat die hun plannen goed kunnen inpassen in de fysieke leefomgeving en besluitvorming daarover soepel kan verlopen.
Gesprekspartner	Verantwoordelijkheid voor het overleggen met initiatiefnemers zodat die hun plannen goed kunnen inpassen in de fysieke leefomgeving en besluitvorming daarover soepel kan verlopen.
gezamenlijk reageren op zienswijzen	Wanneer adviezen van andere bestuursorganen in het conceptbesluit zijn overgenomen, worden die bestuursorganen betrokken bij de beantwoording van zienswijzen. De reactie op zienswijzen wordt daarmee een gezamenlijk resultaat.
Gezamenlijk reageren op zienswijzen	Wanneer adviezen van andere bestuursorganen in het conceptbesluit zijn overgenomen, worden die bestuursorganen betrokken bij de beantwoording van zienswijzen. De reactie op zienswijzen wordt daarmee een gezamenlijk resultaat.
Gezamenlijk resultaat gereed
gezamenlijk resultaat gereed
goederen-en postafhandeling	Het aannemen en routeren en verzenden van inkomende en uitgaande goederenstromen.
Goederen-en postafhandeling	Het aannemen en routeren en verzenden van inkomende en uitgaande goederenstromen.
grafische creatie- en bewerkingscomponent	Component voor het grafisch creëren en bewerken van beeldmateriaal
Grafische creatie- en bewerkingscomponent	Component voor het grafisch creëren en bewerken van beeldmateriaal
Grootboekbeheer	Het beheren van de balans van de organisatie
grootboekbeheer	Het beheren van de balans van de organisatie
Handhaven verordening
handhaven verordening
handhaver	De handhavers leveren een belangrijke bijdrage aan het bevorderen van de leefbaarheid en de veiligheid. Bij overtredingen mogen zij sancties opleggen.
Handhaver	De handhavers leveren een belangrijke bijdrage aan het bevorderen van de leefbaarheid en de veiligheid. Bij overtredingen mogen zij sancties opleggen.
Handhaving	Het toezicht en de toepassing van juridische middelen gericht op het naleven van de keur Waterwet en andere wet- en regelgeving alsmede daaraan gerelateerde overeenkomsten.
handhaving	Het toezicht en de toepassing van juridische middelen gericht op het naleven van de keur Waterwet en andere wet- en regelgeving alsmede daaraan gerelateerde overeenkomsten.
heemraad	Een heemraad (uitgegroeid tot hoogheemraad) is in Nederland een lid van het dagelijks bestuur van een waterschap. Een heemraad heeft een vergelijkbare functie als een wethouder bij een gemeente.
Heemraad	Een heemraad (uitgegroeid tot hoogheemraad) is in Nederland een lid van het dagelijks bestuur van een waterschap. Een heemraad heeft een vergelijkbare functie als een wethouder bij een gemeente.
heffen & invorderen	De werkzaamheden die betrekking hebben op het opstellen en actueel houden van regelgeving met betrekking tot belastingheffing, het opleggen van aanslagen en het afhandelen van verzoek-, bezwaar- en beroepsprocedures op het gebied van waterschapsbelasting. Ook vallen hier werkzaamheden onder zoals de betalingsverwerking, kwijtschelding en (dwang)invorderingsmaatregelen.
Heffen & invorderen	De werkzaamheden die betrekking hebben op het opstellen en actueel houden van regelgeving met betrekking tot belastingheffing, het opleggen van aanslagen en het afhandelen van verzoek-, bezwaar- en beroepsprocedures op het gebied van waterschapsbelasting. Ook vallen hier werkzaamheden onder zoals de betalingsverwerking, kwijtschelding en (dwang)invorderingsmaatregelen.
Houden toezicht	Het houden van toezicht en het toepassen van juridische middelen gericht op het naleven van de keur en de leggers.
houden toezicht	Het houden van toezicht en het toepassen van juridische middelen gericht op het naleven van de keur en de leggers.
HRM-component	Component voor het administreren en managen van medewerkers. Toelichting: Bijv. via het ondersteuning diverse HR-processen zoals werving en aanstelling, beoordelen en belonen, bijhouden van verzuim en verlof en overzichten met managementinformatie. Ook kunnen personeelsleden steeds vaker online inzicht krijgen in persoonsgebonden gegevens.
hrm-component	Component voor het administreren en managen van medewerkers. Toelichting: Bijv. via het ondersteuning diverse HR-processen zoals werving en aanstelling, beoordelen en belonen, bijhouden van verzuim en verlof en overzichten met managementinformatie. Ook kunnen personeelsleden steeds vaker online inzicht krijgen in persoonsgebonden gegevens.
huisvesting en facilitair beheer	Het verlenen van vastgoed gerelateerde diensten, parkeerdiensten en nutsdiensten (gas, water en licht), de planning daarvan en het onderhoud daarop.
Huisvesting en facilitair beheer	Het verlenen van vastgoed gerelateerde diensten, parkeerdiensten en nutsdiensten (gas, water en licht), de planning daarvan en het onderhoud daarop.
huren en verhuren vastgoed	Het betaald en voor een bepaalde periode in gebruik nemen of geven van een roerende of onroerende zaken. (zoals bijvoorbeeld het verpacht of verhuren/huren van grond).
Huren en verhuren vastgoed	Het betaald en voor een bepaalde periode in gebruik nemen of geven van een roerende of onroerende zaken. (zoals bijvoorbeeld het verpacht of verhuren/huren van grond).
IaaS-container	IaaS staat voor 'Infrastructure as a Service. IaaS biedt de infrastructuur, samen met alle externe netwerkelementen aan vanuit de (private) cloud.
iaas-container	IaaS staat voor 'Infrastructure as a Service. IaaS biedt de infrastructuur, samen met alle externe netwerkelementen aan vanuit de (private) cloud.
iam	Framework van beleid en technologie om te garanderen dat de juiste gebruikers correcte toegang hebben tot technologiebronnen.
IAM	Framework van beleid en technologie om te garanderen dat de juiste gebruikers correcte toegang hebben tot technologiebronnen.
id-5434d410-9ba2-c0b5-f8aa-fe09336d2b27,Persoonsgegevens,persoonsgegevens	Alle informatie over een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon ("de betrokkene"); als identificeerbaar wordt beschouwd een natuurlijke persoon die direct of indirect kan worden geïdentificeerd, met name aan de hand van een identificator zoals een naam, een identificatienummer, locatiegegevens, een online identificator of van een of meer elementen die kenmerkend zijn voor de fysieke, fysiologische, genetische, psychische, economische, culturele of sociale identiteit van die natuurlijke persoon.
id-6911c07e-d7ec-bab8-d83b-695f023d72e4,AVG,Algemene verordening gegevensbescherming,algemene verordening gegevensbescherming	De Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) is een Europese verordening (dus met rechtstreekse werking) die de regels voor de verwerking van persoonsgegevens door particuliere bedrijven en overheidsinstanties in de hele Europese Unie standaardiseert.
identificeren portfolio	Het benoemen van veranderinitiatieven binnen de organisatie.
Identificeren portfolio	Het benoemen van veranderinitiatieven binnen de organisatie.
identiteit- en authenticatiecomponent	Component voor het registreren van de identiteit en rechten van gebruikers voor gebruik van informatiesystemen.
Identiteit- en authenticatiecomponent	Component voor het registreren van de identiteit en rechten van gebruikers voor gebruik van informatiesystemen.
iec 62443: veiligheid voor industriële controle- en automatiseringssystemen	IEC 62443 is een set normen die speciaal ontwikkeld is voor de Operationele Technologie (OT), en is daarmee een aanvulling op de ISO 27001 norm. Deze norm focust zich met name meer op de continuïteit en de digitale weerbaarheid van de 'Industrial Automation & Control Systems (IACS)omgeving.
IEC 62443: Veiligheid voor industriële controle- en automatiseringssystemen	IEC 62443 is een set normen die speciaal ontwikkeld is voor de Operationele Technologie (OT), en is daarmee een aanvulling op de ISO 27001 norm. Deze norm focust zich met name meer op de continuïteit en de digitale weerbaarheid van de 'Industrial Automation & Control Systems (IACS)omgeving.
indienen aanvraag vergunning
Indienen aanvraag vergunning
indienen bezwaar
Indienen bezwaar
indienen incidentmelding / handhavingsverzoek
Indienen incidentmelding / handhavingsverzoek
Indienen schadeclaim	Aanspraak maken op een schadevergoeding, wanneer de organisatie materiële en immateriële schade heeft geleden.
indienen schadeclaim	Aanspraak maken op een schadevergoeding, wanneer de organisatie materiële en immateriële schade heeft geleden.
Indienen terugmelding
indienen terugmelding
indienen verweerschrift	Opstellen verweerschrift, afstemming ketenpartners, indienen verweerschrift en bijlagen, repliek/dupliek.
Indienen verweerschrift	Opstellen verweerschrift, afstemming ketenpartners, indienen verweerschrift en bijlagen, repliek/dupliek.
indienen zienswijze
Indienen zienswijze
informatie gepubliceerd	De publicatie van de geleverde informatie kan voor andere bestuursorganen aanleiding zijn tot actie.
Informatie gepubliceerd	De publicatie van de geleverde informatie kan voor andere bestuursorganen aanleiding zijn tot actie.
informatiebeveiliging	Het hanteren van een samenhangend stelsel van maatregelen dat zich richt op het blijvend realiseren van een gewenst niveau van beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid van (stuur-)informatie en informatiesystemen die gebruikt worden binnen een organisatie.	Het proces van vaststellen van de vereiste betrouwbaarheid van informatiesystemen in termen van vertrouwelijkheid, beschikbaarheid en integriteit alsmede het treffen, onderhouden en controleren van een samenhangend pakket van bijbehorende maatregelen.
Informatiebeveiliging	Het hanteren van een samenhangend stelsel van maatregelen dat zich richt op het blijvend realiseren van een gewenst niveau van beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid van (stuur-)informatie en informatiesystemen die gebruikt worden binnen een organisatie.	Het proces van vaststellen van de vereiste betrouwbaarheid van informatiesystemen in termen van vertrouwelijkheid, beschikbaarheid en integriteit alsmede het treffen, onderhouden en controleren van een samenhangend pakket van bijbehorende maatregelen.
Informatiebeveiligingsaspecten van bedrijfscontinuïteitsbeheer
informatiebeveiligingsaspecten van bedrijfscontinuïteitsbeheer
Informatiebeveiligingsbeleid		Het informatiebeveiligingsbeleid verbindt de bedrijfsdoelstellingen met beveiligingsdoelstellingen. Met de beveiligingsdoelstellingen geeft een organisatie aan op welke wijze – door het treffen van beveiligingsmaatregelen – de bedrijfsdoelstellingen nagestreefd worden.
informatiebeveiligingsbeleid		Het informatiebeveiligingsbeleid verbindt de bedrijfsdoelstellingen met beveiligingsdoelstellingen. Met de beveiligingsdoelstellingen geeft een organisatie aan op welke wijze – door het treffen van beveiligingsmaatregelen – de bedrijfsdoelstellingen nagestreefd worden.
Informatiehuis
informatiehuis
Informatiemanagement	Het zorgdragen voor een toekomstvaste inrichting van de informatievoorziening en het ontwikkelen en uitvoeren van informatiebeleid.
informatiemanagement	Het zorgdragen voor een toekomstvaste inrichting van de informatievoorziening en het ontwikkelen en uitvoeren van informatiebeleid.
informatiemodel aanvragen en meldingen (imam)	De Standaard aanvragen en meldingen (STAM) is voor: leveranciers van systemen die willen koppelen met het digitaal stelsel voor vergunningsaanvragen en meldingen iedereen die wil weten hoe een verzoek (aanvraag of melding) in de nieuwe situatie is opgebouwd Bij de standaard hoort ook het Informatiemodel aanvragen en meldingen (IMAM). Dit informatiemodel legt de basis voor het koppelvlak.
InformatieModel Aanvragen en Meldingen (IMAM)	De Standaard aanvragen en meldingen (STAM) is voor: leveranciers van systemen die willen koppelen met het digitaal stelsel voor vergunningsaanvragen en meldingen iedereen die wil weten hoe een verzoek (aanvraag of melding) in de nieuwe situatie is opgebouwd Bij de standaard hoort ook het Informatiemodel aanvragen en meldingen (IMAM). Dit informatiemodel legt de basis voor het koppelvlak.
InformatieModel Officiële Publicaties (IMOP)	Het Informatiemodel officiële publicaties (IMOP) bevat de generieke basis voor de beschrijving van de structuur en de inhoud van officiële publicaties. Het is bedoeld voor publicaties in officiële publicatiebladen van overheden en voor het berichtenverkeer dat gerelateerd is aan die publicaties.
informatiemodel officiële publicaties (imop)	Het Informatiemodel officiële publicaties (IMOP) bevat de generieke basis voor de beschrijving van de structuur en de inhoud van officiële publicaties. Het is bedoeld voor publicaties in officiële publicatiebladen van overheden en voor het berichtenverkeer dat gerelateerd is aan die publicaties.
informatiemodel omgevingswet (imow)
InformatieModel Omgevingswet (IMOW)
informatiemodel toepasbare regels (imtr)	Het IMTR legt de concepten uit die binnen de toepasbare regels gebruikt worden. In het informatiemodel staan ook de relaties tussen deze concepten.
Informatiemodel Toepasbare Regels (IMTR)	Het IMTR legt de concepten uit die binnen de toepasbare regels gebruikt worden. In het informatiemodel staan ook de relaties tussen deze concepten.
InformatieModel ToepassingsProfielen (IMTP)
informatiemodel toepassingsprofielen (imtp)
informatievoorzieningbeheer	De inrichting van de informatievoorziening conform het hiervoor opgestelde informatiebeleid.
Informatievoorzieningbeheer	De inrichting van de informatievoorziening conform het hiervoor opgestelde informatiebeleid.
informeren over uitspraak	De uitspraak kan aanleiding zijn voor andere bestuursorganen om actie te ondernemen.
Informeren over uitspraak	De uitspraak kan aanleiding zijn voor andere bestuursorganen om actie te ondernemen.
infrastructure-as-a-service (iaas)
Infrastructure-as-a-Service (IaaS)
Ingekomen vraag	Ingekomen vraag van een burger, bedrijf, instelling of andere overheid.
ingekomen vraag	Ingekomen vraag van een burger, bedrijf, instelling of andere overheid.
Inhoudelijk behandelen	Opstellen informatie(tekst) of antwoord, eventueel afstemmen met ketenpartners.
inhoudelijk behandelen	Opstellen informatie(tekst) of antwoord, eventueel afstemmen met ketenpartners.
Inhoudelijk behandelen bezwaar	Voorlopig standpunt, evt. hoorzitting en/of mediation, opstellen ontwerpbesluit. Bij de inhoudelijke behandeling van het bezwaar is afstemming met ketenpartners gewenst of zelfs verplicht. Advies is gewenst voor zaken waar de ketenpartner bij de totstandkoming van het oorspronkelijke besluit vrijblijvend heeft geadviseerd, of waar advies juist nodig was geweest maar niet ingewonnen. Advies met instemming is noodzakelijk wanneer het bezwaar zaken betreft waarover de ketenpartner bij de totstandkoming van het oorspronkelijke besluit een advies met instemming heeft gegeven.
inhoudelijk behandelen bezwaar	Voorlopig standpunt, evt. hoorzitting en/of mediation, opstellen ontwerpbesluit. Bij de inhoudelijke behandeling van het bezwaar is afstemming met ketenpartners gewenst of zelfs verplicht. Advies is gewenst voor zaken waar de ketenpartner bij de totstandkoming van het oorspronkelijke besluit vrijblijvend heeft geadviseerd, of waar advies juist nodig was geweest maar niet ingewonnen. Advies met instemming is noodzakelijk wanneer het bezwaar zaken betreft waarover de ketenpartner bij de totstandkoming van het oorspronkelijke besluit een advies met instemming heeft gegeven.
inhoudelijk behandelen melding activiteit	Inhoudelijke beoordeling, opstellen antwoord, evt. opstellen maatwerkvoorschriften.
Inhoudelijk behandelen melding activiteit	Inhoudelijke beoordeling, opstellen antwoord, evt. opstellen maatwerkvoorschriften.
inhoudelijk behandelen vergunningaanvraag	Coördineren vergunningendelen andere bestuursorganen, evt. ontwerpbesluit en terinzagelegging, aanpassing tot conceptbesluit.
Inhoudelijk behandelen vergunningaanvraag	Coördineren vergunningendelen andere bestuursorganen, evt. ontwerpbesluit en terinzagelegging, aanpassing tot conceptbesluit.
initiatief of plan daartoe	Voor een (voorgenomen) initiatief kan monitoring en analyse noodzakelijk zijn bij onderbouwing van besluitvorming.
Initiatief of plan daartoe	Voor een (voorgenomen) initiatief kan monitoring en analyse noodzakelijk zijn bij onderbouwing van besluitvorming.
initiatiefnemer	Iedereen die wil weten welke beleidsdocumenten van toepassing zijn, welke regels gelden (omgevingsdocumenten) of welke gegevens beschikbaar zijn heeft daar toegang toe. De initiatiefnemer oriënteert zich op de mogelijkheden om zijn plannen uit te voeren. Op basis van de juridische regels, regels die op maat voor zijn specifieke situatie worden aangeboden, informatie over de leefomgeving en onderzoeksrapporten beoordeelt hij of hij een melding moet doen of een vergunning aan moet vragen. Indien nodig doet hij een melding of vraagt hij een vergunning aan voor zijn plannen.
Initiatiefnemer	Iedereen die wil weten welke beleidsdocumenten van toepassing zijn, welke regels gelden (omgevingsdocumenten) of welke gegevens beschikbaar zijn heeft daar toegang toe. De initiatiefnemer oriënteert zich op de mogelijkheden om zijn plannen uit te voeren. Op basis van de juridische regels, regels die op maat voor zijn specifieke situatie worden aangeboden, informatie over de leefomgeving en onderzoeksrapporten beoordeelt hij of hij een melding moet doen of een vergunning aan moet vragen. Indien nodig doet hij een melding of vraagt hij een vergunning aan voor zijn plannen.
initiëren project	Het nader onderzoeken (op haalbaarheid) en uitwerken van een project.
Initiëren project	Het nader onderzoeken (op haalbaarheid) en uitwerken van een project.
Inkoop- en contractmanagement	Het verwerven van middelen (goederen, diensten of werken) en het bewaken van de afspraken hierover met de leverancier.
inkoop- en contractmanagement	Het verwerven van middelen (goederen, diensten of werken) en het bewaken van de afspraken hierover met de leverancier.
inkoopcomponent	Een component die het inkopen van producten en diensten ondersteunt.
Inkoopcomponent	Een component die het inkopen van producten en diensten ondersteunt.
innen gelden	Het zorgdragen dat de gelden op de bankrekening van de organisatie worden ontvangen (belastingsopbrengst, schadevergoedingen, samenwerkings-contracten, ect..)
Innen gelden	Het zorgdragen dat de gelden op de bankrekening van de organisatie worden ontvangen (belastingsopbrengst, schadevergoedingen, samenwerkings-contracten, ect..)
Innovatie	Het verkennen van en experimenteren met mogelijke vernieuwingen van producten, diensten en processen.
innovatie	Het verkennen van en experimenteren met mogelijke vernieuwingen van producten, diensten en processen.
Inrichten organisatie	Het inrichten van de bedrijfsonderdelen (zoals bedrijfsfuncties, subfuncties en processen) binnen de organisatie op basis van de missie en visie, en het bepalen en beschrijven van de fundamentele ordening van de organisatie m.b.t de huidige (ist) en of gewenste situatie (soll).
inrichten organisatie	Het inrichten van de bedrijfsonderdelen (zoals bedrijfsfuncties, subfuncties en processen) binnen de organisatie op basis van de missie en visie, en het bepalen en beschrijven van de fundamentele ordening van de organisatie m.b.t de huidige (ist) en of gewenste situatie (soll).
Inspecteren watersysteem	Het periodiek uitvoeren van inspecties aan watersystemen.
inspecteren watersysteem	Het periodiek uitvoeren van inspecties aan watersystemen.
inspectiecomponent	Component voor het inspecteren van de assets van het waterschap.
Inspectiecomponent	Component voor het inspecteren van de assets van het waterschap.
Inspraak	Het indienen van een zienswijze op een ter inzage gelegd ontwerpbesluit, met als doel het laten verwerken van die zienswijze in het definitieve besluit.
inspraak	Het indienen van een zienswijze op een ter inzage gelegd ontwerpbesluit, met als doel het laten verwerken van die zienswijze in het definitieve besluit.
Instelling	Een organisatie met een bepaalde taak.
instelling	Een organisatie met een bepaalde taak.
instemmen voorgenomen besluit ander bestuursorgaan	Dit bedrijfsproces betreft het al dan niet instemmen met een voorgenomen besluit van een ander bestuursorgaan. Instemming vergt altijd een formele vaststelling. De procesgang lijkt sterk op die van “adviseren” maar is formeler van aard met formele besluitvorming en heeft een bindende uitkomst.
Instemmen voorgenomen besluit ander bestuursorgaan	Dit bedrijfsproces betreft het al dan niet instemmen met een voorgenomen besluit van een ander bestuursorgaan. Instemming vergt altijd een formele vaststelling. De procesgang lijkt sterk op die van “adviseren” maar is formeler van aard met formele besluitvorming en heeft een bindende uitkomst.
instemming	Het conceptbesluit wordt ter goedkeuring voorgelegd aan het belanghebbende (hogere) bevoegd gezag. Dat bevoegd gezag beoordeelt het voorgelegde conceptbesluit voor zover dat binnen de kaders van de eigen regelgeving past. Indien de instemming betrekking heeft op een (onderdeel van een) besluit waarover in de ontwerpfase is geadviseerd, dan dient in beginsel instemming verleend te worden wanneer en voor zover het conceptbesluit in overeenstemming is met dat advies.
Instemming	Het conceptbesluit wordt ter goedkeuring voorgelegd aan het belanghebbende (hogere) bevoegd gezag. Dat bevoegd gezag beoordeelt het voorgelegde conceptbesluit voor zover dat binnen de kaders van de eigen regelgeving past. Indien de instemming betrekking heeft op een (onderdeel van een) besluit waarover in de ontwerpfase is geadviseerd, dan dient in beginsel instemming verleend te worden wanneer en voor zover het conceptbesluit in overeenstemming is met dat advies.
instemming geleverd
Instemming geleverd
instructie gereed
Instructie gereed
instrueren ander bestuursorgaan	Dit bedrijfsproces betreft proactief d.m.v. een instructie sturing geven aan een (lager) bestuursorgaan, om te borgen dat het gewenste beleid doorwerkt op lagere bestuursniveaus. Het gaat hier niet om een projectbesluit, dat is in een separaat proces beschreven.
Instrueren ander bestuursorgaan	Dit bedrijfsproces betreft proactief d.m.v. een instructie sturing geven aan een (lager) bestuursorgaan, om te borgen dat het gewenste beleid doorwerkt op lagere bestuursniveaus. Het gaat hier niet om een projectbesluit, dat is in een separaat proces beschreven.
instruering
Instruering
Intake bezwaar	Administratieve controle, controle indieningsvereisten, ontvangstbevestiging, evt. verzoek aanvullende gegevens.
intake bezwaar	Administratieve controle, controle indieningsvereisten, ontvangstbevestiging, evt. verzoek aanvullende gegevens.
intake melding activiteit	Ontvangstbevestiging, administratieve controle, opvragen aanvullende informatie, bekendmaken.
Intake melding activiteit	Ontvangstbevestiging, administratieve controle, opvragen aanvullende informatie, bekendmaken.
Intake melding incident	Registreren, controleren administratief, evt. opvragen aanvullende gegevens, evt. doorzenden naar ander bestuursorgaan.
intake melding incident	Registreren, controleren administratief, evt. opvragen aanvullende gegevens, evt. doorzenden naar ander bestuursorgaan.
intake opsporen	Registreren verzoek, administratieve controle, evt. opvragen aanvullende gegevens.
Intake opsporen	Registreren verzoek, administratieve controle, evt. opvragen aanvullende gegevens.
Intake sanctieverzoek	Inboeken, gegevens controleren, ontvangstbevestiging sturen (aan ketenpartner).
intake sanctieverzoek	Inboeken, gegevens controleren, ontvangstbevestiging sturen (aan ketenpartner).
intake terugmelding	Beoordelen of geadressseerd aan het juiste bevoegd gezag, eventueel doorrouteren, ontvangstbevestiging, toewijzing.
Intake terugmelding	Beoordelen of geadressseerd aan het juiste bevoegd gezag, eventueel doorrouteren, ontvangstbevestiging, toewijzing.
Intake toepassen sanctie	Inboeken, gegevens controleren, ontvangstbevestiging sturen (aan ketenpartner).
intake toepassen sanctie	Inboeken, gegevens controleren, ontvangstbevestiging sturen (aan ketenpartner).
intake toezichthouden	Registreren, controleren administratief, evt. opvragen aanvullende gegevens, ontvangstbevestiging (als verzoek van een ketenpartner afkomstig is).
Intake toezichthouden	Registreren, controleren administratief, evt. opvragen aanvullende gegevens, ontvangstbevestiging (als verzoek van een ketenpartner afkomstig is).
intake vergunningaanvraag	Registratie, bepalen regievoerder, publicatie aanvraag, evt. verzoek om aanvullende gegevens, toetsen indieningsvereisten, advies ketenpartners, evt. publicatie buitenbehandelingstelling.
Intake vergunningaanvraag	Registratie, bepalen regievoerder, publicatie aanvraag, evt. verzoek om aanvullende gegevens, toetsen indieningsvereisten, advies ketenpartners, evt. publicatie buitenbehandelingstelling.
Intake verzoek advies	Registratie, eventueel verzoek om aanvullende gegevens, toewijzing.
intake verzoek advies	Registratie, eventueel verzoek om aanvullende gegevens, toewijzing.
intake verzoek instemming	Registratie, ontvangstbevestiging, eventueel verzoek aanvullende gegevens, toewijzing.
Intake verzoek instemming	Registratie, ontvangstbevestiging, eventueel verzoek aanvullende gegevens, toewijzing.
Intake verzoek verkenning	Beoordelen verzoek, bepalen regievoerend BG, informatie opvragen.
intake verzoek verkenning	Beoordelen verzoek, bepalen regievoerend BG, informatie opvragen.
intake verzoek verweerschrift	Registratie, afstemming en toewijzing, evt. inschakelen externe juridische ondersteuning, aanleveren stukken aan rechtsprekende instantie.
Intake verzoek verweerschrift	Registratie, afstemming en toewijzing, evt. inschakelen externe juridische ondersteuning, aanleveren stukken aan rechtsprekende instantie.
Integreren en distribueren kerngegevens
integreren en distribueren kerngegevens
interbestuurlijke beleidsdoorwerking	De doorwerking van beleid van het ene (hogere) bestuursorgaan naar beleid/uitvoering door een of meer andere bestuursorganen.
Interbestuurlijke beleidsdoorwerking	De doorwerking van beleid van het ene (hogere) bestuursorgaan naar beleid/uitvoering door een of meer andere bestuursorganen.
Interbestuurlijke samenwerking	Samenwerking in ketens tussen bestuursorganen.
interbestuurlijke samenwerking	Samenwerking in ketens tussen bestuursorganen.
Interne communicatie	Het verstrekken van informatie naar interne relaties.
interne communicatie	Het verstrekken van informatie naar interne relaties.
Invloed op ontwikkelingen	Ondersteunen van belanghebbenden die invloed willen uitoefenen op beleid en activiteiten.
invloed op ontwikkelingen	Ondersteunen van belanghebbenden die invloed willen uitoefenen op beleid en activiteiten.
invordering belasting	Het innen van de aan burgers en bedrijven opgelegde belastingsom.
Invordering belasting	Het innen van de aan burgers en bedrijven opgelegde belastingsom.
it-beveiliging	Zorg dragen voor de technische inrichting voor de beveiliging van it-infrastructuur.
IT-beveiliging	Zorg dragen voor de technische inrichting voor de beveiliging van it-infrastructuur.
it-infrastructuurontwikkeling en -beheer	Het ontwikkelen, aanpassen en in stand houden van IT-infrastructuur (netwerk, hardware).
IT-infrastructuurontwikkeling en -beheer	Het ontwikkelen, aanpassen en in stand houden van IT-infrastructuur (netwerk, hardware).
IT-management	Het ervoor zorgen dat IT-systemen (ICT-infrastructuur en applicaties) beschikbaar komen en optimaal blijven functioneren.
it-management	Het ervoor zorgen dat IT-systemen (ICT-infrastructuur en applicaties) beschikbaar komen en optimaal blijven functioneren.
IT-objectencomponent	De component ondersteunt het vastleggen van gegevens over IT-gerelateerde gegevens en ondersteunt de IT-beheerorganisatie bij het beheren van de betreffende componenten. Conform de ITIL-terminologie worden componenten vaak aangeduid als "configuratie items" en wordt de verzameling opgeslagen gegevens benoemd als "Configuration Management DataBase"
it-objectencomponent	De component ondersteunt het vastleggen van gegevens over IT-gerelateerde gegevens en ondersteunt de IT-beheerorganisatie bij het beheren van de betreffende componenten. Conform de ITIL-terminologie worden componenten vaak aangeduid als "configuratie items" en wordt de verzameling opgeslagen gegevens benoemd als "Configuration Management DataBase"
Juridisch	Een groepering van bedrijfsobjecten die te maken hebben met recht.
juridisch	Een groepering van bedrijfsobjecten die te maken hebben met recht.
Juridisch adviseren	Het geven van aanwijzingen hoe iets rechtskundig aangepakt moet worden
juridisch adviseren	Het geven van aanwijzingen hoe iets rechtskundig aangepakt moet worden
Juridische dienstverlening	n.t.b.
juridische dienstverlening	n.t.b.
juridische ondersteuning	Het bieden van advies en ondersteuning op het gebied van wet- en regelgeving.
Juridische ondersteuning	Het bieden van advies en ondersteuning op het gebied van wet- en regelgeving.
Juridische regels (CIM-OW)
juridische regels (cim-ow)
kantoorautomatiseringscomponent	Component voor het ondersteunen van kantoorwerkzaamheden zoals tekstverwerking, email en agenda.
Kantoorautomatiseringscomponent	Component voor het ondersteunen van kantoorwerkzaamheden zoals tekstverwerking, email en agenda.
kascomponent	Component waarmee financi├½le transacties aan de balie kunnen worden afgehandeld.
Kascomponent	Component waarmee financi├½le transacties aan de balie kunnen worden afgehandeld.
Kennisbeheercomponent	Component voor het tonen en bewerken van informatie en kennis door medewerkers.
kennisbeheercomponent	Component voor het tonen en bewerken van informatie en kennis door medewerkers.
ketenpartner	Overheidsorganisatie die als gelijkwaardige samenwerkt met andere overheidsorganisaties.
Ketenpartner	Overheidsorganisatie die als gelijkwaardige samenwerkt met andere overheidsorganisaties.
ketenpartner-portaalcomponent	Component voor het toegang geven van ketenpartners tot voor hen bestemde diensten van het waterschap
Ketenpartner-portaalcomponent	Component voor het toegang geven van ketenpartners tot voor hen bestemde diensten van het waterschap
klachten- en meldingencomponent	Component voor vastlegging van klachten en meldingen van burgers, bedrijven en instellingen die via een kanaal bij het waterschap binnenkomen.
Klachten- en meldingencomponent	Component voor vastlegging van klachten en meldingen van burgers, bedrijven en instellingen die via een kanaal bij het waterschap binnenkomen.
klantbeheer	Het aangaan van de interactie met de klant (en ketenpartners), het ervoor zorgen dat zij over de juiste gegevens en informatie beschikken en het ontvangen van meldingen, verzoeken en gegevens.
Klantbeheer	Het aangaan van de interactie met de klant (en ketenpartners), het ervoor zorgen dat zij over de juiste gegevens en informatie beschikken en het ontvangen van meldingen, verzoeken en gegevens.
Klantgeleidingcomponent	Component voor het ondersteunen van klanten bij het vinden van de gewenste dienstverlening.
klantgeleidingcomponent	Component voor het ondersteunen van klanten bij het vinden van de gewenste dienstverlening.
klanttevredenheidcomponent	Component waarmee tevredenheid van klanten over dienstverlening van het waterschap kan worden gemeten en vastgelegd.
Klanttevredenheidcomponent	Component waarmee tevredenheid van klanten over dienstverlening van het waterschap kan worden gemeten en vastgelegd.
klic-component	Component voor informatieuitwisseling met de Kadasterdienst KLIC in het kader van de Wet informatie-uitwisseling boven en ondergrondse netten en netwerken
KLIC-component	Component voor informatieuitwisseling met de Kadasterdienst KLIC in het kader van de Wet informatie-uitwisseling boven en ondergrondse netten en netwerken
Koeling	Installatie om de geproduceerde warmte af te voeren zodat de bedrijfstemperatuur binnen de gewenste marges blijft.
koeling	Installatie om de geproduceerde warmte af te voeren zodat de bedrijfstemperatuur binnen de gewenste marges blijft.
Kritieke Prestatie Indicator (KPI)	een variabele om prestaties van ondernemingeneen onderneming te analyseren
kritieke prestatie indicator (kpi)	een variabele om prestaties van ondernemingeneen onderneming te analyseren
Kwaliteit en control	Een groepering van bedrijfsobjecten die te maken hebben met kwaliteit en control binnen de organisatie.
kwaliteit en control	Een groepering van bedrijfsobjecten die te maken hebben met kwaliteit en control binnen de organisatie.
kwaliteitsmanagement	Het streven naar een zo hoog mogelijke kwaliteit van een product, productieproces, dienst of organisatie.
Kwaliteitsmanagement	Het streven naar een zo hoog mogelijke kwaliteit van een product, productieproces, dienst of organisatie.
laboratorium informatie management component	Component die de laboratoriumactiviteiten ondersteunt met betrekking tot de administratieve en coördinerende taken van de monsterverwerking en de verzameling en evaluatie van analysegegevens
Laboratorium Informatie Management component	Component die de laboratoriumactiviteiten ondersteunt met betrekking tot de administratieve en coördinerende taken van de monsterverwerking en de verzameling en evaluatie van analysegegevens
landelijke voorziening besluiten & bekendmaken (lvbb)	De Landelijke voorziening Bekendmaken en Besluiten (LVBB), waar het Register Omgevingsdocumenten onderdeel van is, biedt alle functionaliteiten om besluiten te ontvangen, valideren, bekendmaken, consolideren en beschikbaar stellen als besluiten en geconsolideerde regelgevingen. De LVBB wordt ontwikkeld in het kader van de Omgevingswet, maar de ambitie is deze voor alle wet- en regelgeving van Nederland in te zetten. Het LVBB is wordt een e-overheidsbouwsteen
Landelijke Voorziening Besluiten & Bekendmaken (LVBB)	De Landelijke voorziening Bekendmaken en Besluiten (LVBB), waar het Register Omgevingsdocumenten onderdeel van is, biedt alle functionaliteiten om besluiten te ontvangen, valideren, bekendmaken, consolideren en beschikbaar stellen als besluiten en geconsolideerde regelgevingen. De LVBB wordt ontwikkeld in het kader van de Omgevingswet, maar de ambitie is deze voor alle wet- en regelgeving van Nederland in te zetten. Het LVBB is wordt een e-overheidsbouwsteen
landelijke voorziening portaalcomponent	Component op internet die landelijk beschikbaar is en data ontvangt en ontsluit van overheden en data levert aan overheden.
Landelijke voorziening portaalcomponent	Component op internet die landelijk beschikbaar is en data ontvangt en ontsluit van overheden en data levert aan overheden.
Landmeetkundecomponent	Component voor landmeetkundige toepassingen┬áen verwerking van landmeetkundige gegevens.
landmeetkundecomponent	Component voor landmeetkundige toepassingen┬áen verwerking van landmeetkundige gegevens.
legger	Openbaar register waarin onderhoudsplichtigen zijn aangewezen, behoudens tegenbewijs, kracht van bewijs.
Legger	Openbaar register waarin onderhoudsplichtigen zijn aangewezen, behoudens tegenbewijs, kracht van bewijs.
leveranciersbeheer	Het verwerven, beheren en monitoren van leveranciers.
Leveranciersbeheer	Het verwerven, beheren en monitoren van leveranciers.
leveranciersrelaties
Leveranciersrelaties
Leveren advies	Versturen advies aan aanvrager, eventueel informeren belanghebbenden.
leveren advies	Versturen advies aan aanvrager, eventueel informeren belanghebbenden.
leveren antwoord/informatie	Versturen antwoord aan vraagsteller en/of leveren informatie aan doelgroep.
Leveren antwoord/informatie	Versturen antwoord aan vraagsteller en/of leveren informatie aan doelgroep.
Leveren automatiserings diensten	Het binnen beleidskaders zorgdragen dat IT-systemen (soft- en hardware) beschikbaar zijn voor het leveren van de door de bedrijfsprocessen vereiste functionaliteit.
leveren automatiserings diensten	Het binnen beleidskaders zorgdragen dat IT-systemen (soft- en hardware) beschikbaar zijn voor het leveren van de door de bedrijfsprocessen vereiste functionaliteit.
Leveren communicatiediensten	Dit is een cluster van bedrijfsprocessen die gerelateerd zijn aan het uitvoeren van "public relations" communicatie. Dit zijn de bedrijfsprocessen die corresponderen met de bedrijfsfunctie Communicatiemanagement. Alle activiteiten die als doel hebben om belanghebbenden binnen en buiten het waterschap te voorzien in de gewenste informatiepositie.
leveren communicatiediensten	Dit is een cluster van bedrijfsprocessen die gerelateerd zijn aan het uitvoeren van "public relations" communicatie. Dit zijn de bedrijfsprocessen die corresponderen met de bedrijfsfunctie Communicatiemanagement. Alle activiteiten die als doel hebben om belanghebbenden binnen en buiten het waterschap te voorzien in de gewenste informatiepositie.
leveren facilitaire diensten	De activiteiten waarmee de organisatie betrouwbaar en klantvriendelijk ondersteund wordt met faciliteiten waaronder huisvesting, werkplekken en interne faciliteiten.
Leveren facilitaire diensten	De activiteiten waarmee de organisatie betrouwbaar en klantvriendelijk ondersteund wordt met faciliteiten waaronder huisvesting, werkplekken en interne faciliteiten.
leveren financiele diensten	Werkzaamheden waarmee financiële kaders worden opgesteld, de organisatie wordt ondersteund met het werken binnen de kaders, getoetst wordt op correct gebruik van de kaders, een betrouwbare administratie wordt gevoerd en informatie wordt geleverd.
Leveren financiele diensten	Werkzaamheden waarmee financiële kaders worden opgesteld, de organisatie wordt ondersteund met het werken binnen de kaders, getoetst wordt op correct gebruik van de kaders, een betrouwbare administratie wordt gevoerd en informatie wordt geleverd.
Leveren gegevensdiensten	Het verkrijgen, beheren en distribueren van gegevensproducten ten behoeve van (wettelijke) verplichtingen als open data, BGT en BRO en gegevensbehoefte van derde partijen.
leveren gegevensdiensten	Het verkrijgen, beheren en distribueren van gegevensproducten ten behoeve van (wettelijke) verplichtingen als open data, BGT en BRO en gegevensbehoefte van derde partijen.
leveren gegevensproducten
Leveren gegevensproducten
leveren hr diensten
Leveren HR Diensten
leveren informatiseringsdiensten	De informatievoorziening is het geheel van mensen, middelen en maatregelen, gericht op het invullen van de informatiebehoefte met gegevens en functionaliteit, zoals die volgt uit de bedrijfsprocessen van de organisatie. Het ervoor zorgen dat de informatiebehoefte van de hele organsiatie in samenhang bekend is en is vertaald naar de optimale informatievoorziening. Het opstellen van beleid op het gebied van automatisering en gegevensmanagement. Het adviseren over het toepassen van het beleid. Toezien op correcte toepassing van het beleid.
Leveren informatiseringsdiensten	De informatievoorziening is het geheel van mensen, middelen en maatregelen, gericht op het invullen van de informatiebehoefte met gegevens en functionaliteit, zoals die volgt uit de bedrijfsprocessen van de organisatie. Het ervoor zorgen dat de informatiebehoefte van de hele organsiatie in samenhang bekend is en is vertaald naar de optimale informatievoorziening. Het opstellen van beleid op het gebied van automatisering en gegevensmanagement. Het adviseren over het toepassen van het beleid. Toezien op correcte toepassing van het beleid.
leveren inkoop- en contractmanagementdiensten	Dit is een cluster van bedrijfsprocessen die gerelateerd zijn aan het verwerven van middelen en het bewaken van de afspraken hierover met de leverancier. Dit zijn de bedrijfsprocessen die corresponderen met de bedrijfsfunctie Inkoop- en contractmanagement. Betreft het opstellen van inkoopbeleid en inkoopvoorwaarden; het ondersteunen van de organisatie bij het handelen conform het beleid; het controleren op de juiste implementatie van het inkoopbeleid en het overeenkomstoverstijgend contractmanagement.
Leveren inkoop- en contractmanagementdiensten	Dit is een cluster van bedrijfsprocessen die gerelateerd zijn aan het verwerven van middelen en het bewaken van de afspraken hierover met de leverancier. Dit zijn de bedrijfsprocessen die corresponderen met de bedrijfsfunctie Inkoop- en contractmanagement. Betreft het opstellen van inkoopbeleid en inkoopvoorwaarden; het ondersteunen van de organisatie bij het handelen conform het beleid; het controleren op de juiste implementatie van het inkoopbeleid en het overeenkomstoverstijgend contractmanagement.
leveren juridische diensten	Dit is een cluster van bedrijfsprocessen die gerelateerd zijn aan het bieden van advies en ondersteuning op het gebied van wet- en regelgeving. Dit zijn de bedrijfsprocessen die corresponderen met de bedrijfsfunctie Juridische ondersteuning. Het ondersteunen van de organisatie in het handelen conform wet- en regelgeving en werkzaamheden bij ingebrekestelingen, bezwaren, beroepen en rechtzaken.
Leveren juridische diensten	Dit is een cluster van bedrijfsprocessen die gerelateerd zijn aan het bieden van advies en ondersteuning op het gebied van wet- en regelgeving. Dit zijn de bedrijfsprocessen die corresponderen met de bedrijfsfunctie Juridische ondersteuning. Het ondersteunen van de organisatie in het handelen conform wet- en regelgeving en werkzaamheden bij ingebrekestelingen, bezwaren, beroepen en rechtzaken.
leveren kwaliteitsdiensten	Het ondersteunen van de organisatie bij het doeltreffend en efficiënt leveren van producten en diensten conform kwaliteitseisen met minimale verspillingen en met beheersing van risico’s. Kwaliteitsmanagement is gericht op bevrediging van de wensen van alle klanten en andere belanghebbenden. Kwaliteitsmanagement voegt op zich niets toe aan de kwaliteit van producten in engere zin, maar betreft de wijze waarop je de kwaliteit realiseert.
Leveren kwaliteitsdiensten	Het ondersteunen van de organisatie bij het doeltreffend en efficiënt leveren van producten en diensten conform kwaliteitseisen met minimale verspillingen en met beheersing van risico’s. Kwaliteitsmanagement is gericht op bevrediging van de wensen van alle klanten en andere belanghebbenden. Kwaliteitsmanagement voegt op zich niets toe aan de kwaliteit van producten in engere zin, maar betreft de wijze waarop je de kwaliteit realiseert.
leveren ondersteunende diensten	De processen die resultaten voortbrengen die niet direct zichtbaar zijn voor de burger, maar essentiële ondersteuning leveren voor het effectief kunnen uitvoeren van de primaire processen, andere ondersteunende processen of de gehele organisatie. Deze processen hebben interne klanten.
Leveren ondersteunende diensten	De processen die resultaten voortbrengen die niet direct zichtbaar zijn voor de burger, maar essentiële ondersteuning leveren voor het effectief kunnen uitvoeren van de primaire processen, andere ondersteunende processen of de gehele organisatie. Deze processen hebben interne klanten.
leveren organisatiediensten	Ten behoeve van reguliere bedrijfsvoorzieningen, maar ook voor calamiteiten, privacy issues, datalekken etc. Opstellen van organisatiebeleid, adviseren over de toepassing en het toetsen op de naleving van het organisatiebeleid (personeel, kwaliteit, milieu, ARBO en informatie), ontwikkeling en onderhoud van de administratieve organisatie (kwaliteitsmanagementsysteem, Enterprise Architectuur, organisatiestructuur en functiehuis) en toetsing van de kwaliteit van de organisatie en geleverde diensten.
Leveren organisatiediensten	Ten behoeve van reguliere bedrijfsvoorzieningen, maar ook voor calamiteiten, privacy issues, datalekken etc. Opstellen van organisatiebeleid, adviseren over de toepassing en het toetsen op de naleving van het organisatiebeleid (personeel, kwaliteit, milieu, ARBO en informatie), ontwikkeling en onderhoud van de administratieve organisatie (kwaliteitsmanagementsysteem, Enterprise Architectuur, organisatiestructuur en functiehuis) en toetsing van de kwaliteit van de organisatie en geleverde diensten.
leveren reactie melding incident	Versturen reactie op melding aan indiener en evt. aan betrokkene en andere belanghebbenden.
Leveren reactie melding incident	Versturen reactie op melding aan indiener en evt. aan betrokkene en andere belanghebbenden.
Leveren reactie op besluit ander bestuursorgaan	Versturen reactie naar de desbetreffende overheid, bekendmaken, informeren belanghebbenden.
leveren reactie op besluit ander bestuursorgaan	Versturen reactie naar de desbetreffende overheid, bekendmaken, informeren belanghebbenden.
leveren resultaat instemming	Versturen instemming aan aanvrager (die zorg draagt voor bekendmaking als onderdeel van het besluit waarvan de instemming deel uitmaakt), eventueel informeren belanghebbenden.
Leveren resultaat instemming	Versturen instemming aan aanvrager (die zorg draagt voor bekendmaking als onderdeel van het besluit waarvan de instemming deel uitmaakt), eventueel informeren belanghebbenden.
leveren richtinggevend advies	Leveren richtinggevend advies aan initiatiefnemer, informeren belanghebbenden.
Leveren richtinggevend advies	Leveren richtinggevend advies aan initiatiefnemer, informeren belanghebbenden.
levering monitoringsdata	Ketenpartners beschikken mogelijk over waardevolle monitoringsdata die als input gebruikt kan worden. Hergebruik van meetwaarden van ketenpartners vergoot de mogelijkheden en komt efficiëntie in de monitoring ten goede.
Levering monitoringsdata	Ketenpartners beschikken mogelijk over waardevolle monitoringsdata die als input gebruikt kan worden. Hergebruik van meetwaarden van ketenpartners vergoot de mogelijkheden en komt efficiëntie in de monitoring ten goede.
linked data component	Component waarmee gestructureerde data worden gepubliceerd op het internet, zodanig dat de data met elkaar verbonden kunnen worden.
Linked Data component	Component waarmee gestructureerde data worden gepubliceerd op het internet, zodanig dat de data met elkaar verbonden kunnen worden.
Loggingcomponent	Component voor het centraal vastleggen en analyseren van gegevens over de activiteiten die gebruikers uitvoeren met (vertrouwelijke) gegevens.
loggingcomponent	Component voor het centraal vastleggen en analyseren van gegevens over de activiteiten die gebruikers uitvoeren met (vertrouwelijke) gegevens.
maatwerk vitaliteitsmanagement	Alle activeiten rondom het vitaal krijgen en houden medewerkers.
Maatwerk vitaliteitsmanagement	Alle activeiten rondom het vitaal krijgen en houden medewerkers.
maken en boeken van memoriaalboekingen	Het administreren en boeken van opbrengsten/kosten terwijl er geen gelden zijn ontvangen/uitgegeven via de rekening/kas die gekoppeld is aan de administratie
Maken en boeken van memoriaalboekingen	Het administreren en boeken van opbrengsten/kosten terwijl er geen gelden zijn ontvangen/uitgegeven via de rekening/kas die gekoppeld is aan de administratie
maken plan van aanpak	Het opstellen van een plan waarin op hoofdlijnen wordt aangegeven wat je wilt gaan doen, wat het gaat kosten en hoe je het wilt organiseren
Maken plan van aanpak	Het opstellen van een plan waarin op hoofdlijnen wordt aangegeven wat je wilt gaan doen, wat het gaat kosten en hoe je het wilt organiseren
Maken risico-inschatting activiteit	Op basis van het risicoprofiel en het geldende toezichtsbeleid wordt bepaald of oplevertoezicht zal worden uitgevoerd of niet. Indien besloten wordt tot oplevertoezicht, dan wordt een verzoek daartoe gedaan aan de desbetreffende afdeling of organisatie.
maken risico-inschatting activiteit	Op basis van het risicoprofiel en het geldende toezichtsbeleid wordt bepaald of oplevertoezicht zal worden uitgevoerd of niet. Indien besloten wordt tot oplevertoezicht, dan wordt een verzoek daartoe gedaan aan de desbetreffende afdeling of organisatie.
Maken van afspraken over taakverdeling	Bepalen welke medewerkers uitvoering gaan geven aan de taken, bepalen wie welke taak op zich neemt en wanneer afstemming en oplevering plaatsvindt.
maken van afspraken over taakverdeling	Bepalen welke medewerkers uitvoering gaan geven aan de taken, bepalen wie welke taak op zich neemt en wanneer afstemming en oplevering plaatsvindt.
management	De bedrijfsfunctie Management is ervoor verantwoordelijk dat door het plannen, doen uitvoeren, verantwoorden, bijsturen en gericht beïnvloeden van activiteiten de doelstellingen van de waterschappen gerealiseerd worden.
Management	De bedrijfsfunctie Management is ervoor verantwoordelijk dat door het plannen, doen uitvoeren, verantwoorden, bijsturen en gericht beïnvloeden van activiteiten de doelstellingen van de waterschappen gerealiseerd worden.
Management & Monitoring	De besturing en de monitoring van de omgevingen is sterk gestandaardiseerd.
management & monitoring	De besturing en de monitoring van de omgevingen is sterk gestandaardiseerd.
Managen programma	Het uitvoeren, monitoren en het coördineren van een tijdelijke manier van samenwerken, gericht op het bereiken van doelen, waaraan resultaten en andere activiteiten bijdragen.
managen programma	Het uitvoeren, monitoren en het coördineren van een tijdelijke manier van samenwerken, gericht op het bereiken van doelen, waaraan resultaten en andere activiteiten bijdragen.
Managen project	Het organiseren, voorbereiden, plannen en uitvoeren van een, in de tijd en middelen begrensde, activiteit om iets te creëren.
managen project	Het organiseren, voorbereiden, plannen en uitvoeren van een, in de tijd en middelen begrensde, activiteit om iets te creëren.
Matchen openstaande post debiteur	Op basis van de ontvangen gelden de openstaande post klanten die de organisatie nog geld verschuldigd zijn verlagen
matchen openstaande post debiteur	Op basis van de ontvangen gelden de openstaande post klanten die de organisatie nog geld verschuldigd zijn verlagen
medewerkeradministratie	Het administreren van alle gegevens van medewerkers.
Medewerkeradministratie	Het administreren van alle gegevens van medewerkers.
Medewerkerbeoordeling	Het beoordelen van de prestaties van de medewerker en het besluiten over beloning en promotie alsook over ontslag en demotie.
medewerkerbeoordeling	Het beoordelen van de prestaties van de medewerker en het besluiten over beloning en promotie alsook over ontslag en demotie.
medewerkerontwikkeling	Het expliciet ontwikkelen van de kennis en vaardigheden van medewerkers, inclusief de daarbij behorende begeleiding.
Medewerkerontwikkeling	Het expliciet ontwikkelen van de kennis en vaardigheden van medewerkers, inclusief de daarbij behorende begeleiding.
Media afspeelcomponent	Component voor het afspelen van diverse streaming media, zoals films en geluidsopnames
media afspeelcomponent	Component voor het afspelen van diverse streaming media, zoals films en geluidsopnames
Mediamonitor- en webcarecomponent	Component voor het monitoren van sociale media, websites en nieuwsgroepen, het maken van analyses en rapportages, en bepaalde berichten.
mediamonitor- en webcarecomponent	Component voor het monitoren van sociale media, websites en nieuwsgroepen, het maken van analyses en rapportages, en bepaalde berichten.
meet- en regelsignalen verzamel-, verwerk- en visualisatiecomponent (scada)	Component waarmee metingen en data over de aansturing en werking van installaties worden samengebracht, geanalyseerd en visueel gemonitored.
Meet- en regelsignalen verzamel-, verwerk- en visualisatiecomponent (SCADA)	Component waarmee metingen en data over de aansturing en werking van installaties worden samengebracht, geanalyseerd en visueel gemonitored.
melden activiteit
Melden activiteit
melding activiteit ontvangen	Een formele melding ontvangen van een initiatiefnemer. Deze kan volgen uit een eerdere gezamenlijke verkenning.
Melding activiteit ontvangen	Een formele melding ontvangen van een initiatiefnemer. Deze kan volgen uit een eerdere gezamenlijke verkenning.
Melding activiteit verwerkt
melding activiteit verwerkt
melding incident afgehandeld
Melding incident afgehandeld
melding incident ontvangen	Een melding incident ontvangen van een ketenpartner of andere belanghebbende.
Melding incident ontvangen	Een melding incident ontvangen van een ketenpartner of andere belanghebbende.
Melding, incident of aanwijzing	Een melding, incident of aanwijzing kan reden zijn tot (nadere) monitoring en analyse.
melding, incident of aanwijzing	Een melding, incident of aanwijzing kan reden zijn tot (nadere) monitoring en analyse.
meldingen- en incidentencomponent	Component voor het registreren en afhandelen van door medewerkers gemelde incidenten, problemen en verzoeken.
Meldingen- en incidentencomponent	Component voor het registreren en afhandelen van door medewerkers gemelde incidenten, problemen en verzoeken.
message queueing (mq) component	Component voor het routeren en transformeren van berichten (middleware).
Message Queueing (MQ) component	Component voor het routeren en transformeren van berichten (middleware).
Microsoft 365	De standaard Microsoft365 (M365) omgeving die alle waterschappen hebben, met daarin onder andere identity management ingericht op basis van Azure AD
microsoft 365	De standaard Microsoft365 (M365) omgeving die alle waterschappen hebben, met daarin onder andere identity management ingericht op basis van Azure AD
mijnwaterschap component	Website die toegang biedt tot gepersonaliseerde digitale dienstverlening van het waterschap
MijnWaterschap component	Website die toegang biedt tot gepersonaliseerde digitale dienstverlening van het waterschap
Mobiele appcomponent	Component die voor diverse doeleinden gebruikt wordt vanaf een mobiel device, zoals een smartphone.
mobiele appcomponent	Component die voor diverse doeleinden gebruikt wordt vanaf een mobiel device, zoals een smartphone.
Mobiliteit	Het ervoor zorgen dat medewerkers zich met passend vervoer kunnen verplaatsen.
mobiliteit	Het ervoor zorgen dat medewerkers zich met passend vervoer kunnen verplaatsen.
modellerings- en simulatiecomponent	Component om de fysieke werkelijkheid (van bijvoorbeeld het watersysteem) te modelleren en te simuleren wat de gevolgen zijn van specifieke omstandigheden op de gemodelleerde werkelijkheid.
Modellerings- en simulatiecomponent	Component om de fysieke werkelijkheid (van bijvoorbeeld het watersysteem) te modelleren en te simuleren wat de gevolgen zijn van specifieke omstandigheden op de gemodelleerde werkelijkheid.
monitoren (beleids)plannen en programma's	Het verzamelen, aggregeren en analyseren van gegevens met betrekking tot de realisatie van de organisatiedoelstellingen en het op basis daarvan opstellen van verantwoordings- en voortgangsrapportages.
Monitoren (beleids)plannen en programma's	Het verzamelen, aggregeren en analyseren van gegevens met betrekking tot de realisatie van de organisatiedoelstellingen en het op basis daarvan opstellen van verantwoordings- en voortgangsrapportages.
monitoren assets	Het opstellen van een meetprogramma, de inrichting en exploitatie van het meetnet, de inzameling van daarmee geproduceerde kwalitatieve en kwantitatieve meetgegevens over systemen en de be– en verwerking, toetsing, analyse en presentatie van deze gegevens.
Monitoren assets	Het opstellen van een meetprogramma, de inrichting en exploitatie van het meetnet, de inzameling van daarmee geproduceerde kwalitatieve en kwantitatieve meetgegevens over systemen en de be– en verwerking, toetsing, analyse en presentatie van deze gegevens.
Monitoren assets waterkering	Het bewaken van en rapporteren over de staat van de waterkering. Hieronder verstaan we het beoordelen en toetsten van de waterkering. NB. Het inspecteren wordt beschreven in onderhouden waterkering.
monitoren assets waterkering	Het bewaken van en rapporteren over de staat van de waterkering. Hieronder verstaan we het beoordelen en toetsten van de waterkering. NB. Het inspecteren wordt beschreven in onderhouden waterkering.
monitoren assets waterketen	Het bewaken van en rapporteren over het functioneren van de assets in de waterketen.
Monitoren assets waterketen	Het bewaken van en rapporteren over het functioneren van de assets in de waterketen.
monitoren assets watersysteem	Het bewaken van en rapporteren over de hoeveelheid water en waterkwaliteit en de staat van de assets watersysteem met daarin opgenomen kunstwerken.
Monitoren assets watersysteem	Het bewaken van en rapporteren over de hoeveelheid water en waterkwaliteit en de staat van de assets watersysteem met daarin opgenomen kunstwerken.
monitoren en analyseren beleidseffecten	Dit bedrijfsproces betreft het op basis van continu of frequent gemeten indicatoren onderzoeken en analyseren in hoeverre het gevoerde beleid leidt tot het bereiken van de beoogde doelstellingen. Dit met als doel het nemen van maatregelen om afwijkingen van die beoogde doelstellingen bij te sturen.
Monitoren en analyseren beleidseffecten	Dit bedrijfsproces betreft het op basis van continu of frequent gemeten indicatoren onderzoeken en analyseren in hoeverre het gevoerde beleid leidt tot het bereiken van de beoogde doelstellingen. Dit met als doel het nemen van maatregelen om afwijkingen van die beoogde doelstellingen bij te sturen.
Monitoren technologische trends	Het verzamen en analyseren van informatie over technologische ontwikkelingen, om deze op waarde te schatten voor de organisatie.
monitoren technologische trends	Het verzamen en analyseren van informatie over technologische ontwikkelingen, om deze op waarde te schatten voor de organisatie.
Monitoring vaarwegennet	Het bewaken van en rapporteren over de staat en capaciteit van het vaarwegennet. van het vaarwegennet.
monitoring vaarwegennet	Het bewaken van en rapporteren over de staat en capaciteit van het vaarwegennet. van het vaarwegennet.
Monitoring waterkering	Het bewaken van en rapporteren over de staat van de waterkering.
monitoring waterkering	Het bewaken van en rapporteren over de staat van de waterkering.
Monitoring waterketen	Het bewaken van en rapporteren over het functioneren van de waterketen.
monitoring waterketen	Het bewaken van en rapporteren over het functioneren van de waterketen.
monitoring watersysteem	Het bewaken van en rapporteren over de hoeveelheid water en waterkwaliteit en de staat van het watersysteem met daarin opgenomen kunstwerken.
Monitoring watersysteem	Het bewaken van en rapporteren over de hoeveelheid water en waterkwaliteit en de staat van het watersysteem met daarin opgenomen kunstwerken.
Monitoring wegennet	Het bewaken van en rapporteren over de staat en capaciteit van het wegennet.
monitoring wegennet	Het bewaken van en rapporteren over de staat en capaciteit van het wegennet.
Naleving
naleving
Narrowcasting component	Component voor het via beeldschermen uitzenden van relevante informatie voor een (externe of interne) doelgroep.
narrowcasting component	Component voor het via beeldschermen uitzenden van relevante informatie voor een (externe of interne) doelgroep.
nazorg calamiteit	Het evalueren van een opgetreden calamiteit en het initieuml;ren van maatregelen om voorbereiding en bestrijding te verbeteren.
Nazorg calamiteit	Het evalueren van een opgetreden calamiteit en het initieuml;ren van maatregelen om voorbereiding en bestrijding te verbeteren.
Nederlandse Cyber Security Agenda	Nederland beschikt over een uitstekende uitgangspositie om de economische en maatschappelijke kansen van digitalisering te verzilveren. Tegelijkertijd nemen kwetsbaarheden en dreigingen in het digitale domein toe. Dit vraagt om extra inspanningen om de cybersecurity aanpak te versterken en zo de vitale belangen van Nederland beter te beschermen. In de Nederlandse Cybersecurity Agenda (NCSA) worden de kaders gesteld voor de volgende noodzakelijke stap in cybersecurity.
nederlandse cyber security agenda	Nederland beschikt over een uitstekende uitgangspositie om de economische en maatschappelijke kansen van digitalisering te verzilveren. Tegelijkertijd nemen kwetsbaarheden en dreigingen in het digitale domein toe. Dit vraagt om extra inspanningen om de cybersecurity aanpak te versterken en zo de vitale belangen van Nederland beter te beschermen. In de Nederlandse Cybersecurity Agenda (NCSA) worden de kaders gesteld voor de volgende noodzakelijke stap in cybersecurity.
Netwerkapparatuur	Fysieke apparaten die het mogelijk maken om veel systemen onderling verbonden te laten zijn.
netwerkapparatuur	Fysieke apparaten die het mogelijk maken om veel systemen onderling verbonden te laten zijn.
netwerkinrichting	Dit netwerk bestaat uitsluitend softwarematig. Toegang tot de systemen wordt op de netwerkverbinding direct verleend of geweigerd. Het virtuele netwerk (software defined) is sterk gesegmenteerd. Alleen de noodzakelijke toegang tot een specifiek segment wordt gegeven en alleen noodzakelijke communicatie tussen specifieke segmenten wordt toegestaan. Hierdoor worden zowel de kans op, als de impact van bedreigingen, hacks, gijzeling, etc sterk gereduceerd.
Netwerkinrichting	Dit netwerk bestaat uitsluitend softwarematig. Toegang tot de systemen wordt op de netwerkverbinding direct verleend of geweigerd. Het virtuele netwerk (software defined) is sterk gesegmenteerd. Alleen de noodzakelijke toegang tot een specifiek segment wordt gegeven en alleen noodzakelijke communicatie tussen specifieke segmenten wordt toegestaan. Hierdoor worden zowel de kans op, als de impact van bedreigingen, hacks, gijzeling, etc sterk gereduceerd.
Nodig voor halen omgevingswaarden	Noodzakelijke aanpak om een of meerdere gewenste omgevingswaarden te bereiken.
nodig voor halen omgevingswaarden	Noodzakelijke aanpak om een of meerdere gewenste omgevingswaarden te bereiken.
Notificatierouteringcomponent	Component voor ontvangen van notificaties van bronsystemen en het routeren daarvan naar geabonneerde afnemers.
notificatierouteringcomponent	Component voor ontvangen van notificaties van bronsystemen en het routeren daarvan naar geabonneerde afnemers.
objectgerichte ontsluiting omgevingsdocumenten (ozon)	OZON is verantwoordelijk voor: Het leveren van functionaliteit ten behoeve van domeinspecifieke validaties, waaronder geometrie-validaties Objectvorming en objectregistratie Objectgerichte uitlevering van omgevingsdocumenten Uitlevering van totaalstanden voor specifieke toestand van een regeling
Objectgerichte Ontsluiting Omgevingsdocumenten (OZON)	OZON is verantwoordelijk voor: Het leveren van functionaliteit ten behoeve van domeinspecifieke validaties, waaronder geometrie-validaties Objectvorming en objectregistratie Objectgerichte uitlevering van omgevingsdocumenten Uitlevering van totaalstanden voor specifieke toestand van een regeling
objectinformatiebeheer	Het beheren van informatie over objecten in de fysieke leefomgeving, zodat die informatie gebruikt en beschikbaargesteld kan worden ten behoeve van planvorming en activiteiten..
Objectinformatiebeheer	Het beheren van informatie over objecten in de fysieke leefomgeving, zodat die informatie gebruikt en beschikbaargesteld kan worden ten behoeve van planvorming en activiteiten..
Officiële publicaties (CIM-OP)
officiële publicaties (cim-op)
omgevingsdocument	In artikel 16.2 van de Omgevingswet aangemerkt instrument te weten: Omgevingsvisie, programma, omgevingsplan, waterschapsverordening, omgevingsverordening, projectbesluit of bij Algemene Maatregel van Bestuur (Omgevingsbesluit) aangewezen ander besluit of ander rechtsfiguur.
Omgevingsdocument	In artikel 16.2 van de Omgevingswet aangemerkt instrument te weten: Omgevingsvisie, programma, omgevingsplan, waterschapsverordening, omgevingsverordening, projectbesluit of bij Algemene Maatregel van Bestuur (Omgevingsbesluit) aangewezen ander besluit of ander rechtsfiguur.
Omgevingsinformatie (CIM-OI)
omgevingsinformatie (cim-oi)
Omgevingsprogramma gereed
omgevingsprogramma gereed
omgevingsvisie gereed
Omgevingsvisie gereed
On Premises Datacenter-services	Informatiesystemen die draaien op fysieke infrastructuur van organisaties die ook gebruik maken van WMS
on premises datacenter-services	Informatiesystemen die draaien op fysieke infrastructuur van organisaties die ook gebruik maken van WMS
Onderhoud vaarwegennet	Het tijdig uit laten voeren van maatregelen die kwaliteit en capaciteit van het vaarwegennet op peil houden of brengen.
onderhoud vaarwegennet	Het tijdig uit laten voeren van maatregelen die kwaliteit en capaciteit van het vaarwegennet op peil houden of brengen.
Onderhoud waterkering	het tijdig uit laten voeren van maatregelen die de kwaliteit van de waterkeringen op peil houden of brengen
onderhoud waterkering	het tijdig uit laten voeren van maatregelen die de kwaliteit van de waterkeringen op peil houden of brengen
onderhoud waterketen	Verantwoordelijk voor het tijdig uit( laten )voeren van maatregelen die de kwaliteit van de waterketen (de technische installaties) in stand houden.
Onderhoud waterketen	Verantwoordelijk voor het tijdig uit( laten )voeren van maatregelen die de kwaliteit van de waterketen (de technische installaties) in stand houden.
onderhoud watersysteem	het tijdig uit laten voeren van maatregelen die de kwaliteit van het watersysteem op peil houden of brengen
Onderhoud watersysteem	het tijdig uit laten voeren van maatregelen die de kwaliteit van het watersysteem op peil houden of brengen
onderhoud wegennet	Het tijdig uit laten voeren van maatregelen die kwaliteit en capaciteit van het wegennet op peil houden of brengen.
Onderhoud wegennet	Het tijdig uit laten voeren van maatregelen die kwaliteit en capaciteit van het wegennet op peil houden of brengen.
Onderhouden assets	Het onderhouden omvat het totaal van activiteiten dat als doel heeft, het in "een aanvaardbare conditie" houden of terugbrengen van bedrijfsmiddelen zoals: machines, gebouwen, verkeersinfrastructuur, computerprogramma's, natuur etc., teneinde de "gevraagde mate van functionaliteit" te borgen, direct en op langere termijn. Het opstellen van de onderhoudsstrategie, vaststellen van de onderhoudsstaat en het uitvoeren van de benodigde maatregelen om de functionaliteit van assets in kwantitatieve en kwalitatieve zin voor de geplande levensduur beschikbaar te hebben.
onderhouden assets	Het onderhouden omvat het totaal van activiteiten dat als doel heeft, het in "een aanvaardbare conditie" houden of terugbrengen van bedrijfsmiddelen zoals: machines, gebouwen, verkeersinfrastructuur, computerprogramma's, natuur etc., teneinde de "gevraagde mate van functionaliteit" te borgen, direct en op langere termijn. Het opstellen van de onderhoudsstrategie, vaststellen van de onderhoudsstaat en het uitvoeren van de benodigde maatregelen om de functionaliteit van assets in kwantitatieve en kwalitatieve zin voor de geplande levensduur beschikbaar te hebben.
Onderhouden assets waterketen	Uitvoering van (toezicht op) onderhoudswerkzaamheden aan assets in de waterketen.
onderhouden assets waterketen	Uitvoering van (toezicht op) onderhoudswerkzaamheden aan assets in de waterketen.
Onderhouden assets watersysteem	het tijdig uit laten voeren van maatregelen die de kwaliteit van de assets watersysteem op peil houden of brengen.
onderhouden assets watersysteem	het tijdig uit laten voeren van maatregelen die de kwaliteit van de assets watersysteem op peil houden of brengen.
Onderhoudsbehoefte
onderhoudsbehoefte
ondersteunen bestuur en (hoger) management	Het ondersteunen van alle bestuurlijke activiteiten die door de bestuurders (incl. de voorzitter) en bestuursorganen van het waterschap ten behoeve van het waterschap worden ontplooid en het administratief ondersteunen van directie activiteiten. Hieronder valt ook het organiseren van de waterschapsverkiezingen.
Ondersteunen bestuur en (hoger) management	Het ondersteunen van alle bestuurlijke activiteiten die door de bestuurders (incl. de voorzitter) en bestuursorganen van het waterschap ten behoeve van het waterschap worden ontplooid en het administratief ondersteunen van directie activiteiten. Hieronder valt ook het organiseren van de waterschapsverkiezingen.
ondersteunen visie op vestigingen	Adviseren over of het vastgoedobject dat onder het beheer van de organisatie valt aansluit bij waar je als organisatie voor staat.
Ondersteunen visie op vestigingen	Adviseren over of het vastgoedobject dat onder het beheer van de organisatie valt aansluit bij waar je als organisatie voor staat.
ondersteunende bedrijfsfuncties	De ondersteunende bedrijfsfuncties zorgen er voor dat de primaire en besturende functies goed kunnen worden uitgevoerd
Ondersteunende bedrijfsfuncties	De ondersteunende bedrijfsfuncties zorgen er voor dat de primaire en besturende functies goed kunnen worden uitgevoerd
Onderzoeken melding incident	Inhoudelijk beoordelen, bepalen vervolgactie, afstemmen ketenpartners, opstellen reactie.
onderzoeken melding incident	Inhoudelijk beoordelen, bepalen vervolgactie, afstemmen ketenpartners, opstellen reactie.
Ongewenst besluit ander bestuursorgaan	Aanleiding is de vaststelling/bekendmaking van een verordening, omgevingsplan of vergunning door een ander bestuursorgaan, die/dat (naar mening van het hoger ander bestuursorgaan) strijdig is met het gevoerde beleid.
ongewenst besluit ander bestuursorgaan	Aanleiding is de vaststelling/bekendmaking van een verordening, omgevingsplan of vergunning door een ander bestuursorgaan, die/dat (naar mening van het hoger ander bestuursorgaan) strijdig is met het gevoerde beleid.
Onlinebetalingcomponent	Component voor het online kunnen betalen.
onlinebetalingcomponent	Component voor het online kunnen betalen.
ontvangen bezoekers	Het ontvangen, registeren en begeleiden van personen die de organisatie bezoeken.
Ontvangen bezoekers	Het ontvangen, registeren en begeleiden van personen die de organisatie bezoeken.
Ontwerpberekeningscomponent	Component voor het uitvoeren van ontwerpberekeningen voor electrotechnische-, werktuigbouwkundige- en civieltechnische installaties
ontwerpberekeningscomponent	Component voor het uitvoeren van ontwerpberekeningen voor electrotechnische-, werktuigbouwkundige- en civieltechnische installaties
ontwerpen instructie	Opstellen ontwerpbesluit, afstemmen met ketenpartners en ontvangend bestuursorgaan.
Ontwerpen instructie	Opstellen ontwerpbesluit, afstemmen met ketenpartners en ontvangend bestuursorgaan.
Ontwerpen omgevingsvisie	Opstellen van een ontwerp op basis van de uitgangspunten.
ontwerpen omgevingsvisie	Opstellen van een ontwerp op basis van de uitgangspunten.
Ontwerpen programma	Opstellen van een ontwerp op basis van de uitgangspunten.
ontwerpen programma	Opstellen van een ontwerp op basis van de uitgangspunten.
Ontwerpen projectbesluit	Uitvoeren participatie, opstellen van een ontwerp op basis van de uitgangspunten, parallel daaraan opstellen van de corresponderende (toepasbare) regels.
ontwerpen projectbesluit	Uitvoeren participatie, opstellen van een ontwerp op basis van de uitgangspunten, parallel daaraan opstellen van de corresponderende (toepasbare) regels.
Ontwikkelen AMvB’s en Omgevingsregeling
ontwikkelen amvb’s en omgevingsregeling
Ontwikkelen beleid	Aangeven van de richting en de middelen waarmee men gestelde organisatiedoelen wil gaan realiseren binnen de gestelde periode.
ontwikkelen beleid	Aangeven van de richting en de middelen waarmee men gestelde organisatiedoelen wil gaan realiseren binnen de gestelde periode.
Ontwikkelen enterprise architectuur	Het werken onder enterprise architectuur doorvoeren binnen de organisatie
ontwikkelen enterprise architectuur	Het werken onder enterprise architectuur doorvoeren binnen de organisatie
Ontwikkelen missie en visie	Formuleren waar de organisatie voor staat en wat de organisatie wil bereiken.
ontwikkelen missie en visie	Formuleren waar de organisatie voor staat en wat de organisatie wil bereiken.
Ontwikkelen omgevingsvisie	Dit bedrijfsproces betreft het ontwikkelen van een integrale visie met strategische hoofdkeuzen in het beleid op de lange termijn voor de fysieke leefomgeving.
ontwikkelen omgevingsvisie	Dit bedrijfsproces betreft het ontwikkelen van een integrale visie met strategische hoofdkeuzen in het beleid op de lange termijn voor de fysieke leefomgeving.
ontwikkelen programma	Het organiseren van een tijdelijke manier van samenwerken, gericht op het bereiken van doelen, waaraan resultaten en andere activiteiten bijdragen.
Ontwikkelen programma	Het organiseren van een tijdelijke manier van samenwerken, gericht op het bereiken van doelen, waaraan resultaten en andere activiteiten bijdragen.
Ontwikkelen projectbesluit	Dit bedrijfsproces betreft het ontwikkelen van een geheel van maatregelen waarmee uitvoering kan worden gegeven aan een (complex) project van nationaal, provinciaal of waterstaatsbelang.
ontwikkelen projectbesluit	Dit bedrijfsproces betreft het ontwikkelen van een geheel van maatregelen waarmee uitvoering kan worden gegeven aan een (complex) project van nationaal, provinciaal of waterstaatsbelang.
ontwikkelen prototype	Het maken van een tastbare uitvoering van een (innovatief) idee.
Ontwikkelen prototype	Het maken van een tastbare uitvoering van een (innovatief) idee.
ontwikkelen waterbeheerprogramma	Beschrijft de resultaten die het waterschap wil bereiken op strategisch en tactisch niveau. Bestaat uit maatregelen en voorzieningen, in aanvulling op en ter uitwerking van wat in het rijks- of regionale waterprogramma is opgenomen over maatregelen, onder vermelding van de bijbehorende termijnen. Aanvullende toekenning van functies aan regionale wateren, voor zover het regionale waterprogramma voorziet in de mogelijkheid daartoe. Uitwerking van de waterbeheeraspecten van het regionale watersysteem. De programma’s binden alleen het waterschap zelf bij de uitoefening van zijn bevoegdheden. *In het Besluit kwaliteit leefomgeving is de programmatische aanpak niet van toepassing verklaard op waterbeheerprogramma’s.[1] De provincie zou dat eventueel wel kunnen doen (art. 3.15 lid 3 Ow).
Ontwikkelen waterbeheerprogramma	Beschrijft de resultaten die het waterschap wil bereiken op strategisch en tactisch niveau. Bestaat uit maatregelen en voorzieningen, in aanvulling op en ter uitwerking van wat in het rijks- of regionale waterprogramma is opgenomen over maatregelen, onder vermelding van de bijbehorende termijnen. Aanvullende toekenning van functies aan regionale wateren, voor zover het regionale waterprogramma voorziet in de mogelijkheid daartoe. Uitwerking van de waterbeheeraspecten van het regionale watersysteem. De programma’s binden alleen het waterschap zelf bij de uitoefening van zijn bevoegdheden. *In het Besluit kwaliteit leefomgeving is de programmatische aanpak niet van toepassing verklaard op waterbeheerprogramma’s.[1] De provincie zou dat eventueel wel kunnen doen (art. 3.15 lid 3 Ow).
Open Data Portaal component	Component waarmee open data van een waterschap gestructureerd beschikbaar worden gesteld aan geïnteresseerde afnemers.
open data portaal component	Component waarmee open data van een waterschap gestructureerd beschikbaar worden gesteld aan geïnteresseerde afnemers.
Open Informatie Portaal component	Component voor het routeren van de output van processen naar het (de) juiste kana(a)len, waarbij rekening gehouden wordt met de afnemersvoorkeuren.
open informatie portaal component	Component voor het routeren van de output van processen naar het (de) juiste kana(a)len, waarbij rekening gehouden wordt met de afnemersvoorkeuren.
Operating system	Een programma dat een computer laat draaien, het gaat om met de (logische of fysieke) hardware zodat andere programma's dat niet hoeven te doen.
operating system	Een programma dat een computer laat draaien, het gaat om met de (logische of fysieke) hardware zodat andere programma's dat niet hoeven te doen.
Opleggen sanctie	Dit bedrijfsproces betreft het vanuit bestuursrechtelijke bevoegdheden opleggen van een sanctie met als doel dat de situatie of het gedrag weer in overeenstemming wordt gebracht met de geldende norm.
opleggen sanctie	Dit bedrijfsproces betreft het vanuit bestuursrechtelijke bevoegdheden opleggen van een sanctie met als doel dat de situatie of het gedrag weer in overeenstemming wordt gebracht met de geldende norm.
oplegging belasting	Het kenbaar maken van de te betalen belastingsom aan burgers en bedrijven.
Oplegging belasting	Het kenbaar maken van de te betalen belastingsom aan burgers en bedrijven.
Opleveren gebouwd en ingericht	Er wordt gecontroleerd of alle onderdelen uit het contract zijn opgeleverd.
opleveren gebouwd en ingericht	Er wordt gecontroleerd of alle onderdelen uit het contract zijn opgeleverd.
Opleveren inspectieresultaten	Inspectieresultaten worden gevalideerd en opgeleverd ten behoeve van onderhoudsprocessen.
opleveren inspectieresultaten	Inspectieresultaten worden gevalideerd en opgeleverd ten behoeve van onderhoudsprocessen.
Opleveren meetresultaten	Meetresultaten worden gevalideerd en opgeleverd ten behoeve van diverse processen, o.a.: - bedienen, onderhouden, bouwen en inrichten assets - optimalisatie studies - watersysteem - belastingen - externe rapportage en verantwoording
opleveren meetresultaten	Meetresultaten worden gevalideerd en opgeleverd ten behoeve van diverse processen, o.a.: - bedienen, onderhouden, bouwen en inrichten assets - optimalisatie studies - watersysteem - belastingen - externe rapportage en verantwoording
oplevering project	Het als klaar bestempelen van een, in de tijd en middelen begrensde, activiteit om iets te creëren (project) en de resultaten opleveren aan de opdrachtgever.
Oplevering project	Het als klaar bestempelen van een, in de tijd en middelen begrensde, activiteit om iets te creëren (project) en de resultaten opleveren aan de opdrachtgever.
opsporen gereed
Opsporen gereed
Opsporen overtredingen	Dit bedrijfsproces betreft het vanuit strafrechtelijke bevoegdheid onderzoeken van een eventuele overtreding.
opsporen overtredingen	Dit bedrijfsproces betreft het vanuit strafrechtelijke bevoegdheid onderzoeken van een eventuele overtreding.
Opstellen (beleids)plannen en programma's	Het opstellen van strategische organisatiedoelen en het aangeven van de wijze waarop men gestelde doelen wil gaan realiseren. Het verkrijgen van een investeringsplanning en exploitatieplanning met daarin de optimale balans van kosten, prestaties en risico’s om gestelde doelen te realiseren. Hieronder valt het opstellen van strategische plannen zoals het calamiteitenbeleidsplan, relatiebeheerplan, waterbeheersplan, Strategische Assetmanagement Plannen (SAMP) en informatiebeleidsplannen. Hieronder vallen ook optimalisatiestudies in de waterketen.
opstellen (beleids)plannen en programma's	Het opstellen van strategische organisatiedoelen en het aangeven van de wijze waarop men gestelde doelen wil gaan realiseren. Het verkrijgen van een investeringsplanning en exploitatieplanning met daarin de optimale balans van kosten, prestaties en risico’s om gestelde doelen te realiseren. Hieronder valt het opstellen van strategische plannen zoals het calamiteitenbeleidsplan, relatiebeheerplan, waterbeheersplan, Strategische Assetmanagement Plannen (SAMP) en informatiebeleidsplannen. Hieronder vallen ook optimalisatiestudies in de waterketen.
opstellen begrotingswijziging	een financieel overzicht van de kosten en opbrengsten die u verwacht voor het komende jaar, de komende jaren of een specifiek project.
Opstellen begrotingswijziging	een financieel overzicht van de kosten en opbrengsten die u verwacht voor het komende jaar, de komende jaren of een specifiek project.
opstellen bestek	Het vastleggen van technische specificaties/richtlijnen ten behoeve van de voorbereiding en uitvoering van de benodigde werkzaamheden en de controle daarop.
Opstellen bestek	Het vastleggen van technische specificaties/richtlijnen ten behoeve van de voorbereiding en uitvoering van de benodigde werkzaamheden en de controle daarop.
opstellen contract	Op basis van het definitief ontwerp wordt een contract opgesteld.
Opstellen contract	Op basis van het definitief ontwerp wordt een contract opgesteld.
opstellen definitief ontwerp	Op basis van het voorontwerp wordt een gedetailleerd definitief ontwerp opgesteld. Door veranderende regelgeving kunnende minimaal vereiste afmetingen van de waterkeringen veranderen. Deze worden in het definitief ontwerp vastgelegd en bepalen tevens de aangepaste legger.
Opstellen definitief ontwerp	Op basis van het voorontwerp wordt een gedetailleerd definitief ontwerp opgesteld. Door veranderende regelgeving kunnende minimaal vereiste afmetingen van de waterkeringen veranderen. Deze worden in het definitief ontwerp vastgelegd en bepalen tevens de aangepaste legger.
opstellen en vaststellen rapportage	Opstellen van een rapportage op basis van de uitkomsten van het beoordelen en toetsen van een waterkering (inclusief velligheids-oordeel). Deze wordt vastgesteld door het bestuur.
Opstellen en vaststellen rapportage	Opstellen van een rapportage op basis van de uitkomsten van het beoordelen en toetsen van een waterkering (inclusief velligheids-oordeel). Deze wordt vastgesteld door het bestuur.
opstellen jaarplan	Het opstellen van een jaarlijks afdelingsplan als input voor de begroting.
Opstellen jaarplan	Het opstellen van een jaarlijks afdelingsplan als input voor de begroting.
opstellen klanteis-specificatie	Vaststellen van de scope van een project en vastleggen klanteisen, waaraan het project dient te voldoen.
Opstellen klanteis-specificatie	Vaststellen van de scope van een project en vastleggen klanteisen, waaraan het project dient te voldoen.
Opstellen kostentoedelingskaart
opstellen kostentoedelingskaart
opstellen ontwerp	Op basis van het programma van eisen wordt een ontwerp opgesteld.
Opstellen ontwerp	Op basis van het programma van eisen wordt een ontwerp opgesteld.
opstellen ontwerp advies	Inhoudelijke beoordeling, afstemming, eventueel opstellen adviesnotitie/-rapport.
Opstellen ontwerp advies	Inhoudelijke beoordeling, afstemming, eventueel opstellen adviesnotitie/-rapport.
opstellen ontwerp asset	Afhankelijk van de complexiteit worden de volgende stappen uitgevoerd: Het uitvoeren van een variantenstudie Het opstellen van het voorontwerp (globale specificaties) ten behoeve van de realisatie van een zuiveringstechnisch werk en het globaal bepalen van het benodigde budget. Het opstellen van het definitief ontwerp: gedetailleerde specificaties ten behoeve van de realisatie van een zuiveringstechnisch werk en het nauwkeurig bepalen van het benodigde budget. Het opstellen van het functioneel ontwerp. Het functioneel ontwerp beschrijft de handelingen die verricht moeten worden om het proces goed te laten verlopen. Daarnaast technische tekeningen en P&ID's van de te realiseren assets. Veel technische tekeningen worden pas in engineeringsfase opgesteld
Opstellen ontwerp asset	Afhankelijk van de complexiteit worden de volgende stappen uitgevoerd: Het uitvoeren van een variantenstudie Het opstellen van het voorontwerp (globale specificaties) ten behoeve van de realisatie van een zuiveringstechnisch werk en het globaal bepalen van het benodigde budget. Het opstellen van het definitief ontwerp: gedetailleerde specificaties ten behoeve van de realisatie van een zuiveringstechnisch werk en het nauwkeurig bepalen van het benodigde budget. Het opstellen van het functioneel ontwerp. Het functioneel ontwerp beschrijft de handelingen die verricht moeten worden om het proces goed te laten verlopen. Daarnaast technische tekeningen en P&ID's van de te realiseren assets. Veel technische tekeningen worden pas in engineeringsfase opgesteld
opstellen ontwerp instemming	Inhoudelijke beoordeling, afstemming, opstellen ontwerpbesluit.
Opstellen ontwerp instemming	Inhoudelijke beoordeling, afstemming, opstellen ontwerpbesluit.
Opstellen P&C producten	Opstellen van Begroting/Kaderbrief/BURAP/Begroting wijziging/Jaarrekening/Jaarverslag, op basis van aangeleverde gegevens uit de organsiatie
opstellen p&c producten	Opstellen van Begroting/Kaderbrief/BURAP/Begroting wijziging/Jaarrekening/Jaarverslag, op basis van aangeleverde gegevens uit de organsiatie
opstellen plan	Het gedetailleerd beschrijven wat er de komende periode moet gebeuren binnen de organisatie en wie deze activiteiten zullen gaan uitvoeren.
Opstellen plan	Het gedetailleerd beschrijven wat er de komende periode moet gebeuren binnen de organisatie en wie deze activiteiten zullen gaan uitvoeren.
opstellen plan van aanpak	Het actualiseren van het plan van aanpak, vanuit wet- en regelgeving en op basis van eigen kaders. (keuze toetsingswijze)
Opstellen plan van aanpak	Het actualiseren van het plan van aanpak, vanuit wet- en regelgeving en op basis van eigen kaders. (keuze toetsingswijze)
opstellen programma van eisen	Specificeren aan welke eisen het te realiseren asset moet voldoen.
Opstellen programma van eisen	Specificeren aan welke eisen het te realiseren asset moet voldoen.
Opstellen programmaplan	Het opstellen van het plan, definiëren van het programmamandaat en het beschrijven van strategische doelstellingen.
opstellen programmaplan	Het opstellen van het plan, definiëren van het programmamandaat en het beschrijven van strategische doelstellingen.
Opstellen reactie op besluit ander bestuursorgaan	Opstellen ontwerpbesluit, afstemmen met ketenpartners en het desbetreffende bestuursorgaan.
opstellen reactie op besluit ander bestuursorgaan	Opstellen ontwerpbesluit, afstemmen met ketenpartners en het desbetreffende bestuursorgaan.
Opstellen sluitingsprotocol	In het sluitingsproctocol wordt opgenomen, in welke situaties kunstwerken en tijdelijke waterkeringen dichtgezet moeten worden.
opstellen sluitingsprotocol	In het sluitingsproctocol wordt opgenomen, in welke situaties kunstwerken en tijdelijke waterkeringen dichtgezet moeten worden.
opstellen strategische planning	Het bepalen van de lange termijn doelstellingen de organisatie, de activiteiten die uitgevoerd moeten worden en middelen die nodig zijn om die doelen te bereiken.
Opstellen strategische planning	Het bepalen van de lange termijn doelstellingen de organisatie, de activiteiten die uitgevoerd moeten worden en middelen die nodig zijn om die doelen te bereiken.
Opstellen van risicoparagraaf	Op basis van een risicomatrix de paragraaf vullen
opstellen van risicoparagraaf	Op basis van een risicomatrix de paragraaf vullen
opstellen verbeteradvies	Het beschrijven van kansen voor optimalisatie binnen de organisatie.
Opstellen verbeteradvies	Het beschrijven van kansen voor optimalisatie binnen de organisatie.
opstellen verbetervoorstel asset	Op basis van evaluatie kan een verbetervoorstel voor het aanpassen van het asset worden opgesteld.
Opstellen verbetervoorstel asset	Op basis van evaluatie kan een verbetervoorstel voor het aanpassen van het asset worden opgesteld.
Opstellen verbetervoorstel assets waterketen	Op basis van de evaluatie van het beheer, wordt een verbetervoorstel voor het aanpassen van het asset opgesteld.
opstellen verbetervoorstel assets waterketen	Op basis van de evaluatie van het beheer, wordt een verbetervoorstel voor het aanpassen van het asset opgesteld.
Opstellen verbetervoorstel watersysteem	Op basis van het advies van het onderhoud kan een verbetervoorstel voor het aanpassen van het watersysteem worden opgesteld.
opstellen verbetervoorstel watersysteem	Op basis van het advies van het onderhoud kan een verbetervoorstel voor het aanpassen van het watersysteem worden opgesteld.
opstellen verordening	Het opnemen van regels over de fysieke leefomgeving voor waterkeringen, watergangen en grondwater binnen het beheergebied van het waterschap die voor iedereen gelden.
Opstellen verordening	Het opnemen van regels over de fysieke leefomgeving voor waterkeringen, watergangen en grondwater binnen het beheergebied van het waterschap die voor iedereen gelden.
Opstellen voorontwerp	Op basis van het programma van eisen wordt een voorontwerp opgesteld. Het voorontwerp is een ontwerp op hoofdlijnen. Er vindt interactie met belanghebbenden plaats om de inhoud van het voorontwerp al in een vroeg stadium af te stemmen op derde belangen.
opstellen voorontwerp	Op basis van het programma van eisen wordt een voorontwerp opgesteld. Het voorontwerp is een ontwerp op hoofdlijnen. Er vindt interactie met belanghebbenden plaats om de inhoud van het voorontwerp al in een vroeg stadium af te stemmen op derde belangen.
opzetten kwaliteitssysteem	Het inrichten van een managementinstrument dat helpt bij het waarborgen en verbeteren van de kwaliteit.
Opzetten kwaliteitssysteem	Het inrichten van een managementinstrument dat helpt bij het waarborgen en verbeteren van de kwaliteit.
Orde	Bewerkstelligen dat vastgesteld beleid in de fysieke leefomgeving nageleefd wordt.
orde	Bewerkstelligen dat vastgesteld beleid in de fysieke leefomgeving nageleefd wordt.
Organisatiemanagement	Het managen van de dagelijkse operatie en werken aan het identificeren van verbeterpunten en het realiseren van verbetermaatregelen vanuit dagelijkse operatie.
organisatiemanagement	Het managen van de dagelijkse operatie en werken aan het identificeren van verbeterpunten en het realiseren van verbetermaatregelen vanuit dagelijkse operatie.
organiseren inspraak procedure	Inspraakprocedure d.w.z. het organiseren van inspraakmogelijkheden en de ontvangen input (zienswijze/bezwaren).
Organiseren inspraak procedure	Inspraakprocedure d.w.z. het organiseren van inspraakmogelijkheden en de ontvangen input (zienswijze/bezwaren).
Organiseren van informatiebeveiliging
organiseren van informatiebeveiliging
oriënteren
Oriënteren
Oriëntering	Het beschikbaar hebben van alle informatie (beleid, lopende projecten, vergunningen, …) die helpt bij het vormen van een plan.
oriëntering	Het beschikbaar hebben van alle informatie (beleid, lopende projecten, vergunningen, …) die helpt bij het vormen van een plan.
outputmanagementcomponent	Component voor het via diverse kanalen verzenden van informatie en documenten, waaronder MijnOverheid Berichtenbox (digitaal) en printstraat (analoog).
Outputmanagementcomponent	Component voor het via diverse kanalen verzenden van informatie en documenten, waaronder MijnOverheid Berichtenbox (digitaal) en printstraat (analoog).
overdragen asset naar bedienen en onderhouden	Het in bedrijf nemen van een asset en overdragen naar bedienen en onderhouden. Bijvoorbeeld het formeel in bedrijf nemen van een zuiveringstechnisch werk, zodat het afvalwater kan worden verpompt of gezuiverd of het slib kan worden verwerkt. Het is essentieel dat er een formeel punt is waarin de verantwoording overgaat van proces bouwen en inrichten naar proces bedienen en onderhoud. Het eventueel aanpassen van monitor- en bedieningsplannen is onderdeel van het proces "bouwen en inrichten assets" en beide genoemde plannen dienen gelijktijdig met de formele overdracht ook aan beheer overgedragen te worden.
Overdragen asset naar bedienen en onderhouden	Het in bedrijf nemen van een asset en overdragen naar bedienen en onderhouden. Bijvoorbeeld het formeel in bedrijf nemen van een zuiveringstechnisch werk, zodat het afvalwater kan worden verpompt of gezuiverd of het slib kan worden verwerkt. Het is essentieel dat er een formeel punt is waarin de verantwoording overgaat van proces bouwen en inrichten naar proces bedienen en onderhoud. Het eventueel aanpassen van monitor- en bedieningsplannen is onderdeel van het proces "bouwen en inrichten assets" en beide genoemde plannen dienen gelijktijdig met de formele overdracht ook aan beheer overgedragen te worden.
Overdragen asset naar beheer en onderhoud	Het in bedrijf nemen van een asset en overdragen t.b.v. beheer en onderhoud.
overdragen asset naar beheer en onderhoud	Het in bedrijf nemen van een asset en overdragen t.b.v. beheer en onderhoud.
Overlastmelding	Het kunnen melden van overlast, met als doel dat, wanneer inderdaad sprake is van strijdigheid, toezicht/handhaving wordt ingesteld. Er is sprake van een strijdigheid wanneer een activiteit niet conform beleidsregels of bepalingen in een vergunning wordt uitgevoerd.
overlastmelding	Het kunnen melden van overlast, met als doel dat, wanneer inderdaad sprake is van strijdigheid, toezicht/handhaving wordt ingesteld. Er is sprake van een strijdigheid wanneer een activiteit niet conform beleidsregels of bepalingen in een vergunning wordt uitgevoerd.
paas-container: x	Platform as a Service (PaaS) is een vorm van cloudcomputing die als dienst wordt aangeboden, en biedt een platform aan waarmee klanten applicaties kunnen ontwikkelen, uitvoeren en beheren zonder de complexiteit van het bouwen en onderhouden van de onderliggende software en infrastructuur.
PaaS-container: X	Platform as a Service (PaaS) is een vorm van cloudcomputing die als dienst wordt aangeboden, en biedt een platform aan waarmee klanten applicaties kunnen ontwikkelen, uitvoeren en beheren zonder de complexiteit van het bouwen en onderhouden van de onderliggende software en infrastructuur.
PaaS: Database
paas: database
PaaS: Webserver
paas: webserver
participatie	Het overleggen met de gemeente over initiatieven van de gemeente (beleid óf vergunningplichtig initiatief van de gemeente) teneinde de eigen visie vroegtijdig te kenbaar te maken en die mee te laten nemen in de (voor)ontwerpfase van een beleidsdocument of initiatief.
Participatie	Het overleggen met de gemeente over initiatieven van de gemeente (beleid óf vergunningplichtig initiatief van de gemeente) teneinde de eigen visie vroegtijdig te kenbaar te maken en die mee te laten nemen in de (voor)ontwerpfase van een beleidsdocument of initiatief.
Personeel en organisatie	Een groepering van bedrijfsobjecten die te maken hebben met personeel en organisatie
personeel en organisatie	Een groepering van bedrijfsobjecten die te maken hebben met personeel en organisatie
personeelsmanagement	Het ervoor zorgen dat competente medewerkers beschikbaar zijn, dat contractuele verplichtingen met medewerkers worden nagekomen, dat medewerkers zich kunnen ontwikkelen en ontplooien en het ontwikkelen en uitvoeren van personeelsbeleid.
Personeelsmanagement	Het ervoor zorgen dat competente medewerkers beschikbaar zijn, dat contractuele verplichtingen met medewerkers worden nagekomen, dat medewerkers zich kunnen ontwikkelen en ontplooien en het ontwikkelen en uitvoeren van personeelsbeleid.
plan opgeleverd	Dit is een uitkomst als gevolg van de monitoring. Wanneer de rapportage van de beoordeling/toesting van een primaire/regionale kering een negatieve uitkomst heeft. dan wordt op basis hiervan een prioritering en planvorming gedaan en hieruit wordt een plan opgeleverd. Dit is de start voor bouwen en inrichting
Plan opgeleverd	Dit is een uitkomst als gevolg van de monitoring. Wanneer de rapportage van de beoordeling/toesting van een primaire/regionale kering een negatieve uitkomst heeft. dan wordt op basis hiervan een prioritering en planvorming gedaan en hieruit wordt een plan opgeleverd. Dit is de start voor bouwen en inrichting
planmaker	Een planoloog die verantwoordelijk is voor plan- en regelvorming. Doorgaans is de planoloog niet actief bezig met de dienstverlening, omdat hij of zij voornamelijk op de achtergrond werkt.
Planmaker	Een planoloog die verantwoordelijk is voor plan- en regelvorming. Doorgaans is de planoloog niet actief bezig met de dienstverlening, omdat hij of zij voornamelijk op de achtergrond werkt.
Plannen en voorbereiden van werkzaamheden	Het plannen en voorbereiden van de onderhoudswerkzaamheden waarbij rekening wordt gehouden met de benodigde resources en externe factoren
plannen en voorbereiden van werkzaamheden	Het plannen en voorbereiden van de onderhoudswerkzaamheden waarbij rekening wordt gehouden met de benodigde resources en externe factoren
Plannen en voorbereiden werkzaamheden	Het actualiseren van de onderhoudsplanning en het voorbereiden van de werkzaamheden die in de planning staan. Eventueel ook het initieren van een aanbesteding van onderhoudswerkzaamheden
plannen en voorbereiden werkzaamheden	Het actualiseren van de onderhoudsplanning en het voorbereiden van de werkzaamheden die in de planning staan. Eventueel ook het initieren van een aanbesteding van onderhoudswerkzaamheden
planning en control	Het vaststellen van de beschikbare financiële middelen en de daaruit voortvloeiende budgetten.
Planning en Control	Het vaststellen van de beschikbare financiële middelen en de daaruit voortvloeiende budgetten.
Planning en control component	Component om om planning- en controlcycli beheersbaar en effectief te ondersteunen en om informatie flexibel te kunnen publiceren.
planning en control component	Component om om planning- en controlcycli beheersbaar en effectief te ondersteunen en om informatie flexibel te kunnen publiceren.
Planvorming	Het (beschikbaar) hebben van gemeentelijk beleid dat (ruimtelijke) activiteiten mogelijk maakt en tegelijkertijd bescherming biedt tegen ongewenste ontwikkelingen.
Planvorming	De uitkomst van een monitoring kan uitkomst zijn om maatregelen te treffen, dit vormt input voor planvorming (om deze maatregelen door te voeren).
planvorming	De uitkomst van een monitoring kan uitkomst zijn om maatregelen te treffen, dit vormt input voor planvorming (om deze maatregelen door te voeren).
planvorming	Het (beschikbaar) hebben van gemeentelijk beleid dat (ruimtelijke) activiteiten mogelijk maakt en tegelijkertijd bescherming biedt tegen ongewenste ontwikkelingen.
platformservice x	Specifieke platformdienst gehost in een (portable) container op basis van virtuele infrastructuur
Platformservice X	Specifieke platformdienst gehost in een (portable) container op basis van virtuele infrastructuur
portfoliomanagement	Het bepalen en bewaken van de uitvoering van alle veranderinitiatieven met bijbehorende investeringen.
Portfoliomanagement	Het bepalen en bewaken van de uitvoering van alle veranderinitiatieven met bijbehorende investeringen.
preparatie calamiteit	Het voorbereiden op het optreden van een calamiteit door het opstellen van calamiteitenplannen opleiden van medewerkers etc. en het nemen van maatregelen ter voorkoming van het optreden van calamiteiten.
Preparatie calamiteit	Het voorbereiden op het optreden van een calamiteit door het opstellen van calamiteitenplannen opleiden van medewerkers etc. en het nemen van maatregelen ter voorkoming van het optreden van calamiteiten.
prestatiemanagement	Het ervoor zorgdragen dat het functioneren van de organisatie in lijn is met de eerder gestelde doelstellingen.
Prestatiemanagement	Het ervoor zorgdragen dat het functioneren van de organisatie in lijn is met de eerder gestelde doelstellingen.
Primaire bedrijfsfuncties	De primaire bedrijfsfuncties van een waterschap zorgen er voor dat de producten en diensten van de onderneming worden gerealiseerd
primaire bedrijfsfuncties	De primaire bedrijfsfuncties van een waterschap zorgen er voor dat de producten en diensten van de onderneming worden gerealiseerd
Printercomponent	Component voor het beheren van printers
printercomponent	Component voor het beheren van printers
Prioriteren portfolio	Het rangschikken van veranderrinitiatieven op basis van een gedefinieerde set van wegingscriteria.
prioriteren portfolio	Het rangschikken van veranderrinitiatieven op basis van een gedefinieerde set van wegingscriteria.
procesautomatiseringscomponent	Component ter ondersteuning van de geautomatiseerde besturing van continue en batchprocessen met behulp van een (proces)computer. Met name de technische automatisering bij waterschappen.
Procesautomatiseringscomponent	Component ter ondersteuning van de geautomatiseerde besturing van continue en batchprocessen met behulp van een (proces)computer. Met name de technische automatisering bij waterschappen.
Processing en geheugen	Essentiële onderdelen van een computer: de processor die bewerkingen uitvoert op informatie die (tijdelijk) in het (werk)geheugen aanwezig is.
processing en geheugen	Essentiële onderdelen van een computer: de processor die bewerkingen uitvoert op informatie die (tijdelijk) in het (werk)geheugen aanwezig is.
Producten-en-dienstencataloguscomponent	Component voor ondersteuning van het beheer van de producten- en dienstencatalogus van het waterschap.
producten-en-dienstencataloguscomponent	Component voor ondersteuning van het beheer van de producten- en dienstencatalogus van het waterschap.
programmasturing	Het op een doelgerichte wijze sturing geven aan een verzameling van tijdelijke, samenhangende en dynamische doelen, inspanningen en middelen.
Programmasturing	Het op een doelgerichte wijze sturing geven aan een verzameling van tijdelijke, samenhangende en dynamische doelen, inspanningen en middelen.
Projectbesluit	Besluit bevattende regels die nodig zijn voor het uitvoeren, in werking hebben of in stand houden van een project betreffende activiteiten met een regionaal of landelijk belang.
projectbesluit	Besluit bevattende regels die nodig zijn voor het uitvoeren, in werking hebben of in stand houden van een project betreffende activiteiten met een regionaal of landelijk belang.
projectbesluit gereed
Projectbesluit gereed
Projectmanagementcomponent	Component voor het beheren en monitoren van projecten, programma's en portfolio's.
projectmanagementcomponent	Component voor het beheren en monitoren van projecten, programma's en portfolio's.
projectsturing	Het op gecontroleerde wijze aansturen van een, in de tijd en middelen begrensde, activiteit om iets te creëren.
Projectsturing	Het op gecontroleerde wijze aansturen van een, in de tijd en middelen begrensde, activiteit om iets te creëren.
Provincie
provincie
publieke dienstverlening	Een groepering van bedrijfobjecten die betrekking hebben op de publieke dienstverlening
Publieke dienstverlening	Een groepering van bedrijfobjecten die betrekking hebben op de publieke dienstverlening
reactie op besluit ander bestuursorgaan geleverd
Reactie op besluit ander bestuursorgaan geleverd
reageren op besluit ander bestuursorgaan	Dit bedrijfsproces betreft het reageren op een besluit van een ander bestuursorgaan wanneer dat besluit strijdig is met het beleid van een (hoger) bestuursorgaan. Er zijn meerdere uitkomsten mogelijk: vernietiging van het besluit, indeplaatstreding of buitenwerkingstelling van een deel van bv. een omgevingsplan.
Reageren op besluit ander bestuursorgaan	Dit bedrijfsproces betreft het reageren op een besluit van een ander bestuursorgaan wanneer dat besluit strijdig is met het beleid van een (hoger) bestuursorgaan. Er zijn meerdere uitkomsten mogelijk: vernietiging van het besluit, indeplaatstreding of buitenwerkingstelling van een deel van bv. een omgevingsplan.
Realiseren en toezicht houden	Het daadwerkelijk realiseren van een asset. De uitvoering van de realisatie wordt gedurende het proces gecontroleerd. Inclusief het voorbereiden van de overdracht naar bedienen en onderhouden. Assets kunnen gefaseerd in gebruik worden genomen. Zowel uitvoering als controle worden door of namens het waterschap uitgevoerd.
realiseren en toezicht houden	Het daadwerkelijk realiseren van een asset. De uitvoering van de realisatie wordt gedurende het proces gecontroleerd. Inclusief het voorbereiden van de overdracht naar bedienen en onderhouden. Assets kunnen gefaseerd in gebruik worden genomen. Zowel uitvoering als controle worden door of namens het waterschap uitgevoerd.
receptie	Zorg dragen voor ontvangs van bezoekers/medewerkers en ondersteuning bieden bij activiteiten zoals inkopen van geschenken, toegangscontrole en uitgeven van bedrijfskleding
Receptie	Zorg dragen voor ontvangs van bezoekers/medewerkers en ondersteuning bieden bij activiteiten zoals inkopen van geschenken, toegangscontrole en uitgeven van bedrijfskleding
Regelmaker	Een jurist die verantwoordelijk is voor juridische regels en besluiten. Doorgaans is de jurist niet actief bezig met de dienstverlening, omdat hij of zij voornamelijk op de achtergrond werkt. (bron: OGAS)
regelmaker	Een jurist die verantwoordelijk is voor juridische regels en besluiten. Doorgaans is de jurist niet actief bezig met de dienstverlening, omdat hij of zij voornamelijk op de achtergrond werkt. (bron: OGAS)
Regievoeren op samenwerking	Dit proces betreft het nemen van verantwoordelijkheid voor het eindresultaat van een bedrijfsproces wanneer meerdere ketenpartners daarin een rol vervullen vanuit hun eigen verantwoordelijkheid. Er is hierbij doorgaans sprake van een ‘parallel proces’ waarin de regievoerder afspraken maakt met de ketenpartner(s) en vervolgens continu de voortgang en uitvoering van de gemaakte afspraken monitort en stuurt. Dit geeft invulling aan de best practice van het scheiden van inhoud en sturing.
regievoeren op samenwerking	Dit proces betreft het nemen van verantwoordelijkheid voor het eindresultaat van een bedrijfsproces wanneer meerdere ketenpartners daarin een rol vervullen vanuit hun eigen verantwoordelijkheid. Er is hierbij doorgaans sprake van een ‘parallel proces’ waarin de regievoerder afspraken maakt met de ketenpartner(s) en vervolgens continu de voortgang en uitvoering van de gemaakte afspraken monitort en stuurt. Dit geeft invulling aan de best practice van het scheiden van inhoud en sturing.
Regievoering	Het coördineren van samenwerking in procesketens wanneer dat het beste vanuit de gemeente kan worden gedaan. Dit kan bijvoorbeeld van belang zijn bij de behandeling van een vergunningaanvraag met meerdere componenten.
regievoering	Het coördineren van samenwerking in procesketens wanneer dat het beste vanuit de gemeente kan worden gedaan. Dit kan bijvoorbeeld van belang zijn bij de behandeling van een vergunningaanvraag met meerdere componenten.
Register Toepasbare Regels (RTR)	In dit component worden de toegepaste regels gevalideerd, geregistreerd en gepubliceerd. Ook worden hierin de werkzaamheden en toepasbare activiteiten beheerd en gepubliceerd (inclusief de relatie tussen de twee). Daarnaast worden hierin de behandeldienst configuraties beheerd.
register toepasbare regels (rtr)	In dit component worden de toegepaste regels gevalideerd, geregistreerd en gepubliceerd. Ook worden hierin de werkzaamheden en toepasbare activiteiten beheerd en gepubliceerd (inclusief de relatie tussen de twee). Daarnaast worden hierin de behandeldienst configuraties beheerd.
registreren bezoekers	Het administatief vastleggen van personen die de organisatie bezoeken.
Registreren bezoekers	Het administatief vastleggen van personen die de organisatie bezoeken.
Registreren onderhoud	Registreren van storingsmeldingen en de daaruit volgende uitgevoerde onderhoudsacties, inclusief het aanpassen van onderhoudsbeheergegevens en de technische documentatie.
registreren onderhoud	Registreren van storingsmeldingen en de daaruit volgende uitgevoerde onderhoudsacties, inclusief het aanpassen van onderhoudsbeheergegevens en de technische documentatie.
Registreren storingen en afwijkingen	Het vastleggen van de storingen en afwijkingen (tijdstip, frequentie etc) kunnen worden geconstateerd tijdens inspecties, preventief onderhoud of tijdens het beheer.
registreren storingen en afwijkingen	Het vastleggen van de storingen en afwijkingen (tijdstip, frequentie etc) kunnen worden geconstateerd tijdens inspecties, preventief onderhoud of tijdens het beheer.
registreren verplichting	Het administreren van overeenkomsten die door organisatie zijn aangegaan, waaruit op een later moment kasuitgaven zullen voortkomen
Registreren verplichting	Het administreren van overeenkomsten die door organisatie zijn aangegaan, waaruit op een later moment kasuitgaven zullen voortkomen
reguleren inrichten en gebruik (vaar)weg, waterkering, -systeem en -keten	Het reguleren van de inrichting en gebruik van (vaar)wegennet, waterkering, -systeem en -keten op basis van de keur en andere waterstaatkundige wet- en regelgeving. Middels vergunningverlening en handhaving reguleert het waterschap de interacties van haar omgeving met haar bedrijfsmiddelen. Dit gebeurt binnen het kader van de spelregels die middels regelgeving tot stand zijn gekomen.
Reguleren inrichten en gebruik (vaar)weg, waterkering, -systeem en -keten	Het reguleren van de inrichting en gebruik van (vaar)wegennet, waterkering, -systeem en -keten op basis van de keur en andere waterstaatkundige wet- en regelgeving. Middels vergunningverlening en handhaving reguleert het waterschap de interacties van haar omgeving met haar bedrijfsmiddelen. Dit gebeurt binnen het kader van de spelregels die middels regelgeving tot stand zijn gekomen.
regulering	De bedrijfsfunctie Regulering is ervoor verantwoordelijk dat er geen ongewenste invloeden van de omgeving zijn op de infrastructuur van de waterschappen.
Regulering	De bedrijfsfunctie Regulering is ervoor verantwoordelijk dat er geen ongewenste invloeden van de omgeving zijn op de infrastructuur van de waterschappen.
regulier sturen	Het leiden of doen bewegen van de organisatie in een gewenste richting, en het afstemmen van de inzet van mensen en middelen op de te realiseren doelen.
Regulier sturen	Het leiden of doen bewegen van de organisatie in een gewenste richting, en het afstemmen van de inzet van mensen en middelen op de te realiseren doelen.
Relatiebeheer	De bedrijfsfunctie Relatiebeheer is ervoor verantwoordelijk dat het contact met externe relaties wordt onderhouden en benut.
relatiebeheer	De bedrijfsfunctie Relatiebeheer is ervoor verantwoordelijk dat het contact met externe relaties wordt onderhouden en benut.
Relatiebeheercomponent (CRM)	Component voor administratie van contacten, die burgers, bedrijven en instellingen met het waterschap onderhouden, vaak als onderdeel van CRM.
relatiebeheercomponent (crm)	Component voor administratie van contacten, die burgers, bedrijven en instellingen met het waterschap onderhouden, vaak als onderdeel van CRM.
Relational Database Management services	Database als platformdienst gehost in een (portable) container op basis van virtuele infrastructuur
relational database management services	Database als platformdienst gehost in een (portable) container op basis van virtuele infrastructuur
remote sensing component	Component voor het verwerken en analyseren van Remote Sensing data (luchtfoto's en satellietdata).
Remote sensing component	Component voor het verwerken en analyseren van Remote Sensing data (luchtfoto's en satellietdata).
repressie calamiteit	Het beperken van de gevolgen van een calamiteit en het zo snel mogelijk creeuml;ren van een zekergestelde situatie.
Repressie calamiteit	Het beperken van de gevolgen van een calamiteit en het zo snel mogelijk creeuml;ren van een zekergestelde situatie.
resultaat bedrijfsproces geleverd
Resultaat bedrijfsproces geleverd
resultaat opsporen bekendgemaakt	Na bekendmaking van het resultaat kan een ketenpartner desgewenst actie ondernemen.
Resultaat opsporen bekendgemaakt	Na bekendmaking van het resultaat kan een ketenpartner desgewenst actie ondernemen.
Resultaat toezichthouden bekendgemaakt	Na bekendmaking van het resultaat kunnen de gemeente en/of een ketenpartner actie ondernemen. Er moet sprake zijn van goede coördinatie tussen acties.
resultaat toezichthouden bekendgemaakt	Na bekendmaking van het resultaat kunnen de gemeente en/of een ketenpartner actie ondernemen. Er moet sprake zijn van goede coördinatie tussen acties.
Richtinggevend advies geleverd
richtinggevend advies geleverd
rijk	De Rijksoverheid, vaak kortweg het Rijk genoemd, is het onderdeel van de Nederlandse overheid dat wettelijke taken heeft op landelijk niveau: de 'centrale overheid'.
Rijk	De Rijksoverheid, vaak kortweg het Rijk genoemd, is het onderdeel van de Nederlandse overheid dat wettelijke taken heeft op landelijk niveau: de 'centrale overheid'.
risicobeheersingscomponent	Component voor het beheersen van financiele, privacy- en informatiebeveiligings risico's.
Risicobeheersingscomponent	Component voor het beheersen van financiele, privacy- en informatiebeveiligings risico's.
robot process automatisering component	De RPA component stelt in staat processen verder te digitaliseren, zonder dat aanpassing van ICT systemen nodig is. De component logt in op systemen, simuleert de keyboard- en muis-input en leest informatie van de schermen. Deze wordt bijvoorbeeld gebruikt voor eenvoudige repetitieve handelingen.
Robot Process Automatisering component	De RPA component stelt in staat processen verder te digitaliseren, zonder dat aanpassing van ICT systemen nodig is. De component logt in op systemen, simuleert de keyboard- en muis-input en leest informatie van de schermen. Deze wordt bijvoorbeeld gebruikt voor eenvoudige repetitieve handelingen.
roosterbeheercomponent	Component voor het beheren en plannen van de inzet van medewerkers en materieel.
Roosterbeheercomponent	Component voor het beheren en plannen van de inzet van medewerkers en materieel.
Ruimte voor activiteiten	Ondersteunen van initiatiefnemers die activiteiten willen ontplooien.
ruimte voor activiteiten	Ondersteunen van initiatiefnemers die activiteiten willen ontplooien.
Ruimtelijke planvormingscomponent	Component ter ondersteuning van het Planvormingsproces
ruimtelijke planvormingscomponent	Component ter ondersteuning van het Planvormingsproces
Salaris- en declaratieverwerking	Het berekenen en uitkeren van het salaris (incl toeslagen) en declaraties van medewerkers.
salaris- en declaratieverwerking	Het berekenen en uitkeren van het salaris (incl toeslagen) en declaraties van medewerkers.
Salarisadministratie- en -verwerkingcomponent	Component waarmee personeels- en salarisgegevens kunnen worden bijgehouden en salarisverwerking kan plaatsvinden conform geldende wet- en regelgeving.
salarisadministratie- en -verwerkingcomponent	Component waarmee personeels- en salarisgegevens kunnen worden bijgehouden en salarisverwerking kan plaatsvinden conform geldende wet- en regelgeving.
samen opstellen verweerschrift	In plaats van het onder 1 genoemd advies kan in bepaalde gevallen ook gekozen worden het verweerschrift gezamenlijk op te stellen, met name wanneer de ketenpartners gezamenlijk zijn gedagvaard.
Samen opstellen verweerschrift	In plaats van het onder 1 genoemd advies kan in bepaalde gevallen ook gekozen worden het verweerschrift gezamenlijk op te stellen, met name wanneer de ketenpartners gezamenlijk zijn gedagvaard.
Samen realiseren	Dit proces betreft het gezamenlijk realiseren, door twee of meer overheden, van één gezamenlijk resultaat.
samen realiseren	Dit proces betreft het gezamenlijk realiseren, door twee of meer overheden, van één gezamenlijk resultaat.
samen realiseren bestuursdwang
Samen realiseren bestuursdwang
samenwerking	Ondersteunen van ketenpartners bij de uitvoering van hun taken volgens afspraken.
Samenwerking	Ondersteunen van ketenpartners bij de uitvoering van hun taken volgens afspraken.
Samenwerking
samenwerking
Samenwerking derden en verbonden partijen	Alle vormen van samenwerking met externe partijen, waaronder ketenpartners en verbonden partijen.
samenwerking derden en verbonden partijen	Alle vormen van samenwerking met externe partijen, waaronder ketenpartners en verbonden partijen.
Samenwerkingscomponent	Component voor het op afstand, onafhankelijk van elkaar, gecoördineerd samen werken aan een gemeenschappelijk doel.
samenwerkingscomponent	Component voor het op afstand, onafhankelijk van elkaar, gecoördineerd samen werken aan een gemeenschappelijk doel.
Sanctie bekendgemaakt	Na bekendmaking van het resultaat kan een ketenpartner actie ondernemen.
sanctie bekendgemaakt	Na bekendmaking van het resultaat kan een ketenpartner actie ondernemen.
Sanctie opleggen gereed
sanctie opleggen gereed
scanning- en imagingcomponent	Component die het mogelijk maakt om analoge gegevens om te zetten in digitale gegevens die eenvoudig toegankelijk zijn binnen bedrijfsprocessen. Wanneer het omzetten plaatsvindt op een geprotocolleerde en goedgekeurde manier kunnen ontstane digitale gegevens als voldoende authentiek worden beschouwd en kunnen de oorspronkelijke analoge gegevens desgewenst worden vernietigd.
Scanning- en imagingcomponent	Component die het mogelijk maakt om analoge gegevens om te zetten in digitale gegevens die eenvoudig toegankelijk zijn binnen bedrijfsprocessen. Wanneer het omzetten plaatsvindt op een geprotocolleerde en goedgekeurde manier kunnen ontstane digitale gegevens als voldoende authentiek worden beschouwd en kunnen de oorspronkelijke analoge gegevens desgewenst worden vernietigd.
Schadeafhandelcomponent	Component voor het registreren en afhandelen van schade.
schadeafhandelcomponent	Component voor het registreren en afhandelen van schade.
schoonmaak	Het schoonmaken van de gebouwen en de ruimtes daarin.
Schoonmaak	Het schoonmaken van de gebouwen en de ruimtes daarin.
schoonmaken gebouwen en ruimtes	Het reinigen van vastgoedobjecten die onder het beheer van de organisatie vallen.
Schoonmaken gebouwen en ruimtes	Het reinigen van vastgoedobjecten die onder het beheer van de organisatie vallen.
Schouwcomponent	Component voor het inspecteren (schouwen) van de obecten uit het watersysteem - en -kering
schouwcomponent	Component voor het inspecteren (schouwen) van de obecten uit het watersysteem - en -kering
Sectoraal Gegevens Knooppunt Component	Component voor het samenbrengen en ontsluiten van de gegevens binnen/van de waterschapssector.
sectoraal gegevens knooppunt component	Component voor het samenbrengen en ontsluiten van de gegevens binnen/van de waterschapssector.
selecteren portfolio	Keuze maken uit de veranderrinitiatieven die binnen de organisatie moeten worden uitgevoerd.
Selecteren portfolio	Keuze maken uit de veranderrinitiatieven die binnen de organisatie moeten worden uitgevoerd.
serviceregistercomponent	Component voor het ontsluiten van beschikbare webservices binnen het waterschap.
Serviceregistercomponent	Component voor het ontsluiten van beschikbare webservices binnen het waterschap.
Sluiten asset	Het sluiten van de kunstwerken op basis van het protocol in het geval van calamiteiten
sluiten asset	Het sluiten van de kunstwerken op basis van het protocol in het geval van calamiteiten
Sociale mediacomponent	Component voor het ontvangen en versturen van berichten binnen sociale media waarbij met persoonlijke voorkeuren rekening wordt gehouden.
sociale mediacomponent	Component voor het ontvangen en versturen van berichten binnen sociale media waarbij met persoonlijke voorkeuren rekening wordt gehouden.
software as a service	SaaS oplossingen waarmee informatieuitwisseling plaatsvindt vanuit WMS
Software as a Service	SaaS oplossingen waarmee informatieuitwisseling plaatsvindt vanuit WMS
softwarelicentiebeheercomponent	Component voor het beheren van softwarelicenties.
Softwarelicentiebeheercomponent	Component voor het beheren van softwarelicenties.
Softwareontwikkelcomponent	Component voor het ontwikkelen van software.
softwareontwikkelcomponent	Component voor het ontwikkelen van software.
sonderingen- en boringregistercomponent	Component voor het registreren en archiveren van sonderingen (diepte dragende zandlagen)
Sonderingen- en boringregistercomponent	Component voor het registreren en archiveren van sonderingen (diepte dragende zandlagen)
Specifieke Toepassing - OmgevingsDocumenten (TPOD)	De STOP/TPOD-standaard legt vast hoe tekst moet worden ingedeeld en geannoteerd, hoe tekst aan locaties moet worden gekoppeld, welke waardelijsten van toepassing zijn en hoe het resultaat vervolgens uitgewisseld moet worden. Het is aan de bevoegde gezagen om de inhoud te bepalen.
specifieke toepassing - omgevingsdocumenten (tpod)	De STOP/TPOD-standaard legt vast hoe tekst moet worden ingedeeld en geannoteerd, hoe tekst aan locaties moet worden gekoppeld, welke waardelijsten van toepassing zijn en hoe het resultaat vervolgens uitgewisseld moet worden. Het is aan de bevoegde gezagen om de inhoud te bepalen.
STandaard Aanvragen en Meldingen (STAM)	De Standaard aanvragen en meldingen (STAM) is voor: leveranciers van systemen die willen koppelen met het digitaal stelsel voor vergunningsaanvragen en meldingen iedereen die wil weten hoe een verzoek (aanvraag of melding) in de nieuwe situatie is opgebouwd Bij de standaard hoort ook het Informatiemodel aanvragen en meldingen (IMAM). Dit informatiemodel legt de basis voor het koppelvlak.
standaard aanvragen en meldingen (stam)	De Standaard aanvragen en meldingen (STAM) is voor: leveranciers van systemen die willen koppelen met het digitaal stelsel voor vergunningsaanvragen en meldingen iedereen die wil weten hoe een verzoek (aanvraag of melding) in de nieuwe situatie is opgebouwd Bij de standaard hoort ook het Informatiemodel aanvragen en meldingen (IMAM). Dit informatiemodel legt de basis voor het koppelvlak.
standaard officiële publicaties (stop)	De Standaard voor officiële publicaties (STOP) ondersteunt de functies opstellen, vaststellen, bekendmaken en beschikbaar stellen van officiële overheidspublicaties.
Standaard Officiële Publicaties (STOP)	De Standaard voor officiële publicaties (STOP) ondersteunt de functies opstellen, vaststellen, bekendmaken en beschikbaar stellen van officiële overheidspublicaties.
Standaard Toepasbare Regels (STTR)	Om toepasbare regels te publiceren, moeten de regels voldoen aan de Standaard toepasbare regels (STTR). Dan zijn ze te zien als vragenbomen in het Omgevingsloket. Ook is het mogelijk om extra informatie toe te voegen aan de toepasbare regels, zoals toelichtingen.
standaard toepasbare regels (sttr)	Om toepasbare regels te publiceren, moeten de regels voldoen aan de Standaard toepasbare regels (STTR). Dan zijn ze te zien als vragenbomen in het Omgevingsloket. Ook is het mogelijk om extra informatie toe te voegen aan de toepasbare regels, zoals toelichtingen.
Stelselcatalogus
stelselcatalogus
strategie en sturing	Het ontwikkelen van een visie en het inrichten en bewaken van de organisatie en haar besturing.
Strategie en sturing	Het ontwikkelen van een visie en het inrichten en bewaken van de organisatie en haar besturing.
Strategievorming	Het bepalen van de missie, visie en doelen van de organisatie voor de lange termijn.
strategievorming	Het bepalen van de missie, visie en doelen van de organisatie voor de lange termijn.
stroomvoorziening	Stroomnet (meestal 230V) voor de eergielevering aan de elektrische apparaten
Stroomvoorziening	Stroomnet (meestal 230V) voor de eergielevering aan de elektrische apparaten
sturing	Een groepering van bedrijfobjecten voor het leiden van de eigen bedrijfsvoering
Sturing	Een groepering van bedrijfobjecten voor het leiden van de eigen bedrijfsvoering
subsidiescomponent	Component voor het registreren, verwerken, bewaken en rapporteren van subsidieaanvragen en -toekenning.
Subsidiescomponent	Component voor het registreren, verwerken, bewaken en rapporteren van subsidieaanvragen en -toekenning.
systeem- en netwerkbeheercomponent	Component waarmee informatiesystemen en netwerken worden beheerd en gemonitored.
Systeem- en netwerkbeheercomponent	Component waarmee informatiesystemen en netwerken worden beheerd en gemonitored.
tekeningenbeheercomponent	Component voor het registreren en archiveren van technische tekeningen (2D en 3D).
Tekeningenbeheercomponent	Component voor het registreren en archiveren van technische tekeningen (2D en 3D).
telecommunicatiecomponent	Component voor het beheer van telecommunicatie-infrastructuur.
Telecommunicatiecomponent	Component voor het beheer van telecommunicatie-infrastructuur.
terinzagelegging	Belanghebbende bestuursorganen kunnen op de terinzagelegging reageren met een zienswijze, die --net als zienswijzen van burgers en bedrijven-- door het bevoegd gezag verwerkt zal worden in het definitieve besluit.
Terinzagelegging	Belanghebbende bestuursorganen kunnen op de terinzagelegging reageren met een zienswijze, die --net als zienswijzen van burgers en bedrijven-- door het bevoegd gezag verwerkt zal worden in het definitieve besluit.
Terugmelding	Het aan de gemeente kunnen melden van (vermeende) fouten in brondata.
terugmelding	Het aan de gemeente kunnen melden van (vermeende) fouten in brondata.
terugmelding ontvangen	Een terugmelding van een burger, bedrijf, instelling, keten- of uitvoeringspartner dat bepaalde gegevens waarvan het ontvangend bevoegd gezag bronhouder is, een of meer fouten bevatten.
Terugmelding ontvangen	Een terugmelding van een burger, bedrijf, instelling, keten- of uitvoeringspartner dat bepaalde gegevens waarvan het ontvangend bevoegd gezag bronhouder is, een of meer fouten bevatten.
terugmelding verwerkt
Terugmelding verwerkt
terugmeldingen-registratiecomponent	Component voor het doen van terugmeldingen over gegevens bij twijfel aan de juistheid daarvan.
Terugmeldingen-registratiecomponent	Component voor het doen van terugmeldingen over gegevens bij twijfel aan de juistheid daarvan.
thesauruscomponent	Component voor die een verzameling begrippen uitgedrukt in termen, definities en relaties.
Thesauruscomponent	Component voor die een verzameling begrippen uitgedrukt in termen, definities en relaties.
tijd- en meetreekscomponent	Component voor het registreren, valideren en delen van tijd- en meetreeksgegevens (kwantiteit en kwaliteit).
Tijd- en meetreekscomponent	Component voor het registreren, valideren en delen van tijd- en meetreeksgegevens (kwantiteit en kwaliteit).
Tijdregistratie	Het registreren waaraan de tijd van medewerkers is besteedt.
tijdregistratie	Het registreren waaraan de tijd van medewerkers is besteedt.
tijdregistratiecomponent	Component voor het registreren van gewerkte tijdseenheden bijv. per activiteit of project.
Tijdregistratiecomponent	Component voor het registreren van gewerkte tijdseenheden bijv. per activiteit of project.
tmv - brp terugmeldvoorziening	Component die de koppeling realiseert met de landelijke TMV voor het terugmelden op de BRP.
TMV - BRP Terugmeldvoorziening	Component die de koppeling realiseert met de landelijke TMV voor het terugmelden op de BRP.
Toegangsbeveiliging
Toegangsbeveiliging	Het ervoor zorgdragen dat alleen geautoriseerde personen toegang hebben tot ruimtes.
toegangsbeveiliging
toegangsbeveiliging	Het ervoor zorgdragen dat alleen geautoriseerde personen toegang hebben tot ruimtes.
toepasbare regels (cim-tr)
Toepasbare regels (CIM-TR)
Toepasbareregelsbeheercomponent	Component voor het opstellen, beheren en digitaal beschikbaar stellen van toepasbare regels.
toepasbareregelsbeheercomponent	Component voor het opstellen, beheren en digitaal beschikbaar stellen van toepasbare regels.
Toepassen sanctie	Dit bedrijfsproces betreft het in geval van een reparatoire sanctie toepassen van het dwangmiddel indien de overtreder binnen de gestelde termijn geen gevolg heeft gegeven aan een opgelegde sanctie.
toepassen sanctie	Dit bedrijfsproces betreft het in geval van een reparatoire sanctie toepassen van het dwangmiddel indien de overtreder binnen de gestelde termijn geen gevolg heeft gegeven aan een opgelegde sanctie.
toepassen sanctie gereed
Toepassen sanctie gereed
Toetsen plannen van derden	Alle activiteiten met als doel het waarborgen dat waterhuishoudkundige doelstellingen expliciet en op evenwichtige wijze in beschouwing worden genomen bij alle waterhuishoudkundig relevante ruimtelijke plannen en besluiten van derden.
toetsen plannen van derden	Alle activiteiten met als doel het waarborgen dat waterhuishoudkundige doelstellingen expliciet en op evenwichtige wijze in beschouwing worden genomen bij alle waterhuishoudkundig relevante ruimtelijke plannen en besluiten van derden.
toetsing en advisering	Het toetsen van, reageren op en beïnvloeden van de beleidvormende en ruimtelijke plannen van derden.
Toetsing en advisering	Het toetsen van, reageren op en beïnvloeden van de beleidvormende en ruimtelijke plannen van derden.
toezicht	Het uitvoeren van toezicht en handhaving om te zorgen dat vastgestelde regelgeving wordt nageleefd.
Toezicht	Het uitvoeren van toezicht en handhaving om te zorgen dat vastgestelde regelgeving wordt nageleefd.
Toezicht en handhaving	Het laten toezien op activiteiten en nemen van maatregelen om een geconstateerde strijdigheid op te (doen) heffen. Dit kan zowel bestuursrechtelijk als strafrechtelijk zijn. NB. Toezichthouden valt hieronder; we zien dat derhalve niet als aparte dienst.
toezicht en handhaving	Het laten toezien op activiteiten en nemen van maatregelen om een geconstateerde strijdigheid op te (doen) heffen. Dit kan zowel bestuursrechtelijk als strafrechtelijk zijn. NB. Toezichthouden valt hieronder; we zien dat derhalve niet als aparte dienst.
toezichthouden	Dit bedrijfsproces betreft het vanuit bestuursrechtelijke bevoegdheid beoordelen of een situatie in overeenstemming is met geldende wet- en regelgeving, verstrekte vergunningen en meldingen van activiteiten.
Toezichthouden	Dit bedrijfsproces betreft het vanuit bestuursrechtelijke bevoegdheid beoordelen of een situatie in overeenstemming is met geldende wet- en regelgeving, verstrekte vergunningen en meldingen van activiteiten.
toezichthouden gereed
Toezichthouden gereed
toezichthouder	Een toezichthouder voert controles uit op basis van klachten of incidenten, maar doet ook terugkerende controles.
Toezichthouder	Een toezichthouder voert controles uit op basis van klachten of incidenten, maar doet ook terugkerende controles.
treffen bedieningsmaatregelen	Het treffen van maatregelen om het proces bij te sturen. Dit kan een stap zijn voordat je richting evaluatie gaat.
Treffen bedieningsmaatregelen	Het treffen van maatregelen om het proces bij te sturen. Dit kan een stap zijn voordat je richting evaluatie gaat.
Uitgeven bedrijfskleding en persoonlijke beschermingsmiddelen	Het uitlenen uitgeven en registeren van beroepskleding en uitrusting die door werknemers wordt gebruikt om arbeidsrisico's te verminderen.
uitgeven bedrijfskleding en persoonlijke beschermingsmiddelen	Het uitlenen uitgeven en registeren van beroepskleding en uitrusting die door werknemers wordt gebruikt om arbeidsrisico's te verminderen.
uitgifte verordening	Het opstellen en uitgeven van een waterschapsbesluit in de vorm een waterschapsverordening voor het beheersgebied van het waterschap teneinde waterschapswerken te beschermen tegen ongewenste invloeden uit de omgeving.
Uitgifte verordening	Het opstellen en uitgeven van een waterschapsbesluit in de vorm een waterschapsverordening voor het beheersgebied van het waterschap teneinde waterschapswerken te beschermen tegen ongewenste invloeden uit de omgeving.
Uitnodiging tot participatie	Belanghebbende bestuursorganen kunnen participeren in de ontwerpfase van een ruimtelijk plan of
uitnodiging tot participatie	Belanghebbende bestuursorganen kunnen participeren in de ontwerpfase van een ruimtelijk plan of
uitvoeren afvalscheiding	Het scheiden van stoffen, preparaten of producten, waarvan de houder zich ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen.
Uitvoeren afvalscheiding	Het scheiden van stoffen, preparaten of producten, waarvan de houder zich ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen.
uitvoeren bedijfshulpverlening (bhv)	Het verlenen van eerste hulp bij ongevallen, het beperken en bestrijden van brand en het beperken van de gevolgen van ongevallen. Het in noodsituaties alarmeren en evacueren van alle werknemers en andere personen in het bedrijf of inrichting.
Uitvoeren Bedijfshulpverlening (BHV)	Het verlenen van eerste hulp bij ongevallen, het beperken en bestrijden van brand en het beperken van de gevolgen van ongevallen. Het in noodsituaties alarmeren en evacueren van alle werknemers en andere personen in het bedrijf of inrichting.
Uitvoeren bedrijfsnoodplan	Het in werking stellen van het draaiboek waarin staat vermeld welke acties een organisatie moet uitvoeren ten tijde van een calamiteit.
uitvoeren bedrijfsnoodplan	Het in werking stellen van het draaiboek waarin staat vermeld welke acties een organisatie moet uitvoeren ten tijde van een calamiteit.
uitvoeren berekeningen	Uitvoeren berekingingen conform de opgestelde berekeningsgrondslagen (incl. schematisatie).
Uitvoeren berekeningen	Uitvoeren berekingingen conform de opgestelde berekeningsgrondslagen (incl. schematisatie).
uitvoeren binnenonderhoud	Het beheren van de binnenkant van een vastgoedobject dat onder het beheer van de organisatie valt (zoals het verzorgen van kerstdecoratie).
Uitvoeren binnenonderhoud	Het beheren van de binnenkant van een vastgoedobject dat onder het beheer van de organisatie valt (zoals het verzorgen van kerstdecoratie).
Uitvoeren buitenonderhoud	Het beheren van de buitenkant van een vastgoedobject dat onder het beheer van de organisatie valt (zoals gevelreiniging, gevelonderhoud en aanpassingen).
uitvoeren buitenonderhoud	Het beheren van de buitenkant van een vastgoedobject dat onder het beheer van de organisatie valt (zoals gevelreiniging, gevelonderhoud en aanpassingen).
Uitvoeren buitenterreinonderhoud	Het onderhouden van het buitenterrein dat binnen het beheer van de organisatie valt. (zoals parkeerplaatsen, fietsenstallingen, onderhoud aan slagbomen, hekwerk, omheining)
uitvoeren buitenterreinonderhoud	Het onderhouden van het buitenterrein dat binnen het beheer van de organisatie valt. (zoals parkeerplaatsen, fietsenstallingen, onderhoud aan slagbomen, hekwerk, omheining)
uitvoeren cameratoezicht	Het door middel van bewakingscamera's, toezicht houden op terreinen en gebouwen die onder het beheer en/of gebruik vallen van de organisatie.
Uitvoeren cameratoezicht	Het door middel van bewakingscamera's, toezicht houden op terreinen en gebouwen die onder het beheer en/of gebruik vallen van de organisatie.
Uitvoeren concerncontrol	Het procesoverstijgend adviseren van de organisatie om zo goed mogelijk in control te zijn en het toetsen van de organisatie op de mate waarin deze daadwerkelijk in control is.
uitvoeren concerncontrol	Het procesoverstijgend adviseren van de organisatie om zo goed mogelijk in control te zijn en het toetsen van de organisatie op de mate waarin deze daadwerkelijk in control is.
uitvoeren control	Het houden van toezicht en uitvoeren van beheersing op de bedrijfsvoering.
Uitvoeren control	Het houden van toezicht en uitvoeren van beheersing op de bedrijfsvoering.
uitvoeren correctief onderhoud
Uitvoeren correctief onderhoud
Uitvoeren eenvoudige reparatiewerkzaamheden	Het uitvoeren van allerlei conciërgegerelateerde taken (zoals stopcontacten/lampen vervangen).
uitvoeren eenvoudige reparatiewerkzaamheden	Het uitvoeren van allerlei conciërgegerelateerde taken (zoals stopcontacten/lampen vervangen).
Uitvoeren energiemanagement	Het beheren van het gebruik van gas en elektriciteit bij een vastgoedobject dat onder het beheer van de organisatie valt.
uitvoeren energiemanagement	Het beheren van het gebruik van gas en elektriciteit bij een vastgoedobject dat onder het beheer van de organisatie valt.
uitvoeren glasbewassing	Het laten reinigen van ramen door een glazenwasser.
Uitvoeren glasbewassing	Het laten reinigen van ramen door een glazenwasser.
uitvoeren inspecties	Het uitvoeren van inspecties conform het monitoringsplan
Uitvoeren inspecties	Het uitvoeren van inspecties conform het monitoringsplan
Uitvoeren kwaliteitsaudit	Formeel onderzoeken en verifiëren of aan een bepaalde kwaliteitsstandaard, het geheel van kwaliteitsrichtlijnen is gevolgd en/of registraties correct zijn.
uitvoeren kwaliteitsaudit	Formeel onderzoeken en verifiëren of aan een bepaalde kwaliteitsstandaard, het geheel van kwaliteitsrichtlijnen is gevolgd en/of registraties correct zijn.
uitvoeren mediation	Optreden als bemiddelaar bij conflicten tussen partijen
Uitvoeren mediation	Optreden als bemiddelaar bij conflicten tussen partijen
Uitvoeren metingen	Het uitvoeren van metingen conform het monitoringsplan
uitvoeren metingen	Het uitvoeren van metingen conform het monitoringsplan
Uitvoeren onderhoud	Het uitvoeren van preventief onderhoud en aanpassen van onderhoudsbeheergegevens of het uitvoeren van correctief onderhoud op basis van een storingsmelding of afwijking (n.a.v. inspectie).
uitvoeren onderhoud	Het uitvoeren van preventief onderhoud en aanpassen van onderhoudsbeheergegevens of het uitvoeren van correctief onderhoud op basis van een storingsmelding of afwijking (n.a.v. inspectie).
Uitvoeren ontruimingsplannen	Het in werking stellen van het plan zodat medewerkers op een gestructureerde manier het plan kunnen verlaten.
uitvoeren ontruimingsplannen	Het in werking stellen van het plan zodat medewerkers op een gestructureerde manier het plan kunnen verlaten.
uitvoeren opsporen	Beoordelen feitelijke situatie, toetsen aan strafrecht, meedelen rechten/plichten, doen hoor/wederhoor, opstellen proces-verbaal, opstellen rapportage.
Uitvoeren opsporen	Beoordelen feitelijke situatie, toetsen aan strafrecht, meedelen rechten/plichten, doen hoor/wederhoor, opstellen proces-verbaal, opstellen rapportage.
Uitvoeren proefsluiting	Dit beteft het uitvoeren van een jaarlijkse proefsluiting op basis van het sluitingsprotocol.
uitvoeren proefsluiting	Dit beteft het uitvoeren van een jaarlijkse proefsluiting op basis van het sluitingsprotocol.
uitvoeren proof of concept	Bewijzen dat een bepaald (innovatief) idee uitgevoerd kan worden.
Uitvoeren proof of concept	Bewijzen dat een bepaald (innovatief) idee uitgevoerd kan worden.
Uitvoeren reguliere schoonmaak	Het op periodieke basis uitvoeren van reiniging van terreinen en gebouwen die onder het beheer en/of gebruik vallen van de organisatie.
uitvoeren reguliere schoonmaak	Het op periodieke basis uitvoeren van reiniging van terreinen en gebouwen die onder het beheer en/of gebruik vallen van de organisatie.
uitvoeren specialistische schoonmaak	Het uitvoeren van specialistische reiniging van terreinen en gebouwen die onder het beheer en/of gebruik vallen van de organisatie (zoals graffiti, brandschade, schimmel, verontreiniging).
Uitvoeren specialistische schoonmaak	Het uitvoeren van specialistische reiniging van terreinen en gebouwen die onder het beheer en/of gebruik vallen van de organisatie (zoals graffiti, brandschade, schimmel, verontreiniging).
uitvoeren toegangscontrole	Het verlenen van toegang aan fysieke bezoekstromen tot terreinen en gebouwen die onder het beheer en/of gebruik vallen van de organisatie.
Uitvoeren toegangscontrole	Het verlenen van toegang aan fysieke bezoekstromen tot terreinen en gebouwen die onder het beheer en/of gebruik vallen van de organisatie.
uitvoeren toepassen sanctie	Starten proces innen dwangsom, intrekking begunstigende beslissing en/of uitvoeren bestuursdwang, opstellen rapportage, starten proces verhalen kosten, bepalen vervolg.
Uitvoeren toepassen sanctie	Starten proces innen dwangsom, intrekking begunstigende beslissing en/of uitvoeren bestuursdwang, opstellen rapportage, starten proces verhalen kosten, bepalen vervolg.
uitvoeren toezichthouden	Inspecteren feitelijke situatie, toetsen aan regelgeving, opstellen rapportage, evt. doen verzoek sanctie.
Uitvoeren toezichthouden	Inspecteren feitelijke situatie, toetsen aan regelgeving, opstellen rapportage, evt. doen verzoek sanctie.
Uitvoeren veldonderzoek	Het uitvoeren van metingen conform het plan van aanpak
uitvoeren veldonderzoek	Het uitvoeren van metingen conform het plan van aanpak
Uitvoeren vlaggenprotocol	Het uithangen van de vlag conform de daarvoor geldende momenten en richtlijnen in het jaar.
uitvoeren vlaggenprotocol	Het uithangen van de vlag conform de daarvoor geldende momenten en richtlijnen in het jaar.
Uitvoeringspartner	Private of overheidsorganisatie die als opdrachtnemer samenwerkt met een overheidsorganisatie (als opdrachtgever).
uitvoeringspartner	Private of overheidsorganisatie die als opdrachtnemer samenwerkt met een overheidsorganisatie (als opdrachtgever).
Vaarwegennetbeheer	Vaarwegbeheer is de formele zorg voor het in stand houden van vaarwegen voor de (beroeps)scheepvaart.
vaarwegennetbeheer	Vaarwegbeheer is de formele zorg voor het in stand houden van vaarwegen voor de (beroeps)scheepvaart.
Valideren attributen	Het komen tot een geaccepteerde kwaliteit van gegevenskenmerken.
valideren attributen	Het komen tot een geaccepteerde kwaliteit van gegevenskenmerken.
Valideren data	Het komen tot een geaccepteerde kwaliteit van gegevens.
valideren data	Het komen tot een geaccepteerde kwaliteit van gegevens.
valideren topografie	Het komen tot een geaccepteerde kwaliteit van aardrijkskundige gegevens.
Valideren topografie	Het komen tot een geaccepteerde kwaliteit van aardrijkskundige gegevens.
vastgoed- en grondzakenregistratiecomponent	Component voor het beheren en exploiteren van vastgoed en grondeigendommen van het waterschap.
Vastgoed- en grondzakenregistratiecomponent	Component voor het beheren en exploiteren van vastgoed en grondeigendommen van het waterschap.
vastgoedbeheer	Het verweren en exploiteren van vastgoed.
Vastgoedbeheer	Het verweren en exploiteren van vastgoed.
vastleggen onderhanden werk investeringsprojecten	Het op de balans opnemen van werkzaamheden die verricht zijn waarvoor nog geen factuur gestuurd is naar de opdrachtgever.
Vastleggen onderhanden werk investeringsprojecten	Het op de balans opnemen van werkzaamheden die verricht zijn waarvoor nog geen factuur gestuurd is naar de opdrachtgever.
Vaststellen advies	Indien sprake is van gevoelige materie kan een formele vaststelling binnen de organisatie wenselijk zijn.
vaststellen advies	Indien sprake is van gevoelige materie kan een formele vaststelling binnen de organisatie wenselijk zijn.
Vaststellen opdracht omgevingsvisie
vaststellen opdracht omgevingsvisie
vaststellen richtinggevend advies	Opstellen kaders voor initiatief, vaststelling door BG.
Vaststellen richtinggevend advies	Opstellen kaders voor initiatief, vaststelling door BG.
vaststellen te monitoren indicatoren	Voorstel voor indicatoren, inwinnen advies bij ketenpartners en/of andere partijen, vaststellen.
Vaststellen te monitoren indicatoren	Voorstel voor indicatoren, inwinnen advies bij ketenpartners en/of andere partijen, vaststellen.
Vaststellen vervolgstappen analyse	Beoordelen voorgestelde maatregelen, vaststellen vervolgstappen, eventueel bekendmaken rapportage.
vaststellen vervolgstappen analyse	Beoordelen voorgestelde maatregelen, vaststellen vervolgstappen, eventueel bekendmaken rapportage.
Vaststellen voorkeursbeslissing	Indien van toepassing wordt een voorkeursbeslissing vastgesteld. Dit is niet verplicht.
vaststellen voorkeursbeslissing	Indien van toepassing wordt een voorkeursbeslissing vastgesteld. Dit is niet verplicht.
Veilig personeel
veilig personeel
Veiligheidsmanagementcomponent	Component voor het in beeld brengen van potentiële veiligheidsrisico's ten aanzien van personen.
veiligheidsmanagementcomponent	Component voor het in beeld brengen van potentiële veiligheidsrisico's ten aanzien van personen.
Veranderde behoefte
veranderde behoefte
verandermanagement	Het bepalen en managen van grotere veranderingen zodat maximaal wordt bijgedragen aan de doelstellingen.
Verandermanagement	Het bepalen en managen van grotere veranderingen zodat maximaal wordt bijgedragen aan de doelstellingen.
Verantwoorden extern	Rapporteren richting toezichthouders en/of belanghebbenden buiten de organisatie.
verantwoorden extern	Rapporteren richting toezichthouders en/of belanghebbenden buiten de organisatie.
Verantwoorden intern	Rapporteren over de doelstelling en prestaties naar management, directie en/of bestuur.
verantwoorden intern	Rapporteren over de doelstelling en prestaties naar management, directie en/of bestuur.
verantwoording en controle	Het beschikbaar stellen van informatie over het functioneren van de organisatie aan externe partijen en het toezicht houden op de bedrijfsvoering.
Verantwoording en controle	Het beschikbaar stellen van informatie over het functioneren van de organisatie aan externe partijen en het toezicht houden op de bedrijfsvoering.
verbetervoorstel opgeleverd
Verbetervoorstel opgeleverd
Vergelijken meetresultaten met normen en analyseren afwijkingen	Het vergelijken van de meetresultaten met de normen en analyseren waardoor afwijkingen zijn ontstaan. Bepalen welke maatregelen op korte termijn moeten worden genomen om het proces bij te sturen.
vergelijken meetresultaten met normen en analyseren afwijkingen	Het vergelijken van de meetresultaten met de normen en analyseren waardoor afwijkingen zijn ontstaan. Bepalen welke maatregelen op korte termijn moeten worden genomen om het proces bij te sturen.
vergunningaanvraag behandeld
Vergunningaanvraag behandeld
Vergunningaanvraag ontvangen	Een ontvangen aanvraag voor een vergunning of ontheffing. Normaliter afkomstig van de initiatiefnemer, maar ook een aanvraag tot ambtshalve revisie/aanscherping afkomstig vanuit de eigen organisatie doet dit proces starten.
vergunningaanvraag ontvangen	Een ontvangen aanvraag voor een vergunning of ontheffing. Normaliter afkomstig van de initiatiefnemer, maar ook een aanvraag tot ambtshalve revisie/aanscherping afkomstig vanuit de eigen organisatie doet dit proces starten.
Vergunningen- en Toezicht- en Handhavingcomponent	Component voor het ondersteunen van vergunningverlening, toezicht en handhaving
vergunningen- en toezicht- en handhavingcomponent	Component voor het ondersteunen van vergunningverlening, toezicht en handhaving
vergunningverkrijging	Het verkrijgen van omgevingsvergunningen teneinde vergunningplichtige activiteiten te kunnen ondernemen.
Vergunningverkrijging	Het verkrijgen van omgevingsvergunningen teneinde vergunningplichtige activiteiten te kunnen ondernemen.
vergunningverlener	Verantwoordelijkheid voor besluiten op vergunningaanvragen en het waar nodig of gewenst inschakelen van ketenpartners voor advies (al dan niet met instemming) en samenwerking.
Vergunningverlener	Verantwoordelijkheid voor besluiten op vergunningaanvragen en het waar nodig of gewenst inschakelen van ketenpartners voor advies (al dan niet met instemming) en samenwerking.
vergunningverlening	Het beschikken op aanvragen voor vergunningen en ontheffingen.
Vergunningverlening	Het beschikken op aanvragen voor vergunningen en ontheffingen.
verkeer- en vervoerinformatiecomponent	Component voor het inzichtelijk maken van en sturen op verkeer- en vervoerstromen.
Verkeer- en vervoerinformatiecomponent	Component voor het inzichtelijk maken van en sturen op verkeer- en vervoerstromen.
Verkeersregelinstallatiecomponent	Component voor het beheren van verschillende soorten verkeersregelinstallaties (bijv. stoplichten)
verkeersregelinstallatiecomponent	Component voor het beheren van verschillende soorten verkeersregelinstallaties (bijv. stoplichten)
verkennen initiatief	Dit bedrijfsproces betreft het schriftelijk en/of mondeling afstemmen tussen bevoegd gezag en initiatiefnemer over mogelijkheden en beperkingen met betrekking tot een concreet initiatief.
Verkennen initiatief	Dit bedrijfsproces betreft het schriftelijk en/of mondeling afstemmen tussen bevoegd gezag en initiatiefnemer over mogelijkheden en beperkingen met betrekking tot een concreet initiatief.
verkenning	Het in vroeg stadium overleggen met de gemeente om plannen mee te helpen vormen teneinde de besluitvorming soepel te laten verlopen.
Verkenning	Het in vroeg stadium overleggen met de gemeente om plannen mee te helpen vormen teneinde de besluitvorming soepel te laten verlopen.
Verkiezingencomponent	Systeem voor ondersteuning van de processen behorende bij lokale verkiezingen.
verkiezingencomponent	Systeem voor ondersteuning van de processen behorende bij lokale verkiezingen.
verkopen onroerende zaken	Het verkopen van vastgoed.
Verkopen onroerende zaken	Het verkopen van vastgoed.
Verlenen opdracht	De opdracht wordt verleend aan de uitvoerende partij. Dit kan of het waterschap zijn, of aan een externe partij (aannemer).
verlenen opdracht	De opdracht wordt verleend aan de uitvoerende partij. Dit kan of het waterschap zijn, of aan een externe partij (aannemer).
Verlenen toegangspassen	Het uitgeven van passen voor toegang en ten behoeve van de toegangscontrole.
verlenen toegangspassen	Het uitgeven van passen voor toegang en ten behoeve van de toegangscontrole.
Verlenen vergunning	Alle activiteiten om al dan niet een watervergunning te verlenen n.a.v. een verzoek of aanvraag.
verlenen vergunning	Alle activiteiten om al dan niet een watervergunning te verlenen n.a.v. een verzoek of aanvraag.
vermogensbeheer	Het beheren van het vermogen van de organisatie en de rendering ervan door investeringen aan te gaan.
Vermogensbeheer	Het beheren van het vermogen van de organisatie en de rendering ervan door investeringen aan te gaan.
Verordening/plan/legger/peilbesluit gereed
verordening/plan/legger/peilbesluit gereed
verplichtingenbeheer	Beheren en afwikkelen van financiele verplichtingen van een organisatie
Verplichtingenbeheer	Beheren en afwikkelen van financiele verplichtingen van een organisatie
verweren in beroep	Het verweren van organisatie in een beroepsprocedure bij rechtbank of Raad van State, aangespannen door een belanghebbende tegen een door het bevoegd gezag genomen besluit. Het juridisch verdedigen van de organisatie bij een verzoek van een belanghebbende aan de rechter of Raad van State, om een bestuursorgaan op te dragen een beslissing te herzien.
Verweren in beroep	Het verweren van organisatie in een beroepsprocedure bij rechtbank of Raad van State, aangespannen door een belanghebbende tegen een door het bevoegd gezag genomen besluit. Het juridisch verdedigen van de organisatie bij een verzoek van een belanghebbende aan de rechter of Raad van State, om een bestuursorgaan op te dragen een beslissing te herzien.
verwerken afvalstromen	Het verwerken van reststromen van stoffen, preparaten of producten, waarvan de houder zich ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen
Verwerken afvalstromen	Het verwerken van reststromen van stoffen, preparaten of producten, waarvan de houder zich ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen
Verwerken betaling	Het overboeken van geld in ruil voor een goed of dienst.
verwerken betaling	Het overboeken van geld in ruil voor een goed of dienst.
Verwerken inkoopfactuur	Het admnistreren van lijsten waarop een overzicht staat van de geleverde goederen of diensten en wat hier voor betaald dient te worden door de organisatie.
verwerken inkoopfactuur	Het admnistreren van lijsten waarop een overzicht staat van de geleverde goederen of diensten en wat hier voor betaald dient te worden door de organisatie.
verwerken terugmelding	Bepalen juiste gegevens, doorvoeren correctie, bepalen impact op andere gegevens en ketenpartners, vervolgacties uitzetten, terugkoppelen correctie naar indiener.
Verwerken terugmelding	Bepalen juiste gegevens, doorvoeren correctie, bepalen impact op andere gegevens en ketenpartners, vervolgacties uitzetten, terugkoppelen correctie naar indiener.
verwerken uitgaande facturen	Het aanmaken, versturen en boeken van uitgaande pacht-, huur- en verkoopfacturen
Verwerken uitgaande facturen	Het aanmaken, versturen en boeken van uitgaande pacht-, huur- en verkoopfacturen
verwerken uitspraak	Afhankelijk van uitspraak aanpassen besluit, evt. instellen hoger beroep.
Verwerken uitspraak	Afhankelijk van uitspraak aanpassen besluit, evt. instellen hoger beroep.
Verwerven van grond	Het aankopen van kavels en percelen.
verwerven van grond	Het aankopen van kavels en percelen.
VOA-component	Component voor het ophalen en versturen van persoonsgerelateerde berichten van/naar de BRP MailBoxServer.
voa-component	Component voor het ophalen en versturen van persoonsgerelateerde berichten van/naar de BRP MailBoxServer.

Begrippenkader WILMA

Navigatiemenu

Zoeken