Expertgroep gegevensmanagement september 2023
Bijeenkomst van Expertgroep Gegevensmanagement op donderdag 7 september 2023, 10.00-12:30 uur, locatie: digitaal via Teams.
Doel: Verdere uitwerking Thema Gegevensmanagement
Doelgroep: Leden en aspirant-leden van de expertgroep
Contactpersoon: Radboud van der Linden .
Agenda in deze vergadering:
- Welkom en mededelingen
- Metadata
- Semantiek
- MIM
- Gegevensmodellering
- Principes
- Eisen aan een Framework voor Datamanagement
- MeetUp Data verwerkt tot nieuwe versie Kaart
- Stand van zaken CDO Rijk (na 11 uur)
- Gegevenskwaliteitsraamwerk (André)
- W.V.T.T.K.
- Stand van zaken kandidaatsleden
Notities / verslag[bewerken]
Aanwezig: Wim, André, Dick, Petra, Arjen, Marijn, Boyke, Marieke.
Welkom en mededelingen[bewerken]
Dick is voorzitter deze keer. Eric Brouwer, Anita Langenacker en Tjeerd Schoenmaker zijn afwezig i.v.m. een conflicterende werkafspraak. Wim Stolk en André van Brussel sluiten pas na 11.00 uur aan. We passen de volgorde van de agendapunten hier op aan. We lopen snel door het verslag van de vorige keer heen.
Er zijn twee extra agendapunten:
- Verwerking MeetUp Data en vervolgstappen (Marieke)
- Eisen aan een Framework voor Datamanagement (Jasper)
Metadata[bewerken]
<nog verder uitwerken als powerpoint Boyke beschikbaar is> Boyke: Er is eind juni een brainstorm geweest, uiteindelijk door afzeggingen maar beperkte groep (5 man). Wel aardig resultaat: wat zijn de problemen rond metadata en wat zou de oplossing zijn? Powerpoint met Miro-bord. Probleemdomein eerst in kaart gebracht: inhoud, governance, verbinding tussen mens en werelden, kennis et cetera. Oplossingsdomein gekeken waar ze aan willen beginnen. Governance, voorbeelden, werelden, standaarden & principes
Voorkeuren naar: Voorbeelden van governance structuren, hoe kunnen we meer verbinden en welke best practices zijn er (standaarden / principes). Betere aanhaking op andere metadata-initiatieven. Betere vertegenwoordiging bij vervolg vanuit de expertgroep.
Marijn: ik wil vragen hier in de organisatie (CDO-office) of we willen en kunnen aanhaken. Dick: Ik wil ook bij ons kijken, o.a. ook DCAT. Jasper: Goed om ook vanuit Nationaal Archief aan te haken, ervaring inbrengen, MDGO. Misschien Wout van der Heijen. Arjen (Kadaster): ook collega die aan moet haken, ook met ervaring Europese Vocabulaires.
Vervolgactie: een brainstorm HOE we dit aan kunnen gaan pakken, liefst met verdere vertegenwoordiging vanuit de expertgroep. Standaardprincipes rond metadata zouden handig zijn. Jasper: wat mij betreft zeker waardevol, vooral doorzetten. ACTIE: Boyke organiseert een tweede brainstorm, nu met de insteek HOE we dit kunnen gaan oppakken. ACTIE: Allen vragen bij collega's wie er aan wil sluiten en geven dit binnen 14 dagen aan Boyke door.
Jasper: Met metadata misschien ook nuttig om te kijken naar de metadata van verschillende organisaties en hoe die op elkaar aansluiten. Je komt heel snel in een vertaalstrijd terecht. De organisatie is vaak nog niet direct overtuigd van het nut van metadata aansluiten op elkaar. Affiniteit vanuit de business ontbreekt vaak, de taak valt dan aan data professionals met de nadelen van dien.
Semantiek[bewerken]
In afwezigheid van Eric neemt Arjen het woord. Hij is samen met Eric Brouwer en André van Brussel bezig om dit onderwerp anders vorm te geven. Er komt als gevolg daarvan een nieuwe standaard aan, de Standaard voor de Beschrijving van Begrippen (SBB). Hoe beschrijf je een begrip, verbinding met de grondslag, ruimte voor uitleg en voorbeelden, desnoods zelfs plaatjes van voorbeelden.
De standaard is bijna af en gaat in beheer van Geonovum. Als alles voorspoedig loopt dan kan dit in december aangeboden worden als kandidaat-standaard voor de lijsten van het Forum Standaardisatie.
Marieke: Ik zie hier een link met waar we het als expertgroep in het verleden over gehad hebben, namelijk de noodzaak om wetgevingsjuristen mee te nemen in het maken van eenvoudiger en beter samenhangende wetgeving door begrippen en definities opnieuw te gebruiken in plaats van telkens een nieuwe te verzinnen. Eenduidige beschrijving volgens de SBB zou de basis kunnen vormen voor een database waarin de wetgevingsjurist snel op kan zoeken of wat hij wil definiëren al bestaat. Op LinkedIn zag ik een post van een wetgevingsjurist van SZW met een voornemen dat hier op aan sluit - wellicht kunnen we hem en 'soortgenoten' voeden met kennis uit dit veld? Reacties: Wendbare wetgeving is nog steeds een belangrijk doel en een moeizaam proces. Maar wellicht wel goed om mensen bij elkaar te brengen.
MIM[bewerken]
Dick: We zijn met MIM 1.2 bezig. Nu ik het verhaal van Arjen zo hoor zou je misschien ook een MIM 2.0 willen maken, het moderniseren als dat verhaal van Semantiek en de SBB standaard duidelijk is. Je kunt nu vanaf MIM linken naar begrippen, maar vanaf begrippen nog niet naar MIM.
Gegevensmodellering[bewerken]
Niet besproken i.v.m. afwezigheid Tjeerd. Wel stond vanuit het verslag nog een vraag open, namelijk onder welke Ç' functie gegevensmodellering zou vallen. Wim geeft hier antwoord op: onder de CDO, waarbij die overigens nadrukkelijk samenwerkt met de collega's.
Principes[bewerken]
Geen voortgang over de zomer. Jasper gaat aansluiten om vanuit Duurzame Toegankelijkheid mee te kijken. ACTIE: Marieke zoekt in transcript Kennissessie Open Huis van Architectuur naar persoon (-nen) die datamanagementprincipes hadden uitgewerkt in eigen organisatie. ACTIE: Boyke brengt het 8tal principes bij hun vandaan in bij Marijn.
Eisen aan een Framework voor Datamanagement[bewerken]
Jasper vraagt naar de status van een eerdere werkgroep die hier mee bezig is geweest. Vanuit het Nationaal Archief willen ze over Duurzame Toegankelijkheid in gesprek met DAMA, in voorbereiding daarop willen ze de eisen aan een goed framework op een rijtje hebben staan. Het document dat hij herinnert in een eerdere vergadering voorbij te hebben zien komen zou daarvoor een goede basis kunnen vormen.
Marijn en Boyke zaten in die werkgroep. Doordat een aantal mensen vertrokken is, is er onduidelijkheid over de huidige status van het document in kwestie. Het zou zonde zijn om het werk dat er al in zit geen vervolg te geven, zeker als Jaasper een directe behoefte heeft.
BESLUIT: De werkgroep herleeft en we voegen "Eisen aan een Framework voor Datamanagement" toe aan de standaardagenda voor statusupdates. Jasper is de trekker, inmiddels is de nieuwste versie van het document uit de oude werkgroep achterhaald als versie 2.0 van 22 februari 2022 en rondgestuurd.
Discussiepunt: Inbrengen in gesprek met DAMA DMBOK is mooi, maar dat is een commerciële partij. We moeten wel een level playing field behouden en wat we gebruiken aan framework moet publiek toegankelijk zijn. Tegelijk wil je wel aansluiten bij wat er al is en niet het wiel opnieuw uitvinden.
MeetUp Data verwerkt tot nieuwe versie Kaart[bewerken]
Er is na de MeetUp een verwerking gedaan van de MeetUp Data juni 2023 tot een nieuwe versie van de 'Kaart van Data Nederland' als Mirobord. De vraag is nu wat we als expertgroep voor vervolg willen. De samenwerking met IBDS loopt op zich goed maar het initiatief ligt duidelijk bij ons om vervolgstappen te zetten. Het voorstel is om op korte termijn een brainstorm te houden met die leden van de expertgroep die mee kunnen doen: Wat zou het doel zijn van een tweede MeetUp? Wat voor vorm zou daar bij passen? Hoe kunnen we dat realiseren?
ACTIE: NORA Beheer organiseert een online brainstorm van ca 30 minuten met ondersteuning via Miro. ACTIE: Allen bekijken de nieuwe versie van het Miro-bord Kaart van Data Nederland en geven in de brainstorm (of eerder) aan waar kansen liggen in een vervolg.
Gegevenskwaliteitsraamwerk[bewerken]
André van Brussel geeft een update. Danny Greefhorst is aangehaakt, ook betrokken bij het vorige raamwerk. Daarmee kunnen ze verder naar het toepassen van het Raamwerk binnen drie basisregistraties. Daar komen lessons learned uit. In Oktober gaan ze beginnen, hopelijk zijn er nog in Q4 resultaten. Doel is eerst toepassing van het raamwerk, bijvangst zijn deelbare praktijkervaringen en een eventuele doorontwikkeling.
Het Raamwerk Gegevenskwaliteit is nog niet voldoende in nieuwe Bindende Architectuurafspraken gekomen: daar komt een RFC uit voort (op een implicatie).
Wim: Mooi om te horen. Wie gaan aan de slag voor die 3 basisregistraties? Kwaliteitsmanagers, nog niet de uitvoerders. Jasper: Goed bezig. Informatiebeheerders in keten, veel interesse in de lessons learned - gaat dat in een format gegooid worden / best practice oid? Daar kan ik dan naar refereren vanuit de website van het NA. Andre: er is nu al een pagina waar al een aantal voorbeelden genoemd worden. Maar ter plekke even kijken waar het in de wiki het beste kan landen. Boyke: Vanuit A'dam bezig, maar ook voor de G4 bezig met kijken 'hoe gebruik je het kwaliteitsraamwerk?'handboeken / handvatten, met een vergelijkbare tijdslijn (Q4). Het lijkt slim om bij elkaar aan te sluiten. ACTIE: André en Boyke praten hier over verder
Stand van zaken CDO Rijk[bewerken]
In de CDO Raad afgelopen dinsdag zijn grote stappen gezet. Er is een besluit over waar de Informatiehuishouding (volgens definitie Programma Open Op Orde) onder moet vallen en over gegevens, informatie & algoritmen. Het laatste valt 100% onder de CDO, het eerste is gesplitst in twee onderdelen: Gegevenshuishouding zou onder de CDO moeten vallen en Documenthuishouding niet. Over dit besluit valt te twisten vanuit verschillende uitgangspunten, maar het is niet zo strict als het lijkt: in de praktijk hangen is het mogelijk om de precieze inrichting af te stemmen op de behoeften van je eigen organisatie. De samenhang tussen beide onderdelen is ook dusdanig sterk dat samenwerking belangrijk is en naar verwachting alleen groeit. Het goed beleggen van beide onderdelen is uiteindelijk belangrijker dan waar je ze belegt, zeker omdat alle 'C' functies samen moeten werken onder de CIO. De twee organisaties binnen het CDO-stelsel die nu Documenthuishouding wel onder de CDO hebben belegd kunnen dat dan ook zo houden.
Als je dat uitgangspunt vast pakt betekent dat, dat er een vacuum ligt: wie moet daar dan wel over gaan? Advies CDO-stelsel is dat de CIO hier over zou kunnen gaan (CIO's van org CDO raad zijn hiervan al op de hoogte).
Hiermee is de CDO nota bijna helemaal akkoord en is de kern van het CDO-stelsel klaar: er ligt draagvlak voor het besluit op twee details na en de formele besluitvorming komt in zicht.
Wvvtk[bewerken]
Volgende keer (12 oktober) is Marijn voorzitter en maakt Dick het verslag.