FAIR-principes
- Dit onderwerp heeft de volgende experts
Semantische data voor dit onderwerp
- Heeft expert
- Laag binnen vijflaagsmodel
- Is onderdeel van
- Groepeert onderliggende onderwerpen
- Is gerelateerd aan
-
Relaties
| Past toe (GF) | Wordt toegepast in (GF) | De GF die dit toepast, wordt toegepast in (Onderwerp)⠉ | De GF waar dit in wordt toegepast, past toe (Onderwerp)⠉ |
|---|---|---|---|
Wordt toegepast in
niets
Past toe
niets
Visualisatie (werkt nog niet goed)
De internationale FAIR-principes zijn richtlijnen voor de manier van beschrijven, opslag en publicatie van data. De FAIR-principes worden in de NORA voorgeschreven door de implicatie Pas de FAIR dataprincipes toe.
FAIR is een acroniem voor:
- Findable - vindbaar
- Accessible - toegankelijk
- Interoperable - uitwisselbaar
- Reusable - herbruikbaar
De internationale FAIR-principes zijn geformuleerd met het oog op wetenschappelijke data. De principes dienen als richtlijn om wetenschappelijke data geschikt te maken voor hergebruik onder duidelijk beschreven condities, door zowel mensen als machines. Het zijn met opzet principes en geen standaarden. Dit omdat onderzoeksdata, en de manier waarop deze data worden verwerkt, verschillen per wetenschappelijk domein. Het idee is dat de verschillende domeinen op basis van de FAIR-principes eigen standaarden ontwikkelen. Verschillende organisaties en disciplines ontwikkelen inmiddels FAIR-standaarden, tools en trainingen. Sinds de publicatie van de FAIR-principes worden deze inmiddels ook gezien als toepasbaar op software, workflows en wetenschappelijke diensten.
De vier afkortingen zijn in 15 principes uitgewerkt:
F - vindbaar[bewerken]
- F1 (meta)data krijgen een wereldwijd unieke en blijvende persistent identifier toegewezen.
- F2 gegevens worden beschreven met rijke metadata.
- F3 (meta)gegevens worden geregistreerd of geïndexeerd in een doorzoekbare bron.
- F4 (meta)gegevens bevatten duidelijk en expliciet de identificatie van de gegevens die ze beschrijven.
A - toegankelijk[bewerken]
- A1 (meta)gegevens kunnen worden opgehaald door hun identificatie met behulp van een gestandaardiseerd communicatieprotocol.
- A1.1 het protocol is open, vrij en universeel implementeerbaar.
- A1.2 het protocol maakt waar nodig een authenticatie- en autorisatieprocedure mogelijk.
- A2 metadata zijn toegankelijk, ook als de data niet meer beschikbaar zijn.
I - uitwisselbaar[bewerken]
- I1 (meta)data gebruiken een formele, toegankelijke, gedeelde en breed toepasbare taal voor kennisrepresentatie.
- I2 (meta)data gebruiken vocabulaires die FAIR-principes volgen.
- I3 (meta)data bevatten gekwalificeerde verwijzingen naar andere (meta)data.
R - herbruikbaar[bewerken]
- R1 meta(data) hebben meerdere nauwkeurige en relevante attributen.
- R1.1 (meta)data worden vrijgegeven met een duidelijke en toegankelijke datagebruiklicentie.
- R1.2 (meta)data zijn geassocieerd met hun herkomst.
- R1.3 (meta)data voldoen aan domeinrelevante gemeenschapsnormen.
Verder Lezen[bewerken]
| Direct aan de slag |
|---|
|
Wat doe je om FAIR-principes toe te passen binnen de architectuur van jouw organisatie? |
|
| Samen leren & zoeken |
|---|
|
|
|
| Meer informatie & contact |
|---|
|
Meer informatie:
Contactpersoon is: NORA Beheer |
|