Generieke Patronen Duurzame Toegankelijkheid
- Onderdeel van
- Thema's
- Contact
- Steven Ham
- steven.ham@nationaalarchief.nl
- Status
- Actueel
- De pagina's over Duurzame Toegankelijkheid worden t/m Q2 2023 opnieuw bekeken en geactualiseerd.
Generieke patronen voor duurzame toegankelijkheid[bewerken]
De variëteit van informatiesystemen die overheidsorganisaties gebruiken is groot, net als de manier waarop zij zijn ontworpen. Er bestaat voor de DUTO-aspecten dan ook geen ‘one size fits all’. De inrichting van DUTO-aspecten moet in balans zijn met de waarde van de informatie in het informatiesysteem. Dit draagt bij aan een efficiënt gebruik van middelen en een realistische aansluiting op het aanbod van oplossingen. Het DUTO-raamwerk maakt gebruik van patronen om passende eisen te kunnen stellen aan het ontwerp. Deze patronen zijn gebaseerd op de NEN-ISO 16175-1:2020.
Wat houden deze patronen in?
De patronen geven in hoofdlijnen ontwerpvarianten weer waar DUTO-functies kunnen worden ingericht.
Wat is het doel van deze patronen?
Het doel van de patronen is om te kunnen bepalen wanneer welke modeleisen van toepassing zijn.
De patronen[bewerken]
We kennen een aantal varianten waarbinnen DUTO-functies zich kunnen bevinden of worden ondersteund:
- 1. DUTO-functie opgenomen binnen een specifieke (vak)applicatie die een stuk specifieke bedrijfsvoering functie of specifiek uitvoeringproces ondersteunt. Meestal is dat binnen een specifieke afdeling of specifiek domein.
- 2. DUTO-functie opgenomen binnen een generieke (concern)applicatie voor duurzame toegankelijkheid. Informatieobjecten worden in deze (concern)applicatie voor duurzame toegankelijkheid bewaard en beheerd.
- 3. DUTO-functie opgenomen binnen een gemeenschappelijk component die een generieke DUTO-functionaliteit ondersteunt. Meestal is dit op basis van “open” API’s die elke organisatie of applicatie kan gebruiken.
Nadere toelichting op de patronen
De patronen hebben betrekking op de DUTO-functies binnen een applicatiecomponent. Dat betekent dat voor één informatiesysteem voor verschillende functies verschillende patronen van toepassing kunnen zijn. Daarnaast kan de DUTO-functie opgebouwd zijn uit één of meerdere DUTO-functies.
Patroon 1
De DUTO-functie is opgenomen binnen een specifiek afgebakende (vak)applicatie, toepassing of systeem. Dit kan bijvoorbeeld een zaaksysteem, een vergunningenapplicatie of een personeelssysteem zijn. Bij keuze voor dit patroon, worden de modeleisen voor de desbetreffende DUTO-functies dus meegenomen in de aanschaf, bouw en/of inrichting van de specifiek afgebakende (vak)applicatie, toepassing of systeem.
Patroon 2
Een specifiek afgebakende (vak)applicatie, toepassing of systeem die de bedrijfsfunctie ondersteunt, maar niet de DUTO-functie. De DUTO-functie bevindt zich in een generiek afgebakende applicatie, toepassing of systeem die de DUTO-functionaliteit generiek ondersteunt. Dit kan bijvoorbeeld een e-depot, DMS of RMA systeem zijn. Bij keuze voor dit patroon, worden de modeleisen voor de DUTO-functie dus meegenomen in de aanschaf en/of bouw van de generiek afgebakende (concern) applicatie, toepassing of systeem. De modeleisen worden niet (of beperkt) meegenomen in de aanschaf, bouw en inrichting van de specifiek afgebakende (vak)applicatie.
Patroon 3
Een specifiek afgebakende (vak)applicatie, toepassing of systeem die de bedrijfsfunctie ondersteunt, maar niet de DUTO-functie. De DUTO-functie bevindt zich in een gemeenschappelijk DUTO-component die de DUTO-functie generiek ondersteunt. Dit kan bijvoorbeeld een externe zoekmachine, anonimiseringstool, webformulier, of vernietigingscomponent zijn. Bij keuze voor dit patroon, worden de modeleisen voor de DUTO-functie meegenomen in de aanschaf en/of bouw van het gemeenschappelijk afgebakende DUTO-component. De modeleisen worden niet (of beperkt) meegenomen in de aanschaf, bouw en inrichting van de specifiek afgebakende (vak)applicatie.
Er zijn verschillende subvarianten en combinaties van deze patronen mogelijk. Zo is het mogelijk dat informatieobjecten worden opgeslagen in een DMS of e-depot (patroon 2), maar dat zo’n DMS of e-depot voor een bepaalde functie gebruik maakt van een los component (patroon 3). Of dat een taakapplicatie bepaalde DUTO-functies wel ondersteund (patroon 1), terwijl andere functies via een externe component (patroon 3) worden ondersteund.