ISOR/normen tabel

ℹ️Toon uitleg relaties themaprincipe, conformiteitindicator en norm

Een themaprincipe is een richtinggevende uitspraak binnen een bepaald thema, zoals beveiliging of privacy. Een themaprincipe is vaak nog vrij breed, maar valt uiteen in een aantal deelonderwerpen, die met trefwoorden zijn aangegeven: de conformiteitsindicatoren. Onder elk trefwoord valt een aantal normen, concrete aanbevelingen die je kunt uitvoeren om dat deel van het principe te realiseren. Conformeer je je aan alle normen, dan conformeer je je aan de indicator en uiteindelijk aan het principe.

Stel dat het thema Gezondheid onderdeel uitmaakte van de NORANederlandse Overheid Referentie Architectuur. Dan zou een gezondheidsprincipe kunnen zijn: de volwassene eet gezond en in gepaste hoeveelheden. Logischerwijs valt dat uiteen in een aantal trefwoorden, de conformiteitsindicatoren: eet gezond en gepaste hoeveelheden. Iemand kan immers heel gezond eten naar binnen werken, maar veel te veel of juist te weinig. Of de juiste hoeveelheid calorieën binnenkrijgen uit eenzijdige voeding en zo toch niet gezond eten. In de praktijk heb je aan deze kernwoorden nog niets: je hebt normen nodig die uitwerken hoe je dit realiseert en meet. De normen die gepaste hoeveelheid concretiseren zouden bijvoorbeeld betrekking kunnen hebben op de afmeting van de volwassene, de hoeveelheid beweging en de calorische waarde van het eten.

Klik verder voor alle eigenschappen van themaprincipes, conformiteitsindicatoren en normen.

In deze tabel staan alle normen uit ISOR, met het unieke ID, het

trefwoord uit het principe dat het uitwerkt en de daadwerkelijke norm. Gebruik de pijltjes bovenaan de kolommen om de sortering aan te passen en klik op een principe om alle eigenschappen te zien en de onderliggende normen te bekijken. Deze tabel is ook beschikbaar als csv download

Property "Heeft bron" (as page type) with input value "%2B" contains invalid characters or is incomplete and therefore can cause unexpected results during a query or annotation process.

en in uitgebreide versie met alle bestaande eigenschappen.

ID	trefwoord	Stelling	Realiseert bovenliggend principe	Beveiligingsaspect
AppO_B.01.01	regels	De gangbare principes rondom Security by design zijn uitgangspunt voor de ontwikkeling van software en systemen is uitgangspunt voor de ontwikkeling van software en systemen.	Beleid voor (beveiligd) ontwikkelen	Beleid
AppO_B.01.02	regels	De Handreiking: Grip op Secure Software Development (SSD) is uitgangspunt voor de ontwikkeling van software en systemen.	Beleid voor (beveiligd) ontwikkelen	Beleid
AppO_B.01.03	regels	In het beleid voor beveiligd ontwikkelen zijn de volgende aspecten in overweging genomen: beveiliging van de ontwikkelomgeving; richtlijnen betreffende beveiliging in de levenscyclus van softwareontwikkeling; beveiliging in de softwareontwikkelmethodologie; beveiligde coderingsrichtlijnen voor elke programmeertaal die wordt gebruikt; beveiligingseisen in de ontwikkelfase; beveiligingscontrolepunten binnen de mijlpalen van het project; beveiliging van de versiecontrole; vereiste kennis over toepassingsbeveiliging; het vermogen van de ontwikkelaar om kwetsbaarheden te vermijden, te vinden en te repareren.	Beleid voor (beveiligd) ontwikkelen	Beleid
AppO_B.01.04	regels	Technieken voor beveiligd programmeren worden zowel gebruikt voor nieuwe ontwikkelingen als voor hergebruik van code uit andere bronnen.	Beleid voor (beveiligd) ontwikkelen	Beleid
AppO_B.02.01	systeem ontwikkelmethodes	Een formeel vastgestelde ontwikkelmethodologie wordt toegepast, bijvoorbeeld: Structured System Analyses and Design Method (SSADM) of Scrum (Agile ontwikkeling).	Systeem ontwikkelmethode	Beleid
AppO_B.02.02	systeem ontwikkelmethodes	Softwareontwikkelaars zijn getraind om de ontwikkelmethodologie toe te passen.	Systeem ontwikkelmethode	Beleid
AppO_B.02.03	systeem ontwikkelmethodes	Adoptie van ontwikkelmethodologie wordt gemonitord.	Systeem ontwikkelmethode	Beleid
AppO_B.02.04	standaarden/procedures	Standaarden en procedures worden toegepast voor: het specificeren van requirements; het ontwikkelen, bouwen en testen; de overdracht van ontwikkelde applicatie naar de productie omgeving; de training van software ontwikkelaars.	Systeem ontwikkelmethode	Beleid
AppO_B.02.05	beleid en wet en regelgeving	De systeemontwikkelmethode ondersteunt de vereisten dat te ontwikkelen applicaties voldoen aan: de eisen uit wet en regelgeving incl. privacy; de contactuele eisen; het informatiebeveiligingsbeleidHet informatiebeveiligingsbeleid verbindt de bedrijfsdoelstellingen met beveiligingsdoelstellingen. Met de beveiligingsdoelstellingen geeft een organisatie aan op welke wijze – door het treffen van beveiligingsmaatregelen – de bedrijfsdoelstellingen nagestreefd worden. van de organisatie; de specifieke beveiligingseisen vanuit business; het classificatiemodel van de organisatie.	Systeem ontwikkelmethode	Beleid
AppO_B.02.06	projectmatig	Het ontwikkelen van een applicatie wordt projectmatig aangepakt waarbij o.a. aandacht wordt besteed aan: het melden van de start van het project bij de verantwoordelijke voor de beveveiligingsfunctie; het gebruik van een classificatiemodel; het toepassen van assessment voor BIVC; het creëren van een risico register; het creëren van projectmanagement office file; het registreren van belangrijke details in een business applicatie register.	Systeem ontwikkelmethode	Beleid
AppO_B.03.01	informatie	De Handreiking: BIO-Dataclassificatie is uitgangspunt voor de ontwikkeling van software en systemen.	Classificatie van Informatie	Beleid
AppO_B.03.02	informatie	In alle informatiesystemen is de informatie door middel van een expliciete risicoafweging geclassificeerd, zodat duidelijk is welke bescherming nodig is.	Classificatie van Informatie	Beleid
AppO_B.03.03	informatie	Bij het ontwikkelen van applicaties is informatie beschermd conform de vereisten uit het classificatieschema.	Classificatie van Informatie	Beleid
AppO_B.03.04	wettelijke eisen, waarde, belang, gevoeligheid	In het classificatieschema wordt rekening gehouden met de verplichtingen uit wet- en regelgevingen(o.a. privacy), organisatorische en technische requirements.	Classificatie van Informatie	Beleid
AppO_B.04.01	principes	De gangbare principes rondom Security by design zijn uitgangspunt voor de ontwikkeling van software en systemen.	Engineeringprincipes beveiligde systemen	Beleid
AppO_B.04.02	principes	Voor het beveiligen van informatiesystemen zijn de volgende principe van belang: defense in depth (beveiliging op verschillende lagen); secure by default; default deny; fail secure; wantrouwen van input van externe applicaties; secure in deployment; en bruikbaarheid en beheersbaarheid.	Engineeringprincipes beveiligde systemen	Beleid
AppO_B.04.03	principes	Beveiliging wordt als een integraal onderdeel van system ontwikkeling behandeld.	Engineeringprincipes beveiligde systemen	Beleid
AppO_B.04.04	principes	Ontwikkelaars zijn getraind om veilige software te ontwikkelen.	Engineeringprincipes beveiligde systemen	Beleid
AppO_B.05.01	perspectieven	Bij de Business Impact Analyse worden o.a. de volgende perspectieven in beschouwing genomen: de relevante stakeholders (business owners en business- en IT specialisten); de scope van het risk assessment; het profiel van de ‘doelomgeving’; de aanvaardbaarheid van risico’s in de doelomgeving	Business Impact Analyse	Beleid
AppO_B.05.02	scenario's	De business impact analyse richt zich op verschillende scenario’s met aandacht voor: de hoeveelheid mensen die nadelig beïnvloed worden; de hoeveelheid systemen die out-of-running kan raken; een realistische analyse en een analyse van worst-case situaties.	Business Impact Analyse	Beleid
AppO_B.05.03	BIVC-aspecten	Met de business impact analyse wordt vastgesteld op welke wijze een eventueel compromitteren van de aspecten beschikbaarheid, integriteit, vertrouwelijkheidDe eigenschap dat informatie niet beschikbaar wordt gesteld of wordt ontsloten aan onbevoegde personen- en controleerbaarheid invloed hebben op de financiën van de organisatie in termen van: verlies van orders en contracten en klanten; verlies van tastbare assets; onvoorziene kosten; verlies van management control; concurrentie; late leveringen; verlies van productiviteit; compliance; en reputatie.	Business Impact Analyse	Beleid
AppO_B.06.01	privacy en bescherming van persoonsgegevens	Om privacy en gegevensbeschermingsmaatregelen vooraf in het ontwerp mee te nemen is een GEB-analyse uitgevoerd.	Privacy en bescherming van persoonsgegevens (GEB/DPIA analyse)	Beleid
AppO_B.06.02	privacy en bescherming van persoonsgegevens	Voor het uitvoeren van GEB's en voor het opvolgen van de uitkomsten is een procesbeschrijving aanwezig.	Privacy en bescherming van persoonsgegevens (GEB/DPIA analyse)	Beleid
AppO_B.06.03	privacy en bescherming van persoonsgegevens	Een tot standaard verheven GEB-toetsmodel wordt toegepast; dit model voldoet aan de in de AVG gestelde eisen.	Privacy en bescherming van persoonsgegevens (GEB/DPIA analyse)	Beleid
AppO_B.06.04	privacy en bescherming van persoonsgegevens	Privacy by Design en de GEB maken onderdeel uit van een tot standaard verheven risicomanagement aanpak.	Privacy en bescherming van persoonsgegevens (GEB/DPIA analyse)	Beleid
AppO_B.06.05	privacy en bescherming van persoonsgegevens	De risicomanagement aanpak wordt aantoonbaar toegepast, bijvoorbeeld door in de vorm van een plan van aanpak aantoonbaar opvolging te geven aan de aanbevelingen/verbetervoorstellen.	Privacy en bescherming van persoonsgegevens (GEB/DPIA analyse)	Beleid
AppO_B.06.06	wet- en regelgeving	Op basis van AVG worden bij het ontwerp/ontwikkelen van applicaties de principes Privacy by design and by default gehanteerd.	Privacy en bescherming van persoonsgegevens (GEB/DPIA analyse)	Beleid
AppO_B.07.01	ontwikkel en onderhoudsbeleid	De doelorganisatie beschikt over een ontwikkel- en onderhoudsbeleid.	Kwaliteitsmanagement systeem (KMS)	Beleid
AppO_B.07.02	ontwikkel en onderhoudsbeleid	De doelorganisatie beschikt over Quality Assurance (QA) methodiek en Kwaliteit beheersysteem (KMS) methodiek.	Kwaliteitsmanagement systeem (KMS)	Beleid
AppO_B.07.03	kwaliteitsmanagement systeem	De ontwikkel- & onderhoudsactiviteiten worden in samenhang georganiseerd en geïmplementeerd.	Kwaliteitsmanagement systeem (KMS)	Beleid
AppO_B.07.04	kwaliteitsmanagement systeem	Er zijn informatie- en communicatieprocessen ingericht.	Kwaliteitsmanagement systeem (KMS)	Beleid
AppO_B.07.05	kwaliteitsmanagement systeem	Op de ontwikkel- en onderhoudsactiviteiten worden kwaliteitsmetingen en inspecties uitgevoerd	Kwaliteitsmanagement systeem (KMS)	Beleid
AppO_B.07.06	kwaliteitsmanagement systeem	Aan het management worden evaluatie rapportages verstrekt.	Kwaliteitsmanagement systeem (KMS)	Beleid
AppO_B.07.07	kwaliteitsmanagement systeem	De processen voor de inrichting van de applicatieontwikkeling en -onderhoud (impact analyse, ontwerp, realisatie testen, beheer) zijn beschreven en maken onderdeel uit van het KMS.	Kwaliteitsmanagement systeem (KMS)	Beleid
AppO_B.08.01	programmabroncode en broncode bibliotheken	Om de toegang tot broncode bibliotheken te beheersen en zo de kans op het corrupt raken van computerprogramma’s te verkleinen worden de volgende richtlijnen in overweging genomen: de broncode bibliotheken worden niet in operationele systemen opgeslagen; de programmacode en de broncode bibliotheek behoren te worden beheerd in overeenstemming met vastgestelde procedures; ondersteunend personeel heeft geen onbeperkte toegang tot broncode bibliotheken; het updaten van programmacode en samenhangende items en het verstrekken van programmacode aan programmeurs vindt alleen plaats na ontvangst van een passende autorisatiebewijs; programma-uitdraaien worden in een beveiligde omgeving bewaard; van elke toegang tot broncode bibliotheken wordt een registratie bijgehouden in een auditlogbestand; onderhoud en het kopiëren van programmacode in bibliotheken zijn aan strikte procedures voor wijzigingsbeheer onderworpen.	Toegangsbeveiliging op programmacode	Beleid
AppO_B.08.02	programmabroncode en broncode bibliotheken	Als het de bedoeling is dat de programmacode wordt gepubliceerd zijn aanvullende beheersmaatregelen overwogen die bijdragen aan het waarborgen van de integriteit ervan (bijv. een digitale handtekening).	Toegangsbeveiliging op programmacode	Beleid
AppO_B.09.01	beveiligingsfunctionaris	De beveiligingsfunctionaris zorgt o.a. voor: de actualisatie van beveiligingsbeleid; afstemming van het beveiligingsbeleid met de afgesloten overeenkomsten met o.a. de ketenpartijen; de evaluatie van de effectiviteit van de beveiliging van de ontwikkelde systemen; de evaluatie van de beveiligingsmaatregelen ten aanzien van de bestaande risico’s; de bespreking van beveiligingsissues met ketenpartijen.	Projectorganisatie	Beleid
AppO_B.09.02	beveiligingsvoorschriften	De beveiligingsfunctionaris geeft o.a. inzicht in: het beheer en integratie van ontwikkel- en onderhoud voorschriften (procedureel en technisch); specifieke beveiligings- en architectuurvoorschriften; afhankelijkheden tussen informatiesystemen.	Projectorganisatie	Beleid
AppO_C.01.01	richtlijnen	De projectorganisatie beschikt over controlerichtlijnen voor de evaluatie van de producten die uit de ontwikkelfasen voortvloeien: zoals requirement analyse en specificatie van software.	Richtlijnen evaluatie ontwikkelactiviteiten	Control
AppO_C.01.02	richtlijnen	De projectorganisatie beschikt over evaluatierichtlijnen voor het evalueren van intern ontwikkelde en extern verworven code welke is opgeleverd tijdens de ontwikkelfasen: requirement analyse, specificatie en programmacode.	Richtlijnen evaluatie ontwikkelactiviteiten	Control
AppO_C.01.03	richtlijnen	De projectorganisatie beschikt over controlerichtlijnen die binnen de relevante beheerprocessen (Versiebeheer, Quality Control en Quality Assurance) worden toegepast voor het evalueren van de ontwikkel activiteiten.	Richtlijnen evaluatie ontwikkelactiviteiten	Control
AppO_C.01.04	richtlijnen	De projectorganisatie heeft de beschikking over een kwaliteitshandboek waarin procedures zijn opgenomen voor het toepassen van Quality Control (QC) en Quality Assurance (QA) methodiek en reviewrichtlijnen voor de ontwikkelde producten.	Richtlijnen evaluatie ontwikkelactiviteiten	Control
AppO_C.01.05	richtlijnen	De QA methodiek wordt conform de richtlijnen nageleefd.	Richtlijnen evaluatie ontwikkelactiviteiten	Control
AppO_C.01.06	controleactiviteiten en rapportages	De projectorganisatie voert controleactiviteiten uit over de ontwikkelactiviteiten en beheerprocessen gerelateerd aan het ontwikkelproces en stelt hierover rapportages op.	Richtlijnen evaluatie ontwikkelactiviteiten	Control
AppO_C.01.07	ontwikkelactiviteiten	Periodiek worden het applicatieontwikkeling proces, de testcycli en de kwaliteit van de programmacode beoordeeld conform de opgestelde richtlijn.	Richtlijnen evaluatie ontwikkelactiviteiten	Control
AppO_C.02.01	procesmatig	Het versiebeheerproces is beschreven, vastgesteld door het management en toegekend aan een verantwoordelijke functionaris.	Versie Management	Control
AppO_C.02.02	procesmatig	In het versiebeheerproces is vastgelegd welke applicatie objecten in het ondersteunend tool, zoals Functioneel Ontwerp (FO) en Technisch Ontwerp (TO) en resultaten van sprints bij Agile ontwikkeling, worden vastgelegd.	Versie Management	Control
AppO_C.02.03	procesmatig	Het versiebeheerproces wordt ondersteund met procedures en werkinstructies.	Versie Management	Control
AppO_C.02.04	efficiënte wijze	Een versiebeheertool wordt toegepast die onder andere: het vastleggen van versies van ontwikkelproducten ondersteunt; het vastleggen van versies van programmacode ondersteunt; het vastleggen van versies voorkomend in verschillende omgevingen (zoals OTAP) ondersteunt; toegangsmogelijkheden voor verschillende rollen ondersteunt.	Versie Management	Control
AppO_C.03.01	procesmatig en procedureel	Het patchmanagement proces en de noodzakelijke patchmanagement zijn beschreven, vastgesteld door het management en bekendgemaakt aan de ontwikkelaars.	Patchmanagement van externe programmacode	Control
AppO_C.03.02	procesmatig en procedureel	De ontwikkelaars zijn bekend met hun formeel vastgelegde verantwoordelijkheden wat betreft patchmanagement.	Patchmanagement van externe programmacode	Control
AppO_C.03.03	procesmatig en procedureel	Het al dan niet uitvoeren van de patches voor programmacode is geregistreerd.	Patchmanagement van externe programmacode	Control
AppO_C.03.04	technische kwetsbaarheden	Het beheer van technische kwetsbaarheden in code uit externe bibliotheken omvat minimaal een risicoanalyse van de kwetsbaarheden en eventueel penetratietests en patching.	Patchmanagement van externe programmacode	Control
AppO_C.03.05	technische kwetsbaarheden	Bij het ontwikkelen van code installeert de ontwikkelaar - tenzij risicoanalyses anders uitwijzen - alle noodzakelijke patches en fixes die door fabrikanten beschikbaar worden gesteld.	Patchmanagement van externe programmacode	Control
AppO_C.03.06	tijdig	Updates/patches voor kwetsbaarheden waarvan de kans op misbruik en ontstane schade hoog is worden zo spoedig mogelijk doorgevoerd.	Patchmanagement van externe programmacode	Control
AppO_C.04.01	configuratie-administratie	Software configuratiecomponenten worden conform procedures en met behulp van hulpmiddelen vastgelegd.	(Software) configuratie management	Control
AppO_C.04.02	configuratie-administratie	De configuratie-administratie is alleen toegankelijk voor hiertoe geautoriseerd personeel.	(Software) configuratie management	Control
AppO_C.04.03	configuratie-administratie	Wijzigingen in software configuratie-items worden volgens een gestandaardiseerd proces vastgelegd in de CMDB.	(Software) configuratie management	Control
AppO_C.05.01	compliance management proces	Het compliance management proces, bestaande uit de subprocessen planning, evaluatie, rapportering en correctie/implementatie, is gedocumenteerd en vastgesteld door het management.	Compliance management	Control
AppO_C.05.02	compliance management proces	Ten behoeve van het compliance proces hebben de desbetreffende stakeholders de noodzakelijke eisen uit de verschillende bronnen samengevat en vastgelegd. Hierbij is aandacht geschonken aan: wet- en regelgeving (AVG, Computer Criminaliteit en Encryptie) die invloed hebben op het ontwikkelen van applicaties; het vertalen van wet- en regelgeving en overeengekomen informatiebeveiligingsbeleidHet informatiebeveiligingsbeleid verbindt de bedrijfsdoelstellingen met beveiligingsdoelstellingen. Met de beveiligingsdoelstellingen geeft een organisatie aan op welke wijze – door het treffen van beveiligingsmaatregelen – de bedrijfsdoelstellingen nagestreefd worden., architectuurEen beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen. en standaarden tot concrete maatregelen binnen het ontwikkelproces; het rapporteren van de evaluatie van compliance checks op wet en regelgeving en overeengekomen beleid, architectuurEen beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen. en standaarden die beschikbaar zijn gesteld aan het management; het vastleggen van de verplichtingen m.b.t. security compliance in een autorisatieHet proces van het toekennen van rechten voor de toegang tot geautomatiseerde functies en/of gegevens in ICT voorzieningen matrix.	Compliance management	Control
AppO_C.06.01	quality assurance proces	De projectorganisatie beschikt over een QA methodiek voor de ontwikkelde softwareproducten en ziet toe op de naleving van deze QA methodiek.	Quality assurance	Control
AppO_C.06.02	quality assurance proces	Conform de QA methodiek is een QA proces ingericht voor het uitvoeren van QA activiteiten gedurende alle fasen van de ontwikkel cyclus waarbij aandacht wordt besteed aan: het evalueren van de requirement analyse, het ontwerp, de bouw, het testen en het opleveren van software; het evalueren of de beveiligingcontrols (beleid, methoden, geprogrammeerde mechanismen t.b.v. BIVC) en zoals overeengekomen tijdens risico assessment zijn ontwikkeld, adequaat functioneren; het vaststellen of de ontwikkelmethodologie is opgevolgd.	Quality assurance	Control
AppO_C.06.03	quality assurance proces	De resultaten uit de QA-onderzoeken worden geapporteerd aan de verantwoordelijken die verbetermaatregelen initiëren.	Quality assurance	Control
AppO_C.06.04	quality assurance proces	Afspraken en resultaten m.b.t. toetsing zijn beknopt en SMART vastgelegd.	Quality assurance	Control
AppO_C.07.01	verandering van besturingsplatforms	Bij veranderingen van besturingssystemen wordt onder andere het volgende getest: de toepassingscontrole procedures; het vaststellen of de veranderingen aan het besturingssysteem een permanente karakter hebben; het vaststellen of de veranderingen invloed hebben op de beschikbaarheid van de functionaliteiten van de applicatie en/of invloed hebben op de beveiliging van de applicatie; het vaststellen dat de juiste veranderingen plaatsvinden aan de bedrijfscontinuïteitsplannen.	Technische beoordeling van informatiesystemen na wijziging besturingsplatform	Control
AppO_C.08.01	structuur van de beheersprocessen	De samenhang van de beheersprocessen wordt door middel van een processtructuur vastgelegd.	Beheersing van software ontwikkeling(sprojecten)	Control
AppO_C.08.02	functionarissen	De belangrijkste functionarissen (stakeholders) voor de beheerorganisatie zijn benoemd en de onderlinge relaties zijn door middel van een organisatieschema inzichtelijk gemaakt.	Beheersing van software ontwikkeling(sprojecten)	Control
AppO_C.08.03	taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden	De verantwoordelijkheden voor de beheersprocessen zijn aan een specifieke functionaris toegewezen en vastgelegd.	Beheersing van software ontwikkeling(sprojecten)	Control
AppO_C.08.04	taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden	De projectorganisatie heeft de taken en verantwoordelijkheden voor het uitvoeren van de evaluatie- en beheerwerkzaamheden beschreven en de bijbehorende bevoegdheden vastgelegd in een autorisatiematrix.	Beheersing van software ontwikkeling(sprojecten)	Control
AppO_U.01.01	levenscyclus	Voor het wijzigingsbeheer gelden de algemeen geaccepteerde beheer frameworks, zoals ITIL, ASL, BiSL, Scrum, SIG en SSD.	Procedures voor wijzigingsbeheer m.b.t. applicaties	Uitvoering
AppO_U.01.02	levenscyclus	Het wijzigingsproces voor applicaties is zodanig ingericht dat medewerkers (programmeurs) de juiste autorisatieHet proces van het toekennen van rechten voor de toegang tot geautomatiseerde functies en/of gegevens in ICT voorzieningen krijgen om werkzaamheden te kunnen uitvoeren.	Procedures voor wijzigingsbeheer m.b.t. applicaties	Uitvoering
AppO_U.01.03	formele procedures	Nieuwe systemen en wijzigingen aan bestaande systemen volgen een formeel proces van indienen, prioriteren, besluiten, impactanalyse, vastleggen, specificeren, ontwikkelen, testen, kwaliteitscontrole en implementeren.	Procedures voor wijzigingsbeheer m.b.t. applicaties	Uitvoering
AppO_U.01.04	formele procedures	Enkele elementen van de procedures voor wijzigingsbeheer zijn: alle wijzigingsverzoeken (RFC’s) verlopen volgens een formele wijzigingsprocedure (ter voorkoming van ongeautoriseerde wijzigingsaanvragen). het generieke wijzigingsproces heeft aansluiting met functioneel beheer. wijzigingen worden doorgevoerd door bevoegde medewerkers. van elk wijzigingsverzoek wordt de impact op de geboden functionaliteit beoordeeld. uitvoering en bewaking van de verantwoordelijkheden/taken zijn juist belegd. aanvragers van wijzigingen worden periodiek geïnformeerd over de status van hun wijzigingsverzoek.	Procedures voor wijzigingsbeheer m.b.t. applicaties	Uitvoering
AppO_U.02.01	regels	De organisatie heeft een strikt beleid gedefinieerd ten aanzien van de -software die ontwikkelaars mogen installeren.	Beperkingen voor de installatie van software(richtlijnen)	Uitvoering
AppO_U.02.02	regels	Het toekennen van rechten om software te installeren vindt plaats op basis van 'Least Privilege'.	Beperkingen voor de installatie van software(richtlijnen)	Uitvoering
AppO_U.02.03	regels	De rechten worden verleend op basis van de rollen van de type gebruikers en ontwikkelaars.	Beperkingen voor de installatie van software(richtlijnen)	Uitvoering
AppO_U.03.01	regels	De programmacode voor functionele specificaties is reproduceerbaar, waarbij aandacht wordt besteed aan: gebruikte tools; gebruikte licenties; versiebeheer; documentatie van code ontwerp, omgeving, afhankelijkheden, dev/ops, gebruikte externe bronnen.	Richtlijnen voor programmacode (best practices)	Uitvoering
AppO_U.03.02	regels	(Programma)code wordt aantoonbaar veilig gecreëerd.	Richtlijnen voor programmacode (best practices)	Uitvoering
AppO_U.03.03	regels	(Programma)code is effectief, veranderbaar en testbaar waarbij gedacht kan worden aan: het juist registreren van code bugs; het voorkomen van herintroductie van code bugs; het binnen 72 uur corrigeren van beveiligingsfixes; het vastleggen van afhankelijkheden van dev/ops van applicatie (relatie tussen softwareobjecten); het adequaat documenteren van software-interface, koppelingen en API’s.	Richtlijnen voor programmacode (best practices)	Uitvoering
AppO_U.03.04	best practices	Over het gebruik van vocabulaire, applicatieframework en toolkits zijn afspraken gemaakt.	Richtlijnen voor programmacode (best practices)	Uitvoering
AppO_U.03.05	best practices	Voor het ontwikkelen van programmacode wordt gebruik gemaakt van gestandaardiseerde vocabulaire zoals ISO25010.	Richtlijnen voor programmacode (best practices)	Uitvoering
AppO_U.03.06	best practices	Ontwikkelaars hebben kennis van algemene beveiligingsfouten vastgelegd in een extern CVE (Common Vulnerability and Exposures) systeem.	Richtlijnen voor programmacode (best practices)	Uitvoering
AppO_U.03.07	best practices	Het gebruik van programmacode uit externe programmabibliotheken mag slechts na getest te zijn, worden gebruikt.	Richtlijnen voor programmacode (best practices)	Uitvoering
AppO_U.04.01	functionele eisen	De functionele eisen van nieuwe informatiesystemen worden geanalyseerd en bepaald op basis van verschillende invalshoeken (zoals stakeholders, business, wet en regelgeving) en vastgelegd in een Functioneel Ontwerp (FO).	Analyse en specificatie van informatiesystemen	Uitvoering
AppO_U.04.02	functionele eisen	Het Functioneel Ontwerp (FO) wordt gereviewd waarna verbeteringen en of aanvullingen op het FO plaatsvinden.	Analyse en specificatie van informatiesystemen	Uitvoering
AppO_U.04.03	functionele eisen	Op basis van een goedgekeurd Functioneel Ontwerp (FO) wordt een Technisch Ontwerp (TO) vervaardigd die ook ter review wordt aangeboden aan de functionaris 'Quality control' en aan de beveiligingsfunctionaris..	Analyse en specificatie van informatiesystemen	Uitvoering
AppO_U.04.04	functionele eisen	Alle vereisten worden gevalideerd door peer review of prototyping (agile ontwikkelmethode).	Analyse en specificatie van informatiesystemen	Uitvoering
AppO_U.04.05	functionele eisen	Parallel aan het vervaardigen van het FO en TO worden acceptatie-eisen vastgelegd.	Analyse en specificatie van informatiesystemen	Uitvoering
AppO_U.05.01	beveiligingseisen	Bij nieuwe informatiesystemen en bij wijzigingen op bestaande informatiesystemen moet uitgaande van de BIO een expliciete risicoafweging worden uitgevoerd ten behoeve van het vaststellen van de beveiligingseisen.	Analyse en specificatie van informatiebeveiligingseisen	Uitvoering
AppO_U.05.02	beveiligingseisen	De Handreikingen: Risicoanalysemethode en Risicomanagement ISO-27005 zijn uitgangspunt voor de ontwikkeling van software en systemen.	Analyse en specificatie van informatiebeveiligingseisen	Uitvoering
AppO_U.05.03	beveiligingseisen	Informatiebeveiligingseisen zijn al in het ontwerpstadium afgeleid uit: beleidsregels, wet en regelgeving; context- en kwetsbaarheidanalyse van de te ondersteunen bedrijfsprocessen; afspraken met en afhankelijkheden van ketenpartijen.	Analyse en specificatie van informatiebeveiligingseisen	Uitvoering
AppO_U.05.04	beveiligingseisen	Met betrekking tot informatiesystemen worden, onder andere, de volgende informatiebeveiligingseisen in overweging genomen: authenticatie eisen van gebruikers; toegangsbeveiligingseisen; eisen ten aanzien van beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheidDe eigenschap dat informatie niet beschikbaar wordt gesteld of wordt ontsloten aan onbevoegde personen; eisen afgeleid uit bedrijfsprocessen; eisen gerelateerd aan interfaces voor het registreren en monitoren van systemen.	Analyse en specificatie van informatiebeveiligingseisen	Uitvoering
AppO_U.06.01	business vereisten en reviews	Het ontwerpen van applicaties is gebaseerd op eisen voor verschillende typen informatie, zoals: gebruikerseisen, beveiligingseisen en kwaliteitseisen; business vereisten, (o.a. nut, noodzaak en kosten); eisen welke voortvloeien uit risico assessments, dreigingsanalyse en prioritering ervan, en technische beveiligingsreviews (en de prioritering daarvan); eisen welke voortvloeien uit BIA en PIA (GEB) analyses.	Applicatie ontwerp	Uitvoering
AppO_U.06.02	omgevingsanalyse	Bij het ontwerp van applicaties is informatie verkregen uit verschillende mogelijke connecties met de te ontwerpen applicatie, zoals mogelijke invoerbronnen voor data en connecties met andere applicaties(componenten); connecties tussen modules binnen applicatie en connecties met andere applicaties; gebruik van opslagmechanisme voor informatie, toegang tot databases en ander type storage; uitvoer van informatie naar andere applicaties en beveiliging hiervan; mogelijke transmissie van data tussen applicaties.	Applicatie ontwerp	Uitvoering
AppO_U.06.03	(specifieke) beveiliging	Het ontwerp is mede gebaseerd op een beveiligingsarchitectuur, waarin aandacht is besteed aan: performance, capaciteit, continuïteit, schaalbaarheid, connectiviteit, comptabiliteit.	Applicatie ontwerp	Uitvoering
AppO_U.07.01	invoerfuncties	Bereikcontroles worden toegepast en gegevens worden gevalideerd.	Applicatie functionaliteiten	Uitvoering
AppO_U.07.02	verwerkingsfuncties	Geprogrammeerde controles worden ondersteund.	Applicatie functionaliteiten	Uitvoering
AppO_U.07.03	verwerkingsfuncties	Het uitvoeren van onopzettelijke mutaties wordt tegengegaan.	Applicatie functionaliteiten	Uitvoering
AppO_U.07.04	verwerkingsfuncties	Voorzieningen voor het genereren van fout- en uitzonderingsrapportage zijn beschikbaar.	Applicatie functionaliteiten	Uitvoering
AppO_U.07.05	verwerkingsfuncties	Voorzieningen voor het achteraf vaststellen van een betrouwbare verwerking (JVT) zijn beschikbaar (o.a. audit trail).	Applicatie functionaliteiten	Uitvoering
AppO_U.07.06	verwerkingsfuncties	Opgeleverde/over te dragen gegevens worden gevalideerd.	Applicatie functionaliteiten	Uitvoering
AppO_U.07.07	verwerkingsfuncties	Controle op de juistheid, volledigheidBetekent dat alle procesgebonden informatie is vastgelegd en wordt beheerd die aanwezig zou moeten zijn conform het beheerregime dat voor dat proces is vastgesteld. en tijdigheid van input (ontvangen gegevens) en op de verwerking en output van gegevens (versterkte gegevens) wordt uitgevoerd.	Applicatie functionaliteiten	Uitvoering
AppO_U.07.08	verwerkingsfuncties	Op basis van vastgestelde en geautoriseerde procedures wordt voorkomen dat gegevens buiten de applicatie om (kunnen) worden benaderd.	Applicatie functionaliteiten	Uitvoering
AppO_U.07.09	uitvoerfuncties	Gegevens worden conform vastgestelde beveiligingsklasse gevalideerd op plausibiliteit, volledigheidBetekent dat alle procesgebonden informatie is vastgelegd en wordt beheerd die aanwezig zou moeten zijn conform het beheerregime dat voor dat proces is vastgesteld., bedrijfsgevoeligheid.	Applicatie functionaliteiten	Uitvoering
AppO_U.08.01	(industrie) good practice	Gedocumenteerde standaarden en procedures worden beschikbaar gesteld voor het bouwen van programmacode die ook het volgende specificeren: dat een goedgekeurde methode voor applicatiebouw wordt gehanteerd; dat mechanismen worden gebruikt op basis waarvan zekerheid wordt verkregen dat de applicatie voldoet aan good practices voor applicatiebouw (methode voor het ontwikkelen van veilige programmacode).	Applicatiebouw	Uitvoering
AppO_U.08.02	(industrie) good practice	Veilige methodes worden toegepast om te voorkomen dat veranderingen kunnen worden aangebracht in basis programmacode of in softwarepackages.	Applicatiebouw	Uitvoering
AppO_U.08.03	(industrie) good practice	Voor het creëren van programmacode wordt gebruik gemaakt van good practices (gestructureerde programmering).	Applicatiebouw	Uitvoering
AppO_U.08.04	(industrie) good practice	Het gebruik van onveilig programmatechnieken is niet toegestaan.	Applicatiebouw	Uitvoering
AppO_U.08.05	(industrie) good practice	Programmacode is beschermd tegen ongeautoriseerde wijzigingen.	Applicatiebouw	Uitvoering
AppO_U.08.06	(industrie) good practice	Activiteiten van applicatiebouw worden gereviewd.	Applicatiebouw	Uitvoering
AppO_U.08.07	juiste skills/tools	De ontwikkelaars zijn adequaat opgeleid en zijn in staat om binnen het project de noodzakelijke en in gebruik zijnde tools te hanteren.	Applicatiebouw	Uitvoering
AppO_U.09.01	bedrijfsfunctionaliteiten	Vanuit interne optiek van de organisatie richten bepaalde type functionarissen zich tijdens de ontwikkelactiviteiten en in relatie tot de beveiligingseisen op het testen van functionele requirements (o.a. business rules).	Testen van systeembeveiliging	Uitvoering
AppO_U.09.02	beveiligingsfunctionaliteiten	De functionaliteiten worden na integratie van de ontwikkelde software (nogmaals) specifiek vanuit beveiligingsoptiek getest in de infrastructuur.	Testen van systeembeveiliging	Uitvoering
AppO_U.10.01	acceptatietests	Voor (systeem)acceptatietesten van (informatie)systemen worden gestructureerde testmethodieken gebruikt, welke bij voorkeur geautomatiseerd worden uitgevoerd.	Systeem acceptatietests	Uitvoering
AppO_U.10.02	acceptatietests	Van de resultaten van de testen wordt een verslag gemaakt.	Systeem acceptatietests	Uitvoering
AppO_U.10.03	acceptatietests	Testresultaten worden formeel geëvalueerd en door de betrokken informatiesysteemeigenaar beoordeeld, waarna - na te zijn goedgekeurd - overgegaan wordt naar de volgende fase.	Systeem acceptatietests	Uitvoering
AppO_U.10.04	acceptatietests	(Systeem)acceptatietesten worden uitgevoerd in een representatieve acceptatietest omgeving; deze omgeving is vergelijkbaar met de toekomstige productieomgeving.	Systeem acceptatietests	Uitvoering
AppO_U.10.05	acceptatietests	Voordat tot acceptatie in de productieomgeving wordt overgegaan worden acceptatiecriteria vastgesteld en passende testen uitgevoerd.	Systeem acceptatietests	Uitvoering
AppO_U.10.06	acceptatietests	Tenzij geanonimiseerd worden productiegegevens niet gebruikt als testgegevens.	Systeem acceptatietests	Uitvoering
AppO_U.10.07	acceptatietests	Bij acceptatietest wordt getoetst of het geleverde product overeenkomt met hetgeen is afgesproken. Hierbij is de testfocus o.a. gericht is op: het testen van de functionele requirements. het testen van de business rules voor de betrokken bedrijfsprocessen. de beveiligingseisen die verband houden met betrokken bedrijfsprocessen.	Systeem acceptatietests	Uitvoering
AppO_U.11.01	testgegevens	De volgende richtlijnen worden toegepast om operationele gegevens die voor testdoeleinden worden gebruikt te beschermen: de toegangsbeveiligingsprocedures die gelden voor besturingssystemen gelden ook voor testsystemen; voor elke keer dat besturingsinformatie naar een testomgeving wordt gekopieerd, wordt een afzonderlijke autorisatieHet proces van het toekennen van rechten voor de toegang tot geautomatiseerde functies en/of gegevens in ICT voorzieningen verkregen; besturingsinformatie wordt onmiddellijk na voltooiing van het testen uit een testomgeving verwijderd; van het kopiëren en gebruiken van besturingsinformatie wordt verslaglegging bijgehouden om in een audittraject te voorzien.	Beschermen van testgegevens	Uitvoering
AppO_U.12.01	beveiligde ontwikkelomgevingen	Uitgangspunt voor systeemontwikkeling trajecten is een expliciete risicoafweging. Deze afweging heeft zowel de ontwikkelomgeving als ook het te ontwikkelen systeem in scope.	Beveiligde ontwikkel- (en test) omgeving	Uitvoering
AppO_U.12.02	beveiligde ontwikkelomgevingen	De organisatie heeft logische en/of fysieke scheidingen aangebracht tussen de Ontwikkel-, Test-, Acceptatie- en Productie-omgevingen, elk met een eigen autorisatiestructuur en werkwijze zodat sprake is van een beheerste ontwikkel- en onderhoudsproces.	Beveiligde ontwikkel- (en test) omgeving	Uitvoering
AppO_U.12.03	beveiligde ontwikkelomgevingen	De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de betrokken functionarissen in de Ontwikkel, Test, Acceptatie en Productie omgevingen worden uitgevoerd conform onderkende rollen.	Beveiligde ontwikkel- (en test) omgeving	Uitvoering
AppO_U.12.04	beveiligde ontwikkelomgevingen	Voor remote werkzaamheden is een werkwijze vastgelegd.	Beveiligde ontwikkel- (en test) omgeving	Uitvoering
AppO_U.12.05	beveiligde ontwikkelomgevingen	Ontwikkelaars hebben geen toegang tot de Productie-omgeving.	Beveiligde ontwikkel- (en test) omgeving	Uitvoering
AppO_U.12.06	beveiligde ontwikkelomgevingen	T.a.v. het kopiëren/verplaatsen van configuratie items tussen de omgevingen gelden overdrachtsprocedures.	Beveiligde ontwikkel- (en test) omgeving	Uitvoering
AppO_U.12.07	beveiligde ontwikkelomgevingen	De overdracht van Ontwikkel- naar de Test-omgeving vindt, in overeenstemming met het implementatieplan, gecontroleerd plaats.	Beveiligde ontwikkel- (en test) omgeving	Uitvoering
AppO_U.12.08	beveiligde ontwikkelomgevingen	De overdracht van de Test- naar de Acceptatieomgeving vindt procedureel door daartoe geautoriseerde personen plaats.	Beveiligde ontwikkel- (en test) omgeving	Uitvoering
AppO_U.12.09	beveiligde ontwikkelomgevingen	De overdracht (van de Acceptatie-) naar de Productie-omgeving vindt procedureel plaats door daartoe geautoriseerde personen.	Uitgangspunt voor systeemontwikkeling trajecten is een expliciete risicoafweging	Uitvoering
AppO_U.13.01	koppelingsrichtlijnen	Koppelingen tussen applicaties worden uitgevoerd volgens vastgestelde procedures en richtlijnen.	Applicatiekoppelingen	Uitvoering
AppO_U.13.02	koppelingsrichtlijnen	Van het type koppelingen is een overzicht aanwezig.	Applicatiekoppelingen	Uitvoering
AppO_U.13.03	koppelingsrichtlijnen	Koppelingen worden uitgevoerd o.b.v. geautoriseerde opdrachten.	Applicatiekoppelingen	Uitvoering
AppO_U.13.04	koppelingsrichtlijnen	De uitgevoerde koppelingen worden geregistreerd.	Applicatiekoppelingen	Uitvoering
AppO_U.14.01	logging	Welke ongeoorloofde en onjuiste activiteiten gelogd moeten worden is vastgelegd.	Logging en monitoring	Uitvoering
AppO_U.14.02	logging	InformatieBetekenisvolle gegevens. ten aanzien van autorisatieHet proces van het toekennen van rechten voor de toegang tot geautomatiseerde functies en/of gegevens in ICT voorzieningen(s) wordt vastgelegd.	Logging en monitoring	Uitvoering
AppO_U.14.03	logging	De loggegevens zijn beveiligd.	Logging en monitoring	Uitvoering
AppO_U.14.04	logging	De locatie van de vastlegging van de loggegevens is vastgesteld.	Logging en monitoring	Uitvoering
AppO_U.14.05	monitoring	De applicatie geeft signalen aan beveiligingsfunctionarissen dat loggegevens periodiek geëvalueerd en geanalyseerd moeten worden.	Logging en monitoring	Uitvoering
AppO_U.14.06	monitoring	De frequentie (wanneer) van monitoring en het rapporteren hierover (aan wie wat) is vastgelegd.	Logging en monitoring	Uitvoering
AppO_U.15.01	applicatie architectuurEen beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen.	De architect heeft een actueel document van het te ontwikkelen informatie systeem opgesteld. Het document: heeft een eigenaar; is voorzien van een datum en versienummer; bevat een documenthistorie (wat is wanneer en door wie aangepast); is actueel, juist en volledig; is door het juiste (organisatorische) niveau vastgesteld/geaccordeerd.	Applicatie architectuur	Uitvoering
AppO_U.15.02	applicatie architectuurEen beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen.	Het architectuurdocument wordt actief onderhouden.	Applicatie architectuur	Uitvoering
AppO_U.15.03	applicatie architectuurEen beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen.	De voorschriften en de methoden en technieken ten aanzien van applicatie architectuurEen beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen. worden toegepast.	Applicatie architectuur	Uitvoering
AppO_U.15.04	samenhang	Tussen in- en uitstroom van gegevens en de inhoud van de gegevensberichten bestaat een aantoonbare samenhang.	Applicatie architectuur	Uitvoering
AppO_U.15.05	samenhang	Het is aantoonbaar dat de onderliggende infrastructuur componenten beveiligd zijn op basis van security baselines (o.a. uitschakeling van overbodige functionaliteiten).	Applicatie architectuur	Uitvoering
AppO_U.15.06	samenhang	De relatie tussen de persoonsgegevens die gebruikt worden binnen de applicatie en de persoonsgegevens van interne en externe ontvangers van de door de applicatie opgeleverde gegevens is inzichtelijk.	Applicatie architectuur	Uitvoering
AppO_U.16.01	faciliteiten	Het tool ondersteunt alle fasen van het ontwikkelproces ten behoeve van het documenteren van analyses, specificaties, programmatuur, testen en rapportages.	Tooling ontwikkelmethode	Uitvoering
AppO_U.16.02	faciliteiten	Het tool biedt bepaalde frameworks ten behoeve van het structureren van de ontwikkelfasen en het bewaken van afhankelijkheden.	Tooling ontwikkelmethode	Uitvoering
AppO_U.16.03	faciliteiten	Het tool beschikt over faciliteiten voor versie- en releasebeheer.	Tooling ontwikkelmethode	Uitvoering
AppO_U.16.04	faciliteiten	Het tool beschikt over faciliteiten voor: het registreren van eisen en wensen; het afhandelen van fouten; het beveiligen van registraties (programmacode); het continu integreren van componenten; het kunnen switchen tussen de fasen: specificeren, ontwikkelen en testen.	Tooling ontwikkelmethode	Uitvoering
AppO_U.16.05	faciliteiten	Het tool beschikt over faciliteiten voor de koppelingen met externe bronnen.	Tooling ontwikkelmethode	Uitvoering
Cloud_B.01.01	wettelijke, statutaire en regelgevende eisen	De CSP informeert de CSC welke wet- en regelgeving van toepassing is op de clouddiensten.	Wet- en regelgeving	Beleid
Cloud_B.01.02	wettelijke, statutaire en regelgevende eisen	De CSP identificeert haar eigen relevante wettelijke eisen (zoals AVG-eisen en encryptie-toepassing) om persoonsgegevens te kunnen beschermen.	Wet- en regelgeving	Beleid
Cloud_B.01.03	wettelijke, statutaire en regelgevende eisen	De voor CSC van toepassing zijnde vereisten die voortvloeien uit wet- en regelgeving zijn geïdentificeerd, vooral waar het gaat om geografische gedistribueerde verwerkingen, opslag en communicatie waarvoor verschillende wetgeving bestaat, zoals maatregelen die voortvloeien uit de AVG.	Wet- en regelgeving	Beleid
Cloud_B.01.04	wettelijke, statutaire en regelgevende eisen	De CSP voorziet de CSC zekerheid (evidence based compliance rapportage) over (het voldoen aan) de van toepassing zijnde wettelijke eisen en contractuele vereisten.	Wet- en regelgeving	Beleid
Cloud_B.01.05	contractuele eisen	Voor de clouddiensten zijn, om aan de wettelijke en contractuele eisen te kunnen voldoen, specifieke maatregelen getroffen en verantwoordelijkheden benoemd.	Wet- en regelgeving	Beleid
Cloud_B.01.06	aanpak	De CSP heeft, om aan de eisen van de CSC te kunnen voldoen, alle wet- en regelgeving die op haar van toepassing is op de clouddienstverlening vastgesteld.	Wet- en regelgeving	Beleid
Cloud_B.02.01	cloudbeveiligingsstrategie	De cloudbeveiligingsstrategie van de CSP geeft aan op welke wijze zij de bedrijfsdoelstellingen van CSC('s) ondersteunt door onder andere te beschrijven: een evenwichtige set van beveiligingsmaatregelen, waarin aandacht wordt besteed aan risicomanagement; hoe (functioneel) cloudbeveiliging de weerbaarheid tegen high-impact incidenten met een hoge impact bewerkstelligt.	Cloudbeveiligingsstrategie	Beleid
Cloud_B.02.02	cloudbeveiligingsstrategie	De cloudbeveiligingsstrategie van de CSP: geeft onder andere aan hoe zij de CSC’s tegen bedreigingen beschermt; besteedt aandacht aan de huidige beveiligingscontext van de CSP, inclusief vaardigheden (skills), capaciteiten (capabilities) en informatie beveiligingsfunctie.	Cloudbeveiligingsstrategie	Beleid
Cloud_B.02.03	samenhangt	De samenhang van beveiligingsmaatregelen van de CSP ondersteunt het behalen van de bedrijfsdoelen van de CSC. Hierin wordt aangegeven: in welke mate de cloudbeveiligingsstrategie van de CSP in lijn is met de organisatiebrede doelstellingen van de CSC; hoe de cloudbeveiligingsgovernance van de CSC wordt ondersteund door het management van de CSP; dat de clouddiensten gedocumenteerd zijn en regelmatig worden gereviewd.	Cloudbeveiligingsstrategie	Beleid
Cloud_B.03.01	bepalingen	De CSC legt in de overeenkomst een aantal bepalingen aangaande exit-regeling vast, zoals: de exit-bepaling geldt zowel bij het einde van de overeenkomst als om valide redenen aangedragen door de CSC (zie condities); de overeenkomst (en eventuele verwerkersovereenkomst) duurt voort totdat de exit-regeling helemaal is uitgevoerd; de opzegtermijn geeft voldoende tijd om te kunnen migreren; data en configuratiegegevens (indien relevant) mogen pas na succesvolle migratie verwijderd worden; door een onafhankelijke partij wordt gecontroleerd en vastgesteld dat alle data is gemigreerd; de exit-regeling wordt aangepast/anders ingevuld als de software die gebruikt wordt voor de clouddienst is gewijzigd.	Exit-strategie	Beleid
Cloud_B.03.02	condities	De CSC kan, buiten het verstrijken van de contractperiode, besluiten over te gaan tot exit wanneer sprake is van aspecten die gerelateerd zijn aan: de contracten: niet beschikbaarheid zijn van afgesproken performance; eenzijdige wijziging door de CSP van het SLA; prijsverhoging. de geleverde prestatie/ondersteuning: onvoldoende compensatie voor storingen; niet leveren van de afgesproken beschikbaarheid of performance; gebrekkige support en/of ondersteuning. clouddienst(en): nieuwe eigenaar of nieuwe strategie; end-of life van de clouddienst(en); achterwege blijvende features.	Exit-strategie	Beleid
Cloud_B.04.01	cloudbeveiligingsbeleid	Het cloudbeveiligingsbeleid bevat zowel organisatorisch als technische georiënteerde maatregelen, zoals: Organische georiënteerde maatregelen: informatiebeveiligingsvereisten die van toepassing zijn bij het ontwerp en de implementatie van de cloudservices; communicatie met CSC in relatie tot en tijdens wijzigingen; communicatie van beveiligingsinbreuken en het delen van informatie; richtlijnen voor de ondersteuning van (forensische) onderzoeken; compliancy maatregelen ten aanzien van wet- en regelgeving. Technisch georiënteerde maatregelen: multi-tenancy en isolatie van CSC; toegangsprocedures e.g., sterke authenticatie voor toegang tot de cloudservices; toegang tot en protectie van data van de CSC; lifecycle-management van CSC-accounts; risico’s gerelateerd aan niet geautoriseerde insiders; virtualisatie beveiliging; beveiligingsarchitectuur en -maatregelen voor het beschermen van data, applicaties en infrastructuur.	Clouddienstenbeleid	Beleid
Cloud_B.05.01	systeembeschrijving	De systeembeschrijving bevat de volgende aspecten: type en scope van de clouddiensten weergegeven op basis van Service Level Agreements; principes, procedures en maatregelen om ontwikkeling en operationalisering weer te geven; beschrijving van de infrastructuurcomponenten die deel uitmaken van het ontwikkelen en operationaliseren van de clouddiensten; hoe met beveiligingsincidenten wordt omgegaan; rollen en verantwoordelijkheden van de CSP en CSC, inclusief de verplichting om samen te werken; (welke) onderdelen van de clouddiensten en/of functies toegekend of uitbesteed zijn aan sub-contracten.	Transparantie	Beleid
Cloud_B.05.02	jurisdictie	De SLA of systeembeschrijving voorziet in een specificatie van jurisdictie ten aanzien van data opslag, verwerking en back-up-locatie, ook als deze (of delen hiervan) uitbesteed is aan subcontractors.	Transparantie	Beleid
Cloud_B.05.03	onderzoeksmogelijkheden	De SLA of systeembeschrijving voorziet in een specificatie voor publicatie-vereisten en onderzoeksmogelijkheden.	Transparantie	Beleid
Cloud_B.05.04	certificaten	De SLA of systeembeschrijving voorziet in specificatie met betrekking tot het beschikbaar zijn van valide certificaten.	Transparantie	Beleid
Cloud_B.06.01	verantwoordelijkheden	De verantwoordelijkheden van de CSP zijn onder andere: het ontwikkelen van het informatiebeveiligingsrisicomanagementproces dat toespitst is op de omgeving van de CSP; het identificeren van analyses van de stakeholders; het definiëren van de rollen en verantwoordelijkheden van zowel interne als externe partijen; het vaststellen van de vereiste relaties tussen de eigen organisatie en stakeholders, alsook de relatie met de hoog niveau risicomanagementfunctie en met relevante projecten of activiteiten.	Risicomanagement	Beleid
Cloud_B.06.02	verantwoordelijkheden	De organisatie van het risicomanagementproces is goedgekeurd door managers van de CSP.	Risicomanagement	Beleid
Cloud_B.06.03	risicomanagementproces	Het risicomanagementproces is systematisch beschreven met aandacht voor beleid, procedures en richtlijnen voor activiteiten ten aanzien van: communiceren, adviseren, vaststellen van de context van onderzoeken, behandelen, monitoren, reviewen, vastleggen en rapporteren van risico’s.	Risicomanagement	Beleid
Cloud_B.07.01	IT-functionaliteiten	Voor de beveiliging van IT-functionaliteiten (verwerking, opslag, transport en opvraag van informatie) zijn beschikbaarheids-, integriteits- en vertrouwelijkheidsmaatregelen getroffen.	IT-functionaliteiten	Beleid
Cloud_B.07.02	IT-functionaliteiten	Technische beveiligingsmaatregelen, in de vorm van sterke toegangsbeveiliging, encryptie en data-analyse methoden, zijn getroffen tegen bescherming van infrastructuur.	IT-functionaliteiten	Beleid
Cloud_B.07.03	IT-functionaliteiten	De IT-infrastructuur wordt, om veilige clouddiensten te kunnen verlenen, continue bewaakt en beheerst ter bescherming tegen bedreigingen.	IT-functionaliteiten	Beleid
Cloud_B.07.04	robuuste en beveiligde systeemketen	De infrastructuur wordt ingericht op basis van betrouwbare hardware- en software-componenten.	IT-functionaliteiten	Beleid
Cloud_B.07.05	robuuste en beveiligde systeemketen	Er zijn gedocumenteerde standaarden en procedures om geavanceerde cyberaanvallen het hoofd te bieden.	IT-functionaliteiten	Beleid
Cloud_B.08.01	verantwoordelijkheid voor BCM	De CSP heeft een proceseigenaar voor het BCM-proces benoemd en hem verantwoordelijk gegevenWeergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat voor het vormgeven van BCM en compliancy met het uitgestippeld beleid.	Bedrijfscontinuïteitsmanagement	Beleid
Cloud_B.08.02	verantwoordelijkheid voor BCM	De verantwoordelijke voor BCM stelt zeker, dat adequate resources beschikbaar zijn voor het uitvoeren van een effectief BCM-proces.	Bedrijfscontinuïteitsmanagement	Beleid
Cloud_B.08.03	verantwoordelijkheid voor BCM	Het management van de CSP committeert zich aan de vastgestelde BCM-vereisten.	Bedrijfscontinuïteitsmanagement	Beleid
Cloud_B.08.04	verantwoordelijkheid voor BCM	Het BCM- en BIA-beleid (beleid voor Business Impact Analyses) is vastgesteld en gecommuniceerd.	Bedrijfscontinuïteitsmanagement	Beleid
Cloud_B.08.05	beleid en procedures	Beleid en procedures voor het vaststellen van impact van storingen van cloudservices zijn gedocumenteerd en gecommuniceerd, waarbij aandacht wordt besteed aan: beschikbaarheid van data en functionaliteit in relatie tot vendor lock-in en transitie naar andere CSP of exit-strategie (voor de mogelijke op risicoanalyse gebaseerde scenario’s); identificatieHet bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen. van kritische producten en services; identificaties van afhankelijkheden, processen, en business partners en derde partijen; consequenties van verstoringen; schattingen van vereiste resources voor herstel.	Bedrijfscontinuïteitsmanagement	Beleid
Cloud_B.08.06	bedrijfscontinuïteitsplanning	De CSP beschikt over een gedocumenteerd raamwerk voor het plannen van bedrijfscontinuïteit, waarin onder andere aandacht wordt besteed aan: definiëring van de scope waarbij rekening wordt gehouden met de afhankelijkheden; toegankelijkheidHoudt in dat informatie vindbaar, interpreteerbaar en uitwisselbaar is. van deze plannen voor verantwoordelijke functionarissen; toewijzen van een verantwoordelijke voor review, update en goedkeuring; definiëren van communicatiekanalen; herstelprocedures; methode voor het implementeren van het BCM-plan; continu verbeteringsproces van het BCM-plan; relaties met beveiligingsincidenten.	Bedrijfscontinuïteitsmanagement	Beleid
Cloud_B.08.07	verificatie en updaten	De business impact analyses en continuïteitsplannen worden geverifieerd, geactualiseerd en regelmatig getest.	Bedrijfscontinuïteitsmanagement	Beleid
Cloud_B.08.08	verificatie en updaten	Bij het testen wordt aandacht besteed aan de beïnvloeding van de CSC’s (tenants) en derde partijen.	Bedrijfscontinuïteitsmanagement	Beleid
Cloud_B.08.09	computercentra	De voorzieningen van de computercentra zijn veilig gesteld en worden gemonitord (bewaakt), onderhouden en regelmatig getest.	Bedrijfscontinuïteitsmanagement	Beleid
Cloud_B.09.01	beveiligingsaspecten en stadia	Voor de opslag, de verwerking en het transport van data zijn beschikbaarheids-, integriteits- en vertrouwelijkheidsmaatregelen getroffen.	Data en privacy	Beleid
Cloud_B.09.02	toegang en privacy	Ter bescherming van data en privacy zijn beveiligingsmaatregelen getroffen, in de vorm van data-analyse, DPIA, sterke toegangsbeveiliging en encryptie.	Data en privacy	Beleid
Cloud_B.09.03	classificatie/labelen	Aan data en middelen waarin/waarop zich data bevindt, wordt door de verwerkingsverantwoordelijke een classificatie toegekend gebaseerd op datatype, waarde, gevoeligheid en kritische gehalte voor de organisatie.	Data en privacy	Beleid
Cloud_B.09.04	classificatie/labelen	Data gerelateerd aan e-commerce en verstuurd via publieke netwerken is adequaat geclassificeerd en beschermd tegen fraude, ongeautoriseerde toegang en aantasten/corrumperen van data.	Data en privacy	Beleid
Cloud_B.09.05	classificatie/labelen	De CSP past een uniforme classificatie toe voor informatie en middelen, die relevant zijn voor de ontwikkeling en aanbieden van clouddiensten.	Data en privacy	Beleid
Cloud_B.09.06	eigenaarschap	Het eigenaarschap van de middelen die deel uitmaken van de clouddiensten is vastgesteld.	Data en privacy	Beleid
Cloud_B.09.07	eigenaarschap	In de overeenkomst tussen CSP en CSC is bij het beëindigen van de clouddienst het eigenaarschap vastgelegd rond het gebruik, het retourneren en het verwijderen van data (data objects) en de fysieke middelen die data bevatten.	Data en privacy	Beleid
Cloud_B.09.08	locatie	De CSP specificeert en documenteert op welke locatie (in welk land) de data worden opgeslagen.	Data en privacy	Beleid
Cloud_B.10.01	beveiligingsfunctie	De beveiligingsfunctie, die geleid wordt door een CSO, ondersteunt de CSP voor het bewerkstelligen en promoten van cloudbeveiligingsbeleid door: het ontwikkelen en onderhouden van beveiligingsstrategie en -beleid; het ontwikkelen van beveiligingsstandaarden, procedures en richtlijnen; het definiëren van een set beveiligingsdiensten; het coördineren van beveiliging door de gehele organisatie; het monitoren van de effectiviteit van de clouddienstreglementen; het bieden van overzicht van en het doen van onderzoeken naar beveiligingsdiensten.	Beveiligingsorganisatie	Beleid
Cloud_B.10.02	beveiligingsfunctie	De beveiligingsfunctie voorziet in proactieve ondersteuning van: cloudrisico-assessment-activiteiten; classificeren van informatie en systemen; gebruik van encryptie; beveiliging van gerelateerde projecten; ontwikkelen van bedrijfscontinuïteitsprogramma en beveiligingsaudits.	Beveiligingsorganisatie	Beleid
Cloud_B.10.03	organisatorische positie	De CSP heeft de informatiebeveiligingsorganisatie een formele positie binnen de gehele organisatie gegevenWeergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat. NB Dit een voorstel van de WGR en SGR.	Beveiligingsorganisatie	Beleid
Cloud_B.10.04	taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden	De CSP heeft de verantwoordelijkheden voor het definiëren, coördineren en evalueren van de informatiebeveiligingHet proces van vaststellen van de vereiste betrouwbaarheid van informatiesystemen in termen van vertrouwelijkheid, beschikbaarheid en integriteit alsmede het treffen, onderhouden en controleren van een samenhangend pakket van bijbehorende maatregelen. beschreven en toegewezen aan specifieke functionarissen. NB Deze tekst is een specifieke overheidsmaatregel uit de BIO.	Beveiligingsorganisatie	Beleid
Cloud_B.10.05	taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden	De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn vastgelegd in een autorisatiematrix.	Beveiligingsorganisatie	Beleid
Cloud_B.10.06	functionarissen	De belangrijkste functionarissen (stakeholders) voor informatiebeveiligingHet proces van vaststellen van de vereiste betrouwbaarheid van informatiesystemen in termen van vertrouwelijkheid, beschikbaarheid en integriteit alsmede het treffen, onderhouden en controleren van een samenhangend pakket van bijbehorende maatregelen. zijn benoemd en de onderlinge relaties zijn met een organisatieschema inzichtelijk gemaakt.	Beveiligingsorganisatie	Beleid
Cloud_B.10.07	rapportagelijnen	De verantwoordings- en rapportagelijnen tussen de betrokken functionarissen zijn vastgesteld.	Beveiligingsorganisatie	Beleid
Cloud_B.10.08	rapportagelijnen	Het type, de frequentie en de eisen voor de inhoudelijke rapportages zijn vastgesteld.	Beveiligingsorganisatie	Beleid
Cloud_B.11.01	raamwerk	Het raamwerk bevat de volgende aspecten: beveiligingsbeleid CSP op basis van principes, wet- en regelgeving; functioneel; type en scope van de clouddiensten; zoneringsmodel voor scheiding tussen CSC’s; trust framework (afspraken en maatregelen ter bevordering van vertrouwens relatie); SLA’s en valide certificaten; risicomanagement.	Clouddiensten-architectuur	Beleid
Cloud_B.11.02	samenhang en afhankelijkheden	De onderlinge samenhang tussen IT-functionaliteiten die bij het aanbieden, gebruiken en onderhouden van clouddiensten zijn betrokken, zijn benoemd en beschreven.	Clouddiensten-architectuur	Beleid
Cloud_C.01.01	richtlijnen	De CSP beschikt voor de clouddiensten over richtlijnen voor de inrichting van de service-management-organisatie.	Service-managementbeleid en evaluatie richtlijnen	Control
Cloud_C.01.02	richtlijnen	De CSP heeft relevante beheerprocessen beschreven en effectief ingericht conform een vastgestelde cyclus, waaronder: registratie, statusmeting, monitoring, analyse, rapportage en evaluatie.	Service-managementbeleid en evaluatie richtlijnen	Control
Cloud_C.01.03	controle-activiteiten en rapportages	De CSP beschikt ten aanzien van clouddiensten over richtlijnen voor het: uitvoeren van controle-activiteiten, waaronder penetratietests en kwetsbaarheid testen; evalueren van en rapporteren over de performance, conformance en leveringsprestaties.	Service-managementbeleid en evaluatie richtlijnen	Control
Cloud_C.02.01	gemonitord en gereviewd	De CSP verifieert regelmatig de criteria die gebruikt worden om de risico te meten en om vast te stellen of ze steeds consistent zijn met organisatiedoelstellingen, de strategie, het beleid en/of de context van de organisatie steeds in beschouwing worden genomen.	Risico-control	Control
Cloud_C.02.02	gemonitord en gereviewd	De vastgesteld risico’s worden in relatie met de factoren: waarde van de assets, dreigingen, zwakheden, kans op voorkomen en impact, te worden gemonitord en geëvalueerd, om een complete risico beeld te behouden en tijdig veranderingen vast te (kunnen) stellen.	Risico-control	Control
Cloud_C.02.03	gemonitord en gereviewd	De CSP zal, met betrekking tot het monitoren van risico, zich continu richten op: nieuwe assets die deel behoren uit te maken van de scope van risico-assessment; veranderingen in de waarde van assets; de mogelijkheid dat nieuwe of toegenomen zwakheden kunnen leiden tot dreigingen; de mogelijkheid dat eerder vastgestelde zwakheden aan nieuwe dreigingen blootstaan; toegenomen impact of consequenties van de beoordeelde risico’s en zwakheden resulterend in een onacceptabel risiconiveau; informatiebeveiligingsincidenten.	Risico-control	Control
Cloud_C.02.04	gemonitord en gereviewd	De CSP voert regelmatig de monitoringsactiviteiten uit en mitigeert de vastgestelde risico’s.	Risico-control	Control
Cloud_C.02.05	gemonitord en gereviewd	Bij het monitoring en reviewen worden onder andere de volgende elementen geadresseerd: wet- en regelgeving en organisatorische/technische context; risico-assessmentaanpak; waarde assets en categorieën; risico-evaluatie-criteria; risico-acceptatie-criteria.	Risico-control	Control
Cloud_C.03.01	compliancy	Ten behoeve van de governance van de clouddienstverlening aan de CSC heeft de CSP een compliance-proces ingericht, op basis waarvan de continue compliance op wet- en regelgeving en het overeengekomen cloudbeveiligingsbeleid vorm wordt gegevenWeergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.	Compliance en assurance	Control
Cloud_C.03.02	compliancy	De CSP registreert de regulier uitgebrachte prestatie-, beveiligings- en compliance-rapportages in een administratie.	Compliance en assurance	Control
Cloud_C.03.03	compliancy	Het compliance-proces is bij voorkeur aangesloten op een Information Security Management System (ISMS).	Compliance en assurance	Control
Cloud_C.03.04	assurance	De CSP laat jaarlijks door een derde partij een onderzoek (audit) uitvoeren op de inrichting en beheersing van de gecontacteerde clouddiensten.	Compliance en assurance	Control
Cloud_C.03.05	assurance	Bij de assessment wordt door de derde partij zowel de cloud-omgeving als de administratie betrokken.	Compliance en assurance	Control
Cloud_C.03.06	aansluiting	De CSP zorgt ervoor dat de uitkomsten uit de jaarlijkse assurance-rapportage (TPM), de uitkomsten van de periodieke servicerapportages, en de uitkomsten uit de continue compliance op het cloudbeveiligingsbeleid op elkaar aansluiten.	Compliance en assurance	Control
Cloud_C.04.01	technische kwetsbaarheden	De CSP stelt de CSC informatie beschikbaar over het beheer van de technische kwetsbaarheden die de clouddiensten kunnen beïnvloeden.	Technische kwetsbaarhedenbeheer	Control
Cloud_C.04.02	technische kwetsbaarheden	De CSP heeft de rollen en verantwoordelijkheden in relatie tot het beheersen van technische kwetsbaarheden, waaronder coördineren, monitoren, beoordelen van risico’s en mitigeren van kwetsbaarheden, gedefinieerd en vastgesteld.	Technische kwetsbaarhedenbeheer	Control
Cloud_C.04.03	technische kwetsbaarheden	Als de kans op misbruik en de verwachte schade beiden hoog zijn (NCSC classificatie kwetsbaarheidswaarschuwingen), worden patches zo snel mogelijk, maar uiterlijk binnen een week geïnstalleerd. In de tussentijd worden op basis van een expliciete risicoafweging mitigerende maatregelen getroffen.	Technische kwetsbaarhedenbeheer	Control
Cloud_C.04.04	technische kwetsbaarheden	Het tijdspad, waarbinnen gereageerd moet worden op de aankondigingen van potentieel relevante kwetsbaarheden, is gedefinieerd.	Technische kwetsbaarhedenbeheer	Control
Cloud_C.04.05	technische kwetsbaarheden	Periodiek worden penetratietests op de ICT-componenten uitgevoerd om zwakheden te identificeren.	Technische kwetsbaarhedenbeheer	Control
Cloud_C.04.06	technische kwetsbaarheden	Technische zwakheden kunnen worden verholpen door het tijdig uitvoeren van patchmanagement, wat inhoud: het identificeren, registreren en verwerven van patches;  de besluitvorming rond het inzetten van patches; het testen van patches; het uitvoeren van patches; het registreren van doorgevoerde patches.	Technische kwetsbaarhedenbeheer	Control
Cloud_C.04.07	geëvalueerd	De evaluaties van de technische kwetsbaarheden worden geregistreerd en gerapporteerd.	Technische kwetsbaarhedenbeheer	Control
Cloud_C.04.08	geëvalueerd	De evaluatierapportages bevatten verbeteringsvoorstellen en worden gecommuniceerd met de verantwoordelijken/eigenaren van de ICT-componenten waarin kwetsbaarheden en zwakheden gevonden zijn.	Technische kwetsbaarhedenbeheer	Control
Cloud_C.05.01	gemonitord en gerapporteerd	Richtlijnen en afspraken voor het monitoren en rapporteren over informatiebeveiligingHet proces van vaststellen van de vereiste betrouwbaarheid van informatiesystemen in termen van vertrouwelijkheid, beschikbaarheid en integriteit alsmede het treffen, onderhouden en controleren van een samenhangend pakket van bijbehorende maatregelen. van de cloud-omgeving zijn vastgesteld en worden toegepast.	Security-monitoring	Control
Cloud_C.05.02	gemonitord en gerapporteerd	Het monitoren en rapporteren over de informatiebeveiligingHet proces van vaststellen van de vereiste betrouwbaarheid van informatiesystemen in termen van vertrouwelijkheid, beschikbaarheid en integriteit alsmede het treffen, onderhouden en controleren van een samenhangend pakket van bijbehorende maatregelen. is gerelateerd aan: de geformuleerde strategische en bedrijfsdoelen; de risico’s die het bereiken van de strategische doelen kunnen beïnvloeden; de beveiligingsincidenten, zoals cybersecurity-aanvallen.	Security-monitoring	Control
Cloud_C.05.03	gemonitord en gerapporteerd	Het monitoren van informatiebeveiligingHet proces van vaststellen van de vereiste betrouwbaarheid van informatiesystemen in termen van vertrouwelijkheid, beschikbaarheid en integriteit alsmede het treffen, onderhouden en controleren van een samenhangend pakket van bijbehorende maatregelen. en rapportages vindt plaats op basis van: het verzamelen van informatie uit interne en externe bronnen; inzicht op basis van verzamelde informatie uit de combinatie van Key Performance Indicatoren (KPI) en Key Risk Indicatoren (KRI).	Security-monitoring	Control
Cloud_C.05.04	gemonitord en gerapporteerd	De informatiebeveiligingsrapportages worden in samenhang met rapportages uit andere beheerdisciplines (compliance en assurance management, en vulnerability management) geanalyseerd.	Security-monitoring	Control
Cloud_C.05.05	gemonitord en gerapporteerd	Aantoonbaar wordt opvolging gegevenWeergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat aan de verbeteringsvoorstellen uit de analyse-rapportages.	Security-monitoring	Control
Cloud_C.05.06	gemonitord en gerapporteerd	De beveiligingsplannen worden periodiek geactualiseerd en toegewezen aan hiervoor verantwoordelijke functionarissen.	Security-monitoring	Control
Cloud_C.06.01	processtructuur	De samenhang van de processen wordt in een processtructuur vastgelegd.	Beheerorganisatie clouddiensten	Control
Cloud_C.06.02	taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden	De CSP heeft de taken en verantwoordelijkheden voor de uitvoering van de beheer(s)werkzaamheden beschreven en de bijbehorende bevoegdheden vastgelegd in een autorisatiematrix.	Beheerorganisatie clouddiensten	Control
Cloud_C.06.03	functionarissen	De belangrijkste functionarissen (stakeholders) voor de beheersingsorganisatie zijn benoemd en de onderlinge relaties zijn met een organisatieschema inzichtelijk gemaakt.	Beheerorganisatie clouddiensten	Control
Cloud_U.01.01	nationale standaarden	De CSP maakt haar dienstverlening transparant, zodat de CSC aantoonbaar aan de voor haar verplichte BIO en Pas-toe-of-leg-uit standaarden kan voldoen.	Standaarden voor clouddiensten	Uitvoering
Cloud_U.01.02	internationale standaarden	De CSP treft beveiligingsmaatregelen op basis van internationale standaarden, zoals: NEN-ISO/IEC 27017: Code of practice for cloud services; ITU-T FG Cloud TR 1.0 2012; Part 5 Cloud Security; NEN-ISO/IEC 17788: Overview and vocabulary; NEN-ISO/IEC 17789: Reference architecture; NEN-ISO/IEC 27018 Personally indentifiable information (PII) in public clouds; NEN-ISO/IEC 19941: Interoperability and portability; NEN-ISO/IEC 19944: Cloud services and devices; NIST Definition of Cloud Computing, SP800-145.pdf, September 2011; BSI.	Standaarden voor clouddiensten	Uitvoering
Cloud_U.02.01	risico-analyse	De risico’s ten aanzien van de middelen die binnen de scope van clouddiensten ressorteren, worden geïdentificeerd, op waarde geschat (gekwantificeerd of gekwalificeerd) en beschreven op basis van risico-evaluatiecriteria en -doelstellingen van de CSP.	Risico-assessment	Uitvoering
Cloud_U.02.02	risico-evaluatie	De geïdentificeerde risico’s worden geëvalueerd op basis van risico-acceptatiecriteria.	Risico-assessment	Uitvoering
Cloud_U.03.01	redundantie	De overeengekomen continuïteit wordt gewaarborgd door middel van voldoende logische of fysieke meervoudig uitgevoerde systeemfuncties.	Bedrijfscontinuïteitsservices	Uitvoering
Cloud_U.03.02	continuïteitseisen	De met de CSC-organisatie overeengekomen continuïteitseisen voor cloudservices wordt gewaarborgd door middel van specifieke in de systeemarchitectuur beschreven maatregelen.	Bedrijfscontinuïteitsservices	Uitvoering
Cloud_U.04.01	herstelfunctie	De data en clouddiensten worden in geval van calamiteiten binnen de overeengekomen periode en maximale dataverlies hersteld en aan de CSC beschikbaar gesteld.	Herstelfunctie voor data en clouddiensten	Uitvoering
Cloud_U.04.02	herstelfunctie	Het continue proces van herstelbaar beveiligen van data wordt gemonitord.	Herstelfunctie voor data en clouddiensten	Uitvoering
Cloud_U.04.03	getest	Het toereikend functioneren van de herstelfuncties wordt periodiek getest door gekwalificeerd personeel en de resultaten daarvan worden gedeeld met de CSC.	Herstelfunctie voor data en clouddiensten	Uitvoering
Cloud_U.05.01	cryptografische maatregelen	Gegevenstransport wordt ‘state of the art’ beveiligd met cryptografie (conform forum standaardisatie) en waarbij het sleutelbeheer zo mogelijk door de CSC zelf wordt uitgevoerd.	Data-protectie	Uitvoering
Cloud_U.05.02	cryptografische maatregelen	De binnen de clouddienst opgeslagen gegevens worden ‘state of the art’ beveiligd met encryptie en met een tenminste voor het doel toereikende sleutellengte, waarbij het sleutelbeheer zo mogelijk niet als clouddienst wordt afgenomen en door de CSC zelf wordt uitgevoerd.	Data-protectie	Uitvoering
Cloud_U.06.01	bewaartermijn	De gegarandeerde en met de CSP overeengekomen opslagduur is contractueel vastgelegd en voldoet aan de Archiefwet.	Dataretentie en vernietiging gegevens	Uitvoering
Cloud_U.06.02	technologie-onafhankelijk raadpleegbaar	Gegevens zijn onafhankelijk van de door de CSP toegepaste technologie raadpleegbaar gedurende de gehele bewaartermijn.	Dataretentie en vernietiging gegevens	Uitvoering
Cloud_U.06.03	onveranderbaar	Gegevens worden zo mogelijk gearchiveerd met behulp van WORM (Write Once Read Many) technologie, waarmee de integriteit van de data wordt gegarandeerd.	Dataretentie en vernietiging gegevens	Uitvoering
Cloud_U.06.04	vernietigd	Voorafgaand aan het voor onderhoudsdoeleinden wijzigen van opslagmedia, wordt de data van de CSC, inclusief de back-up van gegevens en metadata, veilig gewist of vernietigd.	Dataretentie en vernietiging gegevens	Uitvoering
Cloud_U.06.05	vernietigd	Bij het beëindigen van de contractrelatie wordt de data van de CSC, inclusief de back-up van gegevens en de metadata veilig gewist, om te voorkomen dat de CSC-gegevens naderhand door de CSP kunnen worden hersteld, bijvoorbeeld met forensische hulpmiddelen.	Dataretentie en vernietiging gegevens	Uitvoering
Cloud_U.07.01	geïsoleerd	Permanente isolatie van gegevens wordt gerealiseerd binnen een multi-tenant architectuurEen beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen. en patches en aanpassingen van applicaties en infrastructuur worden op een gecontroleerde wijze gerealiseerd voor alle clouddiensten die de CSC afneemt.	Scheiding van data	Uitvoering
Cloud_U.07.02	geïsoleerd	Isolatie van de CSC-gegevens wordt gegarandeerd door deze onder alle bedrijfsomstandigheden minimaal logisch te scheiden van de data van andere CSC’s.	Scheiding van data	Uitvoering
Cloud_U.07.03	beheerfuncties	De bevoegdheden voor het inzien of wijzigen van CSC-data en/of van encryptiesleutels door beheerfuncties en beheerders worden gecontroleerd verleend en het gebruik van deze rechten wordt gelogd.	Scheiding van data	Uitvoering
Cloud_U.08.01	gescheiden	De CSP realiseert de volgende scheiding van clouddienstverlening: onderlinge scheiding van de CSC’s in een multi-tenant omgeving; scheiding tussen de afgenomen cloud-service en de interne informatievoorziening van de CSP; de CSP maakt het mogelijk om de beoogde scheiding van clouddiensten te verifiëren.	Scheiding van dienstverlening	Uitvoering
Cloud_U.09.01	beheersmaatregelen	De CSP specificeert, als onderdeel van de overeenkomst, welke maatregelen (voor onder andere malware-protectie) op welke positie in de informatieketen van CSC en CSP moeten worden genomen.	Malware-protectie	Uitvoering
Cloud_U.09.02	beheersmaatregelen	De CSP heeft de voor ontwikkeling en exploitatie van clouddiensten gebruikte IT-systemen en netwerkperimeters waarvoor zij verantwoordelijk is, uitgerust met tools ter bescherming en verwijdering van malware.	Malware-protectie	Uitvoering
Cloud_U.09.03	detectie, preventie en herstel	De malware-bescherming wordt op verschillende omgevingen uitgevoerd, zoals op mailservers, (desktop)computers en bij de toegang tot het netwerk van de organisatie. De scan op malware omvat onder andere: alle bestanden die via netwerken of via elke vorm van opslagmedium zijn ontvangen, nog vóór het gebruik; alle bijlagen en downloads nog vóór het gebruik; virtual machines; netwerkverkeer.	Malware-protectie	Uitvoering
Cloud_U.10.01	gebruikers	De CSP biedt de CSC uitsluitend toegang tot services, IT-diensten en data waarvoor zij specifiek bevoegd is. technische maatregelen voorkomen dat gebruikers en beheerders, toegang hebben tot services, IT-diensten en data buiten datgene wat formeel is toegestaan; gebruikers met nood-toegangsrechten (in geval van calamiteiten, wanneer acties niet door bevoegde beheerders kunnen worden uitgevoerd) is gedocumenteerd, door het management geaccordeerd en wordt uitgevoerd op basis van functiescheiding. Nood-toegang is geactiveerd zolang als nodig is voor de corresponderende taak/taken.	Toegang tot IT-diensten en data	Uitvoering
Cloud_U.10.02	gebruikers	Onder verantwoordelijkheid van de CSP wordt aan beheerders: toegang tot data wordt verleend op basis van het ‘Least Privilege’ principe; toegang tot data wordt verleend op basis van ‘need-to-know’ principe; toegang verleend op basis van multi-factor authenticatie; toegang verleend tot data en applicatieve functies via technische maatregelen.	Toegang tot IT-diensten en data	Uitvoering
Cloud_U.10.03	gebruikers	Alleen gebruikers met geauthentiseerde apparatuur krijgen toegang tot IT-diensten en data.	Toegang tot IT-diensten en data	Uitvoering
Cloud_U.10.04	bevoegd	Onder de verantwoordelijkheid van de CSP worden bevoegdheden (systeemautorisaties) voor gebruikers toegekend via formele procedures.	Toegang tot IT-diensten en data	Uitvoering
Cloud_U.10.05	bevoegd	Toegang tot IT-diensten en data is beperkt door technische maatregelen en is geïmplementeerd, bijvoorbeeld met het rollen en rechten concept.	Toegang tot IT-diensten en data	Uitvoering
Cloud_U.11.01	beleid	In het cryptografiebeleid zijn minimaal de volgende onderwerpen uitgewerkt: wanneer cryptografie ingezet wordt; wie verantwoordelijk is voor de implementatie van cryptologie ; wie verantwoordelijk is voor het sleutelbeheer; welke normen als basis dienen voor cryptografie en de wijze waarop de normen van het Forum Standaardisatie worden toegepast; de wijze waarop het beschermingsniveau vastgesteld wordt; het onderling vaststellen van het beleid voor communicatie tussen organisaties.	Crypto-services	Uitvoering
Cloud_U.11.02	cryptografische maatregelen	In geval van PKI-overheidscertificaten worden de PKI-overheidseisen gehanteerd ten aanzien van het sleutelbeheer. In overige situaties worden de ISO 11770 standaard voor het beheer van cryptografische sleutels gehanteerd.	Crypto-services	Uitvoering
Cloud_U.11.03	versleuteld	Gevoelige data (op transport en in rust) is altijd versleuteld, waarbij private-key’s in beheer zijn bij de CSC. Het gebruik van een private-sleutel door de CSP is gebaseerd op een gecontroleerde procedure en moet gezamenlijk worden overeengekomen met de CSC-organisatie.	Crypto-services	Uitvoering
Cloud_U.12.01	netwerkconnecties	In koppelpunten met externe of onvertrouwde zones zijn maatregelen getroffen om mogelijke aanvallen die de beschikbaarheid van de informatievoorziening negatief beïnvloeden (zoals DDoS-aanvallen en Distributed Denial of Service attacks) te signaleren en hierop te reageren.	Koppelvlakken	Uitvoering
Cloud_U.12.02	netwerkconnecties	Fysieke en gevirtualiseerde netwerkcomponenten zijn zodanig ontworpen en geconfigureerd, dat netwerkconnecties tussen vertrouwde en onvertrouwde netwerken worden beperkt en gemonitord (bewaakt).	Koppelvlakken	Uitvoering
Cloud_U.12.03	netwerkconnecties	Beheeractiviteiten van de CSP zijn strikt gescheiden van de data CSC.	Koppelvlakken	Uitvoering
Cloud_U.12.04	netwerkconnecties	Dataverkeer voor CSC’s zijn in gezamenlijk gebruikte netwerkomgevingen gescheiden volgens een gedocumenteerd concept voor de op netwerkniveau (logische) segmentatie van CSC’s, om zo de integriteit en vertrouwelijkheidDe eigenschap dat informatie niet beschikbaar wordt gesteld of wordt ontsloten aan onbevoegde personen van de verzonden gegevens te garanderen.	Koppelvlakken	Uitvoering
Cloud_U.12.05	bewaakt	Het dataverkeer dat de CSP binnenkomt of uitgaat wordt, in relatie tot de aard van de te beschermen gegevens/informatiesystemen, bewaakt en geanalyseerd op kwaadaardige elementen middels detectievoorzieningen.	Koppelvlakken	Uitvoering
Cloud_U.12.06	bewaakt	De CSP heeft Intrusion Detection Prevention (IDP) en Intrusion Detection System (IDS) geïntegreerd in een alles omvattend SIEM, zodat beveiligingsgebeurtenissen en onbekende apparatuur vanuit de benodigde technische maatregelen worden opgemerkt en correctieve maatregelen kunnen worden genomen.	Koppelvlakken	Uitvoering
Cloud_U.12.07	beheerst	Ontdekte nieuwe dreigingen worden, rekening houdend met geldende juridische kaders, verplicht gedeeld binnen de overheid, waaronder met het NCSC (alleen voor rijksoverheidsorganisaties) of de sectorale CERT en bij voorkeur door geautomatiseerde mechanismen (threat intelligence sharing).	Koppelvlakken	Uitvoering
Cloud_U.13.01	coördinatie	Cloud-orkestratietechnologie functioneert met heterogene systemen en mogelijk wereldwijde cloud-implementatie (op verschillende geografische locaties en met verschillende CSP’s).	Service-orkestratie	Uitvoering
Cloud_U.13.02	service-componenten	De functionele samenhang van de service-componenten zijn beschreven.	Service-orkestratie	Uitvoering
Cloud_U.13.03	service-componenten	Voor orkestratie van cloudservices is de volgende informatie benodigd: de CSC-identiteit; de bedrijfsrelatie van de CSC binnen het cloudnetwerk; het IP-adres van de CSC.	Service-orkestratie	Uitvoering
Cloud_U.14.01	interoperabiliteitInteroperabiliteit is het vermogen van organisaties (en hun processen en systemen) om effectief en efficiënt informatie te delen met hun omgeving	Om de interoperabiliteitInteroperabiliteit is het vermogen van organisaties (en hun processen en systemen) om effectief en efficiënt informatie te delen met hun omgeving van cloudservices te garanderen, zijn gegevens beschikbaar conform erkende industrie-standaarden en gedocumenteerde invoer- en uitvoerinterfaces.	Interoperabiliteit en portabiliteit	Uitvoering
Cloud_U.14.02	portabiliteit	Om de portabiliteit van de data te garanderen, maakt de CSP gebruik van beveiligde netwerkprotocollen voor de import en export van data en waarmee de integriteit en vertrouwelijkheidDe eigenschap dat informatie niet beschikbaar wordt gesteld of wordt ontsloten aan onbevoegde personen wordt gegarandeerd.	Interoperabiliteit en portabiliteit	Uitvoering
Cloud_U.15.01	gebeurtenissen geregistreerd	Het overtreden van de beleidsregels wordt door CSP en CSC vastgelegd.	Logging en monitoring	Uitvoering
Cloud_U.15.02	gebeurtenissen geregistreerd	De SIEM en/of SOC hebben heldere regels over wanneer een incident moet worden gerapporteerd aan het verantwoordelijk management.	Logging en monitoring	Uitvoering
Cloud_U.15.03	gebeurtenissen geregistreerd	De CSP hanteert een lijst van alle activa die kritisch zijn in termen van logging en monitoring en beoordeelt deze lijst regelmatig op correctheid.	Logging en monitoring	Uitvoering
Cloud_U.15.04	gebeurtenissen geregistreerd	Aan logboeken en bewaking worden strenge eisen gesteld; voor de kritieke componenten zijn geavanceerde beveiligingen voor logboeken en bewaking gedefinieerd.	Logging en monitoring	Uitvoering
Cloud_U.15.05	gebeurtenissen geregistreerd	De toegang tot en het beheer van de loggings- en monitoringsfunctionaliteit is beperkt tot geselecteerde en geautoriseerde medewerkers van de CSP.	Logging en monitoring	Uitvoering
Cloud_U.15.06	gebeurtenissen geregistreerd	Wijzigingen in de logging en monitoring worden gecontroleerd door onafhankelijke en geautoriseerde medewerkers (logregels mogen nooit worden gewijzigd; deze zijn immers bedoeld om als bewijslast te kunnen gebruiken).	Logging en monitoring	Uitvoering
Cloud_U.16.01	samenhang	De architectuurEen beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen. specificeert ten minste het volgende: IT-services in relatie met functionaliteit voor bedrijfsprocessen; het vertrouwensniveau van de beveiliging van de clouddiensten; beschrijving van de infrastructuur en de netwerk- en systeemcomponenten die worden gebruikt voor de ontwikkeling en de werking van de cloudservice(s); rollen en verantwoordelijkheden van de CSP en de CSC, inclusief de plichten om samen te werken en de bijbehorende controles bij de CSC; IT-functies die door de CSP zijn toegewezen of uitbesteed aan onderaannemers.	Clouddiensten-architectuur	Uitvoering
Cloud_U.17.01	versleuteld	CSC-data op transport en in rust is versleuteld.	Multi-tenant architectuur	Uitvoering
Cloud_U.17.02	gescheiden	Virtuele machine-platforms voor CSC’s met speciale/verhoogde beveiligingsvereisten zijn gescheiden ingericht.	Multi-tenant architectuur	Uitvoering
Cloud_U.17.03	gehardende	Virtuele machine-platforms zijn gehardend.	Multi-tenant architectuur	Uitvoering
CommVZ_B.01.1	beleidsregels	Beleid of richtlijnen omschrijven het aanvaardbaar gebruik van communicatiefaciliteiten.	Beleid en procedures informatietransport	Beleid
CommVZ_B.01.2	beleidsregels	Beleid of richtlijnen omschrijven het toepassen van cryptografie voor bescherming van de vertrouwelijkheidDe eigenschap dat informatie niet beschikbaar wordt gesteld of wordt ontsloten aan onbevoegde personen, integriteit en authenticiteitEen kwaliteitsattribuut van een informatieobject. Het toont aan dat het informatieobject is wat het beweert te zijn, dat het is gemaakt of verzonden door de persoon of organisatie die beweert het te hebben gemaakt of verzonden en dat het is gemaakt en verzonden op het tijdstip als aangegeven bij het informatieobject. van informatie.	Beleid en procedures informatietransport	Beleid
CommVZ_B.01.3	beleidsregels	Beleid of richtlijnen omschrijven het welk type verkeer niet over draadloze netwerken verstuurd mag worden.	Beleid en procedures informatietransport	Beleid
CommVZ_B.01.4	procedures	Procedures beschrijven het beveiligen van informatie tegen onderscheppen, kopiëren, wijziging, foutieve routering en vernietiging.	Beleid en procedures informatietransport	Beleid
CommVZ_B.01.5	procedures	Procedures beschrijven het opsporen van en beschermen tegen malware die kan worden overgebracht middels elektronische communicatie (zie 12.2.1).	Beleid en procedures informatietransport	Beleid
CommVZ_B.01.6	procedures	Procedures beschrijven het beschermen van als bijlage gecommuniceerde gevoelige informatie.	Beleid en procedures informatietransport	Beleid
CommVZ_B.01.7	beheersmaatregelen	E-mail berichten worden conform vastgelegde procedures en richtlijnen veilig en geautomatiseerd doorgestuurd.	Beleid en procedures informatietransport	Beleid
CommVZ_B.02.1	overeenkomsten	Overeenkomsten over informatietransport bevatten o.a. de volgende elementen: directieverantwoordelijkheden voor het beheersen en notificeren van overdracht, verzending en ontvangst; procedures voor het waarborgen van de traceerbaarheid en onweerlegbaarheidBegrip dat gebruikt wordt bij elektronische berichtuitwisseling en dat inhoudt dat de zender van een bericht niet kan ontkennen een bepaald bericht te hebben verstuurd en dat de ontvanger van een bericht niet kan ontkennen het bericht van de zender in de oorspronkelijke staat te hebben ontvangen.; speciale en vereiste beheersmaatregelen voor het beschermen van gevoelige informatie, zoals cryptografie; het handhaven van een bewakingsketen voor informatie tijdens verzending; acceptabele niveaus van toegangsbeveiliging.	Overeenkomsten over informatietransport	Beleid
CommVZ_B.02.2	overeenkomsten	In de overeenkomst behoren alle betrokken partijen expliciet genoemd zijn.	Overeenkomsten over informatietransport	Beleid
CommVZ_B.03.1	cryptografiebeleid	In het cryptografiebeleid zijn minimaal de volgende onderwerpen uitgewerkt: wanneer cryptografie ingezet wordt; wie verantwoordelijk is voor de implementatie van cryptografie; wie verantwoordelijk is voor het sleutelbeheer; welke normen als basis dienen voor cryptografie en de wijze waarop de normen van het Forum Standaardisatie worden toegepast; de wijze waarop het beschermingsniveau wordt vastgesteld; het onderling vaststellen van het beleid bij inter-organisatie communicatie.	Cryptografiebeleid voor communicatie	Beleid
CommVZ_B.03.2	cryptografiebeleid	Aanvullend bevat cryptografiebeleid voor communicatieservices het volgende: welk type gegevens moet voor welke communicatievorm worden versleuteld; welk type gegevens elektronisch worden ondertekend; aan welke standaarden de cryptografische toepassingen dienen te voldoen; in hoeverre backwards compatibility voor algoritmen en protocollen t.b.v. netwerken mag worden toegepast.	Cryptografiebeleid voor communicatie	Beleid
CommVZ_B.04.1	organisatiestructuur	In de organisatiestructuur voor netwerkbeheer zijn o.a. de volgende beheersingsprocessen benoemd: configuratie-, performance-, fault-, en beveiligingsbeheer (securitymanagement).	Organisatiestructuur van netwerkbeheer	Beleid
CommVZ_B.04.2	organisatiestructuur	De beheer(sing)processen hebben in overeenstemming met het informatiebeveiligingsbeleidHet informatiebeveiligingsbeleid verbindt de bedrijfsdoelstellingen met beveiligingsdoelstellingen. Met de beveiligingsdoelstellingen geeft een organisatie aan op welke wijze – door het treffen van beveiligingsmaatregelen – de bedrijfsdoelstellingen nagestreefd worden. een formele positie binnen de gehele organisatie.	Organisatiestructuur van netwerkbeheer	Beleid
CommVZ_B.04.3	organisatiestructuur	De taken en verantwoordelijkheden van de verantwoordelijke functionarissen voor deze processen zijn duidelijk gedefinieerd.	Organisatiestructuur van netwerkbeheer	Beleid
CommVZ_C.01.1	naleving	De naleving van netwerkbeveiligingsbeleid wordt periodiek getoetst en geëvalueerd op basis van een audit van tenminste de volgende elementen: netwerk topologie / ontwerp, op basis van principes als “defence in depth”en “inbraak betekent geen doorbraak”; identificatieHet bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen. en authenticatie mechanismen; autorisatiemechanismen en actuele administratie van uitgegeven rechten; actuele beleidsregels voor netwerkbeveiliging; aanwijzingen voor hardening van netwerkcomponenten; verifieerbare auditlog oplossing.	Naleving richtlijnen netwerkbeheer en evaluaties	Control
CommVZ_C.02.1	periodiek	Informatiesystemen worden jaarlijks gecontroleerd op technische naleving van beveiligingsnormen en risico’s ten aanzien van de feitelijke veiligheid. Dit kan bijvoorbeeld door (geautomatiseerde) kwetsbaarhedenanalyses of penetratietesten.	Netwerk security compliancy checking	Control
CommVZ_C.02.2	inrichting	De checklist voor veilige inrichting van netwerk(diensten) is samengesteld vanuit: actueel beveiligingsbeleid; gerelateerde Security Operation documentatie; specifieke beveiligingsarchitectuur voor netwerk en communicatie(diensten); beleid voor toegang tot Security gateway services; bedrijfscontinuïteitsplannen; relevante beveiligingscondities voor netwerkverbindingen.	Netwerk security compliancy checking	Control
CommVZ_C.02.3	verantwoordelijk	Resultaten worden gerapporteerd aan het verantwoordelijke management.	Netwerk security compliancy checking	Control
CommVZ_C.03.1	robuustheid	De teststrategie voor netwerkbeveiliging is vastgelegd, geactualiseerd en bevat tenminste de volgende onderzoekselementen: robuustheid van het ontwerp, op basis van principes als “defence in depth” en “inbraak betekent geen doorbraak”; sterkte van IAA mechanismen en de relevantie van uitgegeven rechten; juiste implementatie van beleidsregels voor netwerkbeveiliging; verificatie van de hardening van netwerkcomponenten; verificatie van de auditlog oplossing; bruikbaarheid en functionele doelmatigheid van beveiligingsmaatregelen; informatie over gebeurtenissen en incidenten, gerapporteerd door service personeel en eindgebruikers.	Evalueren netwerkbeveiliging	Control
CommVZ_C.04.1	onderzoek van gebeurtenissen	Zeer belangrijke onderdelen van netwerkbeveiliging zijn het: via auditlogging en continue monitoring en gekoppeld aan detectie registreren van gebeurtenissen; onderzoek uit te voeren én vervolgens snel te reageren.	Evalueren netwerk monitoring	Control
CommVZ_C.04.2	onderzoek van gebeurtenissen	Continue bewaking via monitoring legt de volgende informatie vast: audit logs vanuit de netwerkcomponenten firewalls, router, servers etc; analyse-informatie vanuit Intrusion Detection Systemen (IDS); resultaten vanuit netwerkscanning activiteiten.	Evalueren netwerk monitoring	Control
CommVZ_C.05.1	Verantwoordelijkheden	De communicatievoorzieningen worden geïdentificeerd en gedefinieerd.	Beheerorganisatie netwerkbeveiliging	Control
CommVZ_C.05.2	Verantwoordelijkheden	Beheerderstaken vereisen in sommige gevallen vergaande bevoegdheden, met risico’s voor de doelorganisatie. Het beleggen van de juiste verantwoordelijkheden en toezien op het beoogde gebruik daarvan vergt extra aandacht: de entiteit, die verantwoordelijk is voor de communicatievoorzieningen worden bepaald en de taken en details, vanuit de verantwoordelijkheid zijn actueel, vastgelegd en bekend; de rollen en (speciale) bevoegdheden van netwerkbeheerders zijn gedefinieerd en gedocumenteerd; de netwerkbeheerders zijn en blijven goed opgeleid en competent voor de uitvoering van hun taken; de coördinatie en overzicht van informatiebeveiligingsaspecten van dienstverleners is geïdentificeerd gedocumenteerd en wordt continu gemonitord.	Beheerorganisatie netwerkbeveiliging	Control
CommVZ_U.01.1	ontwerp	De voorbereiding van veilige netwerkontwerpen omvat tenminste de volgende stappen: identificatieHet bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen. van de middelen (assets); inventarisatie van de functionele eisen; beoordeling van de functionele eisen in de context van het beoogd gebruik; evaluatie van bekende toepassingsmogelijkheden en hun beperkingen; evaluatie van bestaande ontwerpen en implementaties.	Richtlijnen netwerkbeveiliging	Uitvoering
CommVZ_U.01.2	ontwerp	Leidende ontwerpprincipes, zoals "defence in depth", worden gehanteerd of anders geformuleerd: "inbraak betekent geen doorbraak".	Richtlijnen netwerkbeveiliging	Uitvoering
CommVZ_U.01.3	ontwerp	Robuustheid (resilience) van het ontwerp bepaalt de beschikbaarheid van netwerken, zoals door het toepassen van redundancy, backup van configuratiegegevens en snel beschikbare reservedelen.	Richtlijnen netwerkbeveiliging	Uitvoering
CommVZ_U.01.4	ontwerp	Netwerkbeveiliging is gebaseerd op ITU-T X.80x (zie ISO27001 annex C).	Richtlijnen netwerkbeveiliging	Uitvoering
CommVZ_U.01.5	implementatie	Netwerkontwerpen zijn gestructureerd gedocumenteerd in actuele overzichten.	Richtlijnen netwerkbeveiliging	Uitvoering
CommVZ_U.01.6	beheer	De implementatie van netwerkbeveiliging is gebaseerd op het netwerkontwerp zoals hierboven is bedoeld en is in richtlijnen samengevat conform ISO27033, hoofdstuk 8.	Richtlijnen netwerkbeveiliging	Uitvoering
CommVZ_U.02.1	inlogprocedure	Voor het verlenen van toegang tot het netwerk door externe leveranciers wordt vooraf een risicoafweging gemaakt. Op basis van deze risicoafweging wordt bepaalt onder welke voorwaarden de leveranciers toegang krijgen en uit een registratie blijkt hoe de rechten zijn toegekend.	Beveiligde inlogprocedure	Uitvoering
CommVZ_U.02.2	inlogprocedure	Als vanuit een niet-vertrouwde zones toegang wordt verleend naar een vertrouwde zone, gebeurt dit alleen op basis van minimaal 2-factor authenticatie.	Beveiligde inlogprocedure	Uitvoering
CommVZ_U.02.3	inlogprocedure	Toegang tot netwerken is beperkt tot geautoriseerde gebruikers (en geautoriseerde applicaties). Drie gebieden, waarvoor expliciete inlogmechanismen worden toegepast zijn: remote LogIn, voor gebruikers die van buiten inloggen op de door de organisatie beheerde bedrijfsnetwerken; versterkte authenticatie, voor toepassingen waarbij de ‘standaard’ authenticatie van gebruikers (en applicaties) kan worden gecompromitteerd; Single SignOn (SSO), voor situaties, waarbij netwerken worden geacht authenticatiechecks uit te voeren voor verschillende toepassingen.	Beveiligde inlogprocedure	Uitvoering
CommVZ_U.03.1	beheerd	Voor het beheer van netwerkapparatuur zijn verantwoordelijkheden en procedures vastgesteld.	Netwerk beveiligingsbeheer	Uitvoering
CommVZ_U.03.2	beheerd	Netwerken worden geregistreerd en gemonitord conform vastgelegde procedures en richtlijnen.	Netwerk beveiligingsbeheer	Uitvoering
CommVZ_U.03.3	beheerd	Beheeractiviteiten worden nauwgezet gecoördineerd, zowel om de dienstverlening voor de organisatie te optimaliseren als om te waarborgen dat beheersmaatregelen consistent in de hele informatie verwerkende infrastructuur worden toegepast.	Netwerk beveiligingsbeheer	Uitvoering
CommVZ_U.03.4	beheerd	Ter bescherming tot netwerkdiensten en/of - voor zover noodzakelijk - van -toepassingen zijn voor het beperken van de toegang procedures opgesteld.	Netwerk beveiligingsbeheer	Uitvoering
CommVZ_U.03.5	beheerst	De functies van operationele netwerkbeheer en overige computerbewerkingen zijn gescheiden.	Netwerk beveiligingsbeheer	Uitvoering
CommVZ_U.03.6	beheerst	Systemen worden voorafgaand aan de toegang tot het netwerk geauthentiseerd.	Netwerk beveiligingsbeheer	Uitvoering
CommVZ_U.04.1	vertrouwelijkheids- of geheimhoudingsovereenkomsten	Ten aanzien van vertrouwelijkheids- of geheimhoudingsovereenkomsten, worden de volgende elementen in overweging genomen: de looptijd van een overeenkomst; de benodigde acties bij beëindiging; de acties van ondertekenaars bij onbevoegde openbaarmaking van informatie; hoe eigendom van vertrouwelijke informatie zich verhoudt tot de bescherming; het toegelaten gebruik van vertrouwelijke informatie en de rechten van de ondertekenaar om informatie te gebruiken; de voorwaarden voor het teruggeven of vernietigen van informatie na beëindiging; de acties in geval van schending van de overeenkomst; de privacyregelgeving (UAVG en AVG/GDPR).	Vertrouwelijkheids- of geheimhoudingsovereenkomst	Uitvoering
CommVZ_U.05.1	beheereisen	Het dataverkeer dat de organisatie binnenkomt of uitgaat wordt bewaakt en geanalyseerd op kwaadaardige elementen middels detectievoorzieningen (zoals beschreven in de richtlijn voor implementatie van detectie-oplossingen), zoals het Nationaal Detectie Netwerk of GDI, die worden ingezet op basis van een risico-inschatting, mede aan de hand van de aard van de te beschermen gegevens en informatiesystemen.	Beveiliging netwerkdiensten	Uitvoering
CommVZ_U.05.2	dienstverleningsniveaus	Bij ontdekte nieuwe dreigingen vanuit de analyse op kwaadaardige elementen worden deze, rekening houdend met de geldende juridische kaders, gedeeld binnen de overheid, waaronder met het NCSC of de sectorale CERT, bij voorkeur door geautomatiseerde mechanismen (threat intelligence sharing).	Beveiliging netwerkdiensten	Uitvoering
CommVZ_U.05.3	beveiligingsmechanismen	Bij draadloze verbindingen zoals wifi en bij bedrade verbindingen buiten het gecontroleerd gebied, wordt gebruik gemaakt van encryptie middelen waarvoor het NBV een positief inzet advies heeft afgegeven.	Elementen ter overweging bij vertrouwelijkheids- of geheimhoudingsovereenkomsten	Uitvoering
CommVZ_U.05.4	dienstverleningsniveaus	Het dienstverleningsniveau wordt afgestemd op de volgende eisen: vereiste performance en beschikbaarheid van het netwerk; toegestane verbindingstypen; toegestane netwerkprotocollen; toegepaste applicaties op de te leveren netwerkservices; beoogde architectuurEen beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen.- en ontwerpprincipes.	Binnenkomend en uitgaand dataverkeer wordt bewaakt en geanalyseerd op kwaadaardige elementen	Uitvoering
CommVZ_U.05.5	beveiligingsmechanismen	De noodzakelijke beveiligingsmechanismen in de vorm van technische beveiligingsfuncties, zoals segmentatie, detectie en protectie, monitoring en versleuteling van het dataverkeer zijn vastgelegd in een overeenkomst.	Beveiliging netwerkdiensten	Uitvoering
CommVZ_U.05.6	beveiligingsmechanismen	Beveiligingsmechanismen voor communicatie worden voorzien op de volgende OSI lagen: applicatie niveau; ten behoeve van authenticiteitEen kwaliteitsattribuut van een informatieobject. Het toont aan dat het informatieobject is wat het beweert te zijn, dat het is gemaakt of verzonden door de persoon of organisatie die beweert het te hebben gemaakt of verzonden en dat het is gemaakt en verzonden op het tijdstip als aangegeven bij het informatieobject., integriteit, vertrouwelijkheidDe eigenschap dat informatie niet beschikbaar wordt gesteld of wordt ontsloten aan onbevoegde personen en onweerlegbaarheidBegrip dat gebruikt wordt bij elektronische berichtuitwisseling en dat inhoudt dat de zender van een bericht niet kan ontkennen een bepaald bericht te hebben verstuurd en dat de ontvanger van een bericht niet kan ontkennen het bericht van de zender in de oorspronkelijke staat te hebben ontvangen.: Encryptie; transport niveau; ten behoeve van veilige point to point verbindingen: Encryptie; netwerk niveau; ten behoeve van veilige communicatie tussen devices, encryptie, firewalls en netwerk verbindingen: VPN.	Beveiliging netwerkdiensten	Uitvoering
CommVZ_U.06.01	gescheiden (in domeinen)	Het netwerk is in (logische of fysieke) domeinen (of zones) opgedeeld op grond van risico's voor onderlinge negatieve beïnvloeding van informatiesystemen binnen een domein en het beoogde betrouwbaarheidsniveau.	Zonering en filtering	Uitvoering
CommVZ_U.06.02	gescheiden (in domeinen)	Alle gescheiden groepen hebben een gedefinieerd beveiligingsniveau.	Zonering en filtering	Uitvoering
CommVZ_U.06.03	gescheiden (in domeinen)	Perimeters van netwerkzones worden nauwkeurig gedefinieerd en de gecontroleerde doorgang van informatie tussen netwerkdomeinen wordt beheerst door middel van een gateway (bijv. een firewall, een filterende router).	Zonering en filtering	Uitvoering
CommVZ_U.06.04	gescheiden (in domeinen)	Draadloze toegang tot gevoelige domeinen wordt behandeld als externe verbinding en wordt beveiligd op basis van eisen geldend voor externe verbindingen.	Zonering en filtering	Uitvoering
CommVZ_U.07.1	passend	Voor de beveiliging van elektronische berichten gelden de vastgestelde standaarden tegen phishing en afluisteren van de Pas-Toe-of-Leg-Uit lijst van het Forum Standaardisatie.	Elektronische berichten	Uitvoering
CommVZ_U.07.2	passend	Voor veilige berichtenuitwisseling met basisregistraties wordt conform de Pas-Toe-of-Leg-Uit lijst, gebruik gemaakt van de actuele versie van Digikoppeling.	Elektronische berichten	Uitvoering
CommVZ_U.07.3	passend	Bij web- en mailverkeer van gevoelige gegevens wordt gebruik gemaakt van PKI-Overheid certificaten. Gevoelige gegevens zijn o.a. digitale documenten binnen de overheid waar gebruikers rechten aan kunnen ontlenen.	Elektronische berichten	Uitvoering
CommVZ_U.07.4	passend	Voor het garanderen van de zekerheid van elektronische berichten wordt gebruik gemaakt van de AdES Baseline Profile standaard of de ETSI TS 102 176-1 en relevante standaarden uit de Pas-Toe-of-Leg-Uit lijst van het Forum Standaardisatie).	Elektronische berichten	Uitvoering
CommVZ_U.07.5	passend	Voor de beveiliging van elektronische berichtenverkeer worden passende maatregelen getroffen, zoals: berichten beschermen tegen onbevoegde toegang, wijziging of weigering van dienstverlening in overeenstemming met het classificatieschema van de organisatie; correcte adressering en transport van het bericht waarborgen; herstelbaarheid van onderbroken communicatie en beschikbaarheid van de dienst; wettelijke bepalingen zoals eisen voor elektronische handtekeningen; toestemming verkrijgen van het verantwoordelijk management en gegevenseigenaren, voorafgaand aan het gebruiken van externe openbare diensten zoals instant messaging, sociale netwerken of delen van bestanden; 2-factor authenticatie voor toegang vanuit openbaar toegankelijke netwerken.	Elektronische berichten	Uitvoering
CommVZ_U.08.1	openbare netwerken	Met communicerende partijen worden afspraken gemaakt over: wederzijdse authenticatie; bevoegdheden voor gebruik van de dienst; integriteit en vertrouwelijkheidDe eigenschap dat informatie niet beschikbaar wordt gesteld of wordt ontsloten aan onbevoegde personen van transacties, belangrijke documenten en onweerlegbaarheidBegrip dat gebruikt wordt bij elektronische berichtuitwisseling en dat inhoudt dat de zender van een bericht niet kan ontkennen een bepaald bericht te hebben verstuurd en dat de ontvanger van een bericht niet kan ontkennen het bericht van de zender in de oorspronkelijke staat te hebben ontvangen. van ontvangst; passende verificatie voor de controle van de transactie.	Toepassingen via openbare netwerken	Uitvoering
CommVZ_U.09.1	filterfunctie	Voor elke gateway of firewall bestaat een actueel configuratiedocument, die de complete configuratie en de functionele eisen van de gateway of firewall beschrijft.	Gateway/Firewall	Uitvoering
CommVZ_U.09.2	filterfunctie	De filterfunctie van gateways en firewalls is instelbaar.	Gateway/Firewall	Uitvoering
CommVZ_U.09.3	filterfunctie	Gebeurtenissen worden vastgelegd in auditlogs en worden - indien aanwezig - doorgegeven aan centrale systemen zoals SIEM.	Gateway/Firewall	Uitvoering
CommVZ_U.09.4	toegestaan netwerkverkeer	Uitsluitend toegestaan netwerkverkeer wordt doorgelaten.	Gateway/Firewall	Uitvoering
CommVZ_U.10.1	gescheiden end-to-end connectie	De end-to-end connectie: wordt gecreëerd door scheiding van adresseringsruimte en routeringen tussen VPN’s over het onderliggende netwerk; geeft garanties, dat de interne structuur van het onderliggende netwerk niet zichtbaar is voor andere netwerken; biedt bescherming tegen Denial of Service attacks en ongeautoriseerde toegang; biedt bescherming tegen label-spoofing (het mogelijk injecteren van foute labels).	Virtual Private Networks (VPN)	Uitvoering
CommVZ_U.11.1	vertrouwelijkheidDe eigenschap dat informatie niet beschikbaar wordt gesteld of wordt ontsloten aan onbevoegde personen	Voor het waarborgen van de vertrouwelijkheidDe eigenschap dat informatie niet beschikbaar wordt gesteld of wordt ontsloten aan onbevoegde personen van communicatie tussen zender en ontvanger wordt versleuteling toegepast op één of meer van de juiste verbindingslagen (OSI laag 1 t/m 7); Public Key Infrastructuur (PKI) faciliteert deze functie.	Cryptografische Services	Uitvoering
CommVZ_U.11.2	integriteit	Voor het waarborgen van de integriteit van communicatie tussen zender en ontvanger wordt digitale ondertekening toegepast; toepassingsvoorbeelden zijn: communicatieprotocollen, die de ontvangst onweerlegbaar maken; applicatieprotocollen, die de signatuur van de zender gebruiken voor onweerlegbaarheidBegrip dat gebruikt wordt bij elektronische berichtuitwisseling en dat inhoudt dat de zender van een bericht niet kan ontkennen een bepaald bericht te hebben verstuurd en dat de ontvanger van een bericht niet kan ontkennen het bericht van de zender in de oorspronkelijke staat te hebben ontvangen. van ontvangst en de integriteit van de ontvangen data.	Cryptografische Services	Uitvoering
CommVZ_U.11.3	integriteit	Cryptografische beheersmaatregelen sluiten expliciet aan bij de standaarden op de Pas-Toe-of-Leg-Uit lijst van het Forum Standaardisatie.	Cryptografische Services	Uitvoering
CommVZ_U.11.4	cryptografische beheersmaatregelen	Cryptografische algoritmen voldoen aan de hoogst mogelijke industriestandaarden, voor de sterkte, met een voor de toepassing en context relevante sleutellengte en algoritme, zoals uit de Forum Standaardisatie lijst: Advanced Encryption Standard (AES); sleutellengte 128 bit voor “lichte” en 192 of 256 bits voor “zware” toepassingen.	Cryptografische Services	Uitvoering
CommVZ_U.12.1	authenticatie, autorisatieHet proces van het toekennen van rechten voor de toegang tot geautomatiseerde functies en/of gegevens in ICT voorzieningen en versleuteling	Omdat draadloze netwerken altijd en overal fysiek benaderbaar zijn, worden de volgende algemene maatregelen en ‘beveiligingslagen’ altijd toegepast: netwerk toegangscontrole (IEEE 802.1x) én apparaat authenticatie (EAP-TLS) beschermt netwerken tegen aansluiting van ongeautoriseerde gebruikers. integriteitcontrolemechanismen voorkomen Man-in the-Middle attacks; encryptie op netwerkniveau; het sterkst mogelijke algoritme/protocol wordt standaard toegepast, met backwards compatibility mogelijkheden voor ondersteuning van oudere of minder sterke protocollen; autorisatieHet proces van het toekennen van rechten voor de toegang tot geautomatiseerde functies en/of gegevens in ICT voorzieningen van mobiele clients, b.v. via MAC adresfiltering; toegangscontrole van eindgebruikers, b.v. via RBAC; niet toegestane typen netwerkverkeer worden geblokkeerd; niet benodigde functies zijn altijd uitgeschakeld (Hardening); bekende kwetsbaarheden in de systeemsoftware worden doorlopend opgelost (patching & patchmanagement).	Wireless Access	Uitvoering
CommVZ_U.13.1	verbindingen	Voor de beheersing van netwerken worden de volgende minimumeisen toegepast: identificatieHet bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen. van alle soorten van netwerkverbindingen die worden gebruikt; actuele lijst van toegestane en gebruikte protocollen; actuele lijst van gebruikte netwerktoepassingen; continu onderzoek naar beveiligingsrisico’s voor netwerken; actuele netwerktopologie en daarvoor geldende beveiligingseisen.	Netwerkconnecties	Uitvoering
CommVZ_U.13.2	bewaakt	Netwerken worden bewaakt op het beoogd gebruik en overtreding van securitybeleid wordt gelogd.	Netwerkconnecties	Uitvoering
CommVZ_U.14.1	authenticatie van netwerknodes	Alvorens logisch toegang te verkrijgen tot een netwerk, wordt de authenticiteitEen kwaliteitsattribuut van een informatieobject. Het toont aan dat het informatieobject is wat het beweert te zijn, dat het is gemaakt of verzonden door de persoon of organisatie die beweert het te hebben gemaakt of verzonden en dat het is gemaakt en verzonden op het tijdstip als aangegeven bij het informatieobject. van een aangesloten netwerkdevice gecontroleerd (EAP-TLS).	Netwerkauthenticatie	Uitvoering
CommVZ_U.14.2	authenticatie van netwerknodes	Alleen de specifiek voor het netwerk toegestane netwerkdevices worden logisch gekoppeld met de in het netwerk aanwezige clients en informatiesystemen (IEE 802.1x).	Netwerkauthenticatie	Uitvoering
CommVZ_U.15.1	beheerd	Netwerkbeveiligingsbeheer omvat activiteiten, methoden, procedures en gereedschappen voor administratie, onderhoud en veilig beschikbaar stellen van netwerkverbindingen. In het bijzonder geldt daarbij: administratie: het continue actualiseren van de netwerktopologie; het beheersen en ‘huishouden’ van netwerkresources en de wijze waarop die beschikbaar zijn gesteld. beschikbaarheidsbeheer; het zorgdragen dat netwerkfaciliteiten constant beschikbaar zijn en dat het netwerk wordt gemonitord, opdat onderbrekingen zo vroeg mogelijk worden ontdekt en te verholpen. incident management: het zorgdragen dat op alle incidenten en bevindingen actie wordt ondernomen, met rapportage. technische kwetsbaarheden management: het verzamelen en uitvoeren van securityupgrades, zoals het aanbrengen patches tegen kwetsbaarheden in firmware of netwerk-Operating Software (OS) en het nemen van preventieve maatregelen voor fysieke kwetsbaarheden, zoals ongeautoriseerde toegang tot netwerkbekabeling; het verhelpen van fysieke kwetsbaarheden in het netwerk, zoals bescherming tegen ongeautoriseerde (fysieke) toegang van netwerksegmenten.	Netwerk beheeractiviteiten	Uitvoering
CommVZ_U.15.2	beheerst	Netwerkbeheer omvat het doorvoeren van logische én fysieke wijzigingen in netwerken, zoals patching van netwerkbekabeling in netwerkverdeelkasten.	Netwerk beheeractiviteiten	Uitvoering
CommVZ_U.16.1	geregistreerd en bewaard	Overtredingen van het actuele netwerkbeleid (afwijkingen van de baseline) worden geregistreerd en vastgelegd in auditlogs.	Vastleggen en monitoring van netwerkgebeurtenissen (events)	Uitvoering
CommVZ_U.16.2	beoordeeld	Het beoordelen van overtredingen wordt geautomatiseerd uitgevoerd b.v. met SIEM of functioneel gelijkwaardige systemen en beoordeeld door deskundigen.	Vastleggen en monitoring van netwerkgebeurtenissen (events)	Uitvoering
CommVZ_U.17.1	samenhang	De beveiligingsarchitectuur staat niet op zichzelf, maar is verweven met de architectuurEen beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen. van het te beveiligen systeem.	Netwerk beveiligingsarchitectuur	Uitvoering
CommVZ_U.17.2	samenhang	De beveiligingsarchitectuur is gelaagd, zoals: NORANederlandse Overheid Referentie Architectuur Beveiliging Metamodel; SABSA®.	Netwerk beveiligingsarchitectuur	Uitvoering
CommVZ_U.17.3	samenhang	De netwerk topologie is in kaart gebracht en wordt continu actueel gehouden.	Netwerk beveiligingsarchitectuur	Uitvoering
Huisv_B.01.01	huisvesting-IV beleid	De organisatie heeft een Huisvestingsbeleid opgesteld en dit beleid: bevat doelstellingen en principes van Huisvesting-IV beveiliging; bevat specifieke verantwoordelijkheden en rollen; bevat processen voor het behandelen van afwijkingen en uitzonderingen; komt procesmatig tot stand, bijvoorbeeld: voorbereiden, ontwikkelen, vaststellen/goedkeuren, communiceren, implementeren, evalueren en aanpassen.	Huisvesting informatievoorziening Beleid	Beleid
Huisv_B.01.02	beleidsregels	Beleidsregels inzake Huisvestingsbeleid, behandelen eisen die voorkomen uit: de bedrijfsstrategie; wet- en regelgeving; huidige en verwachte bedreigingen op het gebied van Huisvesting-IV.	Huisvesting informatievoorziening Beleid	Beleid
Huisv_B.01.03	beleidsregels	Beleidsregels zijn gerelateerd aan specifieke onderwerpen met betrekking tot Huisvesting-IV, zoals: fysieke beveiligingszone; fysieke toegangsbeveiliging personeel.	Huisvesting informatievoorziening Beleid	Beleid
Huisv_B.02.01	wettelijke, statutaire, regelgevende en contractuele eisen	De verantwoordelijke voor de Huisvesting-IV organisatie stelt vast welke wetgeving van toepassing is voor Huisvesting-IV.	Wet en regelgeving	Beleid
Huisv_B.02.02	wettelijke, statutaire, regelgevende en contractuele eisen	Het Huisvesting-IV beleid waarover de Huisvesting-IV organisatie en de klant overeenstemming hebben bereikt is mede gerelateerd aan alle relevante en specifiek geldende wet- en regelgeving en contractuele verplichtingen.	Wet en regelgeving	Beleid
Huisv_B.03.01	eigenaar	Personen of afdelingen, die door de directie verantwoordelijk zijn gesteld voor de levenscyclus van een bedrijfsmiddel, zijn als eigenaar benoemd.	Eigenaarschap	Beleid
Huisv_B.03.02	eigenaar	Het eigenaarschap van bedrijfsmiddelen wordt toegekend bij het ontstaan en/of bij de verwerving van het bedrijfsmiddel.	Eigenaarschap	Beleid
Huisv_B.03.03	eigenaar	De eigenaar van het bedrijfsmiddel is gedurende de gehele levenscyclus verantwoordelijk voor het juiste beheer van het bedrijfsmiddel.	Eigenaarschap	Beleid
Huisv_B.03.04	eigenaar	De eigenaar van het bedrijfsmiddel zorgt ervoor dat: bedrijfsmiddelen geïnventariseerd worden; bedrijfsmiddelen passend worden geclassificeerd; toegangsbeperkingen en classificatie van belangrijke bedrijfsmiddelen worden gedefinieerd, en periodiek worden beoordeeld; bedrijfsmiddelen op basis van juiste procedures worden verwijderd of vernietigd.	Eigenaarschap	Beleid
Huisv_B.04.01	gangbare standaarden	De gangbare principes rondom 'Security by design' zijn uitgangspunt voor de ontwikkeling van software en systemen.	Certificering	Beleid
Huisv_B.04.02	gangbare standaarden	De Huisvesting Informatievoorzieningen die ingezet worden voor de organisatie zijn minimaal gecertificeerd voor de volgende standaarden: ISO 27001 - Informatiebeveiliging; ISO 50001 - Energie-efficiëntie.	Certificering	Beleid
Huisv_B.05.01	kwalitatieve en kwantitatieve eisen	De eisen en specificaties voor de Huisvesting-IV voorzieningen zijn onderdeel van het eisenpakket dat is opgesteld bij de verwerving van de voorzieningen.	Contractmanagement	Beleid
Huisv_B.05.02	overeenkomsten	Het verwerven van Huisvesting-IV voorzieningen vindt uitsluitend plaats op basis van een overeenkomst of andere formele afspraak.	Contractmanagement	Beleid
Huisv_B.05.03	overeenkomsten	De bij SLA’s en DAP’s betrokken rollen Contractmanagement en Servicelevel Management zijn vastgelegd.	Contractmanagement	Beleid
Huisv_B.05.04	overeenkomsten	Afspraken met en activiteiten van leveranciers zijn contractueel vastgelegd in SLA’s en DAP’s.	Contractmanagement	Beleid
Huisv_B.05.05	overeenkomsten	De levering van voorzieningen wordt periodiek door een onafhankelijke partij geëvalueerd.	Contractmanagement	Beleid
Huisv_B.06.01	service level agreement	De Huisvesting-IV organisatie heeft de te leveren services, met bijbehorende service niveaus beschreven.	Service Levelmanagement	Beleid
Huisv_B.06.02	service level agreement	De dienstenniveaus zijn in lijn met het Huisvesting-IV beveiligingsbeleid.	Service Levelmanagement	Beleid
Huisv_B.06.03	service level agreement	De dienstenniveaus zijn onder andere gericht op de aspecten: beschikbaarheid, openstelling, vertrouwelijkheidDe eigenschap dat informatie niet beschikbaar wordt gesteld of wordt ontsloten aan onbevoegde personen (zonering) en herstel (disaster recovery).	Service Levelmanagement	Beleid
Huisv_B.07.01	natuurrampen, ongelukken en kwaadwillige aanvallen	De organisatie heeft geïnventariseerd welke data en apparatuur bedrijf kritisch zijn.	Interne en Externe bedreigingen	Beleid
Huisv_B.07.02	natuurrampen, ongelukken en kwaadwillige aanvallen	Tegen bedreigingen van buitenaf zijn beveiligingsmaatregelen genomen op basis van een expliciete risicoafweging.	Interne en Externe bedreigingen	Beleid
Huisv_B.07.03	natuurrampen, ongelukken en kwaadwillige aanvallen	Bij huisvesting van bedrijfsmiddelen wordt rekening gehouden met de gevolgen van rampen veroorzaakt door de natuur en menselijk toedoen.	Interne en Externe bedreigingen	Beleid
Huisv_B.07.04	natuurrampen, ongelukken en kwaadwillige aanvallen	De aanwezige brandblusapparatuur wordt jaarlijks op geschiktheid gekeurd, de keuring wordt uitgevoerd door de Brandweer of door een hiertoe erkend keuringsinstituut.	Interne en Externe bedreigingen	Beleid
Huisv_B.08.01	bewustzijnsopleiding, –training en bijscholing	Binnen de Huisvesting-IV nemen alle medewerkers regelmatig deel aan beveiliging awareness (I-bewustzijn) en trainingsprogramma of nemen deel aan workshops hierover.	Training en Awareness	Beleid
Huisv_B.08.02	bewustzijnsopleiding, –training en bijscholing	Aan de medewerkers wordt regelmatig e-learning training aangeboden en zij worden regelmatig op de hoogte gesteld van de ontwikkelingen rond rekencentrum beveiliging d.m.v. brochures en nieuwsletters.	Training en Awareness	Beleid
Huisv_B.09.01	organisatiestructuur	Binnen de Huisvestingsorganisatie hebben de verantwoordelijken voor Huisvesting-IV een formele positie.	Organisatiestructuur	Beleid
Huisv_B.09.02	organisatiestructuur	Voor Huisvesting-IV is een organisatieschema beschikbaar.	Organisatiestructuur	Beleid
Huisv_B.09.03	functionarissen	Het organisatieschema toont de rollen/functionarissen binnen de Huisvestingsorganisatie.	Organisatiestructuur	Beleid
Huisv_B.09.04	taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden	De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de functionarissen zijn expliciet belegd.	Organisatiestructuur	Beleid
Huisv_C.01.01	richtlijnen	De Huisvesting-IV organisatie beschikt over richtlijnen voor controle van bedrijfsmiddelen.	Controle richtlijn	Control
Huisv_C.01.02	richtlijnen	De Huisvesting-IV organisatie beschikt over geautomatiseerde middelen voor effectieve ondersteuning van de controle activiteiten.	Controle richtlijn	Control
Huisv_C.01.03	richtlijnen	De Huisvesting-IV organisatie beschikt over richtlijnen voor het uitvoeren van registratie, statusmeting, analyse, rapportage en evaluatie.	Controle richtlijn	Control
Huisv_C.01.04	richtlijnen	De Huisvesting-IV organisatie beschikt over richtlijnen voor het evalueren van de Huisvesting-IV organisatie.	Controle richtlijn	Control
Huisv_C.01.05	richtlijnen	De Huisvesting-IV organisatie heeft de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden (TVB’s) van controle functionarissen vastgelegd.	Controle richtlijn	Control
Huisv_C.02.01	onderhoudsplan	De verantwoordelijke functionaris laat het vastgoed (o.a. gebouwen) op alle locaties van de Huisvesting van Rekencentra onderhouden op basis van een vastgesteld onderhoudsplan.	Onderhoudsplan	Control
Huisv_C.02.02	onderhoudsbepalingen	Voor kwetsbare voorzieningen (binnen én buiten het gebouw) zijn duidelijke onderhoudsbepalingen gesteld.	Onderhoudsplan	Control
Huisv_C.03.01	procesmatig	Het Business Continuity Management System (BCMS) is beschreven, goedgekeurd door het management en: toegekend aan een verantwoordelijke functionaris; behandeld onder nadere: planning, uitvoering van scope, rapporte-ren en bespreken van verbetervoorstellen.	Continuiteitsmanagement	Control
Huisv_C.03.02	procesmatig	De beoordelingsrapportage bevat kwetsbaarheden en verbetervoorstellen en worden gecommuniceerd met verantwoordelijken/eigenaren van systemen waarin kwetsbaarheden en zwakheden gevonden zijn.	Continuiteitsmanagement	Control
Huisv_C.03.03	hersteld en voortgezet	Een continuïteitsplan is opgesteld met daarin activiteiten, rollen en verantwoordelijkheden, uit te voeren validaties, escalatiepaden en signaleringsrapportage t.a.v. continuïteit.	Continuiteitsmanagement	Control
Huisv_C.03.04	hersteld en voortgezet	De herstelprocessen en -procedures voor de Huisvesting-IV organisatir zijn gedocumenteerd.	Continuiteitsmanagement	Control
Huisv_C.03.05	hersteld en voortgezet	Er is gezorgd voor afdoende uitwijkfaciliteiten, zodat bij calamiteiten de services (dienstverlening) binnen de daartoe gestelde termijn voortgezet kan worden.	Continuiteitsmanagement	Control
Huisv_C.03.06	hersteld en voortgezet	Gebruik van de uitwijkfaciliteit(en) en het draaiboek worden periodiek op correctheid en doelmatigheid getest.	Continuiteitsmanagement	Control
Huisv_C.03.07	hersteld en voortgezet	De Huisvesting-IV organisatie is verantwoordelijk voor het beheer, periodiek testen, en controleren van de uitwijkvoorzieningen.	Continuiteitsmanagement	Control
Huisv_C.04.01	processtructuur	De samenhang van de processen wordt door middel van een processtructuur vastgelegd.	Huisvesting-IV beheersingsorganisatie	Control
Huisv_C.04.02	beheersingsorganisatie	De belangrijkste functionarissen (stakeholders) voor de beheersorganisatie zijn benoemd en de relaties tussen hen zijn door middel van een organisatieschema inzichtelijk gemaakt.	Huisvesting-IV beheersingsorganisatie	Control
Huisv_C.04.03	beheersingsorganisatie	De verantwoordelijkheden voor de beheersprocessen zijn aan een specifieke functionaris toegewezen en vastgelegd.	Huisvesting-IV beheersingsorganisatie	Control
Huisv_C.04.04	beheersingsorganisatie	De organisatie heeft de taken en verantwoordelijkheden voor de uitvoering van de beheerwerkzaamheden beschreven en de bijbehorende bevoegdheden vastgelegd in een autorisatiematrix.	Huisvesting-IV beheersingsorganisatie	Control
Huisv_U.01.01	richtlijnen	Personeel is alleen op grond van ‘need-to-know’ bekend met het bestaan van of de activiteiten binnen een beveiligd gebied.	Richtlijnen gebieden en ruimten	Uitvoering
Huisv_U.01.02	richtlijnen	Zonder toezicht wordt niet gewerkt in de beveiligde gebieden, dit is zowel om veiligheidsredenen als om geen gelegenheid te bieden voor kwaadaardige activiteiten.	Richtlijnen gebieden en ruimten	Uitvoering
Huisv_U.01.03	richtlijnen	Leegstaande beveiligde ruimten moeten fysiek worden afgesloten en periodiek te worden geïnspecteerd.	Richtlijnen gebieden en ruimten	Uitvoering
Huisv_U.01.04	richtlijnen	Tenzij goedgekeurd wordt beeld en geluidopnameapparatuur, zoals in mobiele apparatuur niet toegelaten in de beveiligde ruimten.	Richtlijnen gebieden en ruimten	Uitvoering
Huisv_U.01.05	richtlijnen	Bezoekers van kritieke faciliteiten: krijgen slechts toegang voor vastgestelde doeleinden; krijgen instructie over de beveiliging van de omgeving en van de noodprocedures en worden bewust gemaakt van de beveiligingsregels; wordt verteld dat het gebruik van beeld en geluidopname materiaal/apparatuur niet is toegestaan; dragen verplicht een badge; worden gemonitord bij aankomst en vertrek; worden continu aan toezicht onderworpen.	Richtlijnen gebieden en ruimten	Uitvoering
Huisv_U.02.01	inventaris	Voor elk van de geïdentificeerde bedrijfsmiddelen is het eigenaarschap toegekend (zie 8.1.2) en de classificatie van het bedrijfsmiddel is geïdentificeerd (zie 8.2).	Bedrijfsmiddelen inventaris	Uitvoering
Huisv_U.02.02	inventaris	De Huisvesting-IV organisatie identificeert de bedrijfsmiddelen, welke voor Huisvesting-IV relevant zijn in de levenscyclus van informatie en documenteert het belang daarvan, * de levenscyclus van informatie (de aanmaak, verwerking, opslag, overdracht, verwijdering en vernietiging) omvat; de documentatie onderhouden wordt in speciale of bestaande inventarislijsten indien van toepassing.	Bedrijfsmiddelen inventaris	Uitvoering
Huisv_U.02.03	inventaris	De inventarislijst van de bedrijfsmiddelen wordt nauwkeurig, actueel en consistent bijgehouden en is in overeenstemming met andere inventarisoverzichten.	Bedrijfsmiddelen inventaris	Uitvoering
Huisv_U.02.04	inventaris	De Huisvesting-IV organisatie heeft inventarisoverzichten: inventarisoverzichten van bedrijfsmiddelen helpen zeker te stellen dat doeltreffende bescherming plaatsvindt; inventarisoverzichten kunnen vereist zijn, zoals voor financieel (beheer van bedrijfsmiddelen), verzekeringen, of voor gezondheid of veiligheid redenen.	Bedrijfsmiddelen inventaris	Uitvoering
Huisv_U.03.01	beveilingszones	Voor het inrichten van beveiligde zones wordt gebruik gemaakt van de volgende voorschriften: het Kader Rijkstoegangsbeleid (2010); het Normenkader Beveiliging Rijkskantoren (NkBR 2015); het Beveiligingsvoorschrift Rijk (BVR 2013).	Fysieke zonering	Uitvoering
Huisv_U.03.02	beveilingszones	Beveiligingszones worden gedefinieerd en de locatie en sterkte van elke zone hangt af van de beveiligingseisen van de bedrijfsmiddelen die zich binnen de zone bevinden en van de resultaten van een risicobeoordeling.	Fysieke zonering	Uitvoering
Huisv_U.03.03	beveilingszones	Informatieverwerkende faciliteiten die worden beheerd door de organisatie moeten fysiek of logisch zijn gescheiden van informatieverwerkende faciliteiten die door externe partijen worden beheerd.	Fysieke zonering	Uitvoering
Huisv_U.03.04	beveilingszones	Alle medewerkers dragen zichtbaar een identificatiemiddel en informeren beveiligingspersoneel als zij in de niet publieke ruimten personen zonder begeleiding en zonder zichtbaar identificatiemiddel tegenkomen.	Fysieke zonering	Uitvoering
Huisv_U.03.05	beveilingszones	Elke fysieke toegang wordt gecontroleerd en fysiek of elektronisch in een logboek vastgelegd.	Fysieke zonering	Uitvoering
Huisv_U.04.01	faciliteiten	Belangrijke faciliteiten zijn zo gesitueerd dat ze niet voor iedereen toegankelijk zijn.	Beveiligingsfaciliteiten ruimten	Uitvoering
Huisv_U.04.02	faciliteiten	Faciliteiten zijn zo geconfigureerd, dat wordt voorkomen dat vertrouwelijke informatie activiteiten van buitenaf zichtbaar en/of hoorbaar zijn; voor zover van toepassing wordt ook elektromagnetische afscherming overwogen.	Beveiligingsfaciliteiten ruimten	Uitvoering
Huisv_U.04.03	faciliteiten	Adresboeken en interne telefoonboeken, waarin locaties worden aangeduid met faciliteiten die vertrouwelijke informatie verwerken, zijn niet vrij toegankelijk voor onbevoegden.	Beveiligingsfaciliteiten ruimten	Uitvoering
Huisv_U.04.04	faciliteiten	Sleutelbeheer is ingericht op basis van een sleutelplan (NKBR 5.4).	Beveiligingsfaciliteiten ruimten	Uitvoering
Huisv_U.05.01	nutsvoorzieningen	Nutsvoorzieningen: zijn in overeenstemming met de technische beschrijving van de fabrikant en de lokale wettelijke eisen; worden regelmatig onderzocht om te beoordelen of hun capaciteit toereikend is voor de groei van het bedrijf en de interactie met andere nutsvoorzieningen; worden regelmatig geïnspecteerd en getest om te waarborgen dat ze correct functioneren; zijn zo nodig voorzien van een alarmsysteem om disfunctioneren op te sporen; beschikken voor zover nodig over meervoudige voeding, elk met een verschillende fysieke route.	Nutsvoorzieningen	Uitvoering
Huisv_U.05.02	nutsvoorzieningen	Noodverlichting en (nood)communicatiemiddelen zijn aanwezig.	Nutsvoorzieningen	Uitvoering
Huisv_U.05.03	nutsvoorzieningen	Nabij nooduitgangen of ruimten waar apparatuur aanwezig is, zijn noodschakelaars en knoppen waarmee stroom, water, gas en eventuele andere voorzieningen kunnen worden uitgeschakeld.	Nutsvoorzieningen	Uitvoering
Huisv_U.05.04	nutsvoorzieningen	Voor de netwerkverbinding(en) is redundantie verkregen via meerdere routes en vanaf meer dan één aanbieder.	Nutsvoorzieningen	Uitvoering
Huisv_U.06.01	gepositioneerd en beschermd	Apparatuur en informatie verwerkende- en opslagfaciliteiten worden zodanig geplaatst, dat onbevoegden hier geen toegang toe hebben en dat ze beveiligd zijn tegen onbevoegde kennisname van gegevens.	Apparatuur positionering	Uitvoering
Huisv_U.06.02	gepositioneerd en beschermd	Apparatuur wordt beschermd tegen bedreiging (zoals overspanning, blikseminslag, diefstal, weglekken van informatie door Elektro Magnetische Straling) van buitenaf.	Apparatuur positionering	Uitvoering
Huisv_U.07.01	correcte wijze	Apparatuur wordt onderhouden in overeenstemming met de door de leverancier aanbevolen intervallen voor servicebeurten en voorschriften.	Onderhoud Apparatuur	Uitvoering
Huisv_U.07.02	correcte wijze	Reparaties en onderhoudsbeurten aan apparatuur worden alleen uitgevoerd door bevoegd onderhoudspersoneel.	Onderhoud Apparatuur	Uitvoering
Huisv_U.07.03	correcte wijze	Reparaties van en onderhoud aan apparatuur (hardware) worden op locatie en door bevoegd personeel uitgevoerd tenzij geen data (meer) op het apparaat aanwezig of toegankelijk is.	Onderhoud Apparatuur	Uitvoering
Huisv_U.07.04	correcte wijze	Van alle vermeende en daadwerkelijke fouten en van al het preventieve en correctieve onderhoud worden registraties bijgehouden.	Onderhoud Apparatuur	Uitvoering
Huisv_U.07.05	correcte wijze	Aan alle onderhoudseisen die door verzekeringspolissen zijn opgelegd wordt voldaan.	Onderhoud Apparatuur	Uitvoering
Huisv_U.07.06	correcte wijze	Voordat apparatuur na onderhoud weer in bedrijf wordt gesteld, wordt een inspectie uitgevoerd om te waarborgen dat niet met de apparatuur geknoeid is en dat deze niet slecht functioneert.	Onderhoud Apparatuur	Uitvoering
Huisv_U.08.01	geverifieerd	Voorgaand aan verwijdering of hergebruik wordt gecontroleerd of apparatuur opslagmedia bevat.	Apparatuur verwijdering	Uitvoering
Huisv_U.08.02	verwijderd	Het verwijderen van apparatuur vindt plaats volgens vastgestelde procedurestappen: inleveren, verwijderen, vernietigen en afvoeren: Inleveren - Bij beëindiging van het gebruik of bij een defect worden apparaten en informatiedragers bij de beheersorganisatie ingeleverd; Verwijderen - De beheerorganisatie zorgt voor een verantwoorde verwijdering van data, zodat geen data op het apparaat aanwezig of toegankelijk is; Vernietigen - Als verwijdering niet mogelijk is wordt de data vernietigd; Afvoer - De beheerorganisatie zorgt voor een verantwoorde afvoer; het afvoeren of vernietigen wordt per bedrijfseenheid geregistreerd. NB: Dit zijn criteria uit BIR versie 1.0.	Apparatuur verwijdering	Uitvoering
Huisv_U.09.01	bedrijfsmiddelen	In het beveiligingsbeleid is geborgd dat het invoeren en afvoeren van bedrijfsmiddelen volgens een vaste procedure plaatsvindt; onderdeel van deze procedure is een formeel toestemmingstraject.	Bedrijfsmiddelen verwijdering	Uitvoering
Huisv_U.09.02	bedrijfsmiddelen	Medewerkers en gebruikers van externe partijen die bevoegd zijn om toe te staan dat bedrijfsmiddelen van de locatie worden meegenomen moeten worden geïdentificeerd.	Bedrijfsmiddelen verwijdering	Uitvoering
Huisv_U.09.03	bedrijfsmiddelen	Aan de afwezigheid van bedrijfsmiddelen worden tijdsgrenzen gesteld en geverifieerd wordt of ze worden teruggebracht.	Bedrijfsmiddelen verwijdering	Uitvoering
Huisv_U.09.04	bedrijfsmiddelen	Voor zover nodig en gepast wordt het meenemen en de terugkeer van bedrijfsmiddelen geregistreerd.	Bedrijfsmiddelen verwijdering	Uitvoering
Huisv_U.09.05	bedrijfsmiddelen	De identiteit, rol en connectie van iedereen die bedrijfsmiddelen hanteert of gebruikt, wordt gedocumenteerd en deze documenten worden samen met de apparatuur, informatie of software geretourneerd.	Bedrijfsmiddelen verwijdering	Uitvoering
Huisv_U.10.01	toegangspunten	Er is een procedure voor het omgaan met verdachte brieven en pakketten in postkamers en laad- en losruimten (R).	Laad en los locatie	Uitvoering
Huisv_U.10.02	toegangspunten	De toegang vanaf buiten het gebouw tot de 'laad en los' locatie(s) is beperkt tot geïdentificeerd en bevoegd personeel.	Laad en los locatie	Uitvoering
Huisv_U.10.03	toegangspunten	De laad- en los- locatie zijn zo ontworpen dat goederen kunnen worden geladen en gelost zonder dat de leverancier toegang heeft tot andere delen van het gebouw.	Laad en los locatie	Uitvoering
Huisv_U.10.04	toegangspunten	De buitendeuren van de 'laad- en los' locatie(s) zijn beveiligd (gesloten) als de binnendeuren open zijn.	Laad en los locatie	Uitvoering
Huisv_U.10.05	toegangspunten	Inkomende materialen worden bij binnenkomst op de locatie geregistreerd in overeenstemming met de procedures voor bedrijfsmiddelenbeheer.	Laad en los locatie	Uitvoering
Huisv_U.10.06	toegangspunten	Inkomende en uitgaande zendingen worden, voor zover mogelijk, fysiek gescheiden.	Laad en los locatie	Uitvoering
Huisv_U.10.07	toegangspunten	Inkomende materialen worden gecontroleerd op mogelijke aanwijzingen voor vervalsing tijdens het transport; elke ontdekte vervalsing wordt direct aan het beveiligingspersoneel gemeld.	Laad en los locatie	Uitvoering
Huisv_U.11.01	voedingskabels	Kabels worden bij voorkeur ondergronds aangelegd.	Bekabeling	Uitvoering
Huisv_U.11.02	voedingskabels	De Huisvesting-IV is ingericht op basis van de volgende “Best Practices”: TIA-942 (Telecommunication Infrastructure Standard for Data Centers); NEN-EN 50600 (Information technology - Data centre facilities and infrastructures); NPR5313:2014 (Computer rooms and data centres).	Bekabeling	Uitvoering
Huisv_U.11.03	voedingskabels	Voedings- en telecommunicatiekabels zijn beveiligd en niet toegankelijk door onbevoegden.	Bekabeling	Uitvoering
Huisv_U.12.01	architectuurvoorschriften	De aanwezige architectuurvoorschriften voor de fysieke inrichting van Huisvesting-IV voorzieningen worden actief onderhouden.	Huisvesting-IV architectuur	Uitvoering
Huisv_U.12.02	architectuurvoorschriften	De inrichting van de Huisvesting-IV voorzieningen en bekabelingen zijn gedocumenteerd.	Huisvesting-IV architectuur	Uitvoering
Huisv_U.12.03	documentatie	Het document: heeft een eigenaar; is voorzien van een datum en versienummer; bevat een documenthistorie (wat is wanneer en door wie aangepast); is actueel, juist en volledig; is door het juiste (organisatorische) niveau vastgesteld/geaccordeerd.	Huisvesting-IV architectuur	Uitvoering
PRIV_B.01.01.01	privacybeleid	Het beleid geeft duidelijkheid over hoe de verantwoordelijken hun verantwoordelijkheid voor de naleving van de beginselen en de rechtsgrondslagen invullen en dit kunnen aantonen ("verantwoordingsplicht")AVG Art. 5 lid 2.	Privacy Beleid geeft duidelijkheid en sturing	Beleid
PRIV_B.01.01.02	privacybeleid	Het privacybeleid is tot stand gekomen langs een cyclisch proces dat voldoet aan een gestandaardiseerd patroon met daarin de elementen: voorbereiden, ontwikkelen, goedkeuren, communiceren, uitvoeren, implementeren en evalueren.	Privacy Beleid geeft duidelijkheid en sturing	Beleid
PRIV_B.01.01.03	privacybeleid	Het topmanagement van de organisatie heeft het privacybeleid vastgelegd, bekrachtigd en gecommuniceerd binnen de organisatie, met daarin de visie op privacybescherming en richtlijnen voor het - in overeenstemming met de wet - rechtmatig, behoorlijk en transparant verwerken van persoonsgegevens.	Privacy Beleid geeft duidelijkheid en sturing	Beleid
PRIV_B.01.01.04	privacybeleid	De organisatie heeft vastgesteld en vastgelegd welke wet- en regelgevingen gelden.	Privacy Beleid geeft duidelijkheid en sturing	Beleid
PRIV_B.01.01.05	privacybeleid	In het beleid is vastgelegd en bekrachtigd op welke wijze invulling wordt gegevenWeergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat aan de eisen van de sectorspecifieke wetgeving.	Privacy Beleid geeft duidelijkheid en sturing	Beleid
PRIV_B.01.01.06	privacybeleid	In het beleid is vastgelegd of een gedragscode wordt gehanteerd waarin de uitvoering van de AVG nader wordt geconcretiseerd voor de eigen organisatie of branche, en met welke frequentie deze gedragscode en de naleving ervan worden gecontroleerd en geëvalueerd door de verantwoordelijke en - indien aangesteld - de Functionaris voor Gegevensbescherming (FG)AVG Art. 25 en Art. 64 lid 2.	Privacy Beleid geeft duidelijkheid en sturing	Beleid
PRIV_B.01.02.01	wettelijke beginselen	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat verantwoordelijken vooraf aantoonbaar maatregelen hebben genomen door het conform PRIV_U.03: Kwaliteitsmanagement toepassen van Privacy by Design, het uitvoeren van DPIA's en het gebruik van standaard instellingen.	Privacy Beleid geeft duidelijkheid en sturing	Beleid
PRIV_B.01.02.02	wettelijke beginselen	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat persoonsgegevens, conform PRIV_U.01: Doelbinding gegevensverwerking, voor welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden worden verzameld en dat de gegevens niet op een met die doeleinden onverenigbare wijze worden verwerkt.	Privacy Beleid geeft duidelijkheid en sturing	Beleid
PRIV_B.01.02.03	wettelijke beginselen	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat, conform PRIV_U.01: Doelbinding gegevensverwerking, de verwerking toereikend, ter zake dienend en beperkt is tot "minimale gegevensverwerking"; tot wat noodzakelijk is voor de doeleinden waarvoor de gegevens worden verwerkt.	Privacy Beleid geeft duidelijkheid en sturing	Beleid
PRIV_B.01.02.04	wettelijke beginselen	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat, conform PRIV_U.03: Kwaliteitsmanagement, de persoonsgegevens juist zijn en zo nodig worden geactualiseerd en waarbij alle redelijke maatregelen moeten zijn genomen om de persoonsgegevens die onjuist zijn, gelet op de doeleinden waarvoor zij worden verwerkt, onverwijld te wissen of te rectificeren.	Privacy Beleid geeft duidelijkheid en sturing	Beleid
PRIV_B.01.02.05	wettelijke beginselen	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat, conform PRIV_U.04: Beveiligen van de verwerking van persoonsgegevens, passende technische en organisatorische beveiligingsmaatregelen worden getroffen, zoals pseudonimisering van persoonsgegevens, zodat duidelijk is hoe een veilige verwerking wordt gewaarborgd en hoe de persoonsgegevens onder meer worden beschermd tegen ongeoorloofde of onrechtmatige verwerking en tegen onopzettelijk verlies, vernietiging of beschadiging.	Privacy Beleid geeft duidelijkheid en sturing	Beleid
PRIV_B.01.02.06	wettelijke beginselen	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat, conform PRIV_U.05: Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens en PRIV_C.02: Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen, de persoonsgegevens op een wijze worden verwerkt die voor het publiek en de betrokkene transparant is en het de betrokkene mogelijk maakt zijn rechten uit te oefenen. Hierbij is specifiek aandacht voor de bescherming van kinderen.	Privacy Beleid geeft duidelijkheid en sturing	Beleid
PRIV_B.01.02.07	wettelijke beginselen	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat, conform U.06, persoonsgegevens niet langer worden bewaard dan noodzakelijk is voor het doel waarvoor zij worden verwerkt en in welke vorm de opslag moet plaatsvinden zodanig dat na deze periode de betrokkenen niet langer zijn te identificeren.	Privacy Beleid geeft duidelijkheid en sturing	Beleid
PRIV_B.01.02.08	wettelijke beginselen	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat, conformPRIV_U.07: Doorgifte persoonsgegevens, persoonsgegevens slechts worden doorgegeven wanneer formeel afdoende garanties zijn vastgelegd, zodat aangetoond kan worden dat ook bij de doorgifte aan de AVG wordt voldaan en dat aangegeven kan worden wat in verwerkersovereenkomsten en samenwerkingsovereenkomsten moet worden vastgelegd.	Privacy Beleid geeft duidelijkheid en sturing	Beleid
PRIV_B.01.02.09	wettelijke beginselen	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt hoe verantwoordelijken, conform PRIV_C.01: Intern toezicht, aantonen dat - gedurende en na de verwerking - de verwerking ten aanzien van de betrokkene behoorlijk is en hoe dit door middel van het bijhouden van een register, conform PRIV_U.02: Register van verwerkingsactiviteiten, en een dossier kan worden aangetoond.	Privacy Beleid geeft duidelijkheid en sturing	Beleid
PRIV_B.01.02.10	wettelijke beginselen	Beschreven is hoe gewaarborgd wordt dat, conform PRIV_C.03: Meldplicht Datalekken, bij een inbreuk in verband met persoonsgegevens (datalek of 'personal data breach') de betrokkenen en de AP worden geïnformeerd als deze inbreuk waarschijnlijk een risico inhoudt voor de rechten en/of vrijheden van natuurlijke personen.	Privacy Beleid geeft duidelijkheid en sturing	Beleid
PRIV_B.02.01.01	verdeling van de taken en verantwoordelijkheden	De eindverantwoordelijke voor een gegevensverwerking is degene die het doel en de middelen van de gegevensverwerking heeft vastgesteld; het is te allen tijde duidelijk wie deze verantwoordelijke is.	Organieke inbedding	Beleid
PRIV_B.02.01.02	verdeling van de taken en verantwoordelijkheden	De verwerkingsverantwoordelijke en de verwerker hebben (de beschikking over) een Functionaris voor de Gegevensbescherming, als ten minste één van de volgende situaties aan de orde is: Het betreft een overheidsinstantie of overheidsorgaan: de verwerking wordt verricht door een overheidsinstantie of overheidsorgaan, behalve in het geval van gerechten bij de uitoefening van hun rechterlijke taken; Een stelselmatige observatie op grote schaal is vereist: een verwerkingsverantwoordelijke of de verwerker is hoofdzakelijk belast met verwerkingen die vanwege hun aard, hun omvang en/of hun doeleinden regel-matige en stelselmatige observatie op grote schaal van betrokkenen vereisen; De gegevens betreffen bijzondere categorieën persoonsgegevens, strafrechtelijke veroordelingen of strafbare feiten: de verwerkingsverantwoordelijke of de verwerker is hoofdzakelijk is belast met grootschalige verwerking van bijzondere categorieën van gegevens, conform U.01/04 of AVG Art. 9, en van persoonsgegevens met betrekking tot strafrechtelijke veroordelingen en strafbare feiten, conform U.01/05 of AVG Art. 10 (zie PRIV_U.01: Doelbinding gegevensverwerking). In overige situaties kunnen of moeten, indien wettelijk verplicht, de verwerkingsverantwoordelijke of de verwerker of verenigingen en andere organen die categorieën van verwerkingsverantwoordelijken of verwerkers vertegenwoordigen, een FG hebben aangewezen.	Organieke inbedding	Beleid
PRIV_B.02.01.03	verdeling van de taken en verantwoordelijkheden	Bij elke uitvoering van een gegevensverwerking door een verwerker zijn de taken en afspraken om de rechtmatigheid van de gegevensverwerking te garanderen schriftelijk vastgesteld en vastgelegd in een overeenkomst.	Organieke inbedding	Beleid
PRIV_B.02.01.04	verdeling van de taken en verantwoordelijkheden	De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn duidelijk belegd in een TVB-matrix (Taken, Verantwoordelijkheden, Bevoegdheden) waarbij ook de onderlinge relaties tussen de verschillende verantwoordelijken en verwerkers inzichtelijk zijn gemaakt.	Organieke inbedding	Beleid
PRIV_B.02.02.01	benodigde middelen	Gekoppeld aan het privacybeleid voorziet de organisatie voldoende en aantoonbaar in de benodigde middelen voor de uitvoering ervan.	Organieke inbedding	Beleid
PRIV_B.02.03.01	rapporteringslijnen	De rapportage- en verantwoordingslijnen tussen de betrokken verantwoordelijken, verwerkers en - indien aangesteld - de FG zijn vastgesteld en vastgelegd.	Organieke inbedding	Beleid
PRIV_B.03.01.01	het beoordelen van de privacyrisico's	Wanneer waarschijnlijk een hoog risico voor de rechten en vrijheden van natuurlijke personen bestaat, in het bijzonder wanneer gelet op de aard, de omvang, de context en de doeleinden nieuwe technologieën worden gebruik, wordt voorafgaand aan de verwerking een gegevensbeschermingseffectbeoordeling (DPIA) uitgevoerd AVG art. 35 lid 1.	Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA	Beleid
PRIV_B.03.01.02	het beoordelen van de privacyrisico's	Wanneer een Functionaris voor de Gegevensbescherming is aangewezen, wint de verwerkingsverantwoordelijke bij het uitvoeren van een DPIA diens advies in.	Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA	Beleid
PRIV_B.03.01.03	het beoordelen van de privacyrisico's	Ten minste wanneer sprake is van een verandering van het risico dat de verwerkingen inhoudt, verricht de verwerkingsverantwoordelijke een toetsing om te beoordelen of de gewijzigde verwerking overeenkomstig de gegevensbeschermingseffect beoordeling (DPIA) wordt uitgevoerdAVG Art. 35 lid 11..	Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA	Beleid
PRIV_B.03.01.04	het beoordelen van de privacyrisico's	Wanneer uit een DPIA blijkt dat de verwerking een hoog risico kan opleveren (als de verwerkingsverantwoordelijke geen maatregelen neemt om het risico te beperken), dan raadpleegt de verwerkingsverantwoordelijke voorafgaand aan de verwerking de AP hieroverAVG Art. 36..	Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA	Beleid
PRIV_B.03.02.01	passende maatregelen	De maatregelen bestaan uit technische en organisatorische maatregelen.	Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA	Beleid
PRIV_B.03.02.02	passende maatregelen	Passende maatregelen zijn genomen door bij het ontwerp de principes van gegevensbescherming te hanteren (privacy by design) en door het hanteren van standaardinstellingen (privacy by default)AVG Art. 25.	Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA	Beleid
PRIV_B.03.02.03	passende maatregelen	De maatregelen zijn blijvend passend door het uitvoeren van gegevensbeschermingseffectbeoordelingen (DPIA's)	Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA	Beleid
PRIV_B.03.02.04	passende maatregelen	De resultaten van de DPIA worden gebruikt om de organisatie (beter) bewust te maken van het van belang om aan privacy te doen.	Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA	Beleid
PRIV_B.03.03.01	aantonen	Van alle verwerkingen waarop een DPIA is uitgevoerd is een DPIA-rapportage beschikbaar, waardoor bekend is welke risico's bestaan en welke maatregelen genomen (moeten) worden.	Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA	Beleid
PRIV_B.03.03.02	aantonen	Een procesbeschrijving is aanwezig voor het uitvoeren van DPIA's en voor het opvolgen van de uitkomsten.	Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA	Beleid
PRIV_B.03.03.03	aantonen	De risicomanagement aanpak wordt aantoonbaar toegepast, bijvoorbeeld door in de vorm van een plan van aanpak aantoonbaar opvolging te geven aan de aanbevelingen/verbetervoorstellen uit de DPIA's.	Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA	Beleid
PRIV_B.03.03.04	aantonen	Een tot standaard verheven DPIA toetsmodel wordt toegepast; dit model voldoet aan de in de AVG gestelde eisen.	Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA	Beleid
PRIV_B.03.03.05	aantonen	Privacy by Design en de DPIA maken onderdeel uit van een tot standaard verheven risicomanagement aanpak.	Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA	Beleid
PRIV_C.01.01.01	evaluatie	De verantwoordelijke en - indien aangesteld - de Functionaris voor gegevensbescherming controleert of de gegevensverwerkingen voldoen aan de wettelijke verplichtingen. Hiertoe worden periodiek compliancy assessments uitgevoerd en de resultaten geregistreerd.	Intern toezicht	Control
PRIV_C.01.01.02	evaluatie	Als blijkt dat niet voldaan wordt aan de eisen van de AVG, dan rapporteert de verantwoordelijke over de te nemen maatregelen om de privacyschending te beëindigen. De evaluatierapportages worden beschikbaar gesteld aan het management.	Intern toezicht	Control
PRIV_C.01.01.03	evaluatie	Er is een planning van activiteiten in het kader van het beoordelen van de compliancy.	Intern toezicht	Control
PRIV_C.01.02.01	rechtmatigheid aangetoond	Aangetoond is dat, conform PRIV_U.01: Doelbinding, de persoonsgegevens voor welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden worden verzameld en niet op een met die doeleinden onverenigbare wijze worden verwerkt.	Intern toezicht	Control
PRIV_C.01.02.02	rechtmatigheid aangetoond	Aangetoond is dat, conform PRIV_U.01: Doelbinding, de verwerking toereikend is, ter zake dienend en beperkt tot wat noodzakelijk is voor de doeleinden waarvoor zij worden verwerkt (minimale gegevensverwerking).	Intern toezicht	Control
PRIV_C.01.02.03	rechtmatigheid aangetoond	Aangetoond is dat, conform PRIV_U.01: Doelbinding, de verwerking ten aanzien van de betrokkene rechtmatig is.	Intern toezicht	Control
PRIV_C.01.02.04	rechtmatigheid aangetoond	Bij het aantonen van de rechtmatigheid wordt gebruik gemaakt van de overeenkomsten voor de doorgiften zoals beschreven in PRIV_U.07: Doorgifte persoonsgegevens.	Intern toezicht	Control
PRIV_C.01.02.05	rechtmatigheid aangetoond	Aangetoond is dat, conform PRIV_U.04: Beveiligen van de verwerking van persoonsgegevens, passende technische en organisatorische maatregelen op een dusdanige manier worden verwerkt, dat een passende beveiliging ervan gewaarborgd is en dat zij onder meer beschermd zijn tegen ongeoorloofde of onrechtmatige verwerking en tegen onopzettelijk verlies, vernietiging of beschadiging (integriteit en vertrouwelijkheidDe eigenschap dat informatie niet beschikbaar wordt gesteld of wordt ontsloten aan onbevoegde personen).	Intern toezicht	Control
PRIV_C.01.02.06	rechtmatigheid aangetoond	Aangetoond is dat, conform PRIV_U.03: Kwaliteitsmanagement, de persoonsgegevens juist zijn en zo nodig worden geactualiseerd en waarbij alle redelijke maatregelen moeten zijn genomen om de persoonsgegevens die, gelet op de doeleinden waarvoor zij worden verwerkt, onjuist zijn, onverwijld te wissen of te rectificeren.	Intern toezicht	Control
PRIV_C.01.02.07	rechtmatigheid aangetoond	Aangetoond is dat de wijze van verwerken ten aanzien van de betrokkene 'behoorlijk' is, conform B.03: Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA.	Intern toezicht	Control
PRIV_C.01.02.08	rechtmatigheid aangetoond	Aangetoond is dat de persoonsgegevens op een wijze worden verwerkt die voor de betrokkene transparant is, conform PRIV_U.05: ISOR:Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens, PRIV_U.02: Register van verwerkingsactiviteiten en PRIV_C.02 Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen.	Intern toezicht	Control
PRIV_C.01.02.09	rechtmatigheid aangetoond	De verwerkingsverantwoordelijke toont compliancy aan door middel van een dossier (al dan niet door een Functionaris voor de Gegevensbescherming bijgehouden)AVG Art. 5 lid 2.	Intern toezicht	Control
PRIV_C.01.02.10	rechtmatigheid aangetoond	Bij het aantonen van het compliant en het compleet zijn van het dossier wordt gebruik gemaakt van het register (PRIV_U.02: Register van verwerkingsactiviteiten).	Intern toezicht	Control
PRIV_C.02.01.01	informatie over de verwerking van persoonsgegevens	De betrokkene krijgt op verzoek uitsluitsel over het al dan niet verwerken van hem betreffende persoonsgegevens.	Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen	Control
PRIV_C.02.01.02	informatie over de verwerking van persoonsgegevens	De inzage over de verwerkte persoonsgegevens bevat de volgende informatieAVG Art. 15: De verwerkingsdoeleinden; De betrokken categorieën persoonsgegevens; De ontvangers of categorieën van ontvangers aan wie de persoonsgegevens zijn of zullen worden verstrekt, met name ontvangers in derde landen of internationale organisaties; Indien mogelijk: de periode gedurende welke de persoonsgegevens naar verwachting zullen worden opgeslagen of, als dat niet mogelijk is, de criteria om die termijn te bepalen; Dat de betrokkene het recht heeft de verwerkingsverantwoordelijke te verzoeken dat zijn persoonsgegevens te rectificeren of te wissen of de verwerking van de hem betreffende persoonsgegevens te beperken, alsmede het recht tegen die verwerking bezwaar te maken; Dat de betrokkene het recht heeft klacht in te dienen bij de AP; Wanneer de persoonsgegevens niet bij de betrokkene worden verzameld, alle beschikbare informatie over de bron van die gegevens; Het bestaan van geautomatiseerde besluitvorming, met inbegrip van profilering, inclusief nuttige informatie over de onderliggende logica, alsmede het belang en de verwachte gevolgen van die verwerking voor de betrokkene; Bij doorgifte aan een derde land of een internationale organisatie en op verzoek van betrokkene de informatie over van de passende waarborgen; Op verzoek van betrokkene een kopie van de persoonsgegevens die worden verwerkt.	Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen	Control
PRIV_C.02.01.03	informatie over de verwerking van persoonsgegevens	De inzage doet geen afbreuk aan de rechten en vrijheden van anderenAVG Art. 14 lid 4.	Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen	Control
PRIV_C.02.02.01	tijdig	De informatie is onverwijld en in ieder geval binnen een maand na ontvangst van het verzoek verstrektAVG Art. 12 lid 3 en 4, tenzij: De complexiteit van de verzoeken en van het aantal verzoeken verlenging nodig maakt, en: De informatie binnen een termijn van nog eens twee maanden worden verstrekt, en: De betrokkene binnen één maand na ontvangst van het verzoek in kennis wordt gesteld van een dergelijke verlenging.	Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen	Control
PRIV_C.02.02.02	tijdig	Wanneer de verwerkingsverantwoordelijke geen gevolg geeft aan het verzoek van de betrokkene, dan: Is de betrokkene onverwijld en uiterlijk binnen één maand na ontvangst van het verzoek meegedeeld waarom het verzoek zonder gevolg is gebleven, en: Is de betrokkene geïnformeerd over de mogelijkheid om een klacht in te dienen bij een toezichthoudende autoriteit en beroep bij de rechter in te stellen.	Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen	Control
PRIV_C.02.03.01	in een passende vorm	De communicatie vindt, in het bijzonder wanneer de informatie specifiek voor een kind bestemd is, plaats in een beknopte, transparante, begrijpelijke en gemakkelijk toegankelijke vorm en in duidelijke en eenvoudige taalAVG Art. 12 lid 1. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van gestandaardiseerde iconen om het overzicht te houdenAVG Art. 12 lid 7.	Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen	Control
PRIV_C.02.03.02	in een passende vorm	De informatie is schriftelijk of met andere middelen en als dit passend is met inbegrip van elektronische middelen verstrekt.	Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen	Control
PRIV_C.02.03.03	in een passende vorm	Op verzoek van de betrokkene is de informatie mondeling meegedeeld, op voorwaarde dat de identiteit van de betrokkene met andere middelen bewezen is.	Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen	Control
PRIV_C.02.03.04	in een passende vorm	Het verstrekken van de informatie en de communicatie zijn kosteloos, tenzij de verzoeken van een betrokkene kennelijk ongegrond of buitensporig zijn. Als de verzoeken buitensporig zijn, met name vanwege hun repetitieve karakter, en dit kan worden aangetoond, dan mag de verwerkingsverantwoordelijke ofwel: Een redelijke vergoeding aanrekenen in het licht van de administratieve kosten waarmee het verstrekken van de gevraagde informatie of communicatie en het treffen van de gevraagde maatregelen gepaard gaan, ofwel: Weigeren gevolg te geven aan het verzoek.	Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen	Control
PRIV_C.02.03.05	in een passende vorm	De verantwoordelijke beschikt over gegevens ter identificatieHet bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen. van de betrokkene om hem zijn rechten te laten doen gelden. Deze gegevens worden niet behouden, verkregen of verwerkt als er geen doeleinden zijn (overeenkomstig PRIV_U.01: Doelbinding gegevensverwerking) om nog persoonsgegevens van betrokkene te verwerkenAVG Art. 11. Als identificatieHet bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen. niet mogelijk is wordt de betrokkene daarvan indien mogelijk in kennis gesteld.	Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen	Control
PRIV_C.02.04.01	specifieke uitzonderingsgrond	De verantwoordelijke verstrekt geen informatie als de verwerking berust op een wettelijke bepaling, waarbij een specifieke uitzondering geldtAVG Art. 23.	Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen	Control
PRIV_C.03.01.01	meldt een datalek	Een datalek is op basis van de AVG gemeld bij de AP, tenzij een uitzondering van toepassing is.	Meldplicht Datalekken	Control
PRIV_C.03.01.02	meldt een datalek	De melding aan de AP bevat ten minsteAVG Art. 33a lid 3: De aard van de inbreuk in verband met persoonsgegevens, waar mogelijk onder vermelding van de categorieën van betrokkenen en persoonsgegevensregisters in kwestie en, bij benadering, het aantal betrokkenen en persoonsgegevensregisters in kwestie; De naam en de contactgegevens van de Functionaris voor gegevensbescherming of een ander contactpunt waar meer informatie kan worden verkregen; De waarschijnlijke gevolgen van de inbreuk in verband met persoonsgegevens; De maatregelen die de verwerkingsverantwoordelijke heeft voorgesteld of genomen om de inbreuk in verband met persoonsgegevens aan te pakken, waaronder, in voorkomend geval, de maatregelen ter beperking van de eventuele nadelige gevolgen daarvan.	Meldplicht Datalekken	Control
PRIV_C.03.01.03	meldt een datalek	Een datalek is gemeld aan betrokkene, tenzij een uitzondering van toepassing is (zie /04.02).	Meldplicht Datalekken	Control
PRIV_C.03.01.04	meldt een datalek	In de melding aan de betrokkene wordt van de aard van de inbreuk in verband met persoonsgegevens ten minste het volgende omschreven of meegedeeldAVG Art. 33, lid 3b, 3c en 3d: De naam en de contactgegevens van de Functionaris voor gegevensbescherming of een ander contactpunt waar meer informatie kan worden verkregen; De waarschijnlijke gevolgen van de inbreuk in verband met persoonsgegevens; De maatregelen die de verwerkingsverantwoordelijke heeft voorgesteld of genomen om de inbreuk in verband met persoonsgegevens aan te pakken, waaronder, in voorkomend geval, de maatregelen ter beperking van de eventuele nadelige gevolgen daarvan.	Meldplicht Datalekken	Control
PRIV_C.03.01.05	meldt een datalek	De melding aan de betrokkene is in duidelijke en eenvoudige taal.	Meldplicht Datalekken	Control
PRIV_C.03.02.01	gestelde termijn	Een verwerker informeert de verwerkingsverantwoordelijke zonder onredelijke vertraging, zodra hij kennis heeft genomen van een inbreuk in verband met persoonsgegevens.	Meldplicht Datalekken	Control
PRIV_C.03.02.02	gestelde termijn	De melding aan de AP heeft plaatsgevonden zonder onredelijke vertraging en, indien mogelijk, uiterlijk 72 uur nadat de verwerkingsverantwoordelijke er kennis van heeft genomen.	Meldplicht Datalekken	Control
PRIV_C.03.02.03	gestelde termijn	Als de melding aan de AP niet binnen 72 uur plaatsvindt, gaat zij vergezeld van een motivering voor de vertraging.	Meldplicht Datalekken	Control
PRIV_C.03.02.04	gestelde termijn	De melding aan de betrokkene gebeurt onverwijld.	Meldplicht Datalekken	Control
PRIV_C.03.03.01	documenteert de inbreuk	De verwerkingsverantwoordelijke documenteert alle inbreuken in verband met persoonsgegevens, met inbegrip van de feiten omtrent de inbreuk in verband met persoonsgegevens, de gevolgen daarvan en de genomen corrigerende maatregelen.	Meldplicht Datalekken	Control
PRIV_C.03.03.02	documenteert de inbreuk	De documentatie stelt de AP in staat de naleving te controleren.	Meldplicht Datalekken	Control
PRIV_C.03.03.03	documenteert de inbreuk	De documentatie bevat de noodzakelijke gegevens plus de feiten omtrent de inbreuk in verband met persoonsgegevens, de gevolgen daarvan en de genomen corrigerende maatregelen.	Meldplicht Datalekken	Control
PRIV_C.03.03.04	documenteert de inbreuk	Het feit dat de kennisgeving is gedaan zonder onredelijke vertraging moet worden vastgesteld, met name rekening houdend met de aard en de ernst van de inbreuk in verband met persoonsgegevens en de gevolgen en negatieve effecten voor de betrokkeneAVG overweging 87.	Meldplicht Datalekken	Control
PRIV_C.03.04.01	uitzondering	De verantwoordelijke hoeft het datalek niet te melden aan de AP als: Het niet waarschijnlijk is dat de inbreuk in verband met persoonsgegevens een risico inhoudt voor de rechten en vrijheden van natuurlijke personen, of: Wanneer melding afbreuk zou doen aan een zwaarwegend belang; De verantwoordelijke een aanbieder is van openbare elektronische communicatiediensten zoals bedoeld in de TelecommunicatiewetAVG Art. 95.	Meldplicht Datalekken	Control
PRIV_C.03.04.02	uitzondering	De verantwoordelijke hoeft het datalek niet te melden aan de betrokkene als: Het niet waarschijnlijk is dat de inbreuk in verband met persoonsgegevens een risico inhoudt voor de rechten en vrijheden van natuurlijke personen, en/of: De verwerkingsverantwoordelijke passende technische en organisatorische beschermingsmaatregelen heeft genomen en deze maatregelen zijn toegepast op de persoonsgegevens waarop de inbreuk in verband met persoonsgegevens betrekking heeft, met name die welke de persoonsgegevens onbegrijpelijk maken voor onbevoegden, zoals versleuteling, en/of: De verwerkingsverantwoordelijke achteraf maatregelen heeft genomen om ervoor te zorgen dat het bij het eerste streepje bedoelde hoge risico voor de rechten en vrijheden van betrokkenen zich waarschijnlijk niet meer zal voordoen, of: De mededeling onevenredige inspanningen zou vergen; in dat geval komt in de plaats daarvan een openbare mededeling of een soortgelijke maatregel waarbij betrokkenen even doeltreffend worden geïnformeerd, of: Het een verwerking is die berust op een andere wettelijke bepaling waarvoor een specifieke meldplicht geldt AVG Art. 23; UAVG Art. 42, of: De organisatie een financiële onderneming is in de zin van de Wet op het financieel toezichtUAVG Art. 42. De verwerking van persoonsgegevens door een natuurlijke persoon in het kader van een louter persoonlijke of huishoudelijke activiteit plaatsvindt, die als zodanig geen enkel verband houdt met een beroeps- of handelsactiviteitAVG overweging 18.	Meldplicht Datalekken	Control
PRIV_U.01.01.01	tijdig, welbepaald en uitdrukkelijk omschreven	Het doel is welbepaald en uitdrukkelijk omschreven nog vóórdat de gegevensverwerking begint en wordt niet tijdens het verzamelproces of het verwerkingsproces vastgesteld of gewijzigdAVG Art. 5 lid 1 en overweging 50.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.01.02	tijdig, welbepaald en uitdrukkelijk omschreven	Van alle gegevens zijn de rechtmatige gronden en de doeleinden van de verzameling en verwerking welbepaald en uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigdAVG Art. 5 lid 1b.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.01.03	tijdig, welbepaald en uitdrukkelijk omschreven	Het doel is zodanig vastgelegd (welbepaald) dat het een kader biedt waaraan getoetst kan worden of de gegevens noodzakelijk zijn voor het doel en bij verdere verwerking of de verwerking verenigbaar is met het oorspronkelijke doel waarvoor de gegevens zijn verstrektAVG Art. 6 lid 4.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.01.04	tijdig, welbepaald en uitdrukkelijk omschreven	Het doel is uitdrukkelijk omschreven, dus niet te vaag of te ruim, maar nauwkeurig, specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.02.01	doeleinden	De persoonsgegevens zijn toereikend, ter zake dienend en beperkt tot wat noodzakelijk is voor de doeleinden waarvoor zij worden verwerkt (minimale gegevensverwerking, ook wel dataminimalisatie genoemd).	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.02.02	doeleinden	De verwerking is alleen rechtmatig indien en voor zover aan ten minste een van de onderstaande voorwaarden is voldaanAVG Art. 6 lid 1: De betrokkene heeft toestemming gegevenWeergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat voor de verwerking van zijn persoonsgegevens voor een of meer specifieke doeleinden; De verwerking is noodzakelijk voor de uitvoering van een overeenkomst waarbij de betrokkene partij is of om op verzoek van de betrokkene vóór de sluiting van een overeenkomst maatregelen te nemen; De verwerking is noodzakelijk om te voldoen aan een wettelijke verplichting die op de verwerkingsverantwoordelijke rust. Deze rechtsgrond moet zijn vastgesteld bij het Unierecht of lidstatelijk recht dat op de verwerkingsverantwoordelijke van toepassing isAVG Art. 6 lid 3; De verwerking is noodzakelijk om vitale belangen van de betrokkene of van een andere natuurlijke persoon te beschermen; De verwerking is noodzakelijk voor de vervulling van een taak van algemeen belang of van een taak in het kader van de uitoefening van het openbaar gezag dat aan de verwerkingsverantwoordelijke is opgedragen. Deze rechtsgrond moet zijn vastgesteld bij het Unierecht of lidstatelijk recht dat op de verwerkingsverantwoordelijke van toepassing isAVG Art. 6 lid 3; De verwerking is noodzakelijk voor de behartiging van de gerechtvaardigde belangen van de verwerkingsverantwoordelijke of van een derde, behalve wanneer de belangen of de grondrechten en de fundamentele vrijheden van de betrokkene die tot bescherming van persoonsgegevens nopen, zwaarder wegen dan die belangen, met name wanneer de betrokkene een kind is. Dit onderdeel (punt 6) geldt niet voor de verwerking door overheidsinstanties in het kader van de uitoefening van hun wettelijke taken.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.02.03	doeleinden	Persoonsgegevens moeten ten opzichte van de betrokkene behoorlijk en transparant worden verwerktAVG Art. 5. Hiertoe moet/moeten: De gegevensverwerking transparant te zijn (PRIV_U.02: Register van verwerkingsactiviteiten en PRIV_U.05: Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens). De gegevens juist te zijn en zo nodig te worden bijgewerkt (PRIV_U.03: Kwaliteitsmanagement). De gegevens passend te worden beveiligd (PRIV_U.04: Beveiligen van de verwerking van persoonsgegevens). De gegevens niet langer dan noodzakelijk te worden bewaard in een vorm die het mogelijk maakt de betrokkenen te identificeren is (PRIV_U.06: Bewaren van persoonsgegevens). Nota Bene: De AVG is niet van toepassing op de persoonsgegevens van overleden personen AVG overweging 27.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.03.01	rechtvaardiging verdere verwerking	De verwerking voor een ander doel dan dat waarvoor de persoonsgegevens zijn verzameld, is alleen mogelijk wanneer: De verdere verwerking verenigbaar is met het doel waarvoor de persoonsgegevens aanvankelijk zijn verzameld en de verwerkingsverantwoordelijke bij de beoordeling van de verenigbaarheid onder meer rekening houdt metAVG Art. 6 lid 4: Ieder verband tussen de doeleinden waarvoor de persoonsgegevens zijn verzameld en de doeleinden van de voorgenomen verdere verwerking; Het kader waarin de persoonsgegevens zijn verzameld, met name wat betreft de verhouding tussen de betrokkenen en de verwerkingsverantwoordelijke; De aard van de persoonsgegevens, met name of bijzondere categorieën persoonsgegevens worden verwerktAVG Art. 9 en of persoonsgegevens over strafrechtelijke veroordelingen en strafbare feiten worden verwerktAVG Art. 10; De mogelijke gevolgen van de voorgenomen verdere verwerking voor de betrokkenen; Het bestaan van passende waarborgen, waaronder eventueel versleuteling of pseudonimisering. Of: De verdere verwerking plaatsvindt op basis van de toestemming van betrokkene. Of: Wanneer de verdere verwerking berust op een wettelijke bepaling waarbij een specifieke uitzondering geldt.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.03.02	rechtvaardiging verdere verwerking	Wanneer de verwerkingsverantwoordelijke zich een verdere verwerking voorneemt dan moet de verwerkingsverantwoordelijke de betrokkene nog vóór die verdere verwerking informatie over dat andere doel en andere noodzakelijke informatie verstrekken (zie PRIV_U.05: Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens). Wanneer de oorsprong van de persoonsgegevens niet aan de betrokkene kan worden meegedeeld, omdat verschillende bronnen zijn gebruikt, moet algemene informatie worden verstrektAVG overweging 61.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.04.01	rechtvaardiging bijzondere categorieën persoonsgegevens	De verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de betrokkene uitdrukkelijke toestemming heeft gegevenWeergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat voor de verwerking van die persoonsgegevens voor een of meer welbepaalde doeleindenUAVG Art. 22. UAVG art. 22 lid 2a is de invulling van AVG Art. 9 lid 2a. Hierbij is nagegaan of in het Unierecht of lidstatelijk is bepaald of betrokkene het verbod mag opheffen. Voorbeeld BSN: in Nederland kan een persoon niet zelf alsnog toestemming geven voor de verwerking van het BSN bij het ontbreken van een wettelijke grondslag.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.04.02	rechtvaardiging bijzondere categorieën persoonsgegevens	De verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de verwerking noodzakelijk is met het oog op de uitvoering van verplichtingen en de uitoefening van specifieke rechten van de verwerkingsverantwoordelijke of de betrokkene op het gebied van het arbeidsrecht en het sociale zekerheids- en sociale beschermingsrecht, voor zover zulks is toegestaan bij Unierecht of lidstatelijk recht of bij een collectieve overeenkomst op grond van lidstatelijk recht die passende waarborgen voor de grondrechten en de fundamentele belangen van de betrokkene biedtAVG Art. 9 lid 2b. Tevens geldt hierbij dat het verbod om gegevens over gezondheid te verwerken niet van toepassing is indien de verwerking geschiedt door bestuursorganen, pensioenfondsen, werkgevers of instellingen die te hunnen behoeve werkzaam zijn, en voor zover de verwerking noodzakelijk isUAVG Art 30 lid 1 voor: Een goede uitvoering van wettelijke voorschriften, pensioenregelingen of collectieve arbeidsovereenkomsten die voorzien in aanspraken die afhankelijk zijn van de gezondheidstoestand van de betrokkene; of De reïntegratie of begeleiding van werknemers of uitkeringsgerechtigden in verband met ziekte of arbeidsongeschiktheid. Hierbij worden de gegevens alleen verwerkt door personen die uit hoofde van ambt, beroep of wettelijk voorschrift dan wel krachtens een overeenkomst tot geheimhouding zijn verplicht. Indien de verwerkingsverantwoordelijke persoonlijk gegevens verwerkt en op hem niet reeds uit hoofde van ambt, beroep of wettelijk voorschrift een geheimhoudingsplicht rust, is hij verplicht tot geheimhouding van de gegevens, behoudens voor zover de wet hem tot mededeling verplicht of uit zijn taak de noodzaak voortvloeit dat de gegevens worden meegedeeld aan anderen die bevoegd zijn tot verwerking daarvanUAVG Art. 30 lid 4. NB: bij algemene maatregel van bestuur kunnen nadere regels worden gesteld (UAVG Art 30 lid 6).	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.04.03	rechtvaardiging bijzondere categorieën persoonsgegevens	De verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij noodzakelijk is ter bescherming van de vitale belangen van de betrokkene of van een andere natuurlijke persoon indien de betrokkene fysiek of juridisch niet in staat is zijn toestemming te gevenUAVG art. 22 lid 2b ; AVG Art. 9 lid 2c.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.04.04	rechtvaardiging bijzondere categorieën persoonsgegevens	De verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de verwerking verricht wordt door een stichting, een vereniging of een andere instantie zonder winstoogmerk die op politiek, levensbeschouwelijk, godsdienstig of vakbondsgebied werkzaam is, in het kader van haar gerechtvaardigde activiteiten en met passende waarborgen, mits de verwerking uitsluitend betrekking heeft op de leden of de voormalige leden van de instantie of op personen die in verband met haar doeleinden regelmatig contact met haar onderhouden, en de persoonsgegevens niet zonder de toestemming van de betrokkenen buiten die instantie worden verstrektUAVG Art. 22 lid 2c (ofwel: AVG Art. 9 lid 2d).	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.04.05	rechtvaardiging bijzondere categorieën persoonsgegevens	De verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de verwerking betrekking heeft op persoonsgegevens die kennelijk door de betrokkene openbaar zijn gemaaktUAVG Art. 22 lid 2d (ofwel: AVG Art. 9 lid 2e).	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.04.06	rechtvaardiging bijzondere categorieën persoonsgegevens	De verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de verwerking noodzakelijk is voor de instelling, uitoefening of onderbouwing van een rechtsvordering of wanneer gerechten handelen in het kader van hun rechtsbevoegdheidUAVG Art. 22 lid 2e (ofwel: AVG Art. 9 lid 2f).	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.04.07	rechtvaardiging bijzondere categorieën persoonsgegevens	De verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de verwerking noodzakelijk is om redenen van zwaarwegend algemeen belang, op grond van Unierecht of lidstatelijk recht: Nationaalrechtelijke algemene uitzonderingenUAVG Art. 23: De verwerking is noodzakelijk ter voldoening aan een volkenrechtelijke verplichting; De gegevens worden verwerkt door de Autoriteit persoonsgegevens of een ombudsman als bedoeld in Art. 9:17 van de Algemene wet bestuursrecht (AWB), en voor zover de verwerking noodzakelijk is voor de uitvoering van de hun wettelijk opgedragen taken, onder voorwaarde dat bij die uitvoering is voorzien in zodanige waarborgen dat de persoonlijke levenssfeer van de betrokkene niet onevenredig wordt geschaad; of De verwerking is noodzakelijk in aanvulling op de verwerking van persoonsgegevens van strafrechtelijke aard voor de doeleinden waarvoor deze gegevens worden verwerkt. Uitzonderingen inzake verwerking van persoonsgegevens waaruit ras of etnische afkomst blijktUAVG Art. 25: Verwerking met het oog op de identificatieHet bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen. van de betrokkene, en slechts voor zover de verwerking voor dat doel onvermijdelijk is; of Verwerking met het doel personen van een bepaalde etnische of culturele minderheidsgroep een bevoorrechte positie toe te kennen teneinde feitelijke nadelen, verband houdende met de grond ras of etnische afkomst, op te heffen of te verminderen, en slechts voor zover: De verwerking voor dat doel noodzakelijk is; De gegevens betrekking hebben op het geboorteland van de betrokkene, diens ouders of diens grootouders, dan wel op andere, bij wet vastgestelde criteria op grond waarvan op objectieve wijze vastgesteld kan worden of iemand tot een bepaalde etnische of culturele minderheidsgroep behoort; en De betrokkene tegen de verwerking geen schriftelijk bezwaar heeft gemaakt. De verwerking van persoonsgegevens waaruit politieke opvattingen blijken voor vervulling openbare functiesUAVG Art. 26: de verwerking geschiedt met het oog op de eisen die met betrekking tot politieke opvattingen in redelijkheid kunnen worden gesteld in verband met de vervulling van functies in bestuursorganen en adviescolleges. De verwerking van persoonsgegevens waaruit religieuze of levensbeschouwelijke overtuigingen blijken voor geestelijke verzorgingUAVG Art. 27: De verwerking geschiedt door andere instellingen dan de instellingen, bedoeld in artikel 22, tweede lid, onderdeel c, en voor zover de verwerking noodzakelijk is met het oog op de geestelijke verzorging van de betrokkene, tenzij deze daartegen schriftelijk bezwaar heeft gemaakt. Hierbij worden geen persoonsgegevens aan derden verstrekt zonder toestemming van de betrokkene. De verwerking van genetische gegevensUAVG Art. 28: De verwerking vindt plaats met betrekking tot de betrokkene bij wie de desbetreffende gegevens zijn verkregen. Hierbij is het verbod om genetische gegevens te verwerken uitsluitend niet van toepassing, indien: De betrokkene uitdrukkelijke toestemming heeft gegevenWeergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat; en Bij de uitvoering is voorzien in zodanige waarborgen dat de persoonlijke levenssfeer van de betrokkene niet onevenredig wordt geschaad. Deze toestemming is niet vereist, indien het vragen van uitdrukkelijke toestemming onmogelijk blijkt of een onevenredige inspanning vergt. De verwerking van biometrische gegevensUAVG Art. 29: de verwerking vindt plaats ten behoeve van de unieke identificatieHet bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen. van een persoon, indien de verwerking noodzakelijk is voor authenticatie of beveiligingsdoeleinden. Voor al deze verwerkingen is bepaald dat de evenredigheid met het nagestreefde doel wordt gewaarborgd, de wezenlijke inhoud van het recht op bescherming van persoonsgegevens wordt geëerbiedigd en passende en specifieke maatregelen worden getroffen ter bescherming van de grondrechten en de fundamentele belangen van de betrokkene.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.04.08	rechtvaardiging bijzondere categorieën persoonsgegevens	De verwerking van gegevens over gezondheid vindt niet plaats, tenzij de verwerking geschiedt doorUAVG Art. 30 lid 2: Scholen, voor zover de verwerking met het oog op de speciale begeleiding van leerlingen of het treffen van bijzondere voorzieningen in verband met hun gezondheidstoestand noodzakelijk is; Een reclasseringsinstelling, een bijzondere reclasseringsambtenaar, de raad voor de kinderbescherming, de gecertificeerde instelling, bedoeld in artikel 1.1 van de Jeugdwet, of de rechtspersoon, bedoeld in artikel 256, eerste lid, of artikel 302, tweede lid, van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek, voor zover de verwerking noodzakelijk is voor de uitvoering van de aan hen opgedragen wettelijke taken; of: Onze Minister en Onze Minister van Justitie en Veiligheid voor zover de verwerking in verband met de tenuitvoerlegging van vrijheidsbenemende maatregelen noodzakelijk is. Hierbij worden de gegevens alleen verwerkt door personen die uit hoofde van ambt, beroep of wettelijk voorschrift dan wel krachtens een overeenkomst tot geheimhouding zijn verplicht. Indien de verwerkingsverantwoordelijke persoonlijk gegevens verwerkt en op hem niet reeds uit hoofde van ambt, beroep of wettelijk voorschrift een geheimhoudingsplicht rust, is hij verplicht tot geheimhouding van de gegevens, behoudens voor zover de wet hem tot mededeling verplicht of uit zijn taak de noodzaak voortvloeit dat de gegevens worden meegedeeld aan anderen die bevoegd zijn tot verwerking daarvanUAVG Art. 30 lid 4.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.04.09	rechtvaardiging bijzondere categorieën persoonsgegevens	De verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de verwerking noodzakelijk is voor doeleinden van preventieve of arbeidsgeneeskunde, voor de beoordeling van de arbeidsgeschiktheid van de werknemer, medische diagnosen, het verstrekken van zorg of sociale diensten of behandelingen dan wel het beheren van gezondheidszorgstelsels en -diensten of sociale stelsels en diensten, op grond van Unierecht of lidstatelijk recht, of uit hoofde van een overeenkomst met een gezondheidswerkerAVG Art. 9 lid 2h). De verwerking geschiedt doorUAVG Art. 30 lid 3) : Hulpverleners, instellingen of voorzieningen voor gezondheidszorg of maatschappelijke dienstverlening, voor zover de verwerking noodzakelijk is met het oog op een goede behandeling of verzorging van de betrokkene dan wel het beheer van de betreffende instelling of beroepspraktijk. Hierbij geldt dat het verbod om andere bijzondere categorieën persoonsgegevens te verwerken niet van toepassing is, indien de verwerking noodzakelijk is in aanvulling op deze verwerking met het oog op een goede behandeling of verzorging van de betrokkeneUAVG Art. 30 lid 5 ; of Verzekeraars als bedoeld in artikel 1:1 van de Wet op het financieel toezicht of financiële dienstverleners die bemiddelen in verzekeringen als bedoeld in artikel 1:1 van die wet, voor zover de verwerking noodzakelijk is voor: De beoordeling van het door de verzekeraar te verzekeren risico en de betrokkene geen bezwaar heeft gemaakt, of: De uitvoering van de overeenkomst van verzekering dan wel het assisteren bij het beheer en de uitvoering van de verzekering. Hierbij worden de gegevens alleen verwerkt door personen die uit hoofde van ambt, beroep of wettelijk voorschrift dan wel krachtens een overeenkomst tot geheimhouding zijn verplicht. Indien de verwerkingsverantwoordelijke persoonlijk gegevens verwerkt en op hem niet reeds uit hoofde van ambt, beroep of wettelijk voorschrift een geheimhoudingsplicht rust, is hij verplicht tot geheimhouding van de gegevens, behoudens voor zover de wet hem tot mededeling verplicht of uit zijn taak de noodzaak voortvloeit dat de gegevens worden meegedeeld aan anderen die bevoegd zijn tot verwerking daarvanUAVG Art. 30 lid 4. Als voorwaarde en waarborg geldt: de gegevens worden verwerkt door of onder de verantwoordelijkheid van een beroepsbeoefenaar die krachtens Unierecht of lidstatelijk recht of krachtens door nationale bevoegde instanties vastgestelde regels aan het beroepsgeheim is gebonden, of door een andere persoon die eveneens krachtens Unierecht of lidstatelijk recht of krachtens door nationale bevoegde instanties vastgestelde regels tot geheimhouding is gehoudenAVG Art. 9 lid 3. Bij algemene maatregel van bestuur kunnen nadere regels worden gesteld UAVG Art 30 lid 6.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.04.10	rechtvaardiging bijzondere categorieën persoonsgegevens	De verwerking van bijzondere categorieën van persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de verwerking plaatsvindt vanuit het algemeen belang op het gebied van de volksgezondheid, zoals bescherming tegen ernstige grensoverschrijdende gevaren voor de gezondheid of het waarborgen van hoge normen inzake kwaliteit en veiligheid van de gezondheidszorg en van geneesmiddelen of medische hulpmiddelen, op grond van Unierecht of lidstatelijk recht waarin passende en specifieke maatregelen zijn opgenomen ter bescherming van de rechten en vrijheden van de betrokkene, met name van het beroepsgeheimAVG Art. 9 lid 2i).	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.04.11	rechtvaardiging bijzondere categorieën persoonsgegevens	De verwerking van bijzondere categorieën van persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de verwerking noodzakelijk is met het oog op archivering in het algemeen belang, wetenschappelijk of historisch onderzoek of statistische doeleinden overeenkomstig AVG art. 89, lid 1, waarbijAVG Art. 9 lid 2j ; UAVG Art.24: Het vragen van uitdrukkelijke toestemming onmogelijk blijkt of een onevenredige inspanning kost; en Bij de uitvoering is voorzien in zodanige waarborgen dat de persoonlijke levenssfeer van de betrokkene niet onevenredig wordt geschaad. De definitie van 'wetenschappelijk of historisch onderzoek' is te vinden in AVG overweging 159.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.05.01	strafrechtelijke veroordelingen en strafbare feiten	Persoonsgegevens van strafrechtelijke aard mogen worden verwerktUAVG Art. 32. indien: De betrokkene uitdrukkelijke toestemming heeft gegevenWeergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat voor de verwerking van die persoonsgegevens voor een of meer welbepaalde doeleinden; De verwerking noodzakelijk is ter bescherming van de vitale belangen van de betrokkene of van een andere natuurlijke persoon, indien de betrokkene fysiek of juridisch niet in staat is zijn toestemming te geven; De verwerking betrekking heeft op persoonsgegevens die kennelijk door de betrokkene openbaar zijn gemaakt; De verwerking noodzakelijk is voor de instelling, uitoefening of onderbouwing van een rechtsvordering, of wanneer gerechten handelen in het kader van hun rechtsbevoegdheid.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.05.02	strafrechtelijke veroordelingen en strafbare feiten	Persoonsgegevens betreffende strafrechtelijke veroordelingen en strafbare feiten (inclusief een door de rechter opgelegd verbod naar aanleiding van onrechtmatig of hinderlijk gedrag) of daarmee verband houdende veiligheidsmaatregelen mogen worden verwerktUAVG Art. 33. indien: De verwerking geschiedt door organen die krachtens de wet zijn belast met de toepassing van het strafrecht, alsmede door verwerkingsverantwoordelijken die deze hebben verkregen krachtens de Wet politiegegevens (WPG) of de Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens (WJSG); De verwerking geschiedt door en ten behoeve van publiekrechtelijke samenwerkingsverbanden van verwerkingsverantwoordelijken of groepen van verwerkingsverantwoordelijken, indien: De verwerking noodzakelijk is voor de uitvoering van de taak van deze verwerkingsverantwoordelijken of groepen van verwerkingsverantwoordelijken; en Bij de uitvoering is voorzien in zodanige waarborgen dat de persoonlijke levenssfeer van de betrokkene niet onevenredig wordt geschaad; of: De verwerking noodzakelijk is in aanvulling op de verwerking van gegevens over gezondheid, bedoeld in de UAVG Art. 30, derde lid, aanhef en onderdeel a, met het oog op een goede behandeling of verzorging van de betrokkene; Persoonsgegevens van strafrechtelijke aard mogen worden verwerkt door de verwerkingsverantwoordelijke die deze gegevens ten eigen behoeve verwerkt: Ter beoordeling van een verzoek van betrokkene om een beslissing over hem te nemen of aan hem een prestatie te leveren, of: Ter bescherming van zijn belangen voor zover het gaat om strafbare feiten die zijn of op grond van feiten en omstandigheden naar verwachting zullen worden gepleegd jegens hem of jegens personen die in zijn dienst zijn; Persoonsgegevens van strafrechtelijke aard over personeel in dienst van de verwerkingsverantwoordelijke mogen uitsluitend worden verwerkt, indien dit geschiedt overeenkomstig de regels die zijn vastgesteld in overeenstemming met de procedures in de Wet op de ondernemingsraden voor zover het persoonsgegevens van strafrechtelijke aard over personeel in dienst van de verwerkingsverantwoordelijke betreft; Persoonsgegevens van strafrechtelijke aard mogen ten behoeve van derden worden verwerkt, indien: Door verwerkingsverantwoordelijken die optreden krachtens een vergunning op grond van de Wet particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus (WPBR); Door een verwerkingsverantwoordelijke die tevens rechtspersoon is en in dezelfde groep is verbonden als bedoeld in artikel 2:24b van het Burgerlijk Wetboek, of: Door een verwerkingsverantwoordelijke die hiervoor van de AP een vergunning heeft verkregen.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.05.03	strafrechtelijke veroordelingen en strafbare feiten	De verwerking van de gegevens over personeel in dienst van de verwerkingsverantwoordelijke, vindt plaats overeenkomstig regels die zijn vastgesteld in overeenstemming met de procedure als bedoeld in de Wet op de ondernemingsradenUitvoeringswet AVG art. 31 lid 2..	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.05.04	strafrechtelijke veroordelingen en strafbare feiten	Het verbod om persoonsgegevens te verwerken, is niet van toepassing voor zover dit noodzakelijk is in aanvulling op de verwerking van strafrechtelijke gegevens voor de doeleinden waarvoor deze gegevens worden verwerktUitvoeringswet AVG art. 31 lid 3..	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.05.05	strafrechtelijke veroordelingen en strafbare feiten	De verwerking van persoonsgegevens betreffende strafrechtelijke veroordelingen en strafbare feiten of daarmee verband houdende veiligheidsmaatregelen is toegestaan indien dit geschied door en ten behoeve van publiekrechtelijke samenwerkingsverbanden van verwerkingsverantwoordelijken of groepen van verwerkingsverantwoordelijken indien de verwerking noodzakelijk is voor de uitvoering van de taak van deze verwerkingsverantwoordelijken of groepen van verwerkingsverantwoordelijken en bij de uitvoering is voorzien in zodanige waarborgen dat de persoonlijke levenssfeer van de betrokkene niet onevenredig wordt geschaadUitvoeringswet AVG art. 31 lid 4..	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.06.01	nationaal identificerend nummer	Het bepalen van een nummer dat ter identificatieHet bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen. van een persoon bij wet is voorgeschreven wordt slechts gebruikt ter uitvoering van de betreffende wet dan wel voor doeleinden die bij de wet zijn bepaaldUAVG Art. 46: Overheidsorganen kunnen bij het verwerken van persoonsgegevens in het kader van de uitvoering van hun publieke taak (dus met een specifieke wettelijke grondslag) gebruik maken van het burgerservicenummer (BSN), zonder dat daarvoor nadere regelgeving vereist is. Voor instellingen die geen beroep kunnen doen op Wabb Art. 10 dient het gebruik te zijn voorgeschreven in sectorale wetgeving. De (anno 2019) in de maak zijnde wet Digitale overheid (voorheen: Wet generieke digitale infrastructuur - GDI) maakt het noodzakelijk dat er ook voor private partijen een wettelijke grondslag komt voor het verwerken van het BSN in het kader van authenticatieMvt bij de GDI pag. 15.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.07.01	geautomatiseerde besluitvorming	Een betrokkene wordt niet onderworpen aan een geautomatiseerde individuele besluitvorming, tenzij het besluitAVG Art. 22 lid 1: Noodzakelijk is voor de totstandkoming of de uitvoering van een overeenkomst tussen de betrokkene en een verwerkingsverantwoordelijke, of: Is toegestaan bij de wet- en regelgeving die op de verwerkingsverantwoordelijke van toepassing is en die ook voorziet in passende maatregelen ter bescherming van de rechten en vrijheden en gerechtvaardigde belangen van de betrokkene, of: Berust op de uitdrukkelijke toestemming van de betrokkene.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.07.02	geautomatiseerde besluitvorming	Indien geautomatiseerde besluitvorming plaatsvindt heeft de verwerkingsverantwoordelijke passende maatregelen getroffen ter bescherming van de rechten en vrijheden en gerechtvaardigde belangen van de betrokkene, waaronder ten minste het recht op menselijke tussenkomst van de verwerkingsverantwoordelijke, het recht om zijn standpunt kenbaar te maken en het recht om het besluit aan te vechten AVG Art. 22 lid 2. Indien de verwerkingsverantwoordelijke geen bestuursorgaan is, dan zijn passende maatregelen in ieder geval getroffen indien het recht op menselijke tussenkomst, het recht voor betrokkene om zijn standpunt kenbaar te maken en het recht om het besluit aan te vechten, zijn geborgdUAVG Art. 40.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.07.03	geautomatiseerde besluitvorming	Indien geautomatiseerde besluitvorming plaatsvindt, waarbij bijzondere categorieën persoonsgegevens worden gebruikt, dan zijn daarbij passende maatregelen ter bescherming van de gerechtvaardigde belangen van de betrokkene getroffenAVG Art. 22 lid 3.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.08.01	wetenschappelijk of historisch onderzoek met een statistisch oogmerk en archivering in het algemeen belang	De verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek of statistiek en archivering in het algemeen belang vindt plaats voor zover deze aan de vereisen uit /04.11 voldoenUAVG Art. 24 ; AVG Art. 9 lid 2j.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.01.08.02	wetenschappelijk of historisch onderzoek met een statistisch oogmerk en archivering in het algemeen belang	Verwerking van persoonsgegevens ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek of archivering vindt alleen plaats, als passende technische en organisatorische maatregelen zijn getroffen om de rechten en vrijheden van de betrokkene te beschermen doorAVG Art. 5 lid 1e: Minimale gegevensverwerking te garanderen; Ervoor te zorgen dat de betrokkene niet meer geïdentificeerd kan worden, bijvoorbeeld door middel van pseudonimisering of anonimisering.	Doelbinding gegevensverwerking	Uitvoering
PRIV_U.02.01.01	register	Elke verwerkingsverantwoordelijke houdt een register bij van de verwerkingsactiviteiten die onder hun verantwoordelijkheid plaatsvinden, tenzij er een uitzonderingsgrond is (PRIV_U.02.01.06: Register van verwerkerkingen niet bijhouden). In voorkomend geval gebeurt de registratie door een vertegenwoordiger van de verwerkingsverantwoordelijke.	Register van verwerkingsactiviteiten	Uitvoering
PRIV_U.02.01.02	register	Het register van de verwerkingsverantwoordelijke met de verwerkingsactiviteiten bevat alle volgende gegevensAVG Art. 30 lid 1: De naam en de contactgegevens van: De verwerkingsverantwoordelijke en eventuele gezamenlijke verwerkingsverantwoordelijken, en: In voorkomend geval: Van de vertegenwoordiger van de verwerkingsverantwoordelijke, en: Van de Functionaris voor Gegevensbescherming; De verwerkingsdoeleinden; Een beschrijving van de categorieën van betrokkenen; Een beschrijving van de categorieën persoonsgegevens; De categorieën van ontvangers aan wie de persoonsgegevens zijn of zullen worden verstrekt; Bij doorgiften aan een derde land of een internationale organisatie: De doorgifte van verstrekte persoonsgegevens; De vermelding van dat derde land of die internationale organisatie; De documenten inzake de passende waarborgen; De beoogde termijnen waarbinnen de verschillende categorieën van gegevens moeten worden gewist (indien mogelijk); Een algemene beschrijving van de technische en organisatorische beveiligingsmaatregelen (indien mogelijk).	Register van verwerkingsactiviteiten	Uitvoering
PRIV_U.02.01.03	register	De verwerker houdt een register bij van alle categorieën van verwerkingsactiviteiten die ten behoeve van de verwerkingsverantwoordelijke plaatsvinden, tenzij er een uitzonderingsgrond is (PRIV_U.02.01.06: Register van verwerkerkingen niet bijhouden). In voorkomend geval gebeurt de registratie door een vertegenwoordiger van de verwerker.	Register van verwerkingsactiviteiten	Uitvoering
PRIV_U.02.01.04	register	Het register van de verwerker met alle categorieën van verwerkingsactiviteiten bevat alle volgende gegevensAVG Art. 30 lid 1: De naam en de contactgegevens van: De verwerkingsverantwoordelijke en eventuele gezamenlijke verwerkingsverantwoordelijken, en: In voorkomend geval: Van de vertegenwoordiger van de verwerkingsverantwoordelijke, en: Van de Functionaris voor gegevensbescherming; De categorieën van verwerkingen die voor rekening van iedere verwerkingsverantwoordelijke zijn uitgevoerd; Bij doorgiften aan een derde land of een internationale organisatie: De doorgifte van verstrekte persoonsgegevens De vermelding van dat derde land of die internationale organisatie De documenten inzake de passende waarborgen; Een algemene beschrijving van de technische en organisatorische beveiligingsmaatregelen (indien mogelijk).	Register van verwerkingsactiviteiten	Uitvoering
PRIV_U.02.01.05	register	Het register is in schriftelijke vorm, waaronder in elektronische vorm, opgesteld.	Register van verwerkingsactiviteiten	Uitvoering
PRIV_U.02.01.06	register	Het register hoeft niet te worden bijgehouden indien: De onderneming of organisaties minder dan 250 personen in dienst heeft, Het niet waarschijnlijk is dat de verwerking die zij verrichten een risico inhoudt voor de rechten en vrijheden van de betrokkenen, De verwerking incidenteel is, en: Geen verwerking plaatsvindt van bijzondere categorieën van gegevens of persoonsgegevens in verband met strafrechtelijke veroordelingen en strafbare feiten.	Register van verwerkingsactiviteiten	Uitvoering
PRIV_U.02.02.01	actueel en samenhangend beeld	De registers van de verwerkingsverantwoordelijke en van de verwerker geven één samenhangend beeld.	Register van verwerkingsactiviteiten	Uitvoering
PRIV_U.02.02.02	actueel en samenhangend beeld	Op verzoek van de AP wordt middels de registers een actueel beeld gegevenWeergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.	Register van verwerkingsactiviteiten	Uitvoering
PRIV_U.02.02.03	actueel en samenhangend beeld	De onderlinge samenhang (gegevensstromen) en afhankelijkheden zijn benoemd en beschreven tussen: De bedrijfsprocessen; Organisaties en organisatieonderdelen; De verwerkingen; De locaties waar persoonsgegevens worden opgeslagen; De gegevensuitwisselingen (binnen en buiten de eigen organisatie); De systemen.	Register van verwerkingsactiviteiten	Uitvoering
PRIV_U.02.02.04	actueel en samenhangend beeld	Bij wijzigingen in bestaande en nieuwe verwerkingen worden de resultaten vanuit de gegevensbeschermingseffectbeoordeling (DPIA) meegenomen als onderdeel van de opname van de verwerking in het register.	Register van verwerkingsactiviteiten	Uitvoering
PRIV_U.03.01.01	juistheid en nauwkeurigheid	De verwerkingsverantwoordelijke heeft de nodige maatregelen getroffen om de juistheid en nauwkeurigheid van persoonsgegevens te waarborgen..	Kwaliteitsmanagement	Uitvoering
PRIV_U.03.01.02	juistheid en nauwkeurigheid	De verwerkingsverantwoordelijke voert periodiek controles uit op de juiste werking van de getroffen maatregelen en brengt hierover rapportages uit aan het hogere management.	Kwaliteitsmanagement	Uitvoering
PRIV_U.03.02.01	gecorrigeerd, gestaakt of overgedragen	Op verzoek van betrokkene worden onjuiste persoonsgegevens gerectificeerdAVG Art. 16 lid 1.	Kwaliteitsmanagement	Uitvoering
PRIV_U.03.02.02	gecorrigeerd, gestaakt of overgedragen	Op verzoek van betrokkene worden onvolledige persoonsgegevens vervolledigd (met inachtneming van de doeleinden van de verwerking), onder meer op basis van een aanvullende verklaring van betrokkeneAVG Art. 16 lid 1.	Kwaliteitsmanagement	Uitvoering
PRIV_U.03.02.03	gecorrigeerd, gestaakt of overgedragen	Op verzoek van de betrokkene worden de hem betreffende persoonsgegevens gewist wanneer een van de volgende gevallen van toepassing isAVG Art. 17 lid 1: De persoonsgegevens zijn niet langer nodig voor de doeleinden waarvoor zij zijn verzameld of anderszins verwerkt; De betrokkene trekt de toestemming waarop de verwerking berust in en er is geen andere rechtsgrond voor de verwerking; De betrokkene maakt bezwaar tegen de verwerking en er zijn geen prevalerende dwingende gerechtvaardigde gronden voor de verwerking. De persoonsgegevens zijn onrechtmatig verwerkt; De persoonsgegevens moeten worden gewist om te voldoen aan een in het wettelijke recht neergelegde wettelijke verplichting die op de verwerkingsverantwoordelijke rust; De persoonsgegevens van kinderen jonger dan 16 jaar zijn verzameld in verband met een aanbod van diensten van de informatiemaatschappij.	Kwaliteitsmanagement	Uitvoering
PRIV_U.03.02.04	gecorrigeerd, gestaakt of overgedragen	Bij bezwaar van betrokkene wordt de verwerking gestaakt, tenzij er dwingende gerechtvaardigde gronden voor de verwerking kunnen worden aangevoerd die zwaarder wegen dan de belangen, rechten en vrijheden van de betrokkene of die verband houden met de instelling, uitoefening of onderbouwing van een rechtsvorderingAVG Art. 21 lid 1.	Kwaliteitsmanagement	Uitvoering
PRIV_U.03.02.05	gecorrigeerd, gestaakt of overgedragen	Wanneer de verwerkingsverantwoordelijke de persoonsgegevens openbaar heeft gemaakt en verplicht is de persoonsgegevens te wissen, neemt hij, rekening houdend met de beschikbare technologie en de uitvoeringskosten, redelijke maatregelen, waaronder technische maatregelen om verwerkingsverantwoordelijken die de persoonsgegevens verwerken ervan op de hoogte te stellen, dat de betrokkene de verwerkingsverantwoordelijken heeft verzocht om iedere koppeling naar of kopie of reproductie van die persoonsgegevens te wissenAVG Art. 17 lid 2.	Kwaliteitsmanagement	Uitvoering
PRIV_U.03.02.06	gecorrigeerd, gestaakt of overgedragen	Op verzoek van betrokkene wordt de verwerking beperkt, indien: De juistheid van de persoonsgegevens wordt betwist door de betrokkene, gedurende een periode die de verwerkingsverantwoordelijke in staat stelt de juistheid van de persoonsgegevens te controleren; De verwerking onrechtmatig en de betrokkene zich verzet tegen het wissen van de persoonsgegevens en verzoekt in de plaats daarvan om beperking van het gebruik ervan; De verwerkingsverantwoordelijke de persoonsgegevens niet meer nodig heeft voor de verwerkingsdoeleinden, maar de betrokkene deze nodig heeft voor de instelling, uitoefening of onderbouwing van een rechtsvordering, of: De betrokkene bezwaar heeft gemaakt tegen de verwerking, in afwachting van het antwoord op de vraag of de gerechtvaardigde gronden van de verwerkingsverantwoordelijke zwaarder wegen dan die van de betrokkene.	Kwaliteitsmanagement	Uitvoering
PRIV_U.03.02.07	gecorrigeerd, gestaakt of overgedragen	De betrokkene heeft het recht de hem betreffende persoonsgegevens in een gestructureerde, gangbare en machineleesbare vorm te verkrijgen en hij heeft het recht die gegevens aan een andere verwerkingsverantwoordelijke over te dragen zonder daarbij te worden gehinderd door de verwerkingsverantwoordelijke aan wie de persoonsgegevens waren verstrektAVG Art. 20, als de verwerking berust op: Toestemming van betrokkene, of: Een overeenkomst waarbij de betrokkene partij is of de verwerking via geautomatiseerde procedés wordt verricht; en geldt niet als: De verwerking noodzakelijk is voor de vervulling van een taak van algemeen belang of van een taak in het kader van de uitoefening van het openbaar gezag dat aan de verwerkingsverantwoordelijke is verleend; Het afbreuk doet aan de rechten en vrijheden van anderen.	Kwaliteitsmanagement	Uitvoering
PRIV_U.03.02.08	gecorrigeerd, gestaakt of overgedragen	De betrokkene kan de gegevens rechtstreeks van de ene verwerkingsverantwoordelijke naar de andere laten overdragen indien PRIV_U.03.02.07: Recht op ongehinderde overdracht van gegevens' geldt en dit technisch mogelijk is.	Kwaliteitsmanagement	Uitvoering
PRIV_U.03.03.01	geïnformeerd	De verwerkingsverantwoordelijke stelt iedere ontvanger, aan wie persoonsgegevens zijn verstrekt, in kennis van elke rectificatie, gegevenswissing of verwerkingsbeperking, tenzij dit onmogelijk blijkt of onevenredig veel inspanning vergt. De verwerkingsverantwoordelijke verstrekt de betrokkene informatie over deze ontvangers indien de betrokkene hierom verzoektAVG Art. 19.	Kwaliteitsmanagement	Uitvoering
PRIV_U.03.03.02	geïnformeerd	De verwerkingsverantwoordelijke informeert op verzoek van de betrokkene aan wie hij de mededeling van correctie heeft gedaan.	Kwaliteitsmanagement
PRIV_U.03.03.03	geïnformeerd	De verwerkingsverantwoordelijke verstrekt de betrokkene onverwijld en in ieder geval binnen een maand na ontvangst van het correctieverzoek informatie over het gevolg dat aan het verzoek is gegevenWeergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat. Afhankelijk van de complexiteit van de verzoeken en van het aantal verzoeken kan die termijn indien nodig met nog eens twee maanden worden verlengd. De verwerkingsverantwoordelijke stelt de betrokkene binnen één maand na ontvangst van het verzoek in kennis van een dergelijke verlenging.	Kwaliteitsmanagement	Uitvoering
PRIV_U.03.03.04	geïnformeerd	Wanneer de betrokkene zijn verzoek elektronisch indient, wordt de informatie indien mogelijk elektronisch verstrekt; tenzij de betrokkene anderszins verzoektAVG Art. 12 lid 3.	Kwaliteitsmanagement	Uitvoering
PRIV_U.03.03.05	geïnformeerd	De verwerkingsverantwoordelijke reageert schriftelijk of met andere middelen; indien passend met elektronische middelen. Als de betrokkene daarom verzoekt kan de informatie, op voorwaarde dat de identiteit van de betrokkene met andere middelen bewezen is, mondeling worden meegedeeldAVG Art. 12 lid 1.	Kwaliteitsmanagement	Uitvoering
PRIV_U.03.03.06	geïnformeerd	Wanneer de verwerkingsverantwoordelijke geen gevolg geeft aan het verzoek van de betrokkene, deelt hij deze laatste onverwijld en uiterlijk binnen één maand na ontvangst van het verzoek mee waarom het verzoek zonder gevolg is gebleven en informeert hij hem over de mogelijkheid om een klacht in te dienen bij de AP en beroep bij de rechter in te stellenAVG Art. 12 lid 4.	Kwaliteitsmanagement	Uitvoering
PRIV_U.03.03.07	geïnformeerd	Wanneer de verwerkingsverantwoordelijke geen gevolg geeft aan het verzoek van de betrokkene, deelt hij deze laatste onverwijld en uiterlijk binnen één maand na ontvangst van het verzoek mee waarom het verzoek zonder gevolg is gebleven en informeert hij hem over de mogelijkheid om een klacht in te dienen bij de AP en beroep bij de rechter in te stellenAVG Art. 11 en 12; zie ook AVG overweging 57.	Kwaliteitsmanagement	Uitvoering
PRIV_U.04.01.01	technische en organisatorische maatregelen	De verwerkingsverantwoordelijke en de verwerker zorgen ervoor dat de toegang beperkt is tot diegenen die toegang moeten hebben voor het uitvoeren van hun functie of taken of tot diegenen die daartoe wettelijk zijn gehoudenAVG Art. 32 lid 3.	Beveiligen van de verwerking van persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.04.01.02	technische en organisatorische maatregelen	Persoonsgegevens zijn fysiek beveiligd tegen diefstal en ongewenste toegang: Als persoonsgegevens op fysieke wijze bestaan, zijn deze ook fysiek beschermd. De wijze van verzameling van gegevens is niet privacygevoelig.	Beveiligen van de verwerking van persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.04.01.03	technische en organisatorische maatregelen	Persoonsgegevens zijn organisatorisch beveiligd door middel van maatregelen voor de inrichting van de organisatie, welke zijn opgenomen in een informatiebeveiligingsplan.	Beveiligen van de verwerking van persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.04.01.04	technische en organisatorische maatregelen	De maatregelen waarborgen een passend beveiligingsniveau en bevatten onder meerAVG Art. 32; dit is 'het informatiebeveiligingsartikel': De pseudonimisering en versleuteling van persoonsgegevens; Het vermogen om op permanente basis de vertrouwelijkheidDe eigenschap dat informatie niet beschikbaar wordt gesteld of wordt ontsloten aan onbevoegde personen, integriteit, beschikbaarheid en veerkracht van de verwerkingssystemen en diensten te garanderen; Het vermogen om bij een fysiek of technisch incident de beschikbaarheid van en de toegang tot de persoonsgegevens tijdig te herstellen; Een procedure voor het op gezette tijdstippen testen, beoordelen en evalueren van de doeltreffendheid van de technische en organisatorische maatregelen ter beveiliging van de verwerking.	Beveiligen van de verwerking van persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.04.02.01		De technische, organisatorische en fysieke beveiligingsmaatregelen bieden voor alle verwerkingen van persoonsgegevens een passend beschermingsniveau en dit kan worden aangetoond. De maatregelen zijn daartoe proportioneel en subsidiair.	Beveiligen van de verwerking van persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.04.02.02	een passend beveiligingsniveau	De beveiligingsmaatregelen zijn gebaseerd op een analyse van het verwerkingsrisico (risicoanalyse). Bij de beoordeling van het passende beveiligingsniveau wordt met name rekening gehouden met verwerkingsrisico's als gevolg van de vernietiging, het verlies, de wijziging of de ongeoorloofde verstrekking van of ongeoorloofde toegang tot doorgezonden, opgeslagen of anderszins verwerkte gegevens, hetzij per ongeluk hetzij onrechtmatigAVG Art. 32 lid 2.	Beveiligen van de verwerking van persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.04.02.03	een passend beveiligingsniveau	Het aansluiten bij een goedgekeurde gedragscode of een goedgekeurde certificering kan worden gebruikt om aan te tonen dat de maatregelen passend zijn.	Beveiligen van de verwerking van persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.05.01.01	tijdig	De toestemming van de betrokkene wordt verkregen voorafgaand aan de verwerkingAVG Art. 6 lid 1, het doorgeven aan derden en het verder verwerkenAVG Art. 14 lid 3. Dit geldt voor persoonsgegevens die via betrokkenen of anderen worden of zijn verkregen.	Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.05.01.02	tijdig	InformatieBetekenisvolle gegevens. over de niet van betrokkene verkregen persoonsgegevens wordt binnen een redelijke termijn, maar uiterlijk binnen één maand na de verkrijging van de persoonsgegevens aan betrokkene verstrektAVG Art. 14 lid 3.	Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.05.02.01	informatie	Het verzoek om toestemming wordt in een begrijpelijke en gemakkelijk toegankelijke vorm opgesteld, in duidelijke en eenvoudige taal zodanig dat precies duidelijk is waarvoor betrokkene toestemming geeft en zodanig dat een duidelijk onderscheid kan worden gemaakt van andere aangelegenheden waarvoor eventueel ook toestemming wordt gevraagdAVG Art. 7 lid 2.	Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.05.02.02	informatie	Wanneer persoonsgegevens bij de betrokkene worden verzameld, ontvangt de betrokkene de volgende informatieAVG Art. 13: De identiteit en contactgegevens van de verantwoordelijke en, in voorkomend geval, zijn of haar vertegenwoordiger; In voorkomend geval de contactgegevens van de Functionaris voor gegevensbescherming; De verwerkingsdoeleinden en ook de rechtsgrond van de gegevensverwerking; De gerechtvaardigde belangen van de verwerkingsverantwoordelijke of van een derde indien de verwerking noodzakelijk is voor de behartiging van de gerechtvaardigde belangen van de verwerkingsverantwoordelijke of van een derde, behalve wanneer de belangen of de grondrechten en de fundamentele vrijheden van de betrokkene die tot bescherming van persoonsgegevens nopen, zwaarder wegen dan die belangen, met name wanneer de betrokkene een kind isAVG Art. 6.1f; In voorkomend geval de ontvangers of categorieën van ontvangers van persoonsgegevens; In voorkomend geval dat de verwerkingsverantwoordelijke het voornemen heeft de persoonsgegevens door te geven aan een derde land of internationale organisatie of een adequaatheidsbesluit van de commissie bestaat, welke de passende waarborgen zijn en hoe deze kunnen worden ingezien; De periode dat de gegevens worden opgeslagen of de criteria ter bepaling van die termijn; Dat de betrokkene recht heeft op inzage, rectificatie of wissing of beperking van de hem betreffende verwerking en het recht heeft bezwaar tegen de verwerking te maken en dat de betrokkene het recht heeft op gegevensoverdraagbaarheid; Dat de betrokkene zijn toestemming te allen tijde kan intrekken (voor zover de verwerking is gebaseerd op de rechtsgrond toestemming); Dat de betrokkene een klacht mag indienen bij de AP; Of de verstrekking een wettelijke of contractuele verplichting is dan wel een noodzakelijke voorwaarde om een overeenkomst te sluiten; Of de betrokkene verplicht is de gegevens te verstrekken en wat de mogelijke gevolgen zijn als deze de gegevens niet verstrekt; Of geautomatiseerde besluitvorming en/of profilering bestaat en in die gevallen nuttige informatie over de onderliggende logica alsmede het belang en de verwachte gevolgen voor de betrokkene; InformatieBetekenisvolle gegevens. over het andere doel, wanneer een verwerking gaat plaatsvinden voor een ander doel dan waarvoor de persoonsgegevens zijn verzameld.	Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.05.02.03	informatie	Wanneer persoonsgegevens bij een ander dan de betrokkene worden verzameld, ontvangt de betrokkene de volgende informatieAVG Art. 7: De identiteit en de contactgegevens van de verwerkingsverantwoordelijke en in voorkomend geval van de vertegenwoordiger van de verwerkingsverantwoordelijke; In voorkomend geval de contactgegevens van de Functionaris voor gegevensbescherming; De verwerkingsdoeleinden waarvoor de persoonsgegevens zijn bestemd en de rechtsgrond voor de verwerking; De betrokken categorieën persoonsgegevens; In voorkomend geval de ontvangers of categorieën van ontvangers van de persoonsgegevens; Als persoonsgegevens aan een ontvanger in een derde land of aan een internationale organisatie wordt doorgegeven, wordt informatie gegevenWeergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat over hoe een kopie kan worden verkregen over de waarborgen of voorschriften of waar ze kunnen worden geraadpleegd; De periode gedurende welke de persoonsgegevens zullen worden opgeslagen of indien dat niet mogelijk is de criteria om die termijn te bepalen; Indien van toepassing de gerechtvaardigde belangen van de verwerkingsverantwoordelijke of van een derde; Dat de betrokkene het recht heeft de verwerkingsverantwoordelijke te verzoeken om inzage, en rectificatie of wissing van persoonsgegevens of om beperking van de hem betreffende verwerking, alsmede het recht tegen verwerking bezwaar te maken en het recht op gegevensoverdraagbaarheid; Wanneer verwerking is gebaseerd is op toestemming van betrokkene, heeft de betrokkene het recht de toestemming te allen tijde in te trekken. Dit doet geen afbreuk aan de rechtmatigheid van de verwerking op basis van de toestemming van vóór de intrekking; Dat de betrokkene het recht heeft een klacht in te dienen bij een AP; De bron waar de persoonsgegevens vandaan komen en in voorkomend geval of zij afkomstig zijn van openbare bronnen; Het bestaan van geautomatiseerde besluitvorming (inclusief profilering) inclusief de informatie over de onderliggende logica en het belang en de verwachte gevolgen van die verwerking voor de betrokkene.	Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.05.03.01	uitzondering	De verplichting tot het verstrekken van informatie geldt niet, indien: De betrokkene reeds over de informatie beschikt; Het verstrekken van die informatie onmogelijk blijkt of onevenredig veel inspanning zou vergen; De verwezenlijking van de doeleinden van de verwerking onmogelijk dreigt te worden of ernstig in het gedrang dreigt te brengen; in dergelijke gevallen neemt de verwerkingsverantwoordelijke passende maatregelen om de rechten, de vrijheden en de gerechtvaardigde belangen van de betrokkene te beschermen, waaronder het openbaar maken van de informatie; Het verkrijgen of verstrekken van de gegevens uitdrukkelijk wettelijk is voorgeschreven en dat recht voorziet in passende maatregelen om de gerechtvaardigde belangen van de betrokkene te beschermen, of: De persoonsgegevens vertrouwelijk moeten blijven uit hoofde van een beroepsgeheim, waaronder een statutaire geheimhoudingsplicht; Wanneer de verwerking berust op een wettelijke bepaling, waarbij een specifieke uitzondering geldt; Het de verwerking betreft van persoonsgegevens die deel uitmaken van archiefbescheiden en die op grond van de Archiefwet niet voor vernietiging in aanmerking komen en zijn overgebracht naar een archiefbewaarplaats. Zie Mvt UAVG, toelichting bij art. 41.	Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.05.04.01	toestemming	De toestemming moet door de betrokkene vrijelijk gegevenWeergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat kunnen worden. Bij de beoordeling of dit vrijelijk gebeurt, is gekeken of de verwerking noodzakelijk is voor de uitvoering van een met de betrokkene overeengekomen overeenkomstAVG Art. 14 lid 4.	Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.05.04.02	toestemming	Bij aanbieden van een dienst aan een kind en het kind is jonger dan 16 jaar, dan is de toestemming of machtiging tot toestemming verleend door de persoon die de ouderlijke verantwoordelijkheid voor het kind draagtAVG Art. 8.	Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.06.01.01	nodige maatregelen	Als de bewaartermijnen verlopen, zijn de gegevens verwijderd, vernietigd of geanonimiseerd.	Bewaren van persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.06.01.02	nodige maatregelen	De verantwoordelijke bepaalt na elke verwerking van persoonsgegevens of er nog redenen zijn om de betreffende persoonsgegevens te bewaren.	Bewaren van persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.06.02.01	bewaartermijn	Van alle persoonsgegevens is de bewaartermijn vastgesteld en bekrachtigd.	Bewaren van persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.06.02.02	bewaartermijn	De bewaartermijn is de maximale periode waarin de persoonsgegevens noodzakelijk worden bewaard om het doel van de verwerking te bereiken of niet langer dan de termijn die verankerd is in sectorspecifieke wetgevingAVG Art. 5 lid 1e.	Bewaren van persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.06.02.03	bewaartermijn	Als in sectorspecifieke wetgeving een bewaartermijn is vastgelegd voor specifieke persoonsgegevens, dan geldt die bewaartermijn.	Bewaren van persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.06.02.04	bewaartermijn	Wanneer persoonsgegevens voor langere perioden worden opgeslagen, dan worden ze louter met het oog op archivering in het algemeen belang, wetenschappelijk of historisch onderzoek of statistische doeleinden verwerktAVG art. 5 lid 1e en zijn voor de rechten en vrijheden van de betrokkene ("opslagbeperking") passende waarborgen getroffen in overeenstemming met de AVGAVG art. 89 lid 1.	Bewaren van persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.07.01.01	onderlinge verantwoordelijkheden	Bij doorgifte aan een andere verantwoordelijke zijn: De respectieve verantwoordelijkheden duidelijk, zodat door alle partijen aan de AVG-verplichtingen voldaan kan worden, met name met betrekking totAVG Art. 26 lid 1: De uitoefening van de rechten van de betrokkene, conform PRIV_C.02: Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen, en: Het informeren van de betrokkenen bij ontvangst van de persoonsgegevens, conform PRIV_U.05: Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens De regeling met de respectieve verantwoordelijkheden aan de betrokkene beschikbaar gesteldAVG Art. 26 lid 3.	Doorgifte persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.07.02.01	afdoende garanties	De verwerking door een verwerker is in een overeenkomst of andere rechtshandeling vastgelegdAVG Art. 28 lid 2, met daarin: Het onderwerp en de duur van de verwerking. De aard en het doel van de verwerking waarvoor de persoonsgegevens worden verstrekt, inclusief: Welke persoonsgegevens worden verstrekt aan de verwerker; Hoe dataminimalisatie is toegepast; Het soort persoonsgegevens, inclusief de classificatie van de persoonsgegevens; De categorieën van betrokkenen, en: De rechten en verplichtingen van de verwerkingsverantwoordelijke worden omschreven.	Doorgifte persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.07.02.02	afdoende garanties	In de overeenkomst of andere rechtshandeling met de verwerker is bepaald dat: De persoonsgegevens uitsluitend verwerkt worden op basis van schriftelijke instructies van de verwerkingsverantwoordelijke, onder meer met betrekking tot doorgiften; De gemachtigde personen zich ertoe hebben verbonden vertrouwelijkheidDe eigenschap dat informatie niet beschikbaar wordt gesteld of wordt ontsloten aan onbevoegde personen in acht te nemen of door een passende wettelijke verplichting van vertrouwelijkheidDe eigenschap dat informatie niet beschikbaar wordt gesteld of wordt ontsloten aan onbevoegde personen zijn gebonden; De beveiliging van de verwerking is geborgd, conform PRIV_U.04: Beveiligen van de verwerking van persoonsgegevens, inclusief: Welke medewerkers van de verwerker toegang tot de persoonsgegevens nodig hebben. Welke procedure wordt gevolgd in geval van een datalek. In welke landen de persoonsgegevens worden opgeslagen. De vereisten aan de verwerkers gelden ook als vereisten voor het in dienst nemen van een andere verwerker. Passende technische en organisatorische maatregelen zijn genomen als betrokkene zijn rechten doet gelden, inclusief: Hoe de betrokkene wordt geïnformeerd over het uitbesteden van de persoonsgegevens aan de verwerker; Het contact dat de verwerker mag hebben met de betrokkenen. De verwerkingsverantwoordelijke bijstand wordt verleend om te voldoen aan zijn verplichtingen ten aanzien van het borgen de van beveiliging van de verwerking. Na afloop van de verwerkingsdiensten, naar gelang de keuze van de verwerkingsverantwoordelijke, alle persoonsgegevens worden wist of deze aan hem terugbezorgd worden en bestaande kopieën worden verwijderd, conform PRIV_U.06: Bewaren van persoonsgegevens. De verwerker alle informatie aan de verwerkingsverantwoordelijke ter beschikking stelt en bijdraagt ten behoeve van audits en om aan te kunnen tonen dat hij aan zijn verplichtingen voldoet, waaronder inspecties. De verwerker de verwerkingsverantwoordelijke onmiddellijk in kennis stelt als naar zijn mening een instructie inbreuk oplevert op de AVG of op andere wet- en regelgeving inzake gegevensbescherming.	Doorgifte persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.07.02.03	afdoende garanties	De overeenkomst of de rechtshandeling is in schriftelijke vorm, waaronder elektronische vorm, opgesteld.	Doorgifte persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.07.03.01	vertegenwoordiger	Als een verwerkingsverantwoordelijke of verwerker niet in de EU is gevestigd, dan is door de verwerkingsverantwoordelijke of de verwerker schriftelijk een vertegenwoordiger in de EU aangewezen, tenzij: Sprake is van een incidentele verwerking die geen grootschalige verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens betreft, of: Bij de verwerking van persoonsgegevens die verband houden met strafrechtelijke veroordelingen en strafbare feiten en waarbij de kans gering is dat zij een risico inhoudt voor de rechten en vrijheden van natuurlijke personen. Het een verwerking door een overheidsinstantie of overheidsorgaan betreft.	Doorgifte persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.07.03.02	vertegenwoordiger	De verwerking door een verwerker vindt alleen plaats als een verwerkingsverantwoordelijke afdoende garanties heeft over het toepassen van passende technische en organisatorische maatregelen bieden, (zie PRIV_B.03: Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA), door de verwerker.	Doorgifte persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.07.03.03	vertegenwoordiger	Een verwerker laat een verwerking pas door een andere verwerker uitvoeren als voorafgaand een specifieke of algemene schriftelijke toestemming is van de verwerkingsverantwoordelijkeAVG Art. 28 lid 1.	Doorgifte persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.07.04.01	uitzonderingsgrond	De verwerking vindt niet plaats als er een rechterlijke uitspraak of een besluit van een administratieve autoriteit is van een derde land op grond waarvan een verwerkingsverantwoordelijke of een verwerker persoonsgegevens moet doorgeven of verstrekken en waarbij dit niet erkend of afdwingbaar is gemaakt dat dit is gebaseerd op een internationale overeenkomst, zoals een verdrag inzake wederzijdse rechtsbijstand tussen het verzoekende derde landen en de EU of een lidstaatAVG Art. 48.	Doorgifte persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.07.04.02	uitzonderingsgrond	De doorgifte kan worden beperkt als in de wet- en regelgeving of bepalingen om gewichtige redenen van openbaar belang uitdrukkelijk grenzen worden gesteld aan de doorgifte van specifieke categorieën persoonsgegevens aan een derde land of een internationale organisatie.	Doorgifte persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.07.05.01	adequaatheidsbesluit	Doorgifte naar buiten de EU is alleen toegestaan, wanneer naar het oordeel van de Europese Commissie in het derde land, in het gebied of in één of meerdere nader bepaalde sectoren in het derde land, of bij de internationale organisatie in kwestie een passend beschermingsniveau is gewaarborgdAVG Art. 45.	Doorgifte persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.07.06.01	passende waarborgen	Wanneer door de Europese commissie geen adequaatheidsbesluit is genomen, dan zijn passende waarborgen geboden doordat erAVG Art. 46: Een juridisch bindend en afdwingbaar instrument is tussen overheidsinstanties of -organen; Door de AP goedgekeurde bindende bedrijfsvoorschriften zijn; standaardbepalingen zijn inzake gegevensbescherming die in de door de Europese Commissie bedoelde onderzoeksprocedure zijn vastgesteld ; Standaardbepalingen zijn inzake gegevensbescherming die door een AP zijn vastgesteld en die in de door de Europese Commissie bedoelde onderzoeksprocedure zijn goedgekeurd ; Een goedgekeurde gedragscode is, samen met bindende en afdwingbare toezeggingen van de verwerkingsverantwoordelijke of de verwerker in het derde land om de passende waarborgen toe te passen, waaronder waarborgen voor de rechten van de betrokkenen; Een goedgekeurd certificeringmechanisme is, samen met bindende en afdwingbare toezeggingen van de verwerkingsverantwoordelijke of de verwerker in het derde land om de passende waarborgen, onder meer voor de rechten van de betrokkenen, toe te passen, of: Door de AP passende waarborgen zijn, waarbij er met name: Contractbepalingen zijn tussen de verwerkingsverantwoordelijke of de verwerker en de verwerkingsverantwoordelijke, de verwerker of de ontvanger van de persoonsgegevens in het derde land of de internationale organisatie, of: Bepalingen zijn opgenomen in administratieve regelingen tussen overheidsinstanties of -organen, waaronder afdwingbare en effectieve rechten van betrokkenen.	Doorgifte persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.07.06.02	passende waarborgen	Als bindende bedrijfsvoorschriften worden gebruikt om passende waarborgen te bieden, dan: Zijn die juridisch bindend of van toepassing en worden deze gehandhaafd door alle betrokken leden van het concern of de groepering van ondernemingen die gezamenlijk een economische activiteit uitoefenen; met inbegrip van hun werknemers; Kunnen betrokkenen uitdrukkelijk afdwingbare rechten toekennen met betrekking tot de verwerking van hun persoonsgegevens, en: Zijn de hier beknopt weergegeven elementen vastgelegd zie voor de volledige weergave AVG Art. 47 lid 1: De structuur en de contactgegevens; De toepassing van de algemene beginselen inzake gegevensbescherming; De rechten van betrokkenen; De aanvaarding van aansprakelijkheid voor alle inbreuken; De wijze waarop informatie wordt verschaft over de bindende bedrijfsvoorschriften; De taken van elke Functionaris voor gegevensbescherming, of elke andere persoon of entiteit die is belast met het toezicht op: De naleving van de bindende bedrijfsvoorschriften binnen het concern of de groepering van ondernemingen die gezamenlijk een economische activiteit uitoefenen, Opleiding, en: De behandeling van klachten; De klachtenprocedures; De bestaande procedures om te controleren of de bindende bedrijfsvoorschriften zijn nageleefd; De procedures om die veranderingen in de regels te melden, te registreren en aan de AP te melden; De procedure voor samenwerking met de AP; De procedures om eventuele wettelijke voorschriften aan de AP te melden, en: De passende opleiding inzake gegevensbescherming voor personeel.	Doorgifte persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.07.06.03	passende waarborgen	Wanneer de verwerking niet had mogen plaatsvinden, dan wordt door de verwerkings¬verantwoordelijke de doorgifte beëindigd en de AP en de betrokkenen hierover geïnformeerdAVG art. 49..	Doorgifte persoonsgegevens	Uitvoering
PRIV_U.07.07.01	afwijking voor een specifieke situatie	De doorgifte mag ook plaatsvinden alsAVG Art. 49: De betrokkene uitdrukkelijk heeft ingestemd met de voorgestelde doorgifte, na te zijn ingelicht over de risico's die dergelijke doorgiften voor hem kunnen inhouden bij ontstentenis van een adequaatheidsbesluit en van passende waarborgen, tenzij dit door een overheidsinstantie ten behoeve van een openbare bevoegdheid wordt verricht; De doorgifte noodzakelijk is voor de uitvoering van een overeenkomst tussen de betrokkene en de verwerkingsverantwoordelijke of voor de uitvoering van op verzoek van de betrokkene genomen precontractuele maatregelen, tenzij dit door een overheidsinstanties ten behoeve van een openbare bevoegdheid wordt verricht; De doorgifte noodzakelijk is voor de sluiting of de uitvoering van een in het belang van de betrokkene tussen de verwerkingsverantwoordelijke en een andere natuurlijke persoon of rechtspersoon gesloten overeenkomst, tenzij dit door een overheidsinstanties ten behoeve van een openbare bevoegdheid wordt verricht; De doorgifte noodzakelijk is wegens gewichtige redenen van algemeen belang, dat is erkend bij de wet- en regelgeving; De doorgifte noodzakelijk is voor de instelling, uitoefening of onderbouwing van een rechtsvordering; De doorgifte noodzakelijk is voor de bescherming van de vitale belangen van de betrokkene of van andere personen, als de betrokkene lichamelijk of juridisch niet in staat is zijn toestemming te geven; De doorgifte verricht is vanuit een register dat volgens het Wettelijk recht is bedoeld om het publiek voor te lichten en dat door eenieder dan wel door iedere persoon die zich op een gerechtvaardigd belang kan beroepen kan worden geraadpleegd, maar alleen voor zover in het geval in kwestie wordt voldaan aan de in het wettelijk recht vastgestelde voorwaarden voor raadpleging; De doorgifte aan derde landen of internationale organisaties is gebaseerd op internationale overeenkomsten die door de lidstaten zijn gesloten vóór 24 mei 2016 en die overeenkomsten in overeenstemming zijn met het vóór die datum toepasselijke Unierecht en nog niet is gewijzigd, vervangen of ingetrokkenAVG Art. 96.	Doorgifte persoonsgegevens	Uitvoering
SERV_B.01.01	regels	De gangbare principes rondom Security by design zijn uitgangspunt voor het onderhouden van servers.	Beleid voor beveiligde inrichting en onderhoud	Beleid
SERV_B.01.02	regels	In het beleid voor beveiligd inrichten en onderhouden zijn de volgende aspecten in overweging genomen: het toepassen van richtlijnen/standaarden voor configuratie van servers en operating systemen; het gebruik van hardeningsrichtlijnen; het toepassen van standaard images; het beperken van toegang tot krachtige faciliteiten en host parameter settings; het beschermen tegen ongeautoriseerde toegang.	Beleid voor beveiligde inrichting en onderhoud	Beleid
SERV_B.02.01	principes	De gangbare principes rondom Security by design zijn uitgangspunt voor het inrichten van servers.	Principes voor inrichten van beveiligde servers	Beleid
SERV_B.02.02	principes	Voor het beveiligd inrichten van servers zijn de volgende beveiligingsprincipes van belang: defense in depth (beveiliging op verschillende lagen); secure by default; least privilege (minimale toegangsniveau); fail secure, waarbij informatie in geval van een systeemfout niet toegankelijk is voor onbevoegde personen en niet kan worden gemanipuleerd of gewijzigd; eenduidige naamgevingconventie; minimalisatie van Single points of failure.	Principes voor inrichten van beveiligde servers	Beleid
SERV_B.03.01	architectuurdocument	Van het in te richten serverplatform is een actueel architectuurdocument opgesteld; het document: heeft een eigenaar; is voorzien van een datum en versienummer; bevat een documenthistorie (wat is wanneer en door wie aangepast); is actueel, juist en volledig; is door het juiste (organisatorische) niveau vastgesteld/geaccordeerd; wordt actief onderhouden.	Serverplatform architectuur	Beleid
SERV_B.03.02	architectuurdocument	In het architectuurdocument is vastgelegd welke uitgangspunten, principes, beveiligingsvoorschriften, eisen en overwegingen gelden voor het inrichten van servers platformen.	Serverplatform architectuur	Beleid
SERV_C.01.01	richtlijnen	De organisatie beschikt over richtlijnen voor het beoordelen van de technische omgeving van servers en besturingssystemen.	Evaluatie richtlijnen servers en besturingssystemen	Control
SERV_C.01.02	richtlijnen	De organisatie beschikt over geautomatiseerde middelen voor effectieve ondersteuning van de controle activiteiten.	Evaluatie richtlijnen servers en besturingssystemen	Control
SERV_C.01.03	richtlijnen	De organisatie beschikt over richtlijnen voor het uitvoeren van registratie, statusmeting, analyse, rapportage en evaluatie.	Evaluatie richtlijnen servers en besturingssystemen	Control
SERV_C.01.04	richtlijnen	De organisatie heeft de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden (TVB's) van controle functionarissen vastgelegd.	Evaluatie richtlijnen servers en besturingssystemen	Control
SERV_C.02.01	naleving	Technische naleving wordt bij voorkeur beoordeeld met behulp van geautomatiseerde instrumenten die technische rapporten vervaardigen en geïnterpreteerd door een technisch specialist.	Beoordeling technische serveromgeving	Control
SERV_C.02.02	naleving	Periodiek worden, na verkregen toestemming van het management, penetratietests of kwetsbaarheidbeoordelingen uitgevoerd.	Beoordeling technische serveromgeving	Control
SERV_C.02.03	naleving	De uitvoering van dergelijke tests worden gepland en gedocumenteerd en zijn herhaalbaar.	Beoordeling technische serveromgeving	Control
SERV_C.02.04	naleving	Beoordeling van technische naleving wordt uitsluitend uitgevoerd door competente, bevoegde personen of onder toezicht van het management.	Beoordeling technische serveromgeving	Control
SERV_C.03.01	logbestanden	De logbestanden worden beschermd tegen ongeautoriseerd manipuleren en worden beoordeeld om vast te stellen wie welke activiteit heeft uitgevoerd.	Beheerderactiviteiten vastgelegd in logbestanden	Control
SERV_C.03.02	logbestanden	Speciale gebruikers geven rekenschap over de door hun uitgevoerde beheer activiteiten.	Beheerderactiviteiten vastgelegd in logbestanden	Control
SERV_C.04.01	logbestanden	Logbestanden van gebeurtenissen bevatten, voor zover relevant: gebruikersidentificaties; systeemactiviteiten; data, tijdstippen en details van belangrijke gebeurtenissen zoals de registratie van geslaagde en geweigerde pogingen om toegang te krijgen tot het systeem en tot bronnen van informatie; identiteit of indien mogelijk de locatie van de apparatuur en de systeemidentificatie; systeemconfiguratie veranderingen; gebruik van speciale bevoegdheden; alarmen die worden afgegeven door het toegangsbeveiligingssysteem; activering en deactivering van beschermingssystemen, zoals antivirus systemen en inbraakdetectie systemen; verslaglegging van transacties die door gebruikers in toepassingen zijn uitgevoerd.	Registratie gebeurtenissen	Control
SERV_C.05.01	reviewt/analyseert	De verantwoordelijke functionaris analyseert periodiek: De verantwoordelijke functionaris analyseert periodiek: de gelogde gebruikers-, activiteiten gegevens ten aanzien van servers en serverplatforms; het optreden van verdachte gebeurtenissen en mogelijke schendingen van de beveiligingseisen; eventuele ongeautoriseerde toegang tot en wijzigingen/verwijderen van logbestanden. NB: Verdachte gebeurtenissen zijn afwijkend en opmerkelijk gedrag ten aanzien gangbare patronen en geldende (beleids)regels.	Monitoren van serverplatforms	Control
SERV_C.05.02	reviewt/analyseert	De verzamelde loginformatie wordt in samenhang geanalyseerd.	Monitoren van serverplatforms	Control
SERV_C.05.03	reviewt/analyseert	Periodiek worden de geanalyseerde en beoordeelde gelogde (gesignaleerde) gegevens aan de systeemeigenaren en/of aan het management gerapporteerd.	Monitoren van serverplatforms	Control
SERV_C.05.04	reviewt/analyseert	De rapportages uit de beheerdisciplines compliancy management, vulnerability assessment, penetratietest en logging en monitoring worden op aanwezigheid van structurele risico's geanalyseerd en geëvalueerd.	Monitoren van serverplatforms	Control
SERV_C.05.05	rapporteren	De analyse bevat informatie over kwetsbaarheden, zwakheden en misbruik en wordt gecommuniceerd met het verantwoordelijk management.	Monitoren van serverplatforms	Control
SERV_C.05.06	rapporteren	De eindrapportage bevat, op basis van analyses, verbeteringsvoorstellen gedaan.	Monitoren van serverplatforms	Control
SERV_C.06.01	beveiligingsfunctionaris	De beveiligingsfunctionaris zorgt o.a. voor: de actualisatie van beveiligingsbeleid ten aanzien servers en besturingssystemen; de afstemming van het beveiligingsbeleid in de afgesloten overeenkomsten met o.a. de ketenpartijen; de evaluatie van de effectiviteit van de beveiliging van de ontwikkelde systemen; de evaluatie van de beveiligingsmaatregelen ten aanzien van de bestaande risico’s; de bespreking van beveiligingsissues met ketenpartijen; het verschaffen van inzicht in de afhankelijkheden tussen servers binnen de infrastructuur.	Beheerorganisatie serverplatforms	Control
SERV_C.06.02	beveiligingsbeleid	Het beveiligingsbeleid geeft ten aanzien van het serverplatform inzicht in: specifieke beveiligings- en architectuurvoorschriften; afhankelijkheden tussen servercomponenten; de inrichting, het onderhoud en het beheer van de servers.	Beheerorganisatie serverplatforms	Control
SERV_U.01.01	bedieningsprocedures	Voor bedieningsactiviteiten die samenhangen met informatieverwerking en communicatiefaciliteiten, zoals de procedures voor het starten en afsluiten van de computer, back-up, onderhoud van apparatuur, zijn gedocumenteerde procedures opgesteld.	Bedieningsprocedures	Uitvoering
SERV_U.01.02	bedieningsprocedures	Wijzigingen aan bedieningsprocedures voor systeemactiviteiten worden formeel door hoger management goedgekeurd.	Bedieningsprocedures	Uitvoering
SERV_U.01.03	bedieningsprocedures	In de bedieningsprocedures zijn de bedieningsvoorschriften opgenomen, onder andere voor: de installatie en configuratie van systemen; de verwerking en behandeling van informatie, zowel geautomatiseerd als handmatig; de back-up; de eisen ten aanzien van de planning, met inbegrip van onderlinge verbondenheid met andere systemen; de voorschriften voor de afhandeling van fouten of andere uitzonderlijke omstandigheden die tijdens de uitvoering van de taak kunnen optreden, waaronder beperkingen ten aanzien van het gebruik van systeemhulpmiddelen; de ondersteunings- en escalatiecontacten, waaronder externe ondersteuningscontacten in geval van onverwachte bedienings- of technische moeilijkheden; het beheer van audit- en systeemlog bestandinformatie; de procedures voor het monitoren van activiteiten.	Bedieningsprocedures	Uitvoering
SERV_U.02.01	standaarden	De documentatie conform de standaarden omvat: het bieden van gestandaardiseerde firmware-configuraties; het gebruik van gestandaardiseerde en vooraf bepaalde server-images voor het bouwen/configureren van servers; het wijzigen van de standaardwaarden van leverancier- en andere beveiligingsparameters; het uitschakelen of beperken van onnodige functies en services; het beperken van de toegang tot krachtige beheerhulpmiddelen en host-parameter instellingen (bijvoorbeeld Windows 'Register-editor'); het beschermen tegen ongeoorloofde toegang; het uitvoeren van standaard beveiligingsbeheer praktijken.	Standaarden voor configuratie van servers	Uitvoering
SERV_U.03.01	preventie	Een formeel beleid wordt toegepast waarin het gebruik van ongeautoriseerde gebruik van software is verboden.	Malwareprotectie	Uitvoering
SERV_U.03.02	preventie	Procedures zijn beschreven en verantwoordelijkheden benoemd voor de bescherming tegen malware.	Malwareprotectie	Uitvoering
SERV_U.03.03	preventie	Severs zijn voorzien van (up-to-date) software die malware opspoort en daartegen beschermt.	Malwareprotectie	Uitvoering
SERV_U.03.04	preventie	Gebruikers zijn voorgelicht over de risico's ten aanzien van surfgedrag en het klikken op onbekende links.	Malwareprotectie	Uitvoering
SERV_U.03.05	preventie	Het downloaden van bestanden is beheerst en beperkt op basis van een risicoanalyse en van het principe "need-of-use".	Malwareprotectie	Uitvoering
SERV_U.03.06	detectie	Servers en hiervoor gebruikte media worden als voorzorgsmaatregel routinematig gescand op malware. De uitgevoerde scan omvat alle bestanden die op de server zijn opgeslagen.	Malwareprotectie	Uitvoering
SERV_U.03.07	detectie	De malware scan wordt op alle omgevingen uitgevoerd.	Malwareprotectie	Uitvoering
SERV_U.03.08	herstel	Software die malware opspoort en bijbehorende herstelsoftware zijn geïnstalleerd en worden regelmatig geüpdate.	Malwareprotectie	Uitvoering
SERV_U.04.01	technische serverkwetsbaarheden	Als de kans op misbruik en de verwachte schade beide hoog zijn (NCSC-classificatie kwetsbaarheidwaarschuwingen), worden patches zo snel mogelijk, maar uiterlijk binnen een week geïnstalleerd. In de tussentijd worden op basis van een expliciete risicoafweging mitigerende maatregelen getroffen.	Beheer van serverkwetsbaarheden	Uitvoering
SERV_U.04.02	technische serverkwetsbaarheden	Voor een doeltreffende kwetsbaarhedenanalyse van serverplatform en servers is informatie aanwezig over beschikbaarheid van: (onderlinge)afhankelijkheden; software t.a.v. versienummers, toepassingsstatus; verantwoordelijken voor de software.	Beheer van serverkwetsbaarheden	Uitvoering
SERV_U.04.03	technische serverkwetsbaarheden	Om een doeltreffend beheerproces voor technische kwetsbaarheden vast te stellen, zijn: de rollen en verantwoordelijkheden in samenhang met beheer van technische kwetsbaarheden vastgesteld; de middelen om technische kwetsbaarheden te bepalen vastgesteld.	Beheer van serverkwetsbaarheden	Uitvoering
SERV_U.04.04	technische serverkwetsbaarheden	Met betrekking tot de technische kwetsbaarheden zijn voor een doeltreffend beheerproces, de activiteiten afgestemd op het incident.	Beheer van serverkwetsbaarheden	Uitvoering
SERV_U.04.05	technische serverkwetsbaarheden	Het proces Kwetsbaarhedenbeheer wordt uitgevoerd ten behoeve van: identificatieHet bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen. van bekende technische kwetsbaarheden; high-level inzicht in de kwetsbaarheden in de technische infrastructuur van de organisatie; relevantie, gericht op de mate waarin het serverplatform en de servers kunnen worden blootgesteld aan bedreigingen; prioriteit geven aan herstel van onderkende kwetsbaarheden.	Beheer van serverkwetsbaarheden	Uitvoering
SERV_U.04.06	technische serverkwetsbaarheden	Technische kwetsbaarheden worden via de processen 'Patch management en of Wijzigingsbeheer' hersteld.	Beheer van serverkwetsbaarheden	Uitvoering
SERV_U.04.07	geëvalueerd	Het kwetsbaarheden beheerproces wordt regelmatig gemonitord en geëvalueerd.	Beheer van serverkwetsbaarheden	Uitvoering
SERV_U.05.01	procesmatig	Het patchmanagement proces is beschreven, goedgekeurd door het management en toegekend aan een verantwoordelijke functionaris.	Patchmanagement	Uitvoering
SERV_U.05.02	procesmatig	Een technisch mechanisme zorgt voor (semi-) automatische updates.	Patchmanagement	Uitvoering
SERV_U.05.03	procesmatig	Configuratiebeheer geeft het inzicht op basis waarvan de servers worden gepatcht.	Patchmanagement	Uitvoering
SERV_U.05.04	procesmatig	Het Patchmanagement proces bevat methoden om: patches te testen en te evalueren voordat ze worden geïnstalleerd; patches te implementeren op servers die niet toegankelijk zijn via het bedrijfsnetwerk; om te gaan met de mislukte of niet uitgevoerde patches; te rapporteren over de status van het implementeren van patches; acties te bepalen, ingeval een technische kwetsbaarheid niet met een patch kan worden hersteld, of een beschikbare patch niet kan worden aangebracht.	Patchmanagement	Uitvoering
SERV_U.05.05	procedureel	De patchmanagement procedure is actueel en beschikbaar.	Patchmanagement	Uitvoering
SERV_U.05.06	procedureel	De rollen en verantwoordelijkheden voor patchmanagement zijn vastgesteld.	Patchmanagement	Uitvoering
SERV_U.05.07	procedureel	De volgende aspecten van een patch worden geregistreerd: de beschikbare patches; hun relevantie voor de systemen / bestanden; het besluit tot wel/niet uitvoeren; de testdatum en het resultaat van de patchtest; de datum van implementatie; en het patchresultaat.	Patchmanagement	Uitvoering
SERV_U.05.08	richtlijnen	Ter ondersteuning van de patchactiviteiten is op het juiste (organisatorische) niveau een opgestelde patchrichtlijn vastgesteld en geaccordeerd.	Patchmanagement	Uitvoering
SERV_U.05.09	richtlijnen	Alleen beschikbare patches van een legitieme (geautoriseerde) bron mogen worden geïmplementeerd.	Patchmanagement	Uitvoering
SERV_U.05.10	richtlijnen	De risico's die verbonden zijn aan het installeren van de patch worden beoordeeld (de risico's die worden gevormd door de kwetsbaarheid worden vergeleken met risico's als gevolg van het installeren van de patch.	Patchmanagement	Uitvoering
SERV_U.05.11	richtlijnen	Wanneer voor een gepubliceerde technische kwetsbaarheid geen patch beschikbaar is, worden andere beheersmaatregelen overwogen, zoals: het uitschakelen van functionaliteiten en/of diensten; het aanpassen of toevoegen van toegangsbeveiligingsmaatregelen, bijv. firewalls, rond de grenzen van netwerken; het vaker monitoren om de werkelijke aanvallen op te sporen; het kweken van bewustzijn omtrent de kwetsbaarheid.	Patchmanagement	Uitvoering
SERV_U.06.01	richtlijnen	Toegang tot kritieke systemen voor beheer op afstand door externe personen wordt beheerd door middel van: het definiëren en overeenkomen van de doelstellingen en reikwijdte van de geplande werkzaamheden; het autoriseren van individuele sessies; het beperken van toegangsrechten (binnen doelstellingen en reikwijdte); het loggen van alle ondernomen activiteiten; het gebruiken van unieke authenticatie referenties voor elke implementatie; het toewijzen van toegangsreferenties aan individuen in plaats van gedeeld; het intrekken van toegangsrechten en het wijzigen van wachtwoorden onmiddellijk nadat het overeengekomen onderhoud is voltooid; het uitvoeren van een onafhankelijke beoordeling van onderhoudsactiviteiten op afstand.	Beheer op afstand	Uitvoering
SERV_U.06.02	richtlijnen	Het op afstand onderhouden van servers wordt strikt beheerd door middel van: het verifiëren van de bron van de verbinding op afstand; het bepalen van de toestemming voordat toegang wordt verleend voor de connectiviteit; het beperken van het aantal gelijktijdige externe verbindingen; het bewaken van activiteiten gedurende de gehele duur van de verbinding; het uitschakelen van de verbinding zodra de geautoriseerde activiteit voltooid is.	Beheer op afstand	Uitvoering
SERV_U.06.03	richtlijnen	Het serverplatform is zodanig ingericht, dat deze op afstand kan worden geconfigureerd en beheerd en dat automatisch kan worden gecontroleerd of vooraf gedefinieerde parameters en drempelwaarden worden aangetast of overschreden.	Beheer op afstand	Uitvoering
SERV_U.06.04	richtlijnen	Handmatige interventie wordt niet toegepast, tenzij geautoriseerd en gedocumenteerd.	Beheer op afstand	Uitvoering
SERV_U.06.05	richtlijnen	Alle externe toegang tot servers vindt versleuteld plaats.	Beheer op afstand	Uitvoering
SERV_U.07.01	onderhouden	Het onderhoud van servers wordt uitgevoerd op basis van richtlijnen die invulling geven aan de volgende eisen: onderhoud wordt uitgevoerd in overeenstemming met de door de leverancier aanbevolen intervallen voor servicebeurten; alleen bevoegd onderhoudspersoneel voert reparaties en onderhoudsbeurten uit; van alle vermeende en daadwerkelijke fouten en van al het preventieve en correctieve onderhoud wordt registratie bijgehouden; voor onderhoud vanuit interne of externe locaties worden passende maatregelen getroffen; voordat servers na onderhoud weer in bedrijf worden gesteld, vindt een inspectie plaats om te waarborgen dat niet is geknoeid met de server en dat deze nog steeds of weer goed functioneert.	Onderhoud van servers	Uitvoering
SERV_U.08.01	opslagmedia	de server(s): wordt informatie welke niet meer benodigd is, vernietigd door middel van het verwijderen of overschrijven gebruikmakend van technieken die het onmogelijk maken de oorspronkelijke informatie terug te halen; worden opslagmedia die niet meer benodigd zijn en die vertrouwelijke of door auteursrecht beschermde informatie bevatten fysiek vernietigd.	Veilig verwijderen of hergebruiken van serverapparatuur	Uitvoering
SERV_U.08.02	geverifieerd	Voorafgaand aan verwijdering of hergebruik wordt gecontroleerd of de server opslagmedia bevat en of de informatie is vernietigd.	Veilig verwijderen of hergebruiken van serverapparatuur	Uitvoering
SERV_U.09.01	functies	Servers zijn zodanig geconfigureerd dat onderstaande functies zijn verwijderd of uitgeschakeld: niet-essentiële en overbodige (redundant) services; het kunnen uitvoeren van gevoelige transacties en scripts; krachtige beheerhulpmiddelen; het “run” commando” en “commandprocessors”; de “auto-run”-functie.	Hardenen van servers	Uitvoering
SERV_U.09.02	functies	Servers zijn zodanig geconfigureerd dat gebruik van onderstaande functies wordt beperkt: communicatiediensten die inherent vatbaar zijn voor misbruik; communicatieprotocollen die gevoelig zijn voor misbruik.	Hardenen van servers	Uitvoering
SERV_U.09.03	toegang	Servers worden beschermd tegen ongeoorloofde toegang doordat: onnodige of onveilige gebruikersaccounts zijn verwijderd; belangrijke beveiliging gerelateerde parameters juist zijn ingesteld; time-out faciliteiten worden gebruikt, die: automatisch na een vooraf bepaalde periode van inactiviteit sessies sluiten en een blanco scherm tonen op de beheerschermen; vereisen dat opnieuw wordt ingelogd voordat een beheerscherm zich herstelt.	Hardenen van servers	Uitvoering
SERV_U.10.01	geconfigureerd	De Servers zijn geconfigureerd in overeenstemming met gedocumenteerde standaarden/procedures en welke betrekking hebben op: het inrichten van standaard firmware-configuraties; het gebruik van gestandaardiseerde vooraf bepaalde server-images voor het bouwen/configureren van servers; het wijzigen van de standaardwaarden en andere beveiligingsparameters van de leverancier(s); het verwijderen, uitschakelen en/of beperken van onnodige functies en services; het beperken van de toegang tot krachtige beheerhulpmiddelen en hostparameter instellingen; het beschermen tegen ongeoorloofde toegang; het uitvoeren van standaard beveiligingsbeheer.	Serverconfiguratie	Uitvoering
SERV_U.10.02	geconfigureerd	De servers zijn geconfigureerd in overeenstemming met een gestandaardiseerde en vooraf bepaald serverimage.	Serverconfiguratie	Uitvoering
SERV_U.10.03	ongeautoriseerd	Toegang tot server parameterinstellingen en krachtige beheerinstrumenten is: beperkt tot een gelimiteerd aantal geautoriseerde personen; beperkt tot specifiek omschreven situaties; gekoppeld aan specifieke en gespecificeerde autorisatieHet proces van het toekennen van rechten voor de toegang tot geautomatiseerde functies en/of gegevens in ICT voorzieningen.	Serverconfiguratie	Uitvoering
SERV_U.11.01	fysieke servers	Fysieke servers worden gebruikt om virtuele servers te hosten en worden beschermd tegen: onbeheerde en ad hoc inzet van virtuele servers (zonder juiste procedure aanvraag, creëren en schonen); overbelasting van resources (CPU, geheugen en harde schijf) door het stellen van een limiet voor het aanmaken van het aantal virtuele servers op een fysieke host server.	Beveiliging Virtueel serverplatform	Uitvoering
SERV_U.11.02	hypervisors	Hypervisors worden geconfigureerd om: virtuele servers onderling (logisch) te scheiden op basis van vertrouwelijkheidseisen en om te voorkomen dat informatie wordt uitgewisseld tussen discrete omgevingen; de communicatie tussen virtuele servers te coderen; de toegang te beperken tot een beperkt aantal geautoriseerde personen; de rollen van hypervisor administrators te scheiden.	Beveiliging Virtueel serverplatform	Uitvoering
SERV_U.11.03	virtuele servers	Virtuele servers worden ingezet, geconfigureerd en onderhouden conform standaarden en procedures, die de bescherming omvat van: fysieke servers, die worden gebruikt voor het hosten van virtuele servers; hypervisors, die zijn geassocieerd met virtuele servers; virtuele servers die op een fysieke server worden uitgevoerd.	Beveiliging Virtueel serverplatform	Uitvoering
SERV_U.11.04	virtuele servers	Virtuele servers worden beschermd met standaard beveiligingsmechanismen op hypervisors, waaronder: het toepassen van standaard beveiligingsrichtlijnen ten aanzien van fysieke en logische toegang; het hardenen van de fysieke en virtuele servers; wijzigingsbeheer, malwareprotectie; het toepassen van monitoring en van netwerk gebaseerde beveiliging.	Beveiliging Virtueel serverplatform	Uitvoering
SERV_U.12.01	regels	Gebruikers (beheerders) kunnen op hun werkomgeving niets zelf installeren, anders dan via de ICT-leverancier wordt aangeboden of wordt toegestaan (white-list).	Beperking van software-installatie	Uitvoering
SERV_U.12.02	regels	De organisatie past een strikt beleid toe ten aanzien van het installeren en gebruiken van software.	Beperking van software-installatie	Uitvoering
SERV_U.12.03	regels	Het principe van least-privilege wordt toegepast.	Beperking van software-installatie	Uitvoering
SERV_U.12.04	regels	De rechten van beheerders worden verleend op basis van rollen.	Beperking van software-installatie	Uitvoering
SERV_U.13.01	gedocumenteerd	De systemen zijn met een standaard referentietijd voor gebruik geconfigureerd, zodanig dat gebruik gemaakt wordt van een consistente en vertrouwde datum- en tijdbron en dat gebeurtenislogboeken nauwkeurige tijdstempels gebruiken.	Kloksynchronisatie	Uitvoering
SERV_U.13.02	gesynchroniseerd	De interne en externe eisen voor weergave, synchronisatie en nauwkeurigheid van tijd en de aanpak van de organisatie om een referentietijd op basis van externe bron(nen) te verkrijgen en hoe de interne klokken betrouwbaar te synchroniseren zijn gedocumenteerd.	Kloksynchronisatie	Uitvoering
TVZ_B.01.01	toegangbeveiligingbeleid	Het toegangvoorzieningsbeleid: is consistent aan de vigerende wet- en regelgeving en informatiebeveiligingHet proces van vaststellen van de vereiste betrouwbaarheid van informatiesystemen in termen van vertrouwelijkheid, beschikbaarheid en integriteit alsmede het treffen, onderhouden en controleren van een samenhangend pakket van bijbehorende maatregelen. beleid; stelt eisen voor beheer van toegangsrechten in een distributie- en netwerkomgeving die alle beschikbare verbindingen herkent.	Toegangsbeveiligingsbeleid	Beleid
TVZ_B.01.02	bedrijfseisen	Bij bescherming van toegang tot gegevens wordt aandacht geschonken aan relevante wetgeving en eventuele contractuele verplichtingen.	Toegangsbeveiligingsbeleid	Beleid
TVZ_B.01.03	bedrijfseisen	Er zijn standaard gebruikersprofielen met toegangsrechten voor veelvoorkomende rollen in de organisatie.	Toegangsbeveiligingsbeleid	Beleid
TVZ_B.01.04	toegangbeveiligingbeleid	Informatiespreiding en autorisatieHet proces van het toekennen van rechten voor de toegang tot geautomatiseerde functies en/of gegevens in ICT voorzieningen tot informatie worden uitgevoerd op basis van need-to-know en need-to-use principes.	Toegangsbeveiligingsbeleid	Beleid
TVZ_B.01.05	informatiebeveiligingseisen	Autorisatiebeheer is procesmatig ingericht (zoals aanvragen, toekennen, controleren, implementeren, intrekken/beëindigen en periodiek beoordelen).	Toegangsbeveiligingsbeleid	Beleid
TVZ_B.02.01	eigenaarschap	Het eigenaarschap van bedrijfsmiddelen is toegekend aan specifieke functionarissen (bijvoorbeeld business manager).	Eigenaarschap bedrijfsmiddelen	Beleid
TVZ_B.02.02	eigenaarschap	De eigenaar heeft de beschikking over noodzakelijke kennis, middelen en mensen en autoriteit om zijn verantwoordelijkheid te kunnen uitvoeren ten aanzien van de inrichting van het toegangbeveiligingssysteem.	Eigenaarschap bedrijfsmiddelen	Beleid
TVZ_B.02.03	verantwoordelijkheden voor logische bedrijfsmiddelen	De eigenaar is verantwoordelijk voor: het beveiligd inrichten van het toegangsbeveiliging systeem; het onderhouden en het evalueren van het toegangbeveiligingssysteem het identificeren van risico’s ten aanzien van toegangsbeveiliging systeem op basis van InformatieBetekenisvolle gegevens. life-cycle; het ondersteunen van beveiliging reviews.	Eigenaarschap bedrijfsmiddelen	Beleid
TVZ_B.02.04	verantwoordelijkheden voor fysieke bedrijfsmiddelen	De eigenaar is verantwoordelijk voor: het inventariseren van bedrijfsmiddelen; het definiëren van toegangsbeperkingen voor bedrijfsmiddelen en het uitvoeren van controle hierop op basis van bedrijfsregels en toegangsbeveiliging; het passend classificeren en beschermen van bedrijfsmiddelen; het procesmatig verwijderen van bedrijfsmiddelen.	Eigenaarschap bedrijfsmiddelen	Beleid
TVZ_B.03.01	beveiligingsfunctie	De rollen binnen de beveiligingsfunctie moeten zijn benoemd en de taken en verantwoordelijkheden vastgelegd, zoals: HRM, proceseigenaar, autorisatiebeheerder, CISO en beveiligingsambtenaar (BVA).	Beveiligingsfunctie	Beleid
TVZ_B.03.02	beveiligingsfunctie	De functionarissen binnen de beveiligingsfunctie moeten periodiek het toegangbeveiligingssysteem (laten) evalueren inclusief de implicatie van business initiatieven voor het toegangbeveiligingssysteem.	Beveiligingsfunctie	Beleid
TVZ_B.04.01	authenticatie-informatie	Authenticatie-informatie wordt beschermd door middel van versleuteling.	Cryptografie	Beleid
TVZ_B.04.02	cryptografische beheersmaatregelen	Het cryptografiebeleid stelt eisen ten aanzien van: de verantwoordelijkheid voor de implementatie en sleutelbeheer; het bewaren van geheime authenticatie-informatie tijdens verwerking, transport en opslag; de wijze waarop de normen van het Forum Standaardisatie worden toegepast.	Cryptografie	Beleid
TVZ_B.05.01	organisatorische positie	De beveiligingsorganisatie heeft een formele positie binnen de gehele organisatie.	Beveiligingsorganisatie	Beleid
TVZ_B.05.02	functionarissen	De belangrijkste functionarissen (stakeholders) voor de beveiligingsorganisatie zijn benoemd en de relaties tussen hen zijn door middel van een organisatieschema inzichtelijk gemaakt.	Beveiligingsorganisatie	Beleid
TVZ_B.05.03	taken verantwoordelijkheden en bevoegdheden	De organisatie heeft de verantwoordelijkheden voor het definiëren, coördineren en evalueren van de beveiligingsorganisatie beschreven en toegewezen aan specifieke functionarissen.	Beveiligingsorganisatie	Beleid
TVZ_B.05.04	taken verantwoordelijkheden en bevoegdheden	De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn vastgelegd in een autorisatiematrix.	Beveiligingsorganisatie	Beleid
TVZ_B.05.05	rapportagelijnen	De verantwoordings- en rapporteringslijnen tussen de betrokken functionarissen zijn vastgesteld.	Beveiligingsorganisatie	Beleid
TVZ_B.05.06	rapportagelijnen	De frequentie en de eisen voor de inhoudelijke rapportages zijn vastgesteld.	Beveiligingsorganisatie	Beleid
TVZ_B.06.01	technische inrichting	De technische inrichting van de toegangsbeveiliging is op basis van de organisatorische eisen vormgegeven aangaande: de uniformiteit en flexibiliteit van authenticatie-mechanismen; de rechten voor beheeraccounts; de identificatieHet bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen.- en authenticatie-mechanismen om voldoende sterke wachtwoorden af te dwingen; autorisatiemechanismen, waarbij gebruikers alleen toegang krijgen tot diensten (functies) waarvoor ze specifiek bevoegd zijn.	Toegangsbeveiligingsarchitectuur	Beleid
TVZ_B.06.02	toegangbeveiligingsarchitectuur	De inrichting van het identiteits- en toegangsbeheer is vastgelegd in een toegangbeveiligingsarchitectuur.	Toegangsbeveiligingsarchitectuur	Beleid
TVZ_C.01.01	procedures	De organisatie beschikt over procedures voor het controleren van toegangbeveiligingssystemen en registraties (log-data).	Beoordelingsrichtlijnen en procedures	Control
TVZ_C.01.02	procedures	De organisatie beschikt over een beschrijving van de relevante controleprocessen.	Beoordelingsrichtlijnen en procedures	Control
TVZ_C.01.03	procedures	De procedures hebben betrekking op controleprocessen die conform een vastgestelde cyclus zijn ingericht, zoals registratie, statusmeting, bewaking (monitoring), analyse, rapportage en evaluatie.	Beoordelingsrichtlijnen en procedures	Control
TVZ_C.01.04	procedures	De procedures schrijven voor dat de resultaten van controleactiviteiten aan het management gerapporteerd moeten worden om de juiste acties te laten initiëren.	Beoordelingsrichtlijnen en procedures	Control
TVZ_C.02.01	toegangsrechten	Alle uitgegeven toegangsrechten worden minimaal eenmaal per jaar beoordeeld.	Beoordeling toegangsrechten	Control
TVZ_C.02.02	toegangsrechten	Toegangsrechten van gebruikers worden na wijzigingen en functieveranderingen beoordeeld.	Beoordeling toegangsrechten	Control
TVZ_C.02.03	toegangsrechten	Autorisaties voor speciale toegangsrechten worden frequenter beoordeeld.	Beoordeling toegangsrechten	Control
TVZ_C.02.04	toegangsrechten	De beoordelingsrapportage bevat verbetervoorstellen en wordt gecommuniceerd met de verantwoordelijken/eigenaren van de systemen waarin kwetsbaarheden en zwakheden zijn gevonden.	Beoordeling toegangsrechten	Control
TVZ_C.02.05	log-bestanden	De opvolging van bevindingen is gedocumenteerd.	Beoordeling toegangsrechten	Control
TVZ_C.02.06	beoordelen	Het beoordelen vind plaats op basis van een formeel proces, zoals: planning, uitvoering van scope, rapporteren en bespreken van verbetervoorstellen.	Beoordeling toegangsrechten	Control
TVZ_C.02.07	beoordelen	Een functionaris is verantwoordelijke voor het controleren van de organisatorische en de technische inrichting van toegangsbeveiliging.	Beoordeling toegangsrechten	Control
TVZ_C.03.01	log-bestanden	Een log-regel bevat de vereiste gegevens (zoals: afleidbaarheid naar natuurlijke persoon, de gebeurtenis, identiteit van het werkstation of de locatie, handelingen, datum en tijdstip).	Gebeurtenissen registreren (logging en monitoring)	Control
TVZ_C.03.02	log-bestanden	Een logregel bevat in geen geval gegevens die de beveiliging kunnen doorbreken (zoals wachtwoorden, inbelnummers enz.).	Gebeurtenissen registreren (logging en monitoring)	Control
TVZ_C.03.03	gebruikersactiviteiten	De informatie verwerkende omgeving wordt door detectievoorzieningen bewaakt met behulp van een SIEM en/of SOC, die wordt ingezet op basis van een risico-inschatting en van de aard van de te beschermen gegevens en informatiesystemen zodat aanvallen kunnen worden gedetecteerd.	Gebeurtenissen registreren (logging en monitoring)	Control
TVZ_C.03.04	bewaard	Nieuw ontdekte dreigingen (aanvallen) worden binnen geldende juridische kaders gedeeld binnen de overheid door (geautomatiseerde) threat-intelligence-sharing mechanismen.	Gebeurtenissen registreren (logging en monitoring)	Control
TVZ_C.03.05	bewaard	De SIEM en/of SOC hebben heldere regels over wanneer een incident aan het verantwoordelijke management moet worden gerapporteerd.	Gebeurtenissen registreren (logging en monitoring)	Control
TVZ_C.03.06	bewaard	Bij het verwerken van persoonsgegevens wordt, conform het gestelde in de AVG, een verwerkingsactiviteitenregister bijgehouden.	Gebeurtenissen registreren (logging en monitoring)	Control
TVZ_C.03.07	beoordeeld	De logbestanden worden gedurende een overeengekomen periode bewaard ten behoeve van toekomstig onderzoek en toegangscontrole.	Gebeurtenissen registreren (logging en monitoring)	Control
TVZ_C.04.01	processtructuur	De samenhang van de processen wordt door middel van een processtructuur vastgelegd.	Beheersorganisatie toegangsbeveiliging	Control
TVZ_C.04.02	functionarissen	De belangrijkste functionarissen (stakeholders) voor de beheerorganisatie zijn benoemd en de relaties tussen hen zijn door middel van een organisatieschema inzichtelijk gemaakt.	Beheersorganisatie toegangsbeveiliging	Control
TVZ_C.04.03	taken verantwoordelijkheden en bevoegdheden	De taken en verantwoordelijkheden voor de uitvoering van de beheerwerkzaamheden zijn beschreven en de bijbehorende bevoegdheden zijn vastgelegd in een autorisatiematrix.	Beheersorganisatie toegangsbeveiliging	Control
TVZ_U.01.01	formele registratie en afmeldprocedure	Er is een sluitende formele registratie- en afmeldprocedure voor alle gebruikers (van eerste registratie tot en met de beëindiging).	Registratieprocedure	Uitvoering
TVZ_U.01.02	Formele registratie en afmeldprocedure	Het gebruiken van groepsaccounts is niet toegestaan tenzij dit wordt gemotiveerd en vastgelegd door de proceseigenaar.	Registratieprocedure	Uitvoering
TVZ_U.01.03	formele registratie en afmeldprocedure	De aanvraag van autorisaties op het gebruik van informatiesystemen en de toegewezen autorisatieniveaus worden gecontroleerd.	Registratieprocedure	Uitvoering
TVZ_U.01.04	toegangsrechten	Gebruikers worden op basis van juiste functierollen (en autorisatieprofielen) geautoriseerd voor het gebruik van applicaties (need-to-know en need-to-have principes).	Registratieprocedure	Uitvoering
TVZ_U.01.05	toegangsrechten	Een bevoegdhedenmatrix is beschikbaar, op basis waarvan gebruikers slechts die object- en/of systeemprivileges toegekend krijgen, die zij nodig hebben voor de uitoefening van hun taken.	Registratieprocedure	Uitvoering
TVZ_U.02.01	gebruikers toegangverleningsprocedure	Toegang tot informatiesystemen wordt uitsluitend verleend na autorisatieHet proces van het toekennen van rechten voor de toegang tot geautomatiseerde functies en/of gegevens in ICT voorzieningen door een bevoegde functionaris.	Toegangsverleningsprocedure	Uitvoering
TVZ_U.02.02	gebruikers toegangverleningsprocedure	Op basis van een risicoafweging is bepaald waar en op welke wijze functiescheiding wordt toegepast en welke toegangsrechten worden gegevenWeergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.	Toegangsverleningsprocedure	Uitvoering
TVZ_U.02.03	gebruikers toegangverleningsprocedure	Een actueel mandaatregister is aanwezig, waaruit blijkt welke personen bevoegdheden hebben voor het verlenen van toegangsrechten dan wel van functieprofielen.	Toegangsverleningsprocedure	Uitvoering
TVZ_U.03.01	beveiligde inlogprocedure	Als vanuit een niet-vertrouwde zone toegang wordt verleend naar een vertrouwde zone, dan gebeurt dit minimaal op basis van 2-factor authenticatie.	Inlogprocedures	Uitvoering
TVZ_U.03.02	beveiligde inlogprocedure	Voor het verlenen van toegang tot het netwerk aan externe leveranciers wordt vooraf een risicoafweging gemaakt.	Inlogprocedures	Uitvoering
TVZ_U.03.03	beveiligde inlogprocedure	De risicoafweging bepaalt onder welke voorwaarden de leveranciers toegang krijgen. Uit een wijzigingsvoorstel (call) blijkt hoe de rechten zijn toegekend.	Inlogprocedures	Uitvoering
TVZ_U.04.01	formeel autorisatieproces	Er is een formeel proces voor het aanvragen, verwerken, intrekken (of aanpassen), verwijderen en archiveren van autorisaties.	Autorisatieproces	Uitvoering
TVZ_U.04.02	formeel autorisatieproces	Het verwerken van autorisaties wordt uitgevoerd op basis van een formele autorisatieopdracht van een hiertoe bevoegde functionaris.	Autorisatieproces	Uitvoering
TVZ_U.04.03	formeel autorisatieproces	De activiteiten met betrekking tot het aanvragen, verwerken en afmelden van het autorisatieverzoek (succes/foutmelding) worden vastgelegd en gearchiveerd.	Autorisatieproces	Uitvoering
TVZ_U.04.04	toegangsrechten	Bij beëindigen van het dienstverband worden de toegangsrechten tot informatie en informatie verwerkende faciliteiten ingetrokken.	Autorisatieproces	Uitvoering
TVZ_U.04.05	toegangsrechten	Wijzigingen in het dienstverband moeten corresponderen met de verstrekte toegangsrechten tot fysieke en logische middelen.	Autorisatieproces	Uitvoering
TVZ_U.04.06	toegangsrechten	Toegangsrechten tot informatie en informatie verwerkende bedrijfsmiddelen en faciliteiten wordt ingetrokken voordat het dienstverband eindigt of wijzigt, afhankelijk van risicofactoren.	Autorisatieproces	Uitvoering
TVZ_U.05.01	sterke wachtwoorden	Als geen gebruik wordt gemaakt van 2-factor authenticatie, dan: is de wachtwoordlengte minimaal 8 posities en complex van samenstelling; vervalt de complexiteitseis vanaf een wachtwoordlengte van 20 posities; is het aantal inlogpogingen maximaal 10; is de tijdsduur dat een account wordt geblokkeerd na overschrijding van het aantal keer foutief inloggen vastgelegd.	Wachtwoordbeheer	Uitvoering
TVZ_U.05.02	sterke wachtwoorden	In situaties waar geen 2-factor authenticatie mogelijk is, wordt minimaal halfjaarlijks het wachtwoord vernieuwd.	Wachtwoordbeheer	Uitvoering
TVZ_U.06.01	toewijzen	Het toewijzen van speciale toegangsrechten vindt plaats op basis van risico-afweging, richtlijnen en procedures.	Speciale toegangsrechtenbeheer	Uitvoering
TVZ_U.06.02	speciale toegangsrechten	Gebruikers hebben toegang tot speciale toegangsrechten voor zover dat voor de uitoefening van hun taak noodzakelijk is (need-to-know en need-to-use).	Speciale toegangsrechtenbeheer	Uitvoering
TVZ_U.06.03	beheerst	Uitgegeven speciale bevoegdheden worden minimaal ieder kwartaal beoordeeld.	Speciale toegangsrechtenbeheer	Uitvoering
TVZ_U.07.01	gescheiden	Op basis van risicoafweging wordt bepaald waar en op welke wijze functiescheiding wordt toegepast en welke toegangsrechten worden gegevenWeergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.	Functiescheiding	Uitvoering
TVZ_U.07.02	gescheiden	Rollen, taken en verantwoordelijkheden zijn vastgesteld conform gewenste functiescheidingen.	Functiescheiding	Uitvoering
TVZ_U.07.03	taken	Een scheiding is aangebracht tussen beheertaken en overige (gebruiks-)taken.	Functiescheiding	Uitvoering
TVZ_U.07.04	verantwoordelijkheden	Verantwoordelijkheden voor beheer en wijziging van gegevens en bijbehorende informatiesysteemfuncties moeten eenduidig zijn toegewezen aan één specifieke (beheerders)rol.	Functiescheiding	Uitvoering
TVZ_U.07.05	onbedoeld	Maatregelen zijn getroffen waarmee onbedoelde en ongeautoriseerde toegang tot bedrijfsmiddelen wordt waargenomen en/of wordt voorkomen.	Functiescheiding	Uitvoering
TVZ_U.08.01	authenticatie-informatie	Elke gebruikerIedere persoon, organisatie of functionele eenheid die gebruik maakt van een informatiesysteem wordt geïdentificeerd op basis van een identificatiecode.	Geheime authenticatie-informatie	Uitvoering
TVZ_U.08.02	authenticatie-informatie	Bij uitgifte van authenticatiemiddelen worden minimaal de identiteit en het feit dat de gebruikerIedere persoon, organisatie of functionele eenheid die gebruik maakt van een informatiesysteem recht heeft op het authenticatiemiddel vastgesteld.	Geheime authenticatie-informatie	Uitvoering
TVZ_U.08.03	beheersproces	Een onderdeel van de arbeidsvoorwaarden is een verplichte verklaring van gebruikers waarin zij verklaren persoonlijke geheime authenticatie-informatie geheim te houden.	Geheime authenticatie-informatie	Uitvoering
TVZ_U.08.04	beheersproces	Geheime authenticatie-informatie is uniek toegekend aan een persoon en voldoet aan een specifieke (niet gemakkelijk te raden) samenstelling van tekens.	Geheime authenticatie-informatie	Uitvoering
TVZ_U.09.01	informatie	Gebruikers kunnen alleen die informatie inzien en verwerken die ze nodig hebben voor de uitoefening van hun taak.	Autorisatie	Uitvoering
TVZ_U.09.02	systeemfuncties	Beheer(ders)functies in toepassingen hebben extra bescherming waarmee misbruik van rechten wordt voorkomen.	Autorisatie	Uitvoering
TVZ_U.09.03	toegangbeveiligingsbeleid	Het toegangsbeveiligingsbeleid geeft onder andere aan, dat toegang tot informatie en tot functies van toepassingssystemen wordt beperkt op basis van juiste rollen en verantwoordelijkheden.	Autorisatie	Uitvoering
TVZ_U.09.04	toegangbeveiligingsbeleid	Toegangsbeperking is in overeenstemming met het toegangsbeveiligingsbeleid van de organisatie.	Autorisatie	Uitvoering
TVZ_U.10.01	autorisatievoorzieningen	Door een verantwoordelijke is formeel vastgesteld welke ondersteunende middelen worden ingezet binnen het proces autorisatiebeheer.	Autorisatievoorzieningen	Uitvoering
TVZ_U.10.02	personeelsregistratiesysteem	Alle interne en externe gebruikers worden vóór de toegang tot de applicatie-omgeving opgenomen in het personeelsinformatiesysteem.	Autorisatievoorzieningen	Uitvoering
TVZ_U.10.03	autorisatiebeheer systeem	Alle natuurlijke personen die gebruik maken van applicaties worden geregistreerd.	Autorisatievoorzieningen	Uitvoering
TVZ_U.10.04	autorisatiefaciliteiten	Iedere applicatie die valt onder het autorisatiebeheerproces heeft functionaliteit om autorisaties toe te kennen, in te zien en te beheren.	Autorisatievoorzieningen	Uitvoering
TVZ_U.11.01	beveiligde gebieden	Toegang tot beveiligingszones of gebouwen waar zich resources bevinden, is slechts toegankelijk voor personen die hiertoe geautoriseerd zijn.	Fysieke toegangsbeveiliging	Uitvoering
TVZ_U.11.02	passende toegangsbeveiliging	Aankomst- en vertrektijden van bezoekers worden geregistreerd.	Fysieke toegangsbeveiliging	Uitvoering
TVZ_U.11.03	passende toegangsbeveiliging	Medewerkers, contractanten en externen dragen zichtbare identificatieHet bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen..	Fysieke toegangsbeveiliging	Uitvoering
TVZ_U.11.04	passende toegangsbeveiliging	Aan personeel van externe partijen die ondersteunende diensten verlenen, wordt - voor zover noodzakelijk - alleen beperkte toegang verleend tot beveiligde gebieden of faciliteiten die vertrouwelijke informatie bevatten. Deze toegang moet worden goedgekeurd en bewaakt.	Fysieke toegangsbeveiliging	Uitvoering

Property "Heeft bron" (as page type) with input value "%2B" contains invalid characters or is incomplete and therefore can cause unexpected results during a query or annotation process.