Identity & Access Management (IAM)

Deze pagina is onderdeel van het thema
Identity & Access Management (IAM)

Wat is IAM?

Identity and Access Management (IAM) is vrij vertaald het beheer om er voor te zorgen dat de juiste "identiteiten" (denk daarbij vooral aan personen of computers), voor de juiste redenen en op het juiste moment toegang krijgen tot de juiste faciliteiten.

Om tot meer eenduidige en gedeelde beelden inzake Identity & Access Management (IAM) te komen, geven we hier onze gezamenlijke visie daarop, met uitleg van de relevante aspecten en begrippen en een visualisatie en beschrijving van hun samenhang. Zo goed als mogelijk zijn kaders aangegeven: handvatten om IAM goed op te nemen in het ontwerp van onze dienstverlening. Vanuit de NORANederlandse Overheid Referentie Architectuur sluiten we zo veel mogelijk aan op de internationaal gebruikte termen en omschrijvingen eventueel via vertalingen in het Nederlands. IAM wordt ook wel het aandachtsgebied Toegang genoemd: het gaat om alle activiteiten die gedaan moeten worden om een entiteit (zoals een burger) op een gecontroleerde manier toegang te geven tot resources, zoals een dienst (service).

Waarom is IAM van belang?

IAM is van belang voor de digitale dienstverlening. Niet alleen voor het kunnen leveren van diensten, maar ook om te voorkomen dat niet aan de verkeerde persoon wordt geleverd. En daarbij maakt het in principe niet uit of die dienst wordt geleverd door de overheid of door burgers of bedrijven. Dit gaat zowel over het belang van de dienstaanbieder als de afnemerDe persoon of organisatie die een dienst in ontvangst neemt. Dit kan een burger, een (medewerker van een) bedrijf of instelling dan wel een collega binnen de eigen of een andere organisatie zijn.. IAM regelt drie belangrijke voorwaarden voor digitale dienstverlening:

1. Identificatie zorgt er voor dat we weten wie je bent (of in elk geval wat een digitale identiteit van je is);
2. Authenticatie zorgt er voor dat we met een bepaalde zekerheid weten dat je ook echt degene bent die je op het internet zegt te zijn;
3. Autorisatie zorgt er voor dat we weten wat je dan mag (al dan niet door een ander gemachtigd), of juist niet mag.

Direct aan de slag
Wat is op Nationaal niveau geregeld om IAM-functies door (overheids)organisaties optimaal te benutten? Denk hierbij aan: Een overzicht van Begrippen IAM Een Visie op IAM Vanuit de Gemeenschappelijke Overheidsarchitectuur (GO) worden Generieke Functies opgezet, waaronder die voor IAM Hoe sluiten we vanuit Nederland aan op Internationale afspraken en voorzieningen? Denk aan de EIDAS verordening van Europa en de Impact eIDAS voor Nederland e.d. Wat doe je als Enterprise Architect om IAM-functies te borgen binnen de architectuurEen beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen. van jouw organisatie? → Zie Aanbevelingen voor IAM in de Enterprise Architectuur Wat doe je als Business- of Solution-architect om IAM-functies te verwerken in het ontwerp van een (overheids)dienst? → Zie Aanbevelingen voor IAM in het ontwerp van een dienst

Samen leren & zoeken
Het thema wordt nog steeds verder doorontwikkeld door de expertgroep. Je kunt je daar eenvoudig bij aansluiten, door een mail te sturen aan nora@ictu.nl. Tijdens de maandelijkse bijeenkomsten bespreken we de ontwikkelingen en vaak presenteert iemand hoe IAM binnen zijn organisatie is opgepakt. Ook kan je hier een goed intercollegiaal advies krijgen over een vraagstuk dat bij jouw organisatie speelt. Per pagina binnen dit thema is een beheerder verantwoordelijk voor de actualiteit van de pagina, hij of zij ziet de wijzigingen die door iedereen met een account kunnen worden gedaan. NORANederlandse Overheid Referentie Architectuur online stimuleert leren en discussie, dus we kunnen ons voorstellen dat wijzigingen tot discussie kunnen leiden, dat is wat ons betreft een pré. De overlegpagina's behorend bij de pagina's zijn hier een uitstekend middel voor. De pagina beheerder staat als contact vermeld rechts op de pagina.

Meer informatie & Contact
Nuttige links: → Een position paper van de VNG over Digitale Identiteit → Het risico bestaat dat Identiteitsdiefstal optreedt. Het is daarom van belang dat bij het ontwerp van diensten met dat risico rekening wordt gehouden. Vanuit de thema's Privacy en Beveiliging worden daartoe Passende maatregelen, technisch en organisatorisch voorgesteld. → Voor de medewerkers van een overheidsorganisatieNORA doelt met het begrip 'overheidsorganisaties' zowel op overheden als op semi-overheid- en private organisaties met een publieke taak. (en ook de externen die daarbij worden ingehuurd, service-personeel e.d.) is vanuit de Rijksoverheid een normenkader (PDF, 361 kB) opgesteld, dat tevens de basis is geweest voor de uitrol van de Rijkspas. Dit thema wordt opgebouwd en beheerd door: → Expertgroep Digitale identificatie en authenticatie Contactpersoon is Marijke Salters: → marijke.salters@ictu.nl