Indeling van afgeleide principes en relatie tussen principes
Clustering van Afgeleide principes[bewerken]
De Afgeleide principes hebben allemaal te maken met diensten en interoperabiliteit. Ze kunnen op basis van diverse kenmerken worden ingedeeld. Bij het verminderen van het aantal principes in de omzetting van NORA 2.0 naar NORA 3.0, is in 2009 gekozen voor een volgende clustering van Afgeleide principes:
- Dienstenaanbod
- Standaardoplossingen
- Kanalen
- Informatie
- Vraaggerichtheid op een hoger plan
- Sturing en verantwoordelijkheid
- Betrouwbaarheid
Deze clustering is in principe te zien in de wiki: elk afgeleid principe heeft het kenmerk cluster, met een van deze woorden. Een overzicht is te zien via afgeleide principes in tabelvorm.
In NORA 2.0 werden de afgeleide principes (maar dat waren er toen 125) geclusterd volgens het onderstaande 9-vlaksmodel. Deze clustering is in NORA 3.0 dus losgelaten voor 85 Afgeleide Principes. Voor de 40 actuele afgeleide principes is de positie in het 9-vlaksmodel in de beschrijving aangegeven op basis van het benoemen van de relevante architectuurlaag (y-as) en het architectuurdomein (x-as).
Het Negenvlaksmodel
Het NORA Negenvlaksmodel is een raamwerk voor architectuurprincipes. Het helpt om elementen te plaatsen in een aspect van architectuur, en om te zorgen dat alle aspecten gedekt worden. Twee andere aspecten 'beveiliging' en 'beheer', lopen door alle negen andere onderdelen heen. Horizontaal lopen de architectuurlagen, daarbinnen zijn de architectuurdomeinen te vinden.
| wie | wat | hoe | |
|---|---|---|---|
| bedrijfsarchitectuur |
Diensten zijn herbruikbaar: AP01 |
Ontkoppelen met diensten: AP02 | |
| informatiearchitectuur | |||
| technische architectuur |
Relatie negenvlaksmodel en vijflaagsmodel[bewerken]
Naast het negenvlaksmodel, of negen-vlakken-plus-twee, gebruiken we binnen NORA ook het NORA Vijflaagsmodel. Beide modellen hebben hun eigen doel en toepassing. De kracht van het vijflaagsmodel ligt in het feit dat niet-architecten het gemakkelijk begrijpen. Je kunt het verwerken in praatplaten en problemen, voorzieningen en architectuurafspraken ordenen per laag. Zo creëer je overzicht per laag, terwijl je tegelijk de verbanden tussen de lagen kunt benadrukken. Zo zoom je dus relatief makkelijk uit van detail naar overview, afhankelijk van de belevingswereld van je gesprekspartners.
Het negenvlaksmodel heeft zijn kracht in de lange toepassing in de wereld van IT, waardoor het in gesprek met developers, beheerders et cetera zeker meerwaarde heeft en blijft houden.
Beide modellen kunnen naast elkaar bestaan, al zijn er ook pogingen gedaan om aan te geven hoe je het Vijflaagsmodel kunt lezen als doorontwikkeling vanuit het Negenvlaksmodel naar een Vijflaagsmodel, dat beter geschikt is om het gesprek met niet-architecten aan te gaan.
Relatie tussen basisprincipes en afgeleide principes[bewerken]
Kruistabel[bewerken]
| AP | Proactief | Vindbaar | Toegankelijk | Standaard | Gebundeld | Transparant | Noodzakelijk | Vertrouwelijk | Betrouwbaar | Ontvankelijk |
| 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 | 08 | 09 | 10 | |
| 01 | x | |||||||||
| 02 | x | |||||||||
| 03 | x | |||||||||
| 04 | x | x | ||||||||
| 05 | x | x | ||||||||
| 06 | x | |||||||||
| 07 | x | |||||||||
| 08 | x | |||||||||
| 09 | x | |||||||||
| 10 | x | |||||||||
| 11 | x | x | ||||||||
| 12 | x | |||||||||
| 13 | x | |||||||||
| 14 | x | x | ||||||||
| 15 | x | x | ||||||||
| 16 | x | x | ||||||||
| 17 | x | x | x | |||||||
| 18 | x | x | x | |||||||
| 19 | x | x | ||||||||
| 20 | x | x | ||||||||
| 21 | x | |||||||||
| 22 | x | |||||||||
| 23 | x | |||||||||
| 24 | x | |||||||||
| 25 | x | |||||||||
| 26 | x | |||||||||
| 27 | x | |||||||||
| 28 | x | |||||||||
| 29 | x | x | ||||||||
| 30 | x | |||||||||
| 31 | x | |||||||||
| 32 | x | |||||||||
| 33 | x | x | ||||||||
| 34 | x | x | ||||||||
| 35 | x | |||||||||
| 36 | x | |||||||||
| 37 | x | |||||||||
| 38 | x | |||||||||
| 39 | x | |||||||||
| 40 | x | |||||||||
Grafisch overzicht[bewerken]
