Meer informatie over overerven en harmonisatie

Uit NORA Online
Naar navigatie springen Naar zoeken springen


Harmonisatie en Overerving[bewerken]

Architecturen binnen de NORA-familie verschillen waar dat moet en komen overeen waar dat kan. Zo besparen we elkaar tijd, geld en energie: projecten hebben vaak met meerdere architecturen tegelijk te maken en alles wat overeenkomt hoeft niet meer apart te worden uitgezocht, beoordeeld en opgelost. Dan kun je je concentreren op de verschillen die er toe doen, die rechtstreeks voortkomen uit een verschil in context.

Natuurlijk is de beste manier om de architecturen dicht bij elkaar te houden veel met elkaar praten, samen oplossingen zoeken voor gedeelde problemen en kennis van elkaar overnemen. Dit gebeurt vooral informeel (in thema's, expertgroepen, via mail, social media et cetera) en organisatorisch (NORA Gebruikersraad). Als het gaat om de kern van de architecturen, de Kennismodellen en de inhoudelijke Bindende Architectuurafspraken, Standaarden, Bouwstenen, Begrippen en Beleidskaders, hebben we twee processen om de NORA-familie dicht bij elkaar te houden: Harmonisatie en Overerving.

Overerving[bewerken]

"Vier overlappende ovalen, staande voor NORA (blauw, boven) en drie dochters (groen linksonder, rood middenonder en oranje rechtsonder). Een afgeronde rechthoek AP (afgeleid Principe) staat in de NORA en de linker twee dochters, in kleur passen bij de ovaal waar ze in valt. Drie pijlen lopen van de NORA naar de dochters."
Overerving van Afgeleid Principe van NORA naar dochters

Overerving is niet meer of minder dan het overnemen van een architectuuronderdeel van de ene architectuur in de andere. Veel dochters hebben de NORA-principes, standaarden, bouwstenen en/of begrippen die ook in hun context relevant is overgenomen. Maar het gebeurt ook dat de NORA een element overneemt uit een dochter, omdat het daar het eerst ontwikkeld is, maar in de hele publieke sector nuttig kan zijn. Het overnemen van elementen is altijd vrijwillig: elke architectuur blijft autonoom en verantwoordelijk voor zijn eigen inhoud. Het is ook altijd mogelijk om een element te vertalen naar de eigen context, of extra elementen te koppelen aan het overerfde element.


Belang van overerving[bewerken]

Het overerven van architectuurelementen is een goede manier om gebruik te maken van elkaars kennis en ervaring. We denken mee over de onderwerpen waar we het meeste verstand van hebben, omdat we er in de praktijk dagelijks mee te maken krijgen. En wat we vervolgens voor oplossingen en tips realiseren delen we weer met de hele NORA familie. Weet je zo'n oplossing die een goede kandidaat zou zijn voor overerving? Laat het weten via nora@ictu.nl en we kijken naar de mogelijkheden. Ook als je rechtstreeks tussen dochters zaken wilt overnemen horen wij het graag: als iets voor twee dochters van belang is, is de kans groot dat het voor een groter deel van de familie relevant is of wordt.


Automatische overerving[bewerken]

"Vier overlappende ovalen, staande voor NORA (blauw, boven) en drie dochters (groen linksonder, rood middenonder en oranje rechtsonder). Een rode afgeronde rechthoek Begrip staat in middelste dochter en in de NORA en de rechterdochter staat een zelfde afgeronde rechthoek Begrip in de kleur van de ovaal, over een rode heen. Drie pijlen lopen van de NORA naar de dochters en terug."
Overerving van begrip vanuit dochter naar NORA en andere dochter

Architecturen die een actuele en dynamische versie online hebben staan, zoals deze wiki voor de NORA, kunnen in veel gevallen automatisch elementen overerven van de NORA. Wanneer de NORA-versie van bijvoorbeeld principes, standaarden of begrippen wijzigt krijgt u dan automatisch een seintje met de optie om de nieuwe versie met een klik op de knop over te nemen. Neem even contact op met ons (en daarna uw leverancier) om naar de mogelijkheden te kijken nora@ictu.nl. Wanneer automatische overerving technisch niet mogelijk blijkt voor uw architectuur kunnen we altijd kijken naar een andere oplossing, zoals een seintje wanneer bepaalde zaken wijzigen.

Automatische overerving zorgt er voor dat innovaties in één architectuur snel worden overgenomen in alle architecturen die er belang bij hebben.

Voorbeeld: een dochter definieert een begrip dat nog niet in de NORA staat. Dit begrip is ook buiten het eigen domein bruikbaar, dus ze melden het aan bij de NORA. Zodra de NORA het begrip overneemt krijgen alle dochters die begrippen (automatisch) overerven een seintje dat er een nieuw begrip is. Een aantal van hen besluiten het over te nemen, voor anderen is het op dat moment niet relevant.

Het kan zelfs zijn dat één van de dochters het begrip vervolgens aanvult en de aanvulling weer beschikbaar stelt aan de hele familie, inclusief de dochter die er oorspronkelijk mee begonnen is. Die kan de aanvulling vervolgens overnemen, of doorgaan met de eigen versie.

Harmonisatie[bewerken]

Projecten overstijgen organisatiegrenzen[bewerken]

"Vier overlappende ovalen, staande voor de NORA(boven), een bestuurlijke dochter (linksonder), een domein- of ketendochter (middenonder) en een tweede bestuurlijke dochter (rechtsonder). Op het snijvlak van deze vier ovalen een driehoek die staat voor Mijn Project."
Project in 3 verschillende dochters
"Drie overlappende ovalen, staande voor de NORA, een bestuurlijke dochter en een domein- of ketendochter. Op het snijvlak van deze drie ovalen een driehoek die staat voor Mijn Project."
Project in 2 verschillende dochters

Projecten hebben in de praktijk vaak te maken met meerdere architecturen: die van de eigen organisatie(s), een of meer overheidslagen waarmee informatie wordt uitgewisseld en/of die binnen het domein of de keten waarbinnen het project valt. Hoe meer die architecturen van elkaar verschillen, hoe moelijker het project het krijgt om uit te zoeken of ze aan alle eisen (tegelijk) voldoen.
Zie daarom Welke dochter is voor mij van toepassing?

Vraaggedreven Harmonisatie[bewerken]

"Vijf overlappende ovalen, staande voor de NORA (midden) en vier bestuurlijke dochters (vier hoeken van de afbeelding), met vier pijlen die vanuit de bestuurlijke dochters naar het midden wijzen."
Dichter naar elkaar groeien bestuurlijke dochters

Harmonisatie is dus geen doel op zich, maar ondersteunt de behoefte uit de praktijk. Eén zo'n behoefte komt voort uit de decentralisaties: als diensten verschoven worden van de ene overheidslaag naar de andere, zouden organisaties die informatie aanleveren eigenlijk dezelfde eisen moeten kunnen verwachten. Wanneer je in de praktijk tegen problemen oploopt door verschillen tussen de 'bestuurlijke dochters' (EAR, GEMMA, PETRA en WILMA), of als je zulke problemen ziet aankomen, meld ze dan even via nora@ictu.nl (en ook bij de betreffende architecturen).