Digitale Duurzaamheid: verschil tussen versies

Versie van 6 aug 2014 14:50

In de NORA Gebruikersraad en het NORA Architectuurboard, waarin alle bestuurslagen zijn vertegenwoordigd, is eerder de afspraak gemaakt voor het gaan ontwikkelen van een katern Digitale duurzaamheid. Zie ook het voorstel daartoe Voorstel katern Digitale Duurzaamheid (PDF, 60 kB).

Het ontwikkeltraject zit nu in de voorbereidende fase zoals gedetailleerder beschreven op de pagina over de aanpak: Aanpak ontwikkeling Digitale Duurzaamheid. Die aanpak moet uiteindelijk leiden tot inhoud in de vorm van onder andere kaders, concepten en principes. Dat geheel zal het karakter krijgen van overheidsbrede afspraken over hoe digitale duurzaamheid te realiseren door onder andere het inrichten van processen en informatievoorzieningen daarvoor. Daarbij zijn wij gericht op samenwerking met het Nationaal Archief en het daar ondergebrachte programma Archief 2020.

Zie ook:

Wat is Digitale duurzaamheid?[bewerken]

Wat we in het kader van NORA gaan verstaan onder Digitale duurzaamheid zal te zijner tijd ongetwijfeld nog onderwerp van discussie zijn. Voorlopig gaan we uit van de volgende formulering: Digitale duurzaamheid in het kader van de digitale overheid gaat over het duurzaam toegankelijk houden van te bewaren digitale overheidsinformatie. Duurzaamheid als vraagstuk is vooral verbonden met het voor langere tijd bewaren van informatie. Daarom zal de digitale overheidsinformatie waarop het vraagstuk betrekking heeft, in de praktijk vooral bestaan gearchiveerde informatie of informatie die gearchiveerd had moeten zijn. In dat geval zal de oplossing van het vraagstuk Digitale duurzaamheid vooral bestaan uit het goed digitaal archiveren van overheidsinformatie. Ook wordt in dit verband wel gesproken over het digitale geheugen van de overheid.

Soms wordt het aandachtsgebied ook aangeduid met de term 'Digitale toegankelijkheid'. In dat geval is het aandachtsgebied breder want heeft het strikt uitgaande van de term ook betrekking op het ontsluiten van niet of nog niet gearchiveerde informatie. Het aandachtsgebied is dan breder omdat het dan ook gaat over het ontsluiten en toegankelijk maken van (bijvoorbeeld) actuele basisgegevens in basisregistraties en actuele informatie in zaakdossiers van nog lopende zaken; oftewel: de toegankelijkheid van zowel het korte als het lange termijn geheugen van de overheid.

Voor een werkbare afbakening van het aandachtsgebied is het in ieder geval goed te beseffen dat enerzijds veel problemen met betrekking tot Digitale duurzaamheid te maken hebben met de factor tijd, maar dat anderzijds een aspect van de oplossing eruit bestaat dat de aandacht voor goed archiveren al dient te beginnen bij het creëren van informatie, ook al is daadwerkelijk archiveren van informatie dan vaak nog niet aan de orde (maar bijvoorbeeld pas als de desbetreffende informatie, bijvoorbeeld een document, na de concept-fase, formele betekenis krijgt).

Waarom Digitale duurzaamheid?[bewerken]

Overheidsorganisaties hebben grote ambities op het gebied van digitaal werken, digitale dossiers en digitaal archiveren. De noodzaak om hierop, in ieder geval op hoofdlijnen, een samenhangende visie te hebben wordt dan ook nauwelijks betwist. Nu blijven belangrijke delen van het totaal aan digitale overheidsinformatie nog buiten beeld bij het voldoen aan eisen voor duurzame toegankelijkheid, en worden die eisen op slechts een beperkt deel van alle digitale archiefbescheiden toegepast. Als dergelijke informatie beter toegankelijk wordt en blijft dan wordt ook het tijd-, plaats-, organisatie- en apparaatonafhankelijk gebruik ervan beter mogelijk en daarmee zowel de dienstverlening naar de burger als de samenwerking binnen de overheid. Ook zal het de transparantie van de overheid verbeteren (over welke archiefgegevens beschikt de overheid en het ontsluiten ervan).

Op het niveau van landelijk beleid is al expliciet gekozen voor extra inspanningen door de Nederlandse overheid. Stukken zoals de landelijke Archiefvisie benoemen daarvoor zowel het realiseren van digitale duurzaamheid als ook de transitie van archiveren op papier naar digitaal archiveren:

Daarnaast is de uitwerking van het thema Digitale duurzaamheid een verdieping van enkele onderwerpen zoals al benoemd in het Katern Verbinden, waaronder archivering in samenhang met e-dossiers en de informatiepositie van de burger.

Wat is nodig voor Digitale duurzaamheid? Tevens de te beantwoorden vragen[bewerken]

Digitale duurzaamheid is sterk verbonden met het kader voor archivering. Dat begint met wet en regelgeving. Ook zijn verschillende normen beschikbaar, zowel Nederlandse (NEN) als internationale (o.a. ISO). Tenslotte zijn er standaarden zoals voor metagegevens. De pagina Wat zijn de kaders voor Duurzame Toegankelijkheid? biedt een overzicht.

Alle overheidsorganisaties archiveren oftewel documenteren hun handelen en de informatie die zij daarbij gebruiken, voor reconstructie ten behoeve van vrantwoording en bewijsvoering, voor hergebruik en soms ook vanwege het cultuurhistorisch belang van informatie. De aanpak houdt in dat we samenwerkingsafspraken hebben met het Nationaal Archief en het daar ondergebrachte programma Archief 2020 en ook dat we uitgaan van al bestaand inhoudelijk materiaal. Zie voor wat reeds verzameld is Bestaand materiaal Digitale duurzaamheid. Meer materiaal is welkom.

Ook gaan we uit van al onderkende vragen en vraagstukken. Te beantwoorden vragen die reeds in beeld zijn, zijn bijvoorbeeld:

Wat houdt digitale duurzaamheid in? Is het een aspect van digitaal archiveren? Of is het breder?
Wat is het wettelijk kader voor digitale duurzaamheid en welke normen en staandaarden zijn beschikbaar?
Welke principes zijn van toepassing op digitale duurzaamheid?
Wat is de relatie tussen archivering en digitale duurzaamheid enerzijds en het realiseren van de e-Overheid anderzijds?
- mbt. digitaal zaken doen met de overheid?
- mbt. actieve openbaarmaking?
- mbt. digitaal samenwerken?

Zie voor een overzicht van alle te beantwoorden vragen de pagina Te beantwoorden vragen Digitale duurzaamheid

Aanmelden[bewerken]

Aanvullingen in de vorm van te beantwoorden vragen, inhoudelijk materiaal, aanbiedingen in de vorm van menskracht voor meeontwikkelen en contactpersonen voor het meedenken over digitale duurzaamheid kunnen naar het duo Noortje Coppens, noortje.coppens@ictu.nl en Adrie Spruit, adrie.spruit@ictu.nl. Over meeontwikkelen en/of meedenken kunnen we maatwerkafspraken maken. We gaan uit van de mogelijkheden van wie zich aanbiedt.

@@ Regel 15: / Regel 15: @@
 Soms wordt het aandachtsgebied ook aangeduid met de term 'Digitale toegankelijkheid'. In dat geval is het aandachtsgebied breder want heeft het strikt uitgaande van de term ook betrekking op het ontsluiten van niet of nog niet gearchiveerde informatie. Het aandachtsgebied is dan breder omdat het dan ook gaat over het ontsluiten en toegankelijk maken van (bijvoorbeeld) actuele basisgegevens in basisregistraties en actuele informatie in zaakdossiers van nog lopende zaken; oftewel: de toegankelijkheid van zowel het korte als het lange termijn geheugen van de overheid.
-Voor een werkbare afbakening van het aandachtsgebied is het in ieder geval goed te beseffen dat enerzijds veel problemen met betrekking tot Digitale duurzaamheid te maken hebben met de factor tijd, maar dat anderzijds een aspect van de oplossing eruit bestaat dat de aandacht voor goed archiveren al dient te beginnen bij het creëren van informatie, ook al is daadwerkelijk archiveren van die informatie dan vaak nog niet aan de orde (maar bijvoorbeeld pas als de desbetreffende informatie, bijvoorbeeld een document, na de concept-fase, formele betekenis krijgt).
+Voor een werkbare afbakening van het aandachtsgebied is het in ieder geval goed te beseffen dat enerzijds veel problemen met betrekking tot Digitale duurzaamheid te maken hebben met de factor tijd, maar dat anderzijds een aspect van de oplossing eruit bestaat dat de aandacht voor goed archiveren al dient te beginnen bij het creëren van informatie, ook al is daadwerkelijk archiveren van informatie dan vaak nog niet aan de orde (maar bijvoorbeeld pas als de desbetreffende informatie, bijvoorbeeld een document, na de concept-fase, formele betekenis krijgt).
 ==Waarom Digitale duurzaamheid?==