Artificial Intelligence

Deze pagina is in opbouw. Kom later terug om het resultaat te zien of neem contact op met nora@ictu.nl als je mee wilt werken aan de eerste concepten.

Artificial Intelligence

Onderdeel van

Thema's

Contact

Youetta de Jager

Youetta.deJager@ictu.nl

Status

Actueel

Inhoud AI & Algoritmen

• Aanbevelingen voor AI&A in de Enterprise Architectuur
• Aanbevelingen voor AI&A in het ontwerp van een dienst

• 27 september 2022 - Ingrijpende wijzigingen aan de NORA Bindende Architectuurafspraken per 1-1-2023…
• 17 november 2021 - Grote wijzigingen kern NORA in publieke review tot en met 31 januari…

: → Al het NORA Nieuws

Wat is Artificial Intelligence?

Artificial Intelligence (AI)

De Nederlandse AI-coalitie hanteert voor het begrip AI de volgende omschrijving:

Het vermogen van een systeem om externe gegevens correct te interpreteren, om te leren van deze gegevens, en om deze lessen te gebruiken om specifieke doelen en taken te verwezenlijken via flexibele aanpassing. Dit vermogen is traditioneel voorbehouden aan mensen.

Op Europees niveau is het de Independent High Level Expert Group on AI van de Europese Commissie die zich bezighoudt met dit onderwerp. Deze groep is tot de volgende definitie gekomen:

Systemen op basis van artificiële intelligentie (AI) zijn door mensen ontworpen softwaresystemen (en mogelijk ook hardware systemen) die, met een complex doel, in de fysieke of digitale dimensie in actie komen op basis van gegevens die zij in hun omgeving waarnemen, waarbij deze:

• de verzamelde gestructureerde of ongestructureerde gegevens interpreteren,
• redeneren op basis van de uit deze gegevens verkregen kennis of de verkregen informatie verwerken, en
• beslissen met welke handeling(en) het gestelde doel het best kan worden bereikt.

AI-systemen kunnen gebruik maken van symbolische regels of een numeriek model en kunnen hun gedrag ook aanpassen door te analyseren welke invloed hun eerdere handelingen op de omgeving hebben.

Algoritmen
AI is opgebouwd uit algoritmen. Maar niet alle algoritmen zijn onderdeel van AI. Een algoritme kan worden omschreven als een set bij elkaar behorende instructies die een bepaald probleem oplossen of een bepaalde taak uitvoeren. In het geval van AI kunnen we ervan uitgaan dat algoritmen geschreven zijn in een programmeertaal en dat het gaat om het verwerken van digitale gegevens.

Een geautomatiseerde beslisboom bijvoorbeeld is ook een algoritme. Maar dit is slechts een automatische versie van besluitvorming die door een mens op precies dezelfde manier zou zijn gedaan volgens die beslisregels op basis van ‘if X, then Y, else Z’. Hierbij komt het algoritme (‘het systeem’) dus niet zelfstandig tot een besluit of uitkomst.

Vormen van AI
Veel voorkomende vormen van AI zijn:

1. Symbolische AI - Representeren van kennis door middel van symbolen en regels. Voorbeelden zijn rule-based systemen en constraint satisfaction problemen. Bij rule-based systemen worden regels gebruikt om kennis te representeren en om besluiten te nemen. Bij constraint satisfaction problemen wordt een vraag geformuleerd als een aantal constraints en een oplossing is een uitdrukken die voldoet aan alle constraints. Een bekend voorbeeld is een SAT solver, die het Boolean satisfiability probleem oplost.
   
2. Machine Learning (ML) - Algoritmes die leren door data.
   
   • Supervised learning - Algoritmes die leren door gelabelde data.
     
   • Unsupervised learning - Algoritmes die patronen en structuren in data kunnen identificeren zonder te leren.
     
   • Semi-supervised (weak supervised) learning - Algoritmes leren door een klein gedeelte gelabelde data en een groot gedeelte niet-gelabelde data door training.
     
   • Reinforcement Learning - Algoritmes leren door middel van trial-and-error interacties met hun omgeving.
     
3. Evolutionaire algoritmen - Algoritmes die geïnspireerd zijn door biologische evolutie. Wordt vaak gebruikt voor optimalisatie en zoekproblemen.

Waarom zijn Artificial Intelligence & Algoritmen van belang?

Efficiency is een belangrijk aspect in het gebruik van AI&A. Overheden maken daarom al gebruik van dit concept of overwegen deze te gebruiken binnen de diverse regelingen en toepassingen, zoals belastingen en toeslagen, maar ook chatbots en apps.

Naast voordelen bestaan er - uiteraard - ook risico's; beide onderdelen bevatten ethische aspecten. De pagina voordelen en risico's toont voorbeelden en links naar meer informatie over deze onderwerpen.

Direct aan de slag
Wat doe je als Enterprise Architect of adviseur om AI-functies te borgen binnen de architectuur van jouw organisatie? →Aanbevelingen voor AI&A in de Enterprise Architectuur Wat doe je als Business- of Solution Architect om AI-functies te verwerken in het ontwerp van een (overheids)dienst? (nog uitwerken) →Aanbevelingen voor AI&A in het ontwerp van een dienst

Samen leren & zoeken
Meest bekende organisaties en samenwerkingsverbanden die een visie en praktische handreikingen ontwikkelen voor het werken met AI&A: Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR), rapport 105 Opgave AI] In deze visie stelt de WRR dat wanneer Nederland zich op deze fundamentele verandering niet goed voorbereidt, er niet alleen het risico bestaat dat kansen worden gemist, maar ook dat de samenleving wordt opgescheept met een technologie die onze belangen niet dient. Publieke Diensten Nederlandse AI Coalitie] ECP - AI Impact Assessment NEN - AI en Big Data Digitale Overheid - AI LED). Deze organisatie werkt aan werkdefinities voor AI&A, die momenteel in review zijn en mogelijk in 2021 worden gepubliceerd. Leeraanbod en informatieve artikelen, podcasts en webinars binnen de overheid: RADIO - Artificiële Intelligentie Rijks Innovatie Community Buiten de overheid: PAO Leiden Artificial Intelligence voor juristen Ken je nog een overleg (binnen de overheid) dat zich bezighoudt met AI en/of Algoritmen? Neem dan contact op met NORA Beheer.

Meer informatie & contact
Informatie op landelijk, nationaal en Europees niveau en Tweede Kamerstukken: →Documentatie over Artificial Intelligence (AI) & Algoritmen Dit thema wordt beheerd door experts van de overheid en marktpartijen: →Expertgroep AI&A Contactpersoon is Youetta de Jager: →Youetta.deJager@ictu.nl.

Een beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen.

Betekenisvolle gegevens.

Betekenisvolle gegevens.