FS:Digikoppeling: verschil tussen versies
k (Tekst vervangen - '{{FS-standaard' door '<!--TS:20180928000000-->{{FS-standaard') |
(Op verzoek van Logius het architectuurdocument van Digikoppeling genoemd onder 'Werking'. Verder nog wat tekstuele aanpassingen in de samenvatting, werking en waarvoor geldt de verplichting.) |
||
(6 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
{{#element: | |||
| | |Elementtype=FS-Standaard | ||
| | |Titel=Digikoppeling | ||
| | |Introductie=[https://www.logius.nl/domeinen/gegevensuitwisseling/digikoppeling/wat-is-het Digikoppeling] is de standaard voor veilige gegevensuitwisseling tussen overheidsorganisaties. De standaard beschrijft logistieke afspraken over de manier waarop berichten uitgewisseld moeten worden, bijvoorbeeld als bevraging of als melding. Digikoppeling maakt het mogelijk om zeer grote bestanden uit te wisselen. Ook specificeert Digikoppeling hoe de uit te wisselen gegevens beveiligd worden. Digikoppeling gaat niet over de inhoud van berichten. U heeft Digikoppeling nodig als uw systemen gegevens moeten uitwisselen met onderdelen van de [https://www.digitaleoverheid.nl/mido/generieke-digitale-infrastructuur-gdi/ Generieke Digitale Infrastructuur] (GDI), zoals de Basisregistraties. | ||
| | |Status lijst Forum Standaardisatie=Verplicht (pas toe leg uit) | ||
|Functioneel toepassingsgebied=Digikoppeling moet worden toegepast bij digitale gegevensuitwisseling die plaatsvindt met voorzieningen die onderdeel zijn van de GDI, waaronder de basisregistraties, of die sectoroverstijgend is. De verplichting geldt voor gegevensuitwisseling tussen systemen waarbij er noodzaak is voor tweezijdige authenticatie. | |||
Geautomatiseerde gegevensuitwisseling tussen informatiesystemen op basis van NEN3610 is uitgesloten van het functioneel toepassingsgebied. | |||
|Organisatorisch werkingsgebied=Nederlandse overheden (Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen) en instellingen uit de (semi-)publieke sector. | |||
|Nut=Digikoppeling maakt veilige gegevensuitwisseling tussen overheden mogelijk. De standaard beschrijft afspraken om gegevens juist te adresseren, leesbaar en uitwisselbaar te maken en veilig en betrouwbaar te verzenden. Digikoppeling wordt onder andere gebruikt om op een veilige manier aan te sluiten op basisregistraties. | |||
|Werking=De standaard bestaat uit een viertal koppelvlakspecificaties voor gestructureerd gegevensuitwisseling met en tussen overheidsorganisaties: | |||
# De [https://publicatie.centrumvoorstandaarden.nl/dk/wus/ WUS standaarden] voor bevragingen, waarbij direct een antwoord verwacht wordt op een vraag. Dit heet ook wel 'synchrone' gegevensuitwisseling. Snelheid van afleveren is hierbij belangrijk, en als een service niet beschikbaar is, hoeft de vraag niet opnieuw worden aangeboden. | |||
# De [https://publicatie.centrumvoorstandaarden.nl/dk/ebms/ ebMS standaard] voor meldingen, waarbij het antwoord op een vraag later kan terugkomen. Snelheid van afleveren is in dit geval minder belangrijk. Gegevens worden herhaaldelijk verstuurd tot de ontvanger beschikbaar is. Dit staat ook bekend als 'asynchrone gegevensuitwisseling'. | |||
# [https://publicatie.centrumvoorstandaarden.nl/dk/gb/ Grote berichten] om zeer grote bestanden als bijlagen toe te voegen en om beveiliging op berichtniveau toe te passen. | |||
# [https://publicatie.centrumvoorstandaarden.nl/dk/restapi/ REST API], om gegevens veilig uit te wisselen volgens het [https://www.transip.nl/knowledgebase/artikel/2997-wat-is-een-rest-api/ REST principe] en volgens de eisen van de verplichte [https://forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/rest-api-design-rules REST API Design Rules] op de 'pas toe of leg uit' lijst. | |||
Daarnaast heeft Digikoppeling normatieve specificaties van de [https://gitdocumentatie.logius.nl/publicatie/dk/architectuur/ architectuur] en de manier waarop de [https://gitdocumentatie.logius.nl/publicatie/dk/beveilig/ beveiliging van de gegevensuitwisseling moet worden ingericht]. De Digikoppeling standaard beschrijft ook [https://gitdocumentatie.logius.nl/publicatie/dk/beheer/ hoe de standaard zelf beheerd wordt]. | |||
|Domein Forum Standaardisatie=Uitwisselingsfundament | |||
|Trefwoorden Forum Standaardisatie=Netwerk, Zaakgegevens, Basisregistraties, Informatiebeveiliging | |||
|Toelichting bij opname lijst Forum Standaardisatie=Digikoppeling staat sinds 20 mei 2009 op de pas-toe-of-leg-uit lijst. In juni 2013 werd de versie van Digikoppeling gewijzigd naar 2.0. | |||
Op 25 mei 2018 stemde het OBDO in met het weglaten van het versienummer van Digikoppeling, waarna het versiebeheer op niveau van de deelspecificaties wordt gevoerd. Voor gebruikers is dit duidelijker dan het gelaagde versiebeheer. | |||
Op 7 april 2022 stemde het OBDO in met de uitbreiding van Digikoppeling met een [https://publicatie.centrumvoorstandaarden.nl/dk/restapi/ REST API koppelvlak] als aanvulling op de bestaande koppelvlakken volgens [https://forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/soap SOAP] (Simple Object Access Protocol) principes. De afgelopen tien jaar worden [https://www.uptrends.nl/wat-is/rest-api REST APIs] wereldwijd veel gebruikt als gangbaar en efficiënt alternatief voor SOAP. | |||
|Uitstekend beheer=Ja | |||
| | |Datum van besluit lijst Forum Standaardisatie=2009-05-20 | ||
|Volledige naam=ebMS (ebXML Messaging Service), WUS (WSDL, UDDI & SOAP), GB (Grote Berichten) en REST API zoals nader gespecificeerd binnen Digikoppeling. | |||
| | |Specificatiedocument=https://www.logius.nl/standaarden/digikoppeling/architectuur-en-koppelvlakstandaarden/ | ||
|Beheerorganisatie=Logius | |||
|Advies aan beheerder=In 2018 gaf het Forum Standaardisatie het volgende advies:* Monitor actief de behoefte ten opzichte van standaarden ebMS 3.0/AS4 om (de ontwikkeling van) Digikoppeling aan te laten sluiten op recente technologische ontwikkelingen.* Stimuleer intra-sectoraal gebruik van Digikoppeling om de adoptie van Digikoppeling te bevorderen. | |||
|Opgenomen op Europese lijst MSP=Nee | |||
|Waarvoor geldt de verplichting=Digikoppeling is van toepassing bij de aanschaf of ontwikkeling van systemen voor veilige gegevensuitwisseling met voorzieningen die onderdeel zijn van de [https://www.digitaleoverheid.nl/mido/generieke-digitale-infrastructuur-gdi/ Generieke Digitale Infrastructuur] van de overheid (zoals de basisregistraties). Digikoppeling is ook van toepassing op de veilige gegevensuitwisseling tussen overheidsorganisaties die sector-overstijgend is. | |||
Uitgezonderd zijn: de uitwisseling van Geo-informatie (daarvoor bestaat NEN3610) en de gevallen waarin de aanbieder van gegevens vaststelt dat geen noodzaak bestaat om de afnemer van de gegevens te authenticeren. | |||
|Concept-pagina FS=Nee | |||
| | |||
}} | }} |
Huidige versie van 27 feb 2024 om 16:16
Deze gegevens zijn afkomstig van https://www.forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/Digikoppeling
Over de standaard | |
---|---|
Lijst status | Verplicht (pas toe leg uit) |
Beschrijving | |
Uitleg | |
Nut | Digikoppeling maakt veilige gegevensuitwisseling tussen overheden mogelijk. De standaard beschrijft afspraken om gegevens juist te adresseren, leesbaar en uitwisselbaar te maken en veilig en betrouwbaar te verzenden. Digikoppeling wordt onder andere gebruikt om op een veilige manier aan te sluiten op basisregistraties. |
Werking |
De standaard bestaat uit een viertal koppelvlakspecificaties voor gestructureerd gegevensuitwisseling met en tussen overheidsorganisaties:
|
Waarvoor geldt de verplichting |
Digikoppeling is van toepassing bij de aanschaf of ontwikkeling van systemen voor veilige gegevensuitwisseling met voorzieningen die onderdeel zijn van de Generieke Digitale Infrastructuur van de overheid (zoals de basisregistraties). Digikoppeling is ook van toepassing op de veilige gegevensuitwisseling tussen overheidsorganisaties die sector-overstijgend is. Uitgezonderd zijn: de uitwisseling van Geo-informatie (daarvoor bestaat NEN3610) en de gevallen waarin de aanbieder van gegevens vaststelt dat geen noodzaak bestaat om de afnemer van de gegevens te authenticeren. |
Aanvullende verplichtingen | |
Trefwoorden | Netwerk, Zaakgegevens, Basisregistraties, Informatiebeveiliging |
Detailinformatie | |
Beheerorganisatie | Logius |
Uitstekend beheer | Ja |
Specificatiedocument | https://www.logius.nl/standaarden/digikoppeling/architectuur-en-koppelvlakstandaarden/ |
Volledige naam | ebMS (ebXML Messaging Service), WUS (WSDL, UDDI & SOAP), GB (Grote Berichten) en REST API zoals nader gespecificeerd binnen Digikoppeling. |
Versie | |
Inkoop | |
Aandachtspunten | |
Sjabloon-bestektekst | |
CPV-code(s) | |
Implementatie | |
Conformiteitstest | |
Domein | |
Relatie met andere standaarden | |
Toelichting | |
Toetsingsinformatie | |
Hulpmiddelen | |
Functioneel toepassingsgebied |
Digikoppeling moet worden toegepast bij digitale gegevensuitwisseling die plaatsvindt met voorzieningen die onderdeel zijn van de GDI, waaronder de basisregistraties, of die sectoroverstijgend is. De verplichting geldt voor gegevensuitwisseling tussen systemen waarbij er noodzaak is voor tweezijdige authenticatie. Geautomatiseerde gegevensuitwisseling tussen informatiesystemen op basis van NEN3610 is uitgesloten van het functioneel toepassingsgebied. |
Organisatorisch werkingsgebied | Nederlandse overheden (Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen) en instellingen uit de (semi-)publieke sector. |
Toelichting bij opname |
Digikoppeling staat sinds 20 mei 2009 op de pas-toe-of-leg-uit lijst. In juni 2013 werd de versie van Digikoppeling gewijzigd naar 2.0. Op 25 mei 2018 stemde het OBDO in met het weglaten van het versienummer van Digikoppeling, waarna het versiebeheer op niveau van de deelspecificaties wordt gevoerd. Voor gebruikers is dit duidelijker dan het gelaagde versiebeheer. Op 7 april 2022 stemde het OBDO in met de uitbreiding van Digikoppeling met een REST API koppelvlak als aanvulling op de bestaande koppelvlakken volgens SOAP (Simple Object Access Protocol) principes. De afgelopen tien jaar worden REST APIs wereldwijd veel gebruikt als gangbaar en efficiënt alternatief voor SOAP. |
Datum van aanmelding | |
Datum van besluit | 2009-05-20 |
Europese status (MSP) | Nee |
Documentatie |
|
Forum-Adviezen | |
Advies aan beheerder | In 2018 gaf het Forum Standaardisatie het volgende advies:* Monitor actief de behoefte ten opzichte van standaarden ebMS 3.0/AS4 om (de ontwikkeling van) Digikoppeling aan te laten sluiten op recente technologische ontwikkelingen.* Stimuleer intra-sectoraal gebruik van Digikoppeling om de adoptie van Digikoppeling te bevorderen. |
Adoptieadviezen | |
Leveranciers |
- 130213-Expertadvies-Digikoppeling-2.0.pdf (Expertadvies Digikoppeling 2.0,https://www.forumstandaardisatie.nl/sites/default/files/Downloads/Bijlagen OS/Digikoppeling/130213-Expertadvies-Digikoppeling-2.0.pdf,PDF Document)
- 20180223-Expertadvies-Digikoppeling-zonder-versienummer.pdf (Expertadvies Digikoppeling zonder versienummer,https://www.forumstandaardisatie.nl/sites/default/files/Downloads/Bijlagen OS/Digikoppeling/20180223-Expertadvies-Digikoppeling-zonder-versienummer.pdf,PDF Document)
- 210609-Intakeadvies-Digikoppeling-Uitbreiding-REST-API-koppelvlak.pdf (Intakeadvies Digikoppeling uitbreiding REST API koppelvlak,https://www.forumstandaardisatie.nl/sites/default/files/2021-11/210609-Intakeadvies-Digikoppeling-Uitbreiding-REST-API-koppelvlak.pdf,PDF Document)
- 210923-Expertadvies-Digikoppeling-Uitbreiding-REST-API-koppelvlak.pdf (Expertadvies Digikoppeling uitbreiding REST API koppelvlak,https://www.forumstandaardisatie.nl/sites/default/files/2021-09/210923-Expertadvies-Digikoppeling-Uitbreiding-REST-API-koppelvlak.pdf,PDF Document)
- FS-20211208.3A-Forumadvies-Digikoppeling-Uitbreiding-REST-API-koppelvlak.pdf (Forumadvies Digikoppeling met REST API koppelvlak,https://www.forumstandaardisatie.nl/sites/default/files/FS/2021/1208/FS-20211208.3A-Forumadvies-Digikoppeling-Uitbreiding-REST-API-koppelvlak.pdf,PDF Document)
- FS180425.2E-Forumadvies-Digikoppeling-zonder-versienummer.pdf (Forumadvies Digikoppeling zonder versienummer,https://www.forumstandaardisatie.nl/sites/default/files/Downloads/Bijlagen OS/Digikoppeling/FS180425.2E-Forumadvies-Digikoppeling.pdf,PDF Document)
- FS43-04-05B-Forumadvies-Digikoppeling-2.0.pdf (Forumadvies Digikoppeling 2.0,https://www.forumstandaardisatie.nl/sites/default/files/Downloads/Bijlagen OS/Digikoppeling/FS43-04-05B-Forumadvies-Digikoppeling-2.0.pdf,PDF Document)