Bedrijfsfunctiemodel
- Onderdeel van
- Lijsten & Verwijzingen
- Contact
- NORA Beheer
- nora@ictu.nl
- Status
- Actueel
- Vastgesteld in NORA Gebruikersraad 2023-09-17
Beschrijving: Een bedrijfsfunctiemodel is een model van de bedrijfsfuncties van een organisatie en beschrijft wat een organisatie doet onafhankelijk van hoe het wordt uitgevoerd.
Bron: NORA
Vastgesteld in: NORA Gebruikersraad 2023-09-17
Toelichting: Een bedrijfsfunctiemodel kijkt naar een organisatie als een verzameling van activiteiten die worden uitgevoerd en clustert deze tot logische eenheden op basis van bepaalde criteria (doorgaans de kennis, competenties en/of bedrijfsmiddelen die daartoe nodig zijn).
Het model vormt een neutraal referentiekader waarin nog geen organisatie-specifieke keuzen staan. Aangezien organisaties in tijd meestal dezelfde activiteiten blijven uitvoeren is het model daardoor stabiel van aard. Veranderingen vinden vooral plaats op het niveau van bedrijfsprocessen, waarin bedrijfsfuncties op een specifieke manier worden ingevuld en met elkaar gecombineerd tot een stroom van activiteiten. Dit maakt het bedrijfsfunctiemodel structureel anders dan een procesmodel. Een procesmodel legt de nadruk op het afhandelen van gebeurtenissen door een specifieke volgordelijkheid van activiteiten aan de hand van specifieke bedrijfsregels.
En het maakt het bedrijfsfunctiemodel ook wezenlijk anders dan een organogram van overheidsorganisaties. De organieke structuur, zoals vastgelegd in een organogram, verandert relatief vaak, niet in de laatste plaats door de wisselende politieke coalities en programma’s.
De toepassingsmogelijkheden van een bedrijfsfunctiemodel zijn breed. Vanwege de stabiliteit van het model is het erg geschikt om gebruikt te worden als algemeen ankerpunt om andere modellen aan te relateren waarbij in eerste instantie nog niet gesproken wordt over organisatie- en IT-inrichting. Dit zou bijvoorbeeld een strategische discussie kunnen zijn over wat onderscheidende en niet-onderscheidende kerncompetenties zijn van organisaties om zo inzicht te geven in kansen voor uitbesteding. Daarnaast kunnen kosten, baten, risico’s en knelpunten worden geplot op dit model waardoor inzicht ontstaat waar prioriteiten voor verandering liggen. Gegeven de prioriteiten is het dan bijvoorbeeld mogelijk om de impact op de bedrijfsprocessen en de informatievoorziening te bepalen. Hiervoor is het nodig dat die modellen zijn gekoppeld aan het bedrijfsfunctiemodel. Het bedrijfsfunctiemodel vormt daarmee ook een instrument voor impactanalyses. Een bedrijfsfunctie geeft tevens aan waar logische eenheden en grenzen bestaan in de organisatie, processen en informatie- voorziening. Het model biedt een lijst van functies die allemaal in één of meer afdelingen moeten zijn belegd. Daarmee biedt het een hulpmiddel bij het uitvoeren van reorganisaties. Een bedrijfsfunctiemodel kan ook programma- en projectportfoliomanagement ondersteunen; door (mogelijke) programma’s en projecten te plotten op het bedrijfsfunctiemodel ontstaat inzicht in waar de veranderingen zitten (en waar dus ook niet), hoe ze geclusterd kunnen worden en of ze beslag leggen op dezelfde verandercapaciteit.
Zie het uitgewerkte Bedrijfsfunctiemodel Rijksdienst (RORA).
Daar is aanvullend nog aangegeven dat bedrijfsfuncties onder andere voorzien in:
- de behoeften van afnemers, door realisatie en levering van producten en diensten op verzoek;
- het onderhouden van de relaties met afnemers;
- ontwikkeling en beheer van het producten- en diensten portfolio;
- inrichting van processen om producten en diensten te kunnen leveren;
- inrichting van de organisatie benodigd om tot besturing en uitvoering van processen te kunnen komen;
- ontwikkeling en beheer van de benodigde informatievoorziening (gegevens, informatie, kennis en informatiesystemen).
Zie het uitgewerkte Bedrijfsfunctiemodel voor gemeenten (GEMMA).
Zie het uitgewerkte Bedrijfsfunctiemodel voor Provincies (PETRA).
Zie het uitgewerkte Bedrijfsfunctiemodel voor Waterschappen (WILMA).
Wordt op andere pagina's toegelicht met een 'tooltip': Nee