Expertgroep NORA Begrippenkader 20240208
Bijeenkomst van Expertgroep NORA Begrippenkader op woensdag 24 januari 2024, 10:00-12:00 uur, locatie: Digitaal (Teams).
Doel: Kwaliteit en samenhang van NORA begrippenkader en die van de familieleden meer op elkaar af te stemmen
Doelgroep: Architecten en collega’s uit de publieke sector die zijn geïnteresseerd in het thema Begrippenkader .
Verslag
Hieronder staat een korte weergave van twee sessies (op 2024-02-08 en 2024-01-24) die door de Kerngroep van de Expertgroep NORA Begrippenkader zijn gehouden. Aanwezig waren Jan van Bon, Brian Dommisse en Toine Schijvenaars. In deze sessies hebben we vooral een begin gemaakt van de selectie van begrippen die wat ons betreft in het hoogste niveau van begrippen moeten worden opgenomen. Het streven is om deze lijst zo kort mogelijk te houden. Al een begrip domeinspecifiek wordt, bv omdat het onderwijsbegrippen of gemeentelijke begrippen betreft nemen we deze niet op in het NORA Begrippenkader. Deze komen dan terug in de diverse begrippenkaders van de domeinen die onderdeel zijn van de NORA familie.
Het doornemen van de ongeveer 2000 begrippen die we nu op de 'long list' hebben staan vordert gestaag. We hebben momenteel (08-02-2024) ongeveer op 30% van de totale lijst afgewerkt. Onderwijl komen we allerlei situaties tegen die leiden tot onderlinge afspraken. Hieronder hebben we een voorlopige lijst van dergelijke afspraken opgesomd. Samen met al eerder opgezetten uitgangspunten uit eerdere sessies zal dit leiden tot een set van richtlijnen voor het opstellen van begrippen.
Aanvullende uitgangspunten
- Een samenstelling bestaat uit begrippen waar de samenstelling der delen overeenkomt met de optelsom van de definities van de afzonderlijke begrippen. Deze nemen we niet op, want deze definities zijn afleidbaar. Echter, dit gaat niet altijd op. In dat geval is het een zelfstandig begrip. Voorbeelden van samenstellingen zijn:
- Datamanagement: het [managent] van [data].
- Domeinarchitectuur: de [architectuur] van een [domein].
- Persoonsgegeven: een [gegeven] van een [persoon].
- Suggestie: Voor erg algemene termen, maar ook sleutelbegrippen, wellicht conceptueel model maken en daarnaar verwijzen, welke modellen zijn dat?
- AVG
- BAG
- Wettelijke termen
- Indien begrippen voorkomen in verschillende domeinen, gaan we deze duiden met de eigenschap context
- Als het in meerdere domeinen wordt gebruikt, maar met dezelfde betekenis, dan het begrip plaatsen waar de definitie primair wordt opgesteld. Anders verschillende definities in de betreffende domeinen gebruiken
- We nemen geen productnamen en/of organisatienamen op
- We gebruiken een specialisatierelatie als een begrip een aangepaste verbindende definitie heeft in een ander domein. Dan is het domeinbegrip een specialisatie van het generiekere begrip.
- Als er geen URI is om naar te verwijzen (zoals bv naar begrippen die buiten net NORA-begrippenkader worden onderhouden) dan gebruiken we indien beschikbaar een URL bij het veld Bron en nemen we de definitie handmatig over.
- Voorkeur voor het gebruik van begrippen:
- Gegeven ipv Data, geldt ook voor samenstellingen, als databeheerder, wordt dan gegevensbeheerder
- Implementatie van de relatie Collectie met Begrip.
- Conform SBB is dat Collectie Omvat Begrip
- Voor het beheer in bv de wiki is het beter om de relatie andersom te leggen: Begrip Behoort tot Collectie. De relatie Collectie Bevat Begrip kan dat worden afgeleid. Dit scheelt 1 actie bj het verwijderen of aanpassen van een begrip in een collectie.
- Collectie heeft extra meta-eigenschappen nodig (NL-SBB benoemt alleen Naam, Uitleg en de relatie Bevat), bijvoorbeeld:
- Definitie
- Bron
- Beheerder
- Verantwoordelijke
- Status
- Datum creatie, laatste wijziging etc
- Mbt spaties en koppeltekens volgen we de Nederlandse taalregels, liefst zoveel mogelijk aan elkaar geschreven behalve als het voor de leesbaarheid beter is om een koppelteken te gebruiken .