Afspraken voor standaarden voor generieke voorzieningen: verschil tussen versies
(aangepast aan pdf met GA Basisprincipes versie 29-11-2021) |
(nieuwe manier om relaties met toelichting te beschrijven) |
||
Regel 45: | Regel 45: | ||
|Is gerelateerd aan=Standaardiseer waar mogelijk, Voorkom onnodige complexiteit, GDI-Architectuur (GA) | |Is gerelateerd aan=Standaardiseer waar mogelijk, Voorkom onnodige complexiteit, GDI-Architectuur (GA) | ||
}} | }} | ||
{{Relaties met toelichting}} |
Versie van 21 sep 2022 01:09
Eigenschappen
ID | GA-BP-5 |
---|---|
Stelling | De generieke functies in de digitale basisinfrastructuur worden ingevuld door afspraken, standaarden en voorzieningen. Daarbij gaan afspraken boven standaarden en gaan standaarden boven voorzieningen. |
Rationale | Uitvoeringsorganisaties hebben vaak een andere populatie van burgers en bedrijven en andere wetgeving waarbinnen zij hun taken uitvoeren. Het maken van afspraken is een flexibele manier om binnen een diverse overheid tot resultaten te komen. Het biedt dienstverleners maximale vrijheid om in hun dienstverlening de optimale invulling voor burgers en bedrijven te realiseren.
Verder is er een tendens waarbij burgers en bedrijven steeds vaker autonomie vragen om eigen middelen (bijvoorbeeld voor authenticatie of beheer van persoonlijke gegevens) te kunnen toepassen. Dat vraagt om een overheid die middelen accepteert die de burger al heeft en voorwaarden stelt waaronder dat mogelijk is. Dat betekent dus minder overheidsvoorzieningen maken en meer afsprakenstelsels om aan te sluiten. In het belang van burgers en bedrijven en uitvoering van de wet kan het noodzakelijk zijn naast afspraken ook standaarden of ook generieke voorzieningen toe te passen. Gebruik van generieke voorzieningen door (deels) autonome organisaties kan binnen het Nederlandse bestuurlijk bestel in de praktijk leiden tot grote uitdagingen. De functies van de GDI worden daarom bij voorkeur gerealiseerd via generieke afspraken en standaarden. Als de beoogde doelen hiermee niet worden bereikt, worden voorzieningen geïntroduceerd. Een voorziening die juist vrijheden geeft (door ontkoppeling volgens GA-BP-4 Gebruik van flexibele en ontkoppelde functies helpt bij deze uitdagingen. Een verdere rationale voor dit architectuurprincipe en de implicaties die hieruit voortkomen is te vinden in:
|
Implicaties |
|
Voorbeelden |
|
RelatieToelichting | Bij de NORA is het Kwaliteitsdoel KD01 Transparant (Doel) belangrijk voor de afspraak tussen overheid en burger / bedrijf en daarmee de daaraan gerelateerde Architectuurprincipes NAP01, NAP02 en NAP09. Afspraken tussen overheidsorganisaties onderling om diensten te verlenen, zullen dus in het verlengde liggen van deze afspraken met burgers en bedrijven.
Over de prioriteit van principes zijn geen afspraken gemaakt in de NORA. Architectuurprincipes hebben “in principe” geen prioriteit: ze moeten gegeven een bepaalde context in samenhang worden beschouwd. Dit principe van GA heeft wel consequenties voor de prioriteit waarmee bepaalde architectuurprincipes en NORA-onderdelen door GA worden toegepast:
De implicatie dat generieke voorzieningen pas worden ontwikkeld als dat grote voordelen oplevert e.d. lijkt evident. Dat was immers ook de uitkomst van de al sinds het jaar 2000 lopende discussie over de balans tussen aanbodgericht en vraaggestuurd ontwikkelen van voorzieningen. Mogelijk dat de NORA daarom met dit aspect kan worden uitgebreid: “Afspraken gaan vóór standaarden, standaarden gaan vóór generieke voorzieningen”. NB. Een punt van aandacht daarbij is, dat een Afspraak ook een standaard kan zijn en een generieke voorzieningen idem dito, zie Norm (standaard) - Wikipedia: “een document met erkende afspraken, specificaties of criteria over een product, een dienst of een methode”. Vandaar dat NAP08 Standaardiseer waar mogelijk daar geen onderscheid in maakt. Dit doen we in de implicaties: Afspraken (laag 2), standaarden (bv ISO normen – laag 2/3/4/5) generieke voorzieningen (laag 3/4/5). NB. Ook zien we nog een relatie met NAP16 Voorkom onnodige complexiteit |
Status actualiteit | Actueel |
Relaties
Vertrekpunt | Relatie | Eindpunten |
---|---|---|
Afspraken voor standaarden voor generieke voorzieningen | Heeft bron |
|
Afspraken voor standaarden voor generieke voorzieningen | Is gerelateerd aan |
|
Afgeleide relaties
Vertrekpunt | Relatie | Eindpunt |
---|
Toelichting relaties:
Relatiesoort | Eindpunt | Toelichting |
---|---|---|