Procedure aanmelden en wijzigen standaarden Forum Standaardisatie: verschil tussen versies

Huidige versie van 1 feb 2023 om 16:19

Cartoon van xkcd, onder licentie CC BY-NC 2.5.

Onderdeel van: Lijsten & Verwijzingen
Contact: Hans Laagland; hans.laagland@forumstandaardisatie.nl
Status

Toetsingsprocedure voor de lijsten met open standaarden[bewerken]

Forum Standaardisatie hanteert een vaste toetsingsprocedure voor het opnemen van standaard op een van de lijsten. Deze is hieronder weergegeven, maar ook samengevat in de pagina Belangrijkste vragen en antwoorden toetsingsprocedure Forum Standaardisatie. De procedure is ingedeeld in drie fases:

Aanmeldfase
Toetsingsfase
Besluitvormingsfase

Onderstaande visualisatie geeft globaal weer hoe de toetsingsprocedure verloopt en wat de doorlooptijd is. De volledige toetsingsprocedure staat ook beschreven in de Toelichting op de toetsingsprocedure (PDF, 574 kB) van Forum Standaardisatie.

Visualisatie toetsingsprocedure Forum Standaardisatie

De procedure geldt voor zowel het aanmelden van nieuwe standaarden als het aanmelden van een nieuwe versie van een standaard, het verplaatsen van een standaard of de verwijdering van een standaard. Hieronder worden de fases aanmelden, toetsen en besluitvorming verder toegelicht.

De Aanmeldfase[bewerken]

Elke organisatie die een standaard kent die de interoperabiliteit bevordert zonder dat dit ten kosten gaat van de leveranciersonafhankelijkheid kan deze aanmelden bij Forum Standaardisatie, dus ook private partijen. Wel moet een overheidsorganisatie die belang heeft bij de standaard de aanmelding ondersteunen. Ook het aanmelden van een nieuwe versie van een standaard, een wijziging en een verzoek tot verwijdering mag elke organisatie doen.

Uitleg open standaarden[bewerken]

Op de pagina Open Standaarden wordt het wat en waarom met betrekking tot open standaarden uitgelegd. Ook de taken van Forum Standaardisatie staan hier beschreven. Het kan handig zijn die informatie door te nemen voor je een standaard aanmeldt.

De aanmeldformulieren[bewerken]

Het aanmelden van een nieuwe standaard of een wijzigingsvoorstel gaat via standaardformulieren. Voor elk voorstel is er een apart formulier beschikbaar:

Als je niet de standaard wilt wijzigen, maar alleen de informatie die er over vermeld wordt, neem dan even contact op met het Forum via het contactformulier.

Na aanmelding wordt een intakegesprek ingepland met de indiener. Dit gebeurt over het algemeen binnen 3 weken na aanmelding, afhankelijk van het aantal binnen gekomen aanmeldingen. Tijdens het intake gesprek wordt onder andere de compleetheid van het aanmeldformulier, de toetsingsprocedure en de rol van de indiener besproken.

Basiscriteria voor het in procedure nemen[bewerken]

Forum Standaardisatie hanteert de volgende basiscriteria voor het in procedure nemen van een standaard:

De standaard is niet al wettelijk verplicht
De standaard is toepasbaar op elektronische gegevensuitwisseling tussen en met (semi-)overheidsorganisaties
De standaard draagt bij aan de interoperabiliteit van de (semi-)overheid voor de desbetreffende functionaliteit
De standaard lost een bestaand en in de praktijk ervaren interoperabiliteitsprobleem op en de standaard staat niet in de weg van leveranciersonafhankelijkheid

Zie ook Toetsen van Standaarden bij Forum Standaardisatie onder de kop Basiscriteria voor het in procedure nemen

Toetsingsfase[bewerken]

In deze fase krijgt de standaard de status 'in behandeling'. Vervolgens wordt deze getoetst aan de hand van de inhoudelijke criteria. Als de standaard voldoet aan de inhoudelijk criteria komt hij in openbare consultatie.

In behandeling[bewerken]

Als besloten is om de standaard in behandeling te nemen wordt de status van de standaard aangepast en wordt deze op de lijst met standaarden in behandeling geplaatst. De naam, versie, omschrijving en beheerorganisatie staan per standaard vermeld op deze lijst. Ook kan vanaf deze lijst doorgeklikt worden naar de standaard of, versie van de standaard zelf. Onder detailinformatie is indien aanwezig documentatie opgenomen zoals het expertadvies, de reacties uit openbare consulatie en het advies van Bureau Forum.

Inhoudelijke criteria[bewerken]

De toetsingsfase maakt onderscheid tussen aanbevolen standaarden en verplichte standaarden. Een aanbevolen standaard wordt door ten minste één expert getoetst, een verplichte standaard wordt door een expertgroep bestaande uit tenminste acht experts getoetst.

De expertgroep onderzoekt of de aangemelde standaard voldoet aan de inhoudelijke criteria:

De toegevoegde waarde van de standaard.
De openheid van het standaardisatieproces.
Het draagvlak voor en de ervaringen met de standaard.
Opname van de standaard bevordert de adoptie er van.

Zie ook Toetsen van Standaarden bij Forum Standaardisatie onder de kop Verloop toetsingsprocedure.

Openbare consultatie[bewerken]

Wanneer de standaard voldoet aan de inhoudelijke criteria wordt deze beschikbaar gesteld voor openbare consultatie. In een periode van zo'n 5 weken kan het publiek zijn mening en feedback geven over de desbetreffende standaard. Na sluiting van de consultatieperiode worden alle reactie beoordeeld door Forum Standaardisatie.

Op de pagina Openbare consultatie bij Forum Standaardisatie staat vermeld welke standaarden op dit moment in consultatie zijn tezamen met de start- en einddatum.

Besluitvormingsfase[bewerken]

In deze fase wordt aan de hand van het expertonderzoek en de resultaten vanuit de openbare consultatie een advies geformuleerd door Forum Standaardisatie. Het advies wordt vervolgens ter besluitvorming voorgelegd aan het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO). Het OBDO neemt op basis van het advies het besluit of de standaard geplaatst of verwijderd wordt. Het OBDO kan ook besluiten dat er aanvullend onderzoek nodig is. In dit geval zal Forum Standaardisatie aanvullend onderzoek doen.

Lijsten met Standaarden[bewerken]

Op de pagina lijsten met Open Standaarden zijn de verschillende lijsten van Forum Standaardisatie opgenomen. Aan de hand van het besluit van het OBDO wordt de standaard al dan niet opgenomen op een van deze lijsten.

Forum Standaardisatie hanteert de volgende lijsten:

Op de pagina Planning Forum standaardisatie vind je de jaarplanning 2018 en voorjaar 2019. Aan de hand van deze planning wordt bovenstaand toetsingsprocedure doorlopen.

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-__NOTOC__
+{{Over Standaarden}}{{Toclimit|limit=2}}
 ==Toetsingsprocedure voor de lijsten met open standaarden==
-De toetsingsprocedure voor de opname van een standaard op een van de lijsten bestaat uit de volgende stappen:
+Forum Standaardisatie hanteert een vaste toetsingsprocedure voor het opnemen van standaard op een van de lijsten. Deze is hieronder weergegeven, maar ook samengevat in de pagina [[Belangrijkste vragen en antwoorden toetsingsprocedure Forum  Standaardisatie]].
-# Aanmelding
+De procedure is ingedeeld in drie fases:
-# Intake
+# Aanmeldfase
-# Expertonderzoek
+# Toetsingsfase
-# Openbare consultatie
+# Besluitvormingsfase
-# Advisering door het Forum Standaardisatie
+Onderstaande visualisatie geeft globaal weer hoe de toetsingsprocedure verloopt en wat de doorlooptijd is. De volledige toetsingsprocedure staat ook beschreven in de {{Bestand met info|Toelichting op de toetsingsprocedure.pdf|Toelichting op de toetsingsprocedure}} van Forum Standaardisatie.
-# Vaststelling door het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid
-Onderstaande visualisatie geeft globaal weer hoe de toetsingsprocedure verloopt en wat de doorlooptijd is.
-<br clear="all"/>
 <imagemap>
-Bestand:Visualisatie_procedure_lijsten_nieuw.png|thumb|900px|none|Visualisatie toetsingsprocedure voor de lijsten met standaarden
+Bestand:Visualisatie_procedure_lijsten_nieuw.png|thumb|none|900px|upright=0.45|[[Media:Visualisatie procedure lijsten nieuw.png|Visualisatie toetsingsprocedure Forum Standaardisatie]]
-rect 131 175 226 214 [[#Uitleg van open standaarden |Wat is een open standaard]]
+rect 111 72 253 214 [[#Uitleg van open standaarden |Wat is een open standaard]]
-rect 354 178 455 205 [[#De aanmeldformulieren |Formulieren]]
+rect 330 74 483 212 [[#De aanmeldformulieren |Formulieren]]
-rect 602 175 701 215 [[Planning updates lijsten Forum Standaardisatie |Planning]]
+rect 573 74 737 215 [[Planning updates lijsten Forum Standaardisatie |Planning]]
-rect 871 184 1102 205 [[#Basiscriteria voor het in procedure nemen|Basiscriteria]]
+rect 838 75 1132 215 [[#Basiscriteria voor het in procedure nemen|Basiscriteria]]
-rect 769 388 888 418 [[#Inhoudelijke criteria |Inhoudelijke criteria]]
+rect 983 295 1135 421 [[#In behandeling |Lijst met standaarden in behandeling]]
-rect 992 382 1115 418 [[#In behandeling |Lijst met standaarden in behandeling]]
+rect 754 298 905 423 [[#Inhoudelijke criteria |Inhoudelijke criteria]]
-rect 760 661 901 695 [[#Openbare consultatie |Openbare consultatie]]
+rect 978 572 1132 692 [[#Inhoudelijke criteria |Inhoudelijke criteria]]
-rect 993 662 1124 692 [[#Inhoudelijke criteria| Inhoudelijke criteria]]
+rect 753 573 906 697 [[#Openbare consultatie |Openbare consultatie]]
-rect 438 674 564 707 [[Lijst met standaarden| Lijst open standaarden Forum Standaardisatie]]
+rect 430 468 578 715 [[#Lijsten met Standaarden | Lijst open standaarden Forum Standaardisatie]]
-rect 113 412 266 448 [[Verplichte standaarden]]
+rect 108 328 271 448 [[#Lijsten met Standaarden | Lijst met verplichte standaarden]]
-rect 111 602 266 635 [[Aanbevolen standaarden]]
+rect 110 515 268 644 [[#Lijsten met Standaarden| Lijst met aanbevolen standaarden]]
-rect 111 813 265 847 [[Overzicht]]
+rect 107 704 272 849 [[#Lijsten met Standaarden | Lijst met gearchiveerde standaarden]]
+desc bottom-left
 </imagemap>
-De procedure geldt voor zowel het aanmelden van nieuwe standaarden als het melden van een nieuwe versie van een standaard, het verplaatsen van een standaard of de verwijdering van een standaard. De procedure is opgesplitst in drie fases:
+De procedure geldt voor zowel het aanmelden van nieuwe standaarden als het aanmelden van een nieuwe versie van een standaard, het verplaatsen van een standaard of de verwijdering van een standaard. Hieronder worden de fases aanmelden, toetsen en besluitvorming verder toegelicht.
-# Aanmeldfase
-# Toetsingsfase
-# Besluitvormingsfase
-Hieronder worden deze drie fases verder toegelicht.
+==De Aanmeldfase==
+Elke organisatie die een standaard kent die de interoperabiliteit bevordert zonder dat dit ten kosten gaat van de leveranciersonafhankelijkheid kan deze aanmelden bij Forum Standaardisatie, dus ook private partijen. Wel moet een overheidsorganisatie die belang heeft bij de standaard de aanmelding ondersteunen. Ook het aanmelden van een nieuwe versie van een standaard, een wijziging en een verzoek tot verwijdering mag elke organisatie doen.
+===Uitleg open standaarden===
+Op de pagina [https://www.forumstandaardisatie.nl/thema/open-standaarden Open Standaarden] wordt het wat en waarom met betrekking tot open standaarden uitgelegd. Ook de taken van Forum Standaardisatie staan hier beschreven. Het kan handig zijn die informatie door te nemen voor je een standaard aanmeldt.
+===De aanmeldformulieren===
+Het aanmelden van een nieuwe standaard of een wijzigingsvoorstel gaat via standaardformulieren. Voor elk voorstel is er een apart formulier beschikbaar:
-===De Aanmeldfase===
+*{{Bestand met info|een nieuwe standaard aanmelden.odt|Een nieuwe standaard aanmelden}}
-Iedereen die een standaard kent die de interoperabiliteit bevorderd zonder dat dit ten kosten gaat van de leveranciersonafhankelijkheid kan deze aanmelden bij Forum Standaardisatie. Ook het aanmelden van een nieuwe versie van een standaard, een wijziging en een verzoek tot verwijdering staat iedereen vrij.
+*{{Bestand met info|een nieuwe versie aanmelden.odt|Een nieuwe versie aanmelden van een standaard die al op de lijst staat}}
-====Uitleg van open standaarden====
+*{{Bestand met info|een nieuwe versie aanmelden met de status uitstekend beheerproces.odt|Een nieuwe versie aanmelden van een standaard dat de status ‘uitstekend beheerproces' heeft}}
-Op de pagina [https://www.forumstandaardisatie.nl/thema/open-standaarden Open Standaarden] wordt uitgelegd wat een openstandaard is. Voordat je een standaard aanmeld kan het handig zijn om deze uitleg te bekijken.
+*{{Bestand met info|een standaard verwijderen.odt|Een standaard verwijderen}}
-====De aanmeldformulieren====
-Er zijn verschillende formulieren beschikbaar voor het aanmelden, aanmelden van een nieuwe versie of verwijderen van een standaard. Beheerorganisaties van standaarden met de status 'Uitstekend beheerproces' kunnen gebruik maken van het bijbehorende formulier. Voor het wijzigen of actualiseren van de informatie over een standaard kan contact opgenomen worden met [https://www.forumstandaardisatie.nl/content/contact-0 Bureau Forum Standaardisatie].
-*{{Bestand met info|een nieuwe standaard aanmelden.odt| Een nieuwe standaard aanmelden}}
+Als je niet de standaard wilt wijzigen, maar alleen de informatie die er over vermeld wordt, neem dan even contact op met het Forum via het [https://www.forumstandaardisatie.nl/content/contact-0 contactformulier].
-*{{Bestand met info|een nieuwe versie aanmelden.odt| Een nieuwe versie aanmelden van een standaard die al op de lijst staat}}
-*{{Bestand met info|een nieuwe versie aanmelden met de status uitstekend beheerproces.odt| en nieuwe versie aanmelden met de status ‘uitstekend beheerproces'}}
-*{{Bestand met info|een standaard verwijderen.odt| Een standaard verwijderen}}
+Na aanmelding wordt een intakegesprek ingepland met de indiener. Dit gebeurt over het algemeen binnen 3 weken na aanmelding, afhankelijk van het aantal binnen gekomen aanmeldingen. Tijdens het intake gesprek wordt onder andere de compleetheid van het aanmeldformulier, de toetsingsprocedure en de rol van de indiener besproken.
-:→[https://www.forumstandaardisatie.nl/content/toetsen-van-standaarden Meer informatie aanmeldformulieren]
+===Basiscriteria voor het in procedure nemen===
+Forum Standaardisatie hanteert de volgende basiscriteria voor het in procedure nemen van een standaard:
+* De standaard is niet al wettelijk verplicht
+* De standaard is toepasbaar op elektronische gegevensuitwisseling tussen en met (semi-)overheidsorganisaties
+* De standaard draagt bij aan de interoperabiliteit van de (semi-)overheid voor de desbetreffende functionaliteit
+* De standaard lost een bestaand en in de praktijk ervaren interoperabiliteitsprobleem op en de standaard staat niet in de weg van leveranciersonafhankelijkheid
+Zie ook [https://www.forumstandaardisatie.nl/content/toetsen-van-standaarden Toetsen van Standaarden] bij Forum Standaardisatie onder de kop ''Basiscriteria voor het in procedure nemen''
+==Toetsingsfase==
+In deze fase krijgt de standaard de status 'in behandeling'. Vervolgens wordt deze getoetst aan de hand van de inhoudelijke criteria. Als de standaard voldoet aan de inhoudelijk criteria komt hij in openbare consultatie.
-====Basiscriteria voor het in procedure nemen====
+===In behandeling===
-Forum Standaardisatie hanteert de volgende basiscriteria voor het in procedure nemen van een standaard:
+Als besloten is om de standaard in behandeling te nemen wordt de status van de standaard aangepast en wordt deze op de [https://www.forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/lijst/in-behandeling lijst met standaarden in behandeling] geplaatst. De naam, versie, omschrijving en beheerorganisatie staan per standaard vermeld op deze lijst. Ook kan vanaf deze lijst doorgeklikt worden naar de standaard of, versie van de standaard zelf. Onder detailinformatie is indien aanwezig documentatie opgenomen zoals het expertadvies, de reacties uit openbare consulatie en het advies van Bureau Forum.
-* Toepasbaar zijn op elektronische gegevensuitwisseling tussen en met (semi-)overheidsorganisaties
-* Bijdragen aan de interoperabiliteit van de (semi-)overheid voor de desbetreffende functionaliteit
-* Niet al wettelijk verplicht zijn
-* Een als zodanig ervaren interoperabiliteitsprobleem oplossen en de leveranciersonafhankelijkheid bevorderen
-Meer informatie over deze criteria is te vinden op pagina [https://www.forumstandaardisatie.nl/content/toetsen-van-standaarden Toetsen Standaarden] bij Forum Standaardisatie onder de kop '''Basiscriteria''' voor het in procedure nemen.
-===Toetsingsfase===
-In deze fase krijgt de standaard de status in  behandeling. Vervolgens wordt deze getoetst aan de hand van de inhoudelijke criteria. Als de standaard voldoet aan de inhoudelijk criteria komt hij in openbare consultatie.
-====In behandeling====
-Als besloten is om de standaard in behandeling te nemen wordt de status van de standaard aangepast naar 'in behadeling' en wordt deze op de [https://www.forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/lijst/in-behandeling lijst met standaarden in behandeling] geplaatst.
 ====Inhoudelijke criteria====
-In de toetsingsfase wordt onderscheid gemaakt tussen aanbevolen standaarden en verplichte standaarden. Een aanbevolen standaard wordt door ten minste een expert getoetst, een verplichte standaard wordt door een expertgroep getoetst. De toets wordt uitgevoerd aan de hand van de inhoudelijke criteria.
+De toetsingsfase maakt onderscheid tussen aanbevolen standaarden en verplichte standaarden. Een aanbevolen standaard wordt door ten minste één expert getoetst, een verplichte standaard wordt door een expertgroep bestaande uit tenminste acht experts getoetst.
-'''Inhoudelijke criteria:'''
+De expertgroep onderzoekt of de aangemelde standaard voldoet aan de inhoudelijke criteria:
-* De toegevoegde waarde van de standaard.
+# De toegevoegde waarde van de standaard.
-* De openheid van het standaardisatieproces.
+# De openheid van het standaardisatieproces.
-* Het draagvlak voor en de ervaringen met de standaard.
+# Het draagvlak voor en de ervaringen met de standaard.
-* Opname van de standaard bevordert de adoptie.
+# Opname van de standaard bevordert de adoptie er van.
-Meer informatie over deze criteria is te vinden op pagina [https://www.forumstandaardisatie.nl/content/toetsen-van-standaarden Toetsen Standaarden] bij Forum Standaardisatie onder de kop '''Verloop toetsingsprocedure'''.
+Zie ook [https://www.forumstandaardisatie.nl/content/toetsen-van-standaarden Toetsen van Standaarden] bij Forum Standaardisatie onder de kop ''Verloop toetsingsprocedure''.
-====Openbare consultatie====
+===Openbare consultatie===
 Wanneer de standaard voldoet aan de inhoudelijke criteria wordt deze beschikbaar gesteld voor openbare consultatie. In een periode van zo'n 5 weken kan het publiek zijn mening en feedback geven over de desbetreffende standaard. Na sluiting van de consultatieperiode worden alle reactie beoordeeld door Forum Standaardisatie.
 Op de pagina [https://www.forumstandaardisatie.nl/thema/openbare-consultatie Openbare consultatie] bij Forum Standaardisatie staat vermeld welke standaarden op dit moment in consultatie zijn tezamen met de start- en einddatum.
-===Besluitvormingsfase===
+==Besluitvormingsfase==
-In deze fase wordt aan de hand van het expertonderzoek en de openbare consultatie een advies gedaan door Forum Standaardisatie aan het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) of de standaard wel of niet opgenomen dient te worden. Het OBDO neemt op basis van het advies een besluit.
+In deze fase wordt aan de hand van het expertonderzoek en de resultaten vanuit de openbare consultatie een advies geformuleerd door Forum Standaardisatie. Het advies wordt vervolgens ter besluitvorming voorgelegd aan het [https://www.digitaleoverheid.nl/nieuws/overheidsbrede-beleidsoverleg-digitale-overheid-obdo/ Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid] (OBDO). Het OBDO neemt op basis van het advies het besluit of de standaard geplaatst of verwijderd wordt. Het OBDO kan ook besluiten dat er aanvullend onderzoek nodig is. In dit geval zal Forum Standaardisatie aanvullend onderzoek doen.
-====Lijsten met Standaarden====
-Op de pagina [https://www.forumstandaardisatie.nl/open-standaarden Lijsten met Open Standaarden] zijn een vijftal lijsten opgenomen.
-* Verplicht
-* Aanbevolen
-* Alle standaarden
-* In behandeling
-* Archief
-====Verplichte standaard====
-====Aanbevolen standaard====
-====Overzicht standaarden====
+===Lijsten met Standaarden===
+Op de pagina [https://www.forumstandaardisatie.nl/open-standaarden lijsten met Open Standaarden] zijn de verschillende lijsten van Forum Standaardisatie opgenomen. Aan de hand van het besluit van het OBDO wordt de standaard al dan niet opgenomen op een van deze lijsten.
-* [https://www.forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/lijst/verplicht Lijst verplichten standaarden]
+Forum Standaardisatie hanteert de volgende lijsten:
-* [https://www.forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/lijst/aanbevolen Lijst met aanbevolen standaarden]
-* [https://www.forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/lijst/archief Lijst met gearchiveerde standaarden]
+* [[Lijst Open Standaarden voor Pas Toe of Leg Uit |Lijst met verplichte Standaarden]]
+* [https://www.forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/lijst/aanbevolen Lijst met Aanbevolen Standaarden]
+* [https://www.forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/lijst/archief Lijst met Gearchiveerde Standaarden]
+* [https://www.forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/lijst/in-behandeling  Lijst met Standaarden in behandeling]
+[[Categorie:Over Standaarden]]
-De volledige toetsingsprocedure staat ook beschreven in de {{Bestand met info|Toelichting op de toetsingsprocedure.pdf|Toelichting op de toetsingsprocedure}}.
+Op de pagina [[Planning updates lijsten Forum Standaardisatie|Planning Forum standaardisatie]] vind je de jaarplanning 2018 en voorjaar 2019. Aan de hand van deze planning wordt bovenstaand toetsingsprocedure doorlopen.