Toelichting European Interoperability Framework (EIF): verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
k (→Het EIF Raamwerk: v4) |
(→Grondslagen voor EIF: update, bron: https://joinup.ec.europa.eu/interoperable-europe/news/political-agreement-interoperable-europe-act) |
||
| (16 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Architectuur internationaal | |||
|Contactpersoon= Vakgroep Europa van ICTU | |||
|e-Mailadres=VakgroepEU@ictu.nl | |||
=Interoperabiliteit= | }} | ||
[[Categorie:EU]] | |||
==Interoperabiliteit== | |||
Onder invloed van beleid en verordeningen, werken Europese overheden in toenemende mate in grensoverschrijdende ketens. Daarvoor is hoogwaardige interoperabiliteit een must. [ | Onder invloed van beleid en verordeningen, werken Europese overheden in toenemende mate in grensoverschrijdende ketens. Daarvoor is hoogwaardige interoperabiliteit een must. [https://joinup.ec.europa.eu/collection/nifo-national-interoperability-framework-observatory/european-interoperability-framework Het interoperabiliteitsraamwerk] biedt een kader van uitgangspunten en principes die gericht zijn op het interoperabel maken en houden van digitale publieke diensten binnen de EU. | ||
==Het EIF Raamwerk== | |||
Het [[European_Interoperability_Framework_(EIF)|EIF raamwerk]] is een belangrijke bouwsteen voor onze Nederlandse Overheids Referentie Architectuur, zie ook onderaan deze pagina. EIF is een raamwerk met drie pijlers: | |||
*Richtinggevende principes | |||
*Interoperabiliteitslagen | |||
*Conceptueel model | |||
De pijlers zijn elk voorzien van aanbevelingen voor de toepassing ervan. | |||
===Richtinggevende principes=== | |||
==Richtinggevende principes== | [https://joinup.ec.europa.eu/collection/nifo-national-interoperability-framework-observatory/2-underlying-principles-european-public-services Twaalf richtinggevende principes] met focus op het bereiken van een zo hoog mogelijke interoperabiliteit tussen diensten en systemen van de lidstaten van de EU. | ||
[https://joinup.ec.europa.eu/collection/nifo-national-interoperability-framework-observatory/2-underlying-principles-european-public-services] met focus op het bereiken van een zo hoog mogelijke interoperabiliteit tussen diensten en systemen van de lidstaten van de EU. | |||
==4 + 2 Interoperabiliteitslagen== | ===4 + 2 Interoperabiliteitslagen=== | ||
[[Afbeelding:Interoperabiliteits_Governance.jpg|thumb|none|750px|Overzicht Lagen|alt=”Conceptueel model van de EIF lagen”]] | |||
[https://joinup.ec.europa.eu/collection/nifo-national-interoperability-framework-observatory/3-interoperability-layers] betreffen ‘grondslag’ (legal), ‘organisatorisch’, ‘semantisch’ en ‘technisch’. Daarover loopt een integrale laag die refereert aan het hierna uitgelegde ‘Conceptueel model’. Het geheel van deze 4 + 1 lagen is ingebed in de laag ‘Interoperabiliteit Governance’, die daarmee de 4+2 completeert. | [https://joinup.ec.europa.eu/collection/nifo-national-interoperability-framework-observatory/3-interoperability-layers De vier lagen] betreffen ‘grondslag’ (legal), ‘organisatorisch’, ‘semantisch’ en ‘technisch’. Daarover loopt een integrale laag die refereert aan het hierna uitgelegde ‘Conceptueel model’. Het geheel van deze 4 + 1 lagen is ingebed in de laag ‘Interoperabiliteit Governance’, die daarmee de 4+2 completeert. | ||
==[https://joinup.ec.europa.eu/collection/nifo-national-interoperability-framework-observatory/4-conceptual-model-integrated-public-services-provision | ===Conceptueel model=== | ||
Het model heeft tot doel om herbruikbaarheid van informatie en diensten te bevorderen, als basis voor interoperabiliteit. De volgende componenten geven invulling aan dat doel: | [[Afbeelding:Conceptueel_Model_EIF.png|thumb|none|750px|Conceptueel model |alt=”Conceptueel model”]] | ||
[https://joinup.ec.europa.eu/collection/nifo-national-interoperability-framework-observatory/4-conceptual-model-integrated-public-services-provision Het Conceptueel model] heeft tot doel om herbruikbaarheid van informatie en diensten te bevorderen, als basis voor interoperabiliteit. De volgende componenten geven invulling aan dat doel: | |||
*Coordination for integrated service delivery. Deze component is er op gericht om op basis van concrete behoeften van burgers en bedrijven, adequate bestaande informatie en diensten te identificeren en deze te orkestreren tot geïntegreerde Europese diensten. | *Coordination for integrated service delivery. Deze component is er op gericht om op basis van concrete behoeften van burgers en bedrijven, adequate bestaande informatie en diensten te identificeren en deze te orkestreren tot geïntegreerde Europese diensten. | ||
*Internal information sources and services. Deze component is gericht op breder beschikbaar krijgen van informatiebronnen en digitale diensten bij overheidsorganisaties d.m.v. een service georiënteerde benadering. Beschikbare services kunnen geaggregeerd worden tot herbruikbare bouwblokken. | *Internal information sources and services. Deze component is gericht op breder beschikbaar krijgen van informatiebronnen en digitale diensten bij overheidsorganisaties d.m.v. een service georiënteerde benadering. Beschikbare services kunnen geaggregeerd worden tot herbruikbare bouwblokken. | ||
*Dienstencatalogi, Basisregistraties en Open data. Deze componenten helpen de activiteiten en resultaten van de hiervoor genoemde componenten te ondersteunen en bestendigen. | *Dienstencatalogi, Basisregistraties en Open data. Deze componenten helpen de activiteiten en resultaten van de hiervoor genoemde componenten te ondersteunen en bestendigen. | ||
*Security and Privacy. | *Security and Privacy. | ||
Aanbevolen wordt om bij digitalisering van publieke diensten, de componenten en aanbevelingen van het model mee te nemen in het ontwerp van de digitale dienst. | Aanbevolen wordt om bij digitalisering van publieke diensten, de componenten en aanbevelingen van het model mee te nemen in het ontwerp van de digitale dienst. | ||
== | ===De concrete aanbevelingen=== | ||
Er zijn [https://joinup.ec.europa.eu/collection/nifo-national-interoperability-framework-observatory/solution/eif-toolbox/eif-recommendations 47 aanbevelingen] gerelateerd aan de drie pijlers (principes, interoperabiliteitslagen en het conceptueel model). Bij elk element van de drie pijlers kunnen een of meer van de aanbevelingen van toepassing zijn. Een aanbeveling kan ook van toepassing zijn bij meerdere pijlers. | |||
=Instrumentarium= | ==Instrumentarium== | ||
Naast het beschrijvende materiaal zijn er instrumenten beschikbaar die de toepassing van EIF ondersteunen. Onder andere de volgende instrumenten: | Naast het beschrijvende materiaal zijn er instrumenten beschikbaar die de toepassing van EIF ondersteunen. Onder andere de volgende instrumenten: | ||
*Cursusmateriaal | |||
*Monitoring | |||
*Toolbox | |||
===[ | ===Cursusmateriaal=== | ||
De EIF Online Training is een cursus die kosteloos kan worden gedownload en gebruikt in een eigen e-learning omgeving. De cursus is Engelstalig, maar kan op verzoek ook worden vertaald. | [https://joinup.ec.europa.eu/collection/digital-skills-public-sector/solution/european-interoperability-framework-eif-online-course/release/v100 De EIF Online Training] is een cursus die kosteloos kan worden gedownload en gebruikt in een eigen e-learning omgeving. De cursus is Engelstalig, maar kan op verzoek ook worden vertaald. | ||
De cursus behandelt alle pijlers van EIF met instructievideo’s en toetsvragen. | De cursus behandelt alle pijlers van EIF met instructievideo’s en toetsvragen. | ||
=== | === Monitoring=== | ||
EIF vormt een gemeenschappelijke kern voor NIF’s (Nationale Interoperabiliteit Frameworks) van de EU lidstaten. NORA is de Nederlandse NIF. Jaarlijks worden alle NIF’s getoetst op alignment met EIF. [[Zo ook de NORA | EIF vormt een gemeenschappelijke kern voor NIF’s (Nationale Interoperabiliteit Frameworks) van de EU lidstaten. NORA is de Nederlandse NIF. Jaarlijks worden alle NIF’s getoetst op alignment met EIF. Dit geldt als [https://joinup.ec.europa.eu/collection/nifo-national-interoperability-framework-observatory/news/eif-monitoring monitoring]. [[Alignment NORA en EIF|Zo ook de Alignment NORA en EIF]]. | ||
===Toolbox=== | ===Toolbox=== | ||
De [ | De [https://joinup.ec.europa.eu/collection/nifo-national-interoperability-framework-observatory/solution/eif-toolbox/eif-toolbox toolbox] biedt per pijler van de EIF een toegankelijk overzicht van de componenten ervan. In het overzicht kan eenvoudig worden ingezoomd op de details van een bepaalde component. | ||
==NORA en EIF== | |||
Het European Interoperability Framework is bedoeld als gemeenschappelijke kern van de Nationale Interoperability Frameworks (NIF's) en Domain Interoperability Frameworks (DIF's). Voor Nederland is de NORA het NIF. De mate van [[Alignment NORA en EIF]] is sterk en wordt jaarlijks gemonitord. | |||
==Grondslagen voor EIF== | |||
=Grondslagen voor EIF= | |||
*[ | *[https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:2c2f2554-0faf-11e7-8a35-01aa75ed71a1.0017.02/DOC_1&format=PDF Memo] (communication) van de Europese Commissie | ||
*Interoperable Europe Act. Nog in ontwikkeling. | *Interoperable Europe Act. Nog in ontwikkeling. Op 13 november 2023 is er een politiek akkoord bereikt tussen de Europese Raad en het Europees Parlement. Dit betekent dat de Interoperable Europe Act kan worden omgezet in wetgeving. | ||
=Ontwikkelingen, zie Join-up= | ==Ontwikkelingen, zie Join-up== | ||
Voor de ontwikkelingen in de EU rondom Interoperability en de EIF verwijzen wij naar: | Voor de ontwikkelingen in de EU rondom Interoperability en de EIF verwijzen wij naar: | ||
https://joinup.ec.europa.eu/collection/interoperable-europe/interoperable-europe | https://joinup.ec.europa.eu/collection/interoperable-europe/interoperable-europe | ||
Huidige versie van 15 dec 2023 om 14:19
- Onderdeel van
- Thema's
- Contact
- Vakgroep Europa van ICTU
- VakgroepEU@ictu.nl
- Status
- Actueel
Interoperabiliteit[bewerken]
Onder invloed van beleid en verordeningen, werken Europese overheden in toenemende mate in grensoverschrijdende ketens. Daarvoor is hoogwaardige interoperabiliteit een must. Het interoperabiliteitsraamwerk biedt een kader van uitgangspunten en principes die gericht zijn op het interoperabel maken en houden van digitale publieke diensten binnen de EU.
Het EIF Raamwerk[bewerken]
Het EIF raamwerk is een belangrijke bouwsteen voor onze Nederlandse Overheids Referentie Architectuur, zie ook onderaan deze pagina. EIF is een raamwerk met drie pijlers:
- Richtinggevende principes
- Interoperabiliteitslagen
- Conceptueel model
De pijlers zijn elk voorzien van aanbevelingen voor de toepassing ervan.
Richtinggevende principes[bewerken]
Twaalf richtinggevende principes met focus op het bereiken van een zo hoog mogelijke interoperabiliteit tussen diensten en systemen van de lidstaten van de EU.
4 + 2 Interoperabiliteitslagen[bewerken]
De vier lagen betreffen ‘grondslag’ (legal), ‘organisatorisch’, ‘semantisch’ en ‘technisch’. Daarover loopt een integrale laag die refereert aan het hierna uitgelegde ‘Conceptueel model’. Het geheel van deze 4 + 1 lagen is ingebed in de laag ‘Interoperabiliteit Governance’, die daarmee de 4+2 completeert.
Conceptueel model[bewerken]
Het Conceptueel model heeft tot doel om herbruikbaarheid van informatie en diensten te bevorderen, als basis voor interoperabiliteit. De volgende componenten geven invulling aan dat doel:
- Coordination for integrated service delivery. Deze component is er op gericht om op basis van concrete behoeften van burgers en bedrijven, adequate bestaande informatie en diensten te identificeren en deze te orkestreren tot geïntegreerde Europese diensten.
- Internal information sources and services. Deze component is gericht op breder beschikbaar krijgen van informatiebronnen en digitale diensten bij overheidsorganisaties d.m.v. een service georiënteerde benadering. Beschikbare services kunnen geaggregeerd worden tot herbruikbare bouwblokken.
- Dienstencatalogi, Basisregistraties en Open data. Deze componenten helpen de activiteiten en resultaten van de hiervoor genoemde componenten te ondersteunen en bestendigen.
- Security and Privacy.
Aanbevolen wordt om bij digitalisering van publieke diensten, de componenten en aanbevelingen van het model mee te nemen in het ontwerp van de digitale dienst.
De concrete aanbevelingen[bewerken]
Er zijn 47 aanbevelingen gerelateerd aan de drie pijlers (principes, interoperabiliteitslagen en het conceptueel model). Bij elk element van de drie pijlers kunnen een of meer van de aanbevelingen van toepassing zijn. Een aanbeveling kan ook van toepassing zijn bij meerdere pijlers.
Instrumentarium[bewerken]
Naast het beschrijvende materiaal zijn er instrumenten beschikbaar die de toepassing van EIF ondersteunen. Onder andere de volgende instrumenten:
- Cursusmateriaal
- Monitoring
- Toolbox
Cursusmateriaal[bewerken]
De EIF Online Training is een cursus die kosteloos kan worden gedownload en gebruikt in een eigen e-learning omgeving. De cursus is Engelstalig, maar kan op verzoek ook worden vertaald.
De cursus behandelt alle pijlers van EIF met instructievideo’s en toetsvragen.
Monitoring[bewerken]
EIF vormt een gemeenschappelijke kern voor NIF’s (Nationale Interoperabiliteit Frameworks) van de EU lidstaten. NORA is de Nederlandse NIF. Jaarlijks worden alle NIF’s getoetst op alignment met EIF. Dit geldt als monitoring. Zo ook de Alignment NORA en EIF.
Toolbox[bewerken]
De toolbox biedt per pijler van de EIF een toegankelijk overzicht van de componenten ervan. In het overzicht kan eenvoudig worden ingezoomd op de details van een bepaalde component.
NORA en EIF[bewerken]
Het European Interoperability Framework is bedoeld als gemeenschappelijke kern van de Nationale Interoperability Frameworks (NIF's) en Domain Interoperability Frameworks (DIF's). Voor Nederland is de NORA het NIF. De mate van Alignment NORA en EIF is sterk en wordt jaarlijks gemonitord.
Grondslagen voor EIF[bewerken]
- Memo (communication) van de Europese Commissie
- Interoperable Europe Act. Nog in ontwikkeling. Op 13 november 2023 is er een politiek akkoord bereikt tussen de Europese Raad en het Europees Parlement. Dit betekent dat de Interoperable Europe Act kan worden omgezet in wetgeving.
Ontwikkelingen, zie Join-up[bewerken]
Voor de ontwikkelingen in de EU rondom Interoperability en de EIF verwijzen wij naar: https://joinup.ec.europa.eu/collection/interoperable-europe/interoperable-europe