FS:Skos: verschil tussen versies
k (Tekst vervangen - '{{FS-standaard' door '<!--TS:20180928000000-->{{FS-standaard') |
k (Foutmelding op eigenschap 'relaties met andere standaarden' (OWMS en RDF) gecorrigeerd) |
||
(10 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
{{#element: | |||
| | |Elementtype=FS-Standaard | ||
|Concept-pagina FS=Nee | |||
|Titel=SKOS | |||
|Introductie=SKOS is een gegevensmodel om duidelijke lijsten met termen en begrippen op te stellen. Met deze termenlijsten kan informatie uit verschillende databases aan elkaar worden gekoppeld. SKOS maakt de relaties tussen begrippen inzichtelijk voor het vergelijken en interpreteren van data uit verschillende systemen. Zo krijgt informatie meer waarde. | |||
|Status lijst Forum Standaardisatie=Verplicht (pas toe leg uit) | |||
|Functioneel toepassingsgebied=SKOS moet worden toegepast op de publicatie van niet-geformaliseerde systemen voor kennisrepresentatie op het internet, met als doel: | |||
kennis over de betekenissen en samenhang van de onderliggende begrippen te ordenen en toegankelijk te maken | |||
hergebruik mogelijk te maken. | |||
|Organisatorisch werkingsgebied=Nederlandse overheden (Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen) en instellingen uit de (semi-) publieke sector. | |||
|Omschrijving=Linked data en begrippenlijsten | |Omschrijving=Linked data en begrippenlijsten | ||
|Nut=Het publiceren van gegevensbestanden in de vorm van begrippenlijsten, digitale woordenboeken en taxonomieën door overheidsorganisaties gebeurt vaak in de vorm van documenten die niet bruikbaar zijn voor computerprogramma’s. SKOS zorgt ervoor dat deze kennisrepresentaties via het internet aan elkaar kunnen worden gekoppeld en maakt het mogelijk dat gegevensbestanden makkelijker als open data kunnen worden hergebruikt. | |Nut=Het publiceren van gegevensbestanden in de vorm van begrippenlijsten, digitale woordenboeken en taxonomieën door overheidsorganisaties gebeurt vaak in de vorm van documenten die niet bruikbaar zijn voor computerprogramma’s. SKOS zorgt ervoor dat deze kennisrepresentaties via het internet aan elkaar kunnen worden gekoppeld en maakt het mogelijk dat gegevensbestanden makkelijker als open data kunnen worden hergebruikt. | ||
|Werking=Door het toepassen van de standaard worden de (familie)relaties tussen de verschillende definities van begrippen beter inzichtelijk en is data uit verschillende systemen beter te vergelijken en te interpreteren. Zo is bijvoorbeeld het begrip ‘adres’ in het Handelsregister een breder begrip dan het begrip ‘adres’ in de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG). Met SKOS kunnen deze begrippen (ondanks dat ze niet exact hetzelfde zijn) toch met elkaar in verband worden gebracht. Hierdoor hoeven definitiekwesties niet eerst te worden beslecht voordat er gegevensuitwisseling kan plaatsvinden. Dit zorgt voor tijdswinst omdat relevante informatie sneller gevonden kan worden en geeft inzicht in de samenhang en (in)consistentie van begrippen (en bijbehorende definities). | |||
|Domein Forum Standaardisatie=Openbaar en toegankelijk | |||
|Trefwoorden Forum Standaardisatie=Waardelijsten, Informatiemanagement | |||
|Community=[https://www.pldn.nl/wiki/Platform_Linked_Data_Nederland Platform Linked Data Nederland] organiseert regelmatig bijeenkomsten over Linked Data standaarden (waaronder SKOS), daarnaast zijn er verschillende hulpmiddelen op de website te vinden. | |||
|Toelichting bij opname lijst Forum Standaardisatie=SKOS bouwt voort op RDF (opgenomen op lijst als gangbare standaard). SKOS is geen vervanging van eXtensible Business Reporting Language (XBRL; Elektronisch verkeer dat te kenmerken is als verantwoordingsverkeer waarin financiële informatie de kern vormt) en Semantisch Model e-Factuur (SMeF; voor elektronisch factureren), welke beide een ander functioneel toepassingsgebied hebben. | |||
In 2017 besloot het Forum Standaardisatie een standaardsyntaxis toe te passen op de beschrijving van de functioneel toepassingsgebieden van standaarden op de ‘Pas toe of leg uit’-lijst. Aan de hand van deze syntaxis is het functioneel toepassingsgebied van SKOS hierboven beschreven volgens de standaardsyntaxis. Dit is bekrachtigd door het Overheidsbrede Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) op 25 mei 2018. Een toelichting treft u in [https://www.forumstandaardisatie.nl/sites/bfs/files/proceedings/FS%20170419.2D%20Advies%20verduidelijking%20toepassingsgebieden%20v1%200.pdf dit advies over de aanpassing van de functionele toepassingsgebieden document- en (web)content-standaarden] . | |||
|Uitstekend beheer=Nee | |||
| | |Datum van aanmelding lijst Forum Standaardisatie=2014-10-30 | ||
| | |Datum van besluit lijst Forum Standaardisatie=2015-05-18 | ||
| | |||
|Volledige naam=Simple Knowledge Organization System | |Volledige naam=Simple Knowledge Organization System | ||
|Versie=SKOS W3C Recommendation 18 August 2009 | |Versie=SKOS W3C Recommendation 18 August 2009 | ||
| | |Specificatiedocument=http://www.w3.org/TR/skos-reference/ | ||
|Beheerorganisatie=W3C | |||
|Adoptieadviezen=Om de adoptie van SKOS te bevorderen zijn de volgende adviezen meegegeven: | |||
# Platform Linked Data Nederland wordt opgeroepen om de mogelijkheid en de behoefte te onderzoeken van een duurzaam register van alle publiek beschikbare KOS. | |||
# Platform Linked Data Nederland wordt opgeroepen om aandacht te vragen voor SKOS via publicatie van artikelen in dagbladen /vakbladen/online/etc. De opname op de lijst is een goed moment om dat samen met Bureau Forum Standaardisatie op te pakken. | |||
# Platform Linked Data Nederland wordt opgeroepen om te toetsen of opname van SKOS in de NORA mogelijk is. | |||
# Platform Linked Data Nederland wordt opgeroepen om trainingen te verzorgen die de implementatie en het gebruik van SKOS moeten bevorderen. | |||
# Platform Linked Data Nederland en Bureau Forum Standaardisatie worden opgeroepen om te kijken hoe de voortgang en de mate van adoptie inzichtelijk gemaakt kan worden. | |||
# Forum standaardisatie wordt opgeroepen om de relatie tot RDF op de lijst te verduidelijken. | |||
|Opgenomen op Europese lijst MSP=Ja | |||
Platform Linked Data Nederland wordt opgeroepen om de mogelijkheid en de behoefte te onderzoeken van een duurzaam register van alle publiek beschikbare KOS. | |Praktijkvoorbeelden=* '''Netwerk Digitaal Erfgoed:''' [https://www.forumstandaardisatie.nl/de-praktijk/met-skos-bouwden-we-het-termennetwerk ‘Met SKOS bouwden we het Termennetwerk’] | ||
Platform Linked Data Nederland wordt opgeroepen om aandacht te vragen voor SKOS via publicatie van artikelen in dagbladen /vakbladen/online/etc. De opname op de lijst is een goed moment om dat samen met Bureau Forum Standaardisatie op te pakken. | |Sjabloon-bestektekst=Voor Inkoop zal SKOS met name voorkomen onder de volgende categorieën en CPV codes:* 48224000-4 Software voor webpage-editen* 72330000-2 Diensten voor inhouds- of datastandaardisatie en –classificatie* 72413000-8 Diensten voor het ontwerpen van websites | ||
Platform Linked Data Nederland wordt opgeroepen om te toetsen of opname van SKOS in de NORA mogelijk is. | |Toelichting relatie met andere FS-standaarden=SKOS bouwt voort op de Linked Data-standaarden RDF, RDFS en OWL. Linked data is een methode om gestructureerde gegevens te publiceren op het internet en met andere data te verbinden. Hierdoor worden verbanden tussen verschillende open databronnen zichtbaar. Deze samenhang maakt het makkelijk om relevante informatie te vinden, te structureren en te koppelen. RDF is een algemene abstracte informatiestructuur. SKOS is een specifieke toepassing van RDF op niet formele kennissystemen. SKOS verschilt van OWL daar OWL vocabulaires onderdeel zijn van geformaliseerde kennissystemen. | ||
Platform Linked Data Nederland wordt opgeroepen om trainingen te verzorgen die de implementatie en het gebruik van SKOS moeten bevorderen. | |Waarvoor geldt de verplichting=Zodra investeringen worden gemaakt om op het web waardelijsten, thesauri, taxonomieën en andere systemen voor kennisrepresentatie publiek beschikbaar te stellen | ||
Platform Linked Data Nederland en Bureau Forum Standaardisatie worden opgeroepen om te kijken hoe de voortgang en de mate van adoptie inzichtelijk gemaakt kan worden. | |Implementatiehulpmiddelen=Meer informatie en hulpmiddelen zijn te vinden op de website van de [http://www.w3.org/2004/02/skos/ beheerorganisatie W3C]. | ||
Forum standaardisatie wordt opgeroepen om de relatie tot RDF op de lijst te verduidelijken. | |Video=https://www.rovid.nl/fs/bfs/2022/fs-bfs-20220926-idzojcjfi-web-hd.mp4 | ||
|Relatie met andere FS-standaarden=FS:Owms, FS:Rdf, FS:Shacl | |||
| | |||
| | |||
|Toelichting | |||
| | |||
| | |||
}} | }} |
Huidige versie van 13 apr 2023 om 17:51
Deze gegevens zijn afkomstig van https://www.forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/Skos
Over de standaard | |
---|---|
Lijst status | Verplicht (pas toe leg uit) |
Beschrijving | Linked data en begrippenlijsten |
Uitleg | |
Nut | Het publiceren van gegevensbestanden in de vorm van begrippenlijsten, digitale woordenboeken en taxonomieën door overheidsorganisaties gebeurt vaak in de vorm van documenten die niet bruikbaar zijn voor computerprogramma’s. SKOS zorgt ervoor dat deze kennisrepresentaties via het internet aan elkaar kunnen worden gekoppeld en maakt het mogelijk dat gegevensbestanden makkelijker als open data kunnen worden hergebruikt. |
Werking | Door het toepassen van de standaard worden de (familie)relaties tussen de verschillende definities van begrippen beter inzichtelijk en is data uit verschillende systemen beter te vergelijken en te interpreteren. Zo is bijvoorbeeld het begrip ‘adres’ in het Handelsregister een breder begrip dan het begrip ‘adres’ in de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG). Met SKOS kunnen deze begrippen (ondanks dat ze niet exact hetzelfde zijn) toch met elkaar in verband worden gebracht. Hierdoor hoeven definitiekwesties niet eerst te worden beslecht voordat er gegevensuitwisseling kan plaatsvinden. Dit zorgt voor tijdswinst omdat relevante informatie sneller gevonden kan worden en geeft inzicht in de samenhang en (in)consistentie van begrippen (en bijbehorende definities). |
Waarvoor geldt de verplichting | Zodra investeringen worden gemaakt om op het web waardelijsten, thesauri, taxonomieën en andere systemen voor kennisrepresentatie publiek beschikbaar te stellen |
Aanvullende verplichtingen | |
Trefwoorden | Waardelijsten, Informatiemanagement |
Detailinformatie | |
Beheerorganisatie | W3C |
Uitstekend beheer | Nee |
Specificatiedocument | http://www.w3.org/TR/skos-reference/ |
Volledige naam | Simple Knowledge Organization System |
Versie | SKOS W3C Recommendation 18 August 2009 |
Inkoop | |
Aandachtspunten | |
Sjabloon-bestektekst |
Voor Inkoop zal SKOS met name voorkomen onder de volgende categorieën en CPV codes:* 48224000-4 Software voor webpage-editen* 72330000-2 Diensten voor inhouds- of datastandaardisatie en –classificatie* 72413000-8 Diensten voor het ontwerpen van websites |
CPV-code(s) |
|
Implementatie | |
Conformiteitstest | |
Domein | |
Relatie met andere standaarden | |
Toelichting | SKOS bouwt voort op de Linked Data-standaarden RDF, RDFS en OWL. Linked data is een methode om gestructureerde gegevens te publiceren op het internet en met andere data te verbinden. Hierdoor worden verbanden tussen verschillende open databronnen zichtbaar. Deze samenhang maakt het makkelijk om relevante informatie te vinden, te structureren en te koppelen. RDF is een algemene abstracte informatiestructuur. SKOS is een specifieke toepassing van RDF op niet formele kennissystemen. SKOS verschilt van OWL daar OWL vocabulaires onderdeel zijn van geformaliseerde kennissystemen. |
Toetsingsinformatie | |
Hulpmiddelen | Meer informatie en hulpmiddelen zijn te vinden op de website van de beheerorganisatie W3C. |
Functioneel toepassingsgebied |
SKOS moet worden toegepast op de publicatie van niet-geformaliseerde systemen voor kennisrepresentatie op het internet, met als doel: kennis over de betekenissen en samenhang van de onderliggende begrippen te ordenen en toegankelijk te maken hergebruik mogelijk te maken. |
Organisatorisch werkingsgebied | Nederlandse overheden (Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen) en instellingen uit de (semi-) publieke sector. |
Toelichting bij opname |
SKOS bouwt voort op RDF (opgenomen op lijst als gangbare standaard). SKOS is geen vervanging van eXtensible Business Reporting Language (XBRL; Elektronisch verkeer dat te kenmerken is als verantwoordingsverkeer waarin financiële informatie de kern vormt) en Semantisch Model e-Factuur (SMeF; voor elektronisch factureren), welke beide een ander functioneel toepassingsgebied hebben. In 2017 besloot het Forum Standaardisatie een standaardsyntaxis toe te passen op de beschrijving van de functioneel toepassingsgebieden van standaarden op de ‘Pas toe of leg uit’-lijst. Aan de hand van deze syntaxis is het functioneel toepassingsgebied van SKOS hierboven beschreven volgens de standaardsyntaxis. Dit is bekrachtigd door het Overheidsbrede Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) op 25 mei 2018. Een toelichting treft u in dit advies over de aanpassing van de functionele toepassingsgebieden document- en (web)content-standaarden . |
Datum van aanmelding | 2014-10-30 |
Datum van besluit | 2015-05-18 |
Europese status (MSP) | Ja |
Documentatie |
|
Forum-Adviezen | |
Advies aan beheerder | |
Adoptieadviezen |
Om de adoptie van SKOS te bevorderen zijn de volgende adviezen meegegeven:
|
Leveranciers |
- Aanmelding_SKOS.pdf (Aanmelding,https://www.forumstandaardisatie.nl/sites/default/files/Downloads/Bijlagen OS/SKOS/Aanmelding SKOS.pdf,PDF Document)
- Advies-Nationaal-Beraad-SKOS.pdf (Definitief,https://www.forumstandaardisatie.nl/sites/default/files/Downloads/Bijlagen OS/SKOS/Advies-Nationaal-Beraad-SKOS.pdf,PDF Document)
- Expertadvies-SKOS.pdf (Expertadvies,https://www.forumstandaardisatie.nl/sites/default/files/Downloads/Bijlagen OS/SKOS/Expertadvies-SKOS.pdf,PDF Document)
- FS170419.2D-Advies-verduidelijking-toepassingsgebieden-v1.0.pdf (Toelichting,https://www.forumstandaardisatie.nl/sites/default/files/Downloads/Bijlagen OS/SKOS/FS170419.2D-Advies-verduidelijking-toepassingsgebieden-v1.0.pdf,PDF Document)
- Forumnotitie-SKOS.pdf (Toelichting,https://www.forumstandaardisatie.nl/sites/default/files/Downloads/Bijlagen OS/SKOS/Forumnotitie-SKOS.pdf,PDF Document)
- Intakeadvies-SKOS.pdf (Intakeadvies,https://www.forumstandaardisatie.nl/sites/default/files/Downloads/Bijlagen OS/SKOS/Intakeadvies-SKOS.pdf,PDF Document)
- Reacties-uit-openbare-consultatie-SKOS.pdf (Consultatie,https://www.forumstandaardisatie.nl/sites/default/files/Downloads/Bijlagen OS/SKOS/Reacties-uit-openbare-consultatie-SKOS.pdf,PDF Document)