Gebruikersoverleg Kennismodel Standaarden/2023-11-21
Bijeenkomst op dinsdag 21 november 2023, 14.00 – 16.00 u., locatie: ICTU, Den Haag of online (hybride).
Doel: Kennismodel voor Standaarden
Doelgroep: partijen die informatie van Forum Standaardisatie en NORA over standaarden overnemen of willen overnemen, en kennis hebben van informatiemodellering
Contactpersoon: Joris Dirks
Aanmelden: nora@ictu.nl.
Houd jij je bezig met open standaarden, linked data en kennismodellen? En heb je interesse om informatie over standaarden te hergebruiken in je eigen platform?
Het Forum Standaardisatie en NORA online organiseren het (tweede) Gebruikersoverleg Kennismodel Standaarden (standaarden als linked data in architectuur). Met specialisten gaan we aan de slag met de eerste aanzet voor één algemeen kennismodel om beschrijvingen over standaarden te kunnen publiceren in de publieke sector, met daarbij ruimte voor uitbreidingen voor domeinspecifieke eigenschappen.
Programma (in het kort)
- welkom
- introductie kennismodel standaarden voor het beschrijven van standaarden (Joris Dirks (NORA Beheerteam))
- presentatie SURF en Kennisnet: EduXS - ‘Mapping Education Ecosystem’ (Evelien Renders (SURF), Henk Nijstad, Melle Offringa (Kennisnet))
- generiek kennismodel standaarden (voor NORA) (Joris Dirks)
- uitbreidingen van het Forum Standaardisatie Kennismodel (Joris Dirks, Hans Laagland (Bureau Forum Standaardisatie)):
- levensloop van standaarden
- modelleren van 'sub-standaarden' in geclusterde registraties
- discussie over de oplossingen en vervolgstappen
Gebruikersoverleg Kennismodel Standaarden is de vervolgbijeenkomst op Workshop 'Kennismodel Forum Standaardisatie' van Forum Standaardisatie en NORA van 6 april 2023.
Het Gebruikersoverleg is opgezet om kennis en informatie uit te wisselen over kennismodel voor standaarden in de publieke sector om hergebruik te faciliteren.
Wat gaan we doen?
Introductie kennismodel standaarden voor het beschrijven van standaarden
Korte introductie over een kennismodel om standaarden te beschrijven en het nut om in Nederland afspraken te maken over een generiek kennismodel voor standaarden.
Presentatie SURF en Kennisnet: EduXS
Evelien Renders (SURF), Henk Nijstad (Kennisnet) en Melle Offringa (Kennisnet) nemen je mee in deze interessante, internationale aanpak om standaarden te koppelen aan stakeholders en aan projecten. SURF's 'Mapping Education Ecosystem' project, opgestart in herfst 2022, werkt samen met een internationale groep om Europa's digitale onderwijslandschap in kaart te brengen. De laatste updates, inclusief de uitkomsten van recente demo's en de ontwikkeling van een EduXS-prototype, zijn gepubliceerd op EduXS. Vanuit de Informatiekamer Onderwijs is aan Bureau Edustandaard gevraagd om te zorgen dat er overzicht en inzicht is over de relevante internationale ontwikkelingen m.b.t. standaardisatie. Uitgaande van een aantal usecases zijn we bezig om standaarden te modelleren. We presenteren enkele voorbeelden en schetsen de dilemma’s waaronder welke inhoudelijke, betekenisvolle relaties wil je kunnen leggen om op een haalbare manier deze internationale kennisdatabase te realiseren.
Generiek kennismodel standaarden
Toelichting op de stand van zaken voor generiek kennismodel standaarden voor het beschrijven van in de publieke sector, aan de hand van de implementatie voor NORA Standaarden. Dit doen we tegenwoordig als linked open data, om hergebruik te faciliteren.
Uitbreidingen op het Forum Standaardisatie Kennismodel (FSKM)
Het Forum Standaardisatie publiceert sinds dit voorjaar de lijst open standaarden als linked open data aan de hand van Forum Standaardisatie Kennismodel, i.s.m. NORA.
De beschikbaarheid van de open standaarden als linked open data via een kennismodel (FSKM) zet de deur open voor uitbreidingen:
- levensloop van een standaard modelleren:
per standaard de veranderende event inzichtelijk maken. Dit noemen we de ‘levensloop’ van een standaard op de Lijst Open Standaarden. Bv. van aanmelding voor status 'pas toe of leg uit’-verplichting, via versiewijziging, naar status 'aanbevolen'. - sub-standaarden in geclusterde registratie modelleren:
standaarden te koppelen op een hoger detailniveau. FS ziet een ontwikkeling van geclusterde registraties van standaarden (bv. Geostandaarden). Een geclusterde registratie is een ‘paraplu’ voor een aantal autonome, afzonderlijke standaarden op de ‘pas toe of leg uit’-lijst. Volgende stap is om de ‘substandaarden’ binnen een cluster op een hoger detailniveau te registreren en te documenteren.
Daarnaast zal het kennismodel gebruikt worden om standaarden in NORA op te nemen.
Discussie over generiek kennismodel standaarden
Ruimte voor discussie en gesprek over de gepresenteerde oplossingen en vervolgstappen
Achtergrondinformatie
Bureau Forum Standaardisatie publiceert de lijst open standaarden als linked open data, ter bevordering van de informatievoorziening over standaarden. Bureau Forum Standaardisatie en NORA trekken in dit traject samen op. Op de NORA Gebruikersraad van 7 februari 2023 heeft het Bureau Forum Standaardisatie een presentatie gegeven van de eerste oplevering.
Het Forum Standaardisatie heeft in samenwerking met NORA Beheerteam een kennismodel opgezet, namelijk Forum Standaardisatie Kennismodel (FSKM). Dit model wordt volgens linked data-principes uitgedrukt. Het FSKM is het hart van het registreren van de standaarden van Forum Standaardisatie. FSKM beschrijft de eigenschappen van de registraties open standaarden. Denk aan eigenschappen als status van de standaard, functioneel toepassingsgebied, nut, werking, of datum van aanmelden. Het FSKM bepaalt ook de transformatie van registraties naar expressie in linked data.
- Het kennismodel is gedocumenteerd als: Kennismodel Standaarden.
- De standaarden zijn te vinden via: Standaarden. Daar is ook gelinkt naar het Linked data-portaal.