NORA marktpartijen/2014-06-25

Contact: NORA Beheer; nora@ictu.nl

Status

Bijeenkomst van Marktpartijen op woensdag 25 juni 2014, locatie: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. .

Verslag Marktpartijenbijeenkomst op 25 juni 2014

Na de bijeenkomsten in (november) 2012 en (december) 2013 is er veel gebeurd. Op woensdag 25 juni jl. was er daarom wederom een NORA bijeenkomst met marktpartijen. Waar voorheen het accent lag op het investeren in denkkracht, is de focus verschoven naar de toepassing van de plannen, principes en standaarden in de praktijk. Na de bijeenkomsten in (november) 2012 en (december) 2013 is er veel gebeurd. Op woensdag 25 juni 2014 was er daarom wederom een NORA bijeenkomst met marktpartijen. Waar voorheen het accent lag op het investeren in denkkracht, is de focus verschoven naar de toepassing van de plannen, principes en standaarden in de praktijk. Een impressie.

Welkom[bewerken]

Udo Groen, CIO Groningen en projectmanager NORA, heet de deelnemers welkom. Ondanks het zomerreces voor de deur, zijn er ruim 30 NORA-gebruikers en betrokkenen in de Amalia-zaal van het ministerie van BZK. “Dat is mooi want we streven naar een intensieve samenwerking tussen NORA en marktpartijen”, aldus Groen. Hij blikt kort terug op de vorige bijeenkomst, in november 2013 waar 2 aandachtspunten naar voren kwamen voor meer praktijktoepassing van de NORA:

Verleiden - dus aantrekkelijker maken van de instrumenten en vergroten van de bekendheid door meer communicatie.
Opname van NORA-aspecten in de sfeer van randvoorwaarden voor bijvoorbeeld inkooptrajecten; dit naar de analogie van de werkwijze van Bureau Forum Standaardisatie (BFS).

Groen blikt vooruit op de 2 presentaties die later in het programma staan gepland: voorbeelden van manieren waarop invulling is gegeven aan deze aandachtspunten.

Gepaste trots[bewerken]

De CIO van Groningen dankt de deelnemers voor hun input op het katern Verbinden en toont de inmiddels fysiek geworden publicatie. Naast het katern zelf, is er een Bestuurlijke Samenvatting voorhanden. De komende week worden deze binnen de overheidspartners aangeboden uit naam van de voorzitter van de Architectuurboard NORA, Hans Blokpoel. De deelnemers van vandaag hebben de primeur, en krijgen een exemplaar mee naar huis.

Inventarisatie[bewerken]

De volgende onderwerpen staan alweer op de rol: Beveiliging en AP17. Als alles volgens planning verloopt, komen deze dit najaar van de persen. Groen: “Parallel daar aan inventariseren we nu alle materiaal rondom de thema’s ‘zaakgericht werken’ en ‘digitale duurzaamheid’. Die laatste heeft de aandacht om te kijken hoe architectuur in de praktijk optimaal kan worden verbonden aan digitale archivering, en dan vooral vanuit het perspectief van de architect.

Community[bewerken]

Tenslotte vraagt Groen aandacht voor de architecten-community: “Vanuit team NORA stimuleren we architecten om nog meer kennis en ervaring met elkaar te delen. Door publicaties, de NORA-wiki en de invulling van een track op het aankomende LAC-congres. We halen muren weg en brengen verschillende groepen architecten bij elkaar. Als we op die manier een groep van zo’n 80-100 architecten in beweging krijgen, helpt dat om een gemeenschappelijk beeld te vormen van architectuurprincipes.” Het is tijd voor de eerste gastspreker.

Opleiden van architecten met NORA[bewerken]

Jan Willem Sieben, Solution Manager Enterprise Achitectuur bij Atos, geeft inzicht in wat NORA betekent voor Atos: bij de architectuur op het gebied van dienstverlening, competentieontwikkeling en productontwikkeling. De architectuur van Atos e-Suite, die zaakgericht werken ondersteunt, is bijvoorbeeld geheel gebaseerd op NORA (GEMMA). De Enterprise Architectuur Academie van Atos motiveert aspirant-architecten NORA te gebruiken. In 3 van de 5 modules is NORA als uitgangspunt genomen. Sieben: “We hebben het dan vooral over NORA 2 en daarnaast wordt de NORA-wiki ook meegegeven.”

Patterns[bewerken]

Volgens Sieben is de NORA-wiki ook een valide bron voor ‘sources of patterns’. “NORA is wat ons betreft een pattern (patroon) op enterprise architectuur niveau. Referentie-architecturen zijn weer een patroon op enterprise-architecturen, NORA dus ook. Als je je principes goed opschrijft kun je daar een patroon uit afleiden. Andersom ook. Het mooie aan NORA is dat ze beiden in zich vertegenwoordigt; principes en patronen”. Kanttekening daarbij is dat volgens de TOGAF de Enterprise Architectuur-patronen nog in de kinderschoenen staan.

Eis of Inspiratie[bewerken]

Het antwoord op de vraag van Udo Groen of hij de NORA vooral als eisenpakket of juist als inspiratiebron beschouwt is helder: “Een beetje van allebei en vooral het laatste. Ik gebruik NORA vaak om te laten zien hoe het ook kan.” Op de vraag of Atos binnen de opleiding jonge architecten NORA laat uitwerken als patroon, reageert Sieben ontkennend. “Nee. We zien NORA zelf als patroon”.

Verbinden met behulp van bouwstenen[bewerken]

NORA-beheerder Eric Brouwer vertelt over de NORA-elementen die samen het meta-model van NORA vormen. En hoe je vanuit deze elementen relaties legt: “We kunnen maatschappelijke onderwerpen verbinden met dat wat er al is. De elementen van NORA bieden handvatten om bijvoorbeeld ‘zaakgericht werken’ qua architectuur vorm te geven.”

Relaties[bewerken]

Volgens Brouwer zit de kracht van de NORA-wiki in het leggen van die verbanden. “We moeten met elkaar voorkomen dat we lijsten met standaarden publiceren, en er vervolgens niet zo veel meer gebeurt.” Hij vult aan: “Samen met het Bureau Forum Standaardisatie leggen we momenteel een relatie tussen standaarden en bouwstenen van de NORA. Inmiddels zijn bij 6 bouwstenen de eerste standaarden onderkend en opgenomen in de Wiki. Daarnaast zijn er 8 generieke productgroepen onderkend, zoals website en web-applicatie. En ook daar hebben we standaarden aan gekoppeld, zodat een architect meteen op het spoor wordt gezet van welke standaarden hij waarschijnlijk moet toepassen als een website voor bijvoorbeeld dienstverlening aan burgers moet worden ontwikkeld. Je kunt met behulp van de NORA-wiki steeds makkelijker principes en standaarden die bij jouw specifieke vraag passen, vinden en toepassen. Om ervoor te zorgen dat bij de overige 75 bouwstenen ook standaarden gedefinieerd worden, is het delen van deze wiki’s een eerste stap.”

Gastcollege[bewerken]

Vanuit de zaal komt de vraag welke rol de Gemma-software Catalogus hierin speelt. Brouwer: “Ook daar willen wij relaties naartoe leggen. De ambitie van de NORA is niet het bedenken van nieuwe dingen, maar vooral verbinden en in samenhang brengen van alles wat er al is qua architectuur.” Ook de vraag van een van de deelnemers sluit hier op aan: of er een NORA-‘gastcollegepakket’ voor HBO-studenten kan worden samengesteld? Brouwer reageert positief: “Mooi onderwerp voor tijdens de koffiebreak”.

Het Rijk zegt toch gewoon hoe het moet?[bewerken]

Na de korte break is het de beurt aan Gert Jan Kamer van Tata Steel, een staalproducent die qua architectuurtoepassing de ambitie heeft multinational te worden. En geen leverancier, maar juist gebruiker is van de NORA. Kamer geeft aan vandaag, door de presentaties, tijdens de koffie en later bij de borrel, meer te willen leren over NORA, verbinden, het ketendenken en ook over het onderwerp van het 3e katern ‘Beveiliging’.

Voorheen werkte hij bij Ahold waar de architectuur top-down uitgerold werd. “Ik dacht dat het Rijk tegen provincies en gemeenten kon zeggen ‘dit is onze architectuur’, en dat ze het dan zouden overnemen”. Gelach vanuit de zaal. Kamer licht toe dat Tata ook werkt vanuit een bottom-up aanpak.

DDD[bewerken]

Bij Tata Steel ligt de focus op het primaire proces, staal maken. Domeinarchitecten leveren hiervoor de architectuur op die wordt getoetst aan de standaarden en architectuurprincipes van het bedrijf. Hierbij wordt de DDD-aanpak gehanteerd: Discuss, Design, Discipline. Prachtig. Kamer (met een knipoog): “Helaas verwordt dit soms tot discuss, discuss, discuss…….” Wederom lacht de zaal.

“Enterprise architectuur is veel meer dan leuke plaatjes maken. Het gaat niet over 1 gebied maar juist over samenhang tussen de verschillende gebieden. Daarbij kan NORA zeker helpen. Daarvoor moeten we meer gaan verleiden en niet alles oneindig bespreken…DDD (- weer gelach) maar soms ook meer afdwingen.”

Standaardisatie van bedrijfsprocessen[bewerken]

Het bedrijfsleven en de overheid moeten data, kennis en architectuurstandaarden uitwisselen. Kamer heeft bedenkingen over de wijze waarop: “Is een wiki wel de juiste vorm voor het uitwisselen van standaarden? Wil je echt dat anderen de standaarden waar zo goed over is nagedacht zomaar kunnen aanpassen?” Hij geeft een voorbeeld van een wiki waar hij het beheer over had. Er werden dagelijks tientallen wijzigingen doorgevoerd die hij vrijwel allemaal moest terugdraaien. Op de vraag of Tata standaarden heeft voor bedrijfsprocessen vertelt Kamer dat niet alles gestandaardiseerd kan worden. Er zijn enorme verschillen tussen een fabriek in IJmuiden of in India. Een Indiase bezoeker in IJmuiden vroeg of de fabriek gesloten was. Nee, hij is volop in productie. “Waar zijn dan de mensen?” In India wemelt het van de mensen op hun bedrijfsterreinen.

Single source[bewerken]

Tijd voor de primeur; Groen presenteert het nieuwe katern ‘Verbinden’. Het is nu nog een losstaande publicatie, state of the art denken, een set aan afgeleide principes. “Via een RFC gaan we ervoor zorgen dat het onderdeel wordt van de NORA. Er moet één NORA zijn, de single source. Dit wordt de wiki www.NORAonline.nl. We streven naar realisatie hiervan eind 2014.”

Groen maakt nog een laatste inventarisatieronde over de beleving van de dag. De deelnemers geven aan vervolgbijeenkomsten belangrijk te vinden. Wel met de wens om het een volgende keer weer interactiever te maken. En, net als in november vorig jaar, ook in groepjes aan de slag te gaan. Met dank voor ieders input is het tijd voor een ander uitzicht; de borrel staat klaar in de Sky Lobby op de 36e etage.